장음표시 사용
111쪽
tio ; id est: Tunc scimus, cum principia cognoscimus: In tertia parte litterae,est tertia
trium suprascriptarum propositionum: id est. A principiis est exordiendum: quae est
Prima litterae argumentatio, qua prima proposicio probatur, idest scientia naturalis , naturalia dum contemplatur, ex causis prius cognitis, conclusiones suas retexit, hac Methodo concludit. Omnia, quae causas habent, ex causarum cognitione cognoscuntur. Omnia naturalia causas habent: Ergo. Omnia naturalia ex causarum cognitione
Huius argumentationis, maior propositio, quae prima est suprascriptarum trium propossitionum , entim emate probatur tcuius entim ematis conclusio siet. Eiusdementim ematis antecendens, ex libro primo posteriorum , in hunc locum transferri debet : hac duce Methodor id est. Tunc scimus, cum causas cognoscimus iErgo Omnis scientia ex causarum cognitione proficiscitur. Antecendens huius entimematis,est, secunda trium suprascriptarum propositio num, & conclusio est illarum prima, & entim ema partem litterae secundam tenet.
112쪽
ME TH Dus. s spmioris argumentationis minor, cum sua probatione, in littera abdita latitat: quae ne irrita sit, atque inanis, nonnullus illii dandus est locus, idque ut fiat, suprascripta minor, hac Methodo probari poterit.
Omnia, quae ex materia,& forma conflan rtur, causas habent &c. bomnia copora naturalia ex materia, &forma conflantur: Ergo. Umnia corpora naturalia causas habent t
- Tertia litterae ratiocinatio, quae in eiu dem tertia litterae parte scribitur, est haec. Ab illis, quibus prius cognitis, etera cognoscuntur omnia, auspicandum est dispu- , tandi principium. Causis prius cognitis caetera cognoscuntur omnia: ' Ergo.
A causis auspicadum est disputandi principium. In littera huius argumentationis maior intacta derelinquitur. Eiusdem minor est prima, & secunda trium soprascriptarum propositionuni Eiusdem argumentationis conclusio, est tertia omnium suprascriptarum ,&propositionum, & argumentatio num, veluti princeps conclusio: quo ea, quae in hoc loco hactenus scripta fuerunt, tendunt omnia. - Ιntextu maior propositio, quae est prima trium suprascriptarum propositionum,
113쪽
m Doc ENUI ET ADDI sh a Not& entimematis conclusio,legitur, his verbis. Quoniam intelligere , oescire contingit, circa omnes scientias, quarum sunt principia, Nel causa,
vel elementa, ex horum cognιtione.
Legitur etiam,apud Aristotelem, secuda trium suprascriptarum propositionum . que est entime malis antecedens, dum dicitur. Tunc enim opinamur cognoscere Unumquodque, eum causo primo cognoscimuU,σ principia pri- .ma, oe Uque ad elementa. Aristoteles demum, tertiam suprascriptarum triti propositionum: quae est ultima r tiocinationis conclusio, his verbis colligit. , Nanifestum quidem,quod, qua sunt, circa pri cipia scientiae, qua de natura est, primo determ
In prima ergo parte litterae maior propositio scribitur: in secunda, maioris probatio: in tertia princeps conclusio. Quid voces ab Aristotele usurpatae signisi
cent, expendere, ad nostram hanc Metho dum a rei natura petitam no pertinet: ideo hanc, explicandarum vocum prouinciam, ne attin simus quidem: ne octo, & litteris abuti videamur. Methodi exercitatio,in bis,quae ab Arinotelestriabuntur libro octauo de physico auditu . Cap. XXXVI. V nquam quaestio de perpetua natura motus,in octauo libro Physicorum ab
114쪽
METRO Dus. 97 ab Aristotele disputata, pro diuersa hominum sententia, de sempiterno primi motoris, & mobilis motu, deque motu comuni uniuerse intelligitur, nihil tamen obstat, quo minus de motu primo primi mobilis. N motoris, hoc loco a nobis intelligatur:& quanquam, de scopo eiusdem octaui libri, pro diuersa ingeniorum ratione, diue sae sunt Philosophorum opiniones, nihil tamen reluctante, primus motor, eiusdem libri scopus nunc, sicut etiam libri septimi constitui potest: quippe primi motoris principia, & partes, & horum omnium proprietates, eo libro in disquisitionem vocantur , atque in uestigantur: id antequam veritati consentaneum esse, manifestetur, animaduertendum ZDemonstrationem, qua, libro septimo Physicorum, motoris primi unitas ab Aristotele demonstratur, hoc ab ea demonstratione differre, que,eorundem physicorum octatio libro, eadem unitas, eiusdem primi motoris, confirmatur, quod, septimi libri mo- tor primus, conflatus ex duabus est partibus ut alibi disputauimus quarum partium altera ea est, quae, per se mouetur: ut primum caesum, altera,quae per se movet: ut primus motorihoc totum ex utrisquae partibus concretum est primum ; quia supra illud nihil est: qua ratione omnia priora eX-
cluduntur :iti quia illud est supra omnia:
115쪽
o8 DOCRMDi ET ADDIsCINDI quo fit, ut paria tollantur: Concretum hoc illud etiam est,a quo cuncta,tanquam a causa uniuersa quavis motus specie cietur: hoc ergo, ex utrisque partibus concretum, est primus motor. Hic primus motor, exanima , & corpore conflatus, & libro physicorum septimo inuentus, in suas partes, idest in animam, di corpus, octauo libro dis loluitur Demonstratio ergo septimi non altius attollitur, quam ad primum motorem an malum agnoscendum : at demonstratio octaui, usque ad illius nuper inuenti primi motoris animam inuestigandam erigitur: aqua anima motum Omnem administrari
Hac animaduersione constituta, ad pro- positam exercitationem absoluendam a
y phimi motoris, in quas dissoluitur, duae
sunt partes, duoque principia, libro physi1-corum octauo inuencta: id est, anima; quae, Der se, & primo mouet, & corpus ; quod ala
eadem anima, per se,& primo rotunda conuersione conuertitur: quae rotunda conue sto est omnium motionum prima. Primi motoris proprietas prima est, primum mobile, ab ortu ad ocassum; & ab occasu in ortum, irrequieto, incessantiqae motu immediate conuertere, & cuncta, ouae sunt inferiora , medio intercedente
motu primi mobilis, omni genere motinois
116쪽
METHODv S. ys agitare. Haec inuenta principia, non tan-rum principia, sed partes etiam sunt primi motoris, licet ratione dispari: de quibus ab Aristotele disput*tur a particula quinquagesimaquarta, usque ad particulam septu gessimam octauam: ex quibus & totius, Mambarum partium, ac principiorum, propriae, primaeque affectiones agnoscuntur: quod praestandum suisse supra diximus . . Haec deprimo motore, quoad est principium caeli animati: quae ad septimum, &octauum librum physticorum petetinere via
Octaui libri scopus est primus motor:
quia de primo motore quatuor proprietares quaeruntur - Prima est motus aeternitas:
de qua usque ad particulam vigesimampri. mam egregie disputatur. Secunda est illius immobilitas: de qua ad quadragesimam quintam usque particulam differritur. Te tia est illius vult de qua usque ad septuages mamoetauam particulam ab Aristotele scribitur. Quarta est magnitudanis cuiuslibet vacuitas: cuius disputatio, ad calcemvsque libri producitur
Adhibento scopo, propositio adinveni enda est prima: &vna non est: quia non unum illud est , quod de uno inueuto scopo demonstratur e haec demonstrata cum sint quatuor, non una erit, sed quatuor erunt Propositiones. : quarum una erit princeps,
117쪽
roo Do Cauni ET ADDIsCEN DTties,quae sequentur, veluti pedissequae, & aracillae,primae propositionis erunt primo loC
Primus motor est aetemus. Secunda propositis . Primus motor est immobilis. Tertia propositio. Primus motor est unus. si uuarta propositio . Primus motor est individuus. Prima propositio,per motus sternitatem demonstratur: secunda per primam, & te tia, per secundam, & quarta, per tertiam concluditur. Harum omnium probationum radix est motus: ergo non a caulis, sed ab effectis; a motu enim sempiterno, perpetuitas primi motoris, & substantiae huius, conditiones, aposteriori demonstrantur. Prima propositionis probatio. Illae motor est aeternus, cuius motus est
Motus primi motoris est aeternus: Ergo. Primus motor est aetemus. Argumentatio est ex vocibus reciprocis,
118쪽
in secunda figura, ex ambabus propositionibus alentibus: propter quam etiam causam, maior propositio est vera.i Minor usque ad particulam vigesimam.' primam demonstratur.
Secundae propositionis probatio . Omnis motor aeternus est immobilis. Primus motor est aeternus: Ergo. Primus motor est immobilis. Propositio maior ex conclusione pendeeprimae argumentationis; & usque ad quinquagesimam particulam expenditur&Minoe propositio, argumentationis est primae coaclusio. Tertia propositionis probatio.
omnis motor immobilis est unus. Primus motor est immobilis: Ergo. Primus motor est unus. Maioris veritas nota est ex his, quae apud Aristotelem leguntur a particula quadragesimaquinta, usque ad particulam quinquagesimam quartam. Minor, conclusio prioris est argumen
Quarta propositionis probatio.
omnis motor suapte natura unus est indi- .uiduus. Primus motor est suapte natura unus Erm.
119쪽
nox D o QENDI ET ADDI sc ENDI Primus motor est individuus. . Tota ratiocinatio ad calcem usque libri producitur: Minor,cst conclusio tertiae ratho-ein ιtiunis; Maior ex suprascriptis elicitur. Haec omnia in artificiosam hanc unam argumetationem artificiose conglobantur. Omnis motor cuius motus est aeternus qui qst immobilis, & suapte natura unuS, &individuus, est aeternuS . Primi motoris motus est aeternus, R ipse - est immobilis, & suapte natura unus, & in clividuus : Ergo.
Ab re itaque dictum non fuit,vnam hanc methodum inuiolatam ab Aristotςle semper, & ubique custodiri. Periculum nunc fiat, num in primo capi te eadem methodus custodiatur. In illa de
motu aeternitas demonstratur: ergo, metodi suprascriptae efficacitate , conficitur, ut motus sit scopus: prima propositio erit: Motus est aeternus; quia huius nostrae Aristotelee methodi necessitas postula';ut ex e ternitate, tanquam ex attributo, & ex motu, tanquam ex subiecto , primi capitis omnium prima propositio conficiatur Pima propositio nuper constructa ab Aristotele in littera demonstratur: medio, ex illis hausto, quae ab eodem Aristotele nobis
praestita fuerunt, ab initio libri tertij physicorum , & ad motus definitionem pertianent.
120쪽
M E T u o n v s. tornent. Est enim motus actus, seu persectio illius, quod moueri potest, quatenus eam vim habet,ut moueri possit: vel breuiu motus est actus mobilis: Ergo motus nisi m bile prius extiterit, esse nullus potest: quod veritati cosentaneum esse constat, ex homunibus illis; qui licet, vel nulla etiam eruditione perditi sint, sensu tamen comuni non carent: quolibet enim stipite, & quolibet trilco durior, necesse est ut sint illi,a quibus mobile quodlibet, motum quenlibet ante
ire minime detur: quacunque motus speci mobile cieatur. Quo circa mobilia aut fuerunt semper,aut aliquando, cum prius non fuisset: haec sine motore, cum sola sint prae dita facultate, vi, naturaque propria, mouori nequeunt: sed extrinsecum motorem ex pectant; cuius efficacitate, ex facultate mobilibus actu moveantur, & hic motor, aue fuit semper, aut cum prius no extiterit, aue incaepit esse. Quod si natum est utrunque, motus praefuerit quidem nece sse est; sino quo gigni neutrum potuit: quare ante primum , fuisse alium priorem motum opo tet: quod consentaneum non est. Si vero absque motu prius fuisse utrunque dixeris rquaerendum est: quid causae fuerit: cur m tus extiterit nullus,infinito tempore huius a motu cessationis nulla fatio reddi potes iAt si a quiete, quam motus priuation e intelligimus ad motum ambo erumpant,