장음표시 사용
451쪽
concuti ac tremere cepit I adeo ut abrupto set
mone, in hospitii cubiculum, quod ei ju si Cae
satis in palatio erat adornatum , sese recipere cogeretur: ubi paulo post erumpentibus per ora vultumque liventibus pustulia . qualibus puerilis infantium aetas tentari solet. per aliquot dies lecto astixus decubuit.Sed tamen mi-
qui iam inde a pluribus annis cupiditate ejus irecuperandae incensi, occasionem captabant, qua I urcas cultodes inopinantes & imparatos invaderent, priuiquam auxilia convenire possent: erantque ea consilia quibusdam Caesa
tianae aulae proceribus, de ipla Caesari haud incognita , per sicribente ea Georgio L covitio, nistrorum quos adduxerat opeia, cum Casare, qui illis regionibus cum potestate praerat,
de lutuli belli advelsus Turcas gerendi appa-- :a - - : :
ratu, sublidiisque tractavit , cui sustinendo
Caiare milites , exercitum , tormenta, pecuniam ad stipendia iure faederis obtinuit: deinde
Ope medicorum recuperati valetudine dimissus fuit. certa cum spe. torquem aurei velleris,
ab Hispania rege. cohonestandi amplificandique elus ergo propediem allatum iri. Sunt qui dicunt illum eodem itinere duo diis cillima αmaxime ardua negotia Caesari stupplicitet instanuasse, unum de permutanda Casatique reddenda Trani silvania , alterum de insperato quibus quidem perficiendae rei oportunitas, consilio quam secretissimo habito,in hunc in dum oblata est. Ad diem Solis , quae Pascha
piacedit, ac Palmarum nomine a Christianis vocatur , nundinae ad Drilonem quotannis haberi solent, ad quas magnus mercatorum ni meius constitit; qui ut a praedonibus de militibbus rapto vivere solitis,qui Uscoci, ic Motolachi vocantur , ac Segniae praesidiariis tutiores
sint, a Clisse praesecto, de qui ei sebsunt. milliatibus , cullodiri solent. Itaque profecto illuc Ibraimo eius praesidii duce, Clissi a majori mi- conjugii divortio, quamvis illa moribus lectis- litum parte nudata, de a paucis custodita relin-
sinis . ae forma & pudicitia longe omnium quebatur. Igitur Berrucius constituto rei permaxime praeliare diceretur.Sed Casarem,quod ficiendae tempore, cum quibusdam Clissianis utrumque longiori egeret consilio ac d libera- ac Segniensibus ipse ad montem Martianum, tione, in aliud tempus reiecisse, ita ut eum ab qui supra Salonarum portam, seius urbis velli incepto gravissimis verbis dehortaretur I gia adhuc apparem editissimus eli unde lyrae-iimulque ei promptum filium, ac omnium Chii clam, Buam. Sullam, aliasque plures Dalm stianae reipublicae principum patrocinium, in tieas maris Adriatici insulas. ae Tragurium re omni qualiscunque fortuna conditione, sum- Spalatum urbes , Cliniamque ec montes cir ma benevolentiae significatione offerret. Et cumcirca positos videre est,cum quinquaginta tune quidem spes illius hoc modo inchoatas, promptissimis sociorum procedit, ae Turcas summoque tecta, silentio ad alias occasiones sex vel sieptem, qui ibi speculandi causa agit extrahendas existimasse. Ipse Praga discedens bant, vino ad hunc finem eis largius propinato prosectionem in Stiriam ad invisendam ω- sbpit obliuncant; moxque igne accenso Se-crum instituit. Vettim quum pauli tum procesi Planis, qui ad templum Diva virginis Matris silet, ex literis Boscati, quem tuenda provin- in littore politum, numero quingenti navicu-ciae domi reliquerat, de Siculorum seditione de lis eo appulli excubabant, ex condicta sanitatumultu cognovit: qui quod libertate, quam cant, rectaque eo seruntur,eaesiorum Turcatum bello Transalpino feliciter gesto consectoque capita ostendentes; neve quaepiam mora. tapereeuperaverant, rausas ab illo per provinciales seriis in rebus periculum ad terre solita feret.
Ungaro, de Saxones sollicitato, privati in pria quam citissimE aggrediendam pro Cluil iam
sinam seivitutis conditionem relapsi essent .ar- nominis gloria, ac patriae libertate rem delibe-ma cepit se adferebantur. Quamobrem relino rant. Nec mora, consertis ordinibus progi essi, in pia selis Gracensi itinere, perliteras negle- Christi Dei. Divaque virginis maciis nominactum ossicium deprecatus, cum Maximiliano, exili voce invocantes nec enim tollere clamo- quem V tennae: epererat , Polonium ad Mat- rem furtim agentibus expediebat relicto ad thiam tune comitia Ungatica habentem ci- lavam oppido, recta ad arcis murum vetulia- vettit, a quo obviam ad Danubium usque pro- te debilem feruntur , praeuntes eos sequuti, deunte, honorifice exceptus ac in arcem d. qui locorum periti aditum, per quem occultus ductim, medius inter duos principes canavit, in arcem ingressis patebat, probe novillent:
ac biduo post, ima in I ranssilvaniam ire per- illud erat Qiamen jam pridem exesis vetuitate
rexit. In itinere autem tu me fiet, Siculos tu- laterculis apertum, sed noae argilla ut cui
multuantes , i,occato dissipatos . atque caecos que obseptum, facili tamen labore discutien- intellexit: is enim piincipiis obitandum ratus, dum, per quod purgamenta arcis egere baia.
antequam omnes cum enite in castra pollent, tur,aiulcis, qui intus erant, vel non animai
coactis copiis & prataio Varadiens in iubis versum, vel in tam praecipiti saxo minus peKdium accito, duce Geoigio Ravasdio apud Ci- culosum existimatum. superatis primum no-quium op p et meos piatio: udit. captosque ex ctumo dissicilique labore praerii piis cautium eis complures partim variis de enoimibus suin crepidinibus . duces Dalmatae ante primum pliciis assictos. partim auribui ac naso mutila - diluculum locum detexere, ac bipennibus siti tos dimilit, pio vinciamque omnem ante ipsus mota celeriter arsilla priores arcem intravere. reditum pacavit. subsequutis mox silentio Segnianis; cumque Appetente interim vere ineuntis anni, belli iam in area ellent, sublato ingenti clamore se- initium a noli sin Dalmatia exortum et , re, mi sopitos & novitate rei perterritos Turcas ad is via. euperata per clandestinam fraudem Clisma, XXX. qui in exteriore arce erant, ac arma ce- suam sexagesimo ab hinc anno cata in fuga perant, primo impetu obtruncavere. Erat in Petro Criistio, ab Anaurate Varbosania pix- superiori arcii parte saxum ingens & praetu-fecto. dedentibus iis, qui intus ei ant, captam plum, ac supra illud munimentum antiquitus fuisse memoravimus. Erant complures viri sorse extructum, quod non nisi per gradus serio ex- tes Dalmatae, tam iii Bemacius eques Rhodius, cisios , ac portulam angustam adiri poterat.
452쪽
od quum se Iani Enpigre celeriterque
conscendistent, Tuteas se defendere conatos, sicileque repulsos trucidavere ; paucis exeeptis qui quum in turrim saxo superimpostam, an qua raptivos servabant,sese recepissent,pau. io poli salutem , de abeundi facultatem pacti, sese de arcem dedideiunt.
Recepta in hune modum Clima nostii ingenua provoluti, Deo primum optimo Ma- cimo gratia, egere, deinde displolis tormentis de selopetis, latitiam inde conceptam palam declaravere. Quorum stagore de roboatu audito, ter peditibui Mariolociis immixti, duobui itineribus , quorum unum in valle montis Cosa ii, qui duorum milliarium spatio abest , alterum sub radicibus arcis angu- sum, soloque pediti pervium habetur, agminatim ad feten a sociis auxilia adcurrerunt.
ibus segniani milites in planitie. quae inter
mare de alpes non nimium late protenditur. rei cta in arce dimidia suorum parte occurrere.& statim manus eoia seruere. Hostea cum sero se ventile viderent, perterriti. nec diu contracto eeitamine terga vertere, multisque suorum
amissi, de vulneratis iuga montium, de quibus tumultuarie descendetant, palantes repetive τι ca eae runt. sub hac pugna contentione. Tuteae, qui upidis in oppido arci subiecto commorabantur, cumcli a coniugibus de liberis, ac subitantia, quantam iri ei la. impio visa illa de inq)erata consterna io ausistris attebatur, quo quemque sors 3e fortitua tu it. profugerunt. Nee tamen fieti potuit, quina segniariis eorum vestigia prementibus, muridi quidem opulentiores E suga retraherentur,
nee captivita em evitarent s adeo ut prater
opimam piadam.& spolia ingentis pretii,tr
centorum captivorum numerus Segniam de .poitatus , eum equis di rebus sub hasta per auia tionem divenderentur. ibriamus strepitu to mentorum audito. periculum subesse suspici tus . tum vero ab iis . qui arcu exeessetant. recomperta, se ad id iunonem attonito similia. de eoni lii inopi recepit: quum praeter ingens rerum suarum Se fortunarum e spendium, sutem esse voluit e Vix enim sexag7nta dἰerum spatio a nostris retineti potuit . qtium Ttii eae ejus loci iacturam minime serendam rati , comstii, cum Apardi Bosnae pix secto collatis . ac coacto e Dalmatiae , Minaque & Posiegi fini
busi ullo exercitu eum obsadione cingendum
eiiciendosque ex eo Christianos decreverunt: Nihil enim eis molestius, nihil perniciosus ae-
cidere posse existimabant, quam ex ea a ce, veluti tutissimo receptu Segnianos , ac alios
piadae de rapini, assuetos homines infesta itineta terra marique reddituros , invitis oculis spectare. Huic accedebat . quod exteri Dalmatae factioni Venetae addicti , & Caecarianorum progressibus haud dubio odio invidentes. eos ad repetendam amissi per naudem areis misellionem omnibus conatibus assiduὲ incitarent, seque occulta manu commeatum de tes nec ellarias , pulveremque sulphureum suppeditaturos pollicereritur: po seque facile evenire ais imarent, ut interce piis rebus ad victum necessariis, ae interclusa ontis hauriendi commoditate, lento oblidionis genere, de ne iii ictis quidem gladiis loco potiri possent. Igitur ad Calendas Iunias, ad- τω ductis secum tormentis, factisque idoneo loco cristi calitis, in quibus ad X. hominum millia erant, . sed Mareem tribus in partibus citcumvallarunt: ae iterum tametsi tormentis ellicere se posse satis sci- pram rent , terrendi tamen causa frequenter iacu. M. lari, pilasque in arcem vel frustra frequentes tiara. intorquere non detinebant: omnemqua dabant operam. ne quispiam arce exire, aut in
eam ingredi posset. Contra obsessi noctu quiadem ignibus supra interiorem rupem exercitatis , interdiu vero tormentorum strepitu, aut tumo opem de auxilium implorabant. Len vitius e republiea de Cesaris commmdo suturum arbitratus . si loco idoneo, & maxime ad te liquam Dalmatia oram recuperandam oportuno tempestive saccurreret, postposta omni mora copias colligere cepit, ae iis,
qui Carolottidii, Segniae, Otociant. Breniae, Onciri ae vincidolii, caterisque finitimis oppidis iii iiis G Asia quam eredibile iit, subita ea interceptione pendia meiebant, ut segniam quamprimum suis Diaoceeptum, tum veto ne incuria aut negligen- convenirent, in mandatis dedit: interim ipse bis a biremes, 5e alias naves onerarias, quae velia, biso
remisque aguntur, summa diligentia eonqui s. r. c. uuit, militesque, qui nihil cunctati convene. tene, iant. iis imposuit . litoriique oram legendo vela dedit; quod terrestria itinera ab hosti a
oceupata, obsessaque tenerentur: cumque ad
Rogosinitiam villam perventum esset. suborto validiore Austro biduo iubs tete eoactus eii tibi cum iactis ancholis notatur, Clista em illi
homines assuerunt, matutam opem petente
quae nisi primo quoque tempore afferietur, se inedia de siti eoactos deditionem facti,io, non-
tiabant. Remittentibus ventis, subsequutaque malacia, noctem insequentem, de diem totam circa littus , remigum labore actis navibus.
progressi sunt e postea quum dimidio miliaria Trag itio abessent. sub vespeium descensone in eontinentem facta. teliquum iter usque ad Clisiam pedibus eonficere matur amni : quo tempore complures ex Dal .natis & Trasutiani, etiam iis, qui venetis parebati , sese ooiiiii aggregarunt, ac vesperum diei alterius, si titiiciam A rchiepiscos, si alateiis, et icem. ac inde Ciuiam privenerunt. Cna inra erat
tia nomine accusatus extremum vita disces men suo iret, vehementet formidate videretur. Leneo vitius absens per literas arei itecento.
xum peditum Germanici de Illyrici nominis plasdium imponi iussit , ae eis Nicolaum ruendam Tergellinum praefecit, iussitque, utaret operam , ne arx Sc militea commeatu
destituerentur, neve, si opus foret, detes ad obsidionis necessitates devenit l, sti & aquae penunia laboratetur : quorum illud Dalmata vieini Christiani nominis, Ae Regum Ungariae studiosissimi. quorum olim leni de moderato imperio gerebantur, assatim se subministraturos p0llicebantur , iamque laiida , α talitas
carnes. & fatinam, ac certum ovium numetum summa promptitudine eontulerant: hula vero incommodo avertendo modico labore
provideri poterat, uitibus hiante . qui ante
arcem large staturit, aqua impletis inque excibsas e petra cellas ad necessarios usus collocatis.
Sed his omnibus tametsi tecte diligenteoquep ovisa , tina infesta rebus humani, sor tuna vis , satali quadam invidia illust , neque diutuinam hanc iecuperatae Cliiliae telicita-
453쪽
ito c. Apardi &Turcis nostros aduentate , eo enim λ siti dihIbiaimtis antea Clissae praesectus, ad
Loncharicium capellum cum turma equestri vigilando, excubias agitaverant, idque animadversum sociis in eastia nuntiaverat ; qui moxi eo, parati ae instructi expectabant. Cum in eo O conspectum hostium ventum esset, Lencori-- , tius suos, qui trium vel quatuor millium sum- μοι mam eonstituebant, paucis verbis cohortatus, Iradario- ut nihil cunctandum. sed inuadendos hostes, ni λια- nee quicquam de victoria dubitandum duce- res, rent, tecta uel sui castra hostium duxit; nequeri dia ii, ut numero& vitibua superiores, praelium de prir. Uectaverunt. Igitur eo conserto . & nostris acerrimo impetu irrumpentibus, nec diu extracta pugna, hostes terga vertunt, suo initio ab Thraeibus di Mattalociis, pedestris ordinis militibus orto. motum celeri consternatione de fuga Turcis adhue pugnantibus animus concidit i Apardi, α alii e eitati, equis diffugiunt, noctii, paucissimis amissas. victolia ae
castiis, & tormentis hostium puncto temporis potiuntur ; ae pauci equites, qui cum Lenco- vitio tergis hostium insistebant,subsequuturum peditatum nee hosti ternito & fugienti spatium recolligendis animis permissurum reputabam. sed illi ae potissimum Ulcoci , spreto ducum & tribunorum imperio , non ad peta- quendos hostes, sed ad occupanda castra , de diripendas varii genetis res ac tentotia,Pro sua quisque libidine Ee arbitrio, verti sertique ce-peiunt: iamque patiam magna ex parte victo. riam . infelici ea & intempestiva interpellatio. ne . manibus amiserunt. Tuter enim in editis montium cacuminibus in unum collecti, quum
suis vestigii, neminem insistere, A nostros victores in eongerenda prada per castra spat sim vagari conspexissent, cohortante Ibraimo, qui solus amissae Cissii culpam sustinebat. ideoque eius repetendae avidissimus erat, globosactoreueis in nostros improviso impetu irruperunt, dispersisque ac plantes, praedique irrititos ci.
iiii in e pei tui barunt: nee mora pluribus partim interfectis, partim captis, eadem qua ami . serant celeritate, pullis nostris & eas ta & to menta recuperarunt. Lencoxit ius & eius legatus vitus Cleco vitius , ut pratenti animo res.sendum hostibus, nee partum semel decus tur. 1 immo flagitio& terrore corium pendum ducerent, ac ut turpem fugam sisteient, voce, a
Mufrictis denique gladiis hortati atque obste. tari non desinebant. Et quamquam Segniani,
Dalmataeque quantum fieri in ea perturbatione. 8c omnium rerum consulione poterat, ad instaurandam pugnam conglobati redireque contenderent, incumbentibus tameti hostibus, qui identidem e montibus agminatim sese demittebant, vincente pudorem & verecundiam so)midine, omnia frustra erant; se ut cedentibus nostiis Se ad effusam fugam concitatis, Turcae insperata victora , quam pene iam amisi se uidebantur, potiti snt. Cecidere in eo
tumultu ex nostiis complutes, inter quos prosper Marchio Neapolitanus, vetum captivo in diora tum longe maior luit numerus. Nam Fran . n.' is ciscus naibus. Fiidericus sauia rivi, Antonius in m. Ginius.Jacobus Mungea Oreus. Felix Petrius. Bartholomai Constantinopolitana legationestincti natet , cum duobus filiit Andi ea Pa. radisi. ae Francisco laci, inine Teriato seu i
Flumine oppido , ac multi alii claris natali
bus , ac egregia virtute iuverae, vivi in hostium potestatem devenere. Lencovit ius ipse cummaioli suorum parte, ae Clec ovilius in arcem
sugientes. saluti suae consuluere , ae biduum isthic morati. ne commeatus, qui vel prioti prasdio parce suerat susse timis, ab aliis magno ingressis numero absumeretur, communi consito icthinc recedendum, ae at ei de commeatu & rebus necessariis mittendi, denuo providendum deceinunt. Itaque relictis in ea CCC. militibus Mainitio Alfieto duee, ac DC. aquae uitibus, XXXV l. equis. sui s dura necessitat urgei et, usui elle pollent. ae pane biscocto, quibus per aliquot dies sese sustentarent. . nocte egrem iter Segniam versuasuscepere. . Nee tamen discessus eorum hostes latere potuit . qui eo cognito totis viribus in eoia se tos&lentius progredientes irrumpere nequaquam dubitarunt, quod parta victoria esserati, aliquot in locis angustioribus , per qua erat transeundum, intaias collocassent,& luna pernox elataque ad audendum incitate videretur. Non desuete . qui Dalmatas veneris subiectos, qui in eampis Policiani, sedes ae domicilia habent . nostrorum discesum, quove itinere progredetentur hostibus indicasse tetulerint, quod
ut assit mate non ausin, se neque negaverim: quum saepenumero atrocia passi aliis critren - . delegare soleant. Numerus eoium , qui eum' Lencovitio exiere, ad DC. milites constituit,
cumque haud procul ab aice silenti agmine
irent, Turcae in utrumque latus plogi edien- tium ingenti sublato clamore irruerunt, pugnaque magnis utrinque viribus inita Elti ve tum nostris numero longe inferioribLa pravaluere hostea . ac geminata parta victoria nostros in effusam fugam uel tete ; ita ut ea denti. bus multia , & Joanne Domnivio Episcopo segniens. cum aliquot caerificulis, quos Cla-golias vocant, item Andrea &Joanne Baisantis uatribus una intersectis plute, tamen vivi eaperentur : inter quos Georgius paradisus segnia praesectus , valchardus Aurspergus, Andreae ex stat e nepos , Joannes Maria:x, Gabriel Crinnitius , ae aliquot centutionea Segniani. Lencovitius accepto vulnere cum tribus fuget sociis. ae Michaelel adicio viarum petito, e mediis hostibus elapsus , post .ario, & multiplices errores Segniam pelve. nit. Clee vitio aetate ae laboribus consecto equus suffoditur , ac ipse quum sugete non pollet, sub rupe quadam cava, velut antro, eam noctem se occultavit , ae haud proculeistit, Turcicii itinere facto altera noctes uti uiciam, ac deinde Segniam veniens , Lenia eouitio se coniunxit : Magna etiam nosiorum pars tiepidi & conssii inopes . in arcem
unde exierant, te fugere. In hunc modum variis casibus alternante sortuna sub Clissi amrnibus . satis improspero eventu pugnatum est . ita ut utroque in certamine, tam in di. ripiendis castris , quam in reditu nocturno, viri sortes ex nostris supra treeentos desderiti siti r ea teli incolumes . sed variis erioribu, alii ad tuas stationes redierunt. Nee Tuteis incluenta cessit victoriar, quandoqui dem mille circiter eorum occubuissa ferun- tui;
454쪽
tur , & Ibra; u selopeio traiectus ex vulnere mortem obiit , plurimique ex praecipuispat timia acie cas , partim domi vitam fini-
Leneo vitius/segnia per idoneos nuntios usestim Clisiano, bono animo esse iussit. neue desperati arcem hosti traderent, admonuit , seque intra octiduum i edintegiatis viribua , adducto secum commeatu, Ae recen. t ori milite reversutum pollicitus est ; dat rumque Operam , ut vel invitis hostibus arei uppetias serat e de numentariis etiam an .stistiis quam celerrim. occurrat e tamque convenisse circitet mille milites ex Dalmatis voluntarios , qui iterum Clissiam tepetere, di secum una pi elii sortunam cum hostibu experiri velint. Mautitius es obsessi se octi. Ei,um expectaturos responserunt; sic tamen ut L covitium magnopere petitum vellent, ut promisi memor maturam intra hoc tempus opem ferre non disterret , ne ipsi dui:
Bano , ut veteti vocabulo nostiate utamur, patere iussa erat . eis sese eum tribus citener is
millibus utriusque ordinis nilitibus coniunxit. itum est pilaeo Petriniam, ibique Len vitiles PCarolosiadianos suos, qui Cli sano bello iu-pei fuerant, in castra milit duce Christophoro Obruciano equitum pix secto. Adsuete etiam nuntii Thraeum eum litetis a Radosiano Ai Ih chinesbytero, ae Ra aeo valvoda. Vomo, ASiueone estis. Emanuel eJu,bassa, Boidano Harambaisa. Novacaga , Dracula Odadaga, aliisque omnibus, sui a Colapi ad Adriaticumlitu, utque sedes habent , eommuni nomine scriptis eas autem, ut quam secretissm .ha beten ur, petebant quibus stipsis vacua a ces, cum agris de fundis dei et res, quae in tet Colapim & valdanum . se antiquitu, flumini Huna nomen fuisse seiunt) ei rei ter LXX. h bentur, inhabitandae coneederentur, se arma adversus lurcaa sumpturos pollicebantur Siveti. Eilitati, telo adicli spe celestis sbi consu- t lere cogerentur. Velum Turcae misso in arcem tamen hostium metu. & quod ictus insectisci i/ημ, Palatii sio , nocturna in pugna capto. omni. reditum fuerit, fiue insta eius genetis homi H bus, sua in arce erant, liberum abitum cum 7M M aimi, & sarcinis. s arcem reddant, ultro os N aant, ferebant i tum vero etiam eos omnes. qui tu cit titioque in certamine capti erant , sese sine pretio dimissuros iureiurando pollicebantur. Paradii ius multis vel bis socios , qui in arce erant, cohortari , ut sui di sociorum salutiquam optime consultum vellent , ae condi. etiones a Turcis propostas haud cunctanter admitterent , satiui de platabilius esse co den o adueis, fortuna sese ad meliora rese
nibus inconstantia, sve ob alias causas Ho- millis mini h stetite ; tametsi duces nuntiis
pecunia donatis, vota eorum rata sole respondillent. Primis ea si is h Petrinia promotis ad vallem Vinodoliam , qua Moienicius rivus prateifluit, ventum est. secundis adeam plani ciem , qua plavicia nominatur, amni lo ve. lessione irriguam, indeque lentis agminibvi ad diem octavum Iduum Julii eum impedimentis & carris. ae tormentis in Costanteiae conspectum ductus exercitus. Eius areis situm, vate . quam neglecta propria salute arcem dc quali quantumque sepina nostrorum nεgli- pertinacius tueii , quam mox inedia & sti, gentia in hostium potestatem devenerit, ii pia
rerumque necessariatum inopia coactis ad ar- exposuimus. Tui ex pedites Thracibus per-biti tum en elismini hostis , nee postea cui H; .: quam parsuri dedete oporteat. Quibus & aliis talibus .eibis Paradisus ultio citim e commeando p rfecit, ut utrinque de eonditioni bus iubietibendis transgetetur : ae sileta mutno conficetentur e quibus consecti, capit. i a Turcii dimittuntur ; ipse Paradisus, mixti visis nostiis , pilusquam taberi actitaextenderentut , ae tormentis collocandis i/oneus locus quaereretur , cymbis de naviculis transiecerunt fumen , ac ad Dedum montem , qui arci supereminet , delatis eos, qui primi ex nostri, procuri erant . clope totum glandibus petere cepertitit: sed mox Auispergus, Cillanitius, & alii complutei; aliis atque aliis auxilio sumi .enientibus, unos EdJaco minius, pecrius, ac Mardax, quod aut altero ex illis trucidato, cγmbarum be essent decola forma adolescentes, contra pa- neficio, superato flumine ira arcem tedierunt. cta oeculiati tetentique suerunt e lutantibus. Paulo post mei id em tormenta promota , de
quamquam salio , Turcis . illo, nocturna in duo a in locis collocata sunt. tria quidem inaeie caesos occubuisse. Ubsellis etiam mili- edito Dedi montis supercilio, unde aidi com- ibu, set e quingentis fides ab hostibus ervata mode peti poterat ue duo autem in eius rad o- est , oe cum rebus omnibus dimiis domum bu, citia Hunam fluvium, qui arcem in insula edie tint. Atque hie suit infausta huius Cliis litam circumfluit, quibus arx biparti iovei sana expeditionis exitus I in qua profecto tari cepta est. it una potius inconstantiam , quae de dolis Apardis Bosea pretia i , qui Banialnea& viiiiiii nostiolum maligne defuisse visa est, stagorem tormentorum facile exa ire po- ineuitae lieet, quam Dalmatarum qui facinus terat , missis equitibus obses i , ut arcem inceptaverant , iidem aut industriam des. fortiter servarent, admonuit, seque die se
Paucos demum post die, sigi indus Her bellamus. qui citeriores Illyriei partes & li miih, tuebatur , exercitu coacto igi miniam
stram, Climae aeceptam rependere lio. iam honatu, ad te petandam Cosaniciamquenti sub scito venturum promisit. Nee dicti, fides defuit ; eodem enim tempore, quo ventutus expectabatur , ipse equo im en, eum ducentis peditibus scio taliis, penes ulteriorem fuminis ripam versus a cena per motos tramites ire perrexit ; no- ω, vi hi uti imumque ad ecit. Venεte ad eum sitis qui editioribus locis per monte, panmille estitia equitet. quos dericus sellais sui tentoria sua tetenderant , eum eminuaseribergivi ductabat. Ne Carinthia ae Camis conspicientibus . ita ut eorum numerus f
eouelue pedestiesque copia . quas mi elanai citu initi possct. Sed tamen quum aliquota ut
455쪽
sse n me nota, aquationi intentis insidiantes, ad flumen eapti essent . impudenti ore illum
octingentos se eum Ianiceto, adduxisse falso te-niebant ; adeo illi suorum numerum peierando atque mentiendo supra veli fidem augeo consueverunt e neque plures eo tempore
auxiliares mitti potetant . eo quθd ex Botnae piasdiis magnae militum manus in Pannoniam defendenda Budae causa translatae esse dicetentur. Cum in hune modum bidui spatio atra tormentis petita verberaretur . sed quod inteissuente Huna irritus omnis esset labor, Herbesta inius habito eum suis consilio, navibus, quas in hune usum secum plaustris attu letat, de tabulatia, flumen ponte instemere constituit , sed indigenii viarumque petitis posse vado traiiei teserentibus, patu te moxque tubis de tympanis exercitui sanum traiiciendi dedit: primique Joannei voicovitius, de Christophotui Memaueius equitum praesecti eum suis tutinia in ulteriotem ripam evaserunt. Eorum exemplo erieti equites eodem vado certatim transire ceperunt, de qui robustiores habebant equo , singulo, pedites scio- petatios eorum elunibus impositos transvexere, ita ut totus sere exercitus summa celest
te , diversia qua quisque potuit repertis vadis, fluvium superaret . ia peditatas major pars.stinetos do sulphurei pulveris lagenulas , ne madefactae ulli usui essent, pra capita tolleret . de extantibus h flumine pectotibus pone sequeretur. Apaesis conspecto nostrorum transtu haud dubio perculsus metu, relicto in arce oldinario prasidio , cum iis quos pridie
adduxerat peditibus, ae Thracum manu quae ε Dubieta . ae monta C atio tumultuatiἡ confluxerat, obuiam nostris venit; ita ut equites haud plures ducentis pracederent , & iis quatuor vexilla equestria praesit centur , peditesque inii & ipallim laxiori spatio in ordinea redacti, quo maior eorum numerus appareret, sequerentur. Sed vix primum nostrorum impetum sustinuere, quin statim terga vetterente de equites abiectis signis in praeruptos monte
di praeeipitia rupium, vix feris aut capreis pet- via fiagam darent 3 pedites ver6 urgentibus terga nostris, ignari quam capesserent viam, ii terrore. sed duplici viatum di itio fide profugerent e pars enim eo arduo & diis ilia scensu, qua equites iverant, vitam, in proximaa flva, multa filice proceraque de sutiei-hu, dentissima sese proripuit , pars notis ua- mitibus versiis arcem , aequo cuique licuit. palantes de di eis, saluti constituete ; seque facile evenit , ut etiam nostri in tot agminadi.is fugientibus insisteient. in eo iuga immultu, multi ex hostium numeto, sed etiam aliquot ex nostiis equites cecidete , ab hisium peditibus, subter si dea Se proceriorea stirpe, latentibus citcumventii inter quoa Joanne Clobucitius. de Ladulaus Lucovaccius, iunior ere. Calpat etiam Clytanisus, Gabrielis nuper Clistae eapti , de mox ex pacto dimissi frater, estegiae virtutis peditum centurio quum ad sontem via milit .si impositam, ut stim levaret. divertisset. a d luacibus maristi lotii, , ibi itis stantibus glande tia jectus,non
tae commilitonum dolore occubtiit. Reditum deinue est sub noctem adulterim
tem fluminis ripam , tibi oppidum litum est, quod sine mora Eireptum est; sed pauca speque in inor prada reperta fuit ; quod hoste, rebus si is tempestive aspoitandri prospexissent, Ox mastim aque igne subiecto concrematum. Diluculo fa vitiis.cto, nostri pontem extruere ceperunt ; eodem que die maturato labore. ad ulteriorem ripam perduxerunt, eo animo ut atri tormentis transvectis, ae propius admotis expugnaretur. Nec . caeptis optatus editius defuisset, ii duee, stabili proposito constantia decus retinendum duxissent; transvectisque copiis tormenta manibus admovillent. verum quum Helbe minius in
de dubidi fidei auctoribus Aeliomatem Eunuchum, cognomento Aphisem, cum in .ue di egentibus copiis Costaniciae opem latuitim ad si hi ventare, iamque ad Suinarium Savi flumini transtum pervenisse didicisset, quamquam ii necdum Bel gradum attigeiato te ductis copiis, dei estillo plaustrisque impolito ponte. infectia rebus eodem quo venerat itinete, reversus est. Primia in redeundo eastita cometa ingens apparuit,magno radiorum fulgore.ci inibilique oblongis, id late lucentibus in Orientem conversa. Pet eos quoque dies solimanus Temesensa purpuratu, . cognomento superciliosus, cum Enneliano se radiens praefecto , coactis tumultuatiὲ copiis . Lippam superioti anno Georgio Barbello Transsilvaniensium copia
tum duce receptam, tormentis adductis oppugnare capit. Sed tuentibus se fottitet iis, qui in praesto erant, quum Barbelium auxilio tuis venire, ac sigismundum principem eum iusto D. b. aexeteitu subsequi eognovisset, incepto destitit, tili naeastrisque tepente solutis domum se recepi . At i marensigismundus eum Devam peruenisset, cognito hostium discestu nequaquam sbi revertendum duxit. continuatoque itinete Lippam venit. e-que Balbello coniunxi. ulteriusque tetiorem circumierendum ratio , Nasiacum inuast. quod eadem die a Turcii desertum est. 4biquum Tureas de Tartatos magno numero Temesiarii in castris esse audiisset, eo cum exercitu delatus, eos metu perculsos dilapscique esa
cognovit. Mox Temesvario tormenta admo
vit,ratus eam quoque urbem sbi Ossutain . sed cum aliquot diebus frustra oppugnati et, quod Turca uibem validam de purpuiati sedem fortissime defenderent.quamquam de Caesaris cmpias de mei iam in stipendium in castiis recepisset, tamen re infecta domum redire constituit. verum Tartaros de Turcas duce principe eoium , quem Hamum vocant,ad solvendam sies, in obsistonem eontra se venite cognoscens , de divi hiri obvia in iis progressus in planicie . qua inter Tri Naudotalbam deI emelvarium late pater ima, mi nus conseruit, ea sosque de pt igatos ad tria sis hamilliaria tei sis instando persecutus est. Deinde victor reductis tormentis, de incolumi exercr- io..uti tu, Casatianos in flationes suas dimisit. M Iari Post nostrorum receptum, circa idus Mensa , bim ei septembris . Achomates Aphis Eunuchus, . quem a M chaele Transalpino . Se Albei to ii alio in liuigatici, campi, susum de fugatum, ciniisque exutum Lisse retulimus, tr iecto favo , cum copiis e Thiaeia ae Maesdonia . ae Peloponeto contractis in il 1ticumvenit , ae magno cum tormentorum asparatu petiiniam obsidione cinxit. lngentem militum numerum in castiis habete dicebatur.
456쪽
, , tur ; ita ut squa Etes hostibili vite, sua, in
immensum extollentibus dari potest. eentum ubi a militum summam exeegetet. Nam quo malo. rem exercitum contrahetet, permissumincipis Iuniistia ipsemet triremibus Uectus. ac Chausis secum cum . . sumptis, insulas, qui Agxo,Jonioque mari M. luuntur, circumnavigaverat, de Turcas ea . . - rum incolas, vel invitos & tergiversantes dius M.
nanulturnuque militia pertrsos. supplieio etiam de nonnulli refractatiis sumpto, in castra convenire coegerat. Bostietilis quoque Odaver s.
qui Apaidi successerat, cum praesecti, sibi sit, lectis , ae aliis voluntariis & evocati, sese ei
coniunxerat. Tuebatur Petriniam Danieli B. Q. Francolus Tergellinus cum CCL. militibus,& ante obsidionem 1 Diascovitio centum pedites libricos, duee Georgio Bielloscio in sub
Mitiminis oportune aceeperat. Torcae quin dies de noctes tormentorum ictus continua.
etent. nihil de diligentia remittebant ue ita ut illud propugnaculum, quod a nostris ad uerius
Rustinem irrito labore oppugnatum. ac igne iubiecto succensum fuisse diximus, adeo si onsim ae debilitatum teddet et , ut obsessi se arce retinenda non parum dubitarent i de Francolus metu perculius. frenatis equis de Q. ga aut deditione cogitaret , nisi a Biello seio
gravissimis verborum minis filisset castigatus,
Cum igitur frequentioribus iatiis propo-
isto suo locique periculo, opera a Lene vitio, vano, Herbestantoque implorarent, ii nequa. quam diutius eunctandum arbitrati, ius sundiquaque in eastra convenite copiis, traiecto favo magni, irineribus Pettiuiam contenden aes , una cum Ddodio, qui in itinere seeli coim iunxerat . ad Colapim eonsederunt , ita ut utraque castra eius interfluentis obie diri metentur. Quum fluvius superiorum di tum piluvii, auctas vado transti non posset, neque pontis conibuendi facultas daretur, quod nee naves in promptu, neque hostes per guties sent, duces consito habito, te cedendum inde Si iam, ibique tumultuarium pontem sielim. dum i transeundumque. & cum hostibua pralium committendum decreverunt: Sed quum .admonis i ii ibunis peditum essent , ne prius eastra solveientur , quam obsessos de sua pro se bone atque instituto itinere , ae consilii a certiores redderent s ut ne illi earum retum ignari, ac suppetiarum incesti, rebus despera. tis, ad aliquas subitanea deditionis eoi iti nes descenderent , pio sectione in diem inse quentem dilata, iis in eastris substiterunt. Et utim diu nuntius quaesius esset qui ad oblita het, litetasque perferret. postremo Martinus segnianu, peditum centurio , ita ut centum aurinum ieit eversuro , aut s petiisset, e iugi liberisque eius numerarentur', illud fa-
In hune modum sequenti diluculo nostri
tentoria solvete . ac imp imenta convasare,
fatilliisque & clitellariis iumentis imponere
cepetunt. Id hostes ex adversa ripa conspicati, eosque fugam capessere rati mox ad arma con clamarunt, ae partim transvadato , parti in ι vero multia in locis transilatato flumine , siae iuν
crdine qua quisque potuit, in nostros praemis- uotis impedimentit iter iacientes, magno lublato clamore irrupere. Duces perturbato sed imgenii animo milites obvertere se tem , depugnam sortiter capessere iusserunt S tympa-msque ac tubis personantibus fgna in adve sos hostes intuleiunt a cumque haud adeo diu certamen esset notraetam , Turea sclope- itariorum glandibus partim traiecti . partim erudeliter sauciati terga verterunt, ae aA C
lapim praecipiti cursu sese proripuerunt. Ubi
insequentibus summa celeritate ae ardoren
si is . maxima hostium pati in flumine parturi Ressa est, partim protrudentibus de colluctan tibus sese invicem immodica confusione equi, Etibus. aquis mersa interiit: de equi haud mi-
note numero deiectis absorptisque se Iuli bi
eonfernati, de in hanc citetiorem spam enatantes k nolim intercepti fuere ; inter quoaunus praestanti forma , aureis seminatisquae iniis & plialeris, pendent eque ex iis et ganti limi opeiis gladio insignis . suo Eunuchi fiatu Huiuimus vectus erat, sese ii
sesa capiendum piabuit. Hae in pugna a
tim cali , patrim hausi aquis ex numero si stium laud pauciores tribus millibus ferentur. -
Nolui patia secundum Dei opem victoria eodem die siliciam pervenere, ibique apud voteres sublicas . curante cum suta peditibus Dras eo vitio, pons tumultuarius per lapim celeriime eonfectus fuit. quo copia transere, di versus inencinam iter direxere. Postquam ,
tetula Diencina ius is passibus progieta essent , antecut res nos totum in equites nuchi, quos spe eulatum castria emiserat, in ciderunt ; contractoque cum eis malio, ca-
que nonnulli, in fugam conjecere: trepidi ii ac palantes in castra profugiunt . hostiumque copies magnis de validis agminibus adventate nuntiante fit totis castris trepidatio 3e pavors adeo ut qui paulo ante setoeea caedem,
vinita. carceres , suppilaia nostris designa 1 . ni bant, nune pavidi de attoniti non nis de fuga a , hi
de litebiis cogitate viderentur. cum nos ' i , . tum agmina in conspectum se dedissent , de tobsessi quoque erumpete non dubitassent, Aphii , qui iam antea submoctem tot ema amae.. Ec4mpedimenta praemiserat . constenise equo
cum tuo peculiata famulitio profugit. Eius e -- Φ Ο emplo a ei dis cum Bomentibus, potiremo Melitu, extremm plenum audaciae , se impigre omnes fetam capessum; ita ut nostri petier. . si subliuium piose itus ese; moxque gulati ausu ritiade fugientibus insilentes, plurimo, exei,
ubi tu calent, ae aliquot vexillis. de duobii, intilitati pondetis tot mentia , qua fatiscentibus iumentia , ea qua praecesserant sequi ne qui villent . potirentur , quibus Phethatis purpurati nomen Arabicis literia insculpium erat, de axibus solido e ferro compacti, vel, bantur. Magna etiam pabuli defatine salitae que carnis copia haud proelis eo loco, ubi tei
se Bostens, salmi semulum sntulans. pes in dia, excubias Eeceptis custodibus arcem pro. piui accest l. de ab iis, qui intus erant. pro ho- habitus gland busque petitus , tandemque agnitu . demittosine in arcem protractus est, lite iisque i dii is obsessos de ducum irino
animique pios sto cestiua edocuit, eosque bene spirate iussit. Franeolus vero, uti erat ab
edullas , edito mantis tormenti nasole,
457쪽
perta est e ae aliquot Christianorum capita contis ac perticis infixa. inter quae etiam in se icis cuiusdam taminae inusitata crudelitate ea laecaput, passis crinibus spectaculo fuit, quam non nisi propterea obtruncatam illius iussu serebant: quod interrogata copias nostiolum uti erum erat, vix octo aut novem millium mi situm summam conitituere dixerat. evaseram que fuisse caedem , si eatum numerum triplo
ampliorem vel falso asstimasset. Sed ea nostri subjata spectantium oculis confestim humanda curaverunt, geminataque victolia laeti, relicti, petriniae, qua ab hoste ceperant tormentis, copias incolumes reduxerunt.
His rebus in Illγtico per hune modum administratis. Maximilianusia Casatiani duces, iri ita Solnoci oppugnatione nequaquam stacti animis , copias ex hibernis educere decreverunt, ac ut Ovarium convenitent dederunt in mandatis, eo animo, ut nihil egregiem quod fortibus vitis tentandum, ac summa ope ag.
grediendum solet, praetermitterent; inde et Strigonium progressi, castra ad Danubium p c arvn- suetunt Casar quoque sub id tempus ad le-dique ca- gionum de equitatus supplementum ae alia pira m- omnia bello gerendo oportuna comparanua, parari summam curam & studium applicuit , rae in Cermaniam missis nuntiis tribunos , qui hvindelicia ae Franeonia, ae Silestis Ee M ravis. aliisque provinciis legione, in castra adducere debebant, ad maturandum iter serio admonuit. Hortatu, similiter est Sigisnu,surn Tanssilvanum . nova sbi assinitate & ι,dere iunctum . ut quanto maioribus posse . copiis adductis vires coniungere ne cunctaretur. Nee praetermisit legatos in Poloniam ad R gem de proceres expedire, qui saderis ad ver us communem hostem feriendi negotium prius quoque tractatum, sia nequaquam cons ctum solerti euta ae industria tractarent te absolue
tent, hae prasertim necessitate urge ate, quando Mehemetet Turcarum princeps , magnos Byaantii totaque Europa trinis ratini, Asia provinciis, bellicos apparatus nee te, ae ipso met propedie ira cum ingenti exerc itu in Pan
Diui Iu- noniam egressurus nuntiaretur. Iv rte Joannes
tintiti gallus Poppetius, & Ioannes Jovi us. Sed P
lonos spe de expectatione duriore i invenere nee diu ultro citroque disputando ae laboran do quicquam profecere postrem rebus in-
Porro apud Maximilianum di putatum in
consito fuit , Buda ne veterum i egum sedes . totis vitibus petenda esset, aut ne quid a tergoielinqueretur . Hathuanum fore e expugnari dum 3 Poli lationes ex utraque parte in me. dium adductas, eorum sententia valuit, qui viciam oportuno loco stam , a e alterutri ex
duobus itineri impostam ante i ilia omnia in potestatem redigendam suadeban e: quet quum minus munita essit, haud didicit i labore obii. neti pollet ue & ea iecepta tum de mum de ulte. N 'iri tiori progressu consultandum. ltat ive suarcem. . iam ab burgus cum Wallonibus , acri isti, cum sui,
Ho δε- Ungaris . ac modico torment ,ium numero serra in. protinus il hic mittuntur : α pi iusquam va raone. ciam pervenissent, Turcae eonas i adventu cia mirans. Asor. ito. incensa arce , partim navibus ad id ante riparatis, partim conscenss equis , essus eur P4ia Budam profugerunt. Nostii re animadversa gradum accelerantes, non militum duntaxat labore . ses etiam ciuibus & incolis oppidi, quanta adhiberi potuit celeritate ad opus cmactis ignei extinxerunt , ac locum stephano Comatoniens , muniendum curandumque dederunt. Dum vacia reparandae incumbitur,
de aliquot dies praetereunt , Maximilianus Maximia convocatis ducibus , quid porro consilii ca- diantis tr. piendum , quamve in partem desectendum . hi laxiit, deliberandum proposuit et ac omnium se- Ilat huire seu entiis probari animadvertit, ut quum nam OU- Caiat tentandae Budae eonsilia nondum satis di γι Q- esplicuisset, id consilium disserendum in aliud greditiari
tempus , nunc vero ad Hathuanum oppugnan i s. Aug. dum vires convertendas. Igitur sgno prose, An.ctionis dato, copias progredi iubet, ac biduo post die Divae Virgini matri in caelum assumptae dicato, in conspectu oppidi castra locat id
neo nee procul sogiva fiumine capto spatio. Oritutas e palustribus lacunis, quae inter Danubium & mattam montem inter Cumanos stagnare solent; ae primo Berin Jaγygia in oppidum. indeque Hathuanum prateistiens, tandem apud Sol nocum Tibisco mistetur. Praeerat arci Arsianes adolescens, Sarali. Int ιι
besti , qui multis in Pannonia rebus praclaia ei pro
νliis insignit . tandem adversus Persas bes Eu, Ire lum gerere iussus , in Armenia morbo peri siese taerat , filius . cum mille quingentis circiter mi- tώr.
litibus lectissimis. Ad eum enim solitissimus
quisque paratis ad omne obsequium animis confluebat , quod ipse cum eis una equitare, eonvivia agitare, equis, vectibus . armis. pecunia denique promptisssimum quemque donare, captos ab hostibus redimere, postremo domi militiaque res dubias & asperas tolerare consueverat, cumque iis opes & divitias, quas a patre ingentes acceperat , liberali manu communieatas absumpserat. Cum nostri sese in conspectum Aedissent , Arstanes cum sumtum promptissimis obviam egressus, pugnae potestatem iacit, in qua levi anito certamine.
eas, ae vulneratis utrinque paucis arcem reis
petivit, socios & commilitones supra altatem gravi seimone cohortatus , ut sterna laudis operam in defendenda ea pia stare vellent. Maximilianus eircumvallato oppido tormenia tribus in locis collocari , eorumque pilis vallum . quod ἡ materia &cespite consabat, si iiii tui sit. At eum iam aliquot dies in op.
pugnando ae verberando prateriissent , Tu ca concessa ab Arsiane exeundi facultate clociter trecenti numero, in aggeres de tormenta improvisum impetum secetunt Tribunus militum Cermanorum Rudolphus Greisius, o, Meui custodiae eo die sorte obvenerunt , captis uilonis armis aciem eum hostibus pugnam inivit, Sed ιιι tui . cum a suis metu perterritis desertus esset,ptimo in Ongressu occubuit. Hostes exso eo, & Ω-gatis magna strage cohortibus, ad obstruendas tormentorum fistulas , ac pulveris cados incendendos animum adiecerant ; de procul
dubio destinata pei secissent, nisi Palmus eum suis 3c turma Germanicorum equitum subsadio advolans, cos. desideratis quamplui imis, pedem referre coegisset. Ob huius adversae
458쪽
ryc. pugna detrimentum, seu Greisanaeoliotii, f., acceptum , Maximilianus milites , quorum O. ais, ignavia acciderat , ignominia notauit, sti sthbmihia pendiisque privatos & inermes militari seueti . Maiia tne, ante solis occasium eas iis excedere ius
interea ex aggeribus mania areis triginta sex tormentorum terreis pilis, ingentis pondoris continue quassabantur, & vallum quod tria pliei roborum serie, ae sepimento obducto a gilla munitum erat. multia in locis concussum iaceratumque ruinam fecerat, tunisque etiam quadam, ex qua hostium sacerdotes interdiu atque noctu quinquies ait ori sublata voce populum ad preces proclamate solebant, de sa- penumero minoribus tormentis castra inquietabantur , crebris inibus evella . simul cum Talismano prociderat: adhue tamen Arsianes egregie se cum suis tuebatur. resectis quantum poterat militum labore hiatibus . nostrosque deditionem postentes, nulla edita voce, elato
animo contemneba Ferunt Fatimam matrem
ejus viduam , virili ingenio mulierem , re-pho ma vocatis ei in memoriam paternis virtutibus,niatis identidem esse obtestatam , ne seipso vivo Antanis quempiam intempestivum deditionis aucto. xiiii r rem esse patetetur; ut Turearum princeps quitari propediem cum ingenti armorum apparatu in
Pannoniam venturus expectaretur, eum con-
ervata arce ad honores divitiasque eveheret, uel si sata secus serient, eum etiam mortuum iustii laudibus efferendum censeret. Ad expia .gnandam ejus pertinaciam Albertus quoque Princenstantus, fabrum pia sectus . tria navigia in ea litis fabricavit . crastioribus tabulatis , ae coriis bubulis madefactis superne te.cta, qua in sagivam ac sodas arcis, rotarum
lapsbus seu scutulis sub ectis intruderentur, ae.x illis hostes manibus eminus arceri possent. onu, i bus in hunc modum preparatis oppugnari, is ij. tio instituta est, tuentibusque sesse egregie limias. . h. nibus, tribus fere horis pugnatum , occum. . iis. bentibus utrinque quamplurimis , ae intelatio, vallonum legato. Verum quum Turcae
magno virium animorumque ardore maenia
d. adissent, nostri tepulsi irrito labore in eastra redierunt.
sed aecidit miro sortuna ludibrio, ac fatali
hostium impmdentia . quod cum multi ex eis partim vulneribus assecti, partim nimio pugii labore fatigati essent, nee eo die cibum sumpsissent . desertis stationibus ad curanda coopota. & illigandas plagas domum sese reciperent , & nostros quoque quietem sbi sum.
Putos putarent. Sed eum duo milites grega rii, tinna Ungatus ae alter Germanus colligendi, sarmentia, ut fieri solet, per oppletas ruderibus si uas . subter maenia sensim irrepsissent, cognito neminem ex hostibus ad mania excubate . commilitonibui forte obviis . atque ii subinde aliis atque aliis rem puncto temporis
. - silucve inis, tanta celeritate ad inania pio. oes. Hu ς; iiii st, tribunis etiam Tet seone . de Ros silia, Iurba ggregantibus, ut Oh b.. p ivsqu*m Surmae ad insistendum e domibi, . 'ta ς sit re potuissent. lam noliti sugulat ausu iti, es Qppi/um pervaderent. & in obvios quosque ilucidando, ciud ii sine grassarentur. Arsaanes improvisa ea nostrorum irruptione per- iturbatus . hortante matre , ut quando ad a, lariis extremam ostendenda virtutis & sollitudi. nis metam priventum esset . sottitet occum- betet, armatus in forum . ubi consertim pugnabatur . provolat 3 ibique pugnani suiui
cum Curio patruele interficitur ; nec cuiquam parcitum est, sive ille miles, sive mercator, aut adolescens, senex puerue esset .ne seminis quidem exortibus periculi. iaetiitque ingens uia-gea omnis atatis atque sexu, ; adeo animos omnium ira praeceps rorque efferaverat. ln, Promissetet sectis ad unum defen tibua pauca ex ma- ua -- tribus, quae in latebias ac uecretiores seo mo- 1 tum carum partea cum infantibus pavi dxiecellerant. do. eiulantes lachrymantesque . ac metu de odio Germanorum , Pannoniis potius militibus ultro se dedere volentes . extractae captaque
sunt , inter quas Aa si is malet in Te istanorum militum manus incidit , ae demum ma in servitute mortem obiit. lino savitum in ca' i , ἡ αdavera est, eum Germani Ado exemplo, nee ullo eastigante, cutem eis detraherent, apertisque risceribua & intectinis, autum in iusiu
Exp ignato Hathuano Maximilianus aggeres & opera , qua solis extruenda curaverat , dirui, & eomplanari iussit, di ignes, qui
tectis iniecti erant, extingui, collapsa mani tum loca restaurari reficique, & quae praeterea usus postebat necessaria importati , locoque Miehaelem Setinium, Filectantea praesectum imposuit. Sed quum is ad Uentati em cum H alia agenti exercitu l ut carum prineipum cognovis. - iat, matu percelli , ae pio vinciam non solum recusate, sed etiam milites, qui loco tuendo
descripti erant . propostis periculi, , si hostia iU 'ea iter faceret. deteriete cepit: nee quisquam Q
prater quendam scio; taliorum ductorem xvicia Cermanum repertus fuit . qui se eum suis con ha r stanter permansurum obtulissat. Itaque cons-lio cum iiiii habito. satiui visum est , militea
salvos, ae tormenta eorumque apparatum in-
tegrum servare , quam manifesto disti imini exponere. eum potissmum locus ille non pauciores quatuor millibus hominum requirere a ad defendendum videretur , omissaque muniendi eius cogitatione. & oppugnandi etiamsolnoei constio , quod Pannonia superioris proceribus placere videbatur, id quoque quod
adhue restabat. solo aquati aut concremari s cit ; & exercitum vaciam ad Danubium reis xit eo animo, ne hostia commeatum intercluderet, de finibus Austriae, si rei poscare aiixilio esse posset, atque ibi plus vitium contraheret. simulque quid hostis moliretur aut inceptaret,
ibisem operiretur. Iam Mehemetes Turcatum princeps Bel - Μιει, gradum pervenerat. de illine cie vitii legati tes Tu
famulos numero XVIII. ab se contra jura sen . carumtium mitio belli huius Optos dimiserat, nee- princeps dum tamen plane constare poterat, quam in cum partem vires copiasque esset conuersutus. Ve rere ιι
Eim postquam aliquot dies militum quieti inr
concessisset, motis castris sege/inum clarum xomam oppidum ad Tibisti& Madtisii e Trans Alva νιη I, nia proquentis concursu stum, universum e et citum adduxit, quod abest a Soli deo vi
sisti millimum Pannonicorum intei vallo, indequa
459쪽
Historiarum Liber XXX., ,c in ue Jagerem Eunuchum , 4 purpuratis
ob F unum cum XXX. millibus a reatum Solso. Dis, cha cum praemisit. Non deerant, qui hune, ante-
Miritiis quam malores ad eum copia convenirent, ag- . - . grediendum censetent; nec Maximilianus abi Eo e filio lihtiti, Palilio in mandatis dederat,
in idoneos viarum petitos mitteret , qui cin
hostibii, aliquod facinus , detrimentumque cerat illaturus. quibus . ut postea patuit, nihil de eius adventu constabat , nisi fortuitus ii portunusque casus instituti itinetis ratione, reprogressum perturbasset. Nam non procul va- cia tormenta, quae praeire iusserat, lacunoso in solo, ae ob pluvias frequentes molli de prosun-gnoscerent, qua ex suminis parte hostis castra do, usque adeo depressis axibus in haseiunt, ut posuisset, de loea, per quae ducendus exercitus, extrahi nullo iumentorum labore possent, aeae manus cum hoste conferendi facultas esset . aliquot horae donee bona noctis pars abiret, de explorarent. Sed quum omnes captivi , uno in caeno frustra consumetentur. Quae mota pro- ore consensuque confirmarent, Mehemetem culdubio effecit, ut inita viarum ae temporis principem cum universa mole copiarum sol- ratione . invadendi hollis commodita,' in te nocum in diei expectari, ut Glasseti se coniun, pellaretur, de Maximilianum ab incepto desistere . de eum praetorianis Franconicisque equitibus pedem referre oporteret. Nihilo. minus Palmum ex eosem campo versus pe-stum misit cum Ungatis. & equitum Celma, nicorum parte. ut belli tortunam experiretur; sed etiam illi te infecta eodem die reverterunt. Sub id tempus Vae iam ad Misimilianum gat, nequaquam e re publica fore putavit, ut ipse impar vitibus cum longe numerosissimo
Turcarum exercitu . non sine aperto discrimine congre teretur. Nee diu poli sollicito principi certissimis nuntiis allatum et . hostem totis vitibus ad expugnandam Agriam proauria H. gredi constituisse. Statim igitur Paulia, Ni riuariu vicis eius loci praefectus,qui in castris erat, illuc te- venere , a Transsilvano principe, ae ab omni s , o dite iussus est ; traditaque sunt illi tormenta bus superioris Pannoniae regionibus legati. pra dis cum necessario apparatu , adiunctaque legio auxilia haud contemnenda . ii Agria ab hostem iis; Morario, duceJoanne Jacobo Comite Tur. Ublidei etur. offerentes. Cum quibus consso mari ii. riano; data etiam Tiffenbacha mandata . ut sine mora habito decretum est , pro eo tanti Mistia Agliam proficisci, Ac quae in omnem fortuna momenti loco.omnes uires in unum consereri
bacho de Niatio serib pracepit , ut equos 5e catique undique in castra. & equi ae iumenta jumenta ad vehendum rei tormentatiae appa- ad tormentorum de commeatus vecturas pactatum passim oppidis & puis imperarent. sin serioque imperata. sed donec ea, quibus qu6d a quibus antea vectus esset, sub obsidionis erat imperatum, exequi contendunt, nee pari tempore elam d Qessissent. Sed quum illi prae. celeritate curantur, ne Maximilianus in plani ter spem de expectationem secus quam promi- cie illa, shosiis ingruisset, non perinde tuta, serant, in exequendo segniores sese praestitis tempus tereret , caiisa ad Hippolum sumensent, multa instrumenta bellica aut de&di,aut prope Coves dium oppidum transtulit, medio corrumpi, inutiliaque reddi necessa fuit; sudd Di spatio inter Vaciam de strigonium sium: defieientibu, iumenti, auserti nequirent. ibique an aliquid opera facere, latamque ob Cuum ad X diem Septembris vaciam ventum Gere . aut aliud quippiam redimendo milia esset. certioribus indiciis compertum fuit, de tum otio aggredi prasiaret, quastum est ; ae obsidenda Agria nullum iam superesse du- ut Tata invadeter ut, visum omnibus; sicquabium , se ut Niatiui praefectus ejus rei plane Strigonium ductus exercitus. sed inter dEsi certus. pluta militum subsdia , ac ma olem berandum , ac modicam consultationis ino sulphurei pulueris numerum postularet. Maxi- ram supervenere , qui Agriam XXVI l. die Adria , . Trisiost milianus site mora Wilhelmum Terseonem Mensis Septembris ab hoste obsessam esse, Nia dis sὸ si ultro sese olferentem, cum D. suopetariis Cero riumque . ne tibi de praudiatiis, gravi in peti stimi istu manteis, qui ex omnibus aliis legionibus sele. culo constitutis, maturam opem ferte euncta. obsis.
mist . adiunxitque Claudium Cogoranum At.chitectum, te quosdam prasectos ac milites. aliquot antea toleratis obsidionibus petitos.
rui CCC. cados sulphurei pulveris . quibusngulis centum pondo inestent , ae aliquot cui ius laniculis fovendo igni, dc telo petis exo. nerandis o ullos perferrent. Qua omnia Apiam tuto feliciterque pervenerunt. Eodem tempore cognitum est, Budenses fle o cognito mutandum consilium fuit, de ea sera Sillico, iuM rursus ab Hippolum & ps rem locum transferenda,& iter Agi iam vel sustultituendum. At Mehemetes Hathuanum ipso Segedini stativa habente, a nostris captum graviter superbeque ferens, ac Maximilianum metu ipsi, retrocessisse exillimans . nequaquam tirutius cunctandum ratus , Ibraimo purpuratorum Jauriente, Turcas.ae alios , ut cum tot mentis principi, cui seror eius nupta erat, de qui si-
nano nuper vita iancto iussinus erat, in mandati, dedit, ut castra promoveret. Sol nocumque Gi asseri nuntiaret . ut ad Agriam oppugnandam cum suo exercitu praeire maturaret, eo servato in progressu ordine . ut ambo ex e
serentur, inVadi delerique posse, eam oeca- citus uno eodemque tempore in Agria con- Δ, tionem mini m. pratermittendam ratus .noctu spectu castra metarentur. Itaque ad XX vis. eorum ea ilia adoriit decrevit. Igitur vergente diem septembris, ingens holitum multitudo, ad occisum sole eastris egressus, inexpectatum ac totmentorum dc tentoriolii apparatus, qua- .
aliquot bellicis , qua vehebant, Melie meti principi tuo Agriam invasuro sese eoniungerent, callia prope Pes iam fixisse. Maximilia nus quhd intelligeret eos non magno numero esse . 5c prius quam castris maioribus coniun
460쪽
i σοι. lem a XXX. annis, qui iam inde ab obitu so
limani emi erant , nostra aetas non viderat,
montes de valles ab agiis suburbanis. usque ad Maelatum & Felnemetium oppida , ae Talliam, viamque, qua ad Cena meum oppidum ituriaboceatu vero solis ad Ostorosum pagum, dc eolles ei imminentes longe lateque implevit. Dicebantur enim in castris ad CC. armatorum millia repetiit; idque holles non solum assii mare non dubitabant , sed etiam longe
aucto numero amplificare non erubescant
qu im tamen vix eorum dimidia pars bello apta eget, cateia multitudine, servilibus e suorum ministeriis dicata. r. missa Eadem nocte, multo servorum de agricola...ti. in labore quatuor in locis aggeres sunt con ii iii tuti, ae in iis tormenta collocata; se ut h te- - gione adium Ungi adianarum unius praglai dis tot menti pilis, ae duabus colubrinis; ex eo veto loco, qui antea bustis,seu sepulchiis militum dicatus erat, ilibus inustatae masnitudinis basilistis mania quaterentur. A septemtrio ne in locum sedis regia quatuor mediocria tor. menta, & ad iugum montis , ubi vineta olim erant, arei, ut vidate est, importunὲ supeleminentis, alia quatuor attracta suere , quibus
murorum latera inde silenter tundelentur.
γγ fidium Erant in arce de oppido militum pias liari , tum tum quatuor millia de quingenti, quoium ma--Ooo, tot imis ex variis nationibus, non ita piidem O , oo. post citam nimirum sui uiae obselonis fa-
sensour. mam, ut diximus, erat introducta. oium tanta virtus initio apparuit , ut neque portas urbis claudere. Dec quicquam Armidinis piae se serie v detentur, sapeque cum hostibus sacto haud improspeie vi uiti periculo , minu-raeust, tioribus pratiis congredi non dubitarenti sedonidis. in demum cum hostes oppido quoque tot menta M. vi se admovere cepissent . qui intus erant, tam areir ιipiunt. quam oppido tuendo sese impares sine rati. post septimum diem incenso oppido in arcem se recepetunt. Postquana hostes incendii fiam mas conspexissent, magno sublato clamore per portam Magiarianam in oppidum irruperunt, ae pertractis illve tormeritis propugnaculum, quod Dobonianum vocabatur, vel betans iam suscepetunt: de quum assiduis ictibus hiatum fecisset. mutuo sese ad oppugnandum collo tali , magno numero pari uinam conscendete eepetunt. sed a nostiis sortiter rettus, amictis amplius mille sociis, inde recesserunt, quum ex nolitas triginta vulnerati e lent, ac totidem cas occubuillant. Ex parte etiam aggerum,
qui in sede Regia ei ant ab hostibus facti, ege.
sia humo cuniculi fieri cepe unt, ad subluenda improvisis de Mandes o impetu murorum standamenta. Quod quum a Claudio Ggoia tio, ac Christophoro Stella vetere loci supto. mo Architecto ae Capitaneo certis inditiit e
set deprehensum , mox exadverso aliis contrariis cuniculis obviam eundum censuere.
adhibitiique operis scrobes magno labore, sed mira celeritate perfecere. Sed quum hostes misecus pulverem sulphureum succendis sent . maenia quidem , quod flamma viam, qua exhalatent, sabi repetillent, palum detrimenti sensete ; sed ii, qui subteitaneo labori
incumbebant, violento eius impetu discerpti,
puncto temputia interiere o inter quoa Stella ipse cum aliquot ex operarum numero, & I iovibus Senti ieius . Ae Georgius Balo desderati sunt. Hic est ille Balo, qui superioribus annis, a Sigismundo Raeocio Agriae pia secto, ob diras in Deum Optimum Maximum ae divos execratiouea impio ore essu scis, captus, ac neci destinatus,miro astu evaserat, de illo praefectura se abdicante erat reversus. Interea Maxintilianus missis iterum nuntiis, Maxim qui copias adventantes ad properandum inci- lianus distat ent , facto circa Hippoli decurium itinere, ni uti quantum assidua pluuiae ac via itim dissicul- risiaux latea permittebant . castra indies promovo ita probat. Et quo cuncta maiori sol ieitudine de stu missa in dio gererentur , Chiiii ephorum ininsper- να sum bellici Senatus collegam . cum Joanne Christophoto seretio , ad superioris Unga riae partea , zachariam veto Gaiseofierium Romani imperii in Cermania qua solemaei sana ad Casarem perdis sto, equos celer, talis causa emittendo. duxit, qui ubique promissa auxilia seriis urgerent. de in castra perdincerent , venit ad eum etiam Gaspat Coinibsus e Transsilvania . a Sigismundo provinciae
principe mi ilus. resereniti unicum suis copiis
iam Maradinum pervenisse , atque adeo ubinam sua cum Caiatianis castra coniuncturus sit, cupere edoceri. Nee illum solicitum magis ae anxium quicquam reddebat quam cum copias partiti praetermittet eque vellet) iei
tormentariae ac commeatuum vectura tardi
ias , qua a nobilitate eorum locorum saepius promissa , nondum tamen prastita erat, nec ea loco moveri des eientibus iumentis poterant. Qua in parte Tissetibachii de Patisi di
ligentiam se imprimis desiderare nequaquam dissimulabat. Nihilominus tamen Co
nilium nequaquam remotandum ratus, dispa
titii itineris diebus de inretvallis . tempus Sc locum de navit, ad quem uitiusque ipso rum ae Tissentiachii exercitus coniungendi e sant. Plaesente adhuc Cornisio. protinus suas copias tripartito promoveri iussit. ita ut palia fuscum equitibui hastati, Ungaris ae peditatu. ultima die septembris pracederet; eique Nobilitatis copiae Secenti occurrerent , hos imi vero suarcem burgus legatus cum media parte tiaravic exercitus Germanici suo sequeretur . postre- stra suamum agmen cum tormentis ipsemet duceret, promum. de quarta die Octobris viae se committeret; quum equos de boves ad vehendam rem to mentariam Decellarios frustra interim e svi let. de non modicam eius partem a tergo relinquere esset coactus. Superatis magno 1
bore hisce dissicultatibus, sequenti die ad p. lancum , de pontem Hippoli sustinis ventum est. ibique propter tormenta de impedimenta, quae ob pluvias sorte incidentes tequi non poterant, integrum diem tu sistendum. Deinde biduo post Secenium promota conta , ibique Palmus de suarcem burgus, quos eadem vi tum dissi itates detinuerant, reperti sunt ό ac Maximilianus praemissis illis, non prius quam ad XII. diem Octobris Filecum pertingere
potuit , quod toto eo tractu inter Secenicum de Fileeum , per invios montes de illi as id centi importunaque pluvia humente, de canosas, iter confici oportuerit. Aceetiit ad hae incommoda iei itumentatiae , dc annona includ,