장음표시 사용
281쪽
,, inodo ad eum devolnss, de quibus ipsi lihera testandi & disponendi facultas nenoM ,, esto. Tellari illi autem aliter non liceat, nisi de consutilia Capituli petempis torii, & secundum Canonum instituta. - Inlii per cum Ecclesia sponsa Episcopi ex munere & oflicio suo dignas XXXVIUA DEO laudes persolvere, Oflicta divina obire, atque Horas Canonicas in Deiuite ι - , , Choro decantare, stipenὸio plurium personarum debeat, Pro quatum susten- ώs..,, latione hactentis ex redditibus Camerae Episcopalis pro Choralistis ues . fl. elesta. ,, s. q. IO. pro re rmatione chori r soo. fl. persoluti fuerunt, una cum ,, decimis in Mernbach e quia verb collectio praedi tarum Decimarum Ca- ,, pitillo satis dissicilis, & molesta est, quae vero Episcopo mediantibus suisse praesectis, sub quorum territoriis sitae facilior copia sit illas exigendi sic ,, modo hoc onus sponsae suae, una cum praefatis redditibus, atque aedibus is ad has personas spectantibus in se suscipiar atque illas, quatenus sub Choriis nomine comprehenduntur, alet & sustentabit: 52 sunt praeter Consessarium ,, Cathedralis Ecclesiae ordinarium, ex ordine S. Francisci ad S. Annam hico Paisaviae, cujus Monasterio etiam sicuti olim Capitulum, ita post hoc Epiis scopus dabit quotannis duodecim urnas vini, cum una scapha tritici Paro. ,, clius Ecclesiae Cathedralis, sex Vicarii, decem Capellani, Cantor, lex cho- ,, rates musici, Ministrantes & Sacristant. insuper subministrabit Episcopus,, ex libo vino, tam pro Missarum Sacrificiis, quam alios in usius, pro divinish necessarium. Quousque vero non conititerit, qui bona illius fundationis, , possideat, ex quibus quadragesimali tempore pro more antiquo viginti qua- ,, tuor personae im Κellerhoff suerint alimentatae, vulgo die Fasten - Suppen g ,, nant, interea Capitulum hosce sumptus feret. Et quamvis omnis jurisθi- o , , ctio ordinaria per totam Dioecesim Episcopo In Clerum ex dispositione, , juris communis competat, ex quadam tamen has emis observata consiletu
,, dine, Episcopus pro tempore existens indulgeat jurisdictionem hujusmodi ,, Venerabili sito Capitulo in Praepositum & Decanum; nec non in personas 3,, singulorum Canonicorum Decano suo; & nomine Capituli in Vicarios Ca-ι, thedralis Ecclesiae, plebanum, subcustodem, oblajarios & Beneficiatos quo ,, cunque, licet alibi etiam extra Ecclesiam Cathedralem habeant beneficia, chorales, Praebendistas Ecclesiae Passaviensis tam prassentium, quam absen- ,, tium, ita ut Epistopus sibi in easdem personas nullam iurisdictionem perri se vel alium exercendam aifumat, neque contra eos in i piritualibus di tem-
,, poralibus proccdat, nisi in criminalibus criminaliter intentatis, ubi ad pri- . o vationem Osficii vel beneficii procedendum esset. Eandem jurisdictionem or- ,, dinariam concedat EpiscopusCapitulo dc Decano respectivo in bona decedenis tium praefatarum personarum. Verum institutiones seu provisiones quorum- ,, cunq; beneficiorum in Ecclesia Cathedrali Passaviens fundatorum ad Episco se pum spectantium nullo modo per praemissa censeantur Episcopo ademptae: si sed quod ad Pastores, stu plebanos, Viearios perpetuos, vel temporales, ac se Provisores, nec non Cooperatores, ac Capellanos Ecclesiarum Capitulo ino corporatarum, ubicunque locorum sitarum attinet, omnem iurisdimonem, ,, cognitionem, & coercitionem Capitulo liberε relinquet. Hujusmodi ta A men Pastoribus, Vicariis, ac Cooperatoribus, ubi se gravatos existimaverint,
,, integrum sit, ad Episcopum provocare. Quod si in literix incorporationish majus jus Capitulo, qu m in praemissis est, expressum fuerit concessum, dumis modo de eo legitimε constiterit, uti eo fit ipsi pariter indultum. Similiter M. ,, familiares Praeposti, Decani, M singulorum Canonicomm , nec non Vica. . ,, riorum & Beneficiatorum, IF dilui, ae alii Capituli, fic Ecclesiae se itoreS, . . i,, in causis civilibus, ad examen Iudicis civitatis minimε pertrahantur, sed ju- ,, risdictioni Decani pro tompore existentis subsint; qui tamen Decanus deSet ,, sibi aliquem Canonicum adjungere, cujus consilio de causis cognoscat: idq; is lotam habet in omnibus, nisi essent aliqui speetaliter privilegiati, uti estMais gister Pontis, '.
282쪽
XXXIX. - Cum ardua, uti de statu Ecclesiae, de hostibus arcendis, tuendis subdi- ...' ritis, & hujusmodi fuerint tractanda negotia, Capitulum per Reverendissi-
is biritabit, is naum convocari debet, in ea tamen consultatione di tractatione voces arduis. is non colligantur eo praesente sed separatim in Consessu Capitulari &is quidquid capitulariter conclusum fuerit, per unum ex Canonicis Episcopori insinuetur. XL. si Episcopus ad loca remotiora ad aliquod tempus ob quascunque cau-meonstitii- is fias Passiario discedens, unum, quem voluerit, ex Capitulo in Locumtenenendo . , , tena, & non alium constituat.
'xibi se in magnis Festivitatibus. praesertim Paschae, Ascensionis
misis iis a. is Domini, & Pentecostes Episcopus ad ostendendum paternum erga suos Ca- collatione. is nonicos animum & Clerum chori post auream nonam uti vocant) ex lau- , , dabili consuetudine vocarit ad collationem, imposterum omittatur, & loco ,, ejus quavis vice praesentiae Io. fl. distribuantur. XLII. ,, Item Episcopus, cuique Canonico, qui uni ex duobus peremptoriis praeis sens interii erit, cervum in aestate, dc cervam in autumno tradi curabit. XLIII. si Constat etiam multitudinem privilegiorum, libertatum & immunitam non au is tum hactenus ab Episcopis civibus liberaliter concessarum iisdem occasio-- nem insurpendi contra Episcopum dedisse; posthac igitur ex antea actis cau- tior tactus, nulla alia nova privilegia, libertates, immunitates, levandae pe- is cuniae causa, civitati & civibus ipsis pro parte vel in totum perpetuis tempo- ,. ribus elargiatur & concedat ultra ea privilegia & immunitates, quae prius
is civitati & civibus ipsis per saepe dictos Dominos Episcuos Antecessioresis concessa sunt, & quae civitati ipsisque civibus per Illustrissimos Principes&- Dominos si ilhelmum & Dominum Liidovicium Comites Palatinos Rheniis & utriusque Bavariae Duces per suas Illustrissimas Celsitudines publicatae, , fuerunt.
LXIV. AImmunitates, Iura, & Privilegia colonis Dominii in castro Raaman- De pririlegii, si storsi, qui Bisumber, & Sestosper appellantur, & civibus in mindorff, item quo illis quoque, qui vulgo Stephaver vocantur, vigore antiquorum Concordato '' integra & salva permaneant. Et quia horum postremorum jura i Du-- cibus Bavariae ab aliquo tempore impugnantur, iisque subtracta sunt, omnem is adhibeat operam Electus, vel postulatus, ut cuncta in antiquum statum reis ponantur, & restituantur. XLV. - Episcopus Seminarium secundum so am Concilio Tridentino praemini itum. ,, scriptam, quoad fieri potest, instituat; interim tamen usque ad institutio-4' neni praedicti Seminarii, ctim magna ubique sit penuria Sacerdotum, & ch si ritas multorum refrixerit, paucique sint, qui pauperum scholarium curam si sitscipiant; teneatur Elemis, vel postulatus a scholares & quidem duode- ,, cim hic Passavit, & duodecim Viennae sere, illisque de alimentis singulis ,, diebus providere, quemadmodum etiam priores, felicis recordationis, Epiis scopi jam desuncti secerunt: qui omnes choro, & Ecclesiae diligenter inser- ,, viant, & Decani iurisdictioni in choro subjiciantur. Ut autem hujusmodi ,, numerus completus maneat, allaborabit Electus, ut omnes tam inserioris, is quam superioris Austriae pensiones etiam regularium Ecclesiarum diligentero exigantur, & a Regente singulis annis omnium expensarum & perceptorumis rationes tradi, & k quibusdam deputatis examinari curabit. - Episcopus non det facultatem, nec ossiciali, nec Decanis ruralibus in ,, districtu ossicialatus supra Onasum decidendi sive iudieandi causas matri- se moniales; quandoquidem cognitio earundem ad Decanum Ecclesiae Passano i . is Viensis pertinere dignoscitur. - Ad Decanum quoque spectat traditio possessionis omnium beneficio-- rum, quocunque nomine vocantur, & cujusque illa sint collationis, in Ec-- clesia Cathedrali 3c ejus ambitu consistentium, nec non Ecclesiarum S Pauli
K S S. Egidii, atque in ea Electus vel postulatus Decano nullum iaciat impe-
283쪽
' ri Episcopiis tempore pestis nec non aliis omnibus Capituli necesistatibus, XI.VIII. tque bellis eidem manum emcaciter porrigat defensivam; Castriim unum, , vel plura Capitularibus pro hujusmodi securitate & defensione assignando, is quae illis semper ad certum refugium mandato Episcopi pateant. O necessita- iri Idem Episcopus ius integrusti permittat Capitulo in Collatione Eccle- l., siae S. Pauli & assumptione Custodis: similiter in receptione Canonicorum
,, mense Capituli, ita ut nec directe nec indirecte Capitulum ullo modo com-- is, ,, pellat, ut praeter suam voluntatem aliquem recipiat, imo nec indultum D l. -ιndis.
A lum seli ius disponendi de Canonicatibus, praebendis, ac aliis quibuscunqueo beneficiis ipsius Capituli a Sede Apostolica vel alibi impetret, aut impetrari tis seu impetrandis, quibus ordinaria Capituli collatio in mense Capitulariis impediatur, quovis modo utatur. o Quandocunque Capitulum aut singulares eiusdem persiouae habuerint, L. is vel in Cancellaria Domini Episcopi. vel apud eius ossiciales negotia quae- ne otii
is dam, in quibus literae expediendae sint, ejusmodi ipsis semper gratis, & abs- :
que solutione alicuius taxar, alias solvi consuetae, expediantur. si Episcopus nullum posthac Castellanum vel ptatefectum recipiat, vel ei LI. is sortalitium, & caltrum, aut Praefecturam committat, nisi idem castellanus, De iuratisenis
is seu Praefectus Literis patentibus suo sigillo, aut alio authentico signatis seis obliget, atque in manus Episcopi, vel cui id ille commiserit, in praesentia is duorum Canonicorum Capitularium debito iuramento fidelitatis se adstrin-- gat, nimirum se fidelem dc obedientem futurum ipsi Episcopo ι eo autem is defuncto, Decano aut Capitulo, & ei, qui per ipsum Capitulum concorditeris & a maiori parte fuerit Canonice Electus, ut moris eit: qui etiam Decano is & Capitulo speetalem obligationem literis patentibus modo praedicto sigilla, tis & Germanica lingua conscriptis dabit. Forma autem obligationis deri verbo ad verbum sic se habetiis Ich N. zu N. Mkenne ais der HochWurdigist Furst und Herr N. mein ,, gnadigster Here, mich Zu Seiner Fuint. Gnaden Pneger aufgenommen, und,, χu Seiner Gnaden, und desset ben Stussis Schlosis und Herrschasti N. Eu ver- Walten anhesol,len hat, verm5g meines von Sr. Fitrii l. Gnaden deswegenri gegebnen Beliands, hergegen teli dann Sr. Furim. Gnaden gethan Innhaltis mei nes Revers, is icti Seiner Furiilichen Gnaden gegebeia, in Uelcher mei. ner Pnichi unter anderia bestiit tigr, da sis naeli Seiner Furtilichen Gnaden ,, Tod, den GO L Γ lang vertiliten Wolle, einem Capiti Eu Passau, oder dem, so durch dalselbe eintrachtiglicli oder dem metirern Theii Zu Bischomen er ,, Wi,hlet Wird, ermeldies Schlosis ein ostenes Hausis gegenis arti glicli seyn soli; ,, Uann und ais osti sicli auch begabe dast Wann kein Bisichost' ware eino HochWurdig Γhumb- Capiti in das alibereti mei ner Verinaliung Schlosisis Leuth Zia legeti nothduristig Wurdet, dass teli darin kein Irrung thuen, dochis dasis solches olin mein Κosten und Ent geli besichehen solle, aucti sonsten ge- ,, treu und ge*jrtig Eu feyn, deGelben und des Stu fis Fromben in alienis Sachen Zu furdern, Schaden Eu Withren und Zu u enden, aucti mich in allis Ueg halten Wie ein getreuer Diener seiner Herrsichassi ru thun schuldig ist, si getreulich und oline Geselirde, dast ich obgenanter N. dem nachbey meinemri Wabren treuen an Aydesitati alles das hieroben gemellit ist, Wann sicli deco Falii obgedaclites meines genadigsten Heren Ableibungbegabe, und ich die-- selbe Leit mit ermeldiem Pileg - Ambi und dem Stum noch verbunden Wdis re, gegen ei nem Hochwurdigen Thumh- Capitul, oder ermeldten Bi honM fen verm5g meines Bethan&- Briem getreulich Zu voltZiehen gelobe undo ve preche. Des Zu Wahrem Uhrkundi gib ich mehr gedachi meinemri gnidigen Herrn einem HoehWurdigen Thumb - Capit et die Behanninusso mit mei nem ei nen Infiget verserti t. Geben und gesthehen Sc. - Et quia ibi debet major custodia esse & arctior obligatio, ubi majus pe- LII. is riculum Ecclesiae imminere potest, alias a Maioribus eii Observatum i qui- marces. o cunque Episcopus vel Coadiutor Castellanum arcis S. Georgii supra Civitari tem Pallaviensem vulgo Oberhauis vocata, acceptaverit, tunc possessione,
R. P. Hai a Germania sacra Tom. L G g g g g et is sive
284쪽
88 EPISCOPUS PATAVIENSIS LX TH .
, sive eustodia arcis habita, idem Castellanus praesente Episcopo vocata uni-ν, versa familia ipsius Castellani, duobus Canonicis ad hoc a Capitulo deputa. 3, tis, ultra praemissa iurare debet, se defuncto Episcopo neminem in arcem in- ,, tromissurum, nisi Decanum & Capitulum sede vacante, & deinde eum, qui ,, per ipsum Capitulum, aut a maiori parte Canonicorum fuerit Electus. Aliasis inscriptiones, in morem aliorum Castellanorum nihilominus dare similiter
LIII. ,, Cum Ecclesiam S. AEgidii trans pontem Oeni vacare contigerit, Capitu-Canonicis Capitularibus conferat, cui Episcopus deinde
polite o. h. ri PontiS atque Leprosariae ossicia pariter conferre teneatur. Postquam autemno. is secundario Uocaverit, cui Canonico Episcopus commiserit & contulerit pon-ri tem, eidem Capitulum Ecclesiam quoque sine refragatione conferat, qui mo. . dus alternativus amodo perpetuis futuris temporibus observetur.
is Teneatur etiam Electus seu Postulatus oblatario Capituli singulis an. R 'si 'η ἡ nis ex redditibus menta Episcopalis solvere sex florenos, & quatuor solidos
,, denariorum usualis monetae; tres ad historiam in octava omnium Sanctois rum s reliquos tres & quatuor solidos ad anniversarium fundatum a Balthais sare de Starnherg.
LV. ,, Quia ad Capitulum spectat proprietas & possessio areae quam vulga-Pς riter den Howund Imo, vocant videlicet ab Aouilone versus Danubium: ab ν - . . t se Oriente ad portam Palatii Consulis, ubi jacet sapis sanguinis, alias Incis Lb- : versus Occidentem usque ad urbis murum, qui die Inis appellatur ris versus austrum ad flumen Oeni , idcirco intra eundem ambitum nemo quidquam disponere aut ordinare, nisi secundum beneplacitum, & voluntatemri Capituli praesumat, ut habetur ex privilegiis & donationibus bonae memo ,, riae quondam Conradi & Berchioldi Passaviensis Ecclesiae Praesulum. LVI K Ad eundem modum, cum Canonici Ecclesiae Passaviensis in suis curiis, De mm . quas inhabitant, nec non in aedibus Capitularibus de Kellerhois ac area, quam M vulgariter den Hem 1ibost uis II Ar vocant, sint 'eciali immunitate, & libe fido. tare privilegiati, adeo ut nemini liceat, neque jussu Episcopi nec suorum se Consiliariorum, aut Ministrorum ipsius, nec etiam per Judicem Civitatis, ,, aut Cives Passavienses, aut per quamcunque aliam persinam, quempiam ,, capi, detineri, aut alta in rebus, & personis molestari, nisi de expreta cono sensu Capituli. Hoc privilegium imposterum quoque inviolatum semper
LVII. o Episcopus pro tempore non solum causas contra Capitulum nulli comis mittat, sed easdem in propria persona audiat, nisi peregre aut longe absia i tunc poterit ex justis caulis easdem alicui personae in dignitate Eceletium. sesiastica constitutae committere, reservata sibi sententia in propria personais ferenda ; sed etiam contra Canonicos primam instantiam Decano & Capitulo
LVIII. ,, In Ecclesiasticis denique beneficiis conferendis Episcopus talem se Ca-IMCollino- is nonicis suis exhibeat, ut Patrem potius, quam Dominum se gaudeant et in ebriiqiici Pariter tanquam dilectus Ecclesiae sponsus, quamprimum cessante tem- is porum calamitate fieri poterit, certam reddituum summam quingentorum ,, nempe floren noriam annuatim in parata pecunia exsolvendorum constituat,
,, quae non ilum pro conquirendis rebus, & paramentis Saeristiae Cathedraliis deficientibus, verum iis postea conservandis issicere postit, atque etiam ut A Custodi hactenus pro more aliarum Cathedralium altari precario deservienis is di aliqua exinde merces obtingat. LIX. - Ut Domini Canonici magis alliciantur singulis diebus comparere in Dereditibur is Matutino & Vesperis, Epistopus eo allaborabit, ut certos redditus ad prae- ό. ' is comparebunt, fruendas designet: similiter etiam eo cogis dis. o tabit, ac cum Capitulo suo conseret, qualiter Chori Vicariorum ob tempori rum calamitates diminuti reditus iterum reducantur & augeantur, ut conis gruenter atque decenter subsistere queant.
285쪽
- Εlectus executionem testamentariam piissimae memoriae Principis LX., encestat inter prima regiminis sui opera assumet, & quanto iis ab ob-Demretitio. , tenta Confirmatione aut Brevi Administrationis allaborabit, ut vel per spon. , tantam ipsius oblationem partibus acceptabilem, vel amica cum his compo-iάάζ', sitione, vel si mimis ista succedant, cognitione causae de simplici ac plano, , sine ulla protelatione operi tam pio, laudabilique manus ultima imponaturio De omnibus & singulis praemissis, ac eorum quolibet a Sede Aposto- LXI., lica, aut aliis quibuscunque idem Episcopus non impetrabit dispensationem De nonν , aliquam per se, aut alium, publice vel occultes, directe vel indirecte quovis, quaesito colore & etiam dispensationibus impetratis, vel impetrandis, nulla
A Si controversiae, quod DEus avertat, inter futurum Episcopum & G- LXII., pitulum orientur, ad eas componendas controversias Episcopus Ralisb De eonii , nensis, & Eviladiensis coniunctim aut separatim pro mediatoribus roga.ri Haec ita conclusia, approbata & jurata fuerunt, atque in majorem rei, fidem a praefatis Reverendissimis Dominis Dominis Capitularibus subseripta, , & ibsignata, Anno, mense, & die ut supra. is Franciscus Antonius Comes de Losenstain Praepositus. λ. S. ri Hermannus Mathias Comes ab Athimis Decanus. I . S. ,, Joannes Franciscus Adamus Comes de Toring. L. S. D Francisicus Leopoldus Comes Stavata. o Jaroslaus Episcopus Litomericensis.,, Joannes Fridericus Ignatius Comes de Preysing ossicialis. si Neiekardus ignarius Comes a Salmis Custos. ri Georgius Fridericus Comes a Salburg. ,, Sigismundus Christophorus Episcopus Labacensis. si Ferdinandus Franciseus Liber Baro a Pratio. L. S. - Joannes Joachimus Ignavus Liber Baro ab Aham.
is Carolus Christianus Liber Baro de Leiblfing. ri Paris Iulius Comes a Salm. L. S. Legibus istis pridie electionis prolatis iuratisque, secuta est die et . Mati v mTragiorum pene omnium in Joannem Philippum collatio, quibus solemni
more pronuntiatus Episcopus; mox in ipso consessit hanc ad Eligentes oratio nem habuit: uua=idoquissem visem es Spiritui Sancto edi Vobis. Revere id nimi crurestris i Domini Coisi vires, me indignum ad Pataviensis Ecclesiae reg/men tamam me gratiae propensione vocare, tot prosecto ac tantas timoris causas obverseri an mo meo experior, quot amoris in me vesri testimonia e votis sic faventibus colligo. Imposuisti enim stagilis no bomini Angelicis etiam humeris jormidandum onus: conjecisis in conscinulae meae sinum tot millium animarum ad felicitatem aeternam
dirigendarum rationes, dum vix salutem propriam cum inore Cr tremore operor.
Eo tandem tempore amplissimae hujus dioecestos gubernacula concredere voluistis, quo commori ex utraque parae Imperii bella, quietis parum, negotiorum σ d pendiorum
plurimum Sacerdotio pollicemur. Duae quiam ctim attenta mecum merine revolvo, plenum certe curarum tam fertile periculorum munus contentione omni ac ni se
animi a me amoverem, nis hinc advocantis Des gratiam; inde ad vestram pruintiam, pietatem ac charitatem maxima delatae gubernatiovis adiumema respicerem. Vincit scilicet imbecillitatem Omnipotentis auxilium: neque ullae occurrerunt Eccleia
sarum Antistitibus difficultates, quas Suorum sapientia comordiaque muniti non sup rassem. Divinis iσitur humanissie subsediis in spes excelsas erectus Vocationi Divinae pareo, ct in Actionem vestram constentio: Caeterum omni ope connitar, ut cumulatis Eulem lucris cierum imprimis pietate doctrina prGucentem; populum vero tam ciristianae pietatis cultu, quam Oribodoxa De ininuctissimum ae felicissiamum habeam. Aderit cerissimis hisce votis, ut spero, DEUS: Opitulabuntur ιοι coelo recepti ex hae Ecclesia Antistites Praedecessores mei, qui pro Domo DEI OILbertate Ecclesia bonum certamen certantes coronam justua adepti sunt. Duebisis
286쪽
recti a tam ct seria vestri intentioni er vos Reverendissimi O Illi striglini
fratres mei, qui ctim meipsum mihi negotiisque meis amore in me Testro b die rapueritis, me m posterum inter bona vesra, ut aeterna gratiturinis pignus conservate, ac virtutis vestrae exemplo meliorem semper emite. Ita ille. Mox & v luntate Capituli, & privilegio Bullae Pontificiae administrationem ingressus est prius, quam tabulas Confirmationis obtinuerit ab urbe. Nihil prius erat Antistiti, quam gratias Imperatori agere, quod ipsum per epistolam ossicii plenam ipsa die electionis datam est executuS. Quam vero Caesareae Maiestati gratus acciderit electionis istius nuntius, discere licet ex literis responsoriis manu Augusta ad novum Praesulem exaratis in haec verba:
VL Reverendo Princeps chare, devote ore. Didici ex epistola Pietatis Vestrae diera data grati animi teste, demum ardinante Numine sera ael ' 'εμ' 'segnitium e sententia mea prodisse, Bdemque Dignitatem Epistopalem a Capitulo votis duobus er viginti delatam ese. G1knt quia Pietatis Vestrae mihi meaeque domui nitegerrima De praesita; vitae modus ad exemplar omnium compositus; regiminis e salus publici negotiis comparata experientia, praeter alias dotes Imperii Principi σ Episcopo convenientes, quae nihil non promerita sunt. Mibi certe hi es magnae res isa voluptati, se illa Capitularium hac in parte demonstrata facilitas atque devotio singulariter accepta. Manus illa divina, cujus indicia mani em hoc in actu apparuerunt, Pietatem Vestram sortunabit, gratiamque assii et ad halutem O incolumitviem hujus Ecclesiae meliorem in modum accurandam, eandrinque ad florensiorem flatum θ' incrementum prooeebendam. Quosmul cupio Pietatem fram esse Cae- , sarea meae stratiae, protectionis, omnisque boni certam, qui simi eidem consanti volumate adictus. Datum Laxenburgi die D. ADN, Aulio I689. Lites 1lini Dederat Episcopus alias itidem literas ad Cardinalem Colontigium Epia . scopum id temporis Neostadiensem, quibus eum ad impertiendam sibi Con-'' seerationem invitavit ; earum exemplar hic adponimus ;
mentissime Cardinatis. Erc. ero.
Placuit Disivae Majestati, ut vacante Episcopatu Passaiiensiper obitum D. Se basiavi Immediati ejusdem Posse fibris, Electione hodie legit me celebrata, omnibus vo tis, uvis3 excepto prout ex hi ν umento super Hectione Canonica personae meae con sitiendo, cy ad Eminentiam ι 'am proximis Hebus dirigendo dignscitura in Episi sum brius Ecclesiae Passaiiensis Electus fuerim. Et quanquam tam P aze atque praestenti totius Germaniae periculose o flatu oneris Epistopalis pondus me imprimis
Tebementer terre erit, nihilomitius tota cordis mentis meae fiducia in Eminentiam Vesram, quam bactenus semper mihi propensi am ultra merita mea expertus fueram, iterum erexit, ut Divinae ordinationi, atque voluntati me tandem eo prom-
ius subjecerim quὸ firmioris erga Eandem Dei θ' siduciae esse coepi, Eminentiam Mesram gratia sua auxiliatrice in promovendo electionis hujus vegotio mihi etiamnum adfuturam; quod sicuti de innata sua in Omnes benigni a propensone mihi certὸ spondeo, ita me o Ecclesiam noviensem ulteriori suae gratiae enixissimὸ commendatum volo Passavii as. Alfi 3689. Eminentiae Vestra erc. VIL Impetratis interea ex Aula Viennensi conlaetis Regalibus & impertitiora a se beneficiaria; p terea confirmatione privilegiorum Dioecesi & Ecclesiarc....itata PassaViensi iam olim indultorum, quaerebatur locus gratiae apud summum cinu reta. Pontificem pro Canonicam Salisburgensi , quem eatenus possederat, etiam deinceps retinendo. Hic ei rursam Leopoldus Caesar suppetias tulit interpositis apud Innocentium XL precibus: quae sebinde rebus humanis exempto Pontiqce apud Succe rem instauratae sunt: versabatur id temporis Caesar Augustae Vindelicorum ob causam coronandae Coniugis Eleonorae Magdalenae: ea fuit Episcopo, qui praesens aderat, selix occasio Caesarei favoris auram ad impetranda permulta captandi; in quibus erat ipsium, de quo dicimuS, negotium de retinendo Canonicatu supradicto: duas tum epistolas Caesar ad Urbem dedits
287쪽
dit, unam ad Pontificem novum Alexandrum VIII. deinde ad Cardinalem Mediceum : utramque hic adferimus. Prior sic habet: Beatissime Patrari Non latet Sanctitatem Vestram, honorabilem er illustrem Consiliarium nostrum intimum Camerarium devotum nobis dilectum pannem milippum Comitem a Lamberg, liberum Baronem in Oratenera ct Otraillam, aliquot ante menses in D scopum Pesmiensem concordibus totius pene opitulis ragiis, nec minori omnium applausu, σε approbatione electum, tribus Canonicatibus Salisburgens nimirum :Patavinisi in Ohmucensi hactenus gavistim fuisse, de quibus disponendis yus Beatitudini Vestrae comptiis. Memoratus vero Decius Epycopiis Salisburgensim retinere anhelans, Sanctitatem Vestram in retentione hac objequentem rationem condescenμ-rum sperat: quia familia Lambergica Ilura benescia Salisburgi fundaverit, eoquem collatione Canovisat sis itidem peculiaris stivper familiae bous habita sis ratio; quod motivum cum iustis uuatur fundamentu, eximiorum praererita meratorum saepe nominatae stirpis de domo nostra aeque, ac ipsamet Republica Christiana comparatorum memores, destincti Pontificis flevitiudinem phymae memoriae pro impertienda supra memormae retentionis gratia Duerpellavimus, non inani spe Gusdem impetrandae, nisi praematurus suae Sauctitatis obnus intercessisses: Cum vero paternum ejus am rem erga nos resuscitatum in Sanctitate Vestra, quippe dignissimo Successore reviviscere dirno mus, memo tam gratiam praefato Disopo Pagyad. ab ejus bonitate consequi seramus, quem in finem priora nosra reperimus offficia, iterum iterumque Sanet. Vestram suali studio θ' obfremantia obtestantes, quae vobismet ipsis Angularem praesitura est conseiationem, dum interpositionem nostram pro viro optime meis rho non infructuosam abirepermiserit; proinde non rejiciendam fore confidimus; θ' vicissim Beatitudini Vestrae reverenter nos commendamus, visam diuturnam, Eca saeque DEI militantis Iesicissimum regimen pro majori eiusdem bonique publicι incremento filialiter apprecamur. Augusta Vindelicorum ro. Octobr. I689. Eventus patefecit , orationi suum constitisse fructum. Literae vero ad Mediceum fuere sequentes: Leo Uus. Meminis R. C. V stra, nos eidem aliquo abbine tempore literas nubias commemdaritias ad Beati nium Summum Pontificem pro retentione Canonicatus Salisburgem
D Electo nuper Episcopo Passareteisi Comiti Bann. Philippo a Lamberg concedenda, i Beatitudini suae trademias inclusisse, commendata simul desiderii no ira votique praedicti Episcopi promotione de qua non dubitamus. Certum nobis exectum promisesse mus, ni se Beatitudo sta obitu funesto praeventa fulset. Jam vero dignisimo Succesfre ad Sedis Apostolicae thronum evecto θ' nobis uti speramus non m/ntis propense, osscia nostra repetere non dubitamus C. obnixe requirentes, velit con gnarasua ianctitati adsiecto autographo demerium praejati Episcopi, cui nostrum coniunctum est, solita Jua dexteritate proponere, sitaque ita promovere solicitud ne, ut memoratus Diascopus optatum proxime consequatur essectum, nostram mur serionem apud siuam Be titudinem aeque ac Dilectionem Vestram non vulgarem, neque irritam fuisse inusi gat, quam in reliquo de affectu, benevolentiaque nostra Caesarea certam cupimus. Augusta Vindelicorum ao. Octobr. I689. Ita Lambergius Princeps damnatus voti, in possessione Canonicatus potiorem vitae reliquae partem duravit; dum eum demum paulo ante finem Nepoti suo Moysio Comiti Lambergio consignaret. Anno sequenti Cardinalis Colonitetius, quem anno superiore invitatum diximus, Passavium se contulit mense Junio; Presbyterum & moX Episcopum i ε .eonta ravit ipso sesto Pentecostes: erant illi dies PasAviensibus inter solemnis consecratarismos: dum rite inauguratur Pontifex; dum primitias sacrosancti mysterii DEO litat; dum oreatissimo apparatu h monte Virginis Auxiliatricis in v hem suam Princeps more Majorum ingreditur; dum a civibus Sacramentum fidei sustipit tanta magnificentia & celebritate, ut quod ait Horneggius, de singulis aicere diserte neque tempus sinat, nec locus. Haec mense Junio
288쪽
anno Isuo. peracta sunt. Redux inde Cardinalis, ossiciorum in se collatorum memor, mox literas familiares Italico idiomate, sua manu scriptas, ex urbe Vienna die i8. Junii ad Episcopum dedit, ubi multis plane gratiarum actionibus praedicabat honores & Xenia, cuiusmodi adhuc per omnem suam annorum sexaginta aetatem nuspiam alibi fit expertus. Inidum facit Mox Antistes ab Iove principium fecit; aggressus ad opera Cathedralis basilicae curavit altaria, sacella, organum musicum, propylaea portarum e marmore, novum Sanctissimi Corporis ostensorium, calices, candelabra argentocusa, aliaque exornando templo supellectilia luculentis impendiis. ed tui in QNmdiu per negotia publica licuit sedem suam incolere, nemo eo serventior in explendis episcopalis ossicii partibus: ipse Festa, quae Cel simi v
'' ' eantur. per se constanter celebravit; functiones Ordinationum, Confirmati nes, aliaque eius generis solus unusque obivit. Auli magnἰ- Atilae istarum pro genio suo moderabatur: Ut enim erat animo excelso, magnifico, liherali, plane regio, qui facere beneficium quam accipere multo mallet; ita rem domesticam initruebat large, magnifiee, procul illis parcimo. moniae taediiς: dies agebantur laeti ossiciis genialibus: raro sine convictu nobiliorum hospitum di advenarum: eratque rei opsonariae vinariaque redundans quoddam copiae cornu, ipsaque liberalitatis veluti sedes. Verbo, uniis v TQ aulae ratio lauta, decora, plane digna Principe. Nihilo tamen cessatum est in fabricis cum palatii tiam Basilicae Cathedralis; in quorum utroque quantos emuderit silmptus, quanta perfecerit, reseremuς in tine. IX. Excepit eum mox a principio annosa cum Salisburgensibus iis, quae anno Lix eum salis- l6s l. iit alias diximus, re sicitata, per Joannem Ernelium Thunium Archie-h' g 'i h piscopum Salisburgensem omni ope premebatur; & fuerat inter Leges Capitulationis, ut vocant, Archiepiscopo eligendo jurandas a Capitulo Salisburgensistatutum, ut eleistus Eccletiae suae iura pro viribus vindicaret, ac nominatim uti prosequeretur isthanc cum Passavi ensibus causam : quo res in ossicio Romano, quod Rotam vocant, eo promota est, ut tota in Salisburgensium commodum penderet Romana bilanx. Tunc demum patuit, quam fortunato consilio Passavienses Lambergium sibi Antistitem adsciverint, quippe qui non prudentiam modo S industriam tanto certamini parem, sed quod praes tim-mum erat causae vacillantis praesidium, favorem & patrocinium Caesaris multis suis promeritis sibi dudum adiunctum ad Ecclesiae suae dignitates propugnandas attulerit. Explicabimus ordine, quid hac in re sub Lambergio, seu Romae, seu Ratisbonae, seu Viennae gestum sit: neque enim quempiam opiner adeo durum, ut succensear me ista reserre, quae typis dudum & saepius
edita, juris alioqui facta sunt publici.
6ot. Anno l69 i. die 26. Novembris Rota Romana decidit his verbis: Constare Metropolitico Ecclesiae Stadurgenses, etiam ad esseestam manutentionis, uou' 'vero de exeniptione Ecclesiae Patavienses. Ita decisio lata coram R. P. D. Priolo. Ita opusculum, cui titulus: Brevis Notitia Jur. Metrop. Salisb. f. r. in fine:& exemplar impressum Romae anno i 692. ἀς,. Hoc iudicium perlatum ad supremum Senatum Aulico Imperialem, quidis 1 . Martu avno 1692. censeis renuatoni coram supremo Dice datae nisil contra riuin statuendum esse. Ibidem 6. 3. n. I. Deoso si- Publicata brevi post altera eiusdem Rotae decisio in eandem sententiam, iamque propediem expectabatur sententia definitiva, ut voeant: elim Caesar literis ad Pontificem datis intercessit, petendo uti definitio per anni saltem spatium suspenderetur pro ulteriore causiae discussione: Literae sic habent:
.. petit Beatissime M. Sanctuarem P fram brevibus him interpellandi anyam n relatum sit, causam inter Archiepiscopalem Ecclesiam Salisburge G --ἡ ' in una: ct Pataviensem altera parte, ratione praetense Sul aveatus, a tem
Ite hin pore memoriam iam num excedente controversam, nunc inopinat δ eo esse deductam,
quod a Rota proximὸ νrri deberet sente a desinitiva. Nos, quibus nullatenus an mus es, in re hac Dirituali Nos ιmmycenae, aut jura etiam paratum unius prae altera P U.8.6 plus aequo tuendi, ctim cuique, quod ira de Bre er Fullisia competere videbitur. labente
289쪽
Iahentes sateamus; filum de motibus, quos nemo non p= aevidet ex Decisione cavsae Iubsecuturos, fismmopere flatu Leremus a qui utraque turbatas aliunde satis Germaniae res, perplaminaque Ecclesiarum satum, quis unquam exegeris concordiam,modbvel maxime eandem expetere videtur, magis adhuc involvere edi convellere possem.
Interes praeteria non partim Nostita qua archiducis Austriae fibditorumque postror uni, per mutationem quam fors subsequi faceret cause Decibo in satus Ecclesiae myssaviensis, cujus Antis item uterque Archiducatus noster super ivgra Avastini, suum ordinarium agnoscit, pacta concordata inter Νos edi praefatam iacisam tum nova tum antiqua non lab6 Gyari, scdsuo in vigore corifer ira in vino. Ut D oinde Sanctitatem Vesram praeputibus impense rogavdam duxerimus, quatenus sypensione per Datium unius saltem anni, ulterius causae discussioni tantum tempo. ris indulgere velit, quo vel cause sa, tanta anIiquisate involuta, per desinatum ad Aulam Nostram Nuntium Apostolicum, quem quotidie praestolamur, oportune componi, aut Bribus saltem Nos/ras sebduorumque Nostrorum pro exigentia casse, matura disquiserioue prospici possis. Duam justis nam intentionem Nosram, utpote in ipsusmet Haememoratae utriusque Ecclesiae bonum intendentem, ὰ Sanctitate Vesran os facile obtenturos Nobis firmiter perμοim habemus. De caetero fidem longam
annorum feriem, perenurinque Ialulis incolumisatem pro incremento Ecclem, Mique Caiboluae impense apprecantes. Date Vte; vae 18. ilis, I692. Detulit Impei Moris precibus I apa, sententiae itie definitionem supremam, iit ille petierat, suspendi concessit: uti liquet ex responibriis Ejus ad Caesarem datis die a I. Iunii Anno Igya. Multum in eo ponchat Antistes, uti identitatem liodiernae suae Diorcesis constitia Pataviensis cum veteri Laureacensi ostenderet: ex quo scilicet ita argueret ;V-hRueandem esse dioecesim, igitur & eandem Ecclesiam, cadem rue jura. Itaque contici curavit Tabulam Geographicam Austriae, quam elle legitimam & limites utriusque Austriae accurasi exprimentem certi a Caesare deputati agnove- Appis inrunt, ipSeque Caesar instrumento authentico talem esse declaravit addito a tempore is memoriali hunc usque in Hem de alio Metropolitano vel Ordinario prae- suis ister Passaviensem, olim Laureacen em,sbi subditisquesu s in Austria non consitis, ἐφ nec hodiedum consare ;- exceptis Viennensi/Mosaiense a Friderita Tertio Impe. 'ratore fundatis Episcopalibus, paucisque parochiis versus Suriam sitis e adjurisdictionem Salisburgeissem pertinentibus. Datum Viennae die Is. Fusii avno 1692. Tabulam istam Philippus ad Sedem Apostolicam sacramque Rotam meis X. lius informandam transmisit Romam. Premebatur interca negotium & Romae 1693 & Viennae coram Nuncio Apostolico ; eoque serebatur Caesar, ut contro. 'diversiam amicabili, ut vocant, compositione finiret; quare misso ad Archie-,mi. . eoin piscopum Salisburgensem Barone de Eck Consiliario Aulico Imperiali se ambitrum Archiepiscopo obtulerat: ad quod itidem multis eum hortatus argumentis per Patrem olff Societatis IESU, aliosque. Vertim declar avit An-ργ i m tistes sibi in votis esse, uti Caesar inceptum justitiae cursim in Rota Romana promovere potius quam impedire vellet: ad quod Caesar literis ad eum da tis ita testatus est, non est, inquit, intentionis mea dilectionem vestram contra suam luntatem cogere ad compositionem videlicet misius in hac spirauali cause utilum iudicium praetendere aut justitiae cursum impedire. Desuper ostero me ad amicabiliter componendas bine imis notas diserentias dr controeteros imer meam provinciam Austriacam ese dilectionem vesram. Datum Viennae die II. Februarii M. IDA Morem gessit Archiepiscopus, delectis qui negotium compositionis Viennae
Quod verb causa nihilominus Romae procederet, appeteretque termi- pauociniumnus induciarum anno superiori praefixus, rursiis Caeser Pontificem per epistolam convenit, qua diserte Passaviensis Ecclesiae Patronum agit, oratque precibus, argumentis, ne decisio aut sententia quaecunque contra dioecesim Paς, sariensem ullo modo λrtiatur essemam aut executionem Utque eam sub immediatam Sedis Apostolicae potestatem recipiat: digna est epistola quae reci-
R. P. Hansiet Germania saera Tom. I. Η h li h li Beatissime
290쪽
Beatissime in Christo Pater, Domine riverendissime. Post series simam commendationem filialis observantia continuum incrementum. Accepimus gratissimas res sorias, quas Sanes. Vesra ai. mensis Diui anni proximὲ elapsi ad μι caresccuit ad Epistolam, quam prosus vfove Deci βnis cause, in Rota Romana vertentis inter Ecclesas Salisburgensem ex una: O Passavielem ex altera parte, ratisne praeiensi Suffraganealils ad Sanes. Vestram exaraveramus. Praemissa igitur ea, qua par est, gratiarum actione, pro paterna annuitione δεμ ratae a Nobis pro rei exigentia, hypevsonis, vel dilationis ad tempus, cause pra satae. Non interetismus sollicise super negotio causae hujus, tam quoa piritualia quam temporalia uberius inquirere,inctim ex habita matura rei discussione compertum
D, nsrd qua Arrinducis Austriae, Delii=inque subditorum Νostrorum utriusque Amini lucviils Nostri infraΦsupra Anasium, ob plurimas easque praegnant/wmas rationes ιρο causas quarum justori deductione hipequidem S cI. Res mobsi esse n
luimus , prolixius tamen exponi curamimus Nuntio Apostolico, pro nunc in Aula Nostra commoranti: Nec non per eum, cui ne Ilum Romae exponendum Decraliter commutimi sin vel maximὲ interesse, ne circa Ecclesiam seu Discem Pagyavrensem quiri quam per ullamJubjectionis notam decerni contingat, prout plurimae, eaeque gravissimae rationes ac causae a Sanct. Mestra, ut ab e usdem aequanimitate cir paterno in Nos animo Nobis pollicemur, pro si scientibus agnostendae posulant, ne quaecunque decim aut sententia contra Durcem Passaviensem ullo modo fortiatur effectum aut executionem. Proinde id unice instant 1imeque a Sancit. Vestra expetimus, qualemιs Ecclesta Passaviensis perpetuis deinceps temporibus praesertim cum aliter tueui nulla appareat Ecclesarum aut publicae rei vel necessitas, vel utilitas, verum pGms periculum distoriarum cst sicandalorum majorum sub immediata Sandi. Ves=ae OSS dis Apostolicae in sepiritualibus potesate ac protectione ab omni Metropolitico 'Dre θ Furisdictione independens, O liberast, atque permaneat, talique independentia Obbertiate omnimoda quibuslibet non obsantibus, continu)frui suasuri fit quemadmodum praestarum Ditionum Nosrarum intra Passaiiensem Dioecem constitutarum, quies, public questatils ratio, nec non aliae relevanti nnae convenientiae id sum exigunt; sic summa quoque sollicitudine, et jugiter invigilare, ct quascunque misis rum novitatum indeque pullulantium convulpovum, dissidiorumque occasiones ampurare tenemur: Hac itaque plavὸ freti aequanimitate Sancit. Vestrae, O sngulari pacis studio nulli prorsus dubitamus, quivjustissimis er enixis Nyce siliatibus precibus Nostris paterne si assensura. uuod erga Sanct. Vestram mutuis filialis observanti
sudiis per omnem occasonem promereri non intermittemus. Laxemburgi S. Madii, Anno I 13.
Propria Augustissimi Imperatoris manu exaratum. Cihm immensi beneficiι loco in acceptis terpetuo referam,si Passaviensem Dd fiam O' Discem universam, quod infantisimp rogo, de benignitate Aposolica, ex plenitudine potestatis, ad plurima flatus met incommoda, quae praevideo, avertenda, yub immediatam inspirituabbus 1isam O S. Sedis potesateni recipere ac declarare, sicque tranquillitati publicae tam si irituab, qtam temporali,subduorumpari, est μι-priarum mearum ditionum necepitati confitere dignata fuerit. Hucusque Caesar; qui pariter misso ad Nuntium Apostolicum Uiennae residentem supremo Aulae suae Cancellario Comite Stratman, et ob oculos posuit ea, ob quae neque qua Cael amaduque supremus Ecclesiarum Advocatus, neque qua Archidux Austriae permittere possis erasionem Helesiae Salisburgeii sis in II tropolitanam Passa utensis; utpote aesine ulla aut necessitate, aut utilitate Ecclesiarum Antistites inter he, ratamque famulas, tum vel maxime Gerum 9Iopulum turbatura ἰ pacta, juraque Austriaca convulpira, o plurimas, easque legonas consequentias, scandala cy' novitates post se tractura iit. Omnis iustitiae legumque primarium objectum esse salutem populi, quae suprema lix. HisceDie hoc turbulentissimis temporibus non opus esse novis turbis Oe. Ita resert ipse Cancellarius in literis ad Episcopum Passaviensem. Praeterea Caesar legato Romam Francisco Tuccio Consiliario Imperiali Aulico easdem fraegnantistimas rationes coram sui tu e