장음표시 사용
271쪽
mundi ele nia, neque n. praecessit in Ra γria priuati' sormarum elementarium; suopo'ni tui en ni eodem Prorsus II Uanti 5 materia creatam, i 'acitque Elementa res concre traisic etiam Meax Onem Angeli Rr essit negatio Angeli: sed tamen creatio Angeloru , &concreatis .elea etarium formarum an is di itinguuntur, quod hae conditae fuerunt deePenden ter a materia, cum qua fecerunt etiam unum, Angeli vero mini me. Terminus ad qtiemust is,ad que acceditur; di hic in mutatione ac litiua,Vtcu paries sit albus en clitiuus,negat uus vero in mutatione deTer citiua, ut cym a es ex lucido fili ebrosus, ubi terminus a quo, idest lux,est pissitiuus;ad quem, siue tenebia Est negativus. Non dicitur autem hic termipnus p amus, quia saltem ex decreto Dei trinleco nCn remanet in subiecto p. tentia ad recipiendam sormam praeteritam, sitiresiarisant alsu,sue accidein talem, turalis. 72 In ratione vel, In ratione obiecti. Petrus V .g. cquum mssidet in ratione rei, non in ratione obiecti, quia licet illo ad libitum uti pos- fu, mn Meil cognosci I omnia, quae de equo t in Q
272쪽
dicitur .ihisai e vera sint entias iunctum respectu caeli, & aqua
frigida, sic mi aretur cum feruese aqua. Imo aliouando solum per smi Iitudin elm talis res esse dicitur, facta comparitione eum aliant. detur colligi ex 6.ethK.3. vht habetur,
igitur, quidsimanifestum es ,η ex iste tractore, o non stequi iliendines vas est videtur .n. hic loqui de icientia practica per comparatio .
73. Species Sensibiles, ae Intelligibilas.sen .hiles stant qualitates materiales ab obiecto de natae, quae formaliter saltem determinant metentiam materialem ad hoc ut vitaliter in suos actus exprimere obiectum possit. S unt atrutem mateνiales,idest diuisibiles; dicutur autem firma sine materia, vel quia reprelaritant v. g. colorem cum non sint coloratae, sonum cum non sint sonorae, vel quia in eodem plaria loco plures sunt replicatae, quod non conuenitteris matelialibus sermis. species visibiles dicuntur a multis valde prohailiter videri et aut quod . xt in speculo &c. Intelligibiles suns qua orateum alas producta ab ag e intellisu, in x de
273쪽
sde q90 monito ultimo p. q. & recepta inpasmitti .mibuν hominis .fit potens exprimers in i e siue cognoscere oblem tum spiritualia,
eum materialia. Quomodo autem se habeant species intelligabiles, qua sunt in Mela, oe Gipia separata, rn tauris ficis examιnatur. 76. Per se, 2Τer accidens. Per se. i. significat,
id quod p pter seipsum intenditum, itaut de illa βο-ιum intentio habe fur, sς dicitur sanitas per se intendi a medico prout messico: si autem mς-dicus intςnderet in applicandis aegroto medicamentis, ut aegrotus sanitati restitutus aliquς cosequiretur hono te, honor i sie diceretur in-Mηdi P accidens a medico prout med.nam sub
hac rςduplic tione non pol honor intendi ab eo. i linc dicitur DC que obiectum Perse, Accide's Micuius metia. Per se alicui scientissobjjcitur id,de q uo talis scietia demo'at xael co-ditiones, vel pyoprietates , cuius principia inuestiagat &c. Per Accidens obijcitur id, quo non co gnito adhuc cognosteretur a scientia propriu obiectum, ct ρμοdh cognoscitur in t tum cognomia, solum in quantum cognitio tendens in propriu obierectura, saltem ut plurimum coηcρmitan crat dit etiam '
274쪽
etiam in Hur, &'hoe propter imperfectu nemintellectus; sicuti dum tendit Metaphysieus in Deum, ac Intelligentiassctfp6rea applehen dere solet,et Logicus cocipei e in operibus suis
solet relationesquasdam lictas; sive entia quae dicuntur rationis Logica; urn tamem haec ontinnia sint obiecta si accidens. a. media in ordine ad aliquem finem dicantur intendi per accidens, Ut ambulatio, sumptio medicinae Se. in ordine ad
sanitarim, quae intendi diciturper se, siue non iis ordine ad althmfinem cuius; sauiam esset aliquid quod habetepostet & νάtδη ureia ct finis,ut esset sumptio medicinae palato sapidi, tunc illa medicina & per se, & per accidens in tendi diceretur.Hinc dicitur substantia esse primum enia natura intentum, siue ens per ν, accidens vero esse ens intentum tu ordine ad alia ut colygbtur ex t.7. meta. t. a. 3. illud dicitur fieri per se, quod iuxta conlaetam natura ordinem fit, ut pluuia in hyeme, ingentes calores in canicula. Per Accident vero,quod pru ter EOUinctum natura or
dinem fit, ut calor hyferno temp re, nix erctivo &c. Sie dicitur seper riseid res, ut qui male vixerit, benὸ moriatur. 6. Illud dici tur se haberet
275쪽
Perse alicuis essectus, quod est ra tio, seu causa
cur ille ponatur actu , ut Architect .is Per se ab
disicat, quia Architeitura,quae est in tali homine v g. est ratio, cur aedificium existat.. Mu sicus autem per accidcnS aedficat, qu: a musica, quae est in homine, non consert ad aedificati nem. Potest autem aliquid in eodem se haberes eas in ordine ad essectum unum , per accidens vero ad alium , ut musica in eodem homine inordine ad rectam m0dulationem se h/bet per se, ad εdificationem vero per Accidens. Sic et forma pracedensper accidens se habet ad generatio nem sub nomine mutationis , Per se vero ad eamdem sub nomine conuesionis. s. Illud dicitur pias idens escere,vel recipere aliqui q uod non habet connaturalem exigentiam, ut illud Producat vel recipiat; ut si ignis assumeretur a Deo ad producendum frigus, &.quando anima recipit in se habitus, actusque supei naturales. l6. Materia o forma dicuntur facere unum Per se , habent enim correlationem inuicem, suntque in eodem substatiae genere, materia ero substantialis cum .forma accidentali. diatitur sacere unum per Accidena , cum sint ia
276쪽
a r diuerso Pr*dicamento . si autem duo eiusdem
Praedicamenti accidentia 'habeant invicem propo tionem tanquam subiectym,oforma,unum per Ie eidentale escient. 7. Per inccidens dicitur aliquid alteri unitum, quod casu, σprater elua exigentiam illi actaret, vel est una cum illo,ut est calor respectu aquε, quae etiam dicitur per accidens calefacere, & dqrnon malus per accidens habet unionem aliquam localem cu corpore obsesso, &intelligentia cum ello, licet hqc vniatur cito magis connaturali modo, unde & dicitur forma Coeli, non in stricta tame significatione. 8. Speculatiua scientia dicitur considerare causas per se, sue non in ordine ad aliud. Practica vero Causas per AccidenS,.sue in ordine ad opus: quicquid enim conmderat artifex omnia in ordine ad praxim considerat. s. Causa per accidens , quq non est d
terminata a natura ad talem effectum, ut sonio terrae resp. inuentioniS thesde qua n.79. 77. causa materiatis , Formalis Intrinseca Formalis extrinseca,mciens,I alis, ac Finalis .
277쪽
lassiitur est forma actuans materiami de qua n. 8. siue sit subflatialis, siue accidenisis, quae saepe non test effectum suum ir-milem thtrinsecusta causi materiali comm
nica re , quin communicet simul alteri effectustismalem extrinsecum, ut visio quae denominas Petrum intrinsece videntem, obiectum famua fgnis in communiori 1ententia denominat ignem calefacientem, quae est diu. exlx. li gnum vero calefictum intrinsece . Form.extrinsduplex est: alia quae nussa ratione 3nitur subie eto, sed mere extrinsecε se haSet, ut est te uenus rei pectu relationis quae est in ranis amento, di omne obiectum potentiarum: alia quae intrinsecE umini subiecto, sed est illi extrinsecae quatenus illus non coponit, , test omnis tr. a tu es substantialis cum accidental Is respe Ubiecti, eui insant. Rurius Cta. Form. extraq-merὰ se habet extrinsece,aha non emittit spe
278쪽
ns eau for .exfri dicuntur relationes, ae potea tia ter cari quia habent ellantiam cum imiranteco ordiue ad illas, quae dicuntur extrinis secae non potenti js, vel relationibus redupt. sed specis nam etiam cognitum, dexterum de caeterae denominationes extrinsecae redvpl. aeceptae & Ermani & subiectum intrinsectim portant,tamquam partes il lius concreti imitantecas. Veiens est illa a qua procedit actjo, S dicitur: P incipum Primum vnde motus: haec duplex ; Increata scilicet, quae & ea sprima dicitur & huic' tanquam peculiaris eiuslinio tribuitur creatio materiae primae, idtelligen 'tiarum,animarumque rationalium T ic eaeteratrum qualitatum supernat alissim'l ssidui tamen concurrit cum omnibus causi, creatis; quae causasecunda dicuntur,ad enauIas earunt
etiam materia primi videtur esse productiva VH,buinioni αδ saltem, quae lunt illi intrinseca. AC cscientem reuocatur Id risi εἰ est fg
279쪽
quam enim murarius aedificet domum solet lyraeconcipere domum aedific ndam,& ad eius fimilitudinem exteriorem domum constru re. Finaltis duplex est. Finis cui est illud iubi ctum, cui adquiritur Finis otitus gratia, qui est
ille propter quem acquirendum agens Operae tur v. g. dum ambulo propter Ianιtatem acquireu dam , sanitas babet ratιonem Finis Cuιus gratia. Ego autem, cui illa acquiri ν, habeo rationem Cui. Ambulatio vero dicitur . editim : si vero a Medium vi)um ordinetur,ad aliud. vi secti . venae reipectu iumptionis medicin q, tunc me'.
dium induit quoque aliquam rationem causae finalis, diciturque Finis Intermedius. 78. causa Moralis, S Physica . Quae reat, aer,& per veram actionem dat esse effectui , ut ignis lignum calefaciens, dicitur P s. siue sit materialis, sye spiritualis, siue agat per sensibilem actionem, siue per aliam qua cumque causalitatem.Quae Moralis,duplex; alia impropria, ut causa libera,quae licet agat per realem causalitatem, dicitur tamen Moralis prout op Ponitur Causa necesaria, quae non potest est quin non PoneIe:
280쪽
& per in actionemnoduciteffectum licet soleat in aliquo etia physico iundari de
nominatio ista P sed cui iecundu i iidente hominum a stimationem imputavim vi tribui tur effectus: Ut consit lari us, vel qui impinrio,vel precibus, vel per modum meriti mouet alium ad aliquid inciendum. antiqui Patres fuisset eausa accelerationis adu tus Chiisti, S in aliquorum sententia Sacra- meta nouae legis dicunaa emorales gratit Sa --ment las, eiusqueδεν practica,habet enim. in se valorem &xim admouendum Deum δquo valore, ac vi carctant Sacramenta anti-- quae legist, quae coparari possunt denario v. g. plumbeo cum sigillo regio, quod est solum g'um voluntatis,& ordinationia regis, qui os dinauit dari argenteam pecuniam tale signum bibenti; quare videntur fuisse tandi et stolam ad hoc yidareturgratia , &signa veluti Ne latinaequae lallus TheoLagitat. Ex hoci fΗΝε quoquoiqui u remouet Oausam P0sicam incendii ri: g. quam test, ct tenetur remouo adipi causam moralem incendi j S effectuum ,