장음표시 사용
21쪽
Ex quo tempore purior Evangelii doctrina Pomeraniae redis
dita est, quod ministetio JOH. IPsTROPII, IO. BuGEN IMGii, PauLI 1 RHODA adiorumque se sub auspiciis Cebsissimorum Pomeraniae Ducum, BAR MIMI Sen. & PHILippi I. A. IsI8. Isao. & praecipue ΙΠ . in comitiis Treptovianis fictum, tam Principum quam I heologorum haec praecipua cura fuit, ut eam incorruptam conservarent posterisque traderent. Quod cum fieri haud potuit, nisi haeresibus quibuscunque, .subinde exortis, mature Mex poneretur, omnibusque illarum desen tibus liberum in ecclesiis hisce denegaretur hospitium, idcirco gravissimo semper adversus salsa dogmata falsbsque Doctores ussi sunt Zelo , tam Doctores, voce & scriptis arguendo, consili que saniora conserendo, quam Principes, haereticorum con ius salutaribus mandatis promeritisque poenis supprimendo. Unde etiam per DEI gratiam sectum, quod de latius purioris Evangesieo-Lutheranae doctrinae publico exercitio gloriari potuerit patria dilectissima, quamdiu Serenus Ducum, &Potentissimorum Sueciae Regum dominio subjecta fuit. Qimd ut ei imoprium sis velit supremus ecclesiae moderator. humillima mente precor. Caetexum, quo affectu alias haereses aliosque sals, doctores prosecuti sunt Pomerant, eundem ipsi quoque Resormati, olim Sacramentarii, oviriliam vel Gisimam iacti, eorumque errores experti sunt.
Anno Isa7. M. PA O 1 RHODA, primo superintendenti Gen. Stetinensis circuli, stripto certandum fuit cum quodam Papicola, Stetini pro Missae abusibus pugnante. Qtra occasione, ob argumenti convenientiam, realem quoque praesentiam C. & S. C. in S. C. egregie defendit, reserente CRAMERO Lib. s. Chron. Ecus Pom.f. d. Hoc ipis autem Sacramentariorum
22쪽
. ADVERSus REPORMA errores, tum temporis longe lateque in eccleua grassantes, damnare voluisse RHODIura , vel inde liquet, quod contra hominem Pontificium pro vera ac reali praesentia disputare haud erat opus, sed ea tanquam utrinque concessa supponi poterat. Hic itaque primus fuit Reformatorum antagonista in Pomerania publicus. Eundem adversus eos Zelum ostendit I ΚNIP-sTRovius, volgast. circuli Superintendens Gen. & Past. t. t. Sum densium. Cum enim, Anabaptiso atque Sacramentariis per 'Germaniam gravissimas excitantibus turbas, urbes quaedam Hanseaticae A. I 33. conventum Theologorum indixissent,Ham- humi celebrandum, eorum sententias exquisiturae, qua ratione ecclesiae harum urbium a veneno hominum istorum conservari possem incolumes, iussu civitatis Sundensis KNiriTRorius quoque adsuit Theologis congregatis, nominis subscriptiono , probans consilia atque decreta scripto consignata, quibus intra alia statutum erat, Sacramentarios, propter impia quae dissemio /nabant dogmata, non esse in aliqua harum civitatum toleranis dos. Vid. CRAMERus I Hoc ipso Anno 1 3s Witte- . bergae prodiit prima ordinatio Eccles Pom. a BuGENΗAGIO cori scripta, quinque sagulis constans, qua inter alia Ministriseccles. injunctum est, ut sincere doctrinam de Sacramentis tradant, &de baptismo quidem, quod νευ μ lavacrum regemrationis penois
puησ νeru avrus Dom--'ipsu Christi. Utrumque vero 1 L- cramentarias tum temporis negabatur,docente Los a in is dera fori. Isaria nec hodie a Resormatis concedi potest, . quamdiu Caιechismin Palatinu ejusque 7 . n. 74. D. I. publicam in illorum ecclesiis obtinent auctoritatem- Sic er non privati saltem Doctores, sed ipsi Principes, quorum auctoritate Ordin. eccles prodierat, statim sub initio nascentis eccle-
si Sacramentariorum errores damnarunt.
. Idem factum est 1 Principibus A. Isin. Cum enim praece- . . dente anno Protestantibus, invariatae Aug. ns addictis, pace
relisiosa publicum liberumque religionis exercitium in Imperio .
23쪽
g Dg ZELO POMERA MXuM Rom. Germ. concessum esset, exclusis Sacramentariis aliisque ab Aug. Cons. & Romano Catholica fide dissidentibus sectis, Principes Pomeraniae, habitis stellini comitiis, publico promulgato edicto, confirmato denuo solius Evangelico Lutheranae do- , ctrinae exercitio, Sacramentariorum dogmata, sub poena gravis-isimae vindictae, ab auctoribus L fautoribus deprehensis sumendae, , imo perpetuae relegationis, si Provincia proscripserunt. Vid. CRAHERUs L e. f. ιao. Atque haec prima tiae funaiamentalis si est . Patriae nostiae contra Reformatos, ad quam sequentibus annis semper provocatum est, in Prag. Or Eccc libemura PrasiderBe- ' aninu und Lebre δεν Mychen in Pommern alibique. Theologi inprimis eam stibi statuerunt normam judiciorum suorum in controversiis Theologicis serendorum. Ideoque, cum A. Is L quo malleus Calvinianorum IAC. RuNGIus , vir de ecclesia nO- stra immortaliter meritus, Volgastano jam praeerat circulo, ad ιSuperintend. Gen. dignitatem A. IS . promotus, famosiisimi . illi Aniculi Franc uriani, ad componenda dissidia, in ecclesiis iLutheranis post obitum LuTHERI exorta, a PHIL. MELAXcΗ- THONE conscripti, Pomeraniae Ducibus traderentur, qui Theoalcuorum suorum judicio ea subjicerent, hi ipsi Theologi ,, in Synodo congregati, ingenue declararunt, non obstante singulari, quo alias MELANCHTHONEM prosequebantur affectu , inpri- mis ex actis Form. COnc. conspicuo, siese de traditis Articulis haud posse consentire, maxime, quod Art. de Coena adeo ambio guus & obseurus esset, ut vel ipse CALviNus eum facile admitte. re posset, qui tamen falsissima de S. Coena, praesentia corporis Christi & dextra Dei, foveat dogmata, quae simpliciter rejiciunt. Vid. CRAMERus cc. f. r a. dc ex eo R Go in His. Syncretismi
t Hane legibus Principum nostrorum, religionis exereitium in Patria nostra speetantibus, auctoritatem tribuit BOGISLAUS XIV. apud B. KRΑΚE
24쪽
j strinae recepta sitnt . ab orthodoxis tamen quibusvis si pius
rupto- ismi alioruinq; errorum accusata undet i quo . que Stettinensias cramcntarii sequentibus annis ad hoc Compis
tanquam asylum se cemniser Minime tamen inde colligem licet, lam. tum Trium Pomeranorum adust&γcaavinianos vel q0icquam remisisse. Contrarium potiuiae eo manifestum quod ille ipse STTMMELius, qui Naumburgico conventui inae . ruit casterique Corporis Dbi trinae collectores,& ex his inpri-Πus JAQRuNGrus , acerrimos semper se exhibuerint sa eramentariorum Stratinensiun; oppugnatores, nec ' Pom erant Cori ua Doctrinae suum,ipsamque variatam Aug. Cotis ali, sensu rec itarim,quam eo, qui menti LuTHERI ejusque scriptis conse in laerat . . m temporis enim nondum didicerantis es nostri. MELANeRTHONEM in congo ersiis sacramentar. 1 sana Lura Ri doctrina rece siste.Qbarς etiam STT ELIug adhuc A. Inia duabus concionibus de . Carn F, ad M.impressis : consenivit LumERI & MELANCHTHONis in hocΛα.defendere suscepit.d deum improbassent Auctores Form. Conc. Commentaria ME. LANCHTHONIS in r. νωι L&Inmiata iteMG ad Fning Ricuri Elect. Palat. inebi zHLsuusaeis: Κttarem objicienses tiarum regessit STUMELIM, MEI mTRONis scripta deum & juxtas me
25쪽
f. V. Sed vix opus est nostra apoIogia, ubi res ipsa lavitur. Ilo ipse nimirum anno, quo corpus do strinae edebatur , de Ordina. tione Ecclesiastica emendanda augendaque cotvilia agnabantu docente CRAMERO cf. rv. Horum oriectum inter alia quoquσ: fuit conservatio ecclesia Pomeranicae a Sacramentariorum aliisWque erroribus. Hine factum,uticum aueta ordin.eceles quam inprimis PavLO, RI DA & DC. R ino debemus. notatame prorsus excluso GEORGIO VENETO, Super. Omminense, cui in iam laboris partem tribuit RuNGrvs in Actia Istar. I t. p. r. ASc . a. J A. I 63. Nittebergae insoL&4to prodiret, hi ipsi Sacra mentarit,eorumque dogmata, in ea,tanquam altera lege publicae atque universali, denuo condemnarentur, gravissima in eos tuta poena, qui eadem in Provincia hac alaaminare ausi scio.crint. Vid. Praefa m,qua mandreum anni Ins repetitur denuoq, confirmatur, & GN. Lapon do Lehreos.fide Priae amione eoa, franoteam ne fuatem partieuiaritarem sit:m .inde cimo Dominx,contra&wmamentari.Pυμε idolintran Admodum hic Pomeranorum Zelusexterisse probavit. Inde, cum ordinatio mittebergae excussa esset, Vir quidam magni nominis dixisse fertur: Video, Pomerams non vesie ferre Fucianos es Saeramentrios, quod in titi sui exemplaris de A. IS9i. calamo notavit DC.
Anno ris novum et eli sui adversis Res natos specimeri ediderunt Tiaologi Ponte iis Constae G historia illorum
26쪽
. Mumus REFORMAT s. in .etemporum, FRIDERICuMU. Pal. praecedentibus annis ad Setu ra- . mentarioriim castra transiisse,gravissime idserentibus Imperato re atque reliquis Statibus Protestantibus, eo quod Sacramenta riipace religiose exclusi erant.' Ne ergo Elector in extremum adduceretur Periculum. ad saniorem mentem. eum revocaret studuerint amici. Quod ut rite fieret, colloquium indixerunt, a Theologis Lutheranis cum Palatinis Sacramentariis Erfurti. instituendum. De eo itaque Theologorum Pomeranorum ex- quirebatur sententia. Qui etiam ita mentem suaui expIicarunt,
ut satis appareat, Calvinianos illis quam 'maxime fuisse invisos. . Dicunt enim, in colloquio hoc defendendum esse, quod Chri-
, Cum etiam Theologis quaestio proponeretur: qua ratione 6.
... merania a Sacramentariorum erroribus conservari posses. responderunt, commode hoc fieri posse, si , prohibitis C lvinia.. norum libris , unice verbis Chtiuir H. E QM. M. i
haereatur,simulque scripta LvTΗERI, BRENTII, EBERI, CHEMNI-xiu&sent tiae Patrum 1 MELANCHTHONE collectat assidue Zecum cura legantur, ipsi quoque Politici, qui in suspicionem. Calvinismi venirent, nec emendationem polliceri vellent. . . Sacramento arcerentur, de denique, si Principes Ordinan ecclesiast. suam conservarent auctoritatem, in ea enim eccleuri
27쪽
'Nos uniciun saltem excerpemus querelam, qua dicunt Theologi: M is
' aninisiadem Ouae ob sequentem belli sacram inruhistoriam notari; -
arum commotumdec. Sudes quidem illa fuit in oculis Sacramen- rariorum, )inprimis Mettinensium, ab orthodoxi tamen,' etanquam iaculentissimum meranicae ομοδοξίας testimonium,' magno cum applausis recepta. Unde etiam Ulatebergenses' δ. I mira inmr ritum G Deir, das die Catianistae I -
28쪽
nachibellis μου, & qaidem inpendisi ιsimoniorum inserue. m. - ut vero LuΤIERI quoque scriptorum, antea a Theolosus 6. commenda rum, major ent in PomeranIa copia, de ecclesiarum natustri, & ipsi quoque Politici, argumenta Suhra in uriis opponenda cisterent, Principes A. Is 3. scripta Luxini pplemica contra sacramentarios successave edἱta, uno votitaine fiettini idiomate Pomeranico inprimi curarunt,prae fixo Handato. quo, damnatis. denuo Sacramentatiis, repetutisque edietis olim promulgatis, accurata diligensque, itoriam illubium sectio injungitur. , Et, ne Pastoribus exemplam deis
es t. Superintendentes sine mora in Synodis ea distribuerunt. Vid. CRAMinusi ci ro. & Synodo latania mens a
Theologis quilbusdam jussu Elee atque Principum Proteranthaim primum Berga concinnata, in Pommi raniam mnsa est, I ncipum atque Theologorum subscript ne probanda. Sed hi, posteriores inprimis, nulla rariphe peris 'moveri potuerunt, ni totina3 librum singulosque. pro rent aris tkuIos, ex nimio, procul dubio erga MELANCHTHONEM Minore, cujus phrases de libero arιitrio, de Lege s Gangelis, 'cules variatam Augustions silvas omnino esse volebant,' inia M. Cone. autem vel re istas; vel saltem non simpliciter approbatas. Et sane hoc in negotio nimium assectibus suis indulsisse majores nostros, & inprimis RuNOniM, cujus dei de auctoritatem reIiqui facile sequebantur, Iuculentis comis probari posset testimoniis, si epistolas Ruusis, aliaque hujus negotii acta, nondum typis exscripta, hele loci exhibere lic rit. Interim tamen hoc certissimum esu his orinibus pomeranos
29쪽
Dg-ZgLO POMERAMUM 4 4 p istino suo etelo adversus Reformatos . sve sacramentatios . he latum quidem unguem discessisse. Quibus enim articulis
Sacramentariorum errores damnati erata, ut7. de Graia Do-ni, & 8. de Persona Chrisi, illos cum II. de uerea Beselectiὸne Dei, quo iterum CALvINI eusque distipulorum bla, phemiae damnamur, & aliis, libentissime receperunt prob
runtque, quod ex CRAΜεRO c. Lib. . . fol. p. constat. Cumisque Pomerant ob denegatam stubscriptionem apud exteros Ele. res & Principes in suspicionem Calvinis mi adducerentur,mi injiidiciis suis super libro Bergense Se praef. Forma. Conc. huic accusationi uno ore omnes contradixerunt. Quod itaque Sic GL EPH in Comm. in PsalmM. scribit: Nostri homiues in vicinis regionib/M, Pomerama, esia, quare n/nt Formam. Christiana Contaria aeripere, cur istam auι adsternantur, aut ' improbant ρ Causa profecto alia πιο es, quam quod rari sunt 'plerique in religionis negorio, quodque existimant, se nisilominis θῖνο ore, si vel maxime de Persona ciristi Sacra Coena cum caninianis sentiant, iboc non de pota ecclesia Pomer. vel sineris atqueormodoris cris: Theologis accipiendum esse, sed deSaeramentariis Stettinetabus, quibuscum ipsi GEmaxo certam' dum fuerat, ultro liquet.
30쪽
s. IX. Iam ergo ad Bessum saeramentarium in Pometania gestum progredimur. Supra g. 6. exhibui querelam Theologorum det politicis, jam turn AnnoPI 66. Sacramentariorum errores ver excusantibus, veIdefendentibus. In ecclasiis tamen atquevilio Iis nemo eos publice profiteri ausit est usque ad A. Is . quo primas turbas exeitavit sExosus quidam,paedagogii Stettinensis Conrector, nonnisi pos vimii annos generali synodo compescentis. Non patitur spatii angustia,acta omnia ex CRAsast
pom. Lib. 3. P. a. p. μο- ωσὰ aliisque impressis atque Manuscriptis monumentis hic recensere, ea itaque saltem ex Lerpemus, quae ad rerum pomesanorum adversus sacramento rios demonstrandum maxIme faciunt. primum icaque A. Is . sacramentariorum errores In paed. gogio Scettinensi protulit M. Im.sgRGius, sundensis, Paedagogiiconrector,ex BErg ne
gans, soli. m. I9 26. Christulit per ianuas clausas addi stipulost Los intrasse, ideo, quod verum & naturale corpus aliud cor pus penetrare non possic Deinde A.1s ' in profesto Adscere .sionis Christi discipulis suis commentum de Physica locatione& circumst tione corporis Christi Ita coelo in casamum di-bavit, Politicorum gratia atque favore audacior faetus, 1 Decergo. ubi cognoverunt Theologi , ne de ipsis paedagogii a Iumnis dicam, merito ad repellendum hostem sese accinx runt. Ex his vero praecipue superinc stetisnensis Cocgx Rus & MYΜΜELius, deinde etiana Synodus, A. H 8. Stetit ni cohgre gara, publicis concionibus, privatis iisque crebrioribus admis nitionibus atque correptionibus , hieris denique ad principem