장음표시 사용
461쪽
cassa; at supposito firesimili modo si habet Deus ad res creatu
producendum, uti nos ad producendum res artis tales, m quan ium ad hoc, utrobiq; immediatius si habet ad rerum ductionem voluntas, quam intellectus. Adsecundsm argumentum, quando
dicebatur, 1 per illud Qt immediatius per qs magis similatures cisi, vel is ictus il si, pol dici, hoc minime veritatem habere in his, quae fiunt per artem: nam artifex non dicitur assimilare sebi, mel alicui. quod in ipse si principium agendi et fictum, quem Jacit:
mel dicatis ad minorem, qJ res non magis Deo a similantur quantum ad intellectum, quam quantum ad voluntatem , m ita ruita, oumeni a. His duobus quotis additur tertium, dum qu ritur. Vtrum uoluntas congrae distinguatur in voluntatem signi, σιeneplaciti. Mihi prima stente uidetur, quod non: nam Deus nihil operatur, nis uolens: igitur cis Dei operatio ad beneplaciti voluntat epertinet, at uoluntas gni distinguitur cotra beneplaciti
voluntatem: igitur operatio no pertinet ad fgni uoluntate, cuius
tamen oppositum habetur in textu Magistri sient. Insuper, aut illud, quod Deus vult uoluntate gni, vult uoluntate beneplaciti,atir non. Si non: ergo gna siunt falsa, quibus gnatum no concordat. Si sic rustra ergo una contra ali eram distinguitur. Pro determinat ione iraq; huim di 'Phltatis scire debetis, qJ dsinctio moluntatis diuina in uoluntatem beneplaciti, oesigni dicitur di-ψmcho in uoluntatem proprie dictam, oe metaphorice: nam beneplaciti uoluntas, ρprie dicitur uoluntas, vel a iussius uolendi, quo abquid sibi placet, uoluntas uero fani uocatur Dei voluntas
462쪽
rei, cuius enignu, ut imago Herculis. Histrapositis, argumeto primo in hunc modum o it satisfaciendum, quod uoluntassigni, quae est operatio, non distinguatur a uoluntate beneplaciti, quasi non sint informiter de eodem sed quia uoluntas beneplaciti vi proprie uoluntas, operatio Dei non dicitur uoluntas Dei, nismetaphorice , C g. v gnum ,sicut quando dicitur urina sana. alterum argumentumpores dici, quod illa quod Deus vult voluntate signi, quandoq; vult voluntate beneplaciti, nec ob id
stustra a contra alteram distinguitur: nam secundam eandem rationem uoluntatis nomen Uraq; non conuenit, ut alias dictum
ILLI SENTENTIAE, QUA DICTUM EST, ETC. Distinctio X L VI. Lectio CXLVI QUAE p phice Magister sent in superiori distinctione
de Dei loquutus fit uoluntate secundumst, oe absolute, arbitror uosscire; ut ergo prsens choereat illi pr declarata, intendit nunc uerbascere de Dei uoluntate quantum ad ipsum Oecta. Diuidatur ergo hπ distinctio in tria segmenta, in quorum primo reJeEL bonorum diuinae uoluntatis effectas tangitur. Insiper resspectu malorum idem declara r. Demi quarundam authoritatum determinatio ponitur. Circa primum moraturi adluantulum dubitabimus, num Deus aliquid uoluerit,
quod ηοηstfactum. bisne uidetur qJβ. Nam uoluit, immo
463쪽
vult Deus oes homines saluosfieri, σ tamen hoe no est facta, nee fit, quia tota oppositum contingit, Deus ergo aliquid uelle dicitur, quod nest, nec sed tum fuit. Pi perea voluit filios Israel con rogare, quod et non olfactum; non ergo ora, qua vult Deus, acta dicuntur. Pro intellectu huius rei debetis pro comperto habere, beneplacitum diuina uoluntatis semper impleri, quo siupposito, non illa duplici instantia obstante, quo modo obiecta intelligi debeant, audite. Dum ergo dicitur, qJ Deus vult oes homines saluos fieri, sensius est, quod quicunque homine lauantisseti Dei uoluntare saluantur. Rursus quando dicebatur, quod voluit filios Mael con
gregare, se tamen non es aritum, stensus est, ql qui desilijs Uael
congregantur sti Dei uoluntate cogregantur. Quando vero apud Io.primo dicitur. Illuminat omnem hominεm venientem in hune maniam, hoc minime intelligi debet, qδ oes ab imo illuminentur, qui in hunc mundum venerint , sied quod nullus veniens in hunc
mundum illuminari dicitur , nis ab ipso. Et bςc de primo puncto. In altero secundo in ordine Gi quid sentiendum sit de Dei voluntate re pedia malorum cognostatis,in hunc dubitabimus modum, filicet malafiant Deo volente. Circa materiam hanc dine topiniones, quarum unam partem a firmativam tuetur,altera vero
negat tuam. Prima siupponit, quod Dei vcluntati nihil re flere possit; tunc=c. Si Deus non uellet, mala fieri,inesse, tunc illius omnipotentia posset resisti ψμ, non ergo Deus esset οἴpotens ediae negare penitus falsil est; debet ergo cocedi ql Deus velit massa fieri, π ege. μςterea,vel Deus vult fieri, aut non vult fieri,sed non vult ea non fieri: igitur vult ea fieri. Minor se declaratur,
464쪽
na si Deus uellet non fieri, nunquia erent, cum eius voluntati nihil resistere possit. Demum nonne Deus vult omne bonum' at mala fieri bonum est, σ nis esses bonum, procul dubio a Deo minime fieri permitterentur, Deus igitur vult malafieri. Altera opianio negativa Verre docet, Deum non uelle, se, σ malafieri, ne author culpae urdeatur Deus esse,ut recte 'Aug. testatur. Imsuper,siDeus malafri,m ese vellet, iniquus esse videretur est cause, cur quis deterior fieret; non ergo concedendum est, q/Deus mala fieri uelit, nec quod uelit non fieri mala, quia sic mala nunquam fierent , sid quod non vult ea fieri, m quando dicitur, quod mala fierisit bonum, re*ondeatis dari duplex bonum , σ1impliciter, σ ut elicitum :primo modo negandum est, qδ mada feri sit simpliciter bonsi, secundo vero modo sic, quatenuscilicet ex malis bona elici possunt.WHic obiter quσο unum notetis, in quotvlici stilicet d crimine bonum esse dicatur: nam aliquando datur bonum in se, o facienti, V. g. vi dare eleemosynam pauperi, sid non propter Deum: datur aliud bonum in si, π facienti, m ei, cui At, V. g. vi prςdicare fidelibus propter Deum. Insiperdari solet aliquid malum in sic facienti, ex quo tamen accident aliter elicitur bonum,ut mala, quaesiunt ad pulchritudinem se vers. Sed dicetis,omne verum nonne a Deo est 'sed malum fieri est verum: ergo a Deo. R Jondeo, quod hie duo confideranda sunt, dictum, σ res dicia. Bene ergo concedi pol, qδ ueritas,
qua Est in hoc dicio sit a Deo, sed res AEla scilicet ipsum malum, minime est a Deo, cir bπ de particulis duabus prsentis nostri
Iermonis. In ultima particula rotisquetes inama multa pr isse
465쪽
3'x Io. PAVLI PALANTERIIas sionis partiseniori faentes, qua sanctoru testimoni s plenius
approbatur, dicemus, Deum non uelle mala non fieri, nec tamen velle non fieri, neq; nolle sint, omne ergo, quod vult Ari, non fit,m omne quod vult non fieri, nonΝ.Fiurit autem multa qua non mult fieri, ut omnia mala, licet quicquidsit, Deus fieri pei mittat. Et hςinatis.
Lectio CXLVII. Dcapr eclaratam distinctionem duo notatu digna P
sita occurrunt, alterum quorum est. Utru Dei uoluntas
semper licaciter impleatur. Insuper , Utru Deussieri mala uelit. Quantum ad primum. Pro parte negati sic arguitur. Esectus ou a causa proueniens,qua impediri minime pot,neces rius es, at non ola, qua a Deo=ηt,necessaria dicuntur: voluntas igitur Dei,qua mediante P ducit,quicquid P ducit, impediri potiquare non simp escariter impleri dicetur. Pr erea, nonne Deus vult oes homines saluosfieri s vi qui non om fluantur: igitur Dei voluntas non semper impletur. In oppositu e babet illud sepi. xii. Subest enim tibi cum volueris pie, as voluntas illa, cui siubes potestas, escaciter impletur: ergo.Pro intellectu huius que fui duo notanda erunt;primum est, qι Dei voluntas infallibilitersempimpletur, loquendo de beneplaciti uoluntate, nonsigni. Alterum est. Ouia quamuis infallibiliter impleatur, non ob id ullam rebus 'I'I necessitat m
466쪽
recessitatem imponit. Primu patet, quoniam duina uoluntas agit
per potentiam diuinam exequentem illud,quodscientia dictat,m voluntas imperct, qua cum in si impediri ne eat, hinc simper. pleri infatabit ter dicitur. Quantum adsecundum, qJ diuina
voluntas nullam rebus necessitatem imponat, patet, tum Pia resereata huius necessitatis capaces non sunt, tum quia, cum Deus sit agens libere, non potestper talem actionem rebus creatis necessitatatem imponere. Nune argumenta oluenda,Wprimo primum, per distinctionem de duplici casa, agente una ex necestate naturae,
σ libera altera. Argumentum currit de spectu resspectu causae agentis ex necessitate natura, non re pectu libera. Ad secundum argumeritum, uum dicebatur, Deum uelle ori saluo eri, sed non salvisiunt: ergo. Restondetur secundum Damascenum, aut horiatatem hane debere intelligi deuoluntate antecedente, non conse quente, nec id mirum: nam in homine duo confiderantur, natura
primo, ut est ordinabilis in beatitudinem ; insiperpersona, cuius actionessunt bonae, uel malae. Si bonae salui fiunt homines. Si malae damnantur, quia asine ultimo per pravas actiones deuiant, σhoc modo Deus tales saluos fieri, minime vult: Dare,oe c. ΕΗ fito primo his paucis verbis qusito, accedit secundum, ubi quς- ritur. An Deus mala fieri velit. Primo sectu uidetur esse dicendum, quodH. Nam Deus vult omne bonum, oe omne, quod ad uniuersiperfectionem confert, at mala fieri sic bonum est: igitur, σα Minor patet per Dion um iiii. de divin. nomin. ergo. D inde, si Deus est author gratiae, ita σ natura,at Deus vult mala
467쪽
quod velit mala culpa fieri, qua bonum prasia priuant. Pro dii culatione bum difficultatis, tria notanda. Primum es, qδ nullam moltim G pa, nec pena dicitur uesitum a Deo. Sc ndum est, ql mala natura, vel pena a Deo per accidens volita esse possunt. Tertium est, quod nec per se, nec sicundum accidens nisa culpae posunt esse volita a Deo. Nunc his ita p rmigsis, ad argumenta seluenda accedo, ad primu dico, mala per accidens ad uniuersi perfectione non perse pertinere, loquendo tamen de malo nasurae, σpena, non aut de malis culpa. Ad secundum, negatur smilitudo de malo pena, quod priuat bonum natura, . de malo culpa, quod priuar bonum gratia , quia bonum natura, se priuatur per malumpena, pol recompensari per maius bonum natura, vel gratia, potes et esse consionum recita rationi. At bonum gratia, quod priuatur per malum culpa,recompensari non pol per maius bonum natura, nec pol confinum esse recita rationi, propter qδ nunquam poι est habere rationem boni, nec recte voliti. Et hς propresenti.
Distinctio XLVII. ILectio CXL VIII. io Circa qVadragesimasiptima huius by primi distinctionem
versaturi nexum in prinns considerabimus ;isuper ad Ausonem properabimus. De vera, deserie, de ordine,
quid dicturus, audite. Ex quo Manstersint.superius de quibofidam egit, qua diuina volaniatis es ectum impediri etidebamur.
468쪽
nunc consequenter de diuina voluntaris es aes adimpletione locquuturus. Diuiditur hπ distinctis,'e usurpatur, in tres partes, in quarum prima ostenditur, quaIter Dei voluntas semper impleatur , in altera exemplo desiumpto ab his, qui hanc impugnant, idem declaratar; in tertia vhima intentu concluditur, Deum scilicet diuersimode secundum eam prςcipere. Quantum ad priamam in ordine parte attinet, dicendum ira ea, qs Dei voluntas si semper efficax, ita ut nil cotra eam inueniri ιν eat, licet multa prςter eam fieri appareat. Quod aut Dei voluntassemper adimpleatur, diserte id probare minime est: nam uel de creatura, uel aereatura dicitur adimpleri, a creatura, C. Quando ipsa benefa- est . De creatura vero quando Deus benedisius ordinat de mala faciente, ut vult. Sed hic vos dubitare posse, ex excelsio uideo, quo sicilicet modo Eiquid fieri ualeatprper Dei voluntatem cunihil eius voluntati resistat e Deinde, quo modo illud quod contra Dei voluntatem fit,non ect prper ea pro cognoscenda ueritate distinctione in medium de uoluntate adducemus: nam dupliciter accipi solet, quandoq; enim voluntas Dei, ipsam sentiam diuinam n minat,prςcepta, uel diuina uoluntatis prohibitiones. Aliquando vero diuina uoluntas nominat per Fonem. His in hunc modum
prouppositis dicipol ad forma d/Fcultatis, nihil fieriposse contra
Dei uoluntatem, ut nominat diuinam essentiam. At contra pr cepta, nec no prohibitiones, quasignasiunt diuinae uoluntatis, bene
aliquid fieri potest, ut mala. Nihil tamen postssile eriprnereius permissonem,ut in hocprimo siemento siermonis nostr uideres. Insecando, ut uobis dilucidum fiat, quo modo Dei et uoluntas
469쪽
adimpleatur, quo ad eam impugnantes, ita dicemus, peruersirquidem contra eius prςceptionem, uel prohibitionemfacere ,sed non contra eius uoluntate, qua ipse est, nisi uelitis dicere, peruerse ere, esse contra eam, σ fieri, quia prper diuinam uoluntat e ea fiant. Semper tamen diuina adimpletur uoluntas, quo ad male agentes, ac consilio, siue Dei prςcepto cotradicentes, qδ uoluntra appellatur, no tamen eius uoluntati, quae ipse est. Fecerunt itaque, quod ualuerunt,sed non contra Dei omnipotentis uoluntas e, quia non valuerunt, nee ob id sempiterna Dei uoluntas inefficax dici debet, eo quia non semper adimpleatur, immo, quod sic, quia impugnantes ,'male agentes contra Deiprςcepta, oeprohibiti nes,eius uoluntas iterna adimpletur,qua eos damnari uolebat:
efficax ergo, perq; adimpletur diuina uoluntas, m istucita est. ut hac in parte secunda habetis. Postremo, ut claudatur procns distinctio, notumq; uobissiat, quomodo Deus diuersimodeprςciapiat secundumsuam uoluntatem, ita dicendum, qliod non omnia, qua Deus prςcepit, uel prohibuit, itasseri uoluit. Deus et enim aliquando ex aliqua rationesbi nota νςdam fieri minime uoluit, sed bene se ad modum volentis habuit , ut patet de imolatione
Isaac, ω huismodi. Et sec satis.
Lectio CXLIX. CIrca priaeclaratam distinctione quota quatuor excitari
possent,at ego breuitali inseruiens, duo tantum examinam da
470쪽
da proponam , quorum primum erit . Virsem aliquid prςter dia a tripost voluntatem. Insiper, Utrum illud, q/fit contra Dei uoluntatim,diuinae aecatur obsequi uoluntati. Quantum ad primum, arguunt quidam negative procedentes, in primo sit . Nullus esseeius uniuersals a cause causabiatem subter furere
potest, at diuina uoluntas causa uniuersalissona eiZ, quare nullsis
essectus hanc poterit siubterfugere, m ita nihil dicetur fieri posse
prper eam. Deinde, semper diuina uoluntas adimpleri dicitur, vi superimprobauimus; nil ergo debet poni fieri prςter eam. In oppositum, dicetis uos, experientiast habet; multa enim mala fieri quidemus prςter diuinam uoluntatem : igitur quid contra ipsam feri posse ponendum. Pro vera claraque determinatione huius difficultatissiciendum est, quid sit fieri prς er, uel contra diuina uoluntatem , ad quod videndum, ita erit dicendam, quod ueluti in naturalibus euenit, ita aliquo modo in proposito nostro, in naturalibus aut aliquidsieri dicitur sicundam naturam,vel esse sicundunaturam, quod vel est, vel fit secundum inclinalionem naturae, V. g. quando lapis deorsum mouetur, contra vero natura id fieri dicitur , quod euenit prςter natura inclinarionem, V. g dum lapis siursium mouetur: prςter vero natura solet quidsieri, quando nec secundum inclinationem natura, nec cotrasit, eo qria natura nullam inclinationem habet ad hoc, vel ad oppositum suum, ut cum ex ligno sit statua. Similiter accidit circa uoluntatem, illud enim dicitur fieri sicundum uoluntatem, quod euenit fecundum voluntatis inclinationem; m cum inchnatis uoluntatis sit finis actus uolendi omne, quod sit secundam uoluntatem, uolitum fieri