장음표시 사용
21쪽
eae iter, de rei sectissime quoad bona intritis
ca, non necessitati at volendum illi majus bo num extrinsecum , sed posse ex sui no amine erga inti in ea velle ei aliquod bonum extrinse cum non summum : se homo tostus ex aidentis sima charitate erga bonitatem inti inieca in Dei offert illi aliquando minima bona; alios vera ex minoti charitate erga bonitatem Dei osteit Deo aliquid maius a ille pii ot eii maint amor quoad init in ea; hie poster tot eii maior quoad bona extrinseca. Sic etiam peccator ex lumnio, re ni reio amote sui vult sibi bona in seriora, de cadu ea et iustus veto ex amore sui vult sibi majota, &superiora bona : di quidem quoad effectum hiemagis se amat, quoad affectum ille , qui ardentius seipsu in de petit. Deus itaque quoad allectum et ga bona intrinseca se infinite, de rei sectissime amat, de quidquid vult, ex summo sui. amore vult: quoad bona velli exta inseca non
summe se amat . quia non vult sibi optima , &. summa, cum semper meliora posset tibi velle. Nee haee est impellectio inaniore Dei; locent ni non aeeipit suam pei sectionem ex bonis sibi vo litis, sed ex affectu ei ga bonitatem Dei , pios terquam exteta vult.ri. Hi ne patet etiam solutio ad consimationem:
meti m i neque enim arguit ut defectus amotis hominis eris a se,in rigore loquendo, ex eo quod non velit p. . ., , meliora i nam peccator, ut vidimus,ardentis
i. . v. s. -& intemperantissime se amat, de non vult .... sibi meliora bona, sed inferiora i de tamen in appellantur ab Apostolo r. ad Timoth. s. Homu raseipsis amantis, rapidi, elati. superbi. d. c. cum ex
adverso homines iusti dicantur odio h abere ani .nsam suam; non ergo ex maiori affectu erga se at-guitur amor melioris boni: nam hic amor conti
Dei dupli m affectum erga duplicem finem, ei lieet erga finem eui . de erga finem qui, quorum . neutet in ligore amat ut ut medium, sed vi sint . de propter bonitatem propria i , quam habete quare potest contingete , quod aliquis multum assiciatui et ga bonitatem Petri,quem ainat,& Vinen quia magis assicitur erga divitias, quam erga saniam, vel docti inam : magis de aerat Pe tio divitias, quam famam , vel doctritiam: quod
uon arguit minorem affectum erga bonitatem.& petio nam Petri a sed minorem erga sumam, vel doctrinam . de maiorem erga divitias . quae uiuit Enis qui. ibi ergo Deus potest ac dentissime dili ere tuam bonitatem . 3e tamen velle tibi minusonum creatum, relicto maforte non quia minus
assietaret erga sesqui est finis ctis, sed quia minus aget tui in actu secundo ei ga illud bonum cieatum maius, de magis erga illud minus, quo J es
filis qui et quod quidem potest pro sita l. Leitate
facete, eo quod neutrum i num habeat bonita .
tem infinitam a s necessitandum affectum Dei erga illud. Sed contra hane solutionem iustabis priri ij si Deus visus clare non necessitat ad volenda ob sta, , tecta secundaria , sed solum ad amariatim ob d
ae . ctum primaritim : ergo beatus ab illa vi solim non necessi abit et ad non peccandum. probatur enim sequentia, quia non peceare est velle rem praemptam a Deo, ne otiendatur Deus; hoe antem iam est aliquid ex ita Deum t ergos vilio non needis stat ad volendum ali in id creatum propter Deum, non nicessitabit ad non peccandum.
Respondeo negando sequelam ct in communi a ;. sententia ponente in Beatis illam necessi ueni ad , i . non peccandum. Ad probationem dico, viso Dein necessitate ad amandum Deum , di eo ipso necessitate ad eum non offendendum . licet non necessitet ad volenda alia objecta non placerta proreter Deum. Ratio autem discriminis es , inodamor alicuint rei sona, sicut est affectus, & um.
plexus intent otialis erga illam rei sonam: ita ten- .dit ex te ad uniendum affective amantem eum amato , re per consequens ad uniendosa eius, seu ad eoneordiam voluntatum, ita ut transformando amantem in amatum , compellat cum ad non recedendum a voluntate amici saltem rationabili , de lolia: hie enim est potissimus effeci ut
visionis affectivae. Cum ergo omne peccatum si expresse contra iustilliinam, Ac expressam voluntatem Dei. non potest aliquis snceie,N vete,&oimnino caleacitet amare Deum,& iamen ab eius voluntate velle discedere. Qirae latueri ratio in
aliis i et is non pr cedit, quae a Deo non riaecipiuntur, nee prohibentiai.
Initab)s seeundo contra solutionem , quia samoi tendit ad vitionem voluntatiam : ergo sic a. A O - -
tus cetit necessitatur ad amorem Dei, ita ncce - stabit ut ad rei sectam visionem suae voluntatis eum voluntate Dei, de per consequitas ad volo dum magis ea, quae Deo magis placent, seu ea,
Respondeo, amorem habere hoc , quod est inunire voluntates, non tamen hab te hoc, qui dest iii icti Iule unite lioe enim est pios titim stricti init. de rei sectissimi amoris.Deus ergo erat hvilus necessitat phyisee ad amorem in i . A per
consequens ad eoneota iam voluntatis beati cuin divina ; quia discordia voluntatis eis et recellus et eum antem in Deo nihil appaleat mali, ut d:ximus , sed summum bontim , non adest motivunt recedendi , de relinquendi Detim , quando velo non antietur id , quod Deo magis Plucci, amat ut tamen id, quod Deo placet, nos a recedittit a Deo, nee relinquitur Deus, sed potius adhaei et voloniatas nostia Deo volendo ad. quod Deias viali ; siect
eessitati ad volendum semper id quod Deo ina uis plaeet, ut dicam initia disp.rs. I L . io . non enim videtur exedibile.eos ro se habile impers ctionem moralem, qualis illae set. Caeteium necessitatem physica in non possumus concedete, quia alioquin nullam eis relinquemus librata tem .i, is in ordine ad obiecta aequalia,quae in in est suilleiens ad fundandam laudabilitatem,S moralitatem, ut ibi videbimus . unde a posteriori colligimu ,ita temperandam esse eis elam vis it Dei tespectu amoris, ut physice recessistet a lamandum persecte. ad non peccandium: mora. litet tilitem ad amandum si ii iis me, hoc est, ad
volendum semper non solum hi quod Deo placet, sed id quod Deo magis placet.
Hinc tamen p teli instari te trili : ergo Beatus et . non solum non necessitabit et physcend volen - - , -- dum quod Deo magis placet. sed neque et oris ad iplacendum Deo.seu ad volendum qLod Devi plaeet, sed soli, in ad non displicendunt Uc nam perhoe,quod eii non placere. non te ait a Deo, sea solum diei tui non accedens magis ad Deum.
22쪽
R. an t. Negati tamen potest sequela i saetistit enimeone edi potest necessitas phil ea in Beato ad volendum bonum Dei , quam ad volendum maius bonum, nam illud ptius videtur implieite inclusum ni amore Dei ; amor enim ellicax Dei est velle bonum Deo ex complacentia erga bonita tem tintini eun ipsus: porea et go necessitati Beatus ad placendum in genere, seu od volendum bonum Deo, quia hoe ipsum est amate, licet non nec litetui physice ad placendum magis . seu ad volendum bonum, quia hoc non solum est amate, se a magis. de sit ictius amare vi sicut homo necessiritur physee ad volendum tibi aliquod bonum, rima tamen ad hoc . vel illud. Ratio aute invidetur este, quod Deus necessaria an, utit ut viti nuc finis a non potest autem aliquis, qui actu amat vltimum finem . de videt aliquid ad illum mi licere,velle illi in ii inpiopter illam finem; alioquin non resertet se omnino ad illum finem. Hine etiam Beatus nihil potest vel .nis propter Deum, quia iam illam actionem non resiliet ad ultimum finem. Si autem date tui aliquod ollae ctiam , quo l neque ipsum . neque eius omiuio esset te sexibilis ad Deum tunc osset,ised non potest dati tale obiectum. sed eonita instabis quatia Ereto Deus ipse. qui se non solam amat,sed pei sectissime amat,nectitas tabui etiam inoralitet ad volendo suum majus bonum: sent Beatus desecto ne illita ut ad hoe moralitet,eo quod de ficto Deu suictissime amat. Respondeo negando seque l. m. Piimh , quia Deus non habet terminum in bonis . quae sibi posset esseae iter velle; quate licet alii Beati ex amore persecto erga Deum necessitemur motali.tet ad pro tandum essicaciter sum nitim quod possint in honorem Dei r Deus tamen non potest ad his nee litati, quia non potest assinari illud summum in iis, quae ipse potest i quate detetminatio debuit esse ris omni illi libera seeunda . quia ueati ex amore persecto erga
Deum necessitantiit mota litet ad volenduin id, quod Deo magis placet; quia amor inclinat, ut diximu ad uni nem voluntatum, Se amor pers eius ad unionem pei sectam. Deus autem quid Auid velit .semper habet rei sectissimam vitionem
eum sua voluntate .imo potius Non unionem, quia
non sunt duae voluntates a quale quantumcunque se amet persecte, non ideo ine linabitur ad visendum melius obiectum . ut eoneordet eum sua voluntate, eum quidquid velit, non Possit unquam non lumine eone dare cum is M. Hi ne autem eolligitur solutio ad arua argu mentum illius auci uis, quo iterum arguit n i s. eontia tiostram sententiam ex eo quod creat uia. quae plura. de meliora posset si rete iii obs inmDei . eonvinceretiat minus pet secte dilige te Deum. si ea non Leetet: ergo D Deus rodet facete meliora in gloriam suam, de non taceret , argueretur etiam minus amare suam bonitatem. Responsetiit immo, ideo in ere tu a argui minorem amorem eis a Deum in eo Osu. quia non faceret a , qitiei it Dei, magis elac re , ct rereoni equens non volt strictissim3 vi uti eum divi na voluntate; quae ratio cessat in Deo .ut vidimu
qui quae inque velit, sempei tacit ea . quae ipsi magis placent: e . Secundo , si ponamus hominem ignorantem majorem Dei complacent in in hoc bono, quam
in illo, adhue argueretur minor amor erga Deum. s telinquet et meliota , qtita nimiium pia sumet e saltem poterat Deo magis pluitara meliota. si veto ponamus hominem nullo modo attende te ad hanc piae sui raptain complaeentiam Dei, sed solum ad ipso bona , tune aliquando argueretur minoi amor hominis eiga Deum , cum scilicet non eliget et illa bona minoia ex rectiliati allectu
erga ipsa bona , sed ad sigiendam aliquam dissici tatem bonorum maloium . quam exigistis erga Deum amor non superavit: aliqDando voli non alguetetur minot amor Dei, quando selli sit ele- . .ctio fiet et ex recoliati adcctu erga tale gentis bo-nni m. t supia vidimus; non e Dianai gustor minus se amate homo, qui ex amine sui qPaetit recinaram, quam qui quatit hctioi quando illa ele- ctio oritur ex matrici affectu erga picunias, qui potest dari , etiam ii homo habeat aequalem , vel sottalle maloiem amorem sei, ut supra diximus. Tettio .iguit a L. quia divina voluntas dis. omnino con tinatur divino intellectui ; hic Auis ista autem dictat. melius esse Deum ita se amate, ut nihil praece imitat, quod cedete pollet in majorem eius gloriam : ergo divina voluntas id etiam vult. Majotem probat. quia illa eiit rectissima voluntas, quae omnino coni inmator intelletiui
Respondeo. s hoe argumentum aliquid rim scili tu . bat, probate etiam Deum necessitate rhysea iai loquendo,
velle i non enim potest . physice etiam ibi
voluntas Dei non esse tectissima. si ergo de ictione voluntatis tectissimae cst conformari omnitia eum intellectu pei sectissimo , non poterit Deus , etiam physee loquendo , non sequi illud dictamen suae sapientiae iis omnibus. Ad argumentum ergo dicimus, in ptimis in .iellectum divinum non judicare melius ei te amate hoe obiectum . quam illud ; nam actus Dei, quibus amat obiecta , omnes sunt x i ales in sua .pei sectione . N honestate . vi p. stea videbimui tu . . non eigo potest judicate , meis em esse
amotem meliolis ob ecti. Si autem aignmentum
fiat de is iis objectis, de quibus divinus intelle
iis titilicat . melius eis, hoe saeete . quam illud, tune didimus vetum esse , qii id viatim objecium proponitur Deo ut melius alio a voluntas tamen ili iuxta, MDei quodetinque amps maior, semper est rectis.sma. nee potest eis e magis tecta, licet aliud am- . plecteretur: tum quia omnis voluntas Dei est inis
fui te honesta Se tecta ut postea dicorti s . Etiam, a que ideo non posset esse alia magis honesta: um cretiam, quia divina voluntas non potest vi qi: anis equi omnino iiitellectum ; cum enim hi, pios nat semper meliora . de meliota sine termino, ut vidimus, nunquam potest voluntas velle aliquos bonum . quin possit velle aliud melius , de . e. dens in majorem Dei gloriam e non ei sortit stransistere summa tectitudo divinae vol-ntotis in omni nanda contaimatione cum intelleciu ; hae enim esset impossibilis, ted ex aliis capit. binde- , bet desumi. de quibus insta dicimus. Qt alta obiicit A. ii mina Deus est sapientissi. 3 i. mus arti sex non solum in actu primo per selen. tiam de arte in persectissimum . qua p. sit . sed e ra etiam in actu seeundo , opi tando & dando iii tu
Respondeo . Deum non posse esse sapi litissi- a unium artificem in actu secundo in eo sensu, nunquam
23쪽
quam enim potest operari opimia, cum semperroisit meliora , 5e ex lientiola oscian et elle tamen l .ipientissimum artificem , quatenus semper ea, quae ope iatur , sine desinu operatur ; omina enim quae secit,etant valde bona,sicet non essent
optima possibilium. Quinto arguit feci. s. longa inductione , ut prebet, Deum semper fecisse quod melitis erat:
nam melius erat creare mundum,quam non creare. in mundo etiam posuit omnes gradus te tum
possibilutin et deinde addidit ordine in gratiae , deierum supernat italium , in quibus etiam posuit quod optimum erat, uni cm hypostaticam,gratiam habitualem, visionein beatam.&c. Denique si ligulis cieaturis dedit optima,icilicet ea, auae ipsis convenientissima erant: ergo fateri debemus hoe esse muni iam, & propensionem Dei, iace
te nempe in ominbiis,& in singulis id,quod op
Respondeo, hane inductionem in multis deus te . nam licet melius fuerit, v g. cieate nati n-diam, quam illum non creare; melius tamen erat
create alium mundum Is meliorem , quam illum non et eate , ut melior erat alia astumptio I di potiati ea , quam catentia illius; de tamen haee non sum post a. Deinde dubium satis est,an sint posus biles alii gradus reium, praeter eos, qui de facto sunt et pleiique enim dicunt, codilos elle compos tos ex materia, & sorma,atque ideo non esse positum gradum corporis simplicis in hoc ordinereium. Alii volunt, eile pollibiles alias errat ut viventes sensti vas sne vita vegetativa, vel linepotentia propte silva locali, de ite de aliis. Deni que quando dicis, Deum dedisse singulis optima. vel intelligis quae erant optima illi, de his esta ite fallum, quia melius suisset ludae aliud au. xilium majus,quo eum ellectu vitailet peccatumi caditionis; vel intelligis dedi illa eis, quae erant optima in ordine ad totum universum a de hoe etiam videtiit salsum, lilia sciat creato unico ho mine, vel viii eo Angelo potest Deus non date illi
quae sunt ipsi mellina: ita ips universo potui siet
Deus maiora bene fieta conserte ; neque enim est abb eviata manus Domini , ut collitemus, non potuisse Deum maiora beneficia mundo conserare . alioquin frustra oramus pro mundo univeiso, ut Deus elim gubernet , 5: regat, ii Dei, ex se semper meliori, de optimo modo eum gubernat,ptout ipsi mun o magis expedit. Fateor, in uno sensu verum esse. Deum dedisse lingulis optima, hoe est O , quae singulis rebus iuxta natu talem euigentiam magis proportionata, seu connaturalia erant; haec tamen non erant optima illis sim plieiter. magis enim connaturalis est homini cmunitio natu talis Dei, tuam gratia,& viso sui et- natu talis ; de tamen hae meliores sunt hominiquam illa: potuit ergo Deus date rebus alia me
liora, ieet non magis connaturalia. Sexte, alguit n. ig. ex SAh m. i. contra sint. c. et s. rartoue et . ubi se ait: t . P, ut e m. Ma
titili igitu= Dem titudinem ex hoc quia D. e destiam utili , ct is t. Caeteriun ibi Ex muti b. Thomas solum intendit probare, possibile esse Deo amate alia editia se : quod qui leua plobat, quia omnes, qui aliquem proptet se amant, dei derant etiam eius poseo ionem , quae sane ratio 2piobat bene polubilitatem, & etiam inclinatio
nem, de propensionem Dei,non tamen necessitatem:alioquin probat et etiam necessitatem ph Acam,quam adversarij non concedunt. Sictit et go
si dicunt, poste physce aliquem amati propter
se, de tamen non desiderati ejus maiorem pii sectionem : ira nos dicimus,pode id etiam morali. ter eontingere in D .eo quod ejus persectio extrinseca non habeat te iminum , de quia seo per habebit summam eonformitatem sim divina voluntate. Quare non potest Deus ne istari ex re
sectissimo sui amore ad desiderandum suam maiorem persectionem. Septima arguit principaliter ex Patribus sqLod sq.est potissimum standame istum illisi, sententia) di. A umenta centibus. Deum tempei velle, de sacere id quod optimum est. Siel loquuntur Patres Concilii cohe. Fianeo idientis in epistola ad Episcopos Hispa- eoso a. niae. in s ne epia tem . s .conculum e rem tinquiunt) D tim omnia velli, quae meliora sint. Cle. Clemen, mens Alexand. lib. s. stlom. longe post med. P . . Alex, t erat rapax inquit ) timnsu usque natura . Eu es , O siti vhtim Mod ii , ad ipsum , quia eII melint, pras .ieni. Ciris. Alex lib. a. Thei aut e. i. Cruli. Arem titu omnia ( in quit Pater polen . O mi ibasemper tuli. c. Seiani alti sui ex Isio nastatu
si ius. Baii l. ho m. s. ex variis, paulo post initium: Past utinou, qtiidem hoc sinquiti tabere in mentis n si is nisi viam oportet , Pod nihil eo rem . qtiae nolis acei t, malam sit , aut tale , di melitiae uro liquid excogitare queamui. Gleg. 3ilen .inorat. Nisse huc catechetica magna c. i. Sunt inquit omnia vera V.,bi miti nil, quidem . O ..t istentii , quia euveritim Dei, Ille e autem eligentis , quod bonum
titate animae, e. 3 3. tom. r. ait: si Atia sumini mis Sitim esse,ut nou modo snt omnia , sed etiam se . sint, ii omnino melitis esse non possint et de lib. s. de lib. aib. e.f. cui quid linquiti tibi Peria rationem I ius occurre it, hoc scivi f. osse Dium, ta qua,
inquill desipieridum . . ut tareotiae t melius alia
quid . i debuisse. O Dium credat faec e mihi V. IAd haec. re similia i alium testimonia test dri mn deii solet prim5, significate, Deum operati iem pet fine desectu aliquo, aut impei sectione W,stiva. fine inordinatione scilicet, materia, aut in prudentia , ut reiicerent Manichaeos ponentes quendam Deum auctorem malorum. Secundo, Deum operari. 3e velle semper optimum in indine ad stiem a se intentum i neque enim dari posset aliquid melios ad eum finem a Deo et i A- - .ater intentum consequendum, alioquin Deus deis .i 'eis retor in electione medii Cieierum s Deus intendisset alium sinem maioris glor)ae ii ae . ele- nili et Pti ira ulla media excellentiora. quae licet rit meliora in se . non tamen ad finem . onem modo Deus int-ndit: ct in hoe se ii v sit, si diei tot de omnibus, quae Deus se l. esse optima; de ea, quae magis expediebam, nempe ad fit n. quem
24쪽
quem Deus intendit, licet ad alios sines , quos
troii intendit , alia essent utiliora. Quia tamen omnia debent pol illime tegulari in Didine ad be neplacitum diis nae volt litatis, cuius alburium
de placitum , utpote supiemi Dolunai, praesem debet onmibus aliis utilitatibus he commodis cieatis a hine est, verissimh diei, illa elle omni uiti convenientissinia, de utilissima, quae magis comdueunt ad finem illum.quem diuina voluntas intendit. in quo etiam resplendet peculiatis exeel lentia Dei: nam licet homo etiam eligat id,quod putat esse optimum medium ad finem a se inten
tum ; saepissime tamen decipitur, de eligit me
dium minus bonum,relicto meliori Deus autem
qui falli non potest . semper eligit certissime id,
quod optimum est ad finem a se intentum. Caeteium,quia haee non possunt accommodati ad omnia Patium testi inonia ; in aliquibus enim videtur esse sermo de bonitate,&ptaestantia ipsius obiecti secundum se , ex eo namque arguunt,
Deum aliquid sietisse,aut voluisse; quia illud ol
jecium in se bonum , & eonveniens erat: ideo, oportet adjungere alios duos sensus,in quibus di- - et eitui Deum operati de velle quod melius eii.PD
Pa. d. m. nitas est, quena supta indicavimus, nimirum ii in-
--- . . telligatur de convenientia connaturalitatis, quam is a. tenus Deus non solum singulis erraturas , sed
etiam toti uniuerso at id , quod con naturalissimum est illis.& quod atteis a natura, de exigentia tangulorum est illis magis proportionatum rnam litat aliqua essent meliora, de utiliora , v. g. melius esset teibidini posse volare, quam no pGi- se, de melius esset igni posse resistere aquae . dec
non tamen essent ita proportionata cum natura,
ed de temperamento proprio, nee ita utilia etiam toti uniuerso,ad euius coniet vatione obessent potius, quam prodessent. In quo sensu merita redarguun- int a patribus is,qui volunt arguere tanquatu desectuosam operationem Dei in rebus naturalibus. Cestissimum enim est, omnia secundum regulam attis, seu naturae pei sectissime esse condita, neerose in iis aliquid reprehendi, nisi ex ignotan
tia naturae, de proportionis singulorum. Seeundus sensus, de magis uniuersalis est, non solum de optimo iecundum convenientiam , de proportionem naturalem , sed etiam seeundum e gruentiam . & proportionem pulchriusdinas, de deeritis in ordine ad hoe totum, quod resultat in productione uniuersali ordinis naturalis , desupernaturalis, prout de facto existit. Nam lieet Deus potuisset producere aliam rerum uniuersi talem melio tem, de constantem ex persectioribus .ae excellentioribus partibus: in hae tamen serie de uniuerstate. quam produxit, non potuit
excogitati maior venustas , & convenientia: si enim aliae creaturae producetentur excellenti tes . non tamen ita congruerent fortasse ad pro
portionem , de decorem husus uniuersitatis, in qua omnes paties seeundum suos gradus optimhdiuidulitur, de miro ordine, ae varietate constituuntut , ita vi nihil ultra desiderandum videa tui . nam laetit in viridatio bene eulto non dei ctat utcunque vallelas . sed quae mixtam habeat similitudinem a nee etiam similitudo, nisi cum
vatietate . de denique haec omnia cum mensula, de proportione , ita ut nec abundantia pariat fastidium , nee penuria . aut parcitas contemptum;
ita in hoe eultissimo Dei opere omnia in numeto, pondere , de mensura sacta sunt, adeo ut nee
per excessum,nee pet desectum, nee pet nimiam vinis imitatem , aut dissormitatem , nec alio ex capite quidquam melius intra hi ne ordinem dei delati potuetit. Et in hoe sensu arguit ut ste quentet apud Philosophos, de Patres a sinu nientia ali jus rei ad piobandam ipsius existen- tiam,v. g. ii expediens erat, de magis eonveniens ad puleii titudinem hujus una uetii, quod daretur talis, vel talis gradus entium e ergo non est negandum , dati de facto; quod tamen argumenti genus aliquando saliet, quia nos non ita sumus
veri retum aestimatores, ut non decipiamur, existiniantes pertinete ad pulchritudinem uniuetii aliquid, de quo tamen Deus scit, pulchrius esse uniuersum, re magis pro itionatum sine illo. Sicut enim homo iusti eus cogitatet meliorem te mundum sne noctibus, cum tamen cet tumst, utiliorem esse . de puleliriotem mutuam dierum,di noctiuiti vicissitudinem: ita aliquis inepte cogitaret, pulchriotem fore retum seriem, si omnes de singulae humanitates. v. g. assumerentuch postatice a Personis diuinis, , tamen procul
dubio pulchriot est varietas.& dissimilitudo gia
duum, qui nune sunt, quam illa uniuei talia patitas Maiestatis. Sie etiam pulchrior est considet tio praedestinatoium , de reptobolum , in quibus quasi in luce , de in tenebras eximie splendent Misei icordia, de Iustitia summi Dei. quam unica iniselicit liae uniuersalis series, quae omnes eis-euitet salvatet, & sie de aliis. Potio ei rea hos duos sensus animadvertendum est , licet uterque sit bonus ad arguendum. Adet M. aude Hobandum, Deum aliquid secisse exeo,quod
sit convenientius iuxta telum naturas , vel quia a 3 decorem etiam , de proportionem hujus uni- vetii magis expediebat, in neutro tamen casu ar-iui necessitatem moralem id faciendi, sed indis
erentiam , de potestatem moralem in utramque
partem. Sic enitia Deus moraliter, de suillime potest negare rebus id , quod secundum eat Limnaturam ipsis convenientius est, v. g. igni concursum ad eomburendum lapidi ad gravitandum, di se de aliis. Sie etiam Deus moraliter posset non ponere in hoc uni uelisi ea , quae ad eius deis cotem , de pulchritudinem magis propottionata sunt; nam stetit regulae naturae dictant, ignem debere eomburere, lapidem grauitare, dec. de t meo Deus supremus Dominus potest pro libito suo eas regulas praetermittere,& hoe ncm solum
potentia pii stea, sed etiam morali: ita licet regulae pet secti alti seis dictent, uniuersum pul-elitum condi debete cum tali,tantaque rei uin varietate,& uniformitate a poterit tamen moralitet
Deus supremus Dominus eas regulas proporti nis, de artiseii pro suo libito omittere, eum non magis obligent Deum regulae attificis proporistionati , quam leges auctoris naturalis. Dices,ergo non bene aisuitur ex maiori con- D a uia.
venientia alicujus obsecti secundum se . ad probandum . Deum ita voluisse de feeisse de sitio. .
Si enim moraliter potest oppositum contingere, non debemus praesumere, hoe potius, quam illo modo factum esse. Respondeo negando siqnaelam : nam sicut ar- s e iuriguit ut bene ex connaturalitate alicuius effectus, ad probandum, ita factum est e dum enim contrarium non probatur , piae sumitur semper, Deum sine miraculis, aut violentia permittere caulas secundas natiua litet agere . licet revera
25쪽
siti plo se ille auctor num. c. tibi s Doctor es est, 1Them, optimi agentis esse pre incere tostita et sitim suum
optimum et sic igitur Dem te tum uniuersum cons intuit optimum secun um M vim bearare. Sed ex
dictis suile respondetur, ibi sermonem esse de
optimo secundum proportionem patiis ad totum, secundum quam proportionem oportet quod Deus operetur sempet optimum, ut diximus , sopetatur ut optimus artifex , seu iuxta regulas optimat propollionis. Caeterum nec Deus nece
statut mota litet ad servandas has regulas sem.per, nec juxta illas oportet, quod singula in se ipsis sint pro potiionata , sed solum in ordine ad
a Circa locum etiam C tilli Alexandi iiii furta 3b. de voluisse id, quod convenientius ei at quia in adductum oportet animadvertere, illum non so- MAA . .
dubio stillieit piaesumptio tandata in longa in- lum videri velle , quod Deus velit semper quod
melius est, sed etiam ideo patiem aeternum ge-- potuisset Deus moralitet etiam oppositum sacete et ita dum contraiium non apparet, supponi- imis, Deum semper velle, de agere id, quod convenientius est, iuxta regulas proportionis,& de cotis huius uniuersit de stat tu admittis, Deum posse aliquando etiam moraliter agete conita te ges naturae , quando scilicet id convenientius, de in ius est et de tamen , quando non constat, eonvenientius esse agere eontra leges naturae, semper in dubio praesumimus, Deum operatum juxta naturam legis,licti non constet, id eonve nientius esse i ita iteEt Deus possit motalitet operati contra regulas majoris convenientia : quinties tamen non eonstat, ita factum esse , debemus in dubio semper praestimete , Deum secisse, ductione aliorum ellectuum . nee stillicit ad piis denter dubitandum , vel ad judicandum oppostum sola possibilitas moralis illius e multa enim sinit molas iter possibilia . quae quandiu non probantur, non praelumuntur, sed potius praesumuntur non esse. v. g. possibile est, moraliter loquendo , quod Saceidos baptirans non habeat debi
tam intentionem , vel non proferat debite sor mam et de tamen quandiu non constat, semper praesuminuta , iudieamus pueros rite baptietatos,
de se in aliis eatibus. Sie etiam praesumimus, Deum semper velle quod eonvenientius est huie uniuerso ilicet non solum physee, sed etiam moraliter potuerit velle oppositum. Hi ne fit minus verum esse . quod Deus non
soli, in non possit moraliter , sed etiam quod desacto non det singulis hominibus , nisi id quod
ipsis melius de eonvenientius est Nam si his es set vetum orationis studium saepe inutile esset, ut vidimus, cum nobis etiam non petentibus sem. pet Deut melius , de convenientius daret. Certe
ex sententia Augustini, si Stephatius non orasset, Paulus non fuisset ei liraciter illuminatus ad si dem , de tamen eonvenientius de melius illi elatita illuminati. Si homo non citet saepe non liberabitui , tentatione et de tamen inestus saeph est illi non tentati, quam tentati. Melius rari. etat Sauli domi manete,qu in assumi ad regniin melius suillet Agyptiis non submergi cum Phara ne in mari iubio, de sie de aliis; imo in iis ipsis, quae habent speeiem beneficii, velissimum est.
nnilia Deum itatum concedere , quae placatus non Oneessisset . non possumus ergo negate,
Deum aliqua interdum dare homini, vel permitatere, eui melius fuisset, s non daremur, vel permitterentur. utile tamen est in ipso satello agnos te misissent diam Dei, qui non flagellat, ut destiuat,sed ut sanet, de qui,is provideret,sub
potenti eius manu humiliamur, ex ipsa malis nostris solet eondete medicinam , de sacere ut omnia coopere tur in bonum . de in saluteis. Quate merita de vero possiimus existimare mala omnia, quae nobis aecidunt, lichi lint in poenam . delictorum . proeedere tamen ex misericordissi no providentia Patris. ut filios castigat, ne omnino pereant atque adeb bonum nobis esset hoe si sona , quod castigamur , licet aliquando culpa nolita sciat Deil mei uc nobis sole ii iune etiam dissimularet, de alio tempore nobis magis con-s S. graio vocaret nos ad poenitentiam. Ita . . ad Hine etiam Olligi potest responso ad alium . a D,inem, loeum S.I honte i . q. .art. 1.ad i. quem ac
nutile filium sibi coaequalem , quia hi e melius erat, de Deus vult id, quod melius est in iis, in quibus non apparet ulla ratio mali, qualis est generatio fili j aequalis; ex quo non sit, Deum velle semper id,quod melius est in iis,in quibus apparet ratio mali, sciat nee in his est physeh neeensitatus ad id volendum . sint in illis est ph seh snecessitatus, ut constat. Caeteium neque in ge- netatione filii Deus habet voluntatem . quae producat,aut applicet potensam ad generandum filium, ut videbimus, Deo dante . in tractatu deTHisitate , sed solum habet voluntatem . de asse ctum aliquem circa generationem optimi filij.
prae indendo an sit per n)odum voluntatis eiu-eaeis, vel per modum complaeentiae : unde arguit
bene Cyrillus, si Deus non posset generare istum optimum filium , quem necessaria amat; eo ipsoataui impotentiam Dei, squidem non posset pone te illud, quod neeessario approbat voluntate. Quare e contra artuitur bene , si Deus id neeec salse, amat, necesiuith illud esse ponendum, sue concutiente voluntate ad applicandam potetiam .sue ea eo quod potentia ipsa generativa ex sedeterminata iit ad generandum optimum situm melioti modo , sicut voluntas determinata est ad amandum illum; quia selit Deus necessatia vult meliora , in quibus malum non est: ita potentia Dei necessatio ptoducet illum suum, in quo imperfectio non est,nis in potentia si desecius aliquis . cum ex parte filii nullus reperiatur. Alias explieationes Cytilli,vide interim apud P Didae.'. Dissae. Rula tam. e Trinit d. q. 's. n. s. Rini. Restat Anselmus, quem supra adduximus n. i.
pio sententia ponente Deum necessitatum ad Eaeditu. iis volendam Incat nationem, quem tamen benign. Anisem a. interpletantur Bonaventura . de Alexander, quos iri sequitur Suareet in praesentifct. r. s.contra hanc, de
uidem videtur posse partim intelligi de neces
itate ex suppositione decreti ducendi hominem ad beatitudinem,ex qua suppositione non potuit eum relinquere in peccato a partim de neeessitate quadam maioris decentiae , quam per exas gera tionem, de tiguram appellat interdum impossibilitatem i quia addia inde itim appatebat opposi- tum, ut quodammodo videatiat impossibile et non tamen quod velit negare, poluisse Deum ex alio honesto molitio istud medium adea decens omittere. Pro hae expositone saeiunt pluta loea ipsus Anselmi: nam super illa verba pauli ad Ro- Ansel
man. i. Commendat a rem De eharitatem si
in nobis, satetur Deum aliis multis modis nos liber a
26쪽
t betate potuisse : lione tamen elegiise , ut suam charitatem commendacet. Deinde in illo sib. 1. Cur Dina Ab ho .e i s i. si v hane necessitatem dieit non esse aliud, niis Lectilitatem immutabilitatis honestatis ejus, suam a seipso.& non ab alio habet,ideoque impio; ite diei nectilitatem similem obligarioim qua ex ptomissione homo debet date
cras centum. Quod ii e. r. aequiparat hane cum neees me , quam habet Deus non mentiendi,
quae videtur esse necessitas fimpliciter , loquitutioitasse de mendaeio,prout signifieat non imple te plomiis a. ut ipse se explicat illo capite : quate solum videtur velle , Deum ex suppositione de etera beandi hominem . non potui se illum in
peceato relinquere, sciat non poterat mentiri.
i. Caeterum negate non 'mureus, illieite polidAasi uia explieari quod dicit idem Anielmus lib. i. c. ia. non ei te eontia Dei omnipotentiam, quod postode eta et eandi hominem,de posto eius peccato. non potuerit non velle incat nationem , seu non
potuerit eum alitet liberare, quia nimirum freti non est eontra Dei potentiam . quod non possit velle mentiri, ii quo est intrinseca indecentia i itasson est ampei sectio potentiae Dei, quod non possit velle relinquete peccatum sne debita poena, quia in hoe etiam esset intrinseca indeeentia:
in quibus vel bis nimis aperie videtiit omnem
potentiam reiicere, supposita voluntate ii betandi hominem a s non volendam incarnationem; quamvis totum hoe dieat postea esse librium Deo. eo quod sit necessitas eonsequens ad voluntatem liberam et eandi de liberandi hominem, ut vis . i. bene notauit vasqueet an praesenti, Λ q. i. e .et t.' ubi etiam explieat bene alios Patres,qui vident ut prinete necessitatem ineat nationis, non tamen to quuntur de nee essitate smplieiter sed de ne Satate secundum quid, de de indecentia quadam etipatre obiecti . hoc est, minoti decentia, quam in objectri eontiatio, ratione cuius dicunt, non de- euisse Deum omittete hune modum repatationis.
Duae alia si a lates proponuntar pro
neces are Incarnationis.. s. Huplex superest digrettas examinanda il vitaque eo tendit, ut ex eonvenientia in m an - minationis pi bet eius necessitatem. Prima est.
- lilia ex infinita Dei bonitate sequitur . eum ha- T. bere infinitam ineli nationem ad bonum ; sed' quo malis est inelinatio ad aliquid. eo minor est libertas ad oppositum i eigo si Deus ex infinita
bonitate habet infinitam inelinationem ad mysterium ineatuationis , non habuit libertatem ad non incarnandum , sed determinationem necessat iam ad hoe mysterium.
s. Secunda est, quia supposto peccato , incarnar L Lia tio est medium convenientissimum ad hominis
Acranda, remedium , de ad Dei gloriam i Deus autem debet velle quod melius est. alioquin videtur operari imper iste moralitet . nam scut homo impei secte procederet impet sectione morali. qui non es geret ex duobus Vbiectis motaliter inaequalibus id, quod est melius . de persectius; cur Deus erit immunis ab impei sectione morali,elirens obseelum impersectius, te licto persectiori, de honestioli Eigo eum ineat natio in subjectu incn .ue Let' de Iocarnat.
honestius,& maiorem gloriam afferens Deo, hoe fuit eligendum ad vitandam impellieii
Ad primam obiectionem dicunt aliqui, Dei . .
libellatem non laedi per infinitam inclinationem, nos . . qu/quam habet ad ineat nationem, quia habet in si via Iam auretam etiam inclinationem ad negationem Incarnationis, ob inconvenientia , quae in hominibus et
stituta erant ex Incarnatione e quare compens
tui vina in elinatio per aliam,& manet Deus libet ad virum qitet seut si inclinante una lance nimio pondere , ponas aequale pondus in altera lances manebit trutina aequalia.. Sed rantia objiciunt alii recentiores, quia in s. elinatio opposta tune tollet et efferaciam prioris o .ciis sto inclinationis, quando Non adesset modus ponen. η -- di ineatnationem , v.g. de vitandi inconvenienis DC. tia , quae ex ipsa orietentui : at velo Deus , qui novit de potuit vitare illa ineonvenientia, de aliunde habuit infinitam ineli nationem ad lineat nationem , quomodo suit libet ad eam voleti
dum, de non volenduini Deinde potuit Deus assumere omnes naturas A c. humanas . de Angelieas , ex qua unione non sequebatut inconveniens . tune enim illae omnes reddetentui in paces peccandi,& ad hane umonem habuit infinitam inclinationem, ergo nece statem a non enim iunt inconvenientia , propter
uae si aliqua ineli natio ad oppositum. Hi ne in I ais seiunt, libertatem Dei non pendere ex eo qυod habuerit aequalem inclinationem ad oppositum, sed ex eo praecise , quod illa infinita ineli natio non tollat tectum modum apprehendendi, de iudieandi de objecto. itetit est iii se. Deus enim licet infinite propendeat in incarnationem,iudieat tamen, illud esse bonum finitum, de a bono finito licet infinite eognito non potest necessitati. Hae edoctrina non placet; quia exista mo osse A . noeessitati voluntatem a cognitione boni iiiiiii, aquandiu in eo non apparet aliquid mali, ut eon 3 'tingit in motu primo si imo et sicut eni in quando seria sexta repraesentaret esus cainis ut delecta bilis,& non tecoidor praecepti, nee apparet in eo aliqua malitia motalis . non habeo libet talem in
genete nioris, nee voluntas edendi et it mala mo-
ialiter . se quando apprehendo esum earnis vibritium . de delectabilem , de non apparet aliquid mali ph, si ei in eo chle io, non erit libellas in genere ri seo, licet non apprehendam post iugi num infinitum in eo objecto e ergo licet Deus
non videat, incarnatiunem elle bonum infinitum,s tamen in ea non appareret aliquod inconveniens , vel aliquid mali, non videtot liber ad
omittendam inearnationem. videt autem Deus
pluta in eonvenientia in assiumptione naturae hia manae . de multo plura in alumptione omnium naturatum hominum , de Angelorum, nempe carentiam eommodi, quod dat ut in assumptione uni eae naturae, quale est soaularitas bene heii, de gratia ; aptitudo ut Christus si eaput aliorum. de alia pluta ; nec videt Deus modum assumendicat nem . de vitandi omnia inconvenientia , quia aliqua sunt ita essentialia, ut posta incarnatione non possint vitati, v g. singularitatem latriae non competere soli Deo , sed alicui etiam naturae
cteatae, & alia similia. Ego sane, ut ad obj: ctionem respondeam, ve--.l in animadvertere , in inationem illam infini- .. iisti. B di tam,
27쪽
i 6 De mysterio Incarnationis,
turn, quam Deus habet ad Incarnationem, poste intelligi vel de inclinatione innata, vel de eli.
eita. Inclinatio innata potest concipi ad eum ino.
dum , quo lapis pet suam entitatem habet ineli.
nationem , dc propensionem ad centium , ut ad locum sibi connaturalem ri quae propensio in re
non distinguitur ab entitate lapidis , quae se ipsa. exigit talem locum, dc ubi cationem sibi eonve nientem , de in hoc sensu iuelinatio innata Dei ad linearnationem erit ipsa potentia Dei. qua potest sacere incarnationem tibi convenientem: de eum illa potentia si infinita,poterit etiam diei inelinatio infinita. Differt tamen ab inelinatione lapidis ad centrum , quod lapis exigit centrum tanquam aliquid tibi necesinitim: Deus autem potest sarate incarnationem non exigendo illam , quia non est sibi neeellatia ; de ideo, in ii gore loquendo , majorem inclinationem habet lapis in eentrum, quam Deus ad Incarnationent; quia lieet inclinatio Dei entitatiue de materiali tet sit major . quia est entitas infinita : at vetasotitialitet non est maior . quia non exigit deteris minate , de necessario incarnationem , sed eon tinuenter.& indifferenter a lapis vero exigit n cellatio eentium. Masor autem inclinatio . sor,
malitet loquendo . diei tui illa , non quae in sua entitate est perfectioi , sed quae cum maiori ligore, de determinatione exigit terminum. Sicut inuicit est inclinatio lapidis ad centrum terrae. quam Angeli, quia licet Angelus per suam entitatem habeat etiam potentiam activam ad ponendum se in centio terrae, de entitas Angeli iit pet- sectior entitate lapidis, non tamen exigit delet- minate, & neeessario ubicationem in cenito, sed solum possibiliter. S: contingenter ; ideo inelinatio lapidis sol maliter dieitur masor , licet materialiter. de entitatiue se in serior.
Deinde si sermo sit de inelinatione elieita,qua Deus propendet in Incarnationem. haec nihil est
aliud, quam cognitio diuina proponens incarnationem ut bonam , de eonvenientem a de hae etiam potest diei inelinatio infinita entitatium seu materialiter, quia eii cognitio infinita, infinite proponens bonitatem , de convenientiam Incarnationisinon tamen est inelinario infinita imaliter, quia non proponit obiictu in ut in.finitum bonum , de purum ab omni malo. Quare in rigore loquendo , magis inclinat ut voluntas Beati in amotem Dei, quam in amorem Incutianationis, quia licet cognitio , quam Deus habetanea nationic sit infinita,& cognitio, quam nea tus habet Dei, si finita haee tamen proponit bonum purum, te ins nitum, illa veth bonum finitum , habens mixtum aliquid mali, de plus movet cognitio tenuis de hono puro, quam cognitio magna de bono exiguo. Hine inseco primo solutionem primae ctie . . . t ctionis a nego enim, eo plus minui de libertate. quo inelinatio ad obiectum sterit entitatiue , de materialiter maior, sed quo suetit formaliter major, hoe est , quo in actu primo proponatur obiectum ut maius bonum, de minus mali ha bens , sue proponatui per sognitionem finitam, siue pet infinitam ; scut qui haberet cognitionem probabilem bonitatis Dei infinite intensam.
minus moveretur ad amorem , quam qui habeat visionem elatam valde remissam, licet ista cognitio ct infinita . de per consequens infinita in linatio materialiter ; haee veto si inclinatio enit
in io serando, quo sensu verum si, Deum s i.
amare infinite obiectum. quod amat, aut quomodo cum his possit stare, quod Deos ini et ob
jeeta, quae diligit, liqua prae aliis diligat. Dicen
dum enim est. Dei amorem ad omnia objecta
terminatum esse entitatiue infinitum; non tamen
esse infinitum appretiatiue omnium objectatum. Explicatur exemplo vulgati.Aniat aliquis filium
amore intenso ut octo, amat Deum pet actumelialitatis intenium ut quatuot a maiorem amorem intensue habet erga filium, maiorem tamen appretiatiue erga Deum e qui exeessus es Emodus quidam substantialitet imbibitus in actu charitatis, quo ita diligit Deum, ut eo ipso prae setat affective Deum rebus omnibus, quae cum Deo aliqua ratione opponuntiit , taliter ut si filius opponeretur Deo, ptius relinqueret filium. quam Deum. Bene ergo stat, actum amoris esse entitatiue aeque , vel magis intensum , & tamen . magis amari unum, quam aliud appretiative. In his ergo sensu Deus inaequaliter amat o jecta, non inaequalitate tenente se ex parte emi tatis ipsus amotis a nam hoc modo aqualiter dein sinite amat omnia, vi amat, ut docent Themlogi cum S Thoma te. a. io t. s. sed ex patiemodi praeserendi unum obiectum aliis. Sie enim plus amat finem , quam media a nam eo ipso quod amet medium propter finem , lichi utrumque amet actu infinito, plus tamen amat finem, hoe est, praelati finem in modo appretiationis
uisectivae ipsi medio e se etiam plus odit peceatum mortale, quam veniale . quia lichi respectu vitiusque habeat odium infinitum, praeseti tamen appretiati vh unum malum alteri. Quare quando dicimus odium Dei eontra veniale esse
infinitum, sensus eii, esse infinitum in suo genere, id est, in latione odii venialis ; non enim potest veniale magis odio haberi , quam per illum actum Similitet amot Dei erga media est infinitus in genere amotis medij , non tamen in omni
genere amoris ; quia hoc modo solum se ipsum amat Deus in finire simpliciter , piae serendo se appretiatiue omnibus aliis obiectis. unde ad cisa.
pios os tum eoncludo, Deum habete ad incarnais i. t. inationem inclinationem infinitam entitatiue, non
tamen infinitam formaliter. 3e appretiatiue,quia nee ex patre intellectus habet judicium dictans illud objectum habete bonitatem omnibus aliis
praeserendam . nee ex palle voluntatis vult incarnationem, praeserendo eara omnibus obiectis:
de per eonsequens illa inelinatio nullo modo laedit libertatem Dei ad volendum, vel relinquem
Alii a se uti a di cultas supra post a.
SEranda obiectio supra posta movit Radimunis
dum Lullium , quem resert vasqueet ui F. i. R. m. . n. io. ut dixerit incarnationem non fuisse libe si ii .
tam, sed neeei satiam. vasqueet.
Ad obiectionem ergo respondent aliqui,
needendo, Deum semper velle id , quod ma- H hagis expedit ad suam gloriam , alioquin operate--u tur minui persecte moraliter. Caeteium negant,
28쪽
Incarnationem plut conducine ad hune finem,quim catentiam Incarnationis: nam ii. et ex Incarnarione , de redempticiae homirum niaxino Deo acete eat gloria ; haec tamen bene compensariit per lumniam illam persectionem Dei, quae appatet in i e. quod Deus adeo sit inde pendensa creatu iis, ut ea ii iiD, de lapsu omnium hominum , & Angelorum nullam omnino molestia in pnssit accipere. Qinare catu , quo Deus nollet in .cat nationem . moveret ut sanh ex voluptate sum- nia . quam experiretur, de caperet videndo, se adeo esse a creaturis inde pendentem, ut illis ovi nibus pereuntibus , ipse tamen nim ideo minus pet eius alit beatus existeret. Habetet ergo iam Deus mortuum sui iens ad nolendum inearna ii, intendendo per hanc nolita onem Incarnationis suam maiorem gloriam , non in negatione incarnationis secundum se . sed in ea negatione,
prout hie, de nune eis et oceasio ipsi Deo tumidiae illius voluptatis, de gaudi j., Haec solutio displicet: primo , quia in ptimis, Muis . .., gratis omnis A supponit, aequalem omnino date uti P. Deo meationem gaudis ineat nationem, de ne
gationem ineat nationis. . AdmittU enim, ex ne
gatione Incat nationis habere Deum occasionem summi gaudii. ob experientiam independentiae, quam eius beatitudo habet a perditione , vel te-l aratione hominum. unde tamen habes , aequa em Oinnitie, esse occasonem gaudii ex hac experientia, se ex Ine natione Quod ii non est omni no aequalis, leuit argumentum : nam cum Deus teneatur intendere itiam maiorem gloi iam , dc alioquini peti secte opetet ut impelicetione morali , eonsequens eii, quod illam partem eligat Deus nece is alia , de non libete , ex qua Oeeasio oritur majoris gaudis ipsus Dei. . Dicere aurem,
in omnibus obiectis creatis tepetiti hanc omnimodam aequalitatem. vi tantam occasionem gau
dii praestei ex se Deo obiectum.& carentia illius, ob expetientiam istiae inde pendentiae,videtur omni tali inci edibile, cum Deus magis eo inplaceat in meliotibus obsectis , si cist de iacto magis comis piae et in homine magis sancto.
, secundo displicet , quia si semel admittas,
Deum motaliter adstrangi ad procurandam suauioratorem gloriam . sicut homo debet eam procu . rare,eo quoi alioquin operabit ut minus pei secte moraliter; consequens eii, ut eandem majorem
botiam Dei, quam homo debet procurare, debeat etiam intendose ipse Deus. Inquiro ergo, quando diei mus. hominem teneri intendere ma j otem Dei gloriam, de qua gloria loquamuri Ande gloria extrinseca, quae Deo ex creaturis ae-cteicit. an de gaudio initisseeo ipsius Dei, quod habet de rebus saetig .vel non tactis Si loquamur de hoe secundo : ergo su ita petimus a Deo in oratione Domini ea, de alibi saepe suam gloris cationem , im , si ustia proelitamus maiorem Dei gloriam: nam pet te non potest shii, quod Deus non ordinet res ad eum statum, in quo habeat occalionem masinis gaudii: is ergo hoe aliter fieti non potest, vi quid tenetemur illud ptoeurandum i Si vera loquimur de glotitieatione extrinseca Dei, quae quidem potest poni, vel omitti ab ipso Deo , redic algumentum objectionis, quia homo, ut perfecte operetur , debet in omnibus procurate hane maiorem Dei gloi iam exti insecam , ideo illam petimus ab ipso Deo; ideo me.
de Lugo de Iec Oi. dia ponimos ad ejus conseci tionem : ergo siniblit ei Deus, ut rex sine oreretur, debet in omni bus velle hane suam maiorem gloriam . de per conse silens si linea natio, seu te palatio hominis requiritur ad j iistum sinem , non poterat Deus euin praetet mitte te, alioqi in operaret ut minus pei secte ni taliter. Tertio displicet ; quia ex negatione incarna. stionis non videtur otiti occasio tanti gaudis, ut compenset aequaliter gaudium de bono incarnationis et nam licet hoe quod est. Deum esse adeo independentem 1 et tutis . ut illis in peccato manentibus. Deus si aeque beatus, si obieetiam . . gaudii diuini. Caeteium totum hoc gauditina ba bet Deus posita incarnatione, adhue eitim videt, se habete talem , tantamque inde pendentiam ara tulis, ut etiam sine incarnatione ellet aqLebeatus. Quod vela telictis hominibus in suo peccato edi perlatui Deus suam independentiani, ratum videtur re serie ad augendum Dei gau dium: seut enim non ideo Deus melius penetrat. & peteipit suam inde pendentiam , quam antea ;ita non excitat ut ad novum gaudium de sua in- dependentia, quam iam antea persectissime . de omnim E cognotae bati gaudium enim eli de bono prael elui ; bonum at tem illud indes xii l. i.
tiae non advenit Deo ob negationem Ineat natio nis , nee cognoscit ut de nouo , quod antea est. t occulium : eigo non acciescit ex negatione Incat nationis occasio tanti gaudii, per quod compensetur gaudium de incat natione. Quatio displicet, quia videt ut in i pia solutim scire eommitti circulus vitiosus; dicis enim .Deum nolendo Incarnationem habete aequale satidium, quia gaudet summos te videndo, se nullo modo indigete ineainatione: hane autem inde pergen tiam ideo habet, quia line Incainatione habet aquale gaudium de independentia, sicut habet et de illa: ergo gaudet, quia independet i , inde pendet, quia gaudet. Rogo igitur, antecedente i , ad illud gaudium quealem independentiam expetiatur Deus ide qua postea gaudeat 3 Responites, expetitur quod non dependet ab incarnatione ad complementum sui gaudii. Conti a : ante deiit et ad gaudium de inde pendentia adesi Deo gau dium de ineat natione , de nonduin intelligit ut gaudium de independentia i ergo antecedet latet ad illud gaudium nondum Deus experii ut suam independentiam , de qua possit gaudere: ergo vel non das independi nitana completam in actu secundo, de euius expetientia Deus gaudet,
vel illud gaudium habet seipsum pro obiecto, est
enim gaudium per te, de eo quod Deus habeat aequale gaudium sne incarnatione, & hoe aqua te gaudium est ipsum mel tarma litete non enim habet aequale gaudium, nisi quatenus gaudet i
flexe de eo quod gaudet sine incarnarione, quod est in intelligibile. A lii ergo recentiores alitet ad obiectionem set.
respondent, hominem ideo operais i iri per si eie, A .., quando non amplectu ut obiectum rei hebes, e
quia creatura rationalis tenetur per aflecti m eo.
jungi eum suo ultimo finesqui est Deus a ideo le- ne persectionis tenetur amplera ea obiecta. itiae
magis placent Deo: nam per eorum amorem namgis coniungitur cum Deo s unde magis tenetur
ample ii ea obiecta, 'Vae sum Deo gratiora, quam quae si se sunt rei sectiora,v. g. magis ele
29쪽
i 8 De mysterio Incarnationis,
mosynam . quam saetiscium e litat enim hoe sit ex se pei sectius,illud est Deo gratius,iuxta illudosiae s. Mis, oratam volui, ra xvii riso M.
Deus autem non tenetur lege perfectionis ad
haec objecta magis quam illa,quia est cons unctissimos sibi ipsi, nee magis sibi conjungitur per amorem hujus objecti orati , quam illius a ideo
respectu Dei omnia objecta creata luvi aequalia, non vero respectu hominis.
38. Hae etiam solutio non satisfacit , quia homo Authm dis ex lege persectionis tenetur ad objectum pei se . Iim ius , non talum quia Deo gratius est, vel vi se magis conbungat Deo , sed etiam quia objectum ipsum de se pei sectius est. Pone enim hominem
in vineibiliter ignorantem Deum, cognoscentem tamen honestatem moralem castitatis , re con-
iugii et quis neget persectiorem esse moraliter, si amet eastitatem, quam coniugium a Alioquin omnes actus boni morales habebunt in nobis aequalem persectionem , nisi actu ad vettamus ad majorem complaeentiam Dei in uno objecto, quam in alio i quod videriat salsum i ergo inde pendenter ab hac obligatione conjungendi nos Deo, habent obiecta. de actus inaequale in persectionem : et go qui elicit actum minus pet fictum relicto perfectiori, operatur imperfecte et ergo setit homo ignotans obligationem se confungendi Deo,opeiatelut impellecte,relicto obiecto
rei sectiori ; ita Deus, licet non teneatur se conia
jungete sibi is i. Fateor,debete hominem eligere obiectum ex se minus perfectum, quando praeeipitur, vel consulitur a Deo, relicto illo,quod ex se persectius est. Caeterum iam tune ratione prae eepti, consilii, vel insinuationis Dei illud otio eium eisit hie, de nune melius moraliter, de ob jectum persectioris actus, quia illa etiam est ei Deumstantia obiectiva tribuens honestatem mota lem objecto minus pei secto. Conitimatui ad hominem . quia ips dicunt.
Halia, homines teneri lege persectionis eligere obiectui et sectius, quia hoe objectum magis placet Deo:
ergo antecedenter ad complacentiam Dei habet ipsum objectum mjorem per sietionem, ratione euius ametui magis a Deo et ergo ratione huius maioris persectionis terminabit actum pei secti re in mota litet e ergo etiamti per nn possibile non esset Dinis, vel taltem ignoraretur, operare tut perfectius homo aiirando illud obiectum, quam aliud minus perfectuin : ergo e contra qui eligeret aliud objectum minus bonum,operaretur mi nus persecte moraliter: ergo impei secte morali tet. Restat ergo semper diuieultas,cur etiam Deus non opererua minus pei secte moraliter amando obiectum ex se minus perfectum igo. Posset aliquis aliter respondete . differentiam Aba ,.s .a- inter Deum .& homines desumi debete ex eo
se quod Deus nunquam potest eligete obiectum optimum omnium , ut iupta vidimus ; hine est
non imputari ipsi ad minorem perfectionem in talem , si relicto meliori eligat minus bonum inam quidquid eligat, sempet debet relinquere
aliud melius Quae ratio non pro dit in homine. qui potest bene eligere optimum inter ea, quae
ipsi proponuntur bie, de nune a quate ii relicto
melioli eligat minui bonum . metito imputatur
A sisi is, Haec tamen solutio adhue non videi ut sussuci eus: nam licet Deus sit quasi ex se neeessitatus
ad nunquam eligendum objectum opi: mum,non est tamen neeeuitatus ad eligendum objectum tantae bonigatis, v. g. vi quatuor, relicto obiecto bonitatis ut sedi et hoc autem videtur suffeere,ut eligenti imputetur , non quidem quod non elegerat optimum,sed quod non elegerit bonum uti cx , quod poterat eligere et sicut E conita . licet Deus non possit eligere obiectum non bonum, neque etiam obiectum infimae bonitatis,ut postea videbimus; quando tamen eligit his ori etiam bonum ut quatuot,oretatui laudabilitet, de
ipsi imputat ut ad laudem haee electio, eo quod
potens eligere bonum ut tria , elegit bonum ut quatuor, ut dicemus tergo similitet imputabitur ad minorem laudem, si potens eligere bonum ut quatuor, eligit solum bonum ut tria , licet nunquam possit eligere optimum. Probatur cons quentia , quia non videtur requiri major indifferentia, ut aliquid imputetur ad impersectionem, vel ad minorem laudem . quam ut imputetur ad
maiorem persectionem de laudem et ergo stetit ad hoe posterius iussicit indifferentia ad majus , deminus bonum sine petentia ad infimum, sie etiam suffetet ad illud ptius hese indifferentia ad maius di minus sine potentia ad optimum s eadem enim
Pio solutione igitur advertendum est , hane gr. majorem persectionem, ouae versatur in eligedo Aso. i. I objecto persectioii moraliter, non esse aliquam 'et obligationem naturae intellectualis s eetium enim '--- 'est , neque esse culpam, nec vestigium culpae r linquere objectum pei sectius: quare etiamsi pto duci posset aliqua et eat uia impeccabilis ex natura sua, posset adhue eligere objectum minus per sectum. Appellatur tamen hae imperfactio die ora- 2Iis , id est , catentia altei ius majoris perfectionis
moralis, quam illud subiectum posset habere eligendo obiectum perfectius , nempe illius actus
elieiti honesti terminati ad obiectum melius sui actus esset motaliter melior, de persectior. Adverto secunda . persectionem moralem c s.
actuum internorum Dei non crescere ex maiori serandum
rei sectione objecti voliti. Ratio huius petenda est ex persectione etiam ph sea actuum diui
notum, quae nullo modo sumitur, vel mensura. tui ab obsectis, v. g. cognoscit Deus Anselum, cognoscit item canem, de utramque in seipsis, vi suppono ex materia de scientia Dei. Cat
rum eognitio Angeli non est phssee persectioiquam cognitio canis, sed utraque est in sinii et ei secta intensiuὴ , vitaque aequb perfecta, quia utraque identificatur eum infinita seientia Deis de lieet eos nitio Angeli . de eoanitio canis sint maior perfectio extensiue , quam singulae seotias in . non tamen intensiue , quia qualibet eontinet virtualiter totam persectionem utriusque, propter identitatem. de sicut ex Deo, de Angelo non resultat aliqua persectio major intentitie.
sed solum extensue, quam solus Deus , quia nimirum perfectio Angeli reperitur in Deo sine imperfectione a se etiam ex cognitione Angeli,
de eanis , quam Deus habet, non resultat per se- mi ctio major intenti ue, quia quaelibet eatum etiam prout virtualiter distincta eontinet alteram virtualiter , quatenus postulat eum ea identiscati: de licet e nitio canis prout praeessa a cogniti ne Angeli non cognostatur in tecto esse cognitio Angeli s cognoscit ut tamen ut postulans sibi
30쪽
identis eate tea litet illud praedicatum, Se omnes
alias persectiones, di per eoniequens ut habens implicite ilias omnes. quate per omnes illas non uitilia maior pei fectio intingue, quam singulae eat triti, nee una pet hest intensive aliam . ad hoe etiam requiritur vi pet sectibile eareat illa per .ctione , quae superadditur et una autem persectio Dei non eatet alia, se lotaeseindit ab ea in recto, postulans iamen illam secum identi scare, nee est maloi ret sectio intensive intellectus de volun tas. quam intellectus postulans identiscari eum voluntate. Haec est ratio a priori, ob quam omnia attributa, de praedicata divina sunt aequalis persectionis intensive, de hine etiam optime explicatur, cur ellentia divina , & tres personalitates ron conssent maiorem pei sectionem intensvam,
quam singulae personalitates . licet singulae di cant tuam peculiarem persectionem distinctam, quod oportebit obitet meminisse pro materia de
6 . Si militer ergo actus Dei, quo vult obiectum melius,& honestius,non est melior. N pei sectiormo: alit et alno actu . quo vult obiectum minus
pei sectum ; sed utetque actus est aeque honestusta infinit pei sectus moraliter, quia uterque continet virtualitet infinitam pei sectionem honestatis. de sanctitatis, cum qua identiscati t. suare neutet actus potest ciescere in bonitate morali ex honestate obiecti. Sieut nec etiam actus creati
Chiisti Domini et ei eunt in ratione valotis ex maiori honestate obiecti, quia seditat omnes illi ex dignetate pellanae habent ius nitum valorem: quare licet unus si de meliori obiecto, non es
magis meritotius, imo nec plures actus sunt magis meriturit . quam unus. Sic etiam qui si belaous Dei eii ea obiectum bonum, quia habet infinitam holiestatem ex identitate cuna infinita sanctitate , , honestate divina, non potest esse magis de minui honestus, quam a ius, nec unusquam omnes alii, sed omne, sunt aeqDe boni, & uilibet est tam honus motaliter , quam omnes, simul.
, Hine solvitur obiectio supraposta, de assigna.
et et . . , tui diserimen inter Deuin,& hominem; nam ho Ioa , dicra mo licet non peccet eligendo obiectum de se mi- sui . litis honestum, manet tamen in se impc r se eius,ideli. earent maiori persectione intrinseca, quam habe: et exrrcendo alium actum circa obiectum
honestiui: ideo dicitur teneti ad hoc lege pet&ctionis, id est, ineuirere desectum iussum moralem, qui consilit in carentia maioris pei sectio nis Ac vero Deus nee hae lege tenetur Nigere obiectium persectius , quia non ideo caret aliquaret sectiones morali intrinseca; nam volendo opis rost sim obiecto .he et de se minus persectum, eoi pio habet actum aeque honestum de pei sectum mota iter , ae s .ellet obiectum honestius e cum ergo non maneat impei sectus motaliter ex illaei ct one , non est unde impediatur a volitione ob eas minus honesti. Quam diisetentiam inter Deum & homines agnovisse videtur Hugo de S.
Hugo vidi victore in sum. Sentent. ttact. i. c. i littera v.
g. Dices n hae solutione ineludi repugnantiam; ioni eo ipso urid Deus non fetatur in obiectu in nugis honestum, non habet infinitam ho.
nestatem et ergo actus, quo vult obiectum minus rei sectum, non ei it in sinite bonus, de honestus,pi optet identitatem cum infinita honestate Dei j non enim est in Deo hae infinita honestas. Peio namque in 'tio eonsi flat haec infinita honestas, nisi in sumina pios ensione ad eligendum obiectum honestum, di magis quod magis honestum est 3 Alioquin iam post et intelligi alia mathi honestas,quam honestas Dei tempe illa, quae semper eligeret magis honestum:ergo si Deus potest eligere ex duobus honestis minus honestum, se qui tui, ipsum non habere honestatem in s nitam, itta per consequens non omnes actus Dei este in- .finite bonum, de honestum, propter identitatem eum infinita honestate di bonitate morali. Respondeo, infinitam honestatem in suo con- -- eertu non includere necessitatem amplectendi j, . ,. . . semper quod melius est , imo illam excludere: ineludit sane necessitatem non eligendi obiectum inhonestum . neque indissetens quidem, nisi ex honesto fine, de habendi sottasse compla centiam circa omnem honestatem , de opeiandi in qualibet materia, volendo, vel nolendo illam ex fine honesto, de eam ad Dei gloriam reserendi.& denique modum perfectissimum habendi haee
omnia. Caterum necessitatem eligendi obiectum melius non potest sincludere; quia liaec necessitas
destrueret conceptum honestatis , de bonitatis motalis institiae , quippe ad bonitatem motalem rei tinet necessaria laudabilitas operationis, scut ad inhonestatem peltinet vituperabilitas. At ve-iu s ex duobus obiectis honestis Deus necessario eligei et honestius .ille ea cessus maioris honesta tis obiectivae non tribueretur ad laudem ipsi Deo magis quam lapidi, quod tendat in centium: er go ille amot boni honestioris non 'itineret ad genus motis et ergo ut pertineat ad hoc genus, requiritui quod sit sine necessitate amandi objectum melius.
Petes, quae si haee infinita honestas Dei, cum
qua identis eant ut singuli actus Dei, de talione cuius reddunt ut infinite honesti , An sei licet staliqua honestas solum in actu dirimo , an vera in actu serando a nam honestas solum in actu pii. mo , quaecunque illa sit, non videtur si ilicetes
nam tota illa erit neeessaria, du pet consequens non erit laudabilis in genere moris. Respondeo. in Deo posse considerati honesta- tilia ..tem infinitam in actu ptimo , quae est necessitas quaedam landata in infinita sanis state Dei , qua
necesse habet Deus non eligete obiectum , nishonestum, de reliqua supra numerata,& haec non est in se forma litet laudabilis in genere motis,sieet possit refundere laudabilitatem & honestatem in actum secundum. Potest item considerari infinita honestas Dei in actu seeundo , quae est velle in actu secundo ei tea sngulas, & omnes materias morales aliquid honesium ex fine honesto . Se modo pei sectissimo , dec. de quidem quaelibet voluntas Dei in actu secundo ei rea quodlibet obiectum habet in s nitam persectionem in se. ut diximus, ex eo quod petat identis-eati eum voluntatibus honestis citea omnes materias moiales; nam velle aliquod obiectum honestum per voluntatem , quae petat identiscati
optimo modo cum amore honestatis circa omnem materiam , non est laudabile finite in re nere motis,ut de se patet: ergo est infinite lauda