In physico-medicam theoriam compendiaria expositio ad tyrones accommodata

발행: 1737년

분량: 314페이지

출처: archive.org

분류: 철학

221쪽

nunquam commendandam prauantitatem panis admittendi relisiosius determinat hic nus de tuenda Studiosorum sanitate, & vult, ut sit du--s ad potum, triplus ad carnes, quadruplus ad pisces . At quis istiusmodi legibus se obstrinserit e Sit prae oculis Temperantia, es uuae feretur punctum . Omnis corruptio mala, Panis autem pessi una Pi zecblcatur: caetera enim nec adeo immodice fervestunt, nec diu PrM tenaciore partium conditione consistunt. Observant Ventriculos firmiores laedi pane de*catiore: contra delicatioresue sed qui sic lunt constituti, utcumque tenuis panis, suum tardam habent : primum eruendum existimo ab emaci digestione, quae eo aumeit, quod minus resistit: alterum a furfure quod gaudere videtur virtute solicitandi alvum, aut ex eo, quod non digeritur. PO--i tremo latentur, ultimum, dum aegrotamus , accedere panis fastidium , Omnium primum redire desiderium , sed me judice non est

Gertum Θ caeterum consulatur experientia.

Carines expenduntur fusius a Sennerto, Rii rho, atque Aliis reos adite, & satis uberem notitiam haurietis. Quaequae illae sint facilius digeruntur elixς , qu in asti , valentius enim dum coquun- tui , dimoventur a fluido se agente in fibras, & pro dimotioni facilior digestio in ventriculo: hinc natum argumentum persuadet plus deperdi, quando elixantur, quia resolvuntur compages omnes: evincit oppositum nihilomitius experientia, si verum est, quod ba'bet Dodartius ex Bouderlino in notis ad Elimulierum per Cyrillum ξ Carnes nimirum longius elixas tantundem reddere falis vola Lilis quantum reddunt crudae. Ut autem quoquo modo innotestat, quaenam promptius dimoveantur, habete, Quando moles duarum carniumbest aequalis, & ab alterutra pondus majus, haec dissicilius concoquitur, quia partes magis cohaerent Consideranda praeterea .sunt aetas Animalium, Sextis, Temperamentum, Nutritionis materia: porro ab his per vestram diligentiam perducemini

ad carnium conditionem . t . Bova, quq suppeditant Gallinae, dupli ci parte constant, Vitello , & Albumine: illud oleosum, S pingue 3 quare promptissime

digeritur , & ad reparandas vires accommodatum. Hoc non tam longe distat 3 abundare aikali volatili creditum est, suadente ambustione, & inflammationibus, ad quas abigendas applicatur: sed istiusmodi negotium nequiti absolvi paucissimis: nam illis loco fermenti ad sermentandum panem substituit ovum: & in Ietero ex acrimonia bilis omnium voto commendatur Aqua ex albo albi Carnelii quae non constat , quam ovi albumine, & aqua graminis. Elixa, & non dura, prς caeteris magis commendabilia: frixa cum oleo deteriora , mediam sortem obtinent sub cineribus costa : sed considenda ventriculi constitutio. Unius diei dicuntur apud Rive - . C c xium

222쪽

; tum Aurea, duorum Argentea, trium Ferrea . Sed non possi an splura. de lacte alio in loco Pisces laxioris texturae sunt, ideoque promptiorta ad dimotionem . Saxatiles habentur perfectiores 3 qui in lacu limosi . Ino coena morantur perspirationem ex Sanctorio: sed addendum, quum magis pingues, & qui disponant fluida ad lentorem 3 caeterum optimos probat apud Nos consuetudo . Favet Plutarchus 4. Sympos quaest. 4. his Marina obsonia praeterquam quod sint suavissima, maxime etiam sunt innoxia 5 nam ct carnosa sunt, non perindὰ ut carnes graυant, sed facile concoquuntur , ac digeruntur. Favet Galenus tert. de alimen. facult. cap. 27. Alimentum quod ex Piscibus sumitur, non modo ad coquendum est facile, sed Hominum etiam corporibus es faluberrimum: & cap. 29. Piscium alimentum Hominibus otiosis , Senibus , imbecillis ct aegrotis est commodissimum. Herbas, legumina, fructus quis percenseat r Usu addiscetis, quia tantam multitudinem atque varietatem nequit nostra haec compendiaria tractatio complecti .

Η Umidum ex Platone corporis alimentum, hum da nimirum

substantia ad sitim extinguendam, deferendosque cibos accommodata: potest esse vel Medicatus; vel Nutritius, S refectivus 3 vel omnino simplex . Nos pauca de simplici, & de communiore, qui ad sedandam sitim usurpatur , de Aqua scilicet, atque Vino, demum obiter de Come, The, Cocolata. Aqua, ut communis habet doctrina, esse debet Bura, nullum

referre colorem, aut saporem, aut odorem: melior quae citius refrigeratur & incalescit, quaequq miniis gravis prae caeteris est. Si traiicitur per lapides, qui nihil mali communicent, optima: ideo Primas obtinet fontana, cui, si respicit Orientem, nescio quid notae melioris attribuunt. Ρalustris, & nivea longe damnabiles : illa enim limosas terrae Partus , S ingrata effluvia sinu fovet, perditque subtiliores partiCulas : haec non detinet quod salutare est, quia tenue vel dum fit densior, avolat , id superest quod nitrosulphureum solicitet alvum, natus pariat, & obstructiones. Quae rori, ac tempestati debentur, faetere tamquam Sepulchrum patens percepte sunt. Tonitrualis, Ob quae fert admissa, perniciosa. Putealis in usu frequenti apud Nos, S non injuria commendabilis. Sunt vero qui non huic modo, sed vel ipsi fontanae praeferant pluvialem 3 contendentes perfectiorem, quia levior ex assurgentibus vaporibus, S satur aeris nitro : quare nisi loca per quae transit, aut Cisterna in qua decumbit, noxium aliquid inurant, reliquarum prς-

223쪽

stantissimam. Ut verum fatear , obseruatur facilior leguminum disi solutio ab aqua pluviali, quam ab alia qualibet: sed experior, ne foris quaeram, quod intus habeo, gravari ventriculum aqua pluviali , non autem sontana, aut puteali. Uerum qui sanus est , nullum diserimen Dciat, sed semper eam, qreae praesens est, bibat. Hipp. Inquirere solent, qui summo studio prosequuntur vitam longam: Utrum commodior sit usus Aquae calidae, an frigidae ad

Ventriculum expurgandum, corpusque detergendum. Utrum abstinendum Omnino a potu inter coenam , & prandium .

Multa fiunt ab aliquibus, quae nulla necessitas imperat, sed vitae nimium producendς cupiditas. Nulti, inquit Seneca Ep. q. ad

Lucilium, potest secura vita contingere , qui de producenda nimis cogi tat . Falluntur sane quoniam imponunt sibi iura, quibus respondere non potςrunt ue nec vident, nihil esse, quod factum connaturale Vim medicaminis habeat. Hic genus literatorum Hominum omnescissum in duas oppositas partes est: Illi acquescunt in Lanetani documentis & plenis buccis nihil utilius , nihil simplicius, nihil jucundius, nihil tutius Aqua frigida, de cum experientia quidem conclamant. Illi in placitis Antiquorum cum Vallisnerio, & Da-Vino ut potum omnem calidum inculcent, sit ex vino, sit ex aqua 3 & fatentur se ab istiusmodi potu promptiores ad digerendum,

ambulandum , Veneris ineunda, absolvendaque certamina. Meum Profecto non esst tantas componere lites: & siquis certare me judice Velit, corruptum propensione prςsentiat. Docet Hippocrates GEpid. sec. q. Frigiditas ea, quae in ventre funi, indurat. Sanctorius Aqulae potatio infens bilem perspirationem impedit. Hinc argumenta pro calida: videtur enim emendare cruditates a digestione, abstergere tunicam villosam, mucositates comminuere, lates diluere, ad ianguinis perfectum circuitum, & secretiones Omnes pertinereia EXcitatur sane motus, nam qtiε sunt in corpore, in eundem, quo Potus calidus, rapiuntur motum. Frigidorum est cogere corpora,co torquere Μesenterii oscula, facere ad rigiditatem, non ad elasticitatem solidorum, &expansionem fluidorum . Hinc repenti mortes , inflammationes, acerbissimi dolores Pectoris, nervorumquest

affectiones pestiferq Interrogatus quidam Eminentissimus Theologus Obessetne jejunio ecclesiastico potus cocolatς , an tuta conscientiae liceret admittere : Respondit: Sunt Doctores, qui non usurpant, & licere negant; sunt qui singulis diebus in usum trahunt, & permit

tunt . Ego vero utor cocolata. Intellexistis haec omnia r Qtiq.adducunt , me non movent ad potum calidum, utcumque mortes Oggerant extemporaneas: quamobrem autem, dicam in Dialogis,

quos pdro, ut publici juris faciam. Nervis nocere & ossibus, est, illa rigidiora, facere, quod minus malum puto, quam C c a sum-

224쪽

elumbare . Calor emollit solida , ventriculi virtutem frangit,& fluida ibrtasse disponit ad coagulum, ut ab experimento, ubi de rebus nonnaturai. Terennonius . Utrum habeat igneum aliquod Α- qua frigida, non placet determinare, quia multa requirit: unumajo , desperatissimos assectus & vel ipsa Pulmonum ulcera Aquῖς frigidae usu victa; Acidum in meo ventric illo, cui nulla succurrexe medicina potuit, aqua frigida, qua utor, ablegato prorsus Vim no , debellatum: nec jd novum consilium. Ubi expletus est aliquis, inquit Celsus lib. I, cap. a. facilius concoquit, si quidqμid qssumpsit, pq none aquae frigidae includit. Qui contrarium contendunt, nonne dam

nant qu)ndoq: calidam: quid, si quandoq: damnanda frigida r Lis ostde usu continςnti, & finiri potest usu communissimo ni vis, quo Hςc1ucunde, nec tuto, vel rigidiore hyeme urgente, carere possumu Ad alterum. Potus posmeridianus non lavet digestioni 3 caput

opprimit, ut testari praecipue possunt, qui hemicrania laborant, alvum facit velut a corruptione lubricam . Quod si absoluta digestio est, vel solida prae siccitate paulo rigidiora, ut exigant, quod humectet 3 admittere licet ad conservandam ductilitatem , ex qua pressio in cibos ue & fluorem conciliandum iis, quae in circuitum

ire debent.

Vinum ex Empedocle putrescens ligni sub cortice ἰ3mpha Calefactorium Animε, & corporis ex Platone, Sanguis Terrie, & prino

ceps omnium vegetabilium ex Paracelsis, partes habet Spiritum , Phlegma, ct Tartarum . Ex accidentibus intelligi quoquo modo Potest substantia: sunt autem accidentia Color, odor, Sapor, Tem' Pus. Quod inclinat ad nigrum reputatur crassum, ideoque dissici Iis coctionis, atque tartareum . Album, nisi de industria tale reddiderit Uva, languidum, di acidulum est. Dulce optime nutrire creditur , sic ex Hippocrate miniis mentem gravat, faciliὐs per intestina descendit 3 tumefacit tamen Lyenem, O nullo pacto commodum est pi- crocotis: in hoc minus acidi saltem evecti reperitur, multum Vero Dieositatis . Austera satis aperiunt, & praefatibus irritantia. Sud Via

.pititus recreant. Cruda fermentationes Pariunt immodicas, & quam drtarum, atque Phlegma, nihil suppeditant. Utrum spiritus acidus, an sulphur volatile sit, an de utraque natura participet, incertum:

sed infra ubi de somnio, paulo diligentius. Ad quos morbos, atque temperamenta sit hoc, illud ve ac commodatum , potestis ex iis, quae dicta sunt, determinare . In febribus aversantur communiter , & vix est e plebecula , qui Velut pestem non formidet, fugiatque ue immo qui Medicum alieno periculo satis indulgentem non criminetur , nemo. Verum libenter admitto in languoribus, & non improbo , duce consuetudine in ardentibus affectionibus. Pupmo consilio interdicitur, quod est opti

225쪽

mum inquit Et tintille rus 3 & qui timet illius calore febrem augeri

ducipitur; nam quandoque calor ultro exoptatur, atque requiritur, ut docet Helmontius, T Zius, & Alii: Si desideratis argumentum , habete ab Hel montio: In Senibus febres lentae non facithsuperantur, quia vires prostratae sunt 3 & qui moriuntur a febre intermittente, paroxusinis opprimuntur: ergo calor, & motus a Vino. facit ad caussani febrium debellandam. Nonne Diaphoenicum M , in quo dac0li , etinetibera , piperes Angi , ut loquitur Messa- neniis CaroZZa febricitantibus conceditur Quae tanta religio, &zXecrabile odium in vinum praecipue dilutum E Elix ires, Spiritus,

Essentiae non ablegantur, vinum cu)us in haustu integro vix scrOPulum unum Spiritus invenies adnotante Elimulicio, non Permi tetur ρ Aquo sum et an m inquit Galenus, virtutem scilicet roborans,

humores itim humectans, tum incidens mediocriter, omnibus innocentιus

febrientibus exhibetur. Helmontius, uotquot modicὰ habet vino u-tuntur in febribus, facitius convalescunt, vires confervant, O in prismum ocius restituuntur et qui vero post corporis diminutiones, O vini abstinentiam fortasgis evadunt inaturae folitis beneficio, illi per Astigans hebdommadum seriem perstant maletudinarii . Plato de legibus pag. naihi y I9. Vinum ut ferunt multi ad ultionem Hominibus datum est ,

ut insaniant: ut atitem sermo habet noster, remedium , O medicina in contrarium , ut animus quidem pudorem, corpus autem sanitatem, vires adipiscatur. Verum ne multa, si auctoritates, ita loquitur TO Zi de Cib. di Pot. Veterum, ratιones, in expcrιmenta cfusulamus ,

iuveniemus vinum esse commendandum.

In Ardentibus ad consuetudinem vos converto, & praesertam ad aegrotantium desiderium, ne irrequieti magis nant, quid nequeunt consequi, quod discupumi. fossitne ad hoc accedere , quod acidum vim faciat ad sitira coercendam, viderint Alii: &Si Peccavit acidum, utrum Videatur maxime conveniens, quia spiritu vini dulcilicatur spuitus salis, & nitri ut hauet RumaZZmi, judicet experientia: hic ego a consuetuduie , S desiderio milito et sed vinum aqua dilutum non video quid mali parere possit, ingruente etiam delirio. Quod reliquum est habeatur Assidentium ratio 3 habeatur regri, qui saepius abnuit, & postiemo Nostrummet Medicorum habeatur, quia Mundus vult decipi. Potus The, qui ex medicina venit ad delicias, paratur ex soliis a II. ad a et aqua fervente ad haustum. Folia sunt nigro-viridia, & duplici parte fermentationes juvante constant, Volatili ut suadet odor, et fxiore amara, ut sapor. Tanti fecerunt Chinenses, ut praedicarent plantam a Diis Immortalibus datam ad longaevitatem. Ejus locum Rosmarinus, Salvia, Majorana subit. Potui Cosse paratur ex aqua fervente, et seminibus Coife, semulam ai

226쪽

nridantibus fastolum. Grana isthaec, quae ex Arabia, ubi non cultura , sed temere nascuntur, obtinemus 3 usus voluit, ut torrefie-xent ad abigendum siquid est phlegmatis, et actuandum quq idquid

id est, cujus gratia si imitur putus. Eo sunt Per ignem urgunda , ut violaceum colorem praeseserant, et a ii ad iii dracmas crasse contrita adhibeantur. Constant partς oleuia volatili, et salino ν mara lixiore. Ad cicurandum amarorem utuntur commisto saccha-xo delicatiores, sed est, qui seminum virtuti obesse, arbitratur. Chocolatae basis quae sit potus cum aqua fervente, circumgy-xante bacillo in est Cacao, quod arboris in fructu semen est, OdeO- sum, suave, et m ximo nutrimento aptum. Illud quando sit , CO- Colaid, comitantur plura ex aromaticis, Cinnamomum, Cario-phylli, Ambragrysea, saccharum, Uainilla, quae est vagina frumetus arboris veluti siliqua, et continet sinu minutissima semina , qualia in fico, ex quibus elicitur succus balsamicus. Promptior Praeparatio est ex Cacao, Saccharo, Cinnamomo. Tanti faciendam Praedicant, ut una voce nuncupent Panacaean Sed considerate balsamicain oleositatem cinnamomo comite, et quantum pro

sit, intelligetis. Cacao vires volunt obtinere in corpore humania Oleum amygdalarum dulcium.

DE SOMNO , ET VIGILIA.

Somnus laborum domitor ex Tragaedo Seneca , Animi requiesqμα ex Ovidio reparat vires fessaque membra novit dissicillimam habet explicationem. Lucretius lib. q. ita philosophatur. Principio somnus sit, ubi est distracta per arim , Vis Animae , partimque foras eiecta rece1sit 5 Et partim contrusa magis concest in altum: Disshmuntur enim tum demum membra, fluuntque Nam dubium non es, Animai quin opera sit Sensus hic in nobis, quam qu m sopor impedit esse ,

Tum nobis Animam perturbatam esse putandum est , EJectamque foras 3 non omnem , namque jaceret Aterno corpus perfusum frigore lethi; Quippe ubi nulla latens Animai pars remaneret, In membris, cinere ut multo latet obrutus i is

Unde reconstari sensus per membra repente Possit, ut ex igni coeco consurgere flamma . . crbin admiranda cauunt, sed non erodenda Poetae: non potest Anima foras ejecta recedere 3 nec partem rite dispositam relinquere, et non informare ue quare nec in altum se recipere . Si Animae vocabulis venit ignea fluidorum pars, non intelligitin quia- modo foras ejicitur. In

227쪽

In hanc poeticam libertatem lapsus est Benedictus Pererius

Jetuita, qui cap. de Interp. somn. ait: D somno qui est Imago quς tam , ct representatio mortis videtur Animus quodammodo fe Agari ὰ conssi lio corporis , ejusque vinculis se non omnino ceres aliquatenus re

laxari.

. . Aristotele praedicatur vinculam primi fensiterit , Cordis ni

mirum Θ & recursus caloris ad interiora. Sed nec cor quiescit, at ter vita deficeret, nec extimae partes minus calidae sunt, quam ita vigilla , sunt enim pori patentiores, & perspiratio copiosior. bchnziderus contendit, somnum , atque vigiliam esse pote Uas Anunae , nec aliquid habere commune cum organis . Animam apiam modo se expandere , corpusque vivificare 3 modo subducere, veluti contrahere . Sed in Belluis contractio , & expansio nei concipi fingendo quidem potest. In Homine libertati non adstribitur , & medicamentis in organa agentibus procreatur, arceturve. Galenus comite Veterum turba refrigerationem Cerebri criminatur, & Vaporum elationem ad caput, tanquam ollae operculum. bed de somni caussa , & operandi methodo paulo prolixior orationccessaria. Sit igitur Somnus ille satus corporis in quo sensus fere omnes ligati ferian tur: Pigilia status , in quo munus, cui destinati , exequimtur . In caussam non levi contentionς inquisitum est. Pitcarnius cum idiis multis opinatur membra languere, spiritibus ad illa non concessisue hos autem non concedi prae rarescentia in vasis juxta nervos: nam ampliora fiunt, nerveos tubulos comprimunt, & spirituum delapsum impediunt. Cassam esse rarescentiam, evincit eXemplis: largus enim vini ligustus somnum conciliat. Opium rare- Lentiam parit, ut ex virtute diaphoretica ex percepto ardentiori calore 3 ex pulsibus elatioribus: quid plurat Turcae, Indiquo utuntur opto, ut efferatiores, iraque caeci ruant in praelia . Igitur somnus naturalis a rarescentia naturali. Accedit ab ore Hippocratis argumentum : Pueri sunt calidiores Iuvenibus , & prae his diutius dormiunt. Ventres hyeme, ει Vςxe natura calidissimi; &somni longissimi, & alimenta copiosiora, qui siet, ut somnus nona rarescentia r

Assgno . I stae sunt somni causis: is autem semper in Solidorum laxitate, O praecipue parte Cerebri cine- rea , seu cortice, atque spirituum quiete

aut inopia reponendus.

S Uadetur. Longus labor somnum parit, ct non a rarescentia quidem, atque spirituum copia. Presecto quando laboramus, huc

228쪽

huc, illucque fluida propelluntur & fortassis contra naturam gra

Vitatis 3 hisce motibus exsolvuntur eorum compages 3 quare minia rum vim solida faciunt, & flaccescunt, quia non intenduntur a Vivida liquatorum fluidorum vibratione. Ex hoc collapsu, Somnus . A pastu obrepit somnus: Chylus tenacior est, quam sanguis, quare antecedente per cibaria compresso, fit commisti' cum sanguine, & tardior evadit circulatio 3 rarescentia ob magis cohε-rentes particulas minor. A larga copia Aquae etiam in febrientibus, Somnus, cavete autem ne concedatis cum Pitcarnio pag. 3I-s λή- aquae Potum ebrietatem generare. Musica, Lenes ventorum susur xi, iiquarum murmur, quia suaviter, &'delectatione quadam spirim

tuS assiciunt , somnum advocant , ut Nos complectatur . Quantum ad Hippocratis argumentum non valde laborandum.

salsum est , Pueros esse calidiores Adolescentibus, ut constare PO aest ex fibrae tono, aetate, digerendi virtute, morbis acutioribus.

Tonne senex ipse docet Ubi somnus delirium sedat, bonum i Delirium a furore fluidorum est, Somnus igitur opportuna, salutaria que Medicina in quiete. Nonne idem habet de flatib. Cum corplis invaserit somnus , sanguis frigescit: ὰ natura enim somno frigefaciendi vis est: infrigidato autem sanguine languidiores fiunt meatus r Quid caussae igitur , cur ventres hyeme calidissimi, & somni longissmi r Plurimi ex Aphorismis Hippocratis sunt quisquiliae adulterae ut lo

quitur Helmontius: Considerate quaesor Ventres si natura sunt ca lidi , quomodo ad calorem pertinet hyems r quod natura tale est,st hycme, sit aestate, est tale 3 dicendum potius erat, ventreS camlidissimi sunt ex accidenti ob celebrem Antiperistasim , non natura . ultra: quis calidissimos admiserit, qu um utimur calidissimis

potibus, ct cibis 3 quum affigimur aquosis defluxionibus t Demuniventres aut sint inferiores plurium Hominum 3 aut considerentur omnes cujusdam tres, non possunt admittere summum calorem, &altissimum somnum . Calor ab effervescentia, & solidorum valida restitutione: quies a motu lentiore, O languido tonor Nec Potest ventriculus esse calidissimus, dum friget caput 3 ab hoc enim delabuntur spiritus ad tunicas illius confirmandas . Pitcarnius impugnatur a Pitcarni O. Febrem vult rarescentiam

sanguinis, & quia secum fert laxiores compages, assirmat in cerebro majorem spirituum copiam: eXponit deinde vigilias in febritabus t alma alternatim se restituunt arteriola cerebri , in quibus nulla est sanguinis partium major cohresio, majusve pondus restitationem debitam, veι folixam prohibens , at prasionem nervorum perpetuam prodacens, ct sic locum faciunt fluxui, o refluxui spirituum: Igitur 1b-mnus non a rareficentia ue o fatetur ipse paulo infra ubi opinatur somnolentiam adesse in subribus, quando savguini accedit crasii

229쪽

ties V porro in paroxisino potius Obruuntur somno, quando motus infirmior. 'Opium dolorum, atque deliriorum debellator, non potest so

innum se sta rarescentia gignere: nam ejus usu continenti succede re Iolet Apoplexia, & solidorum languor . Augeret deliria, fu- rolem spirituum in doloribus non demulceret: fluidorum acrimoniam nullo modo retunderet. Constare creditur sale volatili pingui, quo spirinis sinimales liget, obruatque 3 & sulphure amaro, quo pro reet Veluti colliquativam fermentationem. Sudor illius o- Pera natus Π n calidus est, sed frigidus; quare nona rarescentia, sed a rolaxato nimium solidorum tono, qui permittit sero liberiorem excursium . Ρulsum altum in somno ducamus licet a situ OxiZontali, in quo fluida liberius propellunt arterias Obsequentes, Slanguidas 3 senium caloris a densitate liquidi, & pressione flaccescentium solidorum, quia fit ferme colliquativa fermentatio . Non negamus, quod ab experientia Sanctorius se l. q. aph. IV. duplo magis dormiens perspirat vigilanter Sed perspirationem hanc a celeriore circulatione, & rarescentia constanter negamus: Piae ter quae diximus, trahatur ob oculos dormientium positus, ει consta Dit tardiorem. fieri circuitum: nonne tertia fere corporis parsa super incumbente prςmituri quare non dicendum compressis Va- iis impediri circuitum , quoniam fluidum, quod detinetiar, det, ne at oportet, quod pone sequitur ξ Nonne respiratio rarior i Non

ne voluntatis imperio subjesii musculi quiescunt Fixum igitur si circuitum in somno minorem esse . Explicandum superest, quo pacto Perspitatio copiosiox: sed quis non videt prae solidorum flacce-1centium pressione exoriri velut ab oppressione , seu impedito aetheris transitu dimotionem, & copiosius urgeri transversali motu ad portitos secretorios magis patentes materiam, quς celeri progressivo impetu, & firmiore solido repelleretur scilicet ea disserentia , explicat Martinus Lister Sanctorii aphorismum , quae es

inter Urictum , laxatumque , meatus glandularum, quod attinet.

De Uino sile philosophatur Aristoteles de Somn3 Vigil cap. y

uemadmodum humidum quod evaporat a Solis caliditate, quhm vcnc

rit ad sustremum locum propter frigiditatem ipsius in frigidatur, squum consti terit , deorsum fertur factum rursus aqua: sic in evacuatione εalidi ad cerebrum excrementitia quidem evaporatis in pituitam

consiuit , nutritiva vero , oe non morbosa deorsum fertur consisiens, refrigerat ealidum . Sed constanti argumento esse non potest , quia modo somnum parit, modo pertinaces vigilias . Longa, eruditaq; dissertatione quaesitum est apud Elimulierum: Utrum vini spiritus, quod acidus, an quod sulphureus pariet ebrietatem 3 S sanctum

aliquando tandem est, sulphuri, quippe quod substantia resinosa. D d facere,

230쪽

facere, ut spiritus animales salino-volatiles irretiantur, & requiescant ab opere . Communiore tamen consilio criminantur acidum, S a medicaminibus ebrietati accurrentibus inferunt. Si consulimus experimenta, Sc cum acidis, & cum ali alicis fermentare vini spiritum comperimus. Haec leguntur in unum congesta locum a RamazZini: Sanguis affuso vini spiritu non seclis effervescit , quam

a spiritu vitrioli: Praecipitatio fit per spiritum salis armoniaci, quando paratae sunt tincturae Castorei, Myrrhae cum spiritu vini: Athalia vinum generosum ita obtundunt, ut non possit Martem amplius aggredi. Pro contraria parte habet. Non est e spiritibus certo acidis, qui ignem concipiat, immo si pulvis pyrius vitrioli spiritu irroratur, & iterum exiccatur, non ignescit: Erysipelata ,

ct Inflammationes acido suam debent originem 3 debbellantur Vini spiritu ; Spiritus nitri spiritu vini dulcificatur : Addi potest , quod famem destruit inquantum praecipitat acidum. Quid plurat

Natura fungi videtur andragona , praestare tamen pars sulphurea: hinc quantum ad somnum philosophor duco nostrae Siciliae ornamento Campa illa : Constat ab Helmontii experimento , quod vini spiritus cum puriore spiritu urinae decidit in ossam albam , seu in Sciatinam coharet: Quare qui temperamento urinoso praeditus est , nimia vini copia obruitur, & in soporem delabitur, nulla rarescentia, sed fluidorum lentore. Spiritus nitri ad dulcedinem re

ducitur affuso spiritu vini, sed fricta permistione Oboritur efferve scentia , & fumorum eruptio 3 quamobrem qui nitroso temperamento donatur, nimia vini copia cogitur, ad vigilias, atque deliria . Estne falsum omnino quod ab experientia scribit Aristoteles, largo scilicet, aqua diluti vini haustu promptius, & placidius

adduci somnum 3 quam potu vini meracioris ri'ctes: auomodo excitantur Insomniar 2. ISuomodo Incubus t Trahit a consuetudine: illisius definitum dormiendi tempus, & exemplum habet cujusdam assileti, dum mente constabat, alta Voceiectus pulsantis horologii numerare: Morion deinde, idest fatuus fletu S, exclamabat, Se Diamerabat lectus CX actius horologio. Ut desinita virtus est, ne continenter dormiamus, ita definitum tempus

requiritur, quo recreemur. Spiritus igitur generantur lente, &vincunt caussam somni: quando vero pars Cerebri memoriae destinata, aut lympha, aut nutritio succo agente non intenditur 3 &spiritus ex patiantur, ut assiciant, aut Imaginum sedem , aut septum pellucidum, Oboriuntur Insomnia. Subeunt plerumque vias diurnarum cogitationum impetu paratas , & ea exsuscitant, de quibus egimus. Semper somniamus instaurato aliquantum solido rum tono 3 scd non recordamur, quia prCfundius dormimus. Utrum Omnia somnient Animalia, non juvat examinareξ quamqvid;

SEARCH

MENU NAVIGATION