장음표시 사용
231쪽
ata prorsus existimo : de Homine distensio nulla r unum cadere videretur in controversiam, fantiae somnia omni aetate, quod ne gare videtur Aristoteles . de Histor. Animal. cap. Io. ubi Edi ris nuper in lucem , ct infantibus adhuc nullum penitus contrahitur somnium: sed plurimis anno circiter quarto , aut quinto aetatis visa incipiunt . Produntur tamen, o Viri , O Mulieres, qui nunquam quicquam somniarint 3 quorum nonnullis in processu aetatis accidit, ut viso somnio mutarentur habitu fui corporis, vel in mortem, vel in mor
. Mm. Movet Grtasse Philosophum, quod Phantasmata per speciosa sensibus. venire ad Cerebrum debent, & videntur non posse , quin firmiora sint organa, & quin vocum usus quoquo modo in-1ὶotescat: sed quam recte ratiocinetur, judicent Alii: ipse puto, vel in utero somnia fieri: possunt enim famescere foetus, S de sciente alimento, dum dormiunt , pati somnia de cibo, ut, dum quiescimus, & sitimus optatas habemus aquas a fontibus. Ab Insomniis futura praesagiunt, quae vel ad fortunae com-msda, vel ad vitae pericula pertineant. Sed quam falsa omnino sint, constare a nostra Religione potest, quae reum gravioris peccati vulgat, qui fidem iis habuerit: Constare ab experientiaue clarum enim fiet, quod credulas falsa sperare, o pavidas mentes faμγ' tim re oubent. Unde sanguine Conjunctorum mortem indicaverint dentes, quos decidere Insomnium representat 3 volatus lapsum ab inimico fortunae flatuue pendere a Cruce honores, Lactucarum usus morbum diuturniorem ξ o formidolosas ineptiast Legantur ad Vanitatem recludendam, quae offerunt somniantes in vigilia Cardanus, oc Artemidorus . Potest Diabolus determinatas rerum ideas alte cerebro, ut de Sagarum imaginationibus putandum, imprimere , quibus, vel certa vaticinentur 3 vel sermoni , locisque nimium remotis reportantes vera , interfuisse praedicent: Potest Deus excitare phantasmata, & ducere somniantes ad futurorum praesensionem : sed nihil est, quod possit naturalis spirituum impetus. Surgunt quandoque somniantes e lecto, & multa patrant, quae nec Vigiles adorirentur. Enarrantur supra quam credi posse 1ent, operaue sed ita reipsa habent . Scholastici criminantur uno foedere spiritus irrequietos, & operandi consuetudinem. quis tamen singula, quae evenere, discutiet Assicitur profundius memoriae locus, & phantasmata excitantur spiritibus a cerebello concessis : quare anceps non judico : sed examinandum propono, &apex iam meum consilium in praxi ubi de Somnambulatione utrum attribuenda maximam partem sint Ammς Rationali, quίe reportantur . Non sunt sane opera libertatis, quia spiritus veniunt lipartibus, in quibus Anima non dominatur 3 non sunt sine ratio- De aliqua, ut respondere Amicorum obviam euntium interrogatis,
& similia: quae igitur sunt ξ expendite. D d et Incu-
232쪽
incubo tentantur , qui respiratione destitui, & ab incumbente pectori mole suffocari videntur: invadit crapula plerumque se pultos, & finito somno dimittit 3 dimittit vero promptius, qui csupino decubitu convertuntur ad latera. Vulgus Daemonem accusat,& vocat lingua patria met amareddu 3 sed veritatis pessimus inter- Pres non audiendus. In somno solidorum laxitas , & cibi crudi suadent posse, cerebri mole comprimi ob supinum positum, nervorum Respirationi servientium, capita: quare impeditur spirituum delapsus, Thorax non dilatatur, haeret sanguis in pulmonibus, Percipitur suffocatio: ut quoquo modo innotescit, quan aerema voluntate non admittimus. Ρro commotione spirituum currentium ad Cere bellum, extendi brachia nequeunt ad feram Phanta smate excitatam belluam amovendam. Mutato cerebri situ, liberi sunt nervi, & spiritus data porta ruunt in musculos Thoracis, &Diaphragma, coguntque ad motum celeriorem . Siquis est, qui a me requirat methodum, qua factum est, quod refert Dolaeus, Iu-Venem, scilicet, mammarum suctionem ab incumbo passum, mammas deinde tumentes diu tolerasse : vel ille ero, qui mirer, &non explicem cum eodem Dolaeo : vel non probem intumescentiam, Vel dicam ex inaequali obstructione generari quamdam inaequalem distractionem, quae permittat idaeam suctus 3 & ratio vis oscillatOxiae trahat majorem fluidorum copiam, qua haerente fiat intumescentia: vel prius turgere mammas ex decumbente materia ue Post inaec accedente incubo percipi dolorem, & suctionem : Porro non quia volumus mingere, in somnio id videmur absolvere 3 sed quianimulo commonemur . Nocturno huic addunt diurnum incubum Nonnulli 3 sed oppressionem ab invadente bellua sine somnio, &imaginum errore, in qua fortasse incubi ratio constituta est, non habent, unde trahant. Positus dormientiim qualis esse debeat non plane manifestum. Craanen putat, quod supini jacentes facillime somno comprehenduntur: probare tamen Alii non solent, quia Diaphragma nimi-xum laeditur3& periculum est, ne incubus agglediatur e nec admittunt situm pronum, ingens Cnim respiratione pondus elevandum : quamobrem aut in sinistro, aut in dextro latere acquiescendum, determinant : Qui amant in sinistro, timent, ne Pylorus ciborum pressisione occludatur, & credunt perfectiorem fieri digestionem, tum quia favet superincumbens Hepar, tum quia illuc liquor gastricus confluit. Qui in dextero, cor liberant ab oppressione . Inquirit Aristoreles joct. 6. probi. 3. cur innexo corpore cubare melius est:& libenter in latus accubamus sinistrum, in dextrum autem potius
dormimus. Respcindet: Mnter quum recalescit concoquere celerius
potest sic autem fit ut recaleat et dat praeterea flatibus locum, in quem
233쪽
incumbant. Dum iu latus accubamus mistrum Oigilare magna ex a te consucvimus , s operum functio sic nobis expeditior est. Ad contrarium opus contrarius habitus δευὰ situs requiritur. S ideo potius dormimus in dextero. Verum ab experientia nihil habeo ue renia,
Propterea reor a consuetudine deducendam .
De Uigitiis nihil est , quod subnectamus: id prae oculis ha-endum : Somnus, atque Vigilia si modum excesserint, malum 5 Primus Ciuin hebetat, hae corpus exiccant. Vitetur pomeridianus, qui pro' xime a pastu obrepit, & ad arbores noxias, quia caput nimium g vatur 3 & cmuvia paralyses, aliosque morbos pariunt. Diei no-drisque victistudo confervat animantes, inquit Cicer. Σ. de Nat. Deorum tisbuens aliud agendi tempus, aliud quiescendi. Tempus persuadet consuetudo, experimur enim in Urbe Antipodes, qui nec Orientem unquam solem viderunt, nec occidentem . Quod reliquum est:
Septem horas dormisse satis Juvonique, Senique. Qui leges hujusmodi non admittit, consulat sanitatem, stiatque vitam an vigilia potius, quia Natura genuit nos actioni, & contemplationi ue quam in somno: porro Somnus multus, ait Plato 7. de legib. fol. mihi
F64. nec corporibus, nec animis, neque rebus gerendis natura conducit:
nemo quidem dum dormit, alicullus pretii est, non magis quam si non viveret, quare quicumque vivere, s sapere cupit maximὰ, quam longe imo tempore vigilet sola sanitatis commoditate se=υata Tandem Hippocratis documento dormiendum in frigore cooperto in quantum stragulis cooperti frigidiorem aerem , & usque novum haurire debemus: hanc ob rem damnandus locus angustior, & praesertim si carbonibus aer excalefiat.
Utrum in somno perfectior fiat Digestio, an in vigilia non pO- te sit facile determinari bene concoxit, mane tuto furg ct inquit Celsus lib. I. cap. z. ciui parum, quiescere debet 3 oe, si mand furgendi necessitas fuerit, rcdormire: qui non concoxit ex toto conquiescere, ac neque labori se , neque exercitationi, neque n otio credgre: qui crudum sine praecordiorum dosire ructat, is ex intervall9 aquam o
rigidam bibere . Favet, praetermissa Veterum antiperistasi, quod spiritus Cerebelli incolae non alio Vocanturue quam ad ventriculum ratione sollicitantium ciborum S & quia non dissipantur, uberius possunt confluere. Verum nostris hisce in regionibus, nostrisque temporibus perfectae Valetudini consultum putamus, si coena te- tenuiore utimur, placidiuS enim nos complectitur somnusue nec quando e lecto surgimus, de ventriculo male affecto querimur. fatendum quod nausea somno componitur, componuntur etiam quandGque tumultus ingurgitatione excitati, quia laxior fit solido rum tonus, Spiritus Perturbate non concitantur, cibi semicoeti ad
intestina labuntur, sed quutidiana observatione didicimus alvum a
234쪽
2a graviore coena subduci, & elumbari ventriculum. Animalia quaedam diutissime dormiunt, & non fame scunt: Dormientium respiratio ratior est. Videte quo recidant haec, diligenter examinate, &tutiorem vestro calculo propugnate sententiam.
Set udium sanitatis es ex Hippocrate, impigrum esse ad laboresue con
siderandum enim, superetne cibus labores, an contra, 'an inmter sese proportione consentiant: nam si non laborandumK ubi semes ue ubi labor, nec exuriendum. Triplex Motus, de quo lO-quimur, ex Galeno est: Simplex, qui nec anholitum, nec defatigationem , nec sudorem Creat 3 Exercitium, quod ad ista perducit ; Labor, qui magnam parit defatigationem. Vel ab extrinseco
est, Vectio, Frictio , Navigatio. Vel ab intrinseco, Saltus, Ambulatio, Lusus, Equitatio: Omnium vero motuum optimus ille est,
ait Plato in Tymaeo, qui in semet ex se ipso sit: nam ct mentis , O totius ipsus motioni cognatissmus es et, qui vero ab alio fit, deterior: quare: Exercitatio omnasica, inquit, Saluberrima, proxime ad hanc accedit Vectio, tertia medicamento purgante quum summa cogit necessias, aliter nulla ratione ὀ sanae mentis Homine facienda. Hinc eo Pertinere omnis videtur exercitatio, ut alimenta distribuantur, &Rmandetur, quod superest . Caussam aegrotandi excrementorum habet nimietas , quae tum certe exultat, quum aut cibus superes, aut labor
Non quaecumque fine exercitatio partes corporIs Omnes exagitare. proxime videtur: Vociferatio pectus , Ambulatio crura, Equitatio ventriculum expurgare creditur: sed prae consensu, & circulatione communis utilitas, & membrorum confirmatio . Ignavia corpus hebetat inquit Celsus, labor vero confirmat, illa praematWam senectutem, hic longam reddit adolescentiam. Quatenus istimum sit, Motibus exerceri, definit Galenus: Ad corporis intumescentiam 3 ad colorem faciei floridiorem S ad jamjam imminentem lassitudinem 5 ad sudorem modicum, vel ca- Iidum vaporem . Quo tempore subeundae exercitationes hujusmodi, suadet Consuetudo, Celsus lib. I. cap. 2 habet Exercitatio semper antecedere cibum debet: in eo qui miniis laboravit, O bene concoxit, amplior , in eo qui fatigatus est, ct minus concoxit, remissior: & lib. a Matutinae deambulatione I attenuant, O partes circa caput leves, sagiles, ac promptas reddunt, O alvum solvunt. Hippocrates 6. Epid. stet. q. Labores, ait, cibos praecedant facto enim prandio non sunt alio trahendi spiritus, nec, quod non satis digestum, compellendum e ventriculo ad sanguinem 3 quare absolutis digestioni-
235쪽
2Iγbus gratum sit exercitium. Accipite Hippocratem in loco cit. Confer; deambulationibus uti, quum is coena , tum mane, itemque a cursibus : A cama, quo transitus humor is 8 evacuentur. Ab cxercitiis vero, ut ne in corpore relinquatur , quod secrctum est , transitus obturet,
Itestat, ut moneam, tutum non esse, vesci statim ab exercitio, vel Animi, vel corporis 3 impeditur enim perspiratio, teste Sanctorio. Eodem spectat Aristotelis oratio, qui scet. F. probi. 28. Cur oon protinus ait ab exercitio cibus assumi debet i I uia excrementa excita redundant.
VAE excernuntur, vel consistentia sunt, ut plerumque faecesὴvcl fluida, ut urina, semen, sudor 3 vel fumosa, ut Perspiratio: De singulis consideranda copia, substantia, Modus . Faeces nec retineri debent, nec omnes excerni: retentae dolores colicos, iliacosque pariunt, caput laedunt, Epileps as minantur. Circa faciem color bonus, s sudores non febrientibus, stercora vetu
sa subesse significat, ait Hippocrates in Coac. praenot. aut victus Di humescentis signa sunt.
mento sunt separationi- necessaria quaedam foe- cum in intestinis coacervatio, quae faciet etiam ad venustatem, ne depressus venter appareat : quare ex Hippocrate Moderata ventris
repletio Costarum fit directio. Quod si modum excesserit excretio , erunt in promptu Lypotimiae aliaque idgenus incommoda. Substantia, vel glutinosa, vel biliosa, vel acida, & hanc cinereus color suadere potest . Modus vel iteratis vicibus, vel semel 3 urgente do lore , aut sine illo. Addi solet tempus, quod a consuetudine dignoscendum. Perspiratio aucta languorem parturit : Imminuta, praeter que a1m insecus ab aucta cohaesione, salibus exaltatis , generat Omnia, quae cutim, S glandulas miliares infestant. De urina satis alias, & satis apte, ut erui mala possint. Nece mariam Seminis, ubi Iedundavit, cycretionem suadet, &Victi x ipsa Natura demon strans viam, quando illud nocturna sollicitatione disterminat 3 & succumbens, quando pluribus inde natis, atque exitialibus quidem morbis opprimitur. Liquor sane e sanguine multo nobiliore , S elix irio generosissimo locuples in , PE: rimam labit hir conditionem , quum ab ea discedit, quae sibi de betur . Vulgatum est rem tanto deteriorem evadere, quum a prio- Ic natura recedit, quanto Perfectior erat: nec vel Tonsoribus abscondirationem inordinatam . Rubores circa nasum, at
Expulsae nimium ex alvi lubricitate impedibus , sic excursui Chyli, ad quem videtur
236쪽
2 i ssconditum, Anco uir aceto , quanto ii vin fu piu dolae, e piu mor dace. Tabet , Febres vulgo spormaticae fractus appetitus, eximius corptarii torpor, capitis gravitas, & dolor, aiffectus hypocondriaci, insaniae, convulsiones, pridpismus, Viros eos infestant, qui fr- missimo caetera corpore quum sint , diutius intermissa, ferventius que concupita Venςre caruerunt Sςmen in sulphur Retidum abire, quum corrumpitur, ille sum, qui satis exploratum praedicem. Cextum scribit Aristoteles seel. 4. probi. 23. & 27. Mulieres, at que Viros n*n ante male olere velut hircinum virus reddentes, . quam coeptum est dari concubendi facultatem . Si res ita habet, calori cum tanto philosopho non attribuenda , qudd Spiritus Puerorum humorem, fudoremque concρquere potes ξ Virorum autem nequit: sed semini vel pro degeneri conditione, vel pro mora corrupto, per corpus effuso. Ab hoc, dimoveri bello intestino particulas fluidorum, acrioresque fieri, ut impares nutritioni sint, producantque variis cohaesionibus flatum: vel augeri rarescentiam, quae praemat tubulos nerveos 3 proptereaque languor corporis, capitisque gravitas, Sc dolor exoriatur: vel infici, ligarique spiritus, ut e nascatur insania , compareant convulsiones, langueat appetitus: vel
ad membrum virile pertrahi fluida, haberique Priapisnaum, no cst , i qui non praesentiat. In I minis pejora procreat, quam impedita sanguinis menstruatim fluentis eruptio, ut Iudex ςst Galenus6. de loco assect . Hinc sunt Cachexiae, assectus hysterici , cordis pal-
Pitationes , emota mens, furor uterinus: Ne multa: vix est malum quod non faciat, immo eatenus urget verecundas, quoad aut cacodaemone obsessae ab operibus existimentur, aut in eam evadant , qua virum quemcumque obvium in amplexum accersant, audentissimam impudentiam . Necessaria igitur instituto Naturae seminis effusio. Sed quid est, inquram cum Aristutele sedi probi. 28.
Cur Homines rem agere veneream cupientes confiteri se cupere maxime pudet, bibendi, aut edendi , aut aliquid Ousmodi faciendi desideris, quum teneantur, confiteri non pudet i Rerum cum eodem determino plurimarum cupiditates necessariae sunt, nonnullae, nisi expleantur , interimunt : rei autem libido superfluit, ct abundantia index est . Abundanti m corripiunt jejunia, cibi dissicilioris coctionis, exercitia, literarum studia, aeterna ab oculos gloria, cruciatusvςr propulsibunt haec igneum illum, sacrilegumque impetum, immo constantissimam facient continuntiam ξ sicut enim frequentior tisus potestatem auget, ita nullus desuetudine minuit ad repugnantiam.
Dura Al quis praecepta vocet: consentior selix Oui cupit aeternum vivere, dura ferat.
237쪽
Deus Immortalis 3 Consule vitae, prospice aeternitati : quid ad vitam, quid ad aeternitatem execranda illa contentio, ne Uxor admittatur, quia dari opera nequit S gloriae, & opulentiae ξ Dives es, ditasti tuos: o deplorabilem fulicitatem A aut gravissime aegrotas, aut malo Daemoni servis: bene hanes in gremio conjugis,fat gloriosus es, & omne tulisti punctum : te propterea Medicus alloquor, & in memoriam revoco, rationem mediocritatis haben
Suavis, tum ex necessitate , tum rei cujuspiam gratia concubitus visus Aristoteli sedi. probi. 16. Ex necessitate quia via omnis peremens ad rem naturalem luatas est , si modo a sensu percipi queat, Aei vero cujuspiam gratia est, ut ortus sit animantium perpetuus , D
Gt enim voluptas, ut animantes ad coitum excitentur: Et quamquam
dissicile sit temperate admittere, quod suave percipitur, puto nihilominus quod Cui peccare licet, peccat minus , ipsa potestas Semina nequiςiae languidiora facit. Ovid.
natis Venus ama creandis Serviat : hos fines transiluisse nocet.
Verlim ex Medicorum praeceptis peecatum aliquod esse deducimus : quapropter audiatur Celsus, qui brevi negotium absolvit
Concubittis, ait lib. I. cap. I. neque nimis concupiscendus, neqυe ni mis pertimescendus est. Rarus corpus excitat, frequens sol it: quum autem frequens non numero sit, sed natura , ratione aratis, s corpo-Fis, seire licet, eum non inutilem esse , quom corp0ris neque dolor, neque languor sequitur, idem interdiu pejor est, noctu tutior, ita tamens neque illum cibus, neque hunc cum vigilia labor Iatim sequitur . Et Hippocrates lib. 6. Epidem. Labor, cibus, Somnus, Vcnus, omnia mediocria. Huc pertinent ab experientia lixi Sanctorii aphorismi Praeter caeterosue Cognoscitur coitum profecisse si ὀ sequenti somno nulla sentietur lassitudo, nec ulla corporis mutatio facta sit, in graυitate , vel levitate. Dum est coeundum, parum, vel nihil comedendum. Post motum coitus insalubris, post cibum non ita, post somnum salaberrimus . Considera temperamentum, a tRtem , firmam valetudinem, atque utere concubitu ad filiorum procreationem. Si viridus non constas, habe ex Pythagora, auctore Laertio, celebrandum concubitum tunc, quando te ipso vis inlirmior furi Si languoru veniatriculi premeris, si nervosi generis morbo obnoxius, si rei lite rarite gloriosam das Opexam, si nimium salsiis, melancholicus, gra cilis, quantum licebit, & fieri potest abstine. Si tener aetate, prae
cocem senectutem accersis: si autem Senex mortem, Praeter illuddunlex malum quod , ct ipsa Scricctus, ut ait Cicer. de ossic. conci pii dedecus , ct facit Adolescenti im impudentiorem in cin Crantiam.
238쪽
De Pituitoso, & Melancholico haberi multa legos: illi faciunt
frequentius concubendi potestatem, ut corpus excitetur in motum Vehementiorem , & debellentur morbi definiente Hippocrate lib. 6. de niorb. popular . Coitus murbis ex pituita commodus . Hunc ad libidinosum genus Hominum pertinere fatentur cum eXperientia: quamobrem id autem, non facile alsequuntur. Aristoteles de pri mo seel. I. probi. I. Semen genitale excrementi cribusdam detracilio est, ideo naturam praese fert pituitae : quod igitur multum pituitae concubitus detrahit, Juυare idcirco potest . Sed meminisset oportebat, quod alibi sect. s. probi. 31. antimat, semen natura calidum, Schumidum i non accedit igitur ad pituitam, quae frigida est . Eorum pace, qui de morbo ex pituita veniunt strenuiore saltu ad pituitosum
temperamentum, dixerim, incon ulta experientia pronunciare. Quis nareS colluvie serosa obrutus, equitavit interdiu sub placido sole, &liber Coriga non evasit r Sic habet concubitus ad morbos quoS-dam lymphaticos 3 dissipat a queam humiditatem ut constat a Siti, corpus concutit, & vincit Natura, viribus, quae dormiebant, exsuscitatis . Non cunctis ex Pituita laborantibus Galen. in comment. Hippocr. scd quibus vires firmae funi, veneris usus prodest . . are firmiorem puto aristotelicam explicationem, quae offertur sedi. q. probi. IJ. multum nimirum pituitae excrementitiae detrahi cum semine. Melancholicum libidinis intemperantia tentari confiteor, CGffici tamen, ut levetur, inficior. Hoc amrmat Aristoteles, illud explicat: En verba seel. 4. probl. 31. Melancholici flatu redundant, semen autem decessio flatus est, ergo quibus id ipsum amplificatum, hoc 1 spe purgari appetere necesse est, sic enim escitur , ut leventur. Sed mea sententia Melancholicus ad libidinem compellitur imaginatione , manifestum entin celerius pollui, qui phantasia valent. Siquando levari suo ipsorum judicio videntur, pauca considerant. Nonne dolentem ventriculo ex viscosiore materia distendente liberant Opiata r Sed per speciem curationis aliquam, reipsa in peJus cadit nam confirmatur opto viscositas: Concubitus emollit folida, ideoque elastica tenacior materia, cui debetur flatus, cohibere aerem nequit 3 Porro solidis.incumbens coercebat .
Quo anni tempore felicior usus sit, docet omnium voce Hippocratςs: Utendum est, inquit 1. de diaet. aqua accessonibus contingentibus frequentiore, in ignis autem impressionibus parciore . Et Celsus
lib. I. cap. I. Neque restate, neque autumno utilἰs venus es, tolerabilior tamen per autumnum: aestate vero ex toto, si fieri potes, abstinendum. Verum quia Naturarum hae quidem ad restatem , hae ad hyemem bene, maleve se habent, consultis, siquid valeant, si quid recusent ferre, humeris, veneri serviatur . Quid sit quamobrem Viri per hyeinem, Mulieres per aestatem rei Venereae a P-
239쪽
petent i ores sunt, explicat Arristoteles h s. : Viris calidior natura, ct siccior est. Mulieribus autem humida , frigidaque t quamobrem illis humor, ct calor satis cupiditatem Veneris oberno tempore accendere queunt, quibus rebus femen oriri certum est. Mulieribus autem o calormidor , O humor concretus propter caloris inopiam tunc est. At per
Ratem contra : Mulieribus calor immodicus , Viris largior quam satis st 3 nimius enim vires frangit, atque dissolvit. De nimio Natulae inimico usu, non est, quod addam 3 fa rear tamen haud scire, graviorane mala enascantur ab hoc, quam a redundantia. Si corpus firmissimum est, omnia fient imbecilliora 3 si parum constans, morbus non est, in quem non conji- stat 3 ut ex iis, quae dixtinuus felicissime deducitur
DE AFFECTIBUS ANIMI.VAlentiores inter, & meo judicio praecipuas, morborum caus- fas , Affectus animi sunt 3 de illis propterea Medicis eatenus agere concessuin , quatenus ad infirmitatem , & incolumitatem facere videntur. Singulos, & severiore quidem, qua Philo sophi, lance , & quo procedunt ordine perpendere, non aggredimur 3 iis contenti, quae arti huic quodammodo satisfaciant. VO-luptatem , S: dolorem , quibus a teneris unguibus consecramur, arbitror affectuum omnium parentes, & praesertim Amoris, Odii,
Gaudii, Tristitiae , Irae, Timoris, Invidiae, & eorum, qui hosce
necessaria cognatione comitantur .
Amor vis magna mentis, blandus atque animi calor a Tra-raedo Seneca, Motus quidam spirituum est, quo nitimur in rem nobis bonam. Attingimus bonum, & quia hoc est, cujus cognitio placet, ex complacent a nascitur spirituum motus, quo Anima incitatur ad
uniendum sibi quod percipit bonum . M igitur summatim Amor ii quit Plato de amor. Appetitio, qua bonum sebi femper esse quis cupit:
si bonum est praesens, dicitur Fruitio quam confundimus cum voluptate . Si futurum, Desiderium. Ab hoc motu copia spirituum major delabitur ad contrahendum cor 3 quamobrem pulsus Amantium vividiores, & omnes excretiones optimae ue ut temperamenti cΘnditio in meliorem frugem ire videatur. Ecquis ad fabellas relegaverit, Cardani filium, ut Cardanus ipse auctor est, perspicacius ingenium, & sedulitatem ab Amore habuisse Quis propterea criminabitur Platonem, quod dixerit Hic Deus Poeta est adeo sapiens, ut alios quoque Poὰtas possiescere 3 quilibet enim licet antea rudis , Poeta evadit qui m privatim Amor assaberit
Fit non raro, ut rem vix visam amemus, quasi nolentes, secundum illud in vidi, ut perii: & amemur ab iis, quos non pla- E e a cet
240쪽
eet admittere. Enimvero bonum ex voluptate judicamus, voluptas certis quibusdam motibus excitatur3 & naturalis enascitur delectatio. Commoventur spiritus Objectorum emtiviis, plerumque enim deficimus animo, quum ingratissimi odores adoriuntur: quando excitatur suavior motus, nobis etiam inconsiderantibus, vehemen
tior est jucunditas , in qua delectamur, & quodammodo rapimur: quando Nos in Aliis excitamus, amamur: quando in Nobis major est, quam ut fieri ab Amante possie, amamur sane, sed Amantem non admittimus. Lex ista in spiritibus est, & repugnat Legi mentis, quare si vinci videmur, in id toto studio incum beddum , ut Rationem exsuscitemus ad victoriam , quia ex Dei summa fidelitate, supra id quod possumus, nunquam allicimur. Fidelis Deus non patietur tentari supra id quod potestis. Apostol
Morbosus est, qui Vesanus 3 vix enim videre conceditur nimium , S' naturae inimicum erga Deum, Religionis praecepta, Scientias, aliaque non inania studia . Quanta parit, nec in ordinem reportanda redigere possumus : abeat in malam crucem porro omnia, quae fugiantur, habet. Siquem traxit invitum, & crudelius urit, remedia quaerat ex Ovidio, quorum primum, & multo eia ficacissimum Siquis amas, nec vis, facit' contagia vites et quaerat ex Aliis : Ego vobis appono Ciceronis verba A. Tuscul. Sic igitur affecto, haec adhibenda curatio est, ut ei illud quod cupiat, ostenda
tur quam leve, quam contemnendum, quam nihil sit omnino. . . . -- ducendus est etiam ad alia Rudia, folicitudines, curas , negotia et loci denique mutatione, tanquam AEgroti non convalescentes, saepe curandus es:
etiam novo quodam amore veterem amorem tanquam clato clavum eji
ciendum putant 3 maxime autem admonendus quantus sit furor amoris 3 omnibus enim Animi perturbationibus est profecto nulla vehementior. Sed hoc opus, hic labor exaudiri ab Amante consilia . Venienti morbo fuga est occurrendum . Accipite quae Amico verba dedit, quia herbas non habuit meus Apollo consultus ad hocce delirium demulcendum. Prima in Amore duces oculi sunt caussa malorum ,
Et menti tenebras lumina nostra creant.
Nil fore jucundum credas, quin tristitia verses, Quae tolerare jubet damna tyramnus Amor. Tempore siste pedes apto, nova semina morbi
opprime, & in primo limine siste pedes. Desidiam fugias, fugias & munera Bacchi 3
Haec illi in vacuo pectiare regna parant. Te malus error habet, nulla medicabilis herba 3 Sis tibi tu medicus, ni miser esse velis. Subdola vasa fuge, apponuntur mella venenis Mi-