Synopsis universae medicinae practicae: sive, doctissimorum virorum de morbis eorumque causis ac remediis judicia. Acc. nunc demum casus nonnulli oppido rari

발행: 1762년

분량: 447페이지

출처: archive.org

분류: 약학

111쪽

CAP. XII

subest , illud vela ementissimos abdominis dolore

affert, Sc stomachum etiam assicit, ut, tum ea, quae assuinpta sunt, tum bilis, tande trique ingra vescente moibo , etiam stercus, per os reddatur. 2366. . yubonocele est herniae genus fere Euhonori omnium frequentissimus, praecipue Viris; foeni rix, cere di 'Dis vero non bubonocele sed hernia cruralis Venit. Bubonoceleenirn proprius a pudendis est

in inguine paulo inferiore; hern a vero crux alis in parte superiori , & fere supe DNur , C irralia, prominet; quare et ana, ubi inflammatio acces iit , haec magis dolet , si tibia flectitur . Bub O-pocete demum a bubone inter alia indicia per boc maxime G stinguitur. Imperandum est, b Ori

mini, ut tussiat , interea vero manus admo Vea

tur tumori . Si bubo est , fere nullus in tunio. re percipitur motus, longe major in hernia. Suhesse intestinum cognoscitur si tumor paulo magis digito renititur. Si vero omentum est, tumor mollior esse consuevit, & ρlvus etiam redditura 6 . Si in bubonocela , Nin omni her- Prognoin niax ea, quae dessenderunt non retro comprilun - , tur, tandem gangraema nascitur, quae homi ne in brevi in aer frigidos sudores nervolumque disren- 'tione na tollit. Majus vero periculum est, si solum intestinum subest, idque stercore accepto Uasius iumet, quam , si cum intestino. epimplo ora devolut vita fuit. Ubi enim utrun: que est, intestinuim facilius in ventrem relabi potest . Ubi vero solum omentum descendit , idque compri' itur , vomitus dolorque non ita urgent, nec inflammatio tam praeceps est , sed magis inta , quae Vero, nisi illud reducatur, etiam morte si' autur. Ergo omne consilium eo dirigendum est, ut ea , qu V prolaps sent in ventrem reducan tur , quod simili omnino modo peragitur, quςm

112쪽

I asu Incidere potest, ut aperto tumore 'π - & patefacta peritonaei tunica intestinum iam vi- faei.uo & gangraena affectum, id quod in dism; telligitur ex colore, & si ex vulnere stercus cum Odore malo effertur . Plerumque mors in pro

pinquo esse solet. Servari quandoque homo po. test , cui id , quod corruptum est , tollitur , intestini finis, qui superne labitur , vulneri ad

suitur ,

- esia Art. 2369. Oscheoncele ex descensu intestini,

se bii vel omenti in scrotum plerumque ex Bubono-ώtagno- cete oritur , aliquando etiam eX vehementiori totius corporis nixu , motuque , aut abdominis pressone . Ejus species sunt Sarcocele , quae ex testis inflammatione relinquitur, tum hydrocele, quae plerumque a validiori scroti compressione generatur. Si sub humore sunt intestina & epi ploon , ea , homine resupinato in ventrem re induci debent. Si etiam iacti omne id , quod de Volutum fuerat, revertit , quia peritonaeum an nulo inhaerescit, major tamen prolapsorum pars digitis repelli potest . In Sarcocele tumor duridiem fere lapideam habet, in hydrocele vero is digito cedit , sublato vero digito mox iterum consurgit . Curatio Art. a 37o. Ratio curationis non alia est, quam U' ς quae buboa oceles, ad salpellum tamen non tenae. νευ ρ' re decurrendum est, sed si major epiploi modus, ct juxta intestina prolapsa sunt , eaque nec a scroto excludi atque repelli, nec admota pila devinctura eontineri possunt, multum levatur aeger ,s magno tumori subjicitur fascia, quam suspen-

forium vocant chirurgi , quo is commode excipitur . curaris Art. 237I. At in eo , quem scalpello curari cum in oportebit, incidendus tumor est, ab inguine, vel

113쪽

l CAP. XII. Hernia. Tay

l Simul atque ad peritonaei tunicam, seu saccum, pervenit scalpellum , is aperiendus est , sic , ut in restinum, quod subesse solet , haud laedatur Exire solet ex plaga humor , qui intus in peri-ionali tunicam ut plurimum contractus est , &qui, si melioris generis, haud lividus, aut mali odoris est, spem C steriait. Ceterum haud quid quam novi cur alio rcquirit . Semper incidenda

est peritonaei tunica. Fascia vero accommodanda, ut ea et iasia scrotun suspensum contineatur. Qhiodsi etiam feliciter cessit curatio , vincturata inen per omnem vitam necessaria est.2372. Potest inierdum evenire , ut prae cidatur arteriae pigastrica, ex qua re magna san- bme. guinis profusio , & ingens mortis periculum sequitur . Ea enim devinciri commode nequit . Igitur linamenta ex liquore stiplico expressa arteriae ad inoveri , eamque per plures horas ita aequaliter digito premi Oportet. Art. 2373. Quando in bubonocele, vel Osche On- Q 3bro cete vesci ca urinaria subest, quod raro eVenit , lo cur tunc in orbus Cysto eis dicitur. Hic cognosci po- rio . test, si homo urinam reddere nequit, nisi presso exterius tumore. Nec alia hujus vitii curatio est. Summa cura atque moderatio adhibenda , ne, ubi tumor inciditur, vcsica laedatur, quam nota peritonaei tunica contineri, sed proxime cuti subjectam in tunica adipusa , vel cellulosa , haerere

novimus.

Inter tumores, qui propius adniarum indolem accedunt di sunt Hydromphalos, & phali Sarcomphalos. Et quidem nonnumquam umbilicus νωρ. prominet, quod in eum humor irrupit; id quod crebrius HS incidit, quos aqua inter cutem male habet. Cognoscitur sine opera , humorem in tu cisse, quia is, si humor digito premitur, circum'

fluit . Huic vitio si cum hydrope est , non ali

ratio

114쪽

Herma. CAP. X1

ratione subveniri potest, qliam eo percurato Nam si tumor perso ratur, humor effunditur

is brevi reVertitur.

Sarcom' 2173. Sal compliatos est, quando umbili- ρβςt ς' co carnes increscunt , quae saepe carcinomati si- cum periculo tractan tur. Accidere id so Iet puerperis, quorum umbilico laXior vinctura 'post partum insecta fuit '. Nonnunquam corrupta caro oculis , &latius patet, ac nocenter in crescit , aliquando vero ea sub cute 'est ,

in,qualiter rimet. Interdum locus mollior', 'nterdum asperior e ' , tactus aliis dolorem saffert, in aliis Mero non habet. Tumor Vero , ubi homo hesupinatus est nunquam relapso intestino desidit , nec prementi cedit , quam Vi tiata caro in eadem figura retinet . Si tumor cum imalo ulcere est, valdeque durus, curn magno dolore, is omni curationes, praecipue admotis medicamentis adurontibus irritatur. Nec is sine periculo scalpello inciditur. Si vero tumor malus non est, is, utraque ratione tolli, quandoque potest. Caro etiam, quae sub cute incre-Vit, hac excisa, resolvenda, e Ximendaque e .. Art. humor in peritonaei laκati diductique tunica crebrius Feperitur , quando in Omphalocese Epiploon S: intestina per umbili cum prolapsa sunt; ita etiam cum prolapsis intestinis & omento etiam vitiata caro a circumjectis membranis increscit. Art. 2177. Sarcoceles duo sunt genera ; U-Ios de- triamque nascitur si Vel testiculus , vel quae adscripι o. eti in pertinent arteriae, Venaeque, membranae quibus hae partes comprehenduntur, compressae, vegatae, & inflammatae fuerunt; praecipue si testiculo, qui ex his, & aliis causis , ex impura Venere , gonorrhaea suppressia inflammatus est, non opportuna curatio fuit adhibita . Ob

115쪽

servatio docuit testem tumere , & sarcocesen or ri posse etiam eX ea causa, eX qua aliae, Verae, que herniae nascuhtur sit retento spiritu , vel sub gravi seste , Vel alia occasione , homo Valentius, & diutius hi titur, vel , si is prycipiti saltu in terram fertur. Inter rariora est testiculum osseum seri . . Si testichius occalluit , licet ante Testis in scalpellum prius experiri medicamenta , quae flandularum tumoribus, ac sciri his resolvendis

quandoque idonea ene retuli . Necetiaria Vero . cum his est fascia, quam suspensorium vocavi', 'qua testiculus eXcipiendus, semper stistinen dus est. Parum valent medicamenta , quae ore sumuntur. Victus sit tenuis & parcus, de alvus

. subinde ducatur . . q

aue 79. Si his vero per plures dies admo- . tis nihil ex tumore minuitur, dc aegro, Cui siculus indecore . Vel etiam cum dolore det, ultima eX periri statutum est, testiculus eX-cidendus est. Protinus vero considerari, diligentius admoto digito eXplorari oportet arte- Tias. & venas spei naticas , ubi illae ex sic dicto annulo educuntur. Se ad testiculum seruntur . Illae enim si multum tument , duraeque sunt , chirurgia , in qua caeteroquin multa genera , ac tempora periculi sunt , sine pernicie adhiberi non potest, cum eae tuto , nec praecidi, nec devinciri queant. Nonnumquam aliud vitium accessit, &per lagiorem annulum etiam omentum , atque intestina descenderunt quae supra durum tumentemque testiculum haerent . Id ex eo cognoscitur , si in inguine, ubi imb-do dictae arteriae, venaeque descendunt , tumore si, non vero. ita durus, sed magis aequalis, &s resupinato homine pars quaedam ad ventre

reVortit , Vel Pressia retro pellitur . Et haec Te

cura

116쪽

curationem recipere potest, si, repositis iis, quae devoluta erant, arteriarum, Venarumque funiculus lino adstringitur , dic testiculus exscindi

tur .

Anio Art. 238o. Quodsi vero res scalpello agenda amputa- , abstinentia, sanguinis missione, &alvi subrionem ductione ante aliquot diebus aegri corpore praeparato, constituta die aeger supinus collocandus,&raso inguine ab hoc usque ad scroti infim implaga recta deorsum ferri debet, ne quid fanguinis Concreti in scroto remaneat . Dorsum scalpelli vasis spermaticis obversum sit, sola cutis digitis comprehens a & sublata cum pinguedine scindenda est. Ubi ad tunicam, quae vasa spermatica tegit ventum est, eaderri incliis nato mucrone itidem secari debet, ast scalp lalus levissima manu tenendus summaque Cura adhibendus, ne arteriae, venae, nervique attinganνtur . Si otiam intestina descenderunt & super testem haerent, majori diligentia opus est , ne violentur, protinus inde reponenda. Omentum vero devinciri, atque praeci di potest. Videndum tamen sedulo, ne ab omento intestini caeci ver-miformis appendiX comprehendatur , quod feri potest , si tumor ab inguine dextro dependet .m;bu, Patefactis sic omnibus tunicae cellulosae processus , qui plerumque , induruit, &nibus tumet , a vasorum spermaticorum funiculo re-

amputa- solvi , & lino incerato separatim a reliquis ad annulum deligari debet. Alio vero lino vinci-Iς' η' oportet vasorum spermaticorum funiculum , a quibus testiculus dependet, si vero haec ipsa vasa occalluerint devinciri nequeunt. Linum ex quatuor filis non tortis , sed sibi ad latus positis debet esse compositum , mediaque cera itR

inter se glutinatis, ut ligulae similes sint. Lini

117쪽

duo capita inter se connexo nodo adstringuntur, primum simplici, posta, ubi linum iterum funiculum comprehendit, duplici, quali chirur gi plerumque utuntur. Inter lini etiam capita, antequam ad sh inguntur , ponendi sunt panniculi minores ex linteo incerato, quo id melius

ansideat, dc ne arteriam, Venamque abrumpat. Capita vero extra plagam relinquenda sunt .

His peractis , testiculus a tunicis suis digito ,

scalpelli manubrio , serramentove , resolvitur . Si tumor ingens est , etiam ex scroto aliquid exscinditur. Tandem ille funiculus, eX quo te- siculus dependet, scalpello abscinditur ad quartum circiter digitum, ab injecto Vinculo. Praeciditur quoque illud velamentum, quod alio lino adstrictum fuerat, ad alterum circiter ab hoc digitum , & totus testiculus demitur . Alia sectione vero ampliari debet annuluS, ne, super

veniente inflammatione, tumenteS arteriae, Venae nervique , cum illo velamento , quod haec vasa ex tunica cellulosa habent , a minori , &frictiori annulo strangulentur.' Art. 238 a. Super vulnus linamenta eatenus dari debent, donec id tegant, atque impleant, sta vero non fulcienda, sed leviter tantum ponenda sunt. Caetera, quae ad reliquam curatio nem pertinent ex supra dictis facile comprehenduntur . Ea quoque curatio esse debet , si testem ex ictu , aliave occasione , gravis inflammatio tenet, & haec in gangraenam tendit. Su- pervacua est illa, quae gangraena confirmata suscipitur, interdum tamen etiam temeraria medicina profuit. ceias cω

δ 383. Humor qui ex ruptis lymphaticis

inter mediis in vaginalem vulgo dictam , fere 4 in semper, & imam seu albugineam tunicam con- βῆ gregatur Hydrocelen sacit, vel etiam si1 integris

118쪽

vasis separatus non assorbetur Parum a scroti hydre,pe discrepat, quae sub scroto e si, S: in earnembrana, qualia darios dicunt. Satis auloen discriminatur, quia in Hudrocele scrotum rhigosuiri, coles minor 3c contractior ; qui fere sub tumore delitescit , de tumor etiam non nisi unum scroti latus pleri limque occupat. In scroti vero hydrope scrotum sine rugis est , aequale . albidius , dc magis omni sua parte tumidum ιcum hydrope per iuniversum corpus Oriente esse solet, tumor mollis est , qui prementi digito cedit, & eo sublato se tardius attollit ; intumescit etiam cutis, quae super glanderri est ,

adeo ut ea fistulam quoque urinae intercludat: Art. 138 . In hydrocele supervacua plerumque sunt medicamenta, quae e X trinsecus admoventur, si humor penitus insedit c Quo minus. vero tumor ad majorem molem increscat prohibet fascia. Scalpelli opera necessaris , humorque effundendus est, qua tamen Curatione morbus non tollitur sed ad tempus levatur, cum tumor post intervallum ut plurimum rursus as

surgere soleat Chirurgus sinistra prehendere

debet tumorem ita, ut humorem quantum Valet ἡ a superioribus δc teste ima versus propellat , de post audacter phlebotomo transversas membranas secare, donec perveniat ad humo- Eem . Plaga facienda est in parto inferiore atque externa tumoris . Νisi cum periculo laedi tur illa membrana scroti , quae testiculos diducit, & quam in scroto linea, quam raphin vo- Oant, indicat, quippe arteriam comprehendit ἡκ qua sanguinis profusio timeri potest . Si vero praecisa forte vel rupta fuit arteria, haec sine mora omnis humor evocandus, vulnus latius aperiendum, idque purgandum est, ut rupta arteria oculis Pateat. Sanguis devincta, compres ,

119쪽

que arteria ', vel admotis medicamentis cohiben dias, & vulnus percurrandum est. Art. 2381. In scroti hydrope curanda 'di opis dum est iis quae hydropem sanant . Si tumor scroti concidendus est, ut humor exeat , utendium scalpello tenui , atque bene cultellato. Post in gna cura adhibenda , ne gangraena nascatur, id quod etiam accidere solet. si humor per se tenuatam cutim perrumpit, val erodit . Qua o-que pueri nascuntur, quibus scrotum intumuit; quae res ori hi videtur, si infans in utero ita com-p0situs fuit, hi verenda pressa suerint. Tumor cepe per se dissipatur , opitulaetatur Vero vegetabilia , quae resolvunt atqtie discutiunt , s ex vino rubro , Vel aqua , cui acre acetum adjε- ictum fuit, coquuntur, & panni eX liquore bene expressa, calidique imponuntur. Nec inutilia sunt Emplastra, de cumino, glaphoreticum, si ei aliquid ex emplastro de meliloto adiicitur. Tenerior Vero cutis saepe emplastrorum inita patiens est; quae, si id deprehenditur, protinus tolli oportet .

AN PROCIDENTIA:

tumulieri sententia ἰArri 1186. Ani procidentia si , quando sub

dicum excretione intestinum rectum ita prominet & protruditur, ut non possit rursum sponte, retrahi intra corpus , aut licet retrahatur ,

mox incipiat denuo prolabi. Est interdum malum chronicum praecipue quando a paralysi Or' thum ducit ) & dissiculter curatur . Ani proci dentiae caiisae sunt: alvi adstrictio, di arrhaea, dysenteria, Vel Praecipue tenesmus; dissicillima est cura tu , quando haemorrhoides comites habet . R r a Art.

120쪽

Si adsit inflammatio prius arcenda est cum sotibus mollientibus 9 di cutientiabas , & remotis impedimentis reponendus anus an, si tu naturali. Alvum leniter laXantia pro,, re nata sunt quandoque propinanda: se Alias sente inflammationct aut tumore foveatur se ingentibus , quae etiam sub formas tus usurpari possunt: Paraeus is spongiam astringantibus imbutam ano applicat . Stans alvum eXoneret aeger , sic enim non tam facile excidit . Inter astringentia mihi pondum innotescit remedium efficacius, quam flus pro herniario a. et 78.)- Tenesmus frequenter affli- ,, git, in tali casu remedia ad tenesmum adhNbenda sunt. Art. 2188. Intestinum rectum foras prolapsum a frigore externo periclitatur, ne gangraenescat , quam Citissime reducendum est

Reductio quandoque perfici potestis tio sequente , aliis mediis incassum tentatis ,

,, Vi T. nates patienti S e X tensa manu quinquies, , , seXies aut plures Verberando , quo musculiani levatores intestinum rectum in prioremi, sedem attollent

Langia sententia.

AB, ,- Ara. 2339. Oritur hic morbus ex vitio mu-oidentia sculorum eleVatolum ani r atonia, aut parat ς D. s1 , vel a frigore externo, vel afflugu humoris viscidi, serosi, aut acris, vel nimio conatu in faecum, aut foetu. exclusione patientium. Igiatur hyberno tempore, in ptherulis, cachecticis,

post purgantia amumpta , vel dysenteriam , &tenesmum, sectione ca Iculi, alvi segnitiem difficilemque partum accidere ani e Xitus consuevit. Quacumque Vero ex cauth occasionali con-

SEARCH

MENU NAVIGATION