장음표시 사용
141쪽
CAP. XIII. De eonfusione Capitis ue j
suXta id , quod desedit, quo vecta spatium , Madi tus sit. Ubi vero id, quod fractum est vecte
attollitur, videndum, ne hoc foraminis orae valentius premantur : quare semper inter os , ve- cheirique collocandus digitus est. Art. 26 o. Si vero os, quod deorsum insedit post , excitatesm fuit, etiam cura habenda est , ut hu- Ilio ominor, qui sub calvaria effluxit, evocetur, utque fragmenta, quae labaTt, maxime ea, quae acuta
membranam infestant , removeantur . Exciden- his dum etiam, quidquid spinosurn, dc intus eminet . Saepe formen non satis magnum est , ad extrahenda stagmenta : quare alia foramina ,
mediante modiolo, facienda sunt, δc eorum septa excidenda , donec exitus datur intus laedentibus . Quia autem melus est , ne Os quod per-
fractum, & vecte excitatum fuit, labet, ita caput deligandum est , ne illud iterum decidat . Ob id super oras ossis, quod integrum mansiri , fulcienda circumponendaque sunt Iinimenta pannique multiplices: id autem, quod fractum est ,
saltem molliter contegendum, quo , dum caput fascia comprehenditur , ostis fragmentum minime prematur. Ea vero fascia opus est, quae capital majus dicitur . Art. 26 I. Tandem etiam csVaria sinditur , f;ὶ jub, ex quo saepe incidit, ut intus arteria, vel rupta aliquid sanguinis mittat. Hoc autem si ex vaγias iis, quae aegro eveniunt, intelligitur, non protinus ad modioli usum veniendum est . Si enim rima patentior est , incisa cute humor per hane
educi potest . Et si sanguis parum effluxit, aliis auxiliis 263 a.) discuti potest. In his itaque curationibus perseverandum est, donec naala signa calvariae sectionem necessariam esse ostendunt , maxime si haec non minuuntur, sed increscunt
Necessaria stiam est abstinentia , quies , & pD'
142쪽
tantasione Capitis. CAP. XIII.
tus diluens; quibus diligenter servatis, aliquando graviores noxae, sine ferramentorum usu averti possunt. Si vem increscentis morbi notae adsunt, trapanalio minime differri debet, qua celebrata scalpelloque excisorio foraminis oris circumrasis, alio ferramento sub spathae forma cerebri membrana deprimitur, ut humori intus concreto exitus detur. Qui non exit evocari potest penicillis; non parum etiam ad excutiendum humorem conseri , si aeger interea spiritum cohibet , tussiens , sternuensque cerebri membranam commovet, atque attollit . Quod si vero is sub dura me ninge coiit, necesse est , hanc scalpello haud timide ita incidere , ut plaga latius pateat. Arteriis tamen, quae per hanc membranam feruntur parcendum est . Si quae sunt ossis fragmenta, illa vel removeri debent, vel, sim jora desederunt, excitari. si ias, Art. 26qa. Si parvulum ossis fragmentum in- inragme- tus inditum est, idque acutum, duram matrem rum i ' vexat eique in baeret, id saepe sine hujus graviori noxa tolli nequit. Melius est in hoc casu, mem
a M. branam incidi, quam valentius trahi, atque vel .
Ilaari. Immo si necessariuna videtur , aliud foramen modiolo faciendum est , quo calvariae tinus latius pateat , fragmentum commode
G dis,a Arς- 26 3--men in x inflammata rubet , i.isinae dc alienata albidior apparet uando inflammata , linteolum postquam per foramen demisianata est, lana, cerebro inductum fuit , respergi debet aqua vulneraria cuὲ parum essent. succini, mastichis, &croci adjici potest. Videndum vero, ne haec medicamenta acria sint, dc cum sale tartari
parata. Art. 26 q. mater tantum ,
' δ sed di ipsum cerebrum aliqua parte corrupxum
143쪽
CAP. XIII. De cωt ione Capitis. 33sest , & ex foramine pus , vel sanies , vel alius corruptus humor fertur, ingerenda sunt medica menta ad ulcus purgandum idonea . Optimum est essentia succini, cui aliquot guttulae olei terebinthinae admixtae sunt . Si vero ulcus valde impurum esse videtur, pauca essentia myrrhae ad- ei poterit . Si haec valentiora videmur , dilui queunt aqua vulneraria . Commodus etiam est liquor, quo Galli crebrius utuntur, qui balsamum Floravanti vocatur . Inimica sunt acria , aquo sa, pinguia, nimis digerentia Optima sunt sic dicta spirituosa ; nocere tamen possunt, stvalentiora sunt, quia dura mater , quae Valde
nervosa est, iis nimium afficitur. Art. 26q3. Si vero ulcus in cerebro est, denhoc aere , vel nὶedica mentis nimium mollientibus, ac digercntibus alienatui', dc si vulneri laxior vinctura adhibita fuit , per ealvariae foramen. superque hane ipsam, tumor racrescit rarus , mollis , putris earnis instar , qui cum G lerius in majorem molem augeatur, fungus α-rebri dicitur. Is avertitur evitatis his omnibus, ex quibus nascitur, si in calvariae foramen, quod vel ex vulnere est, vel a modiolo factum, demittuntur illi minores , atque paulo duriores
glomi ex linamentis formati ; Be his imponuntur multiplices, ac gradati panni. Multis etiam usus esse potest in hoe easti illa plumbea, de crebris foraminibus pertusa lamina Bellostii, quae omnia, de si liquores illis spirituost superhabentur, dc vulnus rarius, de celerius deligatur, cerebrum sic excrescere haud patiuntur . At cum
fungus jam increvit, is stalpello praeeidi debet, de respergi alcohese . quo etiam sanguinis fluvium supprimitur . Supra imponenda sunt Iinimenta ex spiritu mastidhes, & sueeinisa. Neccsis vcro est , imposuis linamen ris,
144쪽
36 Da contusione Capitis. CAP. XIII pannisque adhibeatur paulo adstrictior fascia ,
quo illud , quod iteruna excrescere potest , contineatur . Nonnulli medicamentis uti maluat , ad carnem supercrescentem exedendam idoneis. Ergo inspergunt pulverem ex aristolochia, sabina, earyophyllis, mastiche, olibano, dc vitriolousto: quae, quum acria sint , minus tuta sunt . Nam cerebrum graviter assiciunt, dc magnam in eo suppurationem movent.
26 6. Incisa cute musculosa , hae morrhagia non obstante, aut sedata, trepanatio suscipitur, & quidem vel mox, vel pro re nata post 8. vel Ia. horas a fractione calvariae . Adhibetur in hunc finem peculiaris terebra Graecis Trepa non dicta, quae modiolum cavum, dentibus serratis inferius instruetum refert, ut hac ratione agitando, & versando portio cranii instar triobuli exscindatur. Art. 26q7. Duplex autem terebella usuvenit altera in medio sui fulcrum quoddam, dc quasi aculeum obtusum habens, ut in cranium altius penetrari non possit, quam eentratus ille stilus seu fulcrum permittit, .la haec trepanum seu modiolus mas vocatur ; at era terebra sine tali fulcro est parata, dc trepanum foemina dicitur. Art. 26 8. AEger ita eollocetur, ut pars capitis perforanda superiora spectet, quae trepano perpendiculari tei subjicitur. Labia vulneris, nisi susficienter hiena, emplastri glutinatorii aliquantum retrahantur . Ne vero labia a scobe ossis , inter operandum decidua laedantur, linteolis munian
tur. Aurea bombacet Itaque in loco
145쪽
conveniente applicetur primum modiolus mas , cujus cuspis cranio firmiter admoveatur , manusinistra trepanum fortiter teneatur, manu autem dextera tam diu circumducatur , donec circulus medioeriter profundus fas' us sit. Tummas quies eat descemina laborem absolvat. Sanguis quan do apparet, signum est, quod tabulam secundam trepanum penetravit , & tum lenius premendum est, ne forte modiolus altius calvariam penetret , dc duram matrem, quae cranio circabregmata satis arcte adhaeret, simul laedat; unde mors potest accelerari . Inter operandum trepanum frequentius tollatur , ut profunditas , dc aequalitas perforationis exploretur, 3c scobs modiolo ac circulo inciso inhaerens auferatur. Praeterea scobs dentibus modioli inhaerens saepius detergatur.
Art. 26 9. Si portioni eranti excisae duram a
ter adhaeret instrumento decussorio modeste de- t. acci- priamenda est. Post terebrationem omnes eminen- dunt. tiae, de festucae, ab actu trepanationis resultantes , δί cranio adhaerentes , cultello lenticulari studiose auferantur, ne naeninges pungant. Contingit saepe , ut una dc simplex perforatio non sussiciat, in quo casu trepanum bis, vel ter ω- moveri potest . Imo dialpanius vo der mei Cent. Lobs. 8. exemplum Comitis eujusjam Nases a viensis allegat , in quo trepanatio vice sies se , pties adhibita fuit. 26so. Finita perforatione capiti applicen- Post οου-
cur sacculte discutientibus , roborantibus, & ner Vini S ex. gr. ex rad. Imperat. Valer. caryophyll. Ze do ar. Irid. Florent. Sigili. Salamon. Cyper. rotuna. tum ex herbis betonicae salv. serpiti. hyssop. et noribus lavend. anthos, lilior. convall. rosar. Lubris
Titiae, sambuci, Ut mariae, Statehad. Arabie. Cales dui. Ex seminibus foenugraeci, anis nigell.eX venis
146쪽
gnis lassastas, sentat. Curin. In ambitu partis perinforatae inspergi potest aqua vel spir. majoran. ser-
nium a labe ulcerosa defendatur per plumaceolum hono sp. vin. humidum. Ad promovendani exsoliationem contribuunt rad. itid. Florentiae ,& aristoloch. roti sed magis in egenti quam putri Supra erantum ponatur emplastrum de betonia ea, saponatum Barbelle , vel Emplast. ad rupturas . Malaxentur autem hare omnia emplastra , cum paucissima quantitate olei eujusdam aroma tici ex. gr. cinamomi , caryophyllor. lign. rhod. Adveniente in calvaria ardore sp. vin .camphora tus applicari potest . Haec omnia fascia eoudire. ehes dicta firmentur. Alvus libera servetur; interne demum adhibeantur temperantia nitrosa sabsorbentia, de alexipharmaca temperata.
Luxatio Luxar; dicuntur ossa, quando eo- ossium, rum capita ex situ naturali removentur , haec autem luxatio fit a vi externa ut plurimum, quandoque vero oritur a causa interna: namque hoc
malum iis , qui scorbulo laborant , aut qui a Dfectibus eatarrhalibus sunt obnoxii , nonnunquam accidit ; in his enim funiculi nervet laxantur, de resolvuntur, de sere insensiles fiunt, unde paralysi scorbulisa subinde supervenire solet nuptiae. Art. 2632. Duplex est iuxatio nempe perfecta, quando os a sede sua omnino amovetur , vel imperfecta, quando non totaliter a sinu suo ex tuisum sit os, sed haereat adhue in sui receptaculi margine. 'U'ρ' a prae caeteris omnibus os femoris dis ficii,
147쪽
ficillime luxatur, istius etiam luxatio est omnium curatu diffficillima; in adultis raro aut nunquam restituitur sine mherrima in perpetuum claudicatione ς ratio est, quoniam ligamentum forti simum , quo in receptaculo suo illigatum est , vel ruptum sit, vel insigniter relaxatum. Val-
, , de probabile est obfer ibante D. Chefelden ex , , duabus dis ectunibus Anat. pag. 33. quod osis femoris nunquam vel rarissime luxetur , &,, quod fractura cervicis istius ossis pro luxatiose ne frequentius accipiatur; unde femur decur is latur, &c. Impossibile enim est ut cum illo,, dicam quod caput ossis inter musculos fir-
,, mum ae stabilam loeum inveniat ambulatiose nis munere obeundo, tanquam in acetabulo. Luxatio in talo seu pedio est omnium periculosissima, ubi sunt os tali, caleanei, tria ossa in- nominata , os cubiculare , &c. ibidem quoque eopiosissimi sunt tendines, unde dolor atrocissimus, inflammatio, quandoque etiam eonvulsio. ,, Os humeri ex observatione Barbettiana raro luxatur, & etiam ita raro redueitur, quin aliis quantulum protuberet, quam ob causam pa- ,, tiens saepenumero manum ad caput porrigere,, nequeat . Dorsi vertebrarum ad interiora lu- ,, Tatio malum lethale censetur; idem de costis, , ad interiora iuxatis plerumque dicendum est . Art. 26 q. Quoad curam luxationis ; os
Xatum, membro extenso , mature reponendum
est , quo facto, nil aliud incumbit chirurgo .
nisi ut commodis ligaturis os firmet, apteque collocet, ac inflammationem facile superventuram, dc alios affectus mature arceat. Fasciationes non debent esse nimis ne compressis vel coarctatis vasis oriantur tumores ,' neque tamen ni
mis laxa, ne pars semel restitua denuo ex loco elabatur. Si adsit inflammatio, antequam membrum
148쪽
brum repositum sit, nihil prius tentandum est , quam inflammatio discussa fuerit ; quamdiu durat, iamdiu pars inepta est extensioni, sin vero violentius luxatio inflammata extendatur , supervenit ex nimio dolore convulsio interdum leth Iis . Ut ergo inflammatio imminens praecavea tur, vel praesens discutiatur, conducit latus sequens , α. Summit. hyperio. Misis iaton. chamae mel. rarasmarin. ana Mj. rad. consolid. maj. aristoloch. rotund. Svj.sem. quatuor calid. m .ana S g. coq. in aq. font. & vin. an a q. s. ad Eij. sit pro fotu, in eodem humectentur fasciae tepide circumvolvendae: ubi major adfuerit contusio, augeatur quantitas rad. consolid. Mi levior Aristolochiae; ubi urgent dolores capita papaveris pose addi. Supervenit quandoque tumor oedem tofus; in quo easu ili inantur partes affect arcum oleo volaἀis penetrante , convenit etiam petro-isum, item balsam. pepuvianum cum spiritu juniperi temperatum . In luxationibus prodest inun-ehio cum oleo hyperici & ol. terebiuth. . Ol. distillatum foetidum tartari est horrendum ratione odoris , sed tamen nihilominus est nobile admodum ratione enicaciae; conveniunt ex lumbricis parata pro usu externo & interno. Experientia didisti ovum cum oleo terebinthinae ct pauco aceto conquassatum in luxationibus esse remedium utilissimum, omnibusque intentionibus satisfaciens . Rallosio . Convenit etiam illud BoPisanum nempe furfur tritici in coctum. miseri sententia.
D. Iu. Art. 2633. In luxationibus, perinde ae infraxationa cturis o inue chirurgorum studium eo praesertim generali in I. ut quicquid forte prolapsum fuit, ex
149쪽
ralem reponatur ; a. ut quicquid ita repositinnest , in naturali situ suo conservetur ς tandem 3. ut malis quibuscunque propinquis sive symptomaticis, ut vulgo dicunt Occurratur . Ac reponi quidem ossa commodius solent, ubi aegro- ius vel in sedili , vel in melisa , vel in lecto , vel denique in terra, prout scilicet chirurgo vi. sum, ipsique malo commodum fuerit. Namque
observandum omnino hic est , in sedili quam aptissime illud reponi solere , quicquid in maxilla , clavicula, sive jugulo, brachio sive cubito , anu , vel in ipso quoque humero prolapsum
est: in mensa vero, si quae vertebrae, aut femur exciderunt: in lectulo, quicquid forte in cruria hus, vel pedibus sede sua motum fuit: denique in solo quam commodissime reponitur , quicquid vel in humeris , vel in colli vertebris ex naturali sede propulsum est. Arria 636. Extensio quoque ossium elapsorum De Oxeadem fere , ac di fractorum ratione peragitur . ten Me. Scilicet exterior, vel inferior dimotorum ossium pars a ministro tantisper intenditur, donee ossa disturbata , eorumdemque capita cum si nubus ,
unde exciderunt, accurate rursus respondere, re
periuntur. Quae ipsa quidem catensio manuum, aut si hae parum sunt, mantilium beneficio quam aptissime fieri nunquam fere non potest. Ut adeo pleraque ista ab Oribasio, Paraeo, Andrea a Cruce, Sculteto, atque aliis magno conamine delineata machinamenta plerumque haud necessaria sint. Siquidem nihil fere aliud praestant , quam
ut aegrotorum in extensione metum , terrorem, ac cruciatus sine ratione augeant.
Denique ut mota suis sedibus offa reponantur , id sibi datum chiruragus existimeteri, ut, simulatque a ministris membra corpo ris aegra, quantum satis est extenduntur, digitis
150쪽
suis , vel manibus articulos , sed mitissime tamen, tantisper comprimast, torqueat, & concutiat, donec quicquid elapsum fuerat , in sedem
se ani compulsum an ina advellat. Art. 2638. Atque accurate quidem recondita
ac, suis sedibus ossa luxata esse , iisdem prorsus in- e diciis eognoscitur , quae superius in doctrina de proposita sunt. Nempe bonum signum sonus aliquis aut stridor in ipso repositionis negotio percipitur ; sit laetum membrum ejusdem & aequalitatis, & longitudinis cum membro sano deprehenditur; si dolores se remittunt, vel denique si motus integer membri rcstiturus est.
Rosjγ- 2639. Que admodum autem in fractu saepsui ris inflammationes, sanguinis profusiones ac iu-ui feren- quam saepissime prohibent; quo minus re- -- ossium fragmenta queant; sic ossa qu0que luxata , dum scilicet mala quaedam similia supervenerunt, excitari prius , ac lacessi nequa
quam debent , quam singula ista impedimenta aptis remediis fuerint sublata. Quin etiam iis in
casibus differenda ossium dimotorum res ositio est, ubi luxationes cum fractura quadam vicina sunt conjunctae. Neque enim extendi commode Ossa tunc possunt, quam adjuncta fractura probe fuit agglutinata. Art. 266o. Postquam in sedes suas compulsa sunt, quae e Xciderant ossa, proximum est, ut in hoc ipso situ suo naturali , quam accuratissime aestu i eonti Ileantur . Contineri autem longe facilius uia/ant. possunt , quae promota , quam quae comminuta fuctant ossa . Quemadmodum enim haec sane firmi oli deligatione, placidissimaque requie conia ne ii vix, ac ne vix quidem pol unt, sic e con- irai io ad ista continenda, nisi forte gravior aliquis casus incidit , nulla saepius nec deligatio ,