장음표시 사용
161쪽
Chalmetiei sententia. aliquot partibus ad earum
Curationem quatuor nobis opus est scopis attendere. Primus ut ossis fracti partes in naturalem formam reducantur. Secundus ut extrema ossis fracti adamussim conjuncta sic immota permaneant. Tertius ut os fractum ac reunitum poro seu callo agglutinetur . Quartus , ut accidentia , quae supervenire solent, cohibeantur ,
aut corrigantur. Art. 2678. Primum scopum a mequemur , Indica-Cum os transversim est fractum , atque sua se- tionis de depulsum, ita ut alterum super alterum e feratur, cum de premum attollemus, &sublevatum deprimemus, minimo, quam fieri potest, dolore . Egro itaque pro rei exigentia debite collocato , duobus ministris iubebimus, ut manus apponant fracturae r quorum alter infern sursum, alter vero superne deorsum; vel altera dextro in sinistrum, alter in contrarium trahit . Si valentiori opus est intentione , seu extensione, funes, ac veluti habenas ex linteo firmissimo parabimus e quibus stactum membrum circumdabimus: altera parte superiorem frae turae regionem, altera lintei parte in seriorem firmiter ligantes; atque iis funibus alter minister Unam in partem, alter in contrariam , ut dictum est, trahere conabitur. Cavendum tamen ab immoderata tensiione , praesertim in siccioribus Corporibus: ne vehementiores dolores , se-bres , ConVulsiones , ac resolutiones subsequantur. CaVendum quoque ne inter dissendendum aliquid ossium extantium frangatur e quo se rei, ut curationem difficilius assequereris. Ubi paulo longiui membrum e si extensum , quam
162쪽
naturaliter eme debet: sensim erit distentio retinittenda, ac manibus fracturae adi notis, ossa in suas sedes reducenda. Hoc autem indicio, octare Ete constituta cognosces, si dolor remittatur, cesse setque punctionis sensus. Alius Ossium reducendorum modus ab Hippotarate libro de fract. traditur per gussecomium , veluti judicis sententia, tortores in quaestione reos extendurat ; hic tamen nobis est familiarior, & facilior. In luxationibus vero in quibus majori vi opus est, eo
interdum utiIn ir. Shean a Secundum scopum perficiemus , in Lea- si Ossa conjuncta , tinitaque retinebimus toturn
remedia no , vel mastichino, &aspergentes pulverem ma stiches; poctea . b. Boli arm. teri . sigill. farin. volatilis an a pari. j. eXcipiantur album inibus ovorum, ac stupis tenuibus, a C Optime pexis, o Xycrato prius imbutis expressis; quibus pannus lineus etiam O Xycrato imbutus superpo uariar is
Denique fascia molli sed firma, duobus initiis
obvoluta, &o Xycrato imbuta fractura tertio aut quarto circumvolvatur: postea altera fasciae pars sursum, altera deorsum ducatur, Sc iterum in partem superiorem reducatur . Oportet itaquo illam partem fasciae multo longiorem Este ea , quae sursum membrum involveret . Fasciarutri autem longitudinem, latitudinem metiemur pro
si ad turre, & membri magnitudine. Sed interea providendum ne nimis arcta, nimisque laxa sit ligatura, nam arctior dolorem, & inflammationem excitat , alimentum ac Vitalem spiritum communicari prohibet, eXCrementorum evapo rationem impedit; laxior vero ossa inter se conjiuncta non satis retinet . Tamen in loco fracturae arctior debet esse ligatura , quod eo CO-gnoscemus , t vim te tu i Ostro , tum aegrotant s
163쪽
sensu. Post ligaturam serulae sunt circumponendae etiam initio taliaet sit nec Hippocrates, nec alii Veteres eas admoveant ante diem septinatim ); eas autem circumponimus indito, non ut Constringant, alioquin & dolorem, detum rem accerserent, aut praesentem exaceibarent , t sed ut adaptationem membri contineant: ossal que sedibus , ac locis suis restituta , utrinquel fulciant. Principio autem non sunt arctius Vint diendae serulae, seΛ exsectandum donec a dolore & inflammatione tutus sit aegrotusa tuncque erunt arctius vinciendae. Sint vero serulae leves, S plane aequabiles, ex tenui ligno, Vel charta papyracea , Vel corio . Quidam ferularum locol arborum corticibus utuntur; sed non satis ossanabiliunt. Quodsi ob membri inaequalitatem se rutae non possint accomodari, partes magi S concavae sunt spleniis implendae, &ferulae stupa aut
lana involutae in orbem, non minore quam v
nius digi ii spatio inter se di stantes , fracturae
sunt accommodandae , de vinciendae ut sedibus fuis non dimoveantur ; cavendumque ne arti, culis aliquis, Jc praecipue flexus interior ab iis attingatur. observandum quoque . si dolor, Vel phlegmon adest , neque eam deligaturam, nemque serulas appli candas , sed membrum stupis oleo , vel albuminibus , vel ambobus imbutis contegendum, satisque erit, ut ligatura paululum membrum fulciat , & medicamenta huic symptomati idonea contineat . Porro ubi recte membrum ligaveris, de apposita figura est providendum. Ea autem est conveniens, quae maxime abest a dolore; quaeque naturali S, dcconsueta , di in qua diutius aeger consistere va
Rectissimam figuram vocat Galenus, quae I e nai, art*ri4. , R musculos rectissimos habet .
164쪽
Figura angularis brachio est rectissima. Ad membri itaque iligati conservationem quidam panno lineo siliunt arctissime framen inflar pulvilli, &membruiri in medio statuunt &ligant:
alii capsulam eodem usu parant: Qirando vero nec pruritus, nec dolor , nec phlegmon , nec ulcus, nec aliud symptoma adest, recteque fractura est restituta, debent diligamenta & seri Ite in diem quintum decimum sic permanere , fovendo interim membrum in circuitu oleo myrthino, S masichino. Proderit quoque ungere partem superiorem membri unguento aliquo defensi vo maxime primis diebus, sed eXactis diebus quindecim fascias resolvimus e partem vino decoe t. absynt. & ros. Cum sale fou
mus , & rursum jam dictis medicamentis utimur per alios septem dies . Deinde postquam
locum, ut dictum est, foverimuS, utemur emplastro quod o Xycroceum appellant. Quando aliquod syinploma supervenerit, Vel fracturam recte non procedere arbitrabimur, tertio quoque
die resolvere lasciam Hippocrates jubet, &symptomati OCCurrere. Tinrita 268O. Tertius scopus ad calli generatio. ἐndisa, nem pertinet: quem victus ratione absolvemus, ionis paululum quam in principio pleniore et utatur retraedia. vero aeger cibis boni succi, &qui multum nu
triant nisi vulnus adsit , & qui succos crassos, & tenaces gignant ; tales enim poro DT-ciendo sunt idonei. Prosunt itaque Origa, tri
licum eodem quo oriza modo paratum, eX tremma & intestina animalium , praesertim hoedi ,& vervecis . Initio autem victus debet e Re tenuis, nam vino & carnibus in diem decimum abstinendum es ei, cui callus incipit generari. Cum fractura est in partibus inferioribus, raro alvum movemus, nec per clysteres, nec per ca
165쪽
thartica : sed interdum venas secam is ad fi xionem prohibendam. Callum plus justo minorem adaugebit perfusio moderata aquae modico Calantis, & emplastrum ex pice, ac frictiones, haec enim alimentum in partem asse stam attrahunt. Quae vero digerendi vim obtinent medimenta, ea callos recentes jam effectos majores ex Galeni sententia minuunt , veluti lamina
plumbea superposita de arcta ligata, fricatio
immodica, aut quae fit ex oleo, &sale, ac ni tro, aut fotris multus eY aqua calenti , Sc VO'mitus, ac tenuis Victus. Art. 2681. Quartus scopus est in correctione accidentium et inter quae potest numerari jam indiea- dictum: aecidit quandoque cum fractura Vulnus
in carne di in quo diligenter considerandum num sint aliqua ossium fragmenta,quae Pungant, ea enim essent statim initio eximenda, & reliqua ut in vulnere contuso perficienda. Hippocrates
fracturam cum vulnere eodem modo curat, ac
ea , quae est sine vulnere , nisi quod laXiorem efficit ligaturam in loco vulneris, quam si vultinus non adesset: Plures etiam fascias applicat: quoniam Iariorem efficit ligaturam, tardius vexo ferulis utitur, ac victum tenuiorem praestri bit. Si phlegmon oriatur, praesidiis ad eam rem efficacem , ut in tumoribus diXimus , utendum. Si magna carnis contusio extiterit, ob quam gangraenae periculum impendeat, partem affectam scarificato, at fi gangraena jam occupaVerit ad articulum, de gangraena curanda recurrito. Ligatura ex Hippocrans sententia eadem non erit, quae in fractura absque ulcere ; sed nos fa- i sciam ab utraque ulceris parte oblique in Ion'gitudinem collocamus ad similitudinem graecinliterae χ, ut remaneat ulceris locus apertus, ei oue mederi possumus, fascias non resolve d Q.
166쪽
Si supervenerit pruritus, vel pustulae, aut metrubrum livescat ob ligaturam arctiorem, vel sanguinem concretum admoVeatur sequens unguentum, quod roborat, inflammationem ac dolorem prohibet. Boli armen. terr.sigilL ana anc. fem. iapid. calaminar. Ceri f. Lisharg. ana unc. j.
Santal. albo ct rh anis M. fios vel violat. unc. ii j. Cerae me. i. sem. Caseph. Sj.f. l. a. angκent. Huic rei etiam prodest Ceratum 1ah tali num. Si pruritus augeatur ; Iigatura est dissolvenda ; parsque aqua,
aceto, & sale fovenda, postea unguentum prae scriptum, vel unguentum album, vel pomphol. vel nutritum applicandum. Cum tumor obhacochymiam succedet sequentibus utendum. parin. Cicerκm anc. j. Bala . Acacia , licii, aloes ana Uiij. Bdelii in acero foluti oti chamae-l. myr . ana q. fatis at hi . ovi num. j. Misce ae fiat linimentam , volforma pultis . Quando membrum inde eruem habet figuram ; estque callus frangendus FOLCicutae iman. iiii. sat decoctio qua foveatur pars, εe solia terantur dum axungia suilla , vel gallin. satque cataplasma, quod applicetur post fotum, hoc enim porum jam genitum mirum in thodium emollit: adeo ut intra novem dies facile frangi possit , ac commode restitui men brum . In fine conseri pannus lineus sequenti medicamento imbutus , quem panadrap appellant . Thuris ; Mastich. Farinae, volatili BOLarmen. anagij. Cerect sebi arietini ana lib. fem. Resina unc.sem bt rosas. unc. ii. lique ni cera ct
sena chm febo ct oleo , ct iis edatilis ab igne sal- ωeres injiciantur , ct sat Emptas. Vel panniimergantur & stat quod vocant spanadrap. Porum quoque emollit decoctum capitis , pedum, in te uinorum vervecis, corticis me
dii ulmi, radicis alth. cum farina seminis lini,
167쪽
R IJugraec. ehamaemel. melilol. quae eoquantur in vino & aqua , eorumque fumum membrum reeipiat panno coopertum; deinde foveatur eo decocto, & applicetur aliquod ex sequentibus unguent. vel emplastr. Unguent. Aliti. Agrippae ana unc. j. ol. chamae mel. de lil. amygdal. dulc. ana unc. sem. Ol. lauri n. unc. i. ping. gallin. meduL cruris vitulli , dc vaccae, Oesipi ana une. sem. Muci lag. sem. lini sce-
nugra c. ana unc. i. Cerae q. s. f. unguent.
Vel b. . Rad. Alth. lib. j. Ireos, Scyllae ana unc. it. Ivae arth. herb. Paralys. Cynosb. ana na. j. coquant. terant. dc exprimant. & colat. adde ping. gallin. de Anseris ana unc. ij. Butyri recent. unc. j. sem. axung. sui l. unc. j. Amurcae, ol. irini, de lilio an aunc. ij. Cerae, Terebinth.gummi hederae, galban. anaune. sem. coloph. Resinae ana unc. j. f. ung. 268 a. is Quando ab osse tuo se ait Iun- D eherus, , festuca quaedam ostea multum di stat, is divulsa haeret, aut penitus secreta est, dc punis gendo partibus mollibus molastiam creat, , , strumentali chirurgia opus habet . Videlicet ,, portio illa ossis a carnosa parte cultro sepa- θὸSi - ,, randa, alias si elus separationem per sponta- ,, neum abscessum intra Ia. aut aq. dies vix spe- ., randum, expectare vellemus multum interea pe-
,, riculi indueetur . Abscessuri ossis signa sunt ,, effluxus saniel copiosior, quam vulnus requi- ,, rit, & laxa atque spongiosa labiorum consti- , , tutio, justum vulneris coalitum respuens. De ,, hisce complisatis vulneribus adhue monendum, ,, quod si aeger vehementem dolorem persenti Lu, eat, licet consolidatio sere facta, vulnus cul- ,, tro ad os usque incidendum, de materia ni- ,, gricans, quae ossi incumbit abradenda sit, ccntinuando , donec os sanum appareat . Tunc V v a vul-
168쪽
, o in ium Fracturae. CAP. XIII
vulneri imponitur radix aristolochiae, &in peripheria emplastriim defensivum. Art. 268ῖ. , , Periculum , quod fissurae seu fracturae longitudinales creand , est exsudatio - , stasis, de corruptio humiditatis. In cranio vasorum subtilissimorum facile contingit ruptura ; in aliis partibus major stasis ulcerationem excitat, quae per alia loea exitum quaerit . Unde nisi fissura denudetur , & caries abradendo, vel urendo ad vividam usque Ossis portionem repurgetur, restitutio non habet locum . ,, Ultimo loco placet mentionem facere, quod interdum plane insolitum quid ratione fracturarum contingat. Sic. v. g. in A. N. C. Germaniae talis casus Occurrit, ubi dormienti cuidam tanquam per somni una ejusmodi sensus obtigit, ac si magno ictu, & plaga vehemente in crure, non longe a genu bus assiceretur. Evigilans sensit etiam revera dolorem ibidem vehementissimum. Cum autem externe nihil, quod praeter naturam esset, appareret, adhibita sunt remedia discutientia, & mitigantia, sed sine effectu. Tandem sub immani dolore exspitabat , & stetio post mortem crura cultro quas diffecta ostendebat. Ejusmodi casum Perermannus expertus delicia Medisae, Chirurgi a. Rarbellei sententia Art. 268 . Cranii fracturae sextuplices sunt . Prima d citur Fissura: Secunda contusio: Tertia fractura: Quarta Incisior Quinta punctura: Sexta contra sistrara . fissura fit instrumento duro &obtuso ; de aliquando utrasque per tabulas , aliquando per unicam tantum penetrat. Contuso appellatur, cum Cranium instrumento quodam duro, de obtuso ita laeditur, ut externe integrum
169쪽
tegrum videatur , cum tamen versus interiora a
toto separatum sit . Sed in pristinae aetatis infan Atibus hoc ab tie fractura fieri potest . Fractura contingit cum particula quaedam cranii totaliter inde separata sit . Incisio sit instrumento , quod incidendi facultate praeditum est . Aliquando quae clam pars ossis attollitur , & quasi circumvertitur, sed os si tamen .adhaeret: aliquando quae lana particula aufertur e aliquando ex instrumentigura in osse notula aliqua remanet . Punctura fit instrumento pungendi facultate praedito , Mrarius per utrasque tabulas penetrat . Contras sura sit, cum pars a m i ch a salva , S integra manet , dc illa quae ei opposita est diffinditur.
Art. 2683. Signa sunt vertigo , Obcoecatio , vomitus, sanguinis per os , nares, & aures e se
fluxio. Patiens obmutescit, Sc subito prolabitur. Deinde sequuntur phantasiae, febris , convulsio,
paralysis . Si quidpiam duri puta bacillum
vel cochlear, in os ingeratur vix dentibus apprehendet . Diligentissime etiam inquirendum est, quomodo, quove instrumento laesus fit; an juvenis, an senex; debilis, an robustus; an coriapus habuerit sanum, an vero male dispositum .
Statim post casum, vel inflictionem, antequam pars affecta intumescat, aliquando fissura digitis persentitur, & si vulnus adsit, cernitur, vel spe cillo immisso deprehenditur. Art. 2686. Licet fracturae cranii se optime habere videantur , semper tamen periculosae sunt a- sed periculosiores, si utraque tabula fissa aut disrupta sit : multo periculosiores cum dura ma. ter, dc periculosissimae cum etiam pia mater affecta sit. Quanto frequentiora occurrunt acci , dentia , quanto minor boni eventus spes affulse
170쪽
Cranii Art. 26Gq. Curn cutis adhuc sit integra . Ecnondum satis apertum, incidenda est ad angulos rectos crucis modo , pericranium a
subjecto cranio deducendum, sub quo si fissuram
reperias , eam atramento scriptorio respergito , dc vulnus obligato. Secundo diei Vci potius quam primum sanguinis profluxio fuerit cohibita, unica vel diversis vicibus cranium abradito , usque dum atramentum , dc fimara non magis , Ze os quasi sanguine rubicundum appareant. Deinde hunc pulverem inspergito. d. Sang. Baron. C. C. ana Thuris, rad. Iridis ana Sj Myrrh. m. f. pulυ. subtuds. Si fissura utramque Tabulam permeax Trepanum , sive modiolos g. 26 8. adhibeatur e quod etiam in contraia fissura, Fissura, dicranii contusione fiat, ne pa- tiens subita morte evadat. Incisio non aliter curatur quam Fissura Sed in Punctura modiolus in medio, non vero ad latus vulneris eollocandus. Si fracturam reperies inultiplicem , omnia ossicula soluta eximer quae quodammodo adhuc perieranio adhaerent , neque auferri possunt , nisivi facta, naturae mandato. Si autem vulnus tantopere pateat: ut a concreto, Sc putrescenti sanguine cerebrum purgari, dc a pungentibus ossiculorum eminentiis possit liberari, tum ire panum non est necessarium ; sed in contrario casu maxime desideratur , nisi patiens fuerit robustus ,& materia paucissima. Modum perforandi loco
citato tradidimus. Nasum Art. a 688. In fractura nasiis quod eminet , deprimendum est : quod autem est depressum , attolli debet spatula, vel alio aliquo instruia ento . Postea calamus , vel cannula naribus inserenda, & externe ena plastrum ad fracturam imponendum est. Si os a carie conservetur, cura
tio intra decem vel duodecim dierum spatium perficitur. Art.