장음표시 사용
281쪽
Leta ER II I. CAp UT VI I. a Itis Se primis venarum radicibus, quae juxta serpunt mutub invicem coalencentes, sanguis intercepta via δc in suis ductibus haerere & in collateralia vasa limphatica via vi facia irrumpere cogitur , unde rubor, calor, in flammatio papula. P. At simul ex altera parte sebaceus idem huiuor jam acrior de calore
inflammatae papulae in motum vehementiorem actus, vasculi quo concluditur , interiora debet impetere ac sensim erodere , unde prima labes apparet in summo apice, ut qui tenuior sit. 6'. Itaque papulae fastigium semi- putre nec amplius sanguine circulante perfundi, ideoque deposito rubore inflammatorio albescet ; nec laxatis fibris semi-laceris tendi ut ante poterit, ideoque in se subsidet , unde color albus δc complanatio summae papulae. V. Decisa sensi in albicante pellicula, quae fastigium convestit, papula angiasto ostiolo dehiscet. Sic ergo papula in verum ulcus degenerabit, unde manabunt guttulae ichoris viscidi de purulenti ex sebaceo humore corrupto detritisque vasculi laciniis.
8'. Continuata earumdem causarum ener a tenuissimum ulcusculum
crescet dc ampliabitur in omnem loci differentiam , atque adeo latius fiet M profundius. 9'. Interim partes contagii acido-fixae ulceris ambitui insinuatae lim-pham circumfluam inspissabunt & callos producent, qui sensim suppuratione colliquescentes ulcus nova accessione ulterius proferent. Sic ergo inpudendis ulcuscula contumacia , callis obsita , sensim serpentia progerminabunt. ealore, ae
g. Unde ulcus in genitalibus. s. Cun callis multis , quibus cingitur.
Pari similique mechanismo venerea ulcuscula ejusdem generis 3c in aliis quoque partibus enasci solent, si virus illac admissum fuerit, similisque in illis prostet vasculorum sebaceorum apparatus, ut in ani confiniis , mammarum papillis areisque papillas ambientibus , labiis , buccis,
lingua, palato , columella , gargare One dcc. II P. Creduntur vulgo purulenta materia quae ab uno taliPere exudat, Vicinae partes quibus adhaeret, labe eadem contaminari. Et sane cum huici ateriae virus insit, quod ex se ad gignenda ulcuscula aptum natum est , haud mirum foret nova inde ulcuscula in eodem subjecto produci, cum certum sit experientia ab eadem materia ulcuscula in alio subjecto excitari , si forte concubitu communicetur. 11'. Inde vulgari fertur opinione ab unico ulcusculo , nisi probe mundetur , plura alia quasi ex traduce areatim aut circulari ambitu juxta suboriri. Sed ea quamquam forsan vera sint, non debent pro indubitatis temere admitti, cum locus sit nec inanis conjiciendi ulcuscula, quae solent aliquando in eadem parte confestim enasci, ab eodem contagio extrinsecus admi I , tanquam a causa singulis communi, potius sobolescere , quam alia ex aliis generando sussici. 13'. Caeterum, si virus quod in vasa sebacea penetravit, natura blandum sit vel copia paucum , IV. Ulceris ambitum lentius rodet , hinc minora Jc magis superficiaria erunt ulcuscula, dc primaevam vasculorum sebaceorum figuram orbicularem constantius retinebunt: Σ'. Limpham ul
ceri circumfluam ignavius insipiit abit , hinc calli pauciores, minus duri ,
Io. Quae pari ratione Sc in aliis locis acci
exsudat, no va ulcuscula excitari. 12. De quo jure tamen dubi
282쪽
minus compacti, ideoque labra molliora, minus protuberantia , quae lues pham ulceribus suggerent uberiorem dc spissiorem, unde pus laudabile :3'. Demum sebaceum humorem, qui instar muci spissioris in fundo haeret ,
minus alterabit hinc ergo mucosa materia, quae ulceris fundum occupat, colorem album, qui nativus est, servabit donec sanatio certa sit. I P. Contra vero, si virus copia nimium vel natura acerrimum fuerit, tunc ratione contraria Ulcerum oram citius & essicacius erodet, unde ulcuscula profundiora de latiora, i md etiam minus rotunda , quoniam ce teriore erosione ulcerum labra laciniatim d1scerpentur. , 2'. Limpham krtius densabit , unde calli plures, crassiores, duriores, adesque labra duriora , magis prominentia , e quibus non limpha, quae puris formam adi pisci possit, sed serum tantum ichorosum in ulcera exsudabit. V . Denique nativum colorem mucosi seu sebacet humoris qui in fundo latet , vel
per Vertet innato V1tio, vel 1nflisis cruoris guttulis, quae a laceris labris extillant, inficiet, unde fundi nigror vel saltem livor. I 3'. Si caetera paria fuerint, at saltem debebit ulcusculorum indoles ex diversa sede quam occupant , diverse aestimari ; nempe I P. Maligniora sunt in genere eo ulcuscula quae praeputio in viris quam quae balano; quae clitoridi aut carunculis myrtiformibus in foeminis, quam quae Vullae labiis aut nymphis : Σ'. Maligniora in balano quae ejusdem fraeno vel coronae , quam quae dorso aut lateralibus partibus : 3'. Denui e maligniora in praeputio quae summo ejusdem margini stye limim, quam quae meci vel infimae ejusdem parti iri sident. Nec ratio discriminis obscitra esse vi detur , siquidem priora loca, chira magis nervea sint, ideoque sensu gaudeant acutiore , debent facilius inflammatione corripi ex dolore & erethisino, si ulcusculis infestentur : Contra vero posteriora , quae mollio iis δίmapis spongiosae texturae sunt, ac sensu pollent obtusiore , ab inflamma
16'. Dem im si ulcuscula venerea plura sint, densa, conferta & mai gni moris, olent inde genitalium partes quas depascuntur , balanUS v. dc praeputium in viris , in sceminis vero vaginae principium , Carunculae myrti formes , nymphae sive pterygia, clitoris, vulvae labia inflari, tumere , inflammari, unde phinaosis, paraphimosis, crystallina , carcinoma basani ,
gangraena dc sphacelus. Sed de his sig1llatim in sequentibus.
Diagno sis circa tria versatur ; naturam, causam differentias ulciuscu
Diagnosis I'. Facilis est diagnosis naturae morbi ex descriptione supra allata. Ita- ψ bi, que pro venereis habenda sunt ulcuscula quaecumque in descriptis genitalium locis subnascunti ir , rotunda , orbicularia , callosa , contesmacia , Ultra cutem profunda, in fundo plena albicantis vel livescentis muci. Solent quidem in iisdem partibus citra venereum contagium CXc'riationes interdum fieri, si cum muliere res habeatur, cui mensi Tua acriora actu fluant, vel paulo ante fluxerint, aut quae fluore muliebri mordaciorellaboret , imb etiam sine concubitu, si nimia fuerit acrimonia hil moris , qtii e lebacessi
283쪽
e sebace1s vasculis scaturit in viris, de sub praeputio in sordes colligitur , nisi eluatur. Sed excoriationes hujuscemodi ab ulcusculis venereis ex eo distinguere facile est, quod cutem superficiarie tantum lambant, quod late dc irregulariter serpant, quod nullis callis obsideantur , Sc quod cito
exsiccentur vel sponte vel sola lotione cum vino solo aut cum herbis vulnerariis infuso. Contingit etiam, quamquam rarius , in iisdem locis ulcera generari vulnere, abscessu, rosione , perinde ac in caeteris quibusve partibus 1, sed haec ulcera ab ulcusculis venereis in eo evidenter discrepant, quod lata , irregularia, profunda sint, sine callis in ambitu, sine muco in fundo ; uno Verbo quod notis caeterarum partium ulceribus ad amussim similia sint, ideoque ulcusculis venereis tanto magis dissimilia. 20. Quod ad causam, abunde liquet ulcuscula venerea contagio v ne reo produci : Ambigitur tantum utrum contagio recenter admisso im Hiro concubitu, an vero lue dudum latente producantur ; sed ea quaesiatio ex aegrotantium confessione dirimenda est. Quod si aegrotantes, ut culpam celent, malint tui jam pridem conceptae morbum adscribi, quam recentiori stupro, quod crimine non vacaret , ut familiare est mulieribus quae jam viduae sunt ; imis etiam viris , qui ex nupero vitae instituto castitatem Voverunt i, poterit tamen etiam in eo casti rei veritas si non certὸ , at saltem ex conjectura colligi. Itaque si ulcuscula in viris fraenum , in foeminis carunculas myrti formes, nymphas aut cliistoridem occupent si multa, maligna dc conferta sint l, si stadia percurrant cum celeritate , hinc probabile est recenti concubitu contraeta fuisse , chm ea quae a latente lue dependent praeputii fraenum , aut vulvae dc vaginae carunculas non affectent prae caeteris pudendorum partibus ; pauca , discreta, benigna plerumque sint; ac tarde ut plurimum iudicentur.3 V. Demum ulcusculorum differentiae obviae sunt, Sc inspectione sola patet an multa vel pauca , discreta Vel conferta 1, areatim disposita vel citiaculari ambitu distributa , multum vel parum callosa 1, rotunda vel angulosa, in fundo albicantia vel liventia ; uno verbo benigna vel maligna
Paulo dissicilius est ulcuscula dignoscere , quae internum extremae Urethrae duinum occupant, Sc quae oculis obvia non sunt. Et sane ideo contingit non raro cum gOnorrhoea confundi, cum in utroque affectu simi lia symptomata, dysaria , dolor in erectione , puris essluxus &c. perinde urgeant. Errorem tamen licebit effugere, si attendatur I Q. In ulcusculis internis extremae urethrae pus parcisis estiuere quam in gonorrhoea ;Dolorem tunc non in perinaeo ut in gonorrhoea persentiri in erectione ,
sed in extremo cole ; 39. Doloris Sc proinde morbi sedem ab ipso aegroto plerumque indicari ad radicem glandis 3 4'. Imb posse commode ulcus ipsum explorari vel solo tactu si callosum sit, vel saltem specillo aut candela cerea in urethram immissa. Prognosis. 1'. Ulciuscula Venerea benigna , utcumque contumacia sint, ex se tamen periculo Vacant, cum ea labes , quam partibus inferunt , de
exigua sit, Jc remediis sponte obvia. - At vero gravia dc periculosa sunt, quoues plura, eonferta, mali-
differentia Prognota ulcusculo
284쪽
gna , phagaedenica sunt, potissimum si praeternaturales praeputii aut balant
in viris , in sceminis vero earum pudendi partium, quas obsident, tumefactiones inferant, unde phimosis, paraphimosis, crystallina dcc. de quibus cap. sequenti, oe λ' . . Tandem pro deploratis habenda, si ex tumefactione n1mia, aut acr1oris contagii venerei rosione prima appareant incipientis gangraenae sigia
in partibus tumentibus aut exulceratis, cum huic morbo medeti nulla arte liceat, nisi periculosa extirpatione, ut videbitur cap. sequenti , β. 34'. Caeterum ulcuscula omnia , utcumque mitissima videantur , id proprium habent , quod luem vel praesentem attestentur , Vel futuram prae nuntient. Praesentem quidem attestantur, si sine suspecto concubita appareant , quoniam a latente veneno ea produci necessum est. Futuram Vero praenunciant, si ab impuro concubitu immediate producantur , quOniam intro admissum virus arguunt, quod a sanguine semel exceptum nec parciore pure ab ulcusculis manante satis unquam exhaustum, luem veneream tandem aliquando tardius citiusve illaturum sit. Nihilominus tamen ultro confitendum compertum esse experien
tia nonnullos, qui venereis ulcusculis olim laboravere, vitam deinde onnem transigere a quocumque luis symptomate plane immunem, sive quod suscepta veneni quantitas remediis forsan olim discussa sit, sive quod optima, qua illi valent, constitutione sensim in sanguine domita fuerit atque superata, ut supra vidimus Cap. J- Libri II i6'. Quapropter etsi ulcuscula venerea, si olim praegressa sint, latentis luis venereae suspicionem jure importare videantur, haud tamen licet hoc unico argumento aegrum frictionibus praecipitantius damnare, nisi simul accesserit adminiculi instar pathognomonicum quoddam sympi' ma, vel aequivocorum symptomatum talis syiadrome quae pathognomonico signo aequi polleat, unde possit latentis luis veritas certius colligi, ut infra videbitur , Lib. I V. Cap. 4.
Si ulcuscula, quae cariem pudendi constituunt, a latente lue dependeant, infectis una salus est, morbum quam Ocyssime frictionibus eradicare juxta methodum infra tradendam. Frustratio enim non curatio esset virus levioribus remediis oppugnare, quod mitigationem nullam, quae
diuturna sit, admittit, δί quod si aliquando sopiri videatur, solet inde. brevi ferocius recrudescere. Imb vero ad ipsa ulcuscula , quae a recenti concubitu producuntur , tutissimum foret eamdem methodum statim experiri, cum eo tantum modo
Virus quodcunque sanguini inest , perfecte educi aut extingui possit sine ullo recidivae periculo, quod ab aliis methodis haud ita certo expectare
Attamen quoniam aegrotantes ab operosiore frictionum methodo plerumque abhorrent, quippe qui leviusculo malo se affectos esse arbiti an itur, cogimur ut plurimum breviore via curationem aggredi juxta
peiana modo tradendam, quae licet ad ulcuscula, quae ab inveterata lup
285쪽
LIBER III. CApuT VII. xue r dependent, harum utilis sit, plerumque suisicit curandis aliis ulcusculis,
a recentiore cauSa producuntur.
Porro autem juxta eam methodum tribus indicationibus satisfaciendum est : Primae ; ut phlogosis pudendorum , qualem Uber ulcusctulorum prO- germinatio inducit , caute temperetur compescatur , ne balanus aut praeputium in viris, vagina aut vulva in foeminis in consortium inflammationis trahantur : Alteri ; ut Virus, aquod in sanguinem fortε transfusum est, celeriter alteretur δc corrigatur, Vel eliminetur , ne mora invalescens sanguinem labe inficiat : Tertiae demum ; ut externa genitalium Ulcera probh detergantur & mundentur , atque emollitis & discussis callis cicatrice feliciter obducantur.
praesentius nullum est remedium ad inflanam ait Onem praecavendam, &quae ideo, spreto inani Antiquorum praejudicio, debet in eo casu pluries iterari ex alterutro brachio, pro aegrotantis Viribus, aetate , t naperte dcc. dc pro morbi vehementia, gradu, periculo &c. 2'. Frequens pudendorum, quae male assiciuntur, ablutio , detersio , tus cum decocto radicum althaeae, nymphaeae Scc. seminis lini, storum ma vae , aut cum lacte tepido. 39. Admotio topicorum, quae anodyna sint, de quibus fuse infra ubi de inflammatorio praeputii aut balani tumore ; quaecumque enim praesenti inflammationi medentur , possunt haec eadem tantb facilius imminenti oc
II. Ad alteram indicationem Utilis esst Mercurialium usus, qualetis
supra proposuimus ad curationem gonor rhoeae p. I. sive interne assii mantur praeparata ex Mercurio, ut Panacaea , AEthiops mineralis, Mercu-ritis violaceus &c. sive externe tantum adhibeantur leviores inunctiones cum unguento mercuriali identidem repetitae.
2'. Proposito Mercurialium usui, qualiscumlae fuerit, eatenus insistendum , donec prima appareant imminentis pryali fini indicia, quae ut cohibeantur aeger statim purgandus est. Iterandus deinde Mercur1alium usus Sc suo quoque tempore iteranda purgatio : Sic pluries alternando pro morbi natura ac Medici prudentia. 3'. Verum per id tempus cavendum est , ut supra monuimus, ne liberior aer frigore aut humore motam a Mercurialibus perspirationem coerceat : Hinc enim rheumati mi , catarrhi , imo dc periculosae ad interanea fluxiones inducerentur.
Q. Post sussicientem Mercurialium usum, modo adiposa aegri constitutio permittat, aut suadeat pituitos a temperies, ptisana sudorifica de qua supra , ex radicibus Chinae & Salsae-parillae, lignisque Guaiaci & Sass fras,
dc pulvgrato antimonio decoctione parata , utilis erit ad exsiccanda ulcera 3c reliquias contagii everrendas. Cavendum tamen ne cum Chirurgoruni vulgo aegrotantes quivis nullo discrimine acriore hac ptisana ingurgitentur seti potius torreantur. IIIo Tertia indicatio tria intendit, I 'o Ut ulcera probe detergantur
Ut calli, si qui post detersionem stipersint, discutiantur de resolvan-
τur , 3'. Denique ut cicatrix firma obducatur,
II Thera mpeia ad ii dicationem
hoc est ad virus debe ilaiid Muω III. Thera peia ad tertiam indicationem
286쪽
1'. In eo consistit optata detersio , ut mucosa seu sebacea niateries quae ulceris fundo impacta inhaeret, avellatur Sc interna ulceris facies ita renovetur vel saltem mundetur , ut roseo colore suffundathar , qui carnis probae notae succrescentis & ad cicatricem properantis indicium est. Σ'. Si mucor paucus sit, laevis , albus, mollis rarus , poterit extirpari
levioribus cathaereticis, ut solutio ue simplici vitrioli Cyprii collyrio vulgari Lanfranci ; aqua quae collyrii Lanfranci vicaria est δί quae ad pudendorum cariem paratur ex aluminis rupei partibus iij. dc aeruFinis parte j. in s. q. vini rubri decoctis ; vel unguento sequente quod a multis laudatur.
N. Lapidis calaminaris , ἶβ. SulDris Es argenti vivi ana 3 j. Terebinthinae q. s.
In formam unguenti , add. tantillum axungia suillae non salitae. 39. Plerumque tamen ad cathaeretica fortiora confugiendum est , ut densus Sc compactus mucor , qui ulceris fundum pertinacius Occupat, radicitus evellatur. Istiusmodi sunt lapis causticus vulgaris, vel lapis infer natis ex solutione argenti paratus, quibus ulcera levi Sc suspensa manu attinguntur i, vel quae caeteris palmam praeripiunt praeparata varia Mercurialia , quibus ulcera insperguntur, ut praecipitatum rubrum Vel flavum iterata spiritus vini deflagratione prius mitigatum , ic cum aequali cerussae pulveratae parte commistum 1, imo vero praecipitatum album , non modo pari artificio edulcatum , sed etiam quoniam acrius est , cum ovi vitello igne indurato , dc pauco melle Narbonensi ad unguenti formam in mortario marmoreo pistum δί subactum. V. Phlogosis , quam admota ea remedia rodendo inferunt, temperanda , si gravior sit, lacte tepido ; decocto radicum althaeae dc nymphaeae ;aut mucagine seminum psyllii Sc lini aqua rosarum extracta &c. fovendo ;Vel cremore lactis recentis 1, vitello ovi aut solo, aut cum oleo liliorum subacto ; albo rhasiis , cataplasmate de mica ranis dcc. apponendo. Haec autem stepius iteranda, ut pars calens perpetuo & madeat 3c relaxetur.3'. Delapsus escharae, si lentius procedat, promovendus butyro re centi , vitello ovi , digestivo simplici vel unguento basilicone cum oleo Ovorum temperato : Eidem quoque fini conducunt caetera omnia remedia ex anodynorum familia, quae primo articulo enumerata sunt , ut quae emolliendo suppurationi faveant , atque adeo escharae putrescentis sejunctioni a subjecta carne. 6'. At quanticumque a nonnullis fiant hactenus laudata remedia, usu communi caeteris Omnibus praefertur unguentum sequens, ex
praecipitati rubri probe toti parte j. dc unguenti basiliconis partibus vj. Vel viij. in mortario marmoreo pistis dc una subactis, quod caeteris efficacius δc tutius est 1, nam ferocia Mercurialium δί corrosivarum partium balsamicis unguenti basiliconis partibus ita temperatur, ut blanda erosione superficiariam tantum escharam inurant sine phlogosi ulla, δc simul erosa pars a basilicone ita emollitur, ut inusta eschara levior frustulatim cito decidat sine notabili ulceris incremento.
287쪽
τ'. Vitanda semper cane pejus δc angue escharotica fortiora , ut arsenicalia praeparata omnia ; Mercurius sublimatus corrosivus ; oleum glaciale vitrioli ; aquae stygiae sive fortes ex nitro, vitriolo, alumine, sale marino ignis' reverberii tortura distillando prolicitae ; aqua mortua silvesecunda aurificum , qua jam solutum fuerit argentum, Jc dein injecto cu- pro praecipitatum ; aliaque hujusce generis multa, quae Acharam profundiorem inurunt, δc graviorem inflammationem excitant.
Si qui leviores calli in ulcere deterso dc mundificato supersint. praestabilius est eos levi unguenti mercurialis seu Neapolitani inunctione
per dies aliquot iterata sensim resolvere δc discutere, quam nimio forciorum cathaereticorum usui pertinacius insistere , Ut consumantur ; cuni inde ει aeger inani dolore torqueatur, parti notabile detrimentum ac- codat ulceris amplificatione. 9'. Ubi primum totus ulceris ambitus remoto mucore 3 emollitis cal lis , mollis , laevis , roseus videbitur, a cathaereticis caute abstinendum . quae rodendo ulcus perennarent, inad dilatarent; sed traumaticis sive vulnerariis tantum insistendum , quae carnium succrescentium progerminationi faveant, ut balsamo Arcaei vel unguento simplici de basilicone. IO'. Ulcus succrescente carne semel complanatum in cicatricem facile coibit eorumdem remediorum iis . Si tamen e re ita videbitur, poterit
inspergi pulvere tuthiae, pompholygis, cerussae, terebinthinae ad duritiem coctae dc pulveratae, vel foveri elyxirio proprietatum Pstracelsi , cujus esstacaciam nonnulli ad hanc rem miris laudibus depraedicant. 11'. Quod si morbus aegri negligentia aut incuria, nimia remediorum
quae adhibentur ferocia, errore diaetae, usu rerum Venerearum, aut alia
quacunque de causa ingravescat , de inflammato praeputio vel balano in viris, aut plerygiis, carunculis vel clitori de in foeminis , urgentiora acci dant sympto mala; tunc ab escharoticorum usu desistendum , dc intermis sa curatoria therapeia solis palliativis aliquandiu utendum est , ut videbitur sequente Capite. 12'. Debent simili methodo curari ulcera venerea quae ad urethrae finem solent aliquando interne enasci , scilicet remedia eadem eodem ordine eademque cautione in urethram guttatim instillando , vel syphone breviore immittendo, vel penicillo introducendo, quae toties in die iterari debent, quoties vel loci declivitate vel lotii emissione partem abstergicontigerit. Cavendum enim ne ad continenda unguenta urethrae ductus turunda obturetur , ut a Chirurgis interdum peccari novimus magno profectb aegrorum infortunio, cum virulenta materies qum ab ulceribus extillat, introrsum ea ratione coerceatur, dc rodendo quae sana sint, morbum sensim augeat.139. Caeterum toto curationis stadio mentula circumligato cingulo linteo supina suspendenda esst, ut viae declivitate motus liberior sit sanguini regressuro, quam ex prona sive pendula, adeoque levius imminear in flammationis aut tumefactionis periculum. Quod ad diaetam vero , sussicit temperantem, humect antem dc mediocrem imperare, nisi forte febris,
inflammatio aut aliud quodcumque gravius symptoma tenuiorem suadeant.
288쪽
De Assectibus variis , ab Ulcusculis venereis genitalium dependent, vel iisdem superveniunt. s. I. DE TUMORIBUS PRAEPUTII ET BALANG
UBI DE PHI Mosi, PARAPHIMOSI ET CRYSTALLINA.
tesque a ectione Sobservantur tum in foemiuis .
Escriptio. Si ulcuscula, quae internam praeputii faciem fraenumve, aut
ipsum balani dorsum coronamve Obsident, multa, conterra , maligna, dolorifica sint , aut fortiolum escharoticorum abusu Π1mΙS irritenim , contingit 1nde gliscente labe ut vel praeputium , vel balanus, Vel uterque simul brevi infletur, crassescat, tUmeat. Praeputium autem balanusque, cum Instantur , Ι'. Modo calent, dolent , rubent, prementi digito aegre cedunt, dc cessante pressione prompte restituuntur ; atque tumor ille inflammat oritus sive phlegmonoris. Σ'. Modo vero caloris, doloris, ruboris expertia videntur quasi pellucere sero turgida, & prementi digito ita cedunt, ut impressum vestigium idiu retineant ; atque rumor ille serosus seu ordematodes. Denique modo caloris , doloris & ruboris expertia quidem sunt, sed simul ita renitentia ac dura, ut digiti pressionem eludant , atque tumon ille durus seu fhrrhodes appellatur. II. Porio praeputium, quia umque ratione imumescat, modo in extremo limbo coarctatum glandem ita stricte concludit, ut ad posteriora deduci non possit, & ille status graeco nomine phimo is dicitur, noc est ligatura e modo vero pone balani coronam retractum ita corrugatur & constat cingittar, ut ad anteriora adduci nulla arte queat ; & status ille praecedenti contrarius , paraphimosis appellatur , hoc est circum-lifatura. II L Pari ratione qualisci inaque fuerit balani tumor, solent non raro , infarctus gravior diuturnior sit, ex eJusdem facie quae in paraphim si denudata ost, vel ex margine praeputii quo contegitur in phimosi hydatides emergere seu bullae aquo ae o stallinae , quae plenae limpha tenui vel crassa, limpida vel subrussa , opaca vel diaphana, sola vel cum aere perinista, numero , magnitudine, prominentia varaae, modo summum glandis apicem, modo coronam , modo dorsum , modo latera occupant ; quin imo estiorescunt quandoque in phimosi & paraphimosi ex ipso praeputio praepu-tiive fraeno. Haec autem singula non virorum tantum propria sunt, sed mutatis mutandis mulieribus quoque communia ex eadem caUSa. Nam 19. . Vulvae labia, nymphae sive pterygia, clitoris ac clitoridis praeputium, & carunculae myrti formes quae vaginae ostium obvallant, si ulcusculis defaedentur malignioribus, tument dc inflantur pari modo ac pra putium aut glans in viris; tumlorque inde obortus simili prorsus rationciam lammatorius, oedemato des Vel f r horis est. Quod si carunculae myrtiformeo aut vaginae ostium Ulcusculis gra
289쪽
vioribus tentari contigerit, inde gravis superveniet vaginae coarctatio ligaturam referens, quae phimoseos nomen jure meretur.3'. Imo vero prodeunt interdum ex tumentium partium superficie hydatides seu vesiculae limpha plenae , quae costallinas virorum Mias figura,
V. Simile quid in catamitis pathic1sque observatur, si in ano ex impura Venere ulcera cacoethea contrahant: Inde enim, quas aditi ulcera saeviunt, Sc gravem extremi recti inflammationem, dc morbosam podicis architudinem seu phimosi=n experiuntur.3'. Demum nec dispar est nutricum conditio, quae lactando Virus concipiunt , nam experientia compertum est: mammarum papillas, si ulcusculis venereis basim depascentibus male habeant, inde multum tumere in apice morbosa juxta basim constrictione coarctari.
Cavi. Arteriae ad praeputium & glandem , sicut ad caeteras corporis partes, communi alveo geminum humorem, sanguinem & limpham deferunt , qui invicem secedentes peculiaribus distinctisque vasis , sanguis venis , limpha limphaticis ductibus inde regrediuntur. Qtiandiu humores illi avehuntur copia eadem qua advecti sunt, tandiu praeputium glans
nativam formam & mollitiem retinent ; sed si qtiacumque de causa minori copia revehantur quam convecti fuerint, tunc pro haerentis 3c collecti humoris copia praephitium glandem instari Sc intumescere necesse est . Potest: autem advecta sanguinis de limphae copia copiam revectam excedere causa gemina , quam utramque praeputium de glans crina caeteris quibuscumque partibus communem habent. 1'. Si parcior sanguinis aut lim-phae copia a praeputio vel glande deducatur , quam pro more solito, non imminuta eorumdem humorum copia quae adducitur. Σ'. Si solito uberior eorumdem humorum copia adducatur , non adaucta copia quae deducitur, vel saltem non adaucta ad eumdem modum. I. Ideo quidem sanguis Sc limpha parciori copia a praeputio aut glande recedunt, quam qua accessere, quod vasa quibus inde devehi solent, angustata jam amplitudine solito strici iorem viam regressuris permittant, dc idcirco eodem velocitatis gradu minorem eorumdem copiam jam deducant. Dum autem causas agnoscimus angustatae amplitudinis vasorum ve
nosorum quibus sanguis, δί limphaticorum quibus limpha a praeputio vel
glande deferuntur. I P. Compressionem, quam ab appositis duris ac renitentibus corporibus vasa illa patiuntur. Inde fit ut ulcuscula dura , callosa, conferta , si majores Venarum ramos aut limphae ductus ambiant vel obsideant, qui a praeputio vel glande redeunt, mole, duritie , numero caVitatem eortim
dem premendo difficiliorem reddant regressium limphae aut sanguinis, ac ideo praeternaturali praeputii aut balani tumefactioni locum praebeant. Σ'. Constrictionem , quam sanguifera vasa aut limphatici ductus a circumjectis tendineis aut musculosis praeputii vel balani fibris spasmo dic Econtractis experiuntur. Inde est: quod ulcera eadem , si intensi is doleant, vel natura vel imprudenti escharoticorum ab usu , dum convulssiva inde cietur ex sympathia fibrarum constrictio, intersertos vasorum ductus nimium coarctent, & sanguinis aut limphae decubitum in praeputium vel glandem producant.
lim pha revehuntur parcius. I. Propter
290쪽
causis balanus citiusquam prae-
II. Ideo vero sanguis Sc limpha solito uberius ad praeputium vel ad
glandem astJuunt, quod praecluso ad viciniores partes aditu in vasa Colla-teralia quae ad praeputium Vel ad glandem tendunt, cogantur copiosius divertere. Haec locum habent quotiescumque alterutra aliarum partium jam ante inflammatur : Cum enim communes ab arteria pudenda exteriore ramos habeant balanus praeputiumque , si sanguis quem truncus arteriae continenter devehit , non possit surculos qui balano prospiciunt, pervadere , quoniam propter inflammationem 1anguine haerente nimium turgent , atque ideo facile permeabiles non sunt, cogetur in collaterales , qui ad praeputium pertinent, copiosius irrumpere atque adaucto cruoris assiuxu praeputii phlogosim vel inflammationem advocare. Sic viciss1m si sanguis trunco communis arteriae advectus non possit in praeputium jam inflammatum pro rata parte ut ante derivari, totus in balanum congeretur , quem ideo inflammabit. Inde est qubd inflammatio balani cum praeputio , aut praeputii cum balano mutuo tam facile communicetur , ut utraquC pars , si non aeque cito, at saltem simili labe ex aequo plerumque assi
Contingit autem balanum citius quam praeputium , aut praeputium citius'. quam balanum , aut utrumque simul inflammari ex peculiari ulcerum venereorum sede. Si glandis quidem coronam ambiant, comprimendo peculiaria vasa quae sanguinem a balano revehunt, glandis solius, si vero ra dices praeputii occupent, Vasa alia quae a praeputio redeunt angustando fori
liiis praeputii, demum si utrique parti insideant, simultaneam balani de
praeputii inflammationem advocabunt. Caeterum varia futura est tumoris species in praeputio aut balano pro varia restagnantis humoris natura : IV. Phlegmonodes quidem , si venis com ressis vel constrictis nisu validiore sanguis ipse haereat, & haerens in vasa impliatica vi irrumpat 3 2'. Oe dematodes vero , si momentum Compres'Ionis aut constrictionis debilius sit, & vasa limphatica , quae moli iora sunt , angustando , limphae tantum coercendae compar ; 3'. Demum s irrhodes ,
si limpha quae in praeputio aut balano retinetur, spissa , viscida, glutinosa sit, adedque mora dimissis sensim tenuioribus partibus in callum facit
indurescat. D omata. I'. Inflatum praeputium, ut dictum est, modo in extremo limbo coarctatur, & glandem ita comprehendit, ut ad posteriora reduci non possit , unde phimogis; modo contra pone coronam corrugatur dc glandem ita consttingit, ut ad anteriora non possit deduci, unde paraphimosis Prius quidem accidit iis , quibus praeputium natura longius est, praesertim in duobus casibus, I'. Si ulceribus erodatar vel circa fraenum vel circa extremum marginem, unde supremus ejusdem limbus angustior fiat. 10. Si praeputii tumefactio balani tumorem tempore praecedat, atque adeo possietanto facilius balanum nondum tumefactum comprehendere. Posterius vero verpis & apellis , potissimium in contrariis totidem casibus, I P. Si ulcera posteriorem praeputii partem juxta radicem infestent , unde decurratum praeputium retrorsum corrugatur ; 2'. Si tumor praeputii tumefactionem
balani tempore subsequatur, neque adeo possit commode balanum jam