장음표시 사용
311쪽
gbblimatium , oleum , butyrum arsenicalia &c. Siquidem ut supra monui-1DUS Cap. 6. g. 3. experientia compertum est hisce remediis seu potius venenis, quali ciliaque arte adhibeantur , gravia symptona ala plerumque inferri, ut deliria, spasmos, syncopen d c. & deleteria, qua pollent, Vir' tute sanguinem lethali noxa tufici.
I 2P. Nota autem & usu confirmata propositorum causticorum & ca tincereticorum essicacia in amovenda gangraena tota repetenda est: ex disia crimine, cylod intercedit inter partes , quae tacita labe computrescUnt , partesque caeteras, quae putredinem nondum sensere. Illae quidem tenuissimis causticorum 'articulis , quas prae mollitie alte imbibunt, in liquam enfunditus Sc actutum dissolvuntur : Hae vero firmitate, tono , motu Oscilla torio quibus etiamnum valent, earumdem particularum non modo at
tactum diutius refugiunt, Sc energiam pertinacius eludunt ; quin imo acrius inde stimulatae in fortiores crebriores lue oscillationes agi solent, unde faciliori & promptiori sanguinis Sc limphae circulationi consulitur.
Haud igitur mirum est causticorum facultate semi- putres partes , quae ad interitum praecipitantur, tam apei te discerni ast integris , quae videnturi inde majorem adipi 1. ,1 3'. At vero hoc opus, hic labor est tam cauto prudentique consiliocausticorum vim , ac gangraenae ferociam & densitatem conferre & pensare , ut neque imbecilliora caustica admoveantur , quae putredinis partem intactam & 1n jugem mali fomitem cessi iram relinquant , neque acriora, quae sanas partes frustra absumant. Sed in tam praecipiti malo gravius peccaretur defectu quam excessit, adebque ut incolumitati consulatur , satius est sanas partes aliquatenus erodere dura pietate, quam gangraenam radicitus non extirpare culpanda commiseratione. ta Q. Caeterum ubi primum inustae eschar ae ambitus rubro circulo circumscriptus observabitur , indicium est gangraenosam partem cohibita
labe a subjectis partibus, quae integrae sunt, sejungi, potissimum si quae
maturi puris guttae intermediae manent. Tunc itaque crustae delapsus quam citissime procuretur , I'. Escharam scarificando , ut emollientia altius penetrent, & puri subtus latenti via fiat. 19. Oleos a & pinguia adhibendo , quibus crusta emolliatur & relaXetur , ut butyrum , cremorem lactis, ovi vitellum , adipem suillam , digestivum vulgare simplex vel ovi vitello temperatum Scc. 3'. Si nimia sit partis mollities , pinguibus admiscendo ea remedia, quae ad putredinem valent, ut tincturam Vel pulverem myr
Iue'. Eschara semel delapsa ulcus superstes, si foetidum sit, eluatur & veatur primis diebus decocto radicum aristolochiae rotundae, vel folio rum absintii, ruthae, scordii &c. aqua calcis, tinctura myrrhae vel aloes ;pro diverso putredinis gradu. Detergatur deinde unguento AEgyptiaco vel apostolorum , aut digestivo vulgari, cuia tinctura vel pulvis myrrhae vel aloes admista sint. Demum usu balsami Arcaei, δc si opus sit, balsami vi ridis Metensium ad perfectam cicatricem deducatur , ut artis est. Is Q. Caeterum ne negligantur interna remedia, saltem gangraenae initio,
dum omnia periculi plena sunt. Itaque si nimius sit sanguinis aestus, venatundatur in brachio, largus potus imperetur ex decoctis herbis refrige-
312쪽
rantibus 8c temperantibus supra propositis, enemata infundantur emollientia dc demulcentia ; imb etiam alvus subducatur identidem blandiore cathartico, ut medulla cassiae vel manna Calabrina in sero lactis vel decocto cichorii. 17'. Contra vero si contra sto arteriarum putasti horror intercurrat cum periculo syncopes, potus praescribatur ex herbis cardiacis & diaphoreticis, quales supra recensuimus, ubi de gangraena imminente , viresque ref cillentur usi potionis , misturae vel haustus, qualem ibidem proposuimus, sed cui tunc addi necesse est, cum omnia in pejus ruant, cardiaca estica .ciora, ut guttas Anglicanas ad gutt. xv. vel xx. lilium antimoniale Para- celsi ad gutt. xxx. vel x L. sal volatile viperarum aut salis ammoniaci ad
gran. xxx. aut pulverem cocheniliae tenuissimum ad gran. xv. aut XX.
III. Tandem si sphacelus confirmatus sit , neque jam spes astulgeat
posse partem integram ulla Opera conservari, neceimum est, ne Iars sincerae trahatur , exitiali malo quod moras non patitur , citam Opem ferre extirpatione.
I itur I . Si praeputii pars quaedam side rata sit, pars illa statim abscinden ta 1, si praeputitam totum corruptam sit , totum quoque circumcidendum : Locus vero incisionis deinde curandus est vel juxta methodum quam ad imminentem gangraenam, vel juxta illam quam ad incipientem modo proposuimus , prout exiget morbi ratio. - a M'. Similiter si pterygomatum alterutrum in foeminis , vel quaedam: in ano crista in cinaedis necrosi tentetur, forfice ad basim exsc1ndenda basisque incisa curanda est, mi modo de incisi praeputii uuiuere dicituri fuit. 3'. Qiubd si sphacelo ad cave imosa usque corpora jam progresso spes nulla sit posse mentulam integram superesse, ne morbus cunctando ulterius prorepat, siderata pars quam Ocysiime ana putanda o Itaque mentulat manu sinistra suspensa novacula Vel scalpello resecetur ad gangrenae am-b1tum , sed tamen in parte sana, ne quid residui supersit, quod sphacelo, contaminatum sit. Deinde leniter expresso mentulae trunco sanguis , qui manat ab arteriis pudendis Interioribus & exterioribus , sistatur vel appositione frustulorum vitrioli cuprei gOsypio obvolutorum, imo vero , opus fuerest, levi ferri semi- cadentis attactu , quo eschara inuratur superficiaria ; reliquo vulneri imponatur defensivum stypti cum & astrangens cataplasinatis forma ex bolo armena, sanguine draconis , terra sigillata gypso , gallis , aloes , mastiche &c. tenuissime tritis, & ovorum albumine e&ceptis ad mellis consistentiam. Omnia ex arte deligentur & cooperian tur linteis spiritu vini camphorato madentibus , & eodem spiritu identidem irrorentur in modum embi Oches. Altero tertiove die detracto primo apparatu pulvilli digestivo , cui tinctura myrrhae admixta sic , imbuti apponantur , continuata eadem embro che cum spiritu vini camphorato, do nec manifesta appareant suppurationis indicia. Inde ulceris suppuratio di restivo eodem vel solo , Vel cum additis tinctura aut pulvere myrrhae detersio vero balsamo Arcaei, pariter vel solo , vel cum tinctura aut pulvere iisdem ; demum cicatrix epuloticis ex artis legibus procuretur.
313쪽
-L1BER II L CAp UT IX. 27' ' modo, sit alterutrum vulvae labium , vel portio quaedam marginis ani sphacelo assiciatur, ad vivum resecanda, extirpando si fieri possit, quidquid sideratum est. Inde cohibito sanguine astringentibi is , ligatura , vel cauterio actuali, pars foveatur dc irroretur spiritu vini camphorato cum sale ammoniaco t, ac ubi primum suppuratio apparuerit, supplar anzibus, detergentibus, vulnerariis, epuloricis ad cicatricem ex arte dedu
30. Caeterum si unquam, maxime in casibus modo propositis, interno cardiacorum usui insistendum est , quae cordis motum , sanguinis circui tum , spiritiuum influxum tueantur, adeisque horrori, syncope, asphyxiae essicaciter medeantur, de quibus videantur quae superius dicta sunt.
De Porris , Verrucis , Condylomatis genitalium. 3. L DESCRIPTIO.
AC c a P i τ praecedentibus jam descriptis quarta morbi venerei species, verrucos se scilicet excrescentiae in genitalibus, quae quandoque coitui impuro, sed plerumque praegressis dc male curatis caeteris affectio-itibus syphi liticis solent sticcedere. In viris in toto pene germinant, sed potissimum in praeputio dc in balano , ad coronam aut juxta fraenum : In f seminis vero in tota vulva , sed praesertim in pudendi labiis, in clitoride, clitoridis praeputio, Sc nymphis seu plerygiis : Ad ani ambitum emorescunt in iis qui muliebria patiendo contaminantur : Demum in nutricibus, quae laetatione morbum concepere , mammarum papillas, vel papillarum basim obsident. Figura variant, sicut de situ : Si oblongae, exiles δc teretes sint, porri dicuntur ; verrisca , si teretes quidem sed breviores planioresque i, cond7- Iomata , si complanatiores sint & in oblongam aream extens . Demum cristae, si mole grandiores, in fimbrias seu lacinias latas & foliaceas excresia
Modo sponte decidunt exarescendo, sed superstite basi ex qua repullulant; modo permanent sed flaccidae, molles , dc sensu fere orbae; modo durae, siccae, rigentes & quasi corneae sensu carent vere callosae sunt, modo vero dolent, ichoris quidpiam ex summo apice eructant naturam
Compertum est papillas contextu nerveas, figura pyramidales seu potius cylindricas, modo sparsim, modo parallelo ordine insidere extimae cuti, quiae genitalia in utroque sexu vestit, sicut & cuti reliquae qua caeterae corporis partes obteguntur; mlmerosas, confertas, prominentes
maximE observari in balano, fraeno, utraque praeputii facie extremo
314쪽
admissi, vela sanguine dudum infecto subministrati. Unde pro
ejusdem limbo in viris in faeminis vero in toto vulvae ambitu, ariamque prominentiis, quae in Vulva conspicuae sunt, ut in nymphiS , carunculis myrtiformibus, clitori de clitoridisque praeputio. Prostant pares similesque papillae dc in ani confiniis , dc in mammarum papillis , areisquepcapillas cingensibus.
Sicut ergo constat verrucas, quibus nianus aut caeterae quaevis corpo
ris partes quandoque deturpantur, fieri augmento papillarum istiusmodi
culanearum quae praeternaturam indurantur, sic etiam consequens est por-TOS , Verrucas condylomata, cristas, quae genitalia in utroque sexu infestant a causa venerea , simili ratione deducenda esse ab incremento papillarum ejusdem generis, quae elongatae extra contiguam cutem supers rescunt, quotiescumque contingit easdem uberius nutriri.
Patet autem descriptas genitalium papillas uberius nutriri non posse nisi gemina de causa ; vel quia limpha nutritia copiosius convehitur ; vel quia retinetur pertinacius. Sed priorem causam CXCludendam censemus, ut cui locus esse non possit, quoties agitur de incremento partis peculiaris. Restat igitur ut praeternaturale papillarum incrementum in porros & ve ucas abilicerentia sola limphae nutritiae repetatur. Jam Vero , Ut caeteras causas omittamus, quae papillarum incremento, favere solent sine contagii ullius interventu , dc quarum in praesenti non satagimus, ideo tantum limpha in papillis pertinacius haerere potest ex causa venerea, quod papillarum basis, quae inrra corpus mucosum sepulta jacet , occallescit energia contagii Venerei, quo mucosus humor circum . fluus inficitur. Inde enim recessas limphae , ut qui per vasa limphatica mollia ex se inertia fieri debeat, dissicilior , idebque parcior futurus es h ejusdem accessit, ut cui arteriae ipsae destinentur, quae thm elaterio tum oscillatione compressioni fortitis renituntur ; ac proinde quantulus cumque sit limphae convectae excessus prae revecta, consequens est fore ut papillae tacita limphae congestione in porros aut verrucas sensim excrescant. Docet autem CXperientia posse mucosum humorem, qui sub genitali urnicuticula latet, seminio venereo contaminari gemina ration2 : I'. Quia tenuior portio virulenti labi, quo genitalia madent quotiescunque res esccima infectis , per mediam cuticulam in subjectum corpus mucosum latenter imbibitur 1, & tunc porri vener ζ1 citra praecedentem corporis noxam concubitui impuro immediate succedunt. a V. Quia portio seminii veneret , quod in sanguinem dudum penetravit, mucoso humori inde secedenti infunditur; & tunc porri sine ullo recente concubitu , qui sus pectras sit, a lite venere 1 pridem latente dependent. Caeterum virus venereum in mucosum humorem quomodocunque insu sum , modo unicam cutis papillam, vel exiliorem papillarum manipulum singulatim assicit sed valide , & porros ; modo vero papillas plures , juXta adstas intra circularem aream sed debiliter, δύ verrucas ; modo papillas,pIurimas, contiguas δί in aream oblongam & fasciolae s1milem dispositas
inficio sed debiliter , & condylomata. Modo demum papillas plurimas, sed
valide , & cristas producit. . Discriminis hujus ratio ex diversa causa repetenda est, prout diversa
supponitur prima contagii venerei scaturigo : Nempe, 1'. Si virus illud
315쪽
L 18sR III. CAp υτ I X. ariportio sit tabi illius virulenti genitalibus affussi in actu venereo , Ex loci de
clivitate qua tabum huc vel illuc copiosius confluit, haeretque ibidem pertinacius : Ex vitio cuticuta superjectae , quae sit sit alicubi saucia, abrasa, hiulca , superassusum tabum facilius intromittit: Ex qualitate tabi veneret , quod est magis minusve ac re & energicum &c. et '. Si vero virus idem scaturiat ab ipso sanguine pridem inquinato , Ex diversa laxitate cellularum corporis mucosi, quae virus facilius copiosiusve admittunt : Ex di versa papillarum mollitie, quae virus in finitimis cellulis latitans altius citiusque imbibunt: Ex diversa contagii natura, unde major minor ve essi cacia dcc.
1'. Si a graviore obice limpha uberius retineatur in una vel pluribus papillis, verrucosa excrescentia in longum producta cuti multum supereminebit ; contra verb si a leviore obice parcius haereat, excrescentia depressior supra cutim minus extabit. 32'. Si limpha, quae in papillis retinetur , tenuis, aquosa, diluta sit, excrescentia mollis 1, si vero viscida, spissa, tenax fuerit, excrescentia dura, callosa , fgirrhodes futura est. δ3'. Si porrus longus , mollis, exilis, partis cui inhaeret calore vel indumentorum affrictu sensim exarescat, sponte quandoque decidet, sed ex superstite basi cito denub progerminabit. Q. Si excrescentia mollis & laxa, vel a fricatione nimia, vel ab acriore
medicamento doleat, advocato inde constrictorio partis erethi mo solitus Languinis commeatus intercipietur , unde inflammatio , imb dc abscessus. ue Q. Si excrescentia skirrhodes fricatione nimia , vel praepostero cathaereticorum usu identidem irritetur, calore quem dolor advocat indurata limpha sensim rarescet, unde dolor, calor, lancinatio, uno verbo carcinoma incipiens.
6'. Tandem si excrescentia eadem durius aliquandiu tractata in dies pejus habeat, Sc summo apice dehiscens ichorosum quid profundat, fiet inde carcinoma, leve quidem 6c superficiarum, sed jam confirmatum lcapertum, dc proinde nequaquam negligendum.
10. Praesentia , situs, differentia, conditio porrorum, Verrucarum condylomatum, cristarum tactu Sc visu patent. Σ'. An a venereo contagio ortum habeant conjicere est ex numero. Rarum est enim genitalia unquam obsideri verrucosis excrescentiis, quae multae sint, sine labe venerea. 3'. Porrorum tamen indoles apertius indicatur , si semel extirpati sponte dc sine causa repullulento 0.' Certo demum colligitur ex aegrotantis confessione, ut cui facile sit
verrucas, quas in pudendis habuit a teneris unguiculis, distinguere porris caeterisve excrescentu* , quae post suspectum veneris usum appa-
316쪽
varia iustitui debet pro gravitate causae,
a qua de Epadent. Et numero aut gradu symptoma-IUm , quae
4'. similiter ab aegrotante discendum est an porri aut verrucae sueeenserint impuro concubitui, qui recens effet, atque adeo a colatagio genitalibus nuper affuso progerminaverint An contra citra concubitum ullum, qui suspectus esse possit, sponte prodierint, atque adeo a seminio In lan
guinem jam pridem infuso dependeant Zj. V. P R O G N O S I S.
I'. Venereae genitalium excrescentiae ex se quidem leves sunt , possuntque facili negotio radicitus extirpari- Δ. . . 1 At verb ratione causae graviores esse possunt, nempe si a semimo in sanguinem jam pridem infuso producantur, qaoniam tunc luem venerestmconfirmatam arguunt, cujus hydrargyrosis unica medicina est. Quin imb licet constiterit easdem inferri a tabo genItalibus recenter superamuso in impuro concubitu, periculum tamen est ne vinis, quod subter cuticulam jam penetravit, nec Inde potest ulla ratione effluere, ulterius progressum sanguinem pedetentim inquinet, dc luem conlirmatam tandem inferat, si omittatur antivenereorum usuS.. 4'. Hinc liquet luem confirmatam plerumque argu1 a porcis M verrucis genitalium venereis, vel tanquam causam , vel tanquam effectum. Cave tamen ne cum Chirurgorum vulgo luem veneream in iis omnibus t rere temere concludas , quorum genitalia vel praesentibus obsidentur porris aut verrucis, vel olim obsessia sunt l, cum certa experientia compertum sit porros & verrucas, qui a contagio dependent recenter admillo, racliis citus curari sine ulla noxa , quae in sanguine superstes sit. Porri, verrucae, condylomata , cristae genitalium , si innammata in abscessum abeant aut si lancinantia carcinomatode in naturam contrahant , quam celerrime extirpanda sunt, ne cunctando finitimae partes in ejusdem labis consortium trahantur.
Ρo is , verrucis, condylomatis, cristis duplex medicina facienda est , altera interna , quae seminio virulento in sanguinem jam ingresta vel proxime ingressuro medeatur ; externa altera , quaepartis vitium deleat Sc
I. Circa internam quidem medicinam, si colligere liceat ex Ind1c11surgentibus luem veneream latere, Plena hydrargyrosi utendum est juxta methodum infra proponendam, cum ea tantum ratione ViruS, quod in sanguinem jam infusum est, certo debelletur. . a'. Quod si aegrotans huic methodo ceu operosiori repugnet, at altem adhibendae sunt identidem leviores unguenti mercurialis inunctiones super genitalia , inguina, nates &c. vel praescribenda praeparata Mercurialia , quae diaphoretica sint de tacite anti venerea, interjectis identidem catharticis, quae humores ad salivales glandulas confluentes deorsum d Lurbent, juxta methodum , quam supra proposuimus Capito I. ubi ac Iovorrhura.
317쪽
L13ER II L C Ap v T I X. 2833 . Si vero nulla fuerit luis suspicio , dc excrescentiae, quae implari Unconcubituni sequuntur , vitus recens necdum ultra morbi sedem progres
sum significent , plenae quidem hydrargyro si licebit tuto parcere ; at saltem, ut in praecedenti paragr rho levioribus inunctionibus vel iterato Mercurialium praeparatorum uini satis diu insistendum erit, donec virus subter cuticulam illapsum perfecte profligatum videatur.
II. Jam vero quod ad externam porrorum, verrucarum, condylom tum curationem , variant iam pridem sentetitiae. I - Antiquiores Medici excrescentias omnes filo vel seta equina comprehensas arcte ligabant, donec exsiccatae sponte deciderent. Sed ea me- rhodus jam damnatur, nec immerito , cum dolorem acrem semper , gravem inflammationem plerumque inferat arctiore ligatura ; chm excies
centiis callosis , potissimum vero si complanatae sint dc parum extent, ii par sit, ut quas colligare non liceat , cum deciso tantum extantium falligio basi numquam medeatur , a qua superstite novae excrescentiae brevi repullulant. ΣΠ. Satius es: proinde excrescentias summis sinistrae digitis preliensas forfice ad cutim proxime resecare , & deinde modo nullus ad basim calliis subsit, levius quod superest ulcusculum cicatrice quam celerrime obducere , quod plerumque facillimum est. Si quid vero callosi lateat, operae preti una est , Ut priusquam coeat CIcatrix, callus vel suppuratione resolvatur vel usu cathaereticorum absumatur, ne inde nova succrescat porrorum luxuries, vel quod pejus est, ne derelicti calli in phymata radicentur. Ea sane methodus utilissima , quoties porris longioribus , qui duridc callosi sint, vel cristis grandioribus Sc in plures lacinias divisis medendum est , quoniam eo pacto levi facilique anc1sione horae momento obtine. re est quod alioquin repetito acriorum cathaereticorum usu vix forsan in 'a plures dies conficeretur cum sit ama aegrotantis molestia nec sine oravi inflammationis periculo : Porrb detruncatis semel excrescentiis basi caute prospiciendum est, neque permittendum unquam ut fraemature coeat, nondum resolutis, suppuratis, emollitis vel absumptis callis omnibus. Q. Sed methodus eadem satis commoda nequaquam videtur , qtiotiescunque excrescentiae humiles brevioresque nec digitis suspendi, nec radicitus exscindi possunt' quamobrem praestat ad cathsereticorum risum com fugere , qtiae porris, Verrucis, condylomatis illita vel admota , non modo excrescentiarum fastigia , quae prominent, detruncant, sed earumdem radices funditus extirpant, & quibus adeo nec certius nec essicacius quid
10. Inter caetera minoris notae usu probatissima sunt & receptissima pulvis ex duabus sabinae pulveratae partibus dc una Ochrae ; pulvis vitrioli cyprii ; pulvis ex aequalibus Mercurii rubri praecipitati, aluminis iusti dc fa binae pulveratae partibus 1, pulvis Mercurii praecipitati rubri solus, vel cum aequali parte praecipitati Mercurii albi &c. quae singula porris de verrucis. saliva prius madefactis insperguntur, vel butyro aut unguento basilicone excepta cum linamento iisdem admoventur, donec exsiccatae excrescentiae sponte decidant,-
318쪽
Si pocii & verrucae nimium callota horumce remediorum vini eludant, possiant in usum vocari sequentia, quae potentiora sunt, nempe aque aluminosa magistratis Faslopii; aqua phagaedenica, quae cum aquacescis & sublimato coriosivo paratur , aut
irium auod ex aerugine cum nitro calcinata & in cella de qconficitur. Haec autem stingula porris , verrucis, condylomatis vel guttatim instillantur , vel linamento imbibita iisdem apponuntur, c vendo nz
licebit uti lapide vulgari cauteriali, lapide infernali seu luna cornea, oleo glaciali vitrioli, butyro antimoniali &c. 1isque excrescentias levIter attin- ere, vel etiam deras a paucula lapidum tamenta , aut unam Vel adieram flet butyrive guttulam gomypio vel linamento exceptam iisdem caute apolicare sed confinibus partibus emplast ro de usiavo probe prIus minut1S.8R Cavendum tamen ne arsenicalia unquam adhibeantur aut corrosiiva ulla ex arsenicalium familia , quoniam quantacumquz arte praeparentias , cicurationis nescia naturam semper r tinent, adeoque dolores intolerandos , inflammationes , spasmos, lipothymias &c. plCI'ai Lque advocant i, quin etiam lethalem quandoque noxam sanguini inurunt, ut Q. Bassis ulcerata, quae superest porris, VerruciS,
Mercur pr ipitati ad mira sint , donec cillis perfectE res olum festis
citer coeat, novos porros numquam productura.
De Crilsis, Moris, Ficis , Mariscis se Rhagadiis Ani.
f. I. DESCRIPTIO. M ORO ORVM localium, qui a seminio venereo recenter admisso
producantur , agmen claudunt affectus varii, qui solent 1n ano vel juxta anum oboriri , ut cristae , mora, fraga, fici, mariscae, rhagadia &c. ouae stingula paucis jam exponenda sunt. . I. Cristae sunt elongatae cutis appendices , stitu & magnitudIne Variae , modo pendulae, molles, flaccidae , reliquae cuti concolores , paleIS quae Zgallinarum mento dependent simillimae ; modo contra durae, rigenteS, llos, de skirrhodes, cristis silmiles, quae summo gallinarum CapIti Innascuntur. Si fricati ne , contrectatione, distractione, usu acrIOrum IC mediorum nimis irritentur, inflammantur, & nisi 1nflammatio cito re solvatur, in stippuratum abeunt si molles fuerint; si vero sLirrhocles, in carcinomato len naturam degenζx nx' . , . t L CIL Adnascuntur ano excrescentias aliae densiores, Iphaericae, g'ODOὶae ,
capitatae, granosae, tenui pediculo cuti adhaerescentes , qu norea suu , thymi, frua vel mρra i si majoros, μι vel dici iobent
319쪽
L I B p Ι I I. C A p tr T X. α ssimilitudine. Modo molles, pulposae, laeves sunt ; modo ver b durae, asperae, skirrhodes. Ex se inflammationis quidem expertes sunt , indolentes , cuti concolores ; sed si vitio sanguinis, distractione, contusione , usu acrioris topici inflammentur , vel in abscessum abeunt si molles sint,
unde non raro ani fistulae 1, vel si durae fuerint, citra suppurationem calent , dolent , lancinant , uno verbo carcinomatodes fiunt.
III. In fundo sulcorum, qui radiatim anum ambiunt, fissiirae fiunt, Graecis Rhagades vel Rhagadia dictae , quae si superficiariae ac labris mollibus atque complanatis septae sint, parum doleant, pure spisso , albo, maturo manent, boni moris 1, si vero profundae, phagaedenicae, labris callosis, duris, extrorsum replicatis obvallatae sint, identidem lancinent, soco puris ichore dissiuant, mali moris esse consueverunt.
I. Prima cristarum rildimenta in ano apparent, quoties ultra tonum Vitapius anus distrahitur vel aversa venere , vel violenta duriorum faecum
egestione dum enim diducta cutis sibi denub permittitur , laxata in sese concidit dc in plicas pendulas corrugatur. Leviores illae plicae sese in dies paulatim promittunt in cristas , quoniam stagnante limpha uberius nutriuntur. Stagnat autem in iisdem limpha causa gemina, 1'. V iscidi tale quam habet seu ab admisto contagio venereo, seu ab alia quacumque causa , unde fit ut aegrius progrediatur, χ'. N mia partis ipsius messiimite unde fit ut debilius propellatur. Hinc ergo liquet cristas legitimas luem veneream & muliebrem patientiam frequenter quidem , sed non semper arguere. II. Prostant ad ani ambitum vesiculae, vel si mavis, lacunae multae , quae natura vacant secernendo humori pingui, viscido , sebaceo, ad podicein
lubricandum a natura comparato. Ab hisce vesiculis, si mole tumeant , oriri solent in ea cutis parte quam Occupant, excrescentiae variae, globosae , capitatae, granosae, quae ano adnascuntur ; minores quidem dc fragis seu moris pares, si vesiculae dc pauciores & minus extumeant ; majores ve-1o , dc fis seu marisiis similes , si vesiculae plures aut magis excrq scant. Illae vero vesiculae ideo tument excrciscunt', quia humor quem recondunt , contagii veneret illapsu ita inspissatur , ut intra sua conceptacula haerere, eadem sensim dilatare, dc limphae circumfluae regressum retardare vel supprimere necessiim habeat, unde vesicularum tumefactio , accretio , ac demum supra cutim finitimam extuberatio.
Potest autem humor ille contagio venereo infici, vel a sanguine ipso pridem infecto , cujus vitia participat humor sebaceus , qui inde secedit ;vel a viridento femine , quo ab ano stillatim manante podicis confinia non ratb madent in iis qui aliorum libidini flagitiosissime serviunt. Hinc liquet mora, fraga , ficos , mariscas luem quidem veneream semper , at non semper flagitiosam venerem attestari. III. Rhagades fiunt vel distractione qua discinduntur , vel erosione qua ulcerantur rugarum interstitia in ano : Disratilione quidem vel a violenta duriorum iacum egestione , vel a flagitiosa cinaedorum patientia :
fraga , fici , mariscae ab ani lacu.
320쪽
garum anIdiscissis vel erosis. I. Cristae molles , vel callosae. 2. Mariscae pulposse, vel skirrho-
s. Aliqua-do abscedunt , vel ab elint in
gades in ab-1cellus vel in gangrae
. Sessio ni, equita tioni, egesiationi varie ossiciunt.
Rosione ver b vel a virulentia humoris seminalis qui ab ano defluit in clansedis, vel ab acrimonia succorum qui a fluentibus vel suppuratis haemorrhoidibus , aut ab intestinorum cavo , in dysenteria , di arrhoea, hyperca, tharsi di c. depluunt , & qui haerent impacti inter ani plicas. Hinc liquet rhagades ani a lue quidem venerea ut ab impurissima venere quandoque fieri, at frecluentat lime a neutra causa sed a vitio leviore produci. Pudet sane turpia tam saepe refricare , sed exigebat instituti operis finis causam minime taceri, quam maximo humani generis opprobrio experientia docet morborum venereorum causam esse ' nimis veram dc ni mis frequentem. Imb verb poscere visa est: ipsa honestatis ratio eamdem causam laepius inculcari, ut ii 'limbus circa jecur ut rosum tam malet sanae libido Levit, moniti aliquando sapiant, & si neqne naturae sensu reVocari , neque terreri valeant Dei judicio , ad saltem certa malorum hinc impendentium notitia a tam turpi flagitio tandem άvertantur.
10. Si cristae limpha tenui , parce congesta, nullo ver pauco seminio, venereo infecta excrescant, laxae & pendulae ; contra verb rigentes & callo se futurae sunt, si a limpha crassa, ubertim aggesta, seminio Vene
reo multum inquinata nutalantur.
Σ'. Similiter mariscae molles Sc pulposae futurae sunt, si limpha fluxili pauca , pura nutriantur , contra verb si limpha viscida, uberi, virulenta , renitentes & skirrhodes. 3'. Pari quoque modo ex diversa limphae copia Sc qualitate repetenda est diversa labiorum conditio in rhagadibus , quae quidem dura & callosa , si limpha viscida , copiosa , contagio venereo gravida fueri contra Ve-rd mollia 3c laxa futura sunt, si limpha renuior , parcior , purior sit. V. 'cristae, mariscae, rhagades, si distractione , contusione , pressione, contrectatione ; usu cathaereticorum , faecum alvinarum duriorum asperitie , vel earumdem liquidiorum acrimonia nimium irrirentur , coercito prae dolore sanguinis circuitu instaminabuntur magis vel minus intense , prout sanguis ipse natura fervidior erit vel temperatior. 10. Nisi vird inflammatio celeri resolutione evanescat, inde cristae &mariscae, si molles sint, in suppuratum abiturae sunt, unde abscessus , apostema , fistula vel in necrosim , unde sphacelus: Si verb durae dc skirrho des sint , expansivam rarescentiam sensim concepturae , unde dolor
acer , lancinans, uno Verbo carcinomato des.
6'. Nec dispari ratione rhagades ipse semel inflammatae, si molles fuerint , suppuratione cuniculos fistulosos subter curem agent in podicem; vel necrosi in sphacetum desciscent : Si verb callosae , expansivo calore in
70. Qtiandiu cristae, mariscae, rhagades inflammatione vacant, vel me re skirrhodes sunt, ambulationi, sectioni, equitationi, faecum egestioni ossiciunt quidem, sed ossiciunt parum : Contra verb si inflammatae , sup- puratae, exulceratae, carcinomatodes fiant , obstant ne eadem munia nificum dolore exerceantur.