Francisci Petrarchae De remedijs vtriusque fortunae, libri duo

발행: 1616년

분량: 755페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

241쪽

VT QVS FORT. LIB. I., 233nabo; neque ideo bonum aliquid dicam , quod

aduersum malo sit. Duo enim extrema libi in-Micem aduetia , pariterque a medio , hoc est, a virtute,distantia,pariter mala sunt. GAU. Ergo malum est amare ὶ ΗOc, ego fateor , ma- Io , nihil melius inuenio. Credo, Hercle, ut est animus ό sed tua opinio rem non mutat. GAk o oderint quos delectat, ego amabo. Odium , atque amorem indifferentia dixerim. Nam ut odisse vitium , & amare virtutem ,r aeque laudabile est ; sic , seu virtutis odium , seu Avitii amor aeque damnabile. Et ad summam, vix inuenies , quod per seipsum sio laude . vel infamia dignum sit, quin paucis additis,lausi ac Vituperatio, altera locum sumat alterius. Tu,quida , mes videris. G V. Quid amem,nisi quod caeteri

. Non omnes idem amant. Fuerunt,qui amarent Deum tam enixe, ut pro amore hoc , omnia

quidem & seipsos, vitamque suam proiecisse, I

aerum duceret. Fuerunt qui non altius aspirantes, pro nuda virtute , aut pro patria idem Beerent: numerarem,nisi innumerabiles essent. G. V. Ego, nec in coelo fui unquam, nec virtutem vidi; a- .

mo. quae cerni possitnt. q. . Si nihil amas, nisi quod cerni potest , nihil igitur magnum amas. Quid . quod directe obuias praecepto illi vulgatis.1smoὶ Nolite amare, quae videntur, sed quae non videntur:quae enim vicientur temporalia sunt: quae autem non videntur,aeterna. Vos autem coeci animo deditique oculis , aeternum nihil, non di-om amare , sed nec intelligere , nec cositare quidem idonei: vobiscum peritura sectamini, dc pudendos affectus honesto tegentes velo libidinem dicitis amorem:illum colitis,illvin, fandi licenust, Deum facitis, Ir Probra vem , quae vix

242쪽

coelum tegit,excuset. Qujd enim Deo aut hore fit perperam Z Ite iatri ,erigite Deo vetao aras ac thura porrigite;ille Vos ad coesum evehet. I m-mo vero coet i Deus illum. & vos trudet in tartatiram. GAU. Inueniles ludos in calumniam tra

his:amo, da veniam. Η. Si ab offenso poscenda est venia , ipse tibi ignoste : neque enim alium, quam telaedis; &, ab iniser quos inter scopulos fragilem cymbam agis: G gV. I uuat ita viuere nee intelligo quidnam vetete Misi rum est peccare mi se rius de lectari, miserrimu m excuta re, atque amare peccatum ὁ & tum demum consuinata amentia est, cum ad studium volupeatis , opinio quaedam honestatis accesserit. SAU. Amo, nec nec possum aliter,nec Volo. R . Posses nempe,si velles,& forsan adhuc:Voluentibus annis, voles:si quidem,etim in inuitis tam praeci ue in hoc morbo euenit , ut saepe Virtuti tentatum frustra remedium ultro dies longior afferat. R o. Age igi-Pur,lude,insani somno laetare; experreatis flebis. GAV. Ego vero non flebo, sed canam, meque Ποῦ 1lim, more amantium , carminibus consolabor.

RA. Est hoc quidem . de quo multa dici possunti

dc, quando huzme trahis, insistam. Inter multas.fiteor,mira haec amantium amentia,non solum

pud vulgus, ubi, consuetudine in naturam vera, furor omnis excusabilis , sed apud utriusque linguae doctissimos. Nam Sc poetas Graiorum, & Vestros. quaedam de alienis, multa de suis amoribus plausibilite conscripsisse, compertum est:atque unde morum infamiam merebantur,eloquentiae gloriam consecutos. TolerabilioTapud illos Sappno:

aetas, sexus, animi leuitas puellam excusant. Sed

243쪽

que non poeta modo insignis,sed vir fortis, & re bus gestis in sua Rep. clarus fuit. Seu quid ea Ve-stris, o uidio, Catullo, Propertio, Tibullo, quorum nullum serme nisi amatorium , est poema: 'uanquam,quid poetas,quibas,nescio Vnde, maior licentia data est, non potius, vitae duces, arguam philosophos;vbi hercle gaude , grauitatis multo prus vestris fuisse, quam Graecis: ViX enim oceurret horum aliquas tam perditus,qui non dicamJ tale aliquid fecerit , sed non libere totum

hoc vanitatis genus irrilerit,atque damnauerit:apud illos tamen , non communes quosque, sed .

seuerissimos philosophorum, Stoicos, ipsumque quini miraberis J Platonem, in hoc errore versatos scimus. Amaturum quidem apientem volunt Stoici; & sane, si de amore conueniat,non falluntur. Amabit enim Deum sapiens, ut dixi, amabit & proximum, amabit virtutem, sapienistiam,patriam parentes filios, fratres , & amicos; &, si verus sapiens fuerit, etiam inimicos amabit,

non propter illos fateorri sed propter cum, qui hoc iubet. In his omnibus f oro te J quis locus

est pulchritudini Sie enim Ciceronis Tu seu laiano diffinitum legimus : Amorem ipsum conatum esse amicitiae iaciendae ex pulchritudinis specie. Quis tam coecus , Ut ncm v ideat, quid sibi velit haec pulchritudo 3 Recte ergo quaerit illic Cicero ; Qαis est enim inquit, iste amor amicitiae: cur non deformem adolescentem quisquam amat,neque formosam anum nimirum aetas, Beserma cum delinimentis suis, sunt huius amicitiae fundamenta; quae honestias sic dicitur, quam Iubido: quid si tamen apertis, anisque oculis se ei-le cernitur Itaque tota res eo redeat, et, sit amomquisquam in rerum nat Era,fine sollicitudine, tu

244쪽

coelum tegit,excuset. Qiijd enim Deo author fit perperam Z Ite iam ,erigite Deo vestro aras ac thura porrigite;ille vos ad coelum evehet. Immo vero coeli Deus illum & vos trudet in tartae rum. G.A'. Inueniles ludos in calumniam tra

Ilis:amo, da veniam . . . Si ab offenso poscenda; est venia , ipse tibi ignoste : neque enim alium, Quam telaedis; &, ab iniser quos inter scopulos fragilem cymbam agis lG:AV. Iuuat ita viuere nec intelligo quidnam vetet e R , .Μiscrima est peccare miserius delectati miserrimum excusare. atque amare peccatum ὁ & tum denii: m consumata amentia est, cum ad studium voluptatis, opinio quaedam h ohestatis accesserit. GAU. Amo, nec nec possum aliter,nec volo. R A. Posses nempe,si velles, Sc forsan adhuc:voluentibus annis voles: si quidem,cum in multis tam praeci ue in hoc morbo euenit , ut sepe virtuti tentatum frustra riumedium ultris dies longior afferat. Age igitur,lude, insani somno laetare; experrectus flebis. . GAU.Ego vero non flebo, sed canam, meque 4 sim, more amantium , carminibus consolabor. .' 'H. Est hoc quidem de quo multa dici possiiiiij,

quando huc me trahis,insistam. Inter multas, fiteor,mira haec amantium amentia,non solum apud vulgus, ubi, consuetudine in naturam vera,

furor omnis excusabilis , sed apud utriusque linguae doctissimos. Nam dc poetas Graiorum, & ve-mos quaedam de alienis, multa de suis amoribus plausibilite' conscripsisse, compertum est:atque inde morum infamiam merebantur,eloquentiae gloriam consecutos.Τolerabiliocapud illos Sappho:

aetas . sexus, animi leuitas puellam excusant. Sed

245쪽

UTRIUS 'FORT. LIB. I.

que non poeta modo insignis, sed vir fortis, Zc re bus gestis in tua Rep. clarus fuit. Seu quid ex vestris, o uidio, Catullo, Propertio, Tibullo, quo-'rum nullum serme nisi amatorium , est poema: 'uanquam,quid poetas,quibus,nescio Vnde, In ior licentia data est,&ahon potius, vitae duces, arguam philomphos;vbi hercle gaudeas, grauitatis inulto prus vestris fuisse, quam Graecis: vix enim oceurret horum aliquas tam perditus qui non dieam J tale aliquid secerit , sed non libere totum hoc vanitatis genus irriserit,atque damnauerit:apud illos tamen , non communes quosque, sed seuerissimos philosophorum, Stoicos, ipsumque squini miraberis J Platonem, in hoc errore ver sitos scimus. Amaturum quidem sapientem volunt Molei; & iane, si de amore conueniat, nore falluntur. Amabit enim Deum sapiens, ut dixi, amabit & proximum, amabit virtutem, sapienistiam patriam parentes filios, fratres , & amicosp&, si verus sapiens fuerit, etiam inimicos amabit,

non propter illos fateor' sed propter eum, qui hoc iubet. In his omnibus f oro te J quis locus

est pulchritudini Sie enim Ciceronis Tuiaula nodiffinitum legimus : Amorem ipsum conatum esse amicitiae faciendae ex pulchritudinis specie. Qvjs tam coecus, ut ncm v ideat, quid sibi velit haec pulchritudo λ Recte ergo quaerit illic Cicero ; Quis est enim inquit, iste amor amicitiae: cur non clesermem adolescentem quisquam amat,neque formoam anum nimirum aetas, reforma cum delinimentis suis,sunt huius amicitiae fundamenta; quae honestius sic dicitur, qtiam Iibido: quid si tamen apertis, sinisque oculis faei. IE cernitur3 Itaque tota res eo redeat. t, sit amor quisquam in rerum natara,fine sollicitudine,itu

246쪽

z36 PETRARC. DE REMED. . pique desiderio, sine suspirio , & ardenti eura, sit

hic sane permissus lapienti. Vacat enim omni libidine,ut Cieero idem ait, omnique tumultu, atque angore animi, quae maxime vitanda sunt sa- lPientibus. Caeterum, non, ut fando eterum facies velari, sic mutari verit4s rerum potest: sermo i autem nobis nunc, non, nisi de libidinoso amo-xe su spectuse 9: : qui his multuque aliis magnis malis vacare nullo potest modo. Et haec quidem lde Stoicis. Ad Platonem venio, qui philosopho- l

.Tum princeps,imo ut aiuntJ philosophoru Deus. Etsi in hoc multi litigendi in omMi autem quaestione, non plurium, sed maiorum, meliorumque iudicio standum est, Plato, inquam, utique summus vir,de amoribus suis,etiam turpibus, quanquam

vero philosopho nulla libido non turpis,&inconcessa sit space tanti viri dixerimJ multa licentius scripst,quam quibus Platonicum nomen scribondum esset. Scripsit tamen, dc quod nollem,scripta

extant:neque tam celebris famae notam, neque iudieiuna posteritatis eru buit: cura hac, metum que. omnem vincente impetu passionis fianimum Vr.

gentis, stilique dulcedine calamum excitantis:qiri vel in turpi, pudendaque materia, tanta illi est, ut Epicureis magis quam Platonicis in rebus qua: si solis in luto Platonici radios cernas ingeni j. Et hanc ipsam post Platonem, multis video causam fuisse, ut scripta relinquerent, quae vel honestius non scripsissent,vel contultius deleuissent,& multis, ut idem faciant , futuram esse coniicio:sed fa- Inosiorem attigi. Proinde, quod ad reprehensione attinet insaniae talis,dc aliqua diximus', ac multa, Zc varia dici possunt:quod ad remedium vero, non pauca. Nam ad illam, quam dicis consolationem

inali huius quam. tibi de carminibus peruentura

247쪽

gis, breuissimum Flacci carmen, ac peg cuncta tio illa pro responso sit. Hι bene ver ficulis speras tibi posse dolores,

Aque astas,curasque graues e pecto= e pesti Loquendo canendoque amor alitur, accenditurque non extinguitur, nec lenitur,Vt, quOS me mora S cantus, dc carmina tuorum, non fomenta,

sed irritamenta sint vulnerum. GAI . Credere iam tandem admonitus Scexpertus incipio ; quamobrem , si libet, omissis aliis, ad remedia stilum erte. f..H. Multi olim ista conquirere nisi sunt; in quibus Naso mirus medicus , morbi amantior, quam salutis .cuitis quladam leuia quaedam foeda, vel inem cacia, tamen est aduertere. Seripsere alij, inter quos.Cicero breuiter potenterque I adsummam pauca haec simi, quae, de multis electa , proinhauerim loci mutatio, quae, ut corpori, sic animo aegrotanti, salubris interdum est. Evitatio om- .nium fugaque diligens, quibus amati Vultus me 'moria retraharis, Occupatio quoque, traductioque animi ad alias curas mouasquc sollicitudines, quibus morbi veteris vestigia deleantur. Cogitatio vehemens assidua, quam turpe, quam triste, quam miserum. Postremo quam breue, quam

labile ι quam nihil sit omnino ; quod dissicultatibus tantis appetitur; quam facile quantoque melius vel impleri aliter, aliisque viis, vel contemni penitus possit, atque abiici,interque rerum vilissima deputari. Multos praeterea curauit pudor, . quod maxime generosis animis accidit. dum ob

seruetur infami a irrisioque ; dumque se digito 1ignari, vulgique fabulam fieri do Ient, dum sub oculos redit rei foeditas, fluctu vacua , plena dedecore , plena periculis, plena doloribuS, ac poe-4ausis. ad eAlienum: , paOdcω. e custa

ν Cooste

248쪽

tionibus , ac falsis opinionibus reiectiε, veras inriduere,nihil hic naturam,nihil fatum, nihil stellas agere , nihil deniquo, nisi solam animi leuitatem atque Iiberum iudicium. Est enim in aegrotantis arbitrio, ut sanus fiat mox, ut bona fide velle coeperii,& blandae consuetudinis nexus dulces abruperit; laboriosum certe,sed volenti possibile . Est quidem . t grauissime ait CiceroJillud ,quod in omni perturbatione dicitur, demonstrandum, nullam' esse, nisi opinabilem. nisiiudicio susceptam, nisi

voluntariam .Etenim,si naturalis alnor esset, S amarent omnes, di semier amarent, di idem amarent;neque alium pudor,a fium cogitatio, alium satietas deterreret.Ncmpe hoc ultimum satietas, a quibusciam inter remedia ponitur: ab aliis auidamor nouus,quo, ut censent, Vetus amor: quasi clano clauus,pellitur quod quamuis Attaxerxi Persiarum regi, quem Assueruam sacrae Vocant Iiterae, &saggestum ab amicis, Sc effectum utile deprehensum author expressior sit Iosephus:de euentu quidem non litigotae electione pronuncio. Itaque duo haec utilia fortassis intcrdum , semper certa periculosa crediderim: si neque horum aliquo,neque omnibus conualescas,ad morbi cavias animo recurrendum erit. Hae verosni fallorJ priinae omnium,ac maximae sunt, valetudo,&forma elegas, , opeS, otium,iuuenta. Vt corporiscrgo, sic animi morbis contraria optime medebuntur.agritudo deformitas, inopia.graue negotium,ienectus erro minuenilium castigatrix eximia. Haec milia

sum ultima dura quidem 'd,PIO magnitudine pestis,

media.

249쪽

NAti mihi sunt fili j. Geminatum ma

lum, pondusque doinesticum. G AH. Filij mihi sivit nati. i.- Laboriosa uxor, laboriosior amica, laboriosissima.dem GD prole S. G H. Nati si iij. Dulcedo amarissima dc fel melle surcumlitum. OA , . Fata mihi est dulcis soboles U. Fontem tibi grauium curarum domi natum

credito. Nunquam sine metu atque angoribus vi tam age S. G. άκ. Filios genui. Nec timere, nec sperare, nec vota facere noueras. En disces

tuo periculo , diseos 6c parentes orbos milerari, disces & in breui vita tensas curas texere, teque longiora negotia ordiri : disces his, quae nil ad te dervineant torqueri; quae visurus nunquam sis disponere Ad postremum, disces amare plus at iam quame,disces ardentisiune diligere tepidi sti me diligi; duras artes. G AU. Filios habeo. Nuc primum intelligere incipis, quid ipse debeas Iarentibus tuis.G V.Filios procreaui. R . Settii arborem inexhausto percolendam studio, quae

te dum vivas, exerceat, cuius nullos forsitan autέeros,& fortasse post obitqin,fructus legas. G AI . Fili j mihi tant, i Si boni, iugis timor,sui mali, inpiternus dolor: interim solamen ambiguum, certa cura. V. Habeo filios. Habes 'nde vivus doleas, mortuus agnoscari . Habes & vnde tapius mori possis. - V. Pater diliorum sum honorum. Res . Quanto meliores fili j, tanto petieulosior conditio tua est. Nescis,quam dole

di materiainsignendo quaesieris , quos laesis

250쪽

Iriis aditus in tuam domum patefeceris,quantum in te ius morti m ile riaeque praeb ueris. O matres miserae,ait Horatius: O patres miseri, dico ego .G. optimorum pater Ialiorum sum. Optanda mors tibi integro est , ne forte vivus esse desinas, quod delectat, & aliquando cum Nestore a sociis quaeras, cur tam diu vixeris. 9. I . Votiua felix laetusque sum sobole A. Felicit ε anxia uollicitum gaudium,ec saepe moestum,felicitas misera o POL 1em multos illustrium proferre, quorum felicita

ti nihil magis obstitit . quam quod filios habue

runt.

IN fans filius festiuus est mihi.' - .Μodb ne ista festiuitas i si dolorem desinat, & quo tibi prae-

.sens laetior infans tuus fuerit eo moestior sit digressus. G. Infans est mihi bonae spei. R. Qiijd si sit nullius rei 3 Caduca ante alias aetas illa:*ye in ipso fiore praeciditur. Vtique nil dulcius, sic 1 e re nil amarius. G.AU. Infans est mihi blandissimus atque multiloquus. R A. o, ne istae blanditiae vertantur .

in lachrymas. Res est descissima state orJ infantuli spectus , dc alloquium, utque est apud Statium

quae , dum audiuntur, mulcent, dum audiri a plius non possi1nt, cruciant: nec sine sensu doloris , ad memoriam reuertuntur: sic humanis m rebus, sed in nulla magis dulcedini opposita semper amaritudo est. GAV. Delector tilio infante lucum dissimo I

SEARCH

MENU NAVIGATION