Francisci Petrarchae De remedijs vtriusque fortunae, libri duo

251쪽

dissimo. '. Non prohibeo dele ri. ne naturato stem sed in omnibus modum quaero; sine quo ni-Bil bene agitur. olo te parcius gaudere, ut, si d lendum fuerit, possis 3c parcitis dolere;&moneo cositare , facile fieri posse, ut arundineo bacuIo insistas vel in caducum te parietem inclinaueris; quod sepe dixisse fertur Adrianus princeps,cum lium Verum puerum pulchrum,sed fragilem, adoptasset;& tecum canere possis Maroneum

Cifredent terris hunc tantum fata,neque ultra

G. Gaudeo de infante meo. R, sic gaude, ut dolieturus, siue ille,Vt dixi, acerba morte defungi rur, siue . quod est multo grauius quodque saepistinist accidit, e gratissimo infante, sit ingratus,& inobediens adolescens. A g.Μultum gaudeo de infante filio. '.Nemo tam stultus agricola est, qui de flore arrultu gaudeat:friictus est exspectandus; tuc gaudedu modice . Interim tepe states gradines,& vredines metuendae suns, fraenadumque metu gaudiu. De insigni natorum forma. D Lά L. L X XII.

INsignis est natorum sorma. R. . Si tuam tibi

formam contemnendam. me docente, didiciasti, quanti alienam sis facturus , intelligis. G.AVaorn filiorum magna est. R g. Μagnummatibus discrimen , foeminisque quam maximum. Iam primum pulchritudo, &castitaq raro eo habitant. Nam nec volunt, fixque, si velint, Iiceat:cum humana omnia,tum in primis pudici-xia hodie male tuta est 3 praesertim ubi formae

252쪽

egregiae iuncta est: sunt quibus inuidetur sed inim suos fines sese tenet inuidia; lolet, irascitur nihil ultra: quidam illaesi, inter multor rim odia se ruiem; quidam perpetua ; & ad ultimum inconcussa viguere tyramride: quot assidue plaeato Inari naute, quot per sylvas saluis mercibus praeteIeunt mem' catores ἴ nec pyrata illis, nec his praedo obuiuia Quam tu mihi formosiam 1ntentata dabisΘ Casta 1icet obsidebitur, oppugnabitur. Qui S auimus , muliebris corruptorious tot resistete Admouentur muris scalae blanditiarum 3 machinaeque mu- nerum di latentes subterram, Daudum cuniculi: s his artibus non proficitur, manu improba vis affertur: si fidem quaeri famosissimos raptus ad .

memoriam refer. Forma multOS tentauit, ic ten,

tandos praebuit quosdam strauit;&,vel in crimen impulit, vel in mortem .Fuit apud Hebraeos, exemplum tentatiotiis acerrimae,Ioseph;sed discriminprouidentia coelestis in gloriam Vertit. Apud Graios,Ηippolytus,& Bellerophon. : apud vos; Spurina.ne tentaretur,propriis se manibus de laxm uit. Non aprid Prim ,virgo Thamar,non apud secundos, Graia Penelope; non apud tertios, Romana Lucretia tuta fuit. Non apud Omnes, plurimae, vel tentatae passim , vel oppressis. Hi sunt formae fragilis, bc caducae fructus; qui persae .pe n. n opulentas tantum doma, sed ingentes, vethes,& magna nonnunquam imperia euerterunt. Notae sui hictoriae. Certe,nisi formosa adeo fuimet Helena,Troia mansisset incolumis e nisi tam for .anosia Lucretia Romanum regnum non tam velo .citer corruisset : nisi tam pulchra Virginia, nee tam cito decemvirale illud imperium defecisset; nec Appius Claudius , tantus legifer Romanus,

253쪽

s niisset : denique si formosae minus innumerabi Iesaut fuissent non tot raptae aut decerptae, in tot probra tanti' u eanimae riti Aa 5 eta arce pudicitiae, cecidissent: quare e spectus tormae bono S quos in.

ueneris renuncia, ut cum contrariis comparetur.

i. Formosissimus fit 1us est mih L R.AE. Forma haec Messalinae cuiuspiam cum libidinem c scitarit e l1ge, Vtrum Vis aut neget, ia amantis imperio Oc- eamb dum; aut annuat, MClaudi j gladio per- eundum erit. Cestitate igitur mortem , auuleerio autem nihil praeter exiguam vitae morulam quaesierit : & hoc tibi illa inclyta be excellens forma contuleti . In hoc ergo, ut in reliquis mediocritas bona: si extremorum alterum elige dum esset forma gratior sed gibbus. est tutior. Est mih nata pulchcrrima. t . Cirichinspice in sid ias. vim ca ueto. Iasouem putas aut Thesea aut Paridem v num es λὶ 2 Iille sunt. Filiam habere 1ollicitudo est. laborque, forma adirce metus fit que nili morte aut senectute no fugias: Ruptiis nainq; at terius iii domum metum transferes, non extingues. Praeclara natoria forma glorior & exulto. K. Glo rivisi di laetari forma sua iuuenes. vanu utique; sed vulgare est. Gaudere autem senem forma iuuenarsuo I illo; quam vanitate pleia am ni desipiat Jobie ctamque poriculis videt, stultum erorsus,dc in simiae proxiΠTiam. GA. . Ccies estisti Iij forma est.. R A Legisti reor. Iliados Homericae librum quar eum dc vigesimum, ubi Priamus, de Hectore suo loquens et Non,inquit, apparebat mortalis viri filius sed Dei: dixit Loc ille sed Achilles ei osten in dit hominis illam mortalis filium esse .non Dei εο tui nunc filii 'coelestis forma quam memoras, sine mento; eripi, foedarique potest; dc dum dii Ianu tanti P Iet ij sit, stimatio praerupta est. Ho

254쪽

errores tamen,& haS nugas, paternus amor immodicus & recti iudicii hostis,parit. G Formosissima mihi filia est. R. Ut nilaliud,sumptaosissima domus exit.

Est mihi filias uri fortis. R. Quanto ille est

fortior, tanto tu timidior sis,oportet. In no- nullos enim homines plura pericula quam in 1ui contemptores hoc est Viros fortes, congerit fortuna;nec immerito. Caeteri enim sese abdunt, euitantq; impetum,illi se obiiciunt fulminanti. Recurre memoria prς teritum tempus. Fortissimos fere omnes vioIenta morte confremptos initentes. G.Fortitudo fili j ingens est. R. Fortitudo pulae herrima virtus est; sed comitata casibus variis, ratas lachrymas, dc instructum feretrum habeto; omnibus mors vicina, viris fortibus contigua est.

G.Vir fortissimus est filius. t. Est qui patriae liber- ratem forsitan , stragem hostibus, sibi decus tibi se tum aliquando,metum semper afferat. G. itus mihi fortis,ac magnanimus est. R. At quid aliud interfecto in stio, Civon gemit; nisi magnanimum bellicae laudis ardotem Quid Euander in Pallante suo nisi nouam gloriam armorum 8c predulce decus primi certaminis Quid ali Ad Priamus Hectorem, pavens, monet: nisi ne Achillem solus expectet .Quidve aliud hunc ipsum mater anxia precatur, nisi ut fugiat bellicosum virum Guid denique uxor Hectorea, post viri mortem

255쪽

miseram dc feruorem animi,non se in acie conti nentem bellatorum, sed caeteros praecurrentem-

quod ipsum iam ante ab initio formidabat , ubi

euntem ad bellum, his vcibis alloquitur: Demonice , corrumpet te tua vis, neque misereris filii pueri,& mei miserae matris, quae cito Vidua tui e- ro. Quid postremo Mhillis genetrix, pro naIO,liamida dum diceret, Iam pelago terrisque meu I quaretur Achilles,

Et υolet ipsesequi; dumque illum 'ustra tam feruentis belli moti bus ereptum, dc imbecillem tranquilli senis in regiam inuectum, virgineis latebris occultare te mnes hos quidem fletus, ich metus, nihil liud, quam martia Iis,dc Virtus animosa pepererat. G. Valde mihi magnanimus est filius. Q. Magnus animus, sine magna potentia, stultitia magna est. Μagnanimitas recta hominum est paucorum; quamuis de qui potentissimi videntur, quam sint fragiles, multa etiam praeter mortem, sed prς-cipue mors declarat ut breuiter . vereque dici possit. Nil imbecillius homine, nilque superbius. I. Filius est mihi magnanimus. R. Gaude ergo: habebis magnorum conatuum plenam domum, oti j vacuam .dc quietis: dc saepe optabis, non tam magnanimum filium habuisse. Ad summam, clara est for . titudo, magnanimitas speciosia,utraque vero Iabo riosa,&turbida: tuta modestia,& tranquilla. De Filia captitate. DIAL. LXXIV. ca'ra pudicitiae sedo evugnantur amore . Nisini prasidio quam bιησtura suo.

o iij

256쪽

Ptimus tener est mihi. R Debet is esse vel filio charior; si quidem filium casus affert,

generum electio . Acceptum igitur filiae fer, quae nepotum debitrixilium iam nunc dedit. G. Generum optimum sors tribuit. R. Sunt hoc ith. 'genere & fidei insignis &persidiae exempla. Raro, vel nunquam tam fidolis patri filius fuit, qua Augusto Caesari Μareus Agrippa quam AntonI-tno pio Μarcus Aurelius erga quem, usque ad Illius vitae finem tribus ac viginti annis,ita se misit ,ut non modo amorem eius in filiam,sed imp-yrii quoque successionem,ut filius;fide perpetua,

. ac '1edulitate metuerit. At non talis ergές laudium fuit Nero, licet is quoque non suis meritis, rised matris ingenio principis filiam nactus,& in perium. G. Vnanimern &concordem generum iuueni. LA. Vide, ne spes successionis eau r bonorum competitio, concordiam hanc infringat. Qujs enim non vivere illum optet cuius sibi utilem vitam videt Sin aut vita ob mre,aliquo forsitan a Dpirami aut utilior mors esse cipit, seu videriimulantur habitur atque affectus ammorum:Occultumque mox odium erumpit. Quantae sane inter

socerum ac generum possint esse discordiae,ut 1ileam antiquam Danai fabellam; dc Numerianum Apri soceri sui dolo nefario interemptum,insa-

per Stiliconem cupiditate imperi j & defuncti soceri. dc generi viventis obi itum tab tande Caesaris, atque Pompei j notissimum estexenaplum.

257쪽

SEcundar nuptias celebrabo. 'A. si nosses ad liquidum, quid est foemina,quidve de

illa magni scribant viri. ne primas quidem nuptias celebrasses. G. Secundas nuptias celebrare est animus. Si non te primς nuptIaedomuerunt, iam secundas celebra ; si te nec illae domuerint,eelebrabis tk tertias. 9. Se cundis nuptiis intendo. V. Qη: exprimo coniugio prolem habens, nouercam luperinducit , suis manibus in suam domum mittit incendium. Si iuuenta urget,aut lia

hidinosa vellicat senectiis, qua nihil est turpius: posset forsan f ut ciuiliter hoc potiue quam honesth dicam J posset , inquam fortassis utilius, nisi peccati materia , vel diuina lege vetitum esset , concubinali obsequio subuenixe qaam nouercalibus odiis domus tranquilla turbari t quod Tito , ac Domitiano susceptis filiis Vespasianus prudenti stimus princeps fecit. Et aetate hac, Stephanus Colum nensis, haud lin- . merito inter principes memorandus. i AV. Ad secundas nuptias intendo. R. A. Potes id quidem secundum leges humanas , diuinis quidem legibus patientibus magis quam laudantibusmota Omnibus , quae de hac re Paulus tractat Apostolus. Certe etiam apud Gentiles iplbs, quibus laxior talium libertas permissam rem potius quam Probatam, intelligere est. Siquidem multorum matrimoniorum experientiam , quasi legitimae cuiusdam intemperantiae signum esse,vestri ma-

258쪽

quam multa contra secunda S nuptias, quamque acriter scribat,non est promissae breuitatis inserere: quae quamuis in foeminas , non in viros etiam dici omnia videantur,& haud dubie sexus ille maioris sit debitor castitatis ac pudoris,plus tamen prudentiae,ac constantia debent viri. . . Secundis mihi nuptiis est opus. .Mirenni fi mores vestros nouerim , non tantum superuacua, sed damnosa etiam,vobis necessaria effecistis. Tu vero durissimi oris sis: si ad te frenandum, uxore opus est altera. N. Ad secundas nuptias festino. R Age age,dum feruor durat: cum renurit, dolebis : non notasti, quam dulcis est sopor,in vacuo cubili: solum illum foedum,& miserum actum cogitas, qui tran-

vulnerat.

De Naioram eoniugio. D LA L. LXXVII- Exitus acta probat: ni lauda suis ab ortaro Sape bono austicio φιι amara venit.

NAtorum nuptiis sobolem propagaui. LIIo

nestior aliquanto haec quidem cura, quam Iuperior 3 &tamen saepe vitium propago quam sobolis, tilior fuit. Illa dulci mero doliu, haec amaris curis animum impIeuit. PAV. Nuptui natam dedi R. si prouide,sique felle iter.& filiam seruasti, di filium ut modo dicebam Jvel filio melius inuenisti si minus, de illam perdidisti, & tibi hostem, tyrannum filiae quaesiuisti. GO V. Viro filiam collocavi. . Si bonam, dulce pignus, ae suave tibi ereptum, alienis Iaribus inuexisti. At si malum,graui fasce, quo alium premeres, te levasti .s V. Filiam viro dedi. R.A. Noli nimium hine gaudere.Μultis anxiae,& infelicis vitae prin

cipium fugium nuptiir: Yt tmo omnia succedant,

259쪽

operosa res est coniunx. in laboriosam coloniam, duruinque negotium , quam amabas,misisti: nascentur filij. Domi illi suus scaturiet fons curarum:finge non nasci sed id ipsum miserum mole- . fiumque. Sic foecunditas onerosam,sterilitas Θ-diosam faciet mansisse tecum forsan optabit,pietatemque tuam hanc oderit. G. V. Filiae virum dedi. R . otiosae finem vitae,principium actu osiae; rei sarcinam familiaris grauemuemundi notitiam, experienriam sui ipsius. G.AV . Filia virum habet. R,AE. At perdidit libertatem, virginitatem, requiem: non aequa permutatio. G. κ . Dedi filio VXorem. R. 3. Grauior est immissa nurus, quam emissa filia: semper intestinum malum, periculosius extetno est. Patefecisti arcem hosti forsitan,

aut profecto participi;iam non solus dominusae' rum tuarum: refert qualis intrauerit. GAV. Generosam filio couiugem quaesiui Sc diuitem , de

formosem. t. Cur,quod sequatur, supprimis.& superbam, & importunam,&, coniugi,Vitaeque tuae amittam. 3 Inter socrum,& nurum vetus est beta

Ilim; nec Beeri maior est gratia sed metus:vna est .amborum ratio: Nullum animal tam pris loci appetens, quam foemina. Illum sibi saluis vobis interdictum videns, quid nunc animo vo uat,3c quid oret, haud dissicilis coniectura est. G. AU. xorem filio dedi. It A. Rujd scis an immortale illi taedium, ibique dederis; an viri que cIandestinum forte discrimen Μultae vi- Ios, socerosque perenni confecere fastidio quaedam veneno ferroque aliae peremere. Quot hahebat filios AEgisthus si nurum nullam habuisset x Inuenta est quae praecipiti libidine dominandi, de

secundae sortis impatientia ; quo maturius Vi-- inuni seque regnantem cerneret, genitori proprio causa

260쪽

causim ortis cum fu i siet supra caesi corpus cur-irum ageret. Si haec patrum merces quid sperare debent seceri3 G . Nuptii& filiae celebratis gaudeo. β. .Quoties hanc celebritatem dispar foedat euentus: lc cantus.&epulas, dc choreas, luctu S- sequuntur &lachrymae dc tumultus. Ineptum omne*audit immodi curn, ex his praesertim rebus quibus lolor oriri possit de soleat. G: Vxorem filio simul de filiae virum dedi. K. Sarcinas permutasti ali viam tuis alienis tuam humeris curam fers. De Nepotibiis. D L. L X X VI II.

Dant multa ruras nati seriesque Lepol MM; Et plenam norunt eκρutare domum.

NEpos ex filio natus essenihi. Ris Ingens: .mor filiorum rugis cura:habet tamen &finem dc metam aliquam :)i Vltra progredi tur , nullus illicitudinum modus est;& ex filio natus,&qui ex illo nascitur , omnes deniquie tua Irascunt ire in poenam: quorum numerus quorsumsergat seu pergere possit intelligis. Illa quidem Israelitici parens populi, si sic affectus rut tu es,

Primorum patrum vitae tempus implesset: quata, quaeso curarum sarcina humeris festi senis incumberet Praeter enim foeminas puer6sque,dciace dotes atque. inhabiles. suo de sanguine,paucis seculis sexcenta,& eo amplius,uirorum bellantium millia prodiere. I nunc,& nepotum exercitibus

gloriare : in quibus. etsi forte aliqui sint felices, annumerabiles miseri sint oportet ciQuid ergoὶAmandi stant non tantum fili j ac nepotes, sed omnes Omnino homines. in mandi, inquam in illo, in quo fratres estis omnes nec curia tamen, nec