장음표시 사용
461쪽
cinos malos habeo. l . A. Μulti suam culpam proximis imputant. Acutius aliena cernuntur,discutiuntur exactius, seuerius iudicantur: suarum re- ' rum nemo non & mitis arbiter, & pius est iudex. D. Acres amarosque patior vicinos. R . Nemrtassis in gustu fit vitium, non in re: fastidiossis etiadulcia amarescunt . . D. Vicinos duros, ac superbos queror. Μultum sibi quisque permittit, nihil alteri: hine in iudieio rerum multiplex obliquitas, di iuges offensionum cause .Et saepe unde culpa est inde primum oritur querela. Qsnun. scimus an tu illis; qui tam duri tibi videntur, durus &terricus,&intractabilis videare D. A- speros patior Vicinos. l . H. Dupleri est remedium: Patientia,&fiiga. Primum probo, ferendi: artificto omnis mitescit asperitas. D. Vicinos Pes.smos serre non valeo. Si nec ita proficis quis te tenet Zmigra illico: non ut procaces,ita oc sequaces erunt: quod ferro non potes, pondus excute,&
quem pugnando hoste in pati nequis, fugiendo euade: quid refert quo te tramite in tutum eripias Nullum iter ad tranq uillitatem animi dissicitHudicandum est:quod si sepe idem feceris nee proseceris, scito culpam tuam esse, nec minus forsitan alienam. Μagna pars litium vulgarium duos sontes, ac si forte nocent iorem alterum, nullum ha-i bet innoxi,quamuis nempe politicum, & sociat bile animal dicatur homo: si verum tamen inspicitur, nullum minus. Verumq; est illud Satyricum: Maiorem esse serpentum,ferarum qi concordiam, . quam hominum. Si quidem Vrsi, apri ,.tigres,aci leones, denique viperae, aspides, erocodili, & ad
ι summam, omne animal. praeter hominem Vtcun-
, que in sua specie quiestit interdum , homo au-ν rem nunquam. Homo hominem paemit sem-
462쪽
Per. atque atterit: perpetuis bellis,ac litibus, inis quietam vita sibi praestat ac proximo. Sic enim se res habet,ut ubi maior e st locorum vicinitas, ibi videas maiorem distantiam animorum. Rara sine iurgiis,ac rangore vicinia est. Nemo vestrum ni 'fallorJArabum aut Indorum regibus inuidet: lip- 'pus est liuor longinqua non alpici t. D. Vicinis obsideor infestis. t. Si penitus ab hac peste vis absolui,in litudine te reconde.
Nessumnquam ladas,ct honestis moribus uti. Ulai ι aduersum non metius poteris.
INimicitias habeo. '.Fac, Vt iustitiae sis amicus.
nullum certius Praesidium. Vera virtus fortunae minas calcat ac despicit. D. Inimicitiae mihi sunt. t. Et cautior eris, & noti'. Μultos inimicitiae illustrarunt,qui obscuri mansi Tent si hostibus caruissent. D. Hostes undique milli sunt. Obstabunt. ne inuisibiles animorum hostes subeant voluptates. Non tam hostes tibi sors obtulit, quam custodes: malo malum maius arcebitur. D. Huic illinc hostibus Psemor. . Illi quoque suis premuntur affectibus ; estque apud illos ultor tuus , isquenouvnu S: pro te partes faciunt, ira, metus, Odium, inquietudo; nec dum peracti poenam criminis exigunt: sic interdum vitio praeit osse sam A fortasse non 1equuturam. Armabuntur Iaborabui . sudabunt,aestuablint, anhelabunt,trepti
dabunt di fortassis horum nihil ad te.Μulti saepe, grauibus odiis sibi, non at i is nocue re .la. Est mihi pugna cum hostibus. l. .Et illis secum; dc tutius
463쪽
aliquanto cum hostibus , quam cum vitiis pugnatur. Quisquis aIium odit , primum animae suae vulnus infligit ἱ proximum nonnunquam suo corpori. Ninam. nempe cupiditas ferendi, nocendique, mult*5 incautos, nudatosque dedit hostibus:sic semper prima pars malorum in suum authorem vertitur, interdumque nouissima; cum saepe interim sit illassius, in quem pernicies parabatur. DO. Vndique mihi bella consurguntis R. a. Nunquam clarior, sanctiorque fuit Populus Romanus quam dum multis ac grauibus bellis occupabatur. PaX initiu mali fuit; secum namque subiit libido blanda hostis, ac pestilens. IRGraues inimicitiae mihi sunt. Magnae in i- nucitiae plerumque magnarum amicitiarum fue re principium. D. Habeo inimicos. I see. Ηabeto fidem . simul dc clementiam;dereliquo Quicquid egenerit, cura saltem , ut humanitate sis, ac virtute superior. Sunt & sua iura cum hostibus, cum quibus ita rem gere , ut amicos fieri possienon dubites. Atque hocsanius consilium scito, quam Biantis ; qui sic amicos diligi iuber,ut inimicos .fieri posse memineris: quod dictum. quamuis ab aliis laudatum, nec mihi certe nec Tullio probatur. Est Enim verum amiciti e venenum. In odio ergo cogitandus amor,non odium in amore; longeque Aristoteli cum illud in Rhetoricis Bianteo consiIio praeserendum- Non oportet ut aiunt Jamare, tanquam oditarum, sed magis odin se, tanquam amaturum: quod profecto scribens Aristoteles, Biantem ipsum, callidamque eius, de malauolam sententiam notabat. DO. Inimicitias habeo. R. V. Sed inuitus habe &armatosemser in pectore cor amicum pacis habitet, at-
464쪽
que ita bellum exerceas. Vt coactus Videare; neu forte odio succumbat humanitas , neu tam Vinda- studeas quam gloriae aut siluti. scis,ut Romanis inuisior est Hannibal, quam Pyrrhus3 cum terque hostis , Sc prior Pyr Eltaliam inuaserit, at non delendi animo, ut Hannibal, sed vincendi. Omnibus enitendum modis, ut in actu quolibet vera virtus emineat; sc,ut nihil bello quaeri aliud, quam pax honesta videatur.
Ortatae facultas eripitur ultionis 'Cui peceatum eripitur nihil eripitur multumque tribuitur: quaedam habentibus eripi, lucruest: ea ne habeantur obstare, lucrum maius. D. Facultatem ultionis perdidi. Felix iactura, quod . noceat amisisse D. Ab optata & sperata vitione prohibeor. q. Primum erat, nolle male agere .proximum prohiberi. CL Necesse est occasionem xltionis omittere. Si pulcherrimum vindictae genus est nolle ulcisci, pulcherrima necessitas, non sint. Ultro virtutem amplecti optimum, proxumum est compelli. DO. Ereptam mihi vindictam doleo. . . . Veniet tempus cito forteJ quo gaudeas: neque aliter accidisse, ullo velis modo.Qujdam ad quae coacti veniunt, velle incipiunt, dc amare : di de necessitate consensus Oritur: ldumque voluntas fieri incipit , desinit esse ne- lcessitas. D. Videsar ulcisci posse , nec potui. lGAE. Non posse malum agere, potentia magna.
465쪽
aest: nempe que omnipotentis est propria. DOL. Vindicta mihi praesens excidit. R T. Colubrum tibi e manibus excidisse credito : vide ne iterum surrepat. Nihil homini tam contrarium, quam inhumanitas. Per hanc enim homo e si e
desinit, idque sic este , ipsum nomen indicio est.
Nullus morbus tam contrarius , nec mors quidem: illa, secundum naturam accidat, haec autem contra. Saevire in hominem inhumanum est, quantuis meritum: non oportet exulcerati animi
motum sequi, Sc priuati memoria doloris. naturae communis obliuisci. D. Me ulcisci vetitaim,
in perpetuum dolebo. Forsan in peἔpe tuum gaudebis: quoties putas , post inimicitias de possitas, & in gratiam reditum , corruisse aliquos amicorum in ampleXibus, cogitantes, hunc
ego perditum Volui, A interdum a successu ima pio parum abfui. O sors optima, in quam piam
partem conssilium crudele vertisti D. Iustam iram exequi non 1inor. R. H. Iustam iram vix inuenias ue cum sit scriptum: Ira viri iustitiam Dei non operatur: & rursius ab altero: Ira furor bretiis est. optimum igitur non irasci, proximum non ulcisci : sed frenare iram, ne animum rapiat, quo non decet ; tertium est ulcisci non .posse , etiam si velis. D. Pulchra mihi praecipitur vindicta. R. Pulchrior venia relinquituri dc pulcherrima omnium oblivio. Haec inter omnes principes; Iulium Caesarem illustrauit. Innumerae N ingeniates viri huius ictoriae , gloriosiissimi sunt triumphi , incomparabilis rei militaris excellentia, altissimum. ingenium , praeclara eloqNentia , nobilitas generis , forma corporis , & inuicti animi magnitudo. Cum cuncta collegeris, nil in eo clarius clementia, bc Offenaarum obliuione reperies:
466쪽
que quamquam sibi materiam mortis attulerit; ut iure Pacuvianum illΗd in funere caneretur. uen'sernas,vivssem,qui me perderenti Ex quo tamen necessario moriendum erat, potest quodammodo, tali ex causa optabilis mors videri. De Odiopopulari. D IA L. X x x I r. Ne eures,si te munduι non diligi vVugris,' Et nimadO,at esse Dio nemo placere potest. DO L.
Populus me odit. R A. Habes, quem Prit a
xeram,popularis finem gratia:pro dilectionaodium. D. Populus gratis odit me. R. Miraris, quod sine causa odit, qui sine discretione dilexerat consequens hoc illius unde modestia exulat, ibi regnare impetum est necesse. D. odit me populus. ' Haec bellua iniuriae prompta est, segnis ossicio.Vulgi amor leuis,odium grave. D. Populus mihi succenset. R. Ab amante plausus,ab irato populo pernicie sumpar periculum,ac spes. D. Populo odiosus sum. R. Nihil impetuosius stultorum turbis, ubi inlaniam singulorum publicus M. ror , bc furorem publicum singulorum rabies impellit; alterque alterum trudit. Nihilque Periculosius quam incidere in illorum manus, quibus
aero iustitia sit voluntas,pro Maatuta late praecipitatio. DOL. Odit me populus. 'AE. Non amassetvri- Irum,ne nouissiet quidem. Amor malorum,odio finitur. Vtrumque anceps; sola isnorantia tuta est. D. Populo stiminuisus, . . PNau radiosus, le- mendas. aut linqaendu .
467쪽
De Diuidia. DIAL. XXXV. Inuidiam q icunque voles vitare nocentem, .
IN uidetur mihi a multis. ' Pristat inuisum es
se quam miserabilem. D. Inuidia exerceor aemulorum. I. Et quis unquam Virtutis amicus, exercitio hoc caruit Z Percurretc animo omnes terras omnia tacula cunctas historias euolue . vix insignem virum hac immune peste reperies. Nolo nunc narrationem ingredi, quae nos Ionae nimis a proposito distrahat; sed . si aliquid meministi, omni u,quq legisti non possunt ignoti tibi esse
qua plurimi, quoru comitatu nose tantu consoleris sed etia glorieris. D. Inuidetur mihi. R. Linque honores de ossicia publica desine incessu elato, desuperbo comitatu per Ora ciuium volitare. Sequeiastra te ipsum;quantu potes,ab oculis multorii it uidorum mec Vultu, nec verbo, nec hasitu digitote notaudu praebeas. Vulgus. dc liuor in platcis habitant sic& mala ferme omnia. Dida hostes nullo melius modo quam fuga Vincutur, ac latebris. D. Et profugum, di latentem liuor insequitur. R. Tolle mali materiam malum omne sustuleris mimiis opibus modum pone: quicquid eximia spe - oe inflammare animos potest vel abiice, vel ab-Ωonde: Si quid est quo carere noliS, aut Dequeas, modeste utere; inuidiam, quam insolentia exaspe. rat humilitas lenit. Sunt . quae illam extinguant,
efficacia quidem, sed morbo ipsis peiora reme-Ga; miseria scilicet. dc infamis 3 ita: de quorum altero dictum est iniseriam solam inuidiaca rete: da altero Socraticum illuc, ω interroganti enim'
468쪽
4 o PETRARC. DE RE MED Aleibiadi, quibus modis inuidiam declinaret,respondit Socrates:Et vive .inquit,ut Thersites: cia ius vitam si nescires,in Homerica leges Iliade: ironicum planeque Socraticum responsus . Non enim est consiliu Vt inuidia vites, vitare, virtute; s tiusque est Achillem esse cum inuidia, quam Thersitem, sine:quanuis illud constet, magnos interda viros,ut securi viverent, & virtutem ad tempus, S ingenium occulta me. D. Inuident misi muIti. R. Inuidiam, nisi vel ignauia .vel miseria vix euades;quam,si sic euaseris in contemptum incides; utroque caruisse dissicillimum. D. Inuidia multorum premor. R. Est ut perhibent, calcandae aliud iter inuidiae, per excellentem gloriam sed perraro vestigio signatum; da,ut plures hoc calle gradentium in id,quod iugiunt relabantur.
SEd contemnor. R . Si iniuste quidem est
non inficiorJquod doleas, feras tamen;alioqui est, quod rideas. Nihil est enim ridiculosius, sed nihil crebrius,quam contemni Sapientem ab inanis. D. Spernor. q. Circa hoc verbum unum , quatuor bona esse' dixere aliqui. Spernere mundum: Spernere nullum: Spernere sese: se sperni: hoc tibi ultimo opus. D. Spernora multis. R A. Si a maioribus,ser; si a paribus, patere. Illi suo iure utuntur. Fere namque contemptui sunt minora maioribus. Hi se contemptui offerunt, Ac maiores fieri, qu*ndo aliter non possum,laac tentant via. Sine minoribus, sine
469쪽
BIos insanire ; neque magnifacias contempsiam, qui illis infamiae su tibi gloriae. Sprevit Achillem Thersites, de quibus modo diximus; Homerum Zoiliis: Augustum Antonius; Vergilium Euangelus; Cicerone Caluus. Et quod ex Euangelio didicimus quodque est maximumJ Herodes pess mus imiserrimusque hominum , Christum spreuit. Quid vel contemptis hoc nocuit vel contemptoribus profuit Z D. Spernor,& irrideor. q. Irri uuummescio quid, Λ histrionicum etiam esse animis solet, eoque magis;quo minoribus, quid minus est opus alter alterum ridet. D. Spe inor ab aliis. Recordare an tu alios aut spernas aut spreueris. Hic est mos humanus, sperinere & spernianu tuo vos Vicissim odio;mutuoque premitis contemptu, &vultis aliis esse venerabiles,neminem venerantes;placere vultis Deo, cuius operum nuI
lum Vobis placet, eo, quo placere debet modo; in quo praeclare quidem noster Cicero; si praeclarum aliquid sub Deorum nomine dici posset: Minime. inquit, conueniet, cum ipsi inter nos vi-Ies,neglectique smus postulare, ut Diisi inmortalibus cari simus;& ab his diligamur. Illud ergo Praeclarius , Malachiae prophetae: Nunquid non
Pater unus omnium nostrum Z Nunquid non Vnus Deus creauit nos 3 Quarecergo despicit unu quisque vestrum , fratrem suum. I'. Spernigra -- uiter sero. RA . Eis nemo sperni velit, multi cupiant timeri , multo tamen est sperni seculius , quam metui. Itaque quod ait Annaeus in epistola quadamiNon minus contemni quὶm
suspiei nocet; non admitto; illud ab eodem a- sibi diei rectius aestimo : periculosius timeri e C se , quam despiei. Proinde cum veteri Sapientum edicto, tria hae vitanda didiceris ἱ de
470쪽
quibus totidem continuis tractatibus egimuS, Nsint inaba omnia , haud dubie tamen malum minus hoc vulmum , quantiis ignobilius, nec deest suum cuique remedium. Odium obIequio Ieiu-DIr liuor modestia contemptus amicitiis illustrimm , honestis artibus,ae virtute-Nemo primum Bruto contemptior Romae fuit , nemo minus possca. Age Sc t u bonum, magnumque aliquid, quo. contemni nequeas.
DEFromissi muneris tarditate. .
DIA L. xxx UM. Fers grauiter non Muari promiss3,memente. Te qAOqua consuetam fallere saepe fom. , - - D o L. --- Ero promissa complentur. R. QMd singulari-Miet de hoc quereris , quod nibus est com- , o mune3Nulla quidem res magis munus inqvinat, quam dura frons, & lenta dilatio ; sed hie est mos et to vultis accipere,tarde autem dare: ad Ulud alacres, ad hoc moesti, ad illud praecipites, a hoc segnes. Ingratitudinis duplex radix,duplex, materia querelarum,dum & illos mora,& celeritas hos eonstringat. D.Μulta mihi promissa sunt, nihil impletur. . Μagnis promIssoribus mIn inum side 1 cme debet. Nota Vanitas, notae blanditiae,nota hominum mendacia. Multa tibi onus aliquis promissit,sussicit promisisse,quaere allu, qua . Npromissium impleat. Non potest unus omnia facere fecit hoc promitar,ut eu interim diligeres. D. Quod mihi promittItur,no tit. R.Duaru cupiditatu potentior est,quq tenet,quam qu poscit. D. Onuot ille pollieitis abunda bat. R, Aut irridebat,