장음표시 사용
81쪽
ctum S toru se ab infideli possit separare Unecessa- .rium est, ut notio huius rei spectet adiudicem fidelem, non ad infidelem: apud hunc mira quomodo ius situm persequeturfidelis, clim infidelis rideriale ius non agnoscat
PORRO dictum illud Apostoli: siuid enime ibi deiis, quaeso ssiunt, rudisare;intelliguur,tam de rebus, quam de personis, quae plane sunt extra iu- ossictionem Ecclesiasticam. At Matrimonium . . hoc, ratione unius saltem personae, non est extra forum Ecclesiae. Possunt igitur, & semper potue- runt de illo statuere&cognoscere Praelati di Iudiri . ces Ecclesiastici . Oc CVRRE T quis. Matrimonium tale , non esse Sacramentum, quod ante Baptisinum contra
ctum est, ut supra dictum est Ergo non pertinet ad iurisdictionem Ecclesiasticam. Respondetur
licet non sit Sacramentum, quandoquidem contractum est ab infidelibus, tempore infidelitatis; neq; repeti potest, cum vinculum exillo contraactu natum non soluatur praecise per Baptismum . xeonstat od gaude-Quia tamen alter coniugum ad Ecclesiam pertinet,meritb etiam, quoad Matrimonialem contractum ad Ecclesiae forum spectabit,tum propter ius diuinum tali Matrimonio annexum: quod nouit iudex fidelis,non autem infidelis: tum quia luti iiDmodi contractus, iam mere ciuilis esse desinit, &spiritualem quandam rationem indulta. alioquin, si ideo praecise excluderetur ab Ecclesiae iurisdictione, quia sacramentum non est; sequeretur ertiam Matrimonium duoru infidelium , postquam
82쪽
iam conuersi sunt,notionis Ecclesiasticae non esse, cum non sit formaliter de complete Sacrame tum. int nemo Orthodoxus nega hoc Matris
nium pertinere ad Ecclesiae forum, postquam im fideles conuersi & hoc Matrimonio obligati, ad tisi bos serum pertinere coeperunty. - Theologiae no- SED ait Occamus. Diione alterisu persinae eet, aeque pertinere posse ad iudicem civilem in re inter nos pristi m delem, ac ratione personasidelu diudicem Eccissi mraFrοι- fidelem. Sed ob causas dictas, patet iam id falsum esse: quia hoc Matrimonium aliam quandam rationem induit, obius diuinum annexum,&tram
situm alterius personae ad Ecclesiam. Nam posuto , qudd infidelis iudex omnino velit,ut coniiunx fidelis retineat coniugem infidelem, etia in Chimsum blasphemum, S in Christianam Religionem
iniuriosum, tum coniunx fiddelis nec potest nec . debet obtemperare, ne dum morem gerere velit, legislatori & iudici humano, offendat IegisIat
rem & iudicem diuinum, & in eius leges aliquid sceleris admittat. Deinde posito, quod uterque coniunx simul conuertatur, nihil certe iuris amplius in illud Matrimonium iudex vel legislatori , fidelis habet, etiamsi sub eius iurissctione Matriamonium hoc ante contractum sit . UT tandem subtilitate sua Occam. retineae Iectorem fingit stam facti speciem. Ponamus,ait, controuersiam de Matrimonio exortam esse intelconiuges, antequam stera, vel utraque pars ad fidem conuertereturo ante tamen controuersiae. finem
83쪽
εnemr tali casu poterit haec controuersia Matrimonialis,per Impera orem infidelem,vel iudicem ab eo constitutum, terminari;ne Religio Christi na, priuando Moeratorem iurasus, ct impediendo dominationem eiuε, Mastbemabile redderet nomo Domini σῶarinam. REs PONDET YR, tales omninb transire cum
Religione Christiana suscepta ad Ecclesiae forum,
quδd ad causam Matrimonialem attinet. Nam Ecclesiae erit iudicare, utrum legitime coniuncti sint tales,si de coniunctione agatur; aut utrum dio iungi debeant, si forte de disiunctione quaestio nata sit. Idque secundum leges Civiles quibus antea
contrahere tenebantur .Nec ob id redditur no et parreotidem inrmen Domini ι binabile, sed potius commenda- bb. - πευδε consauribile: & si forte blasphemaretur, non nisi ab impe- T, Vritis,diuinis ordinis ignaris blasphamabitur. ελ. maeri Noaella. TE R. TI VM argumentum. Imperatores tam sp am infideles, leges ediderunt non paveas de Ma- suu ἀμ --.rrimonis, rebvss ad id pertinentibus, antequam aliqua leges Ecclesiasticae apparerent, sicut o libras legalibus lisu do constat: ergo idempossunt Imperatores nostri. SED hoc argumentum satis superque solutum est supra cum primi tractatus argumenta refut remus. Hic breuiter dico,Imperatores Ethnicos, iure tulisse leges de Matrimoniis Ethnicorum; utpote de contractibus mere ciuilibus: Christia nos, si quas tulerint, eas aut aliter ratas noluisse, nisi cum Ecclesiae consensit; aut si aliter petiliasi fuerint, de facto eas tulisse, non de iure. Quare
84쪽
non est necesse, ut posteriores Imperatores hac in
QUA RTVM argumentum, Leges Ecclesiastitie, ut oe alia omnes, ita debent esse comparata, ut pro tillis,quos obligant'nemini notabile detrimentum a frirant: ergo si sit aliqua lex Ecclesiastica, cuius obseruatis,/ aliquo cases , notabile damnum alicui asserat, tum cessabis eim Obligatio: imo quilibet tune utendo viiceia, contra logem agendi potestatem habebit, etiam inconstit veriore. um ergo leges aliqua de consanguinitates amnitate, δε- ιο iura Ecclesiastico introductasint, saliqua ex eis tablegibus, vergat in alicuius damnum, licite contrafaciat, quamuis non impetrata distensatione a legislatore.. REs P o N DE T V R; leges spcctare comm nem Vtilitatem, non vero singulariter huius vel il- a Liuiau lv lius φ. Itaque seri posset, ut magna utilitas ad albque redundaret itsi vel tali lege solutus esset,non tamen propterca ab obligatione legis illius liberatur sine legislatoris auctoritate sue dispensati Vi conarruvia. nch. Quia si obpriuatum commodum vel incom-
i. ῖ, . z m v,potarquis agere contra Ieges Matrimonia Ies, magna turbatio in Repub. existeret, & pauci. a unodum leges illas obseruarent, cum saepissimε Contingere posset , ut magna aliqua utilitas ad albquem reduci si cum assini, vel consanguineo, hoc
vel illo gradaconiungeretilr. l . l. . DEINDE non consequi maius commodum,
e Lib. is A. Criati nonca pati incommodum, aut damnum ς. Licet Pure rerin, posse crgo quis per prohibitionem Matrimonia impe,diatur a cosequutione maioris commodi, non tamen hoc ipso stibit incommodum, ut huius causa
85쪽
ab obseruatione legis liberetur. Accedat, quod etsi quis reuera iactitram faceret, &graue detrimentum incurreret, hoc tamen postponendum esset, boni publici causa; ad cuius conseruationem di incrementum pertinet, ut leges, praesertam M trimoniales sancte &inuiolate custodiantur . Adde, ubi ex Matrimonio alioquin vetito, magna tilitas speratur, Iegislatorem legitimum adiri posisc, rogarit,ut legis illius gratiam faciat, quod e gnita causa non grauate faciet, praesertim si Matrimonii illius fructus sese non intra priuatos limites contineat, sed in publicam utilitatem cedat; quod fere contingit in Matrimoniis Principum. Α D extremum, nego in his legibus cficeiam habere locum, aut si locum habeat, eius tamen i dicium & declarationem dico non pertinere ad alium, quam ad ipsum rerum Matrimoniallium legisIatorem & iudicem. Nam , vel est certum, vel dubium casum aliquem sub aliqua lege non contineri. Si certum est: fateri oportet,epliceiam habere locum, nec opus esse ad superiorem Fcu rere . At in casu Matrimoniali id non accidit, ubi constat, verbi gratia, de gradu consanguini estis vel affinitatis inter personas, quae Matrimonium inire volunt; tunc enim perspicuum est, talem c sum illa lege contineri, cdm manifestum sit,omnibus in tali gradu consanguineis vel affinibus, Matrimoni) societatem prohibitam esse; quamuis maxima utilitas inde comparari posset. Porid si se omnino dubium, tunc maxime iudicium Sup rioris exquirendum est, ne erretur; cum nemo
86쪽
praeter legislatorem sciat melius, qui casus contio-e l. g. e. de tw- lege comprehendanmr Qv INTUM argumentum. Nemo tenetur adiare in causis arguu,praesertim restitientibus bonum commune, kimicumsuum, praecipue obsinatum, impium , s crudelem nee tali per Ona modo sed re ipsi γῆ ψ.infensium. Sed fieripotret,utu, a quo in causa Matrimoniali di ensetis
petenda es et, sit talis: ergo hoc casu Princeps obligatus nonoet ut talem iudieam adeat ,sed poterissua authoritati somnia Matrimoni, vincula relaxar , s omnia impediamenta remoucre . Maiorem probat Occamus ex
ipsis decretis & decretalibus Pontificum. Quia coram suspecto iudice, netato debet compelli litigare. cap. ad boc. ext. de rescrip. s cap. cum inter. orida Gceptionib. s 3. q.s. c. quo Fussessi. Multo igitur mi-nM compelletur quis ire, distensationis impetrania gratia, ad manifestum hostem. Admitto, quod nemo cogatur sub suspecto iudice litigare, si ius Canonicum' spectes. At vero iuxta praescriptum iuris ciuilis, tenetur,sed adiunctoEpiscopo loci, aut bbi vero contigerit. de iudiciis. Eadem ergo rarione putas,Principem vel alium non teneri, ut ab eo dispensationem petat, qui sibi inimicus est. Verum alia ratio est in iudice, alia in legislatore. Vbi enim, iudeX suspectus est, & probata est suspicionis causa, res ς' η per alium iudicem expeditur de iure Canonum st
t. de appellatio. aut per adiunctum Episcopum de iure iatulli g, I
g M, sivπὸ - ς que ex concessione iuris. Legislator vero potesta--' tem hane nemini indulsit, ut se legibus Matrimonialibus eximere possit; ac Proinde nihil interest, is Principi iure vel iniuria ostentus sit. SED
87쪽
Sao quid si nullo modo possit adiri Pontifex,
rest mora non patiaturi Respondetur, casum ecse M etaphysicum. Nam Via Romam versus, numquam adhuc literis di nunciis penitus interclusa
fuit, praesertim si mittatur ab Imperatore pro dic peniatione, quam haud grauate concedit Pontia sex, si iusta causa subsit, & ius diuinum non rei
N E C argumentatur tantum occamus, ut id quod instituit, probet; sed praeterea ostendere Conatur,argumenta, quibus soli Ecclesiastico Maagistratui cognitio causarum Matrimonialium aD seritur, nihil necessario concludere. Quia, existimat, si causiae Matrimoniales pertinerent tantummodo ad Magistratum Ecclesiasticum, id ideo eo set, quod Matrimonium sit Sacramentum, hoc est, res spiritualis. Sacramentum autem & cause spirituales per Ecclesiam solum modo ministrari
debent Ss contractari,sicut Canones testantur. SED boe argumentum non 'valet; stula erroneum esc, inquit Occamus, omnia Sacramenta in omni caseupor sericos solummodo esse ministranda. Cum Geramenissam Baptisimi, suοUecialiterret novi Testamenti, laicieriam in pluribus coibiu, secundam eos, possint conferre. SED respondetur, argumentum hoc Ortho-.doxorum esse firmum, &obiectionem Occami inanem; ex qua manifeste elucet quomodo magna: quoq; dc pspicacia ingenia, odio & liuore excaecari soleant. Non quaeritur,quis Sacramenta adminia
strare possit,sed quis sit legitim' iudex & legislator . in causis Matrimonialibus. Quis aut nescit,etiam Κ 1 alic
88쪽
alicuius spiritualis rei, hoc est,sacramenti, mini stros posse esse laicos,ut Baptisini; imo& Matri monij ministros oportet esse laicos, aut saltem sacco ordine non insignitos. Nisi forte Occamus Monachis & Saserdqtibus Matrimonij ineundi facultatem concedere velit, per priuilegium, vel leges Imperatoris. Si enim quoad ea,quae iure diuino circa Matrimonium non sunt expresse praeceptavelprohibita, Imperator est legislator, non
apparet ulla ratio, Cur contra canones nequeat
Monachis & Sacerdotibus uxores ducendi, dc Monialibus nubendi potestatem facere. SED ut adptopositum reuertar; aliud est quaerere de ministro rei spiritualis, aliud de moderatore & legislatore, qua praescribat, qui, quomodo, quando,a quibus,res spiritualis iniri, obiri, & re hari debeat. Hoc dicimus, non laicorum, sed Ecclesiasticorum esse. Nam licet mulier possit baptizare,non potest tamen ferre leges de BaptiL. mo. Et licet rustici, aut priuati possint inire M trimonium,non possunt tamen ferre leges de Matrimonio. AD DIT Occamus,ea nonpertinere adImperatores, si usidelissea infideles, qua eirca Matrimonia In sacris litteris constituta sunt. Nam si tempora insidelium Imperatorum, inquit, intersirilessus et questio mota de con- , iugio taeerritum, de quo habetur i. ad Timotb. ad Tit. i. Vel de coniugia alteriuι conuersi ad fidem, altero eoniugo in infidolitate remancnIe, de quo babetur i. Cor. r. aut δε aliquo ili: non er Imperatorem, stoer fidei ιμ-
pisu afuisset, Ergo u s. Paulus nihil dixisset de illis
89쪽
eoniugiis, tum pertinuisset ad Imperatorem, et iam infidelem. Itaq; dicendo tantum ademit im- peratori eorum cognitionem. Quod si Apostolus nihil omnino de Matrimonio dixisset, quoad omnia Matrimonium Imperatori etiam infideli subiectum fuisset. Sin omnia dixisset Apostolus, ex sententia Occami, omnia Imperatori adempta forent. Quanto verb rectius ex hoc D. Pauli exemplo & facto argumentaretur Occamus hocp cto: Apostolus licite potuit, inconsulto Magistra tu politico, tanquam Prietatus Ecclesiasticus,ordinare aliqua circa Matrimonium, praeter illa, quae lex naturae, aut Christus tradidit. Idem ergo potest Sum. Pontifex Christi in terris Vicarius, MApostolorum siuccessori cui dictum est. stuo un-queselueris Aper tetram, sta' Hoc certe factum S. h Maubisi Pauli in Matrimonio ordinando, inconsultis politicis Magistratibus, argumento est, eadem potestate prςditos esse illos,qui Apostolis succedunt: praesertim illum, qui Apostolorum Principis successor est,id est,Romanus Pinacifex.
ARGvMENTANTVR etiam Catholici inde,quod Matrimoniales causae pertineant ad iudicem Ecclesiasticum; quia, inquiunt, Matrimo nium est res spiritualis. Obiicit Occamu : Priae ei possunt ferreta legu, de bonis moribus oe virtuti-bin, item is vitias spectatiis oppositis: ergo etiam de xL-gramomo. Probatur Consequentia. uia irruiti
peccata virtutibia opposita, sunt res stiratuates, imo in gu miamtur esse irituales, num alia nonnulla, Τ -
90쪽
rum noturum Dei fici ibi vendicant. Ergo quod rrimonium θirituale sit, non obstabit, quo minuι siculam
Princeps de eo χο Πι cognoscere. Respondetur: Matrimonium,ut Sacramentum, est res spiritualis,quia gratiam confert,ad id a Christo institutum, quam- ius & significet spiritualem illam coniunctionem Christi cum Ecclesia, iuxta illud D. Pauli: Sacra mentum hoc magnum , ego autem dico in Grifo ct iuleis,hειὴν MM. Ecclesia, Virtutes vero & vitia, res natura sua spi- man. de Mommon, rituales sunt, &eatenus considerantur a politico: ' ι' Magistratu, quatenus principaliter conseruant vel destruunt bonum ciuile, cuius ille administer est: non vero ,Vt sunt res, quatenus promouent vel im-' pediunt aeternam beatitudincm: At gratia illa, quae Matrimonio inest,cum supernaturalis si,m xiid efficit, ut Matrimoni)dispositio & controue siae ad Ecclesiae iudicium spectent; ut& in reliquis Sacramentis. Vnde argumentum Occami deductum a virtutibus M vitias ad Matrimonium, minime procedit. Λ R. GV ME NΤ4NTu Rinsiper Catholici ex Canonibus, qui tradunt, causas Matrimoniales pertinete ad Ecclesiasticos. Respondet occamus. Oe argumentaem non urgere: quia canones tradunt, causis Matrimoniales pertiner. ad Ecclesiam, quantum ad ea , qua in lege Dei singulariter Exprimuntur. Sed quam bona haec responsio sit, clamat ipse quartus Decretalium liber, & tot causae, dc quaestiones , pud Gratianum: in quibus tot cernuntur& expi nantur causae Matrimoniales,& leges praescribuntur, quarum rara in sacris literis mentio fit. Vbi,