장음표시 사용
151쪽
Ingens profeeth desainitaesiit Samgritanorum , 4.Reg. II quando te es desertis. ad reccatorum castigati ne emissi, vi bem intri Anti pXruulo deuorarhomines dilaniaturo miseranda lῆξ,latem stra ediderunt Dirum stit agmen, in quo belluae
militum ungues armori na, iubete galearurn rugitus loco tubarum suere. At miserabilior adhue futura est extremi diei cassamitas, quando non modo leo nes,sed varia monstrorum genera caueinis egredae pisces mari, aues caelo,mortui sepulcris pisidibunt. Quaenam obsecro trmpana eriint audire ele mentorum fragores, δc agitationes, quis c6n fictu videre motus, & concussioties imonti uni P 'quaenam
strages, cernere animalia clam hominibus ab igriectu isti γ ζErit tunc s. tribulatio, qualis non fuit,exclu6'ger iis esse coepes uni. J ' Graius quoque calamitas & tribulatio Gabaohia Db io. talum fuit,quando inanum cum Hebraeis conserenates ita se ab eorum agnime yndique videre cinctos;
nulla Aratione euadere aut suga sibi consulere po tuerint: a enim terr ini 1bitarentur, Hebratis eadenteo erta erat, qui sis duce 16sue strenue ad Udsi decertabantapsie adsi earmorum fulgor oculos peri ingebat, iamrum vi eentiunTauristis insonantesten , id iamque enixe depffrentem: si SoIEm iiis amicubi Maduersiarium sibi eum sentiebarat,qui se licet iii bemiciem Gabaon coniurans in medio cu st,quod ebrias duitius esuceret, herebat. At nc inrus ludicra hic suhi ,s tum tribulatione, quς iudicitirrice suta est conseranturitunc siquidem omnia ad
uersus peccatorem insursent, omnis tunc sali , is i
dua Getis ac desperat is et seratastit; quod
152쪽
nam uel se vesterit, sese irrcthi a cernet k si oculum vir sium erigat, Iudicem videbit inexorabilem ;m deorsum vertat, infernale barathrum patens3 si a dextris, Angeli indignantes, si a sinii tris, daemones saeuientes & accusantes adstabunt , circumquaq; denique ignem inexstinguibilem, atque sexcentra alias calanaitates cernet. Adeo ut tunc su-.tura sit tribulatio,qvalis ab hominum memom fuissema squam legitur . . . . I. π L,
Ingens etiam fuit tribulatio excidii Ierosolymitani, quam Dominus Iesus sibi ob oculos ponens la-
amatus est,quando tot excelse turres, tot superba Palatia, murorum propugnacula hostilii nil uersa sunt, dc ad terram conciderunt: quando magnificum illud templum, quo nullum in ore erat augustius,ab igne consumptum est, & in cineres reda-Gum: quado milites sacerdotum sanguinem effuderunt,infantes cunis extractos iugularunt, parietibus illiserunt,senes & decrepitos magna crudelitate Velut victimas 'ante aras es per compita trucidarunt; matronas crinibus abreptas per plateas miserum in modum traxerunt, filias publice ante parentum Ο-culos yiolarunt, omniaque sanguine & caede permuscuerunt. Ipsa tamen Iudicij calamitas grauior futura est: tunc namque non Vrbs una, sed quotquot in orbe sunt urbes euertentur, & in fauillas redigentur, Omnes arces & propuanacula cocident, omnes montes solo aequabatur arbores cu radicibus euellentur, animalia prae angustia dc incendio exspirabunt , templa prosternentur, & quotquot iam in orbi sunt moles, iniuriam celo facturae, in cineres Pulverem conuertentur ; tunc quoque herra ac mare ardebunt , coeli turbabuntur , homines eiula-hunto aereae regiones tonitru ac fragore horrendum in modum boabunt,omncs, denique creaturae C concia
153쪽
concitabuntur ac trement.ΓEridnam iestribulatio qualis non fuit. J Haec porro tribulatio quatuor in rctus sita est. Quatuor Primo namq; tunc apparebit signum nouum, quod in rebus ab omnibus conspici poterit, quod ab Euangelistis
haec tribu signum filii hominisJappellatur. Per qnod Origelatio sita nes gloriam designari putat,qua Christus sibi in cruest . ce moriendo comparauit: adeo ut sensus sit Christutanta cum maiestate& gloria ad iudicium' venturiant,ut nemo dubitare possit,quin ipse,&non alius, Iudex futurus sit. Auctor operis imperfecti hic flagrorum vibices, & cicatrices clauorum quibus ciamxus fuit,intelligit. At communis Patrum senare opinio fuit, pest signum hoc nonisi Crucem Christi, quae vexillnm eius est,designari,ita scilicet exponunt Beda, Euthymius, Theophylactiis ac Hieronymus. m2 ω scilicet signum hoc, cuius olim figura in do turasiensi a Moyse erecta mit,quae a serpentu moria filii homi sibuo intuentes immunes reddebat fFac serpentem
quod frontibus hominu insculptum a morte eos Maonar terminatores gladio desedebat:& ut Thauhit potirema alphabeti Hebraici littera est, ita cciiis Christi ultimum legis Mosaicae membrum fuit. fEt Ezech. o - frontes Virorum gementium &αJ signia inst purpureum,per quod Raab Ierichucinae, M omnis eius cognatio ab excidio & caede immunis Db. a. extitit.Signu quoque pacis & foederis ,'quod mox a
diluuio daturum se Dominus promisit, s Hoc est si
Gen. s. gnum foederis, quod do inter me & vos, & omnem animam viventem.J Signaculu quod sponsus in Canc t. 8. ticis dilectam in corde,velut arrham & pignus amoris,quem sancte ei iurauerat,gestare cupiebat, f' ne me ut si acutu super cor tuu , dc super brachiu
itriim.Denique signu cui multos cotradicturos Iroia
Pheta vaticinatur, I Et in signu cui contradicetur. I
154쪽
Signum, quod longe quam prius, aliam naturam induet: nam crux quae prius amoris, pacis, scedetis signum erat,quae peccatorum spes,amictorum itanaen, ac miserorum refugium solebat esse, iam belli signum . nota, calamitatis prognostico, impijs te rori , peccatoribus ruina, gentibus mors futura est. Osignum terribile ac metuendum; signa namque quae in Sole,Luna,stellisque apparebunt, nonisi um-hratica & leuia,sii cum signo fili j hominis comparentur,videbuntur. Illa non nisi homines, hoc etiam Angelos percellet: fEt Virtutes coelorum movebuntur, J atque omnes orbis incolas coget ingemiscerns Plangent se super omnes tribuS terrae.)Quid igitur tunc facies peccator infelix quo fugias non habebis, nullum tibi restabit asylum', Omnis tunc spes tua perierit. Adam olim iudicio se sistere coactus abscondit se, ct post umbram arboris is
lituit, fAbstodit se in medio Vboris paradisi.Jquod non temere, sed cum mysterii alicuius indicio factu
est. Demostrauit inscius,crucis arborem verum peccatoribus, cum a Deo ad necem conquiruntur, refugium esse . . At in die illo extremo omnia secus euenient. Iacob quoque in patriam reuersus, idola quae E domo Laban Eceri clam sustulerat, ad radicem arboris Terebinthi sepeliuit, quo nil denotatur aliud, quam omnem scelerum idololatriam quae in domo Adam regnarat, aliquando ad nonae terebinthi , crucem intelligo, radicem sepeliendam. Haec quidem ante iudici, diem, sed in ipsb nulla amplius salutis in ea inueniendς spes superest, arbor nulla salutaris tunc sutura est, ipsa quin etiam crucis tunc noxia & hostilis erit.Illa siquidem,quae olim in terra Plantata fuit,tunc in coelo conspicua uniuersis appa- .rebit. Hoc signum crucis erit in coelo, cum Donauibus ad iudicandum, venerit, An non hoc itiiserum ac vere deplorandum erit
155쪽
sumine Deus; Ea ipsa nocte qua Aegypti primπmiti Anyto interfecti sunt, oia regni idola ad terra deiectas ut,ut e verbis illis Exodi intelligitur, In cuctis Dijs Aegypti facit mirabilia. J Adeo ut matres
mane strato surgentes, primogenito R; sitos interemptos cernentes,ctim lararium, dijs penatibus supplicaturae, sortemq, ac calamitatem silana enarraturae, ingressis essent, non pariam perculsae fuerint,cum eos manibus,brachijs,capite truncos, io prostratos vi derui: patres vero dolore acti prope id eXani mali sint cum in templa, hic Hsiclem,ille ad serapidem , ad Anubim alius inuocandum, fugientes,COLdem ad terram collapses videre: ita ut si immus per uniuersum regnu dolor & gemitus exaudiretur, Idiptamin no dicam,deterius quid,in die iudici j peccatoribit eueniet, in quo no primogeniti modo, sed omnes mundi incolae cognatioque interibunt: tunc namque,cum domo egredi,& ad templa velut ad loca tutiora confugere, diuinam opem, Dei parae 8 sanetorum omnium intercessionem crucisq; huius merita imploraturae,parabunt; omnia haec euersa S ad terram quodammodo collapsa repta ient, Deum scilicet iratum, Deiparam indignantem, Sarvitos ad iracundiam concitatos, & crucem exitium & in tertiatum nuditantem. An non igitur haec tribulatio est, qualis ab initio non fuit Secundo, tuba illa terribilis per omnes mundi regiones reboans, magnum timorem mortalibus inciliet: Illa ili' atta suo palatiis exciebit reges , thala mis Principes, cinis opisces,inutos Philosophos: pisces quin etiam mari,aues aere,monstra cauernita mortuos denique sepulchris: idque non triduo , aut tribus horis, sed per omnes orbis angulos strepens; ut chincti se coram iudicesistant. .
- Tuba mirum sipargens sonum Per
156쪽
Per sepulchra regionum ..1 3 nm irata C et omnes ante thronum. IC
Ad terribile hunc boatu ora planget ingomiscet, Inudiis iii lacrymas resoluetur, v finem suum institar ruitiam imminere , excidiumque vicinu esse per spςxerit. Tunc plangent oes tribus terrae:Jplangeni tine quia heses emoriemur,mundus ardebit, Ange- η aist , ali coelo a summo Iudice misi idestendet, s Et mittet Angelos suosJ ut alit Deus eedem ostretur, tr suosJ
atq; ita pd erat psalmista, s Qui facis Angelos tuos in
spiritus,& ministros tuos igne urente.J Planget,quia videbunt Praesidemstmma cu potetia ac maiestate descendetem,nubibus insidentem, Angelis comita- tum,igne circuseptum I ipsum quinetia clamantem . . audient,&in media tempeltate ambulantem: Vnde Psalmista; fDeus manifeste vente i n6 silebit:ignis in co* ctu eius exardescet de in circuitu eius tenape .
stas valida,J dicitur stia circuitu, J quia tam sursum
quam deorsitam,tam laicquam illic tempestas erit ncoelo, in terra,aere mari & r undo,quae per tubam' praeuiam instare denuntiabitur . . . LVeraneli C.tuba eritῖnequaquam,sed metaphorica hac locutione horrenda quaedam & terribinscia semirauca, qualis est tubae sonantis, vox designa--tub2tur ι qualem Ioannos audiuisse se Apiscalypseos priunao,quarto,atque Unde vicesimo capite ait: fTanqua vox aquarii multaru ,J &, fAydiui quasi vocem tubae. J Ducta aliquorum iudicio metaphora ab anti-t . qua itidaeortim consuetudine,qui 'no tubae conuo latam. io. care tribus Qtebant,ut e libro Numerorum, Isaiq-27. Prophetia colligere est : quamliis alii a castris belliseain derivatam putent. In praelijs namque tubarum usus est non modo ad manipulos dispersos colligendos, verum etiam ad hostibus metum formini linemque inferendum.1 Ita namque trias qu
157쪽
dam Prophetarum hocce firmat,in primis Iaias, IV. 18. Oct habitatores orbis qui moramini in terra,cu clamatum fuerit signum in montibus idebitis, elan πβρπ- I gorem tubς audietis,Jdeinde Sophonias,s Dies tuboracb.s. & elangoris super ciuitates munitas.J Postremo Z charias: tDominus Deus super eos videbitur, & exi- bit ut Hlgur iaculum eius & Dominus Deus in tuba
caneti singuli ecce tubarum meminere.
Tubi si Tu ζ qu quς regiae maiestatis signum ac notagnum re S lom niS inauguratione statim: b ri,id populu mnitum buccinae audiuit, exciamatae stati, mδgnax f Vidat rex Salomon. J Idcirco D ,
totum mundum iudicaturus,quo se Regem Regum β' ' esse demonstret,atque eum, de quo in psalmis me
Ral. i. ςst, fEgo autζm Conilit uius sum rex ab eo, stiper Mart. 14 i nctum eiu ,bi ecinam ac tubam praemi ' tet, Cum tuba dc voce magna. Ad. τά-belly iudicium:ita namque Geta deon Madianitis bellum indixit, quos etiam sonitu tubarimi oc testeorum vasertim collisione perterritos in sit 'in egit ac deleuit.Bethulienses etiam dum Iudis. 1 f. aciem Holophernis fugam capessere viderent, Bu cinas insantes eandem prosccuti sunt,victoriamque spolia luculentissima retuleriint. Ita in tremendo illo iudici, die tuba perstrepet ac claget, quo omnes
'bellum hominibus,animalibus, atque adeo uniue sis creaturis indictum esse intelligant: omnes itaq; creaturae tunc in armis erunt, omnes terrae incolae, summi Imperatoris iussu, tunc unum in locum coaceruabuntur, fAccipiet armaturam zelus illius, &armabit creaturali, ad ultione inimicorum.JAn non
igitur pertinaesces in f ix peccator,cum Creatorem ει creaturas ad uersum te insurgere, bellumque tibi videbis indicere In Numeris dicitur buccime Qmis signum pros
o clionis R convasationi sue, IEt iuxta hunc modum
158쪽
reli qui facient ululantibus tubis in prosectionem. JIpsum de die iudicij sentiendum est. Cum.n.horri bilis illa tuba insonuerit, signum erit, omnes Omnino creaturas prosectionem initiniere atq; exire debere, Angelos & Sanctos coelo, diabolos ac damna
tos tartaro,viventes terra,mortuos sepulcris, & c
ram Iudice.apparere. Erit signum in profectione. J Num. Iosignum esse moriendum, palatiis exeundum, domibus auratis egrediendu,diuitias relinquendas,
ri mulierum vale dicendum, sodalitia & simposia deserenda, vitaeque pr terita rationem reddendam. ἱTunc erit tribulatio magna, qualis non fuit,&c.J ' 'Tertio tribulationem hanc augebit grauis illa pressura, & perturbatio gentium omnium, quae tuc in mundo reperientur: Et in terris pressura gentiuJ Lue. 1ia nihil enim, praeter lacrymas,tristitiam,angustiam , tunc per Universum orbem videre erit. Expressit
hoc Esdras,dum ait: fCum venerit dies pressurae,&-1. angustiae,ali j plorabunt,& tristes eriint, &c.J Hunc diem Dominus respexit, dum in Evangelio dixit: D. In mundo pressuram habebitis.J At quinque e causis pressura haec originem sumet.Ur mo,ob naereses dc errores. Nam,Vt bene notauit Chrysqueniadmo dum qui in extremis versalitur,varia agitare animo solet,inq.plurima distrahi;ita mundo exspirante, Vad finem declinante vari j oborientur errores & hae-Ies , quibus credentium animi in diuersa scinden- utur, idcirco ne filius Dei admonuit: f Videte ne quis vos seducat. Multi enimveniet in nomine meri Secundo ob bella,& assidua praelia. Dominus siquidem,cu distipuli aduentus illius signa peterent,ii cin primis positit. Audituri estis prylia:Videte ne tur i .
hemini.Surget.n.gens contra gente.J Tertio,ob im- mensam famem, quae ut plurimum post bella sequi solet:nam in Ieros blymitano obsidio tanta reru penuria fuit, It proprios matres deuorauerint filio .
159쪽
futuristi putatis post diuturna illa praelia,quae mun
dus sitiendus videbit, in quibus maxima ubicumq, teri arti l rages edetur: Huc accedat,& pestis morsque plurinaorum repentina. Horrendus denique terrae motum' qlli virum qile mundi cardinem honesitiet , mundumque utituersiim sede, quodammodos nouebit, atque in tantiam omnes percellet, ut lacrymantibus oculis confessuri friat'; nihil se horribilius, alit calamitosius via quam vidisse. - Quarta tribulationis, huius causa, erit veneranda illa maiestas & furor intolerabilis iudicis,ante quem Omnes nos Comparere oportet, ut de Universae vitae ratione diiudicemur. Tam rigidus autem, ac seuerus ille futurus est, ut oculi flammaruiti instar scintillaturi sint, malius minas intentatUrae, pedes in vindictam properaturae seueritate vultus, tonitrua lingita demonstratura. Ira autetia eius, SI furor ve his exprinat,aut oratione comprehendi nequit; nam ignorantiam sitam c6nfessi stilat Prophetae: nouit potestateiri ira prae timore iram Nemo se , hoe in tu ip ς enim iudex est, ctinis nemo vultum poterit
dicio pote- QVi Videbunt silium hominis, ante o
rit abscon Πςmo peccata Celare ,quia veniet in nube id . est,imagna scientia instruetiis:cuius nemo etiam po-Mat. , . resistere,quia Veniet cum potestate magna: J. . . quem nemo precibus flectere,quia in maiestate prae si debit. At iudex adeo rigidus, ac seuerUS,Vt opera etiam bona, ac meritoria disquisiturus, ac iudicatu sit. Unde ipse de se: Cum accepero tempus, ego iustitias iudicabo,id est ,6pera iustorum,ac bona: noait se licimicidia,niria,sherilegia,alia 4. scelera dii dicaturun sed virtutes,ipsasq. iustitias. Iudex adeo terri bilis, ut etiam reeti, diuinorumq. tDandatorum 'bseruantes vix eidem rimpoderentisi:ri sint. David
, lairco Dominum orauit dicens: Ne intres in iudi
160쪽
domine Iudex iudicia tua perhorresco, ut me ab ijs liberatum velim; neue 'vitam meam rogo disquiras accuratius, ne quae iste inscio mihi macula adhae. rescat. Eheu : si servi Dei iudicium metuunt, quid carnis mancipia,mundi, passionumque suarum se iii facturi simiὶ quomodo itidicium hoc subeat di boli seruus,si magistri seruus hoc ipsum in tantulici perhorrescit λ Monuit olim Inaias suos,ut ab homine L. caucient, citius spiritus in naribus. Loquebatus nichaud dubie de iudicoenofro, qui ad in f hominis liudicio huic praesidebiti Et quoniamine signum p
tatur, spirare naribus: denotare volesit, iudicem huc iratii,ac choleram tunc assuniptur ,quam in rudicandos exercebit. Quamobrem caueantdiligenter liomines,ne eum dam Vesunt Oiseirdant ac proinde .
n Iob Propheta inder cetera,quiae Mprecari selebat, . , petebat ne se visus hominis a iceret. De quo eum ' Ithomine locutum putatis Znon nisi dos Ic qui inforamanos hominis iudicaturus est, sed hominis indignantis, ex ira inflati, cuius se vultum Propheta sim .uinere possedissidebat, ut in inferno delit cerest malle,quam furorem eius prestae dicata fQui. mi I.b 1 . ' hi hoc tribuat , Ut inserito protegas hae donec pertranseat furoP tuus Zi. . . III. :J Docent Pierius,& Eusebiuς de praeparatione Euagelica vario Aegyptios schemate Iudicem expirellis .ie .: Pingebant hominem grandaevum,. quo Varias capite plumas praeferret,uestetiyacimhina indutui3
manu dextra sceptrum, sinistra circillum e stelli rotextum praeferentem, ore autem g ad ius anceps C- grediebatur. Pieturam hanc dum intueor, iudicem nostrum. .videre videor. Aetatem namque habαὸ
qui nimirum ab omni aeternitate fuit, ideo a Dahita ' te Aniiquus dinumJ nuncupatur. ceprrum boo . Dan. 7.