장음표시 사용
241쪽
quae circa respirationem animalium in machina , aerem factitium & compressum peruingeniosus & eruditus D. Papin experimenta fecit , unum item & alterum circa colores non praeteIeunda commemorat. Phialam spiritu salis Armoniaci & limatura cupri semiplenam exhausto recipienti imposuit, intraas minuta caeruleuna colorem , sed dilutum admodum hic liquor contraxit. Adminin aere trium, minutorum spatio caeruleus color vividus & densus apparuit. Liquore' iterum in vacuo collocato , post longum tempus, mense nimirum exacto color caeruleus evanuit , sed admisso aere statim rediit : imo cum liquor phiala concluditur, caeruleum colorem exuit, reclusa phiala reditu
Ex quibus liquet multum conferre aerem ad colorum procreationem. Quod etiam de aere faetitio, qui scilicet in corporibus in exhausto recipiente positis jgnitur, obsta vatum suit. Nam aer ex masta farinacea genitus huic liquori caeruleum colore statim reddidit. Ea leni est vis aeris in lumine procreando :nam Asello pisce iii varias partes secto , quae in distinctis excipulis positae sunt, ea pars quaelibero aeri est exposita , tertio die radiavit ;quae in vacuo sunt positae , nullum lumen
p. a' Id minime probabile videri, flavum, rubrum & caeruleum colorem exl umi- nis aliqua refraci ione duci: cum refractio fie-
ri non possit nisi lumen paulo altius subeat, &corpora quae id frangunt, sint aliqua saltem ex parte perspicua: quod de metallis dici non potest. Reis Metalla & Japides non pellucere , si eum vitro conferantur: sed non idcirco ea
242쪽
uirini perspicuitate carent. Hinc e metallis cum vitro Veneto fusis fiunt gemmae factitiae, α nonnihil perspicuae Nigro lapide uti Vitrarios , quem Magnesiam vocant , jam alibi diximus. Hic vitrum adeo non inficit, ut apta proportione. admistus vitrum magis perspicuum , & a nativo colore subviridi expurgatum eniciat: unde ex metallis fiunt velut crystalli quaedam , aut vitriola, quae omni
perspicuitate non caretii. Argentum rite eXPurgatum vix ullo colore aquam fortem tingit. Nec Mercurius in aqua sorti exsolutus, illius perspicuitatem interpellat. Quid opacius calce plumbi, vel minio videtur , cujus granula micro scopio visis , quasi laterum
fragmenta. apparent. Et tamen ex calce plum- bi cum vitro fusa gemmae tacuitiae & tralu centes fiunt , ut ex calce ferri croceae confi- .ciuntur, & ex antimonio vitrum pellucidum, ut ex metallis pene omnibus paratur : magno
quidem indicio suam habere mineralia quaeque perspicuitatem. Neque in hoc ocularum tantum testimonio standum est : non gnim satis sunt acuti, ut de perspicuitate possint aut
opacitate corporum decernere. hic radii Solis per fenestram subeuntes , non solum eboris aut ligni abietini, sed Sc marmoris atri si-ilicis frustala quodammodo essiciunt diapha na ι & manus ipsa veSetae luci opposita nonnihil tralucet : adeo ut lux uberior multorum corporum opacitatem minuat.. Cum autem metalla ' ignis vi comminuun- tu , tum colores induunt: tametsi non omni
perspicuitate spoliantur , ut de calce plumbi, leu de minio diximus. Hinc calcinatum plumbum cum arenula fusunt amellaystum mentitur, & alios colores praebet , ut variae sunt milturae aut susionis gradus. de coloribus satis pro instituto. Κ v
243쪽
De vitalis facultatis functionibus
i ct organis. CV M duae sint animae sentientis praeiacipuae vires, animalis & vitalis , illa in cerebro potissimum vigeat, haec in corde & pulmonibus , illa tenui succo quo nervi implentur & spiritibus, haec sanguini insideat; poliquam de parte animali & illius
fuitistionibus , sensu nimirum & motu dixi mus , sequitur ut quae ad vitalis facultatis organa & f mltiones pertinent , quam bre- ., villime poterimus, explicemus. Vita motu sanguinis & respiratione con- 'stat: cum autemnae functiones intelligi non pollitui, nisi earum organa velut oculis subjiciantur , primum de respirationis organis. agemus , tum de respiratione ipsa & illius usu , tertio de stiuctura cordis & illius motu uel postremo de sanguinis circuitu. Quae omnia sic explicare conabimur , ut perpaucλex iis quae sunt scitu digniora, aut recens in
De respirationis organis usu PR : ipua respiratipnis instrumenta sunt trachaea , seu aspera arteria , pulmones eum suis vasis, & diaphragma , quod partes vitalibus functionibus deflanatas ab iis quae
244쪽
nutritioni oc naturalibus sunt addictat , dinctiminat. De singulis ex Ordine agendum.
De aspara arteria fabrica ct usu.ASpera arteria per quam aerem ducimiis& reddimus in tres partes dividitur. Pars illius suprema dicitur larynae , eaque multiplici constat cartilagine. Quae ex iis prima est, & praecipuum vocis organum, ac velut plectrum quoddam , Epiglottis vocitatur. Quod reliquum est hujus asperae arteriae, ex multis cartilaginibus compingitur ,
quae suos circulos non absolvunt. Nam qua. parte Cesophagum tangit trachara , ne deglutionem ciborum. impediat, in membrana Pa Carneam abit, quae parte sui intima unctuoso humore madet, ne illam. aut acriores halitus, aut aer asperior offendat. Pars: secunda ac velut truncus asperae arteriae ex multis velut annulis conflatur, qu Sbranae aliquot simul devinciunt. Atque has membranas omnis generis vasa , Venae , a
. teriae , lymphae ductus , imo & nervi irrigant. Hinc iensius illius adeo . est exquisitus, imo & ejus motus ex nervis proficiscitur , ac fibris tum rectis, quae contractae caltilaginem adducunt, tum circularibus constat,quq rectis subjiciuntur , & contractae cavitatem tracheae angustiorem essiciunt, & expiratio ni inserviunt , idque potissimum cum quid. incommodi vel tussiendo , vel expuendo G-3icimus. Huic tunicae alii adiungitus glandulosa, devasis lymphaticis conferta : arteriae enim sanguinem advel unt: quod autem venae referre
245쪽
non possunt , per glandulas cribratum in I phae ductus commeat: at que ubi serosus ille hunior est uberior , isque in cavitatem asperae
arteriae exundat, tum catharri oriunt a. Tertia pars asperae arteriae illius velut calamos in pulmonum stubstantiam diffusos , qui bronchia di i sblent , complectitur : iique in plures surculos diducuntur, qui rursum in lo-bulos pene innumeros abeunt , racemis uvarum non dissit miles. Ac cuiusque calami structura ab ipsius trunci labrica non multum dis sidet , nisi quod annulos habeat sic aptatos,ut annulus inferior superiorem subeat in expiratione : contra dum aerem inspiramus , prO- ducuntur in longum , fere ut cernimus in cruribus locustae. Vel certe ex variis partibus ita iunt compositi, ut in ipsa inspiratione per carneas fibras dilatentur, & integros efficiant circulos; in expiratione vero sic contrahantur , ut interdum etiam pituitam pulmonibus inhaerentem ejici mi: quod se la thoracis depressione effici non potest. Itaque hae hi tutae pulmonum non sunt inflexibiles , ut asperae arteriae majores annuli , sed vel lunt loricatae, ut in gam maris , vulgo , cernimu&; vel ex multis partibus ita sunt coagmentata , .ut in ipsa inspiratione circulos integros ab .
solvant, quo aere impleantur i in expiratione vero contrahantur, ut pulmonum compressioni Se aeris expirationi praebeant locum. Asperam'arteriam non respirationi modo, . sed e la .n voci servire iam alias diximus. Hoc quidem loco non erit alienum de vocis organis & mechanica eorum structura ex
viro clarissimo D. Perraula perpauca subjicere. Vox itaque est .in triplici differentia constituta : nam vel simplex est , & citra uI-lam articulationina, ut in serpentibus , sa -
246쪽
sonibus , leonibus: ubi nulla est articulatio , ac si quis sit tonus , is minime variatur , uti nec in plerisque avibus. α' In quibusdam animalibus vox magis est
articulata , ac penes accentus & toni mutationεm variatur , ut in cane & fele. 3' In homine vox est articulata maxime , cum infinitam petie hala: at accentuum ariet rem. Quod utique non tam ex organorum apparatu, q uam ex vi imaginatrice & ratione ipsa profici lci videtur: cu D pleraeque animan tes iisdem omnino organis sint praeditae, quae tamen locutione penitus destituuntur. Λ es autem quae verba exprimunt , iis Organis instructae sunt quae cum nostris nulla similitudine conjunguntur. Vituli lingua tenuis est , mollis, flexibilis , & in omnes par tes facile flectitur : Contra Psittaci lingua crassa est, rotunda , dura , apice corneo instructa. Sed quidquid est in vocibus animalium aut pulchrum aut mirabile, id vox humana complectitur. Q idquid aves cantu filo, aut instrumenta musica .ssiciunt, id homo
suo cantu imitatur : nullus est totius etiamin multas sectus partes, nulla vocis intercisio adeo praeceps & concitata , quam voce non exprimat
' Vocis organa ad tria potissimum capita reserri possitiat, ad summam laryngis par rem , quae glottis 'vocitatur; ad laringis musculos & pqlmones ipsbs. Glottis ex duplici
membrana conitat , utraque cartilaginea ;has membranas & duras & tensas & sibi proximas aer E pulmonibus subito erumpenseo fere modo verberat , qsso lingulas ex inflatis utribus senoris , vulgo Musette , aerprrsiolae elisis ferit. Laryngis musculi cum sonum varie modificant & intercidunt. Pal-
247쪽
monum usus in formanda voce, in avibus est manifestust: nam peculiaris pulmonum structura senum & vegetiorem & diuturniorem; essicit. In anseribus, anatibus & aliis hujus generis animantibus non glottis , sed interior larynx vocem essicit. Nam larynge & capite resectis, si ventrem comprimas, eundem senum audies.Quare Veteres gingrismum dixere hunc senu asperum videlicet & huic simile quε occlusis naribus formamus : hunc imitari lolent in organis pneumaticis, dum lingulis oblongiorem tubum adjiciunt, ut in anseribus.
longus asperae arteriae tubus membranis pectore conclutis siuperponitur , nec dissimilis est tubae sonus quem labia ipsa, ut glottis quaedam aut lingula, essiciunt. Ea quippe est in ansere, anate , gruis & similibus interioris laryngis conformatio , ubi
aspera arteria in duos ramos dividitur , quo pulmones subeat Os quoddam ultimo tracheae annulo adhaerescit, quod parte inferiore latius duos asperae arteriae ramos connectit. Ramorum tracheae annuli dimidiatos tantum, circulos essiciunt: utramquepartem membra, na tersa δι firma annulis cartilagineis vacuam
obducit, eaque ossiculo, quod medium latioris ossis dividit , illigatur : unde aeἴ per
alterum ex ramis arteriae cum impetu irrumpens membranam quatit , ac tremulus illius, motus per tabum tracheae diffusus sonum illum raucum essicit In tabula septima duo rami asperae arteriar gruis aut anseris sunt fς , cum dimidiatis
circulis cartilagineis; os latum e,cum appendice , seu ossiculo ; membrana utrimque tenia , ubi desinat annuli cartilaginei F F. Pars smaama IarIngis, quae in aliis anim
248쪽
llibus est rima ex dupli m brana composita , quaeque glottis vocitatur, in avibus ex dulici Oise mobili constat. Haec ossa in grue, . & in nonnullis avibus sunt immota , sed i medio est os planum & tenue aratri vomeri non dissimile , quod quidem ut larynx aut
complanatur , aut attollitur , inter duo ossicula aut foris prominet, aut intus retrahitur .,. ne cibus in laryngem demittatur , atque uz liber aeri pateat adituS. Illud quoque est observatione dignum inigrue,anatibus & aliis annulos aspelae arteriae latos este & complanatos : adeo ut inferiores in superioribus fere dimidia. sui parte concludantur, quo oblongior ille tubus firmior sit. Ac ne altius quam par sit unus alterum subeat annulum , maluae factae sunt incisiones in lateribus annulorum , ut facile an troz- sum & retrorsum , non ad latera, ubi su 3ta .cisurae, flectantur. Ac de vocis organis ex viro clariff. tam tum. Pr*ter ea quae exposuimus organa, quae v*ci serviant. non parum momenti in eundem usum afferunt nervi recurrentes , qui a pari vat o prodeuntes , & sursum miro naturae artificio reflectuntur ; hi asperae arteriae annulos aut adducunt , aut diducunt ut sonus in iis asperitatibus frangatur.. Unde animalia reicissis his nervis statim obmu'tes curat.
Illud: vero omitti non deber,. ex nervis recurrentibus sinistrum circa aortam , velut circa trochleam stirsum reflecti, & in laryn Rem clesinere , ut dexter axillarem arteriai
stringit. Vel quod axillaris arteria in sinistro, latere sit inserior R declivior : quod nervus
circa eam revolutus non fatis fixum reflexionis nodum haberet : vel potius hi ner xii
249쪽
tanquam fraeni vas iijecti sanguinis motum
regunt. Hinc truncum aortae descendentem nervus recurrens stringit, & languinem versus caput uberiorem propellit qui suo poni dere ad inferiores partes descenderet. Sic etiam in expiratione cum pulmones rursium pelluntur , simul arteria axillari succussa Maorta constricta sanguis sui sum truditur. Idem accidit in udhementi aliqua passione, ut in ira & in omni vocis contentione : tum enim aorta fortius coiivulsa Languis sursum urgetur. Hinc micant oculi, & facies rubet.
Cum autem uterque nervus recurrens a re
flexionis nodo plures surculos in cor emit- . tat, hinc tanta est inter motum cordis & eos
affectus, quorum in i simi indices, consensis. Verum ista , quaeque postea dicemus utcumque intelligi possimi ex figura apposita, quam ex doctist . Uvillisio mutuamur. . In figura . tabellae habes summam ja-Πngis partem ,ramque sectanai & intus conspe- ctam. bb, sunt duo ossicula, ex quibus avium
glottis corripin tur: eaque ossiculum quavi- laterum O, coiinectit illa ossicula in plerisque avibus suiu mobilia non item in gru , ct in aliis perpaucis.