De antiqua Ecclesiae disciplina dissertationes historicae excerptae e conciliis generalibus, SS. PP. et auctoribus ecclesiasticis

421쪽

4 Io De Antiqua Messa Dist*Γara .giae. Sed cum utrumque a Legatis reiectum estet, tres alias Proposuere conditiones: prima ut absolutio a Bituricensi Archiepis νεν data: irrita haberetur . secunda , at conta lomnibus Cardinalibus absolutio fieret, et returque Pontifex virgula; tertia , ut poa- ltifex declarare; se Regem. in regnum restI- tuere, quasi ab eo per excommuniciationem

eXcidisset .. Hoc postremum,. quod solum di-

recte auctoritati regiae. advertabatur , reje- ictum est , aliae duae conditiones a. Perronis squi rem concludere, avebat,i sinoe Ossati consilio. admissae sunt. Ita. Henricus IV. benediactitonem Apostolicam. accepit ut Romata

Pontificis communioni , non ἀ ut regno 1 re

gnique juribus, unde minime exciderat, aut excidere potuerat, ex. decretoi Pontificis re-lutueretur ia Nihilominus . tamen Perronius ob alias duas absolutionis conditiones, &.maxime. ob usum virgulae, apuae peritiores istarum: rerum male audiit,. quasi Regem vi

gulae Pontificiae. subjecisset. Di hujusmodi

caeremoniae potuerunt adhiberi, . imo. R. sae eadhibitae sunt ad reconciliationem a. quae siCisse minime ad temporalia, extendat quae aliquatenus defendi potest Petroni, in istam conditionem consensus cum praesertim o tineret , , futurum eue ut nulla restituendi Reugis in regnum suum mentio. fieretia. Quo, Pa- ted , Romanos ipsos. agnovisse eum a regni

Iure ob excommunicationem. non. eXcidisse

XXIV. Objici potest eundem Perronium Cleri Gallicani nomine in Comitiis regni Pranciae anno habitis, cum tertii status viri vellent definiri, iii, nullo casii juramentam Regibus praestitum QIvir posse, eo-rinque funal tos ab obedientia eximi ; Pe k- - inquam , rationem habuisse , qua

422쪽

ramnatis Vm. GEq. m. C. LIR. non modo ia definiri non posse , aec debe-xa per dero , sed . etiam videtur in co4M riam orinionem Aessendere , muIta exem-PIae , mesaeas auctoritMes , mutiasque rati nes adducens ad probandum. Uges a sie in casu haereseos aliquando deponi .. . U.. Respondeo , Perronium in ista or liciae sententiam nostr m haud impugnare. sed hoc unum Iabo re , ne contraria se molia haereseos notetur , dc eodem modo proscribatur, ac so in opinio, qui Regem impune interfici posse adebanth En ejus verba : o Pourtant v IOir encIore cette clauis se en lae meme obligation de for, &so . Ie meme decret d' anatheme, seus Iequelis nous confirmons Ia condamnation. de ee H,, qui attentent ala vie des is, dest tomis ber ea quatre manifestes inconveniens is is que nostre Chambroem' a donne charmis de mas representer.

XXVL Quod si Perronius videatar inesse

sare in oppositam. sententiam, id fecit pro more oratorum , qui omnia exaggerant Lissum vero in ea opinioae revera: Disie

haud crediderim , aut etiamsi fuisset , aux. esse se simulasset, haud mirum, eum Cardi- . nalis Ecclesiae Romanae fuerit, k in aliis. Ii

bertatibus Melasiae GalIicgnae non admo dum aequus extiterit,dedique attendendum

est, non quid ipse dixerit , sed quid dicerae

in mandatis habuerit : hoc autem e uerbis moL relatis liquet XXVII. Dices, non modo Permes ,. sea.& unwersius Clerus Gallicanus, cui se Facultas adjunxit , sese opposuit: tertii ordimnis conatui , vetuitque ne ut haeretica pro-iniberetur haec opinio , dum emisit -- ωksticulum tertii. batus coustare dice ex Pr-- θ S. 6, Eosi

423쪽

3a . De Antiqua Messo Dise nna . positionibus non curiosis modo , sed ει ν Itiofis , problematicis , & inconcinne d. Ris ab iis , qui non probe sentiebant Σωe, eamque doctrinam assirmative, & n gative ex aequo scholae disceptationi RE

XXVIII. Respondeo, Clarum sese opposuisse rei hujus definitioni duabus de caufis vrimum , quia a Laicis tentabatur Ferum Eccissasticarum , & dogmatum fidei judiaeium. Secundo, quist tune imprusens vid hatur opinionem Italorum velut haeretieam Proscribere , & omnes ad id faciendum j

Tamento adigere XXIX. Demum universus Gerus non mi

Huse id , quod in objectione refertur , sea quidam o Clero haec vota emiserunt, dc h. ita ratione temporis , loci , eorumque , aequibus proponebatur, dixerunt propositi ella ordine prolatas , ut daemnarentur, esse curiosas, ac vitiosas, quia tune inutile, amo 8c periculosum videbatur de istis feris judicium L Ac demum a viris Calvimanae DCta faventibus ad schismatis semina spar genda confectas . Verum universus Clarus. censui tantum hoc non posse a Laicis Pro stribi , & instar legis fundamentalis habeori, ut explicat ipse Perronius et is y appel-m te, dis-i , mattere problematique en ma- ,, tiere de sev toute doctrine qui n'est potnem, Me necessitε de foν , & de la quelle lam contradictoire n' oblige potnt cetax, qui H α eromat, k anatheme oa a per te d is communion. Hoc sensu dici tuno forte Poterat haec quaestio proiaematica. XXX. Uerum a temporibus Perronii ad haec usque nostra tempora , illa res , quam ac nescio, qua de causa non existimabantGaia

424쪽

DUenatis ras. Cap. III. V. m. 4 Is Gallicam pnoceres esse definiendam sacrae Facultatis censaris, Senatusconsulti , unanimi Theologorum , & Iaristonsultorum consensu , ac demum stamni Cleri Gallicani Episcoporum Decreto definita ac extrae comtroversiam posita est. XXXI. Ceterum nihil magis Galliam n stram ab injustis Romanorum Pontificum in Reges nostros conatibas tutam fecit, quam Gallorum in Reges suos amor ingenitu et is qui me, ut Amnotat Ouuphrius Heramnsis, miri se rum illud observandum est , quod cum is nulla gens unquam fuit , quae aut exter-ν, nos Principes non admiserit , aut assumis Plos interdum non ecpulerit , iam etiam is per summum scelus non occiderit ; solisis Francis hoc peculiare est , & proprium,m nullos unquam exteros Reges pati , suosis autem usque adeo amare , ut Pro eorumis dignitate , ac majestate tuenda non ex x, tantum , sed & vitam profundere so- ω, leant . Quandiu ita eruat , ut & sane animati Franci, timendum non erit , ut tu Ii Bullis Pontificum , aut rescriptis quovix religion is obtentu emissis in Reges suos i surgaut quod ne fiat, nostrum est sedula Curare , ne doctrina ultramontan ia regno disseminetur , ne fastis Pontificiam adve sus Anseorum

Nullibi verisi trinibus titutis Roman inm Pontificum in Reges ,, eorumque bona potestas astruitur , quam in Regnum ν &Regem Angliae ; ipfi enam Reges ultro v dentur se , Regnumque suum Pontificis d

Gunio subjecisse , Itaque si mobpretur

425쪽

manos Pontifices Reges Anglos jure ae m-vito. deposuisse , non. tameni idem de ceteris Retibus. posset coactuat , imo etiam Perse nam Omira in inferretur hanc potesta tem Pontifici competere ratione stae dignitatis Pontificiae , cum non alio titulo possit eam sibi in Angliam; vindicare , quamio Regum concessione . Utrum autem. hujusmodi co cessio legitime factae fuerid , vimque habere debuerit , necne , sequens. docebit nae

II. Cum primum Laa , & Ossa Saxonum

Reges annis DO. δε γε s. fidemi Christianam amplex. stat , statuisse feruntur , ut uuaquaeque familia certam pecuniauri, quae tunc d narius dicebatur , Ecclesiae ceusus nominet per singulos annos Romano Pontifiei sesu Let , quem censum ab Aistolpho cum initota fere insula; dominaretur H, confirmatam tradunt Nauclerus , ω Polydorum Virgilius . Hic autem musius dicebatun denarius. R. Petri ,. & ae collectorae Pontificis exigeb

tur qui quidem usque ad tempor a Hemici VIIl. , qui seipsum ab Mesesiae Romana avulsit, ab . Anglis scitii si uererat. Uerum inde arguitur Angliae Regese liberales fuisse in Pontifices : at istos jure Pontificio stipendium: ab Anglis exigere potuisse. inde nom

probatur ..

ribus plus adhuc jurishim Angliam Pontifices sibi arrogarunt , cum obi necem Thomae Cantuariensis. . Arahiepiscoμ λ ,. . in Henricum

apud Pontificem Alexandrum III. accusatum a Carnalibus in Angliam ea de causa misefis anno II a. sententia latae est , qua judi-gatam est ut Rex coram Legatis Pontifi- viis si regnique primoribus iurejurando se d

426쪽

Q-am , vςrbaque temerae emissaeqμae ια-iata fuerant uti Cantuariensis occideretur scctucaeutos. Equites in bellum. HierosoIgmita, num , qui Per. atanum ibi belligerarentur mmitteret,i atque ud ipse Re fi nisi aliter vi- cieretqs Pontifici, cum exercitu intrae trien miam proficiscere tar,corruptesas tolleret, quaei Iibertati Ecclesii sticae adversabantur. , Ro- mam 3 sententiis, ire Anglia latis provocan-

qi potestatem cuivis faceret. Addit Blondus. Regelix adjecisse se.& filium in throno eiser. Permittente. Pontifice , & neminem impost rum Angliae Regem. futurum, quem oon Pa-Pa renuncia let.

U.. At Polydorus. Virgilius negad ulIam, nutus rei mentionem in AnnaIibus Anglica- .nis. neri .. Nihilominus ipse Henricus, ab Α- Lexandro III.. opem implorans. contra filium imbellem , ait : vestrae jurisdictionis est dis regnum. Angliae& quantum ad laudata in rii juris obligatione vobis dumtaxat ob ,h notius astringor , &'teneor , eXmitatu is tur Anglia quiae possit Romanus Ponti .m lex, & quia materialibus armis non ut B- tur patrimonium B. Petrι,, spirituaeli gladio, tueytur.

V. . Demum Ioannes Rex. dictus, sine ter 3 y g0umque suum magis adhuc Pon- uac, devi it nam cum . de Gntuariensi Hrcntepilcopatu, orta esset dissensio quod .maachi. Anglicani , eo m quem elegerant , ite poliato Mium, ad nutum Regis Archie-Pilcopum cIegissent , Innocentius III. jussit monachos, Anglos Romae dinentes Card ina. Wm. λ Chrysogoni Cantuariensem Episco-

427쪽

sa Pontifex Regem Primo adminuit , dei de interdixit , ω cum bona Ecclesiae invaderet , omnes subditos ejus a fidei, Sc ob dientiae sacramento ab Ivit ae Philippum Regem Galliarum hortatus est, ut bellum in

Angliam moveret : quod eum ille Pararet, Pontifex per nuncium Joannis animum tentavit , qui cernens quanto esset in periculo

regnum Angliae, &Hyberyiae, Ecclesiae R manae dominio subjecisse fertur, & diadema sibi detraxisse , atque ad nutum Pontificis recepisse : pacto insuper annuo stipendio , demum hoc addidisse, ut Reges Angliae de. inceps a Pontifice dumtaxat regni jura comsequerentur,

VI. At hujus reconciliationis leges , observat Polydorus VirgiIius , neque Pontifices Romani , neque Reges Angliae obser varunt, neque Annales Anglici de hujusmodi traditione loquuntur . Quare verisimiIeest illa omnia Ioanni tantummodo, qui deliquerat, imperata. non autem ejus successoribus eamdem legem este impositam. VII. Deinde non semel potestatis siuae,&aequitatis limites hoc in negotio excessit Iu- nocentius ; primo enim jussit , ut rejecto utroque electo in Archiepiscopum , certus Cardinalis eligeretur. Secundo, non debuit, nec potuit regnum interdicere. Tertio, nec imperium Regi abrogare. Quarto, non de-huit Philippum Regem Franciae ad bellum iniquum impellere . Quinto , bona fide non egit , cum Philippum delusi, ficta cum

Joanne Pace , a quo ob necessitatem iniquas ejus leges extorsi, quibus proinde nec Joa nes, nec ejus successores , nec populus Α - glicanus tenebatur . Cum ne iis quidem i

devitas, , etiamsi , di non Per

428쪽

sertatio VII. Cap. III. g. 43'vim a suo Rege sine consensu populi nutuLmocli promissiones factae luisseat , ut obiervat Major in 4' dist. 3. q. 3- VIII. Denique dum in Henricum VIII. Angliae Regem, idem , quod olim in Ioa nem , moliuntur Pontifices , Regnum , R Rctfque Angliae ab obedientia Ecclesiae R manae alienarunt . Res fuit huiusmodi , du.xerat Henricus VlII. Catharinam Ferdinata. di Hispanorum Regis filiam, Caerola U. I

Deratoris amitam , quae priore matrimonio

Collatae fuerat Arturio Henrici fratri majori sed eo desumsto, pater eam tradiderat He Tico, dispensante Pontifice Iulio II. . IX. At Henricus post patris mortem , i, ve studis in Caesarem , sive masculae proire cupidine , sin Annae Bolenae amoribus , de in oenita sibi inconstantia impulsus , cum ea divortium secit , cautatus dispensationem Julii II. nec 1icitam , nec validam fuisse,

ac proinde matrimonium ejus vi contra

ctum , nussum , & irritum. Caula Romam delata, Pontifex post varias dilationes , a que fluctuationes pronunciavit Henrico nocifuisse Iicitum propria auctoritate , absque sententia Iudicis Ecclefiastici, uxorem repa.diare, Sc aIiam ducere. Quo Rex audito , no 1 3 4. Pontificis obedientiam detre fiat, suisque omnibus edicit, ut neque R mam pecuniam deferant, neque denarios B. Petri quotannis colligi solitos pendant. Haec secuta est Pontificis sententia peremptoria eodem anno Iata , qua decretum est , inter Henricum , 3e Catharinam fuisse lagitimum matrimonium , eamque ab ipso pro uxore habendam , 3e eum nisi id faceret, Pro e

communieato reputandum. Tum Rex aperiate Romano Pontifice descivit , rubo quidem

429쪽

caput esse Ecclesiae Anglicanae , vetatisque sub poena capitis , ne quis denariox bellu etri siaveret . Edicita Promesgato mortuus est Clemens UI. nullo alio in Regem illae lato fulmine. At Paulum III. hujus succepsorem tum Curia Romana , tum Imperator statim a suae ad Pontificatum assumptione stimulabant ad nova fulmina ita Regem vi-hranda r sed Paulus aliquandiu cunctatus , post mortem Cardinali& Rostensis sententiam

in Regem adornat. 3- August. anno I FIDeumque cum suis fautoribuς non solam sub Poena excommunicationis latae sententia, Ied etiam amissionis regni , de depositionis per se , vel per legitimum procuratorem, intra so. dieς adesse jubet , is si eo a re negle

dominiis omnibux privatum esse , eumdemque , ac omnes sauiores ejus poenas omnes

legibus praescriptas incurrisse atque cum

omnibus, nix dissidatos esse , & sepultura Christianae privari j et , atque decernit, omnia loea , ad quae Rex umerit, interdicto subjicit , Henrici ex Anna Bolena sobolam fautorinnque suorum liberos usque vi eum

gradum , quo isirae praesari me, bonis , honori x privis, ac ianrrim esia deerantes omnes: Henricι vagallos , & subditox ab ipsae obedientia , ac praestito illi iuramento absolvitis Praecipit Principibus, & Nobil,

hus Andiae, ut se vi ac armis Henrico oppinnant , illumque e regni Apibus ejicere nita tur, ceterorum Principum cum ipso pactR, Confoederationes , . & contra,s irrita esse decernit, eosdemque, ut Henricum, & ς teros Ecclesiae rebelles sacris armis pros mantur, hortatur omnes ejus sequaces λρο

430쪽

T hortatis VIL Cap. m. m. 4r' steti-ωs servi tuti tradi iubetia His, & uis ejesinodum diris Henricum sententia sua

Vovit Paulus III. sed ejus executionem ae evulgationem in trientum distulit quo tem-vore cum Rex ini Cantuariensi& Archiepi- Cos L memoriam & reliquias debacchatus effet , Ponti x intentatum fulmen exerto Brachio emisit Kalendis Ianuarii anni is a verum illud Pontificium diplomae nullas habuit vires. in iis , quae ad. temporalia. sp es and nec enim ullus Christianus Prin-Geps eo titulo regi Angloruim bellum int Iit , aut cum eo velut cum homine , qui regni jure excidisset, egit; imo cum eo velati cum legitimo: Aaglorum Rege Imperator, Galliae Rex ,& alii Principes Catholici foedera , & pacis conditiones; inierunt mad ejus quoque filium Guardum ,, ac filias Mariam , de Elisabetham Regnum Angliae vervenit et itaque nee de facto regno spoliatus est , neo de jure ab eo excidit pr pter Pontificis. sententiam in quo hujusm .di potestatem nemo Redum. agnovit .. Probe autem intelligens Rex Angliae Iacobus religionem quam profitetur Romana Ecclesia msuae auctoritat. μαλdversiari; sed hoci min' idoma, de Pon ificis in temporalia Potest/-test qMisi nonnulli Romanae Cisiae dogmatis imbuti asserebant , juramentum, ab omnipus. anno δε-- exegit , quo Protestabantur se Hua dogma rejicere . jur mentum autem ala se habet : Ego vere , Sc sacere agnosco, , Pr uoη , δέ deci rin in conscientiae mea hin οψαμ de Deo. , & mundo. , quod h is mus Dominus noster Rex Iacobus est Ii is gittisty , 5e veru . Rex hujus, regni , ,, omnium aliorum majestitis suae domini