장음표시 사용
401쪽
eo , quod cum Rege Perse ge mus, Rhodiorum e . vitas magna atque magnifica , quae Pop. Romis opibus creverat , rnfida atque adversa nobis fuit. ded postquam bello confolio de Rhod ιι eonfulis es , Majores ninri . ne diu trariam magi , quam insuriae eatissa bellum inceptum diaceret, impunει os eos dimiserunt'.
4. Exordiorum stilus eii paullo ornatior, ingeniosis rebus, ac luminibus splendidior, & Orationis ambitu numerosior , quippe in eo conciliandi , atque oblectandi audientes:
tamen non ostentara debet in princinis cura , ut videamur aeeurate, non ea/Iide dicere R . Quare elaboratum, non affectatum sit exoς-
s. Cavendum est in exordio praesertim, ne verbum quidem excidat, quod aut novi , latis, aut arrogantiae, aut insciitae suspicionem crearet, antini enim mature vel minima culpa alienati vix magna virtute deinceps reconciliamur. Motus quoque in exordio attingentur , sed . temperate, in peroratione maxime excitandi
Exordiorum virtutes , is vitia.
x. LXordii uirtus sacile prineeps est, ut il- Q lud proprium omnino, intimum , ac
a. QuinctiI. l. 4. e. r. h. Idem ibi .
402쪽
a. Altera, ut exordium sit unum eum ea ussa, quae agitur . eoque spectet,quo tota oratio. In eo enim differunt Historicorum, atque Ora torum exordia , quod illi non debent nisi ab iis, quae cum caussa conjuncta sunt, illi ve-TO a quacumque re , & animi sui sentent a ordiri possunt, modo cum historia conjungant. Denique exordii virtus est, si audie n. tem iaciat benevolum, attentum , docilem, imino ex iis ea solum , quae Opus sunt, benevolum scilicet , si aversus sit, aut talis credatur; sin autem, alia praestet. & breve sit, est enim insinuatio in caussam , ad
eam ergo mature procedendum, ut ea eX-plicentur & confirmentur: quamquam audrendi non sunt eur vetat legem prooemras omnibus dederunt , ut ιntra quatuor fensus terminarentur R 3. Sed plura quoque exordiorum vitia sunt. Ωuod in plures caussas accomodari por est, vuLgare dieitur g id tamen magnis saepe ora toribus tion evitatum Uuo adDersarius . uti potest , commune appellιtur. Quod adversarius in suam utilitatem deflectere potest , commutabi-Ie. Quod ea De non cohaeres, separatum. unodaliunde trabitur, transatum . Praeterea quod Iongum , quod contra praecepta es b.
Propositio: ejus condiιiones: alia in
a. TIRO ositio est totius orationis summax deinceps confirmanda; & jure suo Y x haeca. inctiL l. 4. e. r. b. Idem ibi.
403쪽
haec pars, qua res proponitur , ut postea proa betur , propollisio nominatur a . 2. Haec autem orationis pars omnino necessaria est : nam neeese est rem primo , de qua agitur, exponere , deinde illam argumentis conis
firmare b s nee solum ut sit eaus a lucidior , fed
3. Hanc porro alii strictim, conceptisque verbis , alii copiosius longiorique ambitu malunt proponere. Qui breviuS, ne dum suae, sed audientium memoriae consulunt: qui amplius, Oratorem magis vident ut agere, & aristis majori quadam dissimulatione . Ne pugnem, si epe oranti variare optimum erit, si de toto propositionum genere. disputemus ;cum res erit non satis audientibus nota , aut subtilior, aut ex ea in admirationem rapi potius, quam permoveri volet orator , brevis erit accommodatior ; eum eius summa satis nota existimabitur, & per eam etiam paullulum permoveri populum volet, copio sor iacile expediet; ut vere videar dicere, si dicam , brevem praecipientium ac disputantium esse, copiosiorem Oratorum. 4. Utcumque id sit; propositio una esse debet, simulque satis ampla . Una , seu quae multa quidem complectatur, sed incerto aliquo genere convenientia & conjuncta , non disparata & remota , ut unam orationem constituat, non quasi plures. Ita jure in more positum, ut lacri oratores non Omnia certae, ac solemnis sacrae diei, aut certi Evangelii capita complectantur, sed unum omnium
404쪽
LIBER VII, 34 rmaximum , aut certe in primis utile per sua dendoein suscipiant, ut illud essicacius contendant, Orat lcnemque unam habeant. Qui enim ita propcneret: inimicis iniurias eondonandas , ω ea lamitosis Dbveniendum esse osten dam , non de una re , sed de pluribus verba faceret, nec esset una haec cratio, sed ad plura cohortatio . s. Deinde sit satis ampla, ut cetera omnia deinde contendenda contineat indicata, non explicata.
Partitio: ejus utilitas, ct conditiones. C A P. X.
x. D Artitio est constitutae propositionis, seu totius orationis in plures partes distributio. Hanc non inusitatam veteribus, li. bentissi Me , nec sine fructu adhibent Iunio res, & postulant. a. Utilis est , nam illustrem, Θ perspicuam totam incit orationem a; ita etiam attentius audit multitudo a cicuta quid sit auditura,& facilius audita meminit secum ea repeten S. Partiri autem seu praesari, & promittere quot, & quibus argumentis &.rationibus pum'
cia sis confirmaturus, raro admodum probaverim , nimis. enim minute , nimisque aperte
ars proditur, non celatur. Puncta argumen rorum , ait Cicero , plerumque oportet, ut oceu Iax , ne quis ea numerare post , ut distinguanis rur verbis , re confusa esse videant tir b d Immo
concisa, ct velut articulosa partitio, inquit,
δ. Cic. r. Invent. Rhet. c. 22. b. x de orat. c. 4 I.
405쪽
Quinctilianus , vitanda maxime , nam ω auctoritati plurimum detrahunt minuta illa , nec iam membra , sed frusta , ω Fujus gloriae euispidi , quo subtilius dixisse videantur, o 'pervacua assumunt, fi singularia funi, nec tam plura faciunt , quam minora a , Nec eam tamquam alteri exordio reservandi auctorsim , sed statim illam aut in propositione, aut extemplo eidem adjungere satius duxerim, quantum enim temporis his quasi praefationibus conceditur, tantum adimitur confirmationi, quae tandem caussa est, praesertim hac aetatε, suae longam orationem, &priscis parem , vix ferat. 3. Partitionis conditio facile princeps est, ut eius partes , seu puncta, aliam alia removeat & excludat, nec 'idem sit aut simile, aut idem probet. Ita haec bona est. Sanctus Paullus divinae gratiae donum illustravit magnitudine desideriorum , magnitudine factorum, magnitudine eruciatuum, quos tulit . Nam
divina gratia illustrata est quid commune singulis his partibus, in quo totum exordium commode consumitur ἔ & desideriori orum,& factorum, & cruciatuum magnitudo partes sunt illius generis participes, & alia ab alia diversa . . Altera conditio est , ut vel bipartita sit,
vel tripartita. non ulterior. Id certe usus constituit , Stratio, ne molestior sit, aut mem ratu difficilior Itaque eam plusquam trium dyartium esse non oportet bet quamquam Quinctilianus illos non probaverit, qui partitionem
vetant ultra tres propositiones extendere ς.
a. Inst orat. l. . c. s. e. Au h. ad Her. l. I. c. I ..c. uincti M. n.
406쪽
In eausiam egresso : ejusque aliquae
r. c Gressio , sive post propositionem ad
C. confirmationem insinuatio , est tacita illa, & apta rerum continuatio, qua elegan tius, essicaciusque in argumenta ingredimur. Haec apta , & commoda probatur sane , ac mirifice assieit: quare utile erit aliquid de ea diceres x. Prima eius ratio est, ut ab eo auspiceis ris, quod plurimorum, aut aliquorum certe deinceps dicendorum lux sit, fundamentum, aut via. Ita Cic. pro Leg. Manil. e. a. in inde oratio mea promiscatur, unde haee omnis ea a dueitur , bellum grave , perieulosum Osrir vectigalibus, atque Ioelis a duobus potentissimis Regibus infertur Miιbridate ω Ti. grane . Vide quae sequuntur.3. Altera ratio, & superiori assinis est , in eam rem statim egredi, quae paullatim rationem insinuant, & explicant, quae caussam
confirmat, modo ne ea res repetatur, ut habet vetus adagium, ab ovo. Sic ingreditur Cicis pro Marc. e. a. Sotio saepe anre oculostponere , idque libenter erebris usurpare fermoni
bus et omnes nostrorum Imperatorum , Omnes ex. terarum gentium, potentissimorumque populorum, omnes clarissimorum Regum res gestas cum tuis nec eontentionum magnitudine , nec numero praeliorum . nec varietate regionum, nec celeritate eonficiendi, nee dissimilitudine bellorum posse conferri. Y 4 4. Ter
407쪽
344 R H)E T. IN ST. . Tertia est historia in aliouam , vel ima, ginem, aut descriptionem ordiri, quae dein
ceps Tonstituenda argumenta aut exhibeat, aut iis viam muniat . Descriptionis locus pompam aliquam praese ferre tamen videt ut . Nam in aliquem laetum ., ait Quinctilianus, atque plausibilem Ioeum quam maxime po sint excurre. re , natum ab osteistatione deeiamatoria . iam iis forum venit postquam agere eaussas non ad uti. litatem litigatoriam, sed ad patronorum iactationem repertum es , εος tamquam semper ems pediat, aut etiam necesse sit faciunt a
s. Quarta est rationem ingredi eo pacto uo argumenta proponere eXpediat, quod eo requentius & gravius, quo facilius & --gis germanum ...
Narrationis diserimen in diverso rerum
x. TArratio alia est rei , in qua caussa ad sita est aut tota , aut magna ejus pars, si ve illud aliquod iactum tandem sit, aut argumentum , aut multarum rerum series. Haeci accuratius, & pluribus exponitur, in eaque Omnia mpenduntur: hinc enim narratio est rerum quaedam quasi feries b , quae momenti sint. Alia est rei, quae ad confirmandum ac sumitur; id quoque aut factum quodpiam sit, aut aliqua ratio, aut aliud. Haec brevis, immo ex ea id solum , quod ad rem faciat, quamquam id satis animadvertitur, & orna-
408쪽
tur: nam omni in narratione oratoris Q eium est docere, ae docendo persuadere a . Pri ris satis praeclara exempla sunt pro Leg. Man. Bellum grave , iis periculosum vestris fortis apro Mil. P. Clodius eum saluisset vexare Remp. omni feelere; pro Quinctio . C. Duinctiias Dis hujus P. Quinctii frater, & quae iis locis sequuntur. Alterius vero sit haec ic Catil. c. r. An vero vir amplissimus P. Seipio Pontifex
maximus Tiberium Gracchum medioeriter M. befactantem statum Reip. privatus interfeeit Catilinam vero orbem terrae caede, aeque μαcendiis vastare eupientem nos Consules perferemus Multa alia contigerant in Gracchi internecione sed ea tantum allata sunt, quae ad rem confirmandam iaciebant . Multa alia etiam in hoc de Damocle , quod attuli I. r. c.las . sed hoc solum Horatius adducit, quod ad animi metum attinet: inquit ergo Carm.
Districtus ensis evi super impia
Cervire pendet non Siculae dapes Culeem elaborabunt saporem , Non avium , citharaeque cantu
a. Narrationis naturam , propositum , &virtutes, singulorumque exempla l. r. c. s. exposita sunt.
409쪽
3 6 R H E T. Ι N S T. Confirmatio: ejus utilitas: aliqua
a onfirmatio, seu eontentio , est propo
tae rei proba ιio , seu no orum arguis mentorum exposito eum asseveratione b. aut ren firmatio est, per quam argumentando nostrae
ea fao fidem , ω auctoritatem, oe firmamenis
a. Haec pars multo est sane utilissima ; qui enim vere probat, rerumque certas & constantes caussas adducit, hic tandem persuadet, rebusque vere confirmatis non nisi pervicaces , ac perditi obsistunt, bene comparati& sani aequiescunt, ducuntur, inflammaniatur. Ita certe suo muneri Orator satisfacit. Quare tota sper vincendi , ratioque persuadendi posta es in confirmatione , ω eonfutationes
nam eum nostra aettimenta exposuerimus, comis ιν ariaque dissolverimus, absolute nimirum mu-ntis oratorium confererimuν d. Argumenta autem ex optimis disciplinis ex ceteris locis,& historiis erui ante dictum est. 3. Et vero haec contentio non solum eas res spectat, quae in certum & peculiare aragumentum adducuntur , ex quo caussa comprobatur . sed eas etiam , quae obiter attinis puntur, ut princeps ratio, atque omne diactum . cogitatum , animad versum, historiarum exemplum vere confirmetur, ut certam rei
410쪽
argumentationem contineat , ex eaque constituatur. Itemque hoc accurate advertendum .eia ficiendumque est, ut res maximi momenti quae in potissimum argumentum advocantUr Cnucleate, copiose, aut vehementer confirme
tur. Ea vero, quae percurrentes, & quasi aliud spectantes adducimus, adstrictius , ω brevius, praesertim si levioris momenti sunt. In exemplum audi Τullium pro Archia c. ra-& r 1. Quas res nos in Constititia a rabiscum simul pro salute hujus Urbis , atque -- perii, ω pro vita civium . proque universa Rep. gessimus , attigit hic versibus , atque inchoavis . Quibus auditis , quod mih magna res ε' ,-cunda visa es, hune ad perficiendum horiaraessum. Nullam en/m virtus aliam mercedem M-borum perieuiarumque desiderat praeter hane audis , O gloriae - Ωua quidem detracta , Ddiaees , quid est quod in hoc tam exiguo v=tae curriaculo , Θ tam brevi , tantis nos in Iabernaes exerreamus y Certe fi nihiI animus praestatiseo
in posterum , ω si quibus regionibus uuae sp
tium circumscriptum es, eisdem omaees cetiatationes terminaret Das nee tantis se Iaboriabus frangeret, neque tot euris , viguiisque -- geretur, nec toties de vita ipsa dimisaret . An vero tam parvi animi videamur esse omnes, qui in Rep. atque in his vitae perieulis IMMνibusque versamur ut, erem usque ad extremum spatirem , nullum tranquilium , atque otiosum spiritum duxerimus , nobiseum μαι moritura omnia arbitremur an eum stataeas , er imagines, non animorum simulacra ,sed aes Porum , studiose multi summi hominer reli aee.