Caroli Paschalij Regis in Sacro Consistorio consiliarij Legatio Rhætica

461쪽

R H AE T I C A.' a16ptam restituisse dici posset. Adde quod siquid in odium eius foederis a cideret nutu modi, quod Venetis negotium exhiberet, ad id rex, cuius ip-1e autor esset,propugnandum accingi,& Venetos protegere,necesi e haberet. Nondum Triumuiri conuenerant, qui Barbadigum percontarenturi quid rerum ageret. Nullus eorum , quibus aliquis Reipub. intellectus, aut cura

esset, non eo vehementer commoueri,

quod is ne ullis quidem verborum otiliciis Rempub. dignam duxisset.Haud

pro labyseci xione res dicebatur esse, cuius furor eorum catilibus immineret,

qui talia audenti fautores &satellites essent. Spectati quidem moris aullus; nonnulli tantum aere diruti, & notissima quaedam hominum mendicabula, ob infidelem ingenij mobilitatem, dc morbum procacitatis in nos exercitae, albo penuonum a me erasi, se tunc Venetarum esse partium profiteri aude bant. Ipse Barbadigus intra spatium

462쪽

MDCXIII LEGATIO quindecim dieru bis ad me venit,hac ossicij simulatione illiciens me ad se

pariter visitandum. Id parabat, ut institutum hoc mutuς beneuolentiae quoddam veluti commercium laetaciem certae alicuius, & arcanae famili ritatis inter nos faceret. Hinc suis,suo rumque dictis multum autoritatis ac cessi mun putauit. Ego, re comperta,' ut discuterem eam existimationem,

ad eum ire destiti. Adiice quod , cum

una essemus , nullos alios ., quam de Remo, Vt aiunt, & Romulo mecum sermones conferebat 3 nunquam de

rebus nostris, semper de Turcicis,ltalicis, iis quae nihil ad rem . Vulgo tamen credi volebat , nostras confabulationes esse de rebus Rhaeticis , sed seri j aliquid & arcani inter nos consociari, cum una, & altera hora lais congres.sibus absumeretur. Hinc cuilibet coniectandum relinquebat, nos esse egre gie concordes' quicquid ipse moliretur, id, me non inscio, sed volente,

quamlibet

463쪽

R Η Α Τ I C A 217 quamlibet connivente , fieri. Quae, quantumuis inania, apud multitudi nem magnς rei momentum factura credidit. Cum interim legatus Venetus, qui in aula regis degeret, apud reginam matrem regis, quae tunc regni gubem nacula tractaret, idemtidem urgeret, ut iussu regis Venetum negotium apud Rhaetos promouere iuberer, ei

respDium est, de eo quod ego Barmba digo obtulissem, regem ninil mutare, Credibile erat, hoc tanto beneficio venerae Reipub. abunde fore, quo contenta esset. Verum is legatus, ut

si id in leui a sitis haberetur, non dubitauit ingeminare preces , quae eὁ starent, Vt non solum concessu, &bona venia regis, sed & impensis eius precibus foedus nouaretur. Tunc ei dictum fuit,regi quidem Venetae Reipub. commoda, & incolumitatem curae esse. Verumtamen eam nunc rem

agi , quae ad Gallici regni res rationes

464쪽

MDCXIII LEGA ΤΙ Ο

que usque eo pertineti V t in ea nihil temere mutari sine regis pr iudicio pos sit. Idcirco considerate dispiciendum quid utrisque expediat. Optimum fore, si de hoc negotio tractatio institi matur, cui legatus regis apud Rh tos intersit. Vbi res enucleata, &pensitata fuerit,tunc planum, &perspicuum xegi fore,qua re Venetae Reipub. commodare possit. Qincquid concedi potest , ab ipso nunquam desideratum iri. Ad ea legatus, Senatus, inquit, VCn tus ea mente agit, ut, siquid est in illo foedere quod regis, & regni Gallici rationibus ossiciat , id uti mutetur. De ipso tunc quaesitum est, Quid illud tam ii sit, quod Venetum principem ad

foedus tam perseueranter petendum impellat, cum transitum, in quo est omne foederis momentum, obtinere possit. Hic vero,sicuti perculsus,COm- mercii, respondit, gratia. Cum tamen inter Vtramque gentem Rhaeticam Venetam vix ullius rei)constet esse

465쪽

commerciuna, ea si excipias , quae V netae ditionis negotiatores in Valtellina singulis annis empta ad suos conuectant. Cuius ge neris est vinum, butyrum , caseus , pecus, & alia, quibus abundat vallis nobilissimae fertilitatis. Cum tamen Rhςticae ditionis incolis nihil e Veneta regione ad suos exportare liceat, nisi forte, & quidem perra' ro , multaque dissicultate , nonnihil fiumenti. Haec in aula. At in Rhaetia Barba ligus per omnes

l11le Dium transiitum , de quo sic agam, ut si ea res sit iuris & arbitrii nostri. Verum tanti apud se communitates esse, ut hoc beneficio iis unis deuiiaciri, quorum res est, velit. In maximo regis beneficio calumniae materlam reperit. Et cui nulls effunis at gratae gratiae, quas ob tantam benio ni taxem regi ageret, pro iis nos audacia:

tultitiae accusavit. Nam quid aliud elle dicas, aliena largiri λ Hoc pacto.

466쪽

MDCXIII LEGATIO apud prudentes homines facile asse quutus est, quam nobis obiecit, eius ipse sinisteritatis manifestus fiterit, qui regis tam benefici bonitatem verterit in contumeliam eius. E sequentiabus liquidius apparebit, quas ibi tunc artes exercuerit. Cuidam Rhaeto interfamiliares adscito id negoth dat, ut agrestes homines, qui ad urbem siti quisque negoth gratia ventitarent, quamlibet nunquam vises de auditos, comiter appellet, & modo hos, modo illos ad silas aedes adductos, dein mensae, & cibis,qui ibi ismper es sent parati, de expositi, adhibitos, tum plusculo vino hilaratos , saepius

que madidos cechino, aut eius nummi medietate donet. Et vero plerique hoc pacto ebriulati, saturati, ac do nati domum remittebantur, ubi cantu & clamore Veneti legati comita tem celebrarent. Huic vinolentae turbae indebantur, ingerebantur ea,

quae is ab se ad hunc, aut illum pagum

467쪽

perferri vellet, hoc potissimum , Venetum foedus renouare ne dubitarent, cum rex, & Veneta Respub. concorditer inter se congruant. Regi qui

dem nihil gratius fore, quis si qua

primum cognoscat, id foedus intuitu sui redintegratum esse. Legatum V enetum, qui est in aula regis, Veneto principi scripsisse, regem erga Venetos ita esse animatum , vip Rhςtis cis paucos dies petiturus sit, Venetum foedus ut instaurent. Nulli dubium esse debe- quin legatus regis iubeatur ad id negoti, Mimprimum vineas , pluteos que, quod dicitur , agere. Cum aquamplurimis haec ad me in singulas propemodum horas deferrentur Pinania inanibus eludere poteram, & cum eo paria facere. Sed iis , qui talia ad me perferrent, Omnibus respondi, Studiose, & sancte regem regni Gabliae veteres, & recentes amicitias colere. Id ipsum a rei suς curatoribus,vbicunque sint, omni quacunque re & r

468쪽

MDCXIM LEGATIOtione possunt, plMyum Mequidem semper misurum , Ut hanc re . os mentem tam pi Phalaei in iis , quae

meae curae credita. sunt, , factisque testatam se citam. .. Verum de

his Rhaeticis rebus nil est xius se quod iste siς dicati. Ad eum quippς redeo, qui quos clinque alloquerexur , apud hos tetram quamdam loquendi licen tiam in nos exercebat, dum diceret, nos non i implesse id, quod Venetae Reipub. polliciti essemus. inimite

ad tantum probram erecidiis rem

non vltra distuli , quin protirius illud di stum coram ipse confutatum tui. Eius conueniendi occasionem mihi pribuerunt eae, quas . pridiu accepe ram , regiae literae, quibus illa, quae defutura tractatione paulo ante dixi, cognoueram. Id ubi ei narrassem, haec iblico in os homini dixi, Ita lepidum tibi visum est, vulgare, legatum regis, qui est Venetiis , Veneto principi pollicitum esse quidpiam, cui a nobis

469쪽

satisfactum non sit. Equidem per- uelim scire, quodnam fuerit illud promissum, an ea oratione ,quam ipse in eum consessum attulerit, spontaneis, inquam, & meditatis verbis, an alicui percontationi respondendo factum3 Postquam paulum haesitauit, tergiuersari voluit. Sed nequicquam. Nam hominem ursi, & nihil remis, donec id quod esset, effaretur, responde do , cum scilicet, legatus rogatus fuit, ut in regis notitiam perferret, quan-Veineta eum in hoc

Rnaetulo negotio auxiliatorem e periri cuperet. Haec tunc, inquit, ni

runt verba legati, Sibi non esse dubium, quin id quod petitur, rex Venetae Reipub. praestaturus sit. Merum in scripto foedere esse nonnulla , quae Gallico foederi derosant. Responsum, inquit, ei est, cie emendatione articulorum foederis Venetum senatum consentire. Nulla enim re regiis rationibus derogatum velle. Ibi ego,

470쪽

MDCXIII LEGATIO Non ergo regis promissum ; sed quaedem inter loquendum legati verba iacta memoras. Ea verba nunc in triuiis dicuntur esse promissa regis. Sane, siquid legatus nomine regis disertim proniisi1let id faterer ita accipi oportere , ut si sit promissum regis. Sed epais verbis ne ullum quidem legati

promissum fuisse constat. Esto, re gius legatus foedus reformari oporte re dixerit, ut regi, scilicet abunde

cautum sit. Num eadem foedus utinouetur, se effect urum , aut regem id iussurum dixit Videte , ne iniuriosius,quam ingeniosius ea verba detorta trahatis ad eam sententiam, quae nunqua nostra fuit. Nempe vobis illa metio reformadi foederis est admissio eius, quod quamlibet reformatum, mansurum tamen sit. Ergo dum m do per vos liceat . reformare ne

dus , illud vobis a rege promissum dicitis 3 At etiam propemodum estipulatu nobiscum , ac velut aiu iuc