Joh. Beverovicii Epistolicae quaestiones, cum doctorum responsis. Accedit ejusdem, nec non Erasmi, Cardani, Melanchthonis, medicinae encomium

111쪽

II Hieron Cardunerit Thadetis Florentinus non nisi quinquagenis aureis coronatis in singulos dies pactis extra Dibem proficiscebatiar. Idem cum ad Honorium Pontificem eius nominis quartum Vocatus esset, centenos pactus est. Et tamen long breviore jacio quam trium mensium decies mille accepit. Recitat Philippus Cominus Argentorati princeps laque Cotierum in quinque mensi ira paci praeter.pinguem, Episcopatum, accepisse quinquaginta quataior millia aureorum co-1onatorum, a Ludovico Gallorum rege, eius nominis undecimo cum tamen Recipse eo morbo obierit. Sed ut mihi videtur non hoc donum sitit, quod quasi vi, vel meri extorsit: non merces bonae valetudinis, cum ut dixi, rex ipse obierit, sed latrocinium. Quinetiam naedicorum fumili

ana, quae nunc in tota Hetiuria regnata medico

quopiam ortum habuiis verisimitimum est Qua Obrem hac arte etiam ad regna paratur adiitis: quo sit,ut etiam nobilissima sit neque reges ob id eam exercere puduit Hermes Trismegistus IEgyptiorum, Politi Mithridates, Arabum Sabi

es, Gyges Eabor Medorum: iuitis Mesii regis Damasci nepos. Sed non tam laudabile est a paucis probari, quam ab omnib. Ab omnibus dico, quoniam'tuae divinis scriptis .sapientia immens: probantur, omni laude digna prolis sunt. Inde illud Iositae Syrachici Medicum sitis primijs assice, ut habeat ea quibus opus est mai

112쪽

Medicvis encomtum. II 3ciam creavit Dominus. Elt enim a supremo medicitariti a rege stipendium accipit. Me dici scientia caput extodit , ita ut iocerioussit admirationi. Dominus creavit exterra medicamenta,quae prudens homo non ullidit. Nonne ligno duicuit aqua amara , ut ejus vis ab hominibus cognosceretur Ipse scientia laac donavit homines , ut suis miraculis gloriam consequeretur. Per haec medenir, eorumque dolores tollit. Ex his & compolitiones facit seplasiarius ad suavitatem,in malagmata ad valetudinem e nec ullus est ejus operum modus, ea est ab illo per orbem prosperitas.Fili , in morbo tuo Domi numne negligri&ipse te fatiabit amove culpam, rectas habe manus, ab omni peccato c0 tuum expurga Lobmove suaves odores, similagnis monumentum, opimumque libamen, ut qui non conseras da medico locum, utpote cujus autor sit Dominusci neue a te disce dat cum eo sit opus nam de ipsi Dominum orant ut sibi lenimentum fecitndet uitae causi anationem. Qui ita creatorem suum peccat, incidet ita medici manus. Hoc testimonium: quo magis demitor eos qui preceptis neglecti , exutaque omni ob quaestum & ambitio nem prorsiis humanitate, cum pro divino opere carnificinam exerceant , sperare audeant ut vel minita: portionis huius laudis sint participes. Sed haec mittamus, quae omnibtis boni H notta

113쪽

xI Hieron Carduni notissima sunt nobis vero si boni , si sapientes, si artis periti non estis, frustra conabor persuadere. Ad institutum redeamus, non solum praeconise divina scriptura medicinam extollit, sed ipsis operibus atque praeceptis. Quid illa antiquae legis instituta, ne carnibus animalium, quae ungulam non divium haberent, non suillis , non sitabcatis uterentur φ de avium quoque delectu, ac caetero rum edtiliorum de elephanticonim separatione, de tot balneis abstinentia a Venere tempore fluxus mensium , nonne haec omnia praeter animae repurgandae commoda etiam viletudini bonicorporis ad amussim convenitvat Simile est apud nos praeceptum illud, quo diebus duobus in singulas hebdomadas ita vocant pactum septem dierum a carnium esu prohibemur, Nobis etiam priaece

pium est elimi quadraginta dierum quod qui negligunt per Iuxuriam, impotentiam .s pemagnis cal unitatibus morborum, imo S intem pestivet mortis opprimuntur. Sed non silum sacris scripturis,uerum etiam poetis, oratoribus philosophis ite commendatur Homerus. Et A litoteles in pruno de Republici Et patri familias & principi Reipublicae medicina magis quam ars palandarum divitiarum necessaria est: hac enim res habetur, illa bona ualenido Nemini dubium est modesta laude, ut selet eam omnibus artibus praeposuisse: cim constet magis necessitia a

114쪽

Medicitiae encomum. II ssiriam esse patrifamilias bolatura Valetudinem, quam rem Limiliarem, principi iii Republica bene valere, utilius sit nam opulentam liuibere Rempublicam. Et Plutarchus in libello de Bona valetudinis praeceptis: At medicina inquit sic est de numero disciplin uum liberalium , ut politiae splendore iucunditate nulla sit inferior Porro mercedem mugnambunde addit sui studiosis , nempe corporis salubritatem ac prosperam valetudinem Cicero majore medicincina honore dignatur, cum Omnia ad illam referat commoda , quae vitiatis animis aut corporibus aut casibus adllibentur. Vt illud: Ita sum levanis , ut Deus mihi ui quis medicinae fecisse videatur Vel id. Qui-Dus autem artibus aut prudentia major inest,

aut non mediocris utilitas quaeritur , ut me

dicina , architectura Talia multa non se tum ille , sedin quisque serme egregius au

tor de hac divina arte praedicat Verum majora sunt testimonia , quae a miraculis artis sumuntur, quam qui laudibus autoris. Ve*ά- anus igitur imperator , ut majorem divinitatis opinionem nanciscerenir Imperiumque sibii filijs stabiliret, medicet artis exemplo duos cinavit infirmos. Quod etiam a Pyrrho iactum legimus: nunc Galloium reges imitantur strumas selo tactu fuaantes. Refert Erasmus, nostri secul imagnum dectis , Calceranum medicum potione

115쪽

116 Hieron. Quilviuquadam purgata , magna vermium tittitudine homilaena a dqmoni , quo Germanice loquebarit , cum nunquam Germaniam invisistet, liberasse tanta est huius artis vis, tanta excellentia, Non audita, non scripta referam , quae ego

vidi, quetque peregi selum recitabo. Laborabat

mulier doloribus intestinorum assiduis , nec prodesse videbantur somenta, hon lenia me dicamenti, non excogitata vivendi ratio: adhibuimus catapotia, iginta octo dentes e clusit, irstisque numenim alium non paruum, erant tamen e glutinosci pituita, Ita haec divina ars non selum corpora a morbis, sed animos etiam a viperstitione liberat. Quo minus demiror patrem Galeni semitiis admonitum ut filium medicinitraderet , Hippocratem ut ad Democri tum sanandum pergeret , arque alia sexcenta huiusilaod Deorum curae argumenta de hac fi-cra disciplina Cacodaemonas propellere multi profitentur , sed quotusquisque sine sulphtire, vitis albae aqua , alijsque eiuscemodi acri oribus oesticacioribus plaarmacis Vt malaifestum sit uim inesse arti, & qmon:is morbos es.se , sed occultioris cuiusdam naturae. Iam vero videmus quid ipsa per se omnibus externis ornamentis auxilijsque nudata polliceatur ac praestet Finem enim eius bene valere nemo negat hocque tanti est, ut neque divitia neque

gloria , nec potentia, nec filij nec amici, imo

116쪽

. Medicinae Enc iam. xi

quid; in sipientia ain uirtus ubi liocipias destituamur, nos beatos emcere queat. Finx ehominem morbo gravi atque intinabili ad mortem properantem, quid illi bonum, quid dulce aut lucundum esse aut videri, aut saltem conditiolus acerbitatem lenire potest is medicina

cum morbos amovet dum vitae homiliem restidiit, omnium bonorum, omnium Voluptatum,

quas per illam consequimur causa est Quid aliis contigerit nescio , patrem me filiosque meos stuperstites ob peritiam artis medicae illi iis, ac meam plane sicio Praeter enim quod in rudem medicum facile impingere fuisset in tam difficillimis ac pene deploratis morbis , multo vero facilius, imo certe in minus diligentem: nunquam cine in quenquam , qui itinui tamben artem Mnaturae noti ae propria nosteret, incidere potuillam is Quamobrem cuique expediret propter se uolque etiam si medico uti

vellet , artem ipsim tener : ut quae medicus perperam non eas arte, aut per incuriam , aut

usui sit suorumve, aut naturet in commoda licet ex arte delinquit, corrigere possit Quae tuam causa est , ut plerique optimorum media corurn modo non supra modum avidi sint , di vitiarum lambitionis, aut casu aliquo pereant, ad extrem.im senectutem ac satis incolumes pertieniant. Nam Hippoc prope centesimum, Avengoa etiam ad centesimum trigesimula

117쪽

118 Hiero L Cur diuiquintum annum pervenisse, constans omnium opinio est. Cum igitur hac una disciplina totvi tamnaagnis incommodis obviam eamus, procul posita devitemus, ingruentia avertamus, iam opprimentia perturbemus, ilisi lentia expellamus si ve domi sive foris sive in ipse itinere, a naicenti bus a nondum natis, a pueris, adultis, iuvenibus, senibus, quippe quae illius incommoda deo minuat, ut apud Ciceronem in Catone melior sit conditio senis praescripto viventis artis medicς, quam adolescentis luxuriose ac nequiter ita enim apud illum Cato de se ipse gloriatur dicens

Sed tamen ut vos videtis nan plane me enerv vit,non afthcit senectus: non curia vires meas de siderat, non rostra, non amici, non clientes,noi hospites. Et ruisiis: Nemo adhuc convenire me Voluit, quin suerim occupatus. Potest enim e Xercitatio & temperantia, etiam in senectute conservare aliqtiid pristini roboris quaenam utili late illi conferri poterit Ad dicetis,Romani tum lioc tanto commodo sexcentis annis czaeie voluerunt, nec unquam scelicius vixei e quam cum sine medicis civitas sitit. Nec perpetuo defuere

Senatus considia, quibus medici philosephique

ac maes1ematici ciuinbe tanquam pestes noXiae e igerentur. Qui mos etiam ininc apud Turcas viget, tamen gente illa nulla ferocior, nulla se- Iicior, nulla nulnerosior Cato quoque Plinius eiusdem artis sunt scriptoresvi accusatores egregii.

118쪽

Medicitiae Encomtum. TI 'gregii Adrianus etiam Imperator illud migatum

reliquit morieI S.

Videntur etiam morbi ad persectionem animi ficere. Et Platonem referunt quaesisse locum in urbe minus salubrem in quo habitaret quoniam existimaverit robustiore in corpore animi vires magis languescere. Haec talia multa a paradoxis parii abhorrentia, quae magis defendi se lent ad artis oratoriae vires ostentandas, quam quod vel vera sint, aut veris similia, digna responsione nota existimans, praeteribola atque illos potius gros esse iubebo, deinde felicitatem suam praedicare, animique sortitudinem extolleresinam.Quonquam quod ad Platonem attinet nihil minus credendum sit quam ut ex habitatione morbum quaesierit, cum mille modis aliis morbi causis

quaerere pontis et nec familiares amices clientos, discipulos in idem coiiijcere periculum,atq prodere,Sed si modo vera haec sunt,forsan hac ratione devitare frequentiam voluit ipse sibi confidens pro

pter eximiam omnium abstinentiam. Itaque utcunque res se habeat, omnia potius sim excogi-

unda, quam quod inutilis sibi atque alijs esse voluerit. Quinimo potius hac ratione studijs suis opstram dare, atque libellis vis quos quotidie factitabat inclinabere Romanos vitassis medici-Π-m, cum vitando illam maxime observaverint,

119쪽

etro ieroii Cardani nego, medicos concedo quodvi Turcae factitant : nam& inediam servatat,m catapotia devorant, alijsique praesidijs an is utuntur, velut etiam venae lectione. Itaque miluerunt artem ampersectam habere securam, quam eum pericu

lo in tanto hominum perfidia perfectiore filii. Quanquam perfectio ad paucos perventura foret,

fialis in multos. Haec ratio Romanorum ac Barbarorum plerumque quae non in Metis vituperationem, sed artificum selum cedit. Posses me exculare de inculto aevo, de rudi gente, de seri-Miis moribus sed nobis a veritate ipsa discedere haud licet. Qui vero illud adducim ex sacris lateris Fortitudo mea in imbecillitate perficitur:

verbum οἰσθενibo non recte interpretantur, ut quidam imbecillitatem alij absurdius infirmitatem, etiam pro infirmitate morbum intelligentes,cum nullus Apostolorum aut discipulorum in Sacris alteris unquam legatur aegrotasIe: sed verbum illud ut a Paulo interpretandum est, infortunijs

Leu calamitatibus: quales explicat, carcereS, Verbera, accusationes, contumelias, atque elusino di. Quod vero ad exercitationem attinet hoc enim secundum est genus cortina, a quibus nobi-bilitatis, decoris, utilitatis ac voluptatis ratio sumi debet nulla in parte aliis inferior artibus est. Vbique habet quod agat torpet tinperator sine milite Iuris consultiis inter arma silet, nec nisi magnaciam mole librortim confidere potest:prae-

120쪽

Me licinae Encomtum. Trastaptos liabet linaites, biter quos iudicet, neque citim amnibus, aut cognatis litigantibus iudicem

potest exbibere Provocationem habet iudicis sententia, tametsi iusta, medicorum cons illa non habent. Raro Iuristonsulti de vita, medici semper de summa rerum tractant Vitari potest iudicium dominatio, composita inter partes lite,sed non cum morbis pax aut induci vel patri intercedere polliunt Auxilium medici die noctuque praesto nobis adest, beneflcium sine ossenta, i cnim voluntarium non exortum, gratia principum, favor populi, amicorim multinido xistimatio, opes divinitatis opinio Rhetor friget apud plerasque nationes, nunquam in eadem caura ab omnibus probatiar: iapitis iniusta quam iusta consulit, liuiumeris occasionibus impeditur : non sine multis verbis,non sine magnis stu-

dijs, non absque ingenii excellentia, ac memoriae tenacitate, denique non sine maximis animi ac corporis aestubus, ad gloriam ascendere potest aut finem suum obtinere Mediciis ubique inve nil praesidia, seu ex horto dum pactatur, seu incultis locis dum iter agit, seu domi, seu apud pha

macopolas Mediocre ingenitim, mediocris memoria, labor mediocris modo recta voluntas

non desit, nec plus velis quam possis suiliciunt. Obiicies intempestivos labores, vigilias, iudicia quorundam perversa, qui etiam bene acta perperam quasi inconsulto facta calumniannirci iii 3pinatos