장음표시 사용
91쪽
bjs, furis o princeps, ad te redi, ni medicus arte sua, neque volenti, neque sentienti sitam mentem reddiderit. Si Caligulae fidus adibisset mediciis non usque ad pugionam ac venenonim scrinia in pediticiem humani generis insanisset Atque ob eam lane causam publica consuetudine receptum eli apud omnis orbis nationes, ne princeps usquam gentium agat absque medicis. Proinde cordati principes, nulli unquam arti plus bonoris habuerunt, quam medicinae. Quandoquide ii Saliitiatus ut reliquos taceam Aristotelis ex filia nepos, ob Antiochum regem sanatum centum talentis donam est a Ptolomaeo hujus filio. Quin de divinae literae iubent medico suum haberi honorem, non tantum ob utilitatem ver etiam ob necessitatem, ut in caeteros bene- meritos ingratitudo sit, in medicum impietas, quippe qui tanqtiam beneficij divini adiutor, id arte sua tueriir, quod optimum nobisvi charissimum largitus est deus, videlicet vitam. Parentibus nihil non debemus, quod per hos vitae munus accepissi quodammodo videmur. Plus mea sententia debetur medico , cui toties debemus, quod per hos vitae munus accepisse quodammodo videmur. Plus mea sententia debetur medico, itoties debemus Pietatem debemuS his, quiliostem a cervicib depulit,& medico non magis debemtis,qui pro nobis servandisiuim tot capit.dibus
vitae hostibus quotidie depugnati Reges ceu deos suspicimus
92쪽
. Declamatio in Iludem artis Mim DC ae. 93suspicimtis quia vitae necatq; illi habere creduiamsi qui tamen ut possint occidere,certe vita non aliter dare possunt,nisi quatenus non eripiunt, quemadmodum seruare dicimttir latrones,si quem iron iugulent, nec aliam tamen vitam dare pollunt,quam corporis. At quanto propius ad divina benignitatem accedit medici beneficiu Hominem iam inseris destinatum,arte,ingenio,cura,fideq; sua,velut ex ipsis mortis faucibus retrahentis alij in rebus profisisse sit ossicitim,caeterum in cerio corporis animique pericillo servasse plusquama pietas etl.Adde his quod quicquid in iomine magnum est, eruditio,virtus,natiirae dotes,aut si quid aliud, id omne medicorum arti acceptaim feramus oportet,quat nus id serva sine quo ne reliqua quide queant subritastere Si omnia propter hominem,&hominem ipsum servat medicus , nimirum omnium nominergratia debetur medico.Si non vivit,qui vivit mo ibis obnoxius,& vitam allibrem aut reddit,aut me di medicus,an non conVenit hunc ceu vitet parentem agnosceresSi res exoptanda est immortalitas,
hanc mediconina industria,quoad licet meditani quae vitam in lotagum prorogat lilii temni hic Misesima referam exempla, i seoram,Chrysii num, PlatomumhCatonem Censorium AntoniumCa sorem,catriaque
his innumerabiles, quorum pleriq medicina o servatione, vitam ab onatu motho liberam, neque sitiscente ingeniivigore, neque concilita memoriae seliditate, neque fractis aut labefiet E scinibus, ultra centesimum annum prorogaruiit. An non
93쪽
s ERAsM ROTERO DAMI, istuc est imortalitatis quam speramus , hic Iani nunc imaginem quandam exhibere φ Christus
ipse immortalitatis autor ac vinde unicus , Orpus assumpsit mortale quidem illud, sed tamen
nullis morbis obnoxium. Crucem non horruit,
morbos horruit. An non plucherrimum aerit, nos principem nostrum in hoc quoque pro viribus. imitari φ Apostolos quorum neme fere non mul-ltam vixit aetatem, caesis legimus interseetos legimus aegrotasse non legimus. Quocunque pacto hoc illis contigit, certe prestat ident ars medicorum, quod illis praestitit sita felicitas Nec enitra audiendos arbitror, qui nobis non minus indocte, que impudenter silent illud obijcere. Virtus iii infirmitate perficini semniantes Paulum gravi capitis dolori fuisse obnoxium, clim ille infirmita tem vel animi tentationem, vel quod vero propius est, improborum hominum molestam insectationem appellet. Atque demisse Paulus, inter a postolicas dotes donum cirrationis recensLiit. Iam augetri illud non leui argumento medicinae gloriam quodvi Caecirearii legum maiestas ,
pontificiorum autoritas sese ultro medicorum iu dicio submittit, velut in quaestionibus pubertatum, partuum ac Veneficiorum. Item in quaestionibus aliquot matrimonium ficientibus. O nova dignitas medicinae Agitur de Cipite hominis &4udicis sententia pendet ex medici praeiudicio.Sum
mi pontificis pietas, si quid indiliget in nonnullis
94쪽
Declamatio inlutiden artis MEDICae. non aliter uadulget nili medicorum accedat calc Ius. Atque ita decretis Romanus pontifex episcopum eum qui delatus fuerat tanquam taedo immanique morbo obnoxius, ex medicae rei iudicio censet aut amouel cum episcopam , aut stio loco restituendum. Diu autem Augustuus ex medicorum
consilioseri iubet quidquefaciendum est, etiariis nolle
aegrotus. Idem honorem medico debitum, hoc
est artis industriae praemium, recte eripi scribit ab eo qui detinet, velut ab iniusto polleslore, quod alienum est mala fide occupante. Quin jquoque qui conceptis praecaminibus , daemones impios e corporibus humanis exigunt,non raro in consilium adhibent, velut in his morbis, qui secretis rationibus , quaedam sensuum organas rivisque vitiant , 'adeo daemoniacam speciem
imitanrur, ut nisi a peratisi is medicis discerni
non quaeant, sive sunt ciassiores aliqui daemones, ut sertur illorum varia natura qui medicam etiam opem, sentiant, sive morbus adeo penitus intimis animi recessibus insidet, ut a corpore videatur alienus. In cuius rei fidem dum ex innumeris mihi compertum exemplum refero, quaeso ut me patia enter alliatis Panaceum celeberrimi nominis medicum adolescem colui , is me toste quendam restiniit nomine Phlyarium, patria Spoletanum, qui ex vermibus in noVummani genus inciderat, ita ut in morbo probe teutonice loquelem
quod uti constabat, lanus nunquam potuerat.Quis impru
95쪽
y es. ERAsbiI ROTERO DAMI. imperinis rei medicet, non hunc demoniaciim vel de erasset etiam φ Atis hominem ficili paratoc; remedio menti reddidit Reddinis sibi leutoni ce nec loquebatur,nec intelligebat. Quod si quis hunc vere di moniacum diste contendat, ea saneres vel maxime medicorum illuriat artem, cui compertum est,& daemones impios pn ere,quem admodum in restituenda vita, itavi in exigendis spiritibus divinet virtutis tum ministret, tum a mu'Iq. Neque vero deerant, qui faetum hoc magicis altibus tribuebant, Rorum ego calumniam arti nostre glorie laudique verto, per quam ea praestantur, quovulgus hominum humanis viribus praestari posse non credit. Metimo igitur ure, priscis seculis, tua nondum brdidi quaestus Scspurcae voluptates vitiassent omnia, medendi ars inter omnes una divinis ac summatibus viris, o pulentissimis regibus, clarissimis senatoribus pret-cipue cordi fuit, nec alia mortalium generi gratior . Siquidem Moses ille magnus, non alia ratione, qua artis medicet cibos suos distinxisse creaditur Orpheus Graecorum vetustisiimus, de vi ribus herbarum nonnulla prodidisse legitur H merus ipse, cicia controversiam, unicus ingeniorum sons, plurimus est, & in herbarum commemoratione, Min laude medicorum. . LAS Noly, nobis depinxit, herbarum omnium teste Plinio, laudatissimam,esticacem adversiis veneficia.Cuius inventionem Mercurio tribui, hac lyssem suum adversus
96쪽
Declvinatio in Liuiem artis M E DI Iadressus Circes pocisa praemuniens Idem nepeta Uaes indicat in convivijs adhibendum, quod moerorem tristitiamque discutiat. Porro Machaonem, paronem, latronem, Podalirium, ut hac arte praestantes, picule non sine honore commem rat, quorum arte non selum heroibus, verum ipsis
elizim dijs subventum esse fingit. Illud videlicet
subindicans, silmmis etiam principibiis messicO-ram praesidijs opus esse. Atque holum vitam medicis in manu elle, qui in caeteros omnel ius vita.
ac necis habere videntur. Quid quod idem poeta, libro Iliados undecimo hiijus artis professionem longe pulcherrimo nobilitavit elogio φ cum est.
Vnum medicum pluris habendum, quam caeterorum hominum permultos. Rursum alibi, medicum ita notat, ut dicat eum erudirum in omnibus, p:dam telisis id quod res et runc artem non una aut illera disciplina, sed omnium artium cognitione circuloque, tum praeter exactum ingenium, multo etiam rerum usi conflare Pyllaagoras ille Samius, cui divinitatem quandam tribuebat antiquitas,de naturis herbarum nobile volumen reliquisse legitur. Atque ut Platonem, Aristotelem, Theopin astum, Chrssppim, Catonem Censerium, Varonem praeteream, quibus hidio fuit, hanc artem suis vel studijs, vel negocijs adnaiscere Mithridatem Ponti regem,non perinde regnum, alioqui locupletissimum, non tam unitis N viginti lingitarum miraculum, quam
97쪽
Def. ERAsMI ROTERO DAMI, rei medicae peritia nobilitavit, vereque magnum virum declaravit, qui artis huius commentati nes, exemplaria, effectusque in arcanis reliquit, ut autor est Plinius. Cuius&hodie, nobile Theriacae genus nomine celebratur. Nunc fere regium habetur, aleam ludere, Venari, nugas agere. At olim populi Romani principibus, nihil magis erat curae, quam ut ex longinquo nOvis importandis herbis, rem medicam adjuvarent,
neque populo illi mi orbis domino non aliud erat munus gratius. Quid quod Christus ipse disciplinarum omnium lautorin princeps sese nota Iureconsutrum,non Rhetorem,non Philosophum sed medicum professus est, dum de se loquens, negat opus esse medico ij qui bene habeant,dum Samaritanus vulneribus oleum ac vinum infandit, dum sputum terrae mixtum illinit oculis carci. Quid quod idem, hac potissimum commendatione, cum adhuc orbi esset ignoras, sese paulatim in animos atque affectus hominum insinuavit
Non auro, non imperijs, sed morborum rem
dijs. Quod ille num fecit, nempe deus, hoc medicus pro virili sita, cura imitatur. Neque deest his quoque divina vis nimirum medendi viribus, in lituic usum rebus a deo inditis. Nec sto viatico magis instriixit Apostolos, mandans, ut hoc plotinus ossicio sibi devincirent, hospitem, medentes, inquit, morbis illorum, ungentes oleo. Paulus ille magnus diura Timotheo lito mo-
98쪽
Declamatio in Liubit irris 4 DI ''dicum vini praescribit titum , ad falciendam stomachi imbecillitarem, non palam medici partibus utitur Sed quid hoc mirum in Apollolo,cum Raphael angelus, 1 hobiae caecitati medicanti, hinc nomen etiam invenerit, apud arcanarum remna studioses Occelestem, verequo sacram discioli nam, cuius cognomento divinae illae mentes insigniuntur. Inter moriales ali alicis artes vel distulat, vel proficentur, hanc unam oportebat ab omnibus disci, quintilli non est necesi tria. Sedo heu pervertissima hominum iudicia, enao ne-stiret illinet,quis nummus legitimus iit, quis adulterinus, ne quid Lillatur in Ie vi illiinaa, nec scire
studio est, quibus modis id quod habet, optimum
tueatur. In numit mate non credit alienis oculis, in negocio vitet ac sanitatis clausis quod dicitur oculis, sequitur alienum iudicium. Quod litotius artis abseluta cognitio,non potest nisi pauci, contingere, quam totanas tam hule uni ludio dedicamni, certe partem eam, quae ad tuendam valetudinem pertinet, non conveniebat quenquam
nescire. Etiamsi bona pars dissicultatis , non ab ipsa arte, sed ab improborum medicoriim vel inscitia, vel ambitione proficiscatur. Semper apud esseras etiam ac barbaras nationes sinctum ac venerabile fuit amicitiae nomen Atque is egregius habetur amictis, qui se semine utriusque comitem sectumque praebebat, quod vulgus amicorum velut hirtua lines aestate, rebus secundis adsint, rebus et adversis
99쪽
montis incolis con pici, nisi cum illatum praesidio est opus adversiis vim loculla uinages vallantium rebus integris ac laetis nusquam sese ingetit, in periculis,in his casibus, in quibili uxor ac liberi saepe deserunt hominem,uelut in phienesi,plithiriaij, iii peste seius medic constanter adest,& adest non iiiiiiiii ossicio quemadmodum pleriq; caeterorum, sed adest opitulauir',adest pro Cipite periclitantis cum
morbo dimicans,nonnunquam seo quoq;periculo.
Et o plusquam ingratos,qui talis amici officio se . 'ati,iam depuli periculo medic odisse possunt,
ac non potius parentis vice colunt ac venerrantur.
Vulgare amicu,qui sebinde filutat obviuna,ad coenam rogant qui latus claudit ossicio penscint,&4a- Ie amicu ubi desierint egere aversanturφωob hoc
ipsiim aversantur, quod intelligant illius ossicio nullam meritis pate gratiam rependi posse. Quod si is optimus vir est qui maxime prodest reipub ars
haec optimo cuique viro discenda est. Iam vero si qui sint, qui rerum pretia natilint utilitate quaestuque metiri licet haec ars divinior est, quam ut huiusmodi rationibus sitastimanda ne hac quidem parte cuiquam aliartim cedit Metium. Neque enim ulla mapis filii fili sera, & ad rem Libito
parandam que priῖ sentanea. Erasistratus cuius ante memini, a rege Ptolomeo, Critobulus ab
lexandro Magno, praemij ingentibus ac vix credendis
100쪽
DecIumitio in Inidem artis MEDICae Iordendis donati leguntur.Quanqtiana quod tandena praemium non exigitum videatur, repensum servatori capitis pro cujus unius salute tot hominum milia depugnabant' Quid ego nunc commemorem Cassios, Carpitanos, Munacios, Albutios,quibus Romae tum apud principem, tuin apud populum immodicum quaelium millia reser Plinius. Quanquam quid nos haec ex priscis aetatib repetim ,quasi non hodie cuique complures silccurrant, quos haec ars ad Croesi opes evexerit ' Rhetorica, aut poetica non alit nisi insignem. Musicus nil e cellat,esurit. Iureconsulto tenuis proventus est, ni sit eximi Sola medicina quomodocunt; doctum sit,ac tuemr,Innumeris disciplinis, infinita remincognitione constat res medicari tamen Dequenter unum aut alterum remedium alit idiotam,Tantum abest,uthaec ius sterilitatis damnari pollit Adde quod caeterarum artium non ubique paranis est quaestus.Rhetor stigebit apud Sarmatas. Iuriscaei l- rei petit apud Britannos Medicum quoquo terrarum sese contulerit, Cius comitatur honos, statim sequitur viaticum,ut in nullam disciplinam verius competat vulgatissimum illud graeconina proverbiunt, o τεχνιουι ἡ πασα γῆ πεφω Sed hoc ipsiim
indignatii Plinius , aut certe apud hunc alij, quaesiuii esse medicinae professionem. Major est, fiteor haec ficultas, quam ut quaestui lucroque serviat.Sordidarum id eli artaim,Sed nimis in- grauim est,eam solam sita fraudare gratia, tritissa