장음표시 사용
41쪽
Fortes creantu ortibus di bonis. Est in iuuencu, est in equupatrum Virtus: nec imbecem feroces Progenerant a uita columbam.
Et quoniam institutio naturae dotes perficit, atque errores corrigit, vitia is eximit, commodu adiecit: Do Eprinae sed qim promo ct insitam, Aeci ii mores pectora roborant. Chremes quoque Terentianus ex materni S mori. bus filium aestimat Sic enim cu Sostrata Heautontimorumenos actu quarto, Scena tertia, rixatur Is quod est consimit morisus, Conuinces facile ex te natu .roisimilis est prole, mi i nihil O tii est ret,es M, quin idit desit tibi. Tum praeterea talem, nisi tu, nu a pareret si tu. Et quidem ita natur' co paratum est, idq; magna ex parte usu uenile videmus, ut filii sint paternorum morum aemuli, parentumque vestigijs insi-- o uistant, silc ut plerique sectetur aleas, scorta, popinas: nonnulla tamen parentum industria atque educa tionis beneficio ad summam virtutem emergunt, ac ad optimam frugem se conferunt. Quamobrem sedulo cuique elaborandu est, ut ita affectibus moderetur, vitaeque cursum, ac victus rationem institatuat, ne vel sibi quicquam incommodi inferat, vel aliquo vitio suos contaminet. Siquidem ex patris semine, maternique sa inguinis proflu uio atque asse fluxu multa ad posteros solent diri uari. Eadem e nim vis & natura, quae parentum semini inest, innatos diffunditur, ac transua satur . Sic ex Catulli
tura sequitursemina quis ruesiae. Parentura, Quum aute semen ex praecipuis partibus desciat, mo p/σcta
omniumque membrorum in se naturam viresque
complectatur, fit ut quae vitia vili parti inhaeserint, 'C IN B s cadaret.
42쪽
ea haereditario iure proles sortiatur. Sic qui elephatia si, quae vulgo lepra dicitur, epilepsia , podagra, a, aemuli inqui
nati, ijsdem vitiis suos imbuunt. Et quoniam maternus sanguis praecipuum fit foetus alimentum, resecudaria procreationis origo, plerataque euenit, ut plus labis ex matre conti ahant, siue corporis habitum, siue animi mores spectes . Sic improbae apud nos, temulentae, ac stolidae liberos producunt sibi prorsus assimiles, vitiisque maternis assines. Materna autem macula plus ossicit liberis, quam paterna, quod ad expugnatam pudicitiam, aut comaculatum Genialem legitimumque thorum attinet, vel ob bibendi consuetudinem ac temulentiam, aliamque improbitatem spectat. Nam si vir aut a Iulius iuuenis nulli addsctus, nec coniugio
alligatus ex pue Pa quadam prolem suscitet, id latiui dem propemodum meretur, non vituperium: quia vulgo dictitare soleant tuto huiusmodi homini posse clocari filias, nempe non in foecundo aut e foeto, nec deplorator sterilitatis, ut qui iam specimen ediderit progenerandae sobolis, quus emina aut puella nubilis, matura di viro, si id facta tet, aut tale quiddam admittat, ubi uri aut prurire Occeperit,i l l a m exis imationis iacturam, hoc pudici tiae detrimentum patiatur, Vt vi cerdo infimaeq;
sortis homuncio se illi addicere sustineat: aut si tale quiddam aggrediatur, confestim prostituti corporis vitiu exprobrat . ita ubi semel pudicitia ulli
virgunculae excussa est, atque e pugnatum virgiore uae G , abditaque embolia reserata sunt. erest,o ab ac macula elui potest, nunquihic hiatus resarciri. Siquidem ut is ait,
Laesa pudicitiis es Iris erit 1 a semesi
Quo spectat illud Plauti in Apaphitrione: Noego illam
43쪽
illam dotem duco esse, quae dos ducitur, sed pudicitiam.& pudorem, dc sedatum Cupidine, Dcu me
tum, parentum amorem, cognatum cocordiam.
Quapropter praeter alios sapiens ille Hebram situ disse comonefacit progenitores, Ut Uigri a ter prospiciant filiarii suarum pudicitiae atq: honestati,
ne illas consuetudine improboria contaminari cO- tineat, aut ullam acu a concipere. Est enim is sexus
natura fragilis, atq: ad xuinam pi opensitor . Quum itaque plurimassint, quae moribus vitaeq; integriatati officiunt nec minus rata quae effigiem forma ciue corporis dehonestant, dandacia primis opera, ne quid incidat quod animum deprauatis mortabus, corpus monstrosa aliqua specie posIet defor mare. Et quonia corporis species formaeq; elegaritia omni b. grata acceptaq; est, accurate obseruanda sunt quae ex naturalita causaria progressu, formiegratiam, vel conciliant, vel adimunt. Ea quum mmuliebri imaginatione, atque iis, quae foris obueniunt, potis i me consistunt, enitendum neqvidi listi sexus versetur ob oculos, ne qua obrepat absurda cogitatio, quae in elaborando fingendoque loeatu aliquid adferat detrimenti. Si quid enim alicunde mali ingruat,si quis incidat terror, aut ex re Od-uia trepidatio, confestim omnis affectus Scnatio in foetum decumbit, spiritibus naturalibus atque humoribus eo conuersis. totaque muliebri facultate in tale quiddam effigiando occupata vehemens si quidem fixaque cogitata O, dum rerum species vehementer mouet,ntque idem iidem versat, formam figuram l. quam allidua imagmatione reuoluit, foetui imprimit, atque illi rei cogitatae figura inducit. Spiritus enim interniat' hu morti affluentia rei excogitatae pingat formatque imaginem. Nec vero te me se aut ex nulla causa est, auod nonnulli enormi sunt corpore,aspectu tox-
44쪽
DO, atque inamoeno, protuberantibus inflatisque buccis, ore distorto, rictuque indecenti. quum hSceo eueniat, quod grauidae huiusmodi spectia ac si
mulachra cogitatione menteque conceperint, aut
oculis intentius in illa fuerint defixae: sic nihil mi i aeque improbari solet apud lasciuiores mulierculas, quam quod catellissim ijsq; sese impensius oblectent, quod i. illos sinu gestant, fouent, demulcent, basiant, blande l. contrectant. Horum enim consuetudine & aspectu natura foeminaria imperecta nescio quid alienae formae animo menteque concipiat, ac foetui inamabilem minusq; speciosum vultum aflingat. Sic apud Belgas catelli quidam Melitae tandeliciis habetur Heroinis, Camus ij vulgo a naribus dicti, pusillo cras pore, colore niueo, naribus medio simis ac depresus, pinna eorum resupinata, cauda non in aluum reflexa, ut ignauis canibus, quas hybridas vocant, sed erecta atque in sublime falcata, oculis mire patulis , ac proto: erantibus, utrinque lippitudine vit satis, fractis eneruatasque cruribus ac circa pedum suffragines repandis, postica vero corporis parte glabra, dc quam nubi pili conuestiunt, sic ut podicem indecenter conspiciendum praebeant, eiusque rei caussa spe clantibus subinde obvertant. Hoc animal cul Uin, quoniam membris moribusque ridiculum est, D uliaque obtinet, quae gignentis natura in se quo que posset tranS formare, ablegandum censeo, ne, quas impraegnari contingit, aliquid deformitatis aicascant . Hanc autem monstrosiam formam, membraque tam deformiter distorta, non sunt natura nacti, sed hominum opera, qui caue Olas includunt, subductoque a limitiato cogunt gracile-uere, quemadmodum virgunculis, ut est apud Terentium, cibum subtrahunt, quo reddant iunceas,
ne, ii qua paulo sit habitior, athleta videatur. Sic
45쪽
circunforanei circulatores iuuenculis membra intorquent, quo in obeundis saltationibus sint a. N regiliores. Nuper nebulo quidam Oppidatim sp* enis t,octandum obtulit infantem inusitatae magnitudinis capite, reliquis membris non correspondentibus vlla proportione. Quod vitium ubi ex morbo contrahitur, non arte ascitum, ut hoc erat, hy occ-drocephalon medici vocant, ob caput, scilicet aqueo humore turgidum. Huius cum pictura m O. do spectasset grauida quaeda, tum insolito specta. cul O attonita exacto gestationis tempore, non sinero, botho t. vi tae di scri mi ne infantem edidit fungoso, stupenudaeque magnitudinis capite, cui hoc etiam accessit mali, quod inter nutricis amplexus magis, magis, que ex tumesceret, atque ad molem insignem protuberaret. Quod mihi questa est mulier oblato puero, cuius cum caput hinc inde prementibus di gitis leuiter contrectarem , puluini more subsidebat modo cutis, modo assurgebat. H uiusmodi aut spectacula non praegnantibus modo sunt cui tanda, sed omnibus etiam quibus horum conspectus, di imaginatio nocturnam quietem possit vel intercipere, vel turbare . quod fere usu uenire solet pueris, aegrotis, feniculis, melancholicis, quibus tamen monstrificus reium aspectus minus in com modat, quam mulierculis, quae oblatis huiusmodi simulachiis simile quiddam in utero effingunt, ac moliuntur. Q Lium enim omnes vires, ac natura est 'C les facultates totae sint in formando, fingendoque foetu, fit ut muliere aliquo malo pei culsa, omnes humore S, ac spiritu, ad ima ferantur, atq; in uteri et . fra secessum confluant, quibus quum accedit, rens, poenituique menti infixa, conspectae rei imaginatio, vis ipsa, quae formationi insistit, eam formam, ac speciem, quam animo concipit, estigiat, ipsique foetui inducit. Neq; enim temere est, quod
46쪽
Prauer,m dicitur, Imaginatio facit casum simili ratione, si
ora are ex sorex, sturus, mustela, aut tale quiddam inopinat imaginati- corpori insili jt, aut fragra, corna, cel Asa, baccS,Vueque acinus ulli parti inciderit, confestim notamam primi contingit illique membro huiusce iei linprimi vestigia: nisi sorte mulier in ipso mom nto, quo haec coi pori ingruunt, subito absterso membro, posticae, aut remotiori parti corporis manum admoneat. Quo facto confestim auertitur malum mulierem alii nos a in fingitur, tos armagina- facie Vi*--ue facultate naturali eo conuersa
hi V P Il RI O RI S narrationis series exigere via deriti, cdc praegnantium malacia, rerumque inas a Dabili appetentia pauca disseram. Quandoquidem in ira nili fere ratione haec ipsa conssistunt. Cir Picam 'r ii, ama conceptu messem vitium grauidas in-hua iv o festiat Giaeci sui metre, Latinis pica dictum, in quo obserem c v molos frigidosq; humores, atque acidam pituitam, qua vcntriculus imbutus est , carbones, puta mina, cretam, testacea, aliaque esui in idonea aut
de concupiscunt. Quod malum potissime inuale scit, quum infanti crines erumpere incipiunt, ac foemellam gestant. Siquidem ob caloris penuriam, humores pituit ossi minus concoquuntur. Quo fit, ut flatus crebrique ructus ac si instuationes foemi nas molestent. Huic assinis mulierum malacia seu mollicies, cui viri etiam ac febricitanes plerunque sunt obnoxij. Praegnantes autem quae hoc vitio
tentantur, tam inexplebili tenetur rei alicuius deusidcxios
47쪽
siderio, ut si denegetur, aut potiri nequeant, cum
sh, tiam si tum an praesentaneum vitae discrimen adducant. Id malum Belgicae nationis matronas magna ex parte corripit: quod sint humentis fri o,boeae Agidaeque naturae, ac prauo nutrimento alantur. don defuerimi nostra memoria , quae c'ni pecto viro quondam thoroso, ac corpore succulento, morsu huius appeterent armos. Quod ipsum cui
dam grauidae, quo illius desideri u expleret, di nequid incommodi accideret haud grauate admisit: itaque illa dentibus pastem auulsit, crudamque
paululum modo mandibulis coniectam deuora uit. Illa vero necdum satiata, iterato tenta Uit,ataque vir illam repulit, nec denuis in corpore suo pati lanienam sustinuit. Quae eonfestim moeroretaedioque affecta parturire occipit, ac quum geminos scitaret, alter tam vivum,alterum quod eodem pulpamento frus rari contigerat, mortuum edidit. Ara iras inco-Huius non alia mihi ratio excogitari posse vide mori Miseni ir, quam quod contr. Duo moerore mulieris ani lex rammo spiritus vitales imminua. atq; humores foetui alendo destinatos alio auerti nec ad uterum deferri contingat. sic ut infans alimento, quo illum mater expleri voluit, destitutus vel elanguescat, vel emoriatur. Quum enim meatus de conceptacula,
per quae derivari dixi giq; commeatus in uter Umsolent, occludantur, frustras i alimento infantem est: necesse, ac vita privari. Quod si praegnans validae sit naturae, suisque affectibus obsistere norit ac mederi, non omnino extingui, sed valetudina rium infantem esse contingit. Ex his abunde perspici potest, quid efficiat mulieris imaginatio, quid
rei obiectae ac mente conceptae desiderium in formando fingendoq; foetus corpore. mobrem
non praeter rationem artis mihi facere videntur,
qdi niuiui xjsidi, nonnullis licet aliena appetant, Rc-M.'
48쪽
riter 2 Aphor. g. . uiditis omnia sua.
nonnunquam admittunt, modo ne magnum detrimentum corpori sint allatura . tali enim victus ratione aliquando diuturnos chionicosque morbos discutimus Sic ubi aegroti longis morbis conflictantur, non admodum dissicilem aut refracta rium praebere me soleo in ijs admitte dis, quae summa auiditate ac quodammodo blandimetis, tum
velut precario expoicut, quum im peSe ea cupiunt, magnaq; alacritate, atque a uideat sumunt. Vt excitato calore naturali, insitisque facultatibus irriatatis atque excitis, concoqui infixos corpori humore S contingat ac meatibus reclusis dis pari. Itaque ex Hippocratis auctoritate nonnunquam aegrotis gratificari studeo, ad eaq; mussare ac con niuere, quS non magnam noxam corpori inserui.
Siquidem(vtis ait paulo deterior cibus, & potus, modo suavior mulieribus quidem, sed minus sua uibus praeferendus. QSaecunque enim sapidiora
sunt, palatoque grati Ora , dc stac: bu S concoquuntur, Sc plus alimenti adferunt quod avide summa que voluptate ea vetriculus amplectatur. Sic noui, qui ex haleculis, quas arengas nostri vocant, crudis etiam, recensque mari exemptis, quartanas, erraticasque febres discusserunt . Sic in deploratis morbis, quique ad summum prauitatis adaucti
sunt, auidam illam appetet iam non magnopere formido, neque enim in illis admittendis, quoruflagrant desiderio, me aut contentiosum aut ob stinatum praebeo, sed adhibito delectu, praescriptaque utendi ratione ac modo, ea tenus haec illis ad mltio, quatenus non offectura valetudini confidam, morbumque expugnatum iri coni sciam .huiusmodi enim acrimonia, edendique cupiditate acuitur atque extimulatur naturae vis & potentia
paulo ante sopita, collectisque viribus morbum impetit alacrius. dic morbum morbo, ut clauum clauo
49쪽
clauo retundimus, maloque nodo malum adhi-bcmus cuneum . quod ipsum nemini absurdum videri debet, quum in quibusdam morbis febrem sponte excitemus qui alias futuri erant deplorati.5ic noui qui ex subito hostium incussu, incusoque inopinato timore quartanam depulerunt. Sic apud nos morbus popularis , qui aliquot milia absorpserat, exorta repentina Oceani inundatione, confestim consilescet , prorsusque saeti ire destitit. ingruente enim externo aliquo tumultu humo rum collectiones dissipari, ac moibcs oborta critica evacuatione mitescere, ac sedari contingit. At que hinc est, quod hoc est, qui ex canis rabidi morsu & aqua appetiit,& reformidant, morbo ex opinato subitoq; impulsu aquis immergimui, ac pugnari metum metu discuti mus: non nullos frigidis morbis oppressos irritamus, atque ut ima descant, e ci mus : quo excitato calore natiuo crudi frigidi que
humores concoquantur, ac natura ad expugnaridum morbum incitetur.
Semen conferre mulierim, totius operis esse conforme. C A P. VI.' A N QV A M virile semen cum primis es
ficax, agentis motusque ac generationis princiolum existat: semen tamen conferre mulierem, P -
atque efficaciter procreationi foetus adminiculari solidis rationibus comi non strari, validisquear gumentis conuinci posse video. Primum, frustra illis indita forent vasa seminaria, testesque annexigenitales, si excremento seminali destituta mulier, qua minimum conferret,prorsusq: esse asymbola. um autem nihil temere natura sit molita, necessie est ad seminis usum, ac propagandi faculta tem fabricata esse, sui. que sedibus ac locis colloca
50쪽
ta, cum testes, tum seminis conceptacula, quorum vis ac natura est spermati Vim foecundam, ac pro
lificam suppeditare . Nec ad id conuincendum -- quicquam adserri potest validius, quam quod ob t,bit, is morbos, saevaque ex
citari mulierculis symptomata, nisi semen con cubitu iri ita tum profluat Multas si quidem vide re est, tum viduas dissuetas Veneri, tum virgines nubiles, maturasque vii o, ubi serius ad connubiuexpetuntur, erumpentibus etiamnum stato tempore mensibus, animi deliqui O, atque uteri strangu . latione acerbissime infestari. Equi de omnibus hoc persuasum esse conuenit, plus detrimenti naturae inferri ex vitiati seminis, qua menstrui fluoris suppressione . Nam semen corruptum Virus contra hit, ac veneni qualitatem adsciscit. hinc gi Eius ille, ac mustelinus virguncularum color, ubi uri, ac pretpositio .b polpitatio, expultrice scilicet facultate ad excre tionem turgentis humoris incitata. Osaod si tales seu viduas pruriginosas, seu prouecti Oris aetatis virgines conubio destinari cotingat: ac sente sub ito virili pessulo elici, in usumque procreandi sobolis depromi, protinus illas efflorescere videas, ac faciem roseo nitidoque colore pei fundi, blan Pisbe, Oxquc d abileS, minusque tetricas i= oeae his, i si morosa', praescrtim ubi Viros nacitae sunt, qui
hi fissum obeunt, atquc ossicio con
nubiali strenue perfunguntur. sit quanquam mitis non consistat legitimi et i si societas, nulla ta men re magis deuinciri perspicimus hunc sexum. quam si vir hac in re saepius uxori obsequatur. omnia pacatiora sunt in aedibus, nullae cubuma in xcmperi , nulli tumultus , nullaeis, Alioqui si rarior sit cocubitus, aut vir in praestanda opera,pensoque absoluendo langu