장음표시 사용
481쪽
rosa cea, vino, aceto, floribus sambuci ac rubenti bus rosis medicatis, os, nares, oculos, aures, mala US, faciem perfundere, atque irrigare salubre est: sau ces fouere attrito Coriandro, cinamomo, Ecduaria, gario phyllis, mali Medici cortice. Haec enim ambientis aeris contagia dispellunt, quae ultro citroque reciprocante anhelitu cor ac vitales spiri- ββ tus inficiunt. Ego vero cum grassante peste, nu quam non intrepide, succurrendS plebis ac ciuium studio, me conferrem, illis praesidiis, ac potissime Mati citrei, aut eius, quod citranguli aut limonis nomine passim innotescit, attrito dentibus succulento putamitae recens dissecto , in emunire soleo, ac coniecta in Deum Opt. Max fiducia, pestiferos halitus discutere; nihil enim huius pomi cortice, succo, semine magis essicax , ac praesentaneum, quod Virgilius etiam non subticuit: Z. Georg. Media ira frices succos, tardum,faporem,
Pelicis mali, quo nonpraestantius cocum: Poculas quandosua infecgre nouerca, Auxilium dabit, et membris aget atra enena nos apprime tenax et animas et contra Med, Orafouenti O,a enisus medicantur anhelis. Mali rem dici aut CLiret vires.
Fortissima autem illa antidota expugnandS pessi, conficiendisque venenis dedicata, parcissime deglutire soleo. Corporis si quidem habitum, eius que qualitatem, quae in calidi, frigidi, humidi, sic ci mistura conssistit, immutant, ac destruunt' dc siqua subest corpori humorum redundan tia(nisi prius adhibita purgatione ilialam undique diffusam inflam mant, atque accensa bili
482쪽
fa DE OCCULT. NATURAE Cui rei asignanda tanta in numero semia boni num multitudine, formae disimilitudo, ac tam multiformis diuersi infacie, vultu, oculis, Oecies, ita Vt nonnunquam ne Vterini quidem para
m conformessint, ac Fbi imitentur. C I P. XVIII.
V T in natura rei u mira ac spectabilis varietas et ita quoque in specie, formaque humana , colore, vultu, oculis, lineamentis, oris habitu&constitutione innumerabilis miranda que dissimilitudo ac dispar conditio. Hanc cum nonnulli ad siderum
ludo homi In flavum referant, ego aptius, magisque apposite num cui ad seminis naturam ac matris imaginationem re is criben- ferendum censeo. Si quidem cum mulier in ipsbaa. conceptri totoque gestat sonis tempore, ac nouem mensium decursu multa animo concipiat , ac sin-Im uis momento in diuersas cogitationes rapiatur. t, o mulio- Oculis quoquc in obuia quaeque continenter defi-
si ratulta ut quae in Oculos influunt, ac cogitationi inum obiues fixius an haerent, in foetum deuoluatur. Cum enim natura muliebris solicite formationi foetus insistat, nec almd, quam decentem formam atq; esti-giem an editetur, omne sci; vires eo conferat, si qua species aut simulachrum oculis influat, aut mente concipiatur, in pullulantem embrionem deritia
tur ac confluit. Interim matres iam reces in lucem
edito infanti operam sedulo impendunt, quo corpus concinnum, elegans, venti istum lepidum, speciosum, membris articulisque distinctum cosequa-V tia natu tur. Nam pue tale corpus, ut cera N: algilla sequax raecorrigi est , ac tra si abs te, omnem l in partem flecti potest.
possunt. Itaque si os distortum est, atque indecore constitu tuna: fingunt, confornuant, restituunt, Vultu commponunt,
483쪽
MIRACVLLIS LIB. IIII. Gaponunt, faciem (si ea tetrica sit& torua blandam
perficiunt, speciosam, amabilem : oculis decoram venustatem concillant, atque ex glaucis seu caesi js: quos fere impuberes obtinent hi imiditatis ratione, nigros esticiunt copioso lactis usu, ac potissime si nutrix calidae naturae existat, ipse que infans in
loco opaco ac subobscuro contineatur: nam item i. et eruorunosum conclave, ac sole vel luculento igntallustra. orles m tuna, tenellis oculis ossicit : luscios Os vcro , pae CS,sirabos, atque in obliquum obtortos oculorum or- bes in suam sedem reuocant inclinata an oppositam aduersamque partem oculo ita acie, ita ut mus cuti obtutu contrario in naturalem situm reducantur,retorisque resiliant: nares resimas ac collapsas contrectatione placida ac molli erigunt atque instaurant: Aquilinas vero ac rostratas premendo ad
decentem figuram reducunt, ita ut nasi perpendiculum a fronte ac supercilijs ad supremi labri la cunam, tanquam gnomon & recta linea ut solariis
aut horologiis assolet, nec extrorsum nec intror
sum defixa, porragatur. Similiter si labra tumida fi lint&oboesia, quod Aethiopum generi familiare,
ac depressius. alte ea tra ctant, atque decora. adentidem premunt, qu5 attenuentur ac subsidat: pars ratione mentum vel propensum vel contra rium,frontem, caput, genas, supercilia deformata, n decoram speciem confingunt, atque artifici ha bilitate decenter conformant, ita si qua parte clau- corpodicat natura atque ab optima absolutaque forma ae octione alienata est, ut sunt non nulls obtorto collo, mi T. varis, repandisque atque incuruis cruribus, aut crib
hoc eformati, huiusmodi eri ores in aetate ten ra. ac Daembra oblique torta, luxa ta, suis q. sedibus mota, cura atque industria homi num instaurantur. Sic essicit nutricum sedula
solucitaque cura, ut infantea speciose adolescant,
484쪽
nec ullis membroru vitiis reddantur obnoxii, pleis ixique vero matrum incuria ac supina negligentia non solum in deformem ac despicatam speciem ldegenerant, sed gibbosii, claudi, lusci, torui, aspectuque inamabili essiciuntur, atque ab humani corporis dignitate ac praestantia desciscunt. Nonnullae in utrices plus satis sedulae atque ossiciosae impuberum ijs partibus, quae micturientibus ac reddendo
lotio inseruiunt, quaeque aliquando propagandis
liberis futur sunt usui, aliquam etiam operam impendunt, quo mature pubescant, nec a spe prolis excidant, & matrimonio addicti pudore suffun
dantur; si minus strenue ossicio maritali perfungi
contingat, cuius observent acerbas contentiones
atque intemperies hac de causa inter assines exoriri, ita ut subinde genero diuortium minitentur, nisi se virum praebeat,ac melius nuptS gratificetur: Mit leos quanquam hoc molle & est eminatum nutricum autu . ossicium improbare soleo, cum impuberes hac vel licandae mentulae ratione inter pestiue, ac praeter aetatis rationem, cum nondu virili robore polleat, in Venerem incitentur, eaque praesidia constamat, eos humores ac vitales spiritus profundant, quibus postea validos vegetosque liberos possent procrea-yramatig re cum intempestiua Venere, vel nullos vel flacci dos proferant, minusque vitales. Quocirca con- , cimo a. sultum arbitror, ne Praemature ex se natos coniuolo alligari patiantur, nisi vires robust lint& confirmatae, ullumque in matrimoni j societate in sub tum perferre possint, quod ipsum aetati tener Edenegatum est, si quidem prima quaque impressione labascunt, atque euirantur: praestat enim, Ut sponte sua , ipsoque naturae impulsu abditae partes turgescant potius, quam aliqua illecebra inci
485쪽
MIRACULIS LIB. IIII. 6s Multa animantium, pi filum, alitum, insteritorum genera a que semine progenerari, Ut etiam herbas: multat animalia atque aviculas insolita ratione ac modo a que mutua masculi opera concipcre.
MULTA emergere ac propagari in natura res rum sponte, nulloq: alterius complexu aut i Cetura, i ex sordibus ac putredine, ut glires, sorices, cochlc- as, limaces, erucas, bruchos, vespa S, crabrone,, cimi mices, ranas, blattas, butones, anguillas sin corpol ribus humanis vermes, licet intus semi ne scalcant, foris i mi quo postmodum numerosa sobole se propagant,
quotidiana exempla commons iant. Inter heibas quoque multae ex limosa terrae pinguedine atque uligine progerminant, nullo sparso te mine, aut o missis solo, subactaque scrobe plantariis: vi sunt Zi-Zania, lolium, urtica, oleaster, alga,& quae inius a, Corn sponteque virescunt gramina . ita sunt apud Bel- ore cogat Corniculae, quas mora edulas vocant petr ea S, quod in pr(ruptis saxis atqueercea uatis petris, noctin arboribus nidulentur, vulgo deseen Obtuoso et, quae se non ine utat caeterarum alitum mos e , quod passe sim in gallis multisque aliis auibus obseruamus, quae in dorsum insilientes, compressoque foemellae corpore Venerem perficiunt : sed inconniventibus fixisque oculis sese obtuentur, ita vis emina ex maris oculis, Obtutu continuo lachrymas ac rosidas guttas eliciat, quas absorbet, atque ex iis, ut
existimant nonnulli, concipiunt. An Vero Ore concipiant ac pariant ut apud nos Sepia, Squilla. Loli go, Locusta, Polypus & Galeus piscis plebeius, vul- Hoe, cute scabra, qui ore foetum etiam in foro piscario euomit, non ausim certo statuere. De Ga -
486쪽
sup fleo vero pisce nihil exploratius, nec magis coper eis ore a- tum, ore illum foetum effundere. Cum enim nuper rusticus quidam aliquot Galeos vili pretio emptos, humeris gestaret, spectantibus ciuibus ac popularibus , erepserunt ex hiante ore aliquot pisci- culi, ita ut rustic' a plebe irrisus, ac fastidio affectus erga pisces, illos in sterquilinium abiiceret. Est autem Galeus alterius disserentiae, leuore perpolitus, cuteque molli nec se abiosa , qui circa umbilicum ideli licente ruptaq; aluo foetum excutit, ita ut logo lamento materni S visceribus adhaerescat. Audiui enarrantes piscatores fide dignos vidisse se recens E mari exemptos subductosq; Galeos dilatatis faucibus, oris q. hiatu senos septenosq; pisciculos eiecisse mire agiles, ita ut confestim in mare coiecti, senatatu exerceret: quemadmodum videmus pullos testa exemptos scalpturire, ac rostro quaeque impetere. ' Hoc autem admiratione dignum, cum Galeus piscis per orie; hiatum pariat, piscictili aluum maternum identidem subeunt, uterique latebras repetunt, ac subinde intra viscera se reco dunt mox De lusi' lusitates erepunt, quod Plutarchus admiratus, Ga- stria arai- lei paterna quadam, inquit, indulgentia nulli ani- clo m. malium palmam cedunt, oua primum , mox ani malia aquatilia , numeroso partu non foris, ut caemtera, sed in se ipsis edunt, educantque ac gestant in utero velut secundo quodam partur ac ubi adoleuerint, euagari patiuntur, ac rursus per os recipi ut incolendumque corpus praebent, atque inibi tantisper hospitium ac refugium, cibumque indulget, dum ex sese praesidium sit, Ac natandi peritia penitus sint instructi, quod quo expedite consequantur,& ludere& natare docent, tum voluere te, atque agilitati insuescere, quo tutius aduersus marinas beluas periculo se subducant. Sunt autem in nostro mari multa Galeorum genera, quorum alii,
487쪽
t aliis artibus sunt instructi: inter hos Galeus glauia
et cusa colore, Belgis Sprinci(sse dictus, quod incre- dibili agilitate qtia tuor cubitorum altitudine eri mari exiliat, ac celerrimo cisti extra periculum se subducat, ne praedae ac laniente pateat. Est nobi al et i a Galeus maculoso ac variegato tegmine, Vel i ut nigris guttis insperso, nostrates Ghessicol ha. t e vocant , quemadmodum videmus caneS Ac e t quos maculis infuscatos : hunc noster Ges erust sub caniculae saxatilis nomine depingit. Aduehil tur etiam in forum piscarium Galeus Centrina, s viatori Speerhase, quasi dicas, lanceatos aut aculea - tos galeos. nam duobus in dorso aculeis armati sunt, quibus hominibus periculoso vulnere ins
sti sunt: nostrates aculeos hos argento incluso Se purgandis dentibus accommodant. Haec de aqua illabus, quae ore concipiunt, Sc pariunt, nostratibus comperti stima. De Cornicularum vero conceptu, qui ore, ut fertur, perficitur, non ausim indubitan ter quiddam proiiunctare, cum illae columbarum naturam mihi exprimere videantur, quae rostro
subinde seba fiant. ac quodam modo os ula fgui. Vt proci amastis aut nouis nuptis. V tide in illos, qui satis inter se iuuenantur ac lasciuiunt, atque identidem in oscula atque amplexus proruunt, CD colismivlumbare prouerbium iactari solet, ac columbatim
se inire atque amplacti: quod Belgice a Columbarum gestu, dici solet . ita ut in eun
te vere illa sint Veneris praeludia, ac velut procemia. Non desunt, Plutarcho teste, qui mures citra virilem operam concipere, ac grauidos effici
asserant, si crebro salem linguant. Virgilius quoq; huic rei quiddam non ab si mile memorat de equa
Scilicet anfe omnes furor eo infernm equarum, Georg. ,
488쪽
Frigores Osar rescunt corpora.
Vere magis (quia qere calor redit tu, ista Ore omnes versae in Zephyrum stant rupibuis alto, Exi tanti leues aura , rasaepe sines Couiugiis ventograuida, mirabile die tu,
Diffugiuntdio in dissimile quiddam equino generi euenit,
quod nonnullis fana clicis, qui nidore culinae saturantur, atque alimentorum penuria odoribus refici u tur, aut puellae nubili, cui cum ama sio frui negatum est, illum tacite fouet gremio, illum animo menteque etiam ab scntem concipit, ita ut excreabra imaginatione massam quandam informem concipiat, conglobatis collectisque in iis partibus humoribus, qui conceptui inseruiunt, quae in Ormis concretio imaginaria Venere perficitur, nullo conceptu,virique opera.
M anus vel iis corporis parte te ore , gelu aut pruinis o stupescenses ac rigidae, ut resoluantur, ac calore rursus imbutae reuiuifiant. C a P. XX.
CONTsNGIT aliquando coelo aspero atq;inclementi, fiant eque hibernis mensibus Aquilo
ne, aut vento at o rigido, quo omnia passim cocreta conspiciuntur ac conglaciata , hominibus etiam manus, partesque alias corporis intolerando cru ciatu obi igescere , ac stupore assici, ita ut emortuae decidant, vel sectione adimi debeant, atque ut arescentes rami, detruncari, ne pars sana inficiatur.
Vbi autem tale quiddam inciderit, ut ijs a Solet, qui per loca gelida ac pruinosa iter faciunt, aut ilialis a naue, tabulatis insident, ac fluctibus hinc inde iactantur, non confestim sic affecti igni admouen di sed paulo remotius ab hoc ollocandi, ne dolor repentino atque immodico calore exasperetur,r atque
489쪽
atque in crudescat. Interim affectae partes placida mitique fractione demulcendae defricantis manu oleo Chanae mellino, aut anethino vel amygdalino perfusa, mox aqua egelida fouendae, aut lactel bubalo te peti ac reces mulcto, cui incocta sunt lau-l ri folia viridia, quae oleos a sunt, rosmarinus, sal-s uia, flechas, spica celtica vel lauendula, quo reuo-l cari sanguis possit, ac partes emortuae reuiuiscere.
Omnia autem haec sensim perfici debent, ne dolo. Frigis iunt rem irritari contingat. Nemo autem, opinor, non mic ner
aliquando in se expertus est, quam acerbo dolore di ossiuarticuli neruorum ratione, qui exquisitissimo sen ta pollent, assiciantur, ubi intensiore ac penetrabili frigore rigescunt, vel extincto vel refugiente ad intimas partes sanguine, ita ut primo frigoris occursu rubescant manus, mox frigescente sanguine livescant, atque emoriantur, vitali spiritu ac sanguine destitutae . Quocirca molli agitatione vellicandi articuli, atque admoue dum liquamen, in quo decocta quadrupedum intestina, pedes far Membri cimina, o masa : quod in omnibus urbibus passim petore ''obilium est ac parabile: in quo liquamine, ut etiam lacte bubulo elixari possunt herbae paulo ante memoratae, quo postliminio calore uiuifico membra imbui queant, atque instaurari: fouent enim membra huiusmodi fomenta, ac roborant, doloresque mitigant, ut etiam thermae, hypocausta,aquae dulcis balnea: partes quoque sic affectae, im Odo ne pror Nix dia-sus frigore rigescant, ac nonnullis sanguis subsit,ingooda aqua gelida immersae, eaque subinde irrigatae , in calore exis pristinum vigorem restituuntur, ac sensim incales tant. cere incipiunt: per anti peristasim enim seu cotra rium expulso frigore calor inducitur: quod ipsum experiri quisque potest, contractata niue aut glacie confestim enim manus feruescunt, ac rubore
suffunduntur. Sic poma congelata, in aquam fri-
490쪽
gidam demersia ad naturam suam redeunt, totasset alia conglacia tacbcretio liquescit ac resoluitur. Ita glacies in puteu demissia, euestigio liquescit ac dis funditur. Sunt enim aquae puteales hibernis mensibus calore quodam imbutae, ut penuaria ac subterranei specus. aestinis vero mensibus intensissima frigiditate. Caeterum quo ab internis etiam parti bues ad externas calor ac vitalis sanguis propellatur, intus exhibendae sorbitiones ex vino ac calorificis rebus consectae, quibus nativus calor, ut ignis sopitus, exsuscitat i posset: propinandum quoq. ex vino lectissim S theriacae momentum. foris corpori applicandae lagenae stanneae aut fictiles aqua cali da oppletae, in qua herbae i ncoctae si rit, quae sudore elici brat, ac corporis spirameta relaxant, ut sunt feniculus, apium palustre, libusticum, olus atrum, res mi inium, lauri folia, melissa, angs lica, ruta Origanum, satur cia, dcc quod ipsum etiam in peste factitare soleo: quo a corde omne virus contagio dis cutiatur. od si quis a naufragio in littus ciectus,
praeter membra artusque frigore rigentes, aquam etiam imarinam affatim hauserit, quae urinam af
sitienter prouocant, illi exhibenda , & ne salsugo internas partes ex hulceret, potiunculam confici iube ' ex hordeo, si cubus, viris passis, semine anili,
feniculi, eiusque radice , ac rubenti cicere , addito radicis glycytalii Zae momento : haec enim marin aquae ardorem atque acrimoniam retundit, partes s ex hulceratas lenit ac mitigat. Quod vero ad cibi ratione ina attinet, oronia fialsa, acida, acerba, acria e uitetur: A qua mellis, lactis bubuli potus cum modico Zaccari, ne coaguletur, praeclare iis uasiliatur. Prasina & quicquid ex hordeo conficitur , vel in sorbitionis, vel pulmentarii. aut cremori S modum, mirifice confert. Quod si cutis foris(vtaffo-lci ex urenti salsugine erodatur, linimenta eX re-