장음표시 사용
461쪽
xuidus: ego attrahendi facultate tale quid da prae lare censeo, eadem qua Magnes ferrum , Gagates' succinum festucas ac paleas allicit . quod nemini absurdum videri debet, cum uterus exquisita sentiendi vi polleat, atque rebus odoriferis ita asticia- in .
tur,ut si eas naribus admoueri contingit: assiliat ac sursum enitatur, adeo, ut suffocatio mulierculis ac virgunculis maturis immineat, nisi co festim amo ueantur, & infernis pudendi scis partibus applicentur, propcre enim deorsum retrahitur, ac resilire incipit. Quocirca praegnantes & quae gestant v te. Cuilus'exum, superne fragrantissima quaeque e Tigunt, quo ridis, quis spiritus recreentur, & foetus sursum enitatur : aliis odoratis ad autem quae pruriunt ac viri desidera o tenetur. gra- mouenda.ue olentia foetidaque naribus: pubi vero & foemo-xibus suaveolentia applicanda, praesertim ubi in via
teri suffocatione strangulantur. Q Sod si deorsum
feratur vulva ac concidat inferne quae tetri odoris sunt, alliganda, superne quae grato suauique afflatu collapsos spiritus erigant. Quod si secus ac praepostere ista tententur, exasperari malum contingit, ac grauissime hunc sexum affici, nisi viris subiaiiciantur, sic ut pi Ster acerrimos dolores,animi deliquio periclitentur.
De Mulierum natura, conditione, moribus: S cur si sexus, ubi incanduit, acriores,qua n Vir,irad concipiat, ac rixetur enormius, millis, alijs asse-ectibus impotentii succumbat: Obiter quemstensum habeat illud Sapientis Hebraei, Melior eliiniquitas viri, quam intilier benefaciens.
C A P. XIII. QV OD non solum Comici poetae, Oratores, Philosophi a sincera religione alieni, sed etiam sa-Le s pientes
462쪽
Mulieres pientes ac vates Hebraei Dei cognitione assatimoinrit,' imbuti mulieres passim insectantur, atque exagi scriptori, tant: quarundam improbitas promeretur & ne proscindun quitia : quanquam non omnes eodem succo per tur. Futa, nec pari existunt acerbitate atque amarulentia; sunt enim matronae quaedam, quae educptionis beneficio multii magnisque naturae dotibus exodi
natae atque insignitae pra*stantissimis viris non ce- T r. i. eis. dant, nec sint inferiores : licet promiscua multitu do, ac gregaria mulierii colluuies, procax sit, stoli da, ferox, etiam in reges imperiosa, lubrica, varia, rasutabilis,& quod ad carnis illecebras, ac cupidinis incitabula attinet, indomitae libidinis, & qu lassata no satietur, sic tamen ut aliae aliis in hos affectus sint propensiores, ac magis pronae. Cum aut tam multa passim huius sexus vitia conspici soleant, ac multi matrimonio addicti, de mulier u natura reconditione queri tentur, multa l. indigne perferre se ac perpeti apud alios deplorent. nonnullis occasione praebent, ut ab hoc vitae instituto abhorreat, Matr mo atque a foeminae societate, intimaq; consuetudine , Vcom- se subducant potius, quam morosam, querulam, ais * - marulenta, atrocem, acerbam perferre cogatur, il- ne i cur liusq; imperio ac minis subiici. Verum cum naturq qmet 'm ordo, vitae q. necessitas tum propagandae successio-rrasti u C. nis amor& propensio homine impellat , ut posteritati consulat, ut socia atque adiutorium asciscat, consult5 faciunt, qui matrimoni ii adeunt, quo indiuidua societate, ac mutuo animoru corporumque cosensu, vit cursum placide ac suauiter transi Geosb. I. gant. Id enim exigit humanae vitae conditio, nisica. o. prorsus natura repugnet, nec aliud suadeat colpo Meteleti di- ris habitus&constitutio. Quo spectat illa Metellicitum de se Numidici apud Romanos laudata concio, qua ci-uore ducen ues (ne Respublica cocidat) exhortatur, Vt uxorem
D. sibi quisque deligere pergat. Si enim cinquit sine
463쪽
vxore vita tra sigi posset, non inuiti omnes ea molestia atque incommoditate liberari exoptaret: sed
quoniam ita natura comparatum est, ut nec cum
illis satis commode, nec sine illi syllo modo vivere possimus, saluti perpetuae potius, qua Reipublicae
incolumitas subsistit, quam breui voluptati consulendum. Quod si foeminae ministerium in negotio domestico, aerei familiaris administratione magnum usum ac como ditatem sanis ac validis pratastat: profecto valetudinariis i litus opera cum primis utilis est Ac necessaria. Si quidem, Sapiente teste, ubi Eccles ita non est sepes, diripitur possessio : & ubi deest mulier, ingemiscit aegrotus, qui aliena ope indiget, atque alterius fulciri debet ministerio. Fida enim v-xor strenue ossicio suo fungitur, illi que rerum domesticarum ac familiae cura sedulo incumbit, tota mente & cogitatione in maritum assidue defixa, adeo, ut si quid incommodi conceperit, si qua cla- avij eomm des illata est, si morbi urgent, si animus moeret ac da.deiectus est, maximam calamitatis partem in se transferre cupiat. illius enim incommodis non secus, quam propriis, condolescit, atque assicitur. Quod ipsum essicit mutuus animoru corporumq; Geneca consensus & co spiratio, qua ex geminato in unum ac velut singulare corpus homo coalescit, ac conglutinatur. Hinc scite Horatius:
Felices ter er amplius, Lib. Car Cuos irruptis tenet copula, nec malo . ode. 13. Diuum s querimonius Suprema citius soluet amor die.
Sterum mulieres omnibus affectionum ac perturbationum generibus esse obnoxias, illasque immane incandescere atque efferari, etiamsi leuissima causa subsit, quotidiana exempla testantur, itavc non minor sit mulieris furor & intemperies,
quam coeli atque aeris , ubi tempestatibus, suum in ea
464쪽
MMoeris mine, toni truis exasperatur : quod praeter alios moeries pientiae assectatores Hebraeos, etiam quotidianorem e stati usu ac vitae consuetudine habuisse exploratum , it lorum scripta abunde testantur : opinor enim domestica illos ac familiari intimaque necessitudine expertos esse & codocefactos, quid improba ac malitiosa mulier, si qua do irritata sit ac lacessita,moliri soleat, quas Tragoedias excitare, quam e flute effervescere atque aestuare. Sic enim quidam illo- Eccles. as. inter caetera cocionem suam prosequitur, desumpta similitudine a venenatis. infestiiq; belluis: Summum vulnus est animi tristitia, summaq: ma litia, nequitia mulieris: quod uis esto vulnus, dum ne sit vulnus animi,quae uis malitia, dum ne sit mu. lieris rabies & nequitia. dullum colubri capite no-q---β-M centius, nulla ira muliebrem iram superat. Com- morari leoni ac draconi magis expedit, quam mulieri nequam atque improbae. Cum autem mulier a viro emerserit ac producta sit, animal placidum,
mite blandum, mansuetum, molle, imberbe, cuteque glabra ac laeuore perpolita ,& quod tractari a
Muliero viro gestiat , illique subiici, mirari subit, unde illis agio tanta ferocia, ac rixandi libido, affectusque tame- Cue, normes atque effrenati. Ego vero haec omnia exanimi impotentia, mentisque ac iudicii imbecilli late in hoc sexu euenire coniicio: quo fit, ut mulier ira accensa sibi excidat, atque extra potestatem constituta, cupiditatibus suis moderari nequeat, aut perturbatos animi motus minus coercere, aut iis ratione, mentisque iudicio obsistere, more pueri aut infirmioris aetatis, quae cum sit rationis ac
Horati in Gestirpari bis cocudere, di tram arte poet. Coo git, ac ponii temere, et hora . Siquidem mens mulieri minus, quam viro robusta, aut fortitudine fulta, animus prudentia te-
465쪽
i huiter stipatus, oblata leuissima, nullium; momenti occasione fraenum rationis excutit, sicut rabidi Mul Pr eurcanis more, decori, suique oblata, indiscrimina- fulseo intim, nulloqs delectu notos ignotosque adoriatur ac laceret. Quod si quis naturalem rationem exi- gat, hanc ego huius rei causam te fero, quod mulier molli sit carne, laxaque ac fluida, sic ut bilis incensa confestim se per corpus diffundat , ac sanguinis circa cor subitam ebullitionem excitet. Vt enim ignis leuiores stipulas citius corripit, ac sublimem flammam excitat, sed quae cito conquiescat ac sopiatur: ita quoque mulier celeriter ira inflammatur atque ignescit, mirisque modis tumultuatur: verum fremitus ac vociferatio in corpore minus piacssi forti atque animoso, tum etiam humido cofestim mitigatur ac reprimitur, omnisque ardor & ira ef- , . . fusis lachrymis diluitur, ac velut insula aqua deseruescit: quod in quibusdam etiam viris os emi natis perspicimus, quorum magnanimita S ac fero Lia puerili more, in lachrymas fere dc sinit, ubi ad Gy- c uersarius acriter se illis opponit. Quod si quis pro prius rei huius causam explicari velit, ac rationemi magis exactam exigat : Ego nullam propriorei cogitari posse video, quam humorum virus ae eoi em qrl luuiem , quam singulis mensibus ex lunae decursui congerit, atque expurgat. Vbi enim illam irritarii contingit, ut leuissime assolet, tota illa humorum: sentina agitata effumat, ac per corpus diffunditur. l sic ut cor & cerebrum huius fuligine ac fauillisa l fici contingat, ac spiritus tum vitales tum animal les, qui iis partibus deseruiunt, inflammari, eoquei fit, ut mulieres irritatae, iuniores praesertim nam iss anaculae effoetae, pacatiores ob menses resides ra. bi Oae latrent ac vociferentur, complosisque mani - gestus ac fremitus proferant.& cum
latio in ijs minus vigeat, iudiciu debile sit ec exile,
466쪽
mens inualida, acrius efferantur, nec prorsusim pes lius animi cohibere possunt. Et quo quaeque in eo sexu vilior est, eo magis tumultuatur atque effer- auescit ira implacabili. Hinc plebeijs & prostitutis si(nam patritiae aliquando decoro inseruiunt, tam- et si plerum qi corrugatis naribus obmutescant, nec viros resposo dignatur, Belgae vocat quo-rii a corpus fere obtinent vitiosis humoribus cot minatum summa impudentia pari malitia coluncta est ita ut velut fui ijs agitatae, nec consilio, ratione, pudore, monitis, blandimentis, quibus etia se. rae mitescunt, coerceri possint, quo minus fremat, atque ab insanis clamoribus desistant, adeo, Teret. Ne- Nehim, nee boraum,auta quum fiunt,aul. De T. I. Merare gelu ,prosit, obsit, nihil vident,
. . quod libido suggerit. Sic sui oblitae, fidem, decus,pudorem, famam,probitatem, pudicitiam, existimationem vile habent, ac periclitari patiuntur. Qub spectat illa de huma Eccles p. na conditione Salomonis inuestigatio. Rouocaui
animum meum ad ea eruenda, quae ratione ociudicio atque experimento assequi possunt, quo emploratum haberem improbitatem hominum illo
. ru,insaniam,furorem, amentiam. Et inuenio ama-
Rqmestiorem esse ipsa morte muliere, quae una est i nstar mul er ββ venenatorum multo tu, & cor eius simile retibus multis, dc manus vinculis. Laboraui ad hanc usque horam, ut mulierem aliquam bonam & cordatam inuenirem, nec successit. ex mille enim viris unum tolerabilem inueni: ex mille autem foeminis nullam. Nec prorsus aliena est ab hac, illa in Prouer-Wρσer 'i' biis percontatio, Mulierem strenuam, industriam, sortem, sedulam, cordatam, quis inuenieti quasi dicat, non facile in ulla regionis parte, in remotissimis terraru angulis reperiri probam ac moratam
467쪽
neminam, quae si forte se offerat, aut commonstrari possit, quari eam pretiosissimis gemmis, nec ullas merces quamlibet rahas ac sumptuosas huic conferri posse aut cotia parari. Caeteium quoniam A , in hoc argumentum incidi, ac foeminae conditio nem excutiendam suscepi . obiter discutiendum,
quid illud Sapientis designet: Melior est iniquitas
viri, quis mulier benefaciens. Cui sententiae hunc subesse sensum interpretor, ut vir etiam ignauus, iners, somniculosus, negotiandi omnisque mercaturae ac rerum gerendarum rudis atque imperitus, paulo dexterius negotia sua perficiat , quam aemulier, praeceps& temeraria, quae inani sapientiae:
persuasione, atque inconsiderata confidentia nihil non aggreditur, omnia quam vir, deterius perficit. Vir enim sui diffidens, cunctanter ac circum i 'specte, aliorum fultus adminiculo, quos in consilium asciscit, singula conficit, atque exequitur, ita ut successum optatiorem consequantur, quam si eadem a foemina arroganti, ac sapientiae opinione turgida, ut fere conspici solent, tententur. Si quidem huiusmodi mulieris conatus oc industria, inagna ex parte in deterius devergit, quod ita efferri solet vulgatoidiomate, man uterer, danhet lecte connesens hoc
est, Si quid operis muliebri industria absolutum, perfectumque sit, minus laudis promeretur, quam, 'iri rude & inchoatum, ob mentis scilicet & cosilii inopia, tarditatem, atq; hebetudinem,ob caloris naturalis defectu, dc quod animus languidus humidqmateriae in cubitatq; immersus est, sic ut segnius se proferant facultates anim*,atq. ad res geredas sint in idoneae, parumq; appositae. duo circa Romani, Romam ;quibus summa fuit ornandae stabiliendaeque Rei lex de publicae cura, Matronas, Cicerone teste , propter minis. naturae infirmitatem, in tutorum potestate esse Pro Mare . volve, v
468쪽
sentet a i femina.1. Cor. His Genesa.
voluerunt, nec ulla ciuili administratione fungi. IPaulus quoque, qui metes hominum indefesso ia ibore ad solidam fidem instruit, ac sedulo pietati linformat, mulie ii ob animi impotentiam, hoc est, lassectum a temperantia ac moderatione auersum in coetu cossessuque solenni silentium imperat, nec patitur vel concionandi munus obire, vel in comi iijs quaestionem mouere, aut suffragiis interesse, via llamque proferre sententiam. Cum autem tanta sit muliebris naturae fragilitas, imbecillitasque & imperfectio, ut Plato non citra sexus huius contum liam, ei fere mentem adimat, ac Vix hominis nomen promereri censeat, aut nominis huius hono re dignetur ; tamen Paulus, qui rerum domestica
rum tranquillitati paterno affectu consulit, illi suum honorem exhiberi vult, nec proiius despici aut abiectam vilemque cens cri,cum pari propemodum sit conditione ac dignitate, eiusdemque muneri S , cum viro particeps, nempe ex eo ab opifice desumpta. Ita vir imago & gloria Dei est, teste Apostolo, mulier viri gloria: non enim est vir ex muliere, sed ex viro mulier, cum non propter mulierem creatus sit vir, sed piopter virum mulser. Cm terum neque vir sine foemina, neque foemina sine viro in Domino, qui sic temperat ordinem Vm-uet si,ut mulierem subdita viso esse voluerit. Que- admodum enim ex viro foemina, sic vir per foeminam in generandi ratione ac producendis liberis: ita utrobique os editur societas subii diaria, ac mu
tua utriusque opera , amor, consensus, conspiratio. Quocirca aequii esse Petrus censet ut muliereS maritis sint obsequentes : illi vero se commodos praebeant ac faciles uxoribus. vlva si infirmiori, leuiores errores condonent, offensiunculas remittant, ad multa conniueant ac mussent: non emna par
est, ut vir plus satis in sexum fragilem, ferox sit,
469쪽
i amperiosus amarulentus, modo in ossicio pelta AdnDe isii stat. nec ullam pudicitiae facturam sibi inferri pa . m te est iratur, quae macula tametsii viro, ubi resciscit, plusi et dignationis, quam damni adferat, ut moechi di maculis
a cillant, nunquam lainen ea labes in muliere elui Moech: aril potest, aut allatum vulnus obduci, quaquam Clyti raraeiva io-1tiana charitas, ac maritalis amor non nimis rigi coetu ne imus este debet, aut inexorabilis: cum penes Deum prouerb; sit reconciliatio, ac diuinum numen scelere, impleo. I tate, letololatria exasperatum precibuS ac poeniten-l tra placari soleat, atq; anteactae vitae errores ignos
a cere , ubi ea animus resipiscens despicit ac de es a I tur concepto seruatoque melioris vitae propositio. terum magnae molestiae pars in hoc sexu ex e- Mulieres luationis taedio, ex lactandi nutriendique moles la sera de mo-l Dboritur: no minima ex suppressia cohibitam men. rosa.sium scaturigine : quae si stato fixoq; tempore pro-l Iluant: iracundiae atq. acerbitatis aestus excutitur,
lauersa a cordeta cerebro fuligine, itastique halitui discusso , qui sursum est mare solet. Quam ver Ol p aclidam ac blandam expertatur uxorem maritu S,s ybi Genialis thorus identidem exornatur, ac con- Mulieri cubitu amplexuq; frequenti hic fundus excolitur, T
AES, qui matrimonio addicti sunt, notius em quam ut multas verbis amplificari debeat. Quanquam i autem verbosius, pauloque fusius Sapientis Hebrei paradoxur , hoc est, inopinatam, atque alienam a Eeel ZAnycommuni sensu vulgataque consuetudine senten. sic expo-tiam explicaste videri possim, aliam tamen inter caim pretationem comminisci possie video, ita ut is seniat sus eruatur. Potior est nequitia viri, quam probai qua dem mulier, sed quae postmodum causa sit in-tamiae, & ex cuius commercio nascatur dedecus, inoc est, praestat cum viro improbo contrahere, aut pegotiara, quam cum muliere fucata rem habere:
tametsi enim in speciem, primaque fronte probi-F f tatem
470쪽
talem ac decus prae se ferre videtur, nec aliquid fuisci aut fraudulentiae foris ostetare et postmodum tamen inconstantem experieris, versipelleret, captiosam, lubricam, fallacem, fraudulentam, atque imposturae intentam, ita ut si vix quispiam alicui imponat, aut in negotio quenquam defraudet, fraus& impostula viri, iustit: a sit, prae mulieris nequatia ac fallacia. Similes loquendi formulae pastina in Bi-ETech .i6. blijs obuiae sunt. Sic Deus apud EZechiel sim exa gerat Hierosolymae Icelera in immensum, & iustificatam Sodomam ac Samariam pronuntiat ab ea : quo indicat ipsam sceleratiorem esse , illasque gentes superare improbi tate, ne qu it ia, nefandisque retechielis sceleribus, ita ut Samaritani & Sodomitae inson- locus expli- tes videri possint, si illi comparentur Sic in opiniocatur. num prauitate, ac stabiliendo pernicioso dogma te, aut secta , alius alio nocentior, ac magis pcrniisciosus, ita ut nonnulli haeretici, orthodoxi videri possint, ac salutarem sanamque doctrinam proserre, si cu alijs conferas, qui imagis absurdas, impias, blasphemas, exectandas opiniones stabilial: quod Inter liomi etiam populariter efferri solet, Dese is Pen Goramnes alius lych erade heyoch man den an feren, hoc alio nequi etsi uterque nequam cst dc improbus, tame si ad
aequitatis normam, ac iustitiae a mustam omnia exigere velis, ac metiri, alter innocens statui posset absoluendus, si cum alterius sceleratissimis facinoiaribus conferatur. Ita etiam alius alio superstitiosior, atque a sincera religione, ac pietate, cultuque diuinitatis remotior, ac magis alienuS: Sic plerun se agitat stultos insitia oeri,di
Hor. lib. 2. Palantes error certo de tramite petet i,
sermo raram. Iste sinistrorsum, haec dextrorsum abit, qnua viriSIgnorat a Error, ed arivsi dii partibus omnes. eri erro- virum aeque ac foeminam inuoluit error , n
rc psis quitia, dedecus, improbitas, sed istam magis detestabilia