장음표시 사용
171쪽
Epicureis adnumerari iuberent Accedit Theophrasti disciplina, cujus sui vis, ut ad informandam Menandri indolem plurimum posset vitaeque rationcm instituendam, ex qua petenda est admirabilis illa quidem poetae scientia, qua varia hominum ingenia describere et χαρακτοoας Pingeret tuit, excussis animi humani recessibus. Quo magis etiam intelligatur, quod volumus, transscribamus nonnulla sabularum fragmenta, quae servata reperiuntur apud Meine um in libro nobilissimo, quorumque haec commemoratione dignissima videantur: a
172쪽
Sed eum longum sit, omnia, quae in rem nostram converti possint, apponere, contenti sumus reliqua Iuli Casse. . optirno autom iuro roserrimae possunt nonnulla, quae ex Philemonis sabulis ad nostram memoriam perveneruut, ex quibus hos versus assero: μν δ' οἶν ἀκριβά τὴν - ν d A,
173쪽
Quibuscum conserantur alia quaedam. i'. His igitur exemplis allatis, quale sit illud, quod in acumine positum dicimus, intellectum puto. Est autem aliud, quod huius generis maxime proprium videatur, situm illud quidem in gravitate quadam, quae non modo spectatur in sententiarum natura, verum etiam in tota fabularum conformatione, de qua infra dicetur. Sed ne quis sit admiratus, cur novae comoediae scriptores talia gravit, dicta, quae nonnunquam ad sublimitatem sese adtollerent, si lis inserere vellent sequebantur omnino Euripidis exemplum et ita sequebantur, ut totos se ei traderen Ita intelligitur magna illa quidem Menandri et Euripidis cognatio, quae tanta est, ut multi nesciverint, utri has illasve sententias tribuerent. Ejus rei testis est locupletissimus Plutarchus, qui, cum homo esset mitissimi animi multumque haberet humanitatis, Menandri r
vitate atque mansueto dicendi genere tantopere delectaretur, ut eum Aristophani ceterisque veteris comoediae principibus praeserret, id quod plane perspicitur ex eis, quae ille pluribus locis disputavi 3'. Sed etiam Philem ad eam Euripidis admirationem pervenit, ut hominem aliquem in comoedia dicentem socerit, se manum illico sibi esse illaturum, ut apud in- seros adspiceret Euvipidom, dummodo manes etiamnum vivere et sentire sibi foret persuasum. Nec vero mirum videatur, quod comoediae scriptores sese omnino ad Euripidem accommodaverint, cum tota illa actas του τραγικωτατον οις του 20. amore Capi coepisset, ut non solum morum praecepta
vitaequo exempla e sabulis eiusdem desumerentur, sed etiam toti versus in quibus venustas quaedam ac pulcritudo inesse videretur, novis sabulis immiscerentur. Adjiciantur Quintiliani verba, quibus, qualis fuerit Menandri se Euripidis ratio, in hunc modum expressit: i. Hunc Euripi dem et admiratus maxime est, ut saepe testatur, et secutus, quamquam in opere diverso, Menander Hinc etiam Cicero fri-
7. Ibid pag. 378. 18. Quae inveniuntur in paginis 363. 364 371. 373. 381. 9 Sympos Vt 8 pag. 712. b. De vitae pud pag. 531. e. Comp.men et Aristi pag. 853. b. ast Aristo ML poeti XII a1. Instituti orati X. i. 69.
174쪽
bit, . suisse hominem perlitteratum, qui Euripidem et Menandrum inter sedisserentes secerit. Sed ut contentio quaedam et comparatio fieri possit, qua ratione cnander Euripidem imitatus sit atque etiam verbis ipsius uti voluerit, transscribam pauca ex eis, quae einekius in libello erudite conscripto congessit M. Euripides Troadum initio: ἡ κοὐ λιπών Αἰγαῖον λMτρον βαθος. Menando apud Athon. I. p. 474. c. ῆκε λιπων Αἰγαῖον Duωρον βαθος. Euripides Iphig. Taur. 467.
Menander pud Athen. IV. p. 243. a. o τῆς θεου mo πανταχῶς ἔχει καλῶς. Euripides Hippol. 106.ονδια ιι' ἀιέσκει μωτὶ θαυμαστὸς Θεόe. Menander apud Clem Alex adv. Genti p. 22. 18 et Iustinum Mart P. 39. e. οὐ Mes c ut unέσκει περιπατων ζω θεός. Euripides apud Plutarch de desectu ora c. p. 432. c. et Ciceron de divin. II. 7.υάντις τ' Ἀριστος, οπις εἰκαζε καλως. Menander apud Stobae. II p. 15. Grol. -Dῖστον νουν ἔχων - άντις τ' ριστος ἐστι συυβουλος θ' sitici. Sic enim e g. Pro μάννης αριστος, quam formam vellem Lexico graphi nostri proscripsissenti Eurip. p. Si ob Serm L p. 2. οὐκ ἐστἰν Ἀρεοῆς 'ραγιι τιμωτερον Menander apud Stob. Serm. I. P. 79. οὐκ αἰ-οιχου ποαγμα τιμώτερον. Euripides apud Stob. Serm. XII. p. 583. 35. o. ἐστὶ aun es ἄλλο poetiακον βροτοῖς, ῶς Ἀωδρος ἐσθλον καὶ φιλο παραίνεσις. Menander apud Stob. Serm XX p. 172. 1 Ges n. οὐκ ἐ- λυπης, ως oio, φαρuακον - ἀλλ' i λόγος σπουδαῖος ἀνθρώπου φιλ . Cfri Davis ius
ad Cicer Tusc. III. l. Euripides apud Eustath ad Hom. III.
M. In Bagm. V. XV T. II pag. 34. d. Seliuis as. Quaesi menand timspecim. I. pag. 40. I.
175쪽
ly μὸν γὰρ -υτῆς -Dιν 4ιθ', 4 δ' litui. Quae ad verbum sero cxpressit Menando Stobaei Serm. LXXIV. p. 449. 29. ἐστὶν δε ιι τηο τιλ. ιωλλον πατρος - ζοι ἐν γαρ αν τῆς ιδεν .Lν, ὁ δ' Οἰιται. Qui plura hac in re discere volet, is inspiciat illum librum eaquc attendat, qua deinceps dispritata sun Habemus nutem locos, ex quibus et illud sententiarum genus, copio loquimur, et hic orationis color, qui ad tragicos maxime Portinet, quam lato susus sit, appareat. Ex eis hi potissimum egendi sunt:
176쪽
Sed maximo ossendi nonnulli solent eo, quod multa in hoc genere insunt, quae ad amores Portinent quare si, ut Poctis hjiciatur, quasi lectio eorum ad corrumpendum juvcntutem plurimum possit. Sed res paulo aliter accipienda est, si vere judicar Volumus, eum ea, quae de amoribus truduntur, non nisi nil ε ρας pertineant habeantquo, quibus excusari possint. Ut vero tota haec res Penitus perspiciatur, non possum, quin Meinckii verba apponam, quae jusinodi sunt: - Qua de re praeclarus est Iocus Plutarchi apud Stobaeum e deperdito libro de amore pud
κως etc. Idem testantur Philostratus Epist. XLII. p. 933. do quo loco dixi ad Fragm. p. 59. Ovidius Trist. II. 370. Fabula jucundi nulla est sine amor Menandri, Et solet hi pueris virginibusque egi et Christo dorus cphr. 363. qui Menandri fabulas, utpote virginum ante legitimas nuptias vitia
29 ibid. pag. l7 i. o. Qui legiis tor in paginis M. l. 75. 0. 1. Philemoni, fragmenta pag. 359. 32. Ibid. pag. 366. a. uenatidri et Philemoni, reliquiae. . Praeia pag. XXVllI. XXIX.
177쪽
tarum amores complexas, arguta brevitate ἰαμβοος ἀεδνωτοιο κορείης o πανας vocat. Nullam tumen ex tanta sabularum multitudine turpibus et illicitis amoribus inquinaverat, sed ita omnes instituerat, ut ipsae illae virginum stuprationes in legitima connubia verterentur. Quamquam igitur toti comoediae generi, quod dicimus, major quandam universitas danda est, qua acumen et subtilitas emciatur tamen altera ex parte acturam sedit vigoris et petulantiae omninoque ejus, in quo summa comoedia virtus consistit, ut ostenderet, quid vitae humanae maxime inpositum esset. Qua ex x elucebit, poetas id otissimum secutos esse, ut quae amiserant, ea aliis rebus sarcirent, ex quo genere Sunt status imopinati, actiones multa eum arte institutae, denique Personae, quae per se multum ludicri habent. Quoniam autem oratio nostra ad personarum v tionem perducta est, videamus, quae induci soleant, quarum praecipuas
Ovidius his versibus conjunxit M.
Dum Iallis servus, durus pater, improba lena Vivent, dum meretrix blanda, Menandros erit.
Sed ut explicatius etiam de personarum genere dicatur, jam primum in Yendum est, quod putrius tradit, qui inter personas habet lenonem periurum, amatorem servidum, servulum callidum, amicam illudentem sodalem opitulatorem, militem proeliatorem, parasitos edaces, Parente tenaces, meretrices procaces. Quae cum ita instituta essent, Omnis ita imago expressa est, omnia ad res an sectus, personas accommodata sunt, quae eo magis placere debent, quo in
He inveniendi copia fuit de quo onserri possunt, quae effingius Pram claro dixit M. tque hac in re iure comparationem fecit inhelmannus Menandri et Lysippi, δ' cum utrumque artiscem naturam maxime secutum dicit, a qua reliqui magis alieni fuerint. Quamvis autem nulla integra e 34. Amor. I. eleg. 5.17 ab Aput Flor. 16. rad. Erantat. I S. 274 bi dura. 37. Mammma, ONMqit ber tuaru Q. ViL S. 181.
178쪽
stent, ex quibus ratio appareat, qua novae comoediae scriptores in pomonis describendis usi sint tamen Mellcntiam praestantiamque spondet summa poetarum laus, quae per omne tempus tradita est. Quae ut probari possit, sequimur Mei nekium ducem, qui omnes scriptorum loco huc pertinentes congesserit, quorum hos appono β Splendidissimum novae comoedia sidus vocatur a Christo doro Ecpi, P. 362.
Sehol. Dionysii Gram m. p. 49 13 Μένανδρος Urρον ἐστί το νεας κωμωδιας. Sic etiam Eustath ad Ilo m. p. 1776. S. Rom. in novae Comoediae canonem cum ab Alexandrinis grammaticis receptum fuisse, non dubitaremus, si vel maxime diserto Pro culi, .ut Grammatici Cois liniani et Anonymi de Com. p. XII. testimonio careremus. V. Rulin L. His cri orati Gr. p. XCV.Cujus poetae gloria cum tanta fuerit, aperte intelligitur, saepe cum vici aetas e scenici certaminibus reportare Potuisse, do quorum numero Gellius loquitur; δ' sed frequentius etiam superior decessisset Menander, nisi obsti tisset Philemonis invidia, auditorum judicia corrumpentis. Hinc lepidissima illa narratio, qua Menander obtrectatorem ita allocutus traditur cum movincis, Philemo, non erubescis Ac tamen plurimi Menandrum adeo admirari volucrunt, ut Summis omnium aetatum Poetis annumerarent
haberentque sabulas ejus in deliciis, quae ipsis Plutarchi temporibus in scenam committi solerenti ' Sed ne multus sim in his rebus, mitto ea, quae de Graecis plerumque dicuntur, quorum multi ad Menandri exem plum sese componerent, mitto Sidonium Apollinarem, elegantis virum in genii, mitto amatorio scriptores, qui multum in Menandri imitatione ver sarentur. Quantum autem Philemonis laudi tribuendum sit, id nisi ii,
exponere prohibet propositi ratio satis erit, totam rem ad Apuleium alios que ejecisse, qui pluribus verbis gloriam ejus indicarunt Sed ad id, quod agimus, pergamus, ut explicetur ratio describendi Personas, qualis novo in genere adhiberi soleati AEa autem intelligi maxime debet ex Te
M. Menandri et Philemonis reluiuiae, poesa pag. XXVII. as Gell. N. A XVII. 4. 40. Compari Men et Aristi pag. 854. B.
179쪽
rentii instituto, cujus omnis ratio ad Menandri exemplum accoderet ut omittam alios Romuliorum poeta: qui idem sequi voluerunt. Sed illa quidem, de qua loquimur, Terentiana imitutio non talis haberi debet, quasi
totam sese Graeco xemplo dederit, quae est nonnullorum sententia, cum multis in robus ἐilinum discrepasse ab eo jure Onlenderim. Asseculiis
animo est ingenium ejus, quem sequi voluit, excepto, quod vis ci defuisse
videatur, ut x primunt ulli Caesaris versus notissimi: i.
Tu quoquo tu in summi dimidiate Menander, Poneris, et merito, iuri sermonis arnator. Lenibus 4lque utinam scriptis 'diuncta foret vis, Comica ut aequales virtus tolleret honore Cum Graecis . neque in lias despectus parte iacereti Unum boes maceros et doleo tibi raeesse, Terenti.
At vero quaestio hoc loco oriri potest, utrum recte judicari gravissimus illo scriptor nn minus, cum homines elegantes atque Politi plane consontiant, qua arte saepe ludens Torontius, qua legantia, quam vivis coloribus Didiculos hominum mores Pingat, ut ni ultum vim nosse fateantur. Qua inve dijudicanda, temor atquc inconsiderat agere videamur, optimum ducem sequi inur, qui vi in illam quidem et nuγονικον esse docuerit, a quod Monandor admirabili rii scio clim et 'γιηρ conjunxit, quod quo cum dargum taloriam tractationem dicendique claus, tum nil movum delineationem perti not. Quamquam igitti e cis, quae hucusque disputata sunt. concluditur, persona illas, quas crontius induxerit, ad Graeci exemplum
expressas osso tamen Dogari non debet, multa eum adjecisse, quae ipse invenisso t. et formas earum ita delineasse, ut vigoris cujusdam ac novitalis laud in haberent. Sod quoniam, exstincto vel oris mediaeque comoedia more, No aut homines notissimi robus inoptis occupati vi-dcrctitiir, ut Pavodia lusu carporentur, tulis consuetudo invaluit, ut vita imago cum personis a sciasibus SPiunctis Proponorctur, quae ex ni- mali x mill cxνrcssa essent, aut homines eiusmodi describerculair, iiii 4 i. Donat vita erent pag. 754. a Menandri et Philemonis reliquiae, praefat. pag. XXXVI.
180쪽
agendi ratione suum ipsorum ingenium proderent callidisque consiliis inplieis varium ludendi genus exhiberent, omnibus rebus ad vitam domesticam relatis sponte intelligetur, octas omnino caruisso larga materia, quae eos, a quibus audirentur, delectar atque movere posset. Constat enim inter omnes, res gintas, quas ipsi viderimus, quarumque socii aliquo modo
nobiscum conjuncti sint, maiorem vim tabere in hominis animum, luam res fictas, quamvis magnum sit saltemii studium. Ita levi potuit, ut i,oetae majore arte adhibita compensar studerent, quod ab altera parto amisissent, darentque operam hominum animis X plorandis utque morum rationi cog- hoscendae, non praetermisso ullo ingenio, aut vita communis parte, quibus rebus in sabulis inveniendis plurimum adjuvarentur. Ex quo intelligitur, personas etiam tales in scenam prodire potuisse, quae honestae essent ac laude dignae id quod peculiare est hujus generis, cum omnis res eo
rediret, ut spectatorum animi sua iter moverentur morum descriptione.
Praeclarum igitur Dotiati illud quidem: δ ut intcnti sp culo verita iatis lineamenta facile per imagines colligimus, ita lectione eo in oedia imitationem ita consuetudinis quo b aegerrimo animadvertimus. Idem hic scriptor Cicerono loquentem iacit, qui omoediam imitationem Vitae speculum consuetudinis, imaginem oritatis dixerit. Quo liberior nutem orat vivendi consuetudo, qua Graeci uti solerent, eo magis omnis ingenii vatio PPurobat, quam octae exprimere possent, quaeque in eodem Person Vario modo es lingeretur. Noc mirum igitur ost, si sorte spectatores nultis in rebus, quae in scena tractarentur, sibi hoc illudus dictum purarint, quamquam poeta nihil tale spectaverat Undo sit, ut theatrum opportunitatem praeberet, qua noros ingeniumque humanum probo intelligi posset, adjuncta delectatione, quae maxima esse solet, eum hominum institutia, ad omnem ordinem pertinentia, non solum audimus, sed etiam in agendi citione videmus. Qualis autem descriptio
fuerit personarum, ut eo revertar id tum apparebit, cum consideraverimus, omnia a quae ac mores relata sint, minus apta esse ad animos excitandos atque admirationem commovendum quare inest in porsonis animi quaedam