De trium, quae Graeci coluerunt, comoediae generum ratione ac proprietatibus disputatio

31쪽

alii intulissent, ulciscerentur, cujus rei testis est Platonius ri παλαιον οἱ

δε ταῖς κώμαις ἀδικουMενοι no των πολιτων, νυκτος ἀπηρχοντο παρα τὸν Miuo ἐκεῖνον, ἔνθα ὁ ἀδικῆσας ἐν κα ελεγον, τι εστ τἰς ενται ποιων εἰς τους γεωργοῖς ταδε καὶ τουzο ποιουντες πεχωρου λέγοντες κα τουνομα. ε quἐραν δε ὁ δρασας ζητ ζετο, καὶ Ουτω αἰσχυναμενος ἀνεστέλλεro του δικεῖν. Alio loco Anonymus ita traditia. gασὶ γὰρ ως πολτου voεθῆναι τους κωυικους ποιοτὰς ἀδικουμενοι ινες no τινων φωνως ἔρχοντο ἐν κτὶ ἐπὶ τους τῶν δικουντων στενωπους βοωντες, ὁ δεῖνα δικία χαιρε καὶ τα καὶ τὰ ποαττει, θεων οντων κα -Mων καὶ τουτων λεγο ιένων οἱ συνειδοτες εαττοῖς ταυrci, σωφρονες γινoreo το λοιπον. Quo major autem dierum laetitia

esset, non solum omnia, quibus Bacchus dolectaretur, permissa sibi put hant, sed etiam, ut dei memoriam colerent, saece oblinebant faciem, auctore

Mon vino: - τρυγὶ διαχριοντες τῶ προσωπα πεκρινοντο, et alibi: b. πομι χριοντες

καὶ τρομα optimo autem jure assimari poterit, non singulos quosque' minos, qui ruri degerent, sacra Bacchi socisse, sed plures conjunctis viribus instituisse idque in promptu ost, si meminisse velis, homines agrestes secillime inter se congregari, neque aliter sieri potuisse, ut rem suam ag rent, nisi quod plures, festi communitate conjuncti, instituendi atque ornandi chori sumtus praeberent. Sed in omni hac re videndum erit, quid maximo necesse suori indo enim intelligetur, cos, ex quibus chorus constaret, a vico ad vicum migrasse, ut opportunis locis ballica canerent, id quod comprobatur Euanthii verbis: si constructis aris in honorem divinae rei circum Atticae vicos, illas, pagos et comi ita sessium carmen solenniter Cantabant. Quare, cum haec communis fuerit ratio chororum, non ineptum erit coniicere, neque quisquam insitias ire, lit, plaustris opus suisse, quibus Veherentur, ut, quod Vellent, consequerentur. Ἀ chori dithyrambici ci satyrici longe aliam suisse rationem mihi persuadeo, quamquam non ita statuunt antigiserus 7 Meisi saltau Sa gen die gessiparade, et Genellius ' uno de of erivstist mrre di est Diotreeimsta, mohs cibo 'augeriore gemest sein, ast e den Declamator intueritiasten Renisti vorsulite secti haud dubie Horatii versibus:

a Vid. Acbarn pag. XI. edit Dindors ipso1828, quibus Grammaticorum verba praemiis sunt. 3. Ibid pag. m. 4. Ibid pag. IX. b. Ibid pag. XII. cons Schol ad Aristoph. nub. v. 295. . De lang. et eom. ed Zeun pag. 27.

7. In libr. supra laud pag. 63. et latera Sata, S. 14.

32쪽

Ignotum insecae genus inuenisse camenae Dicitur et plaustris vexisse poemata Thespis, Quae cancrunt agereuulue pexuncti saecibus ora.

Sed jam pridem alii monuerunt, nequc si, cur dissentire velim, Venusini verbis non nimium tribuendum esse, sed potius dissidendum, quandoquidem a nullo scriptorum, excepto illo quidem, res ita tradita sic muc autem accedit, quod haud leve argumentum ex nominis ratione peti potest; omnino, qui hanc rem recte explicaturi sunt, hoc teneant, χορὸν κυκλιον, quo alio nomine dithyrambicus nuncupari solcbat, talem suisse, qui circa aras Bacchi saltaret Quid igitur vehiculo opus erat, cum neque locum muta re, neque alio transire chorus consuesset Sequitur, ut de alicro choro rum genero dicendum sit, utrum plaustrorum usu, quo rem suam persic ret, adiutum uerit, an non fuerit. suamquam autem ex ipsius rei natura non salso conjeeturam capias, choros comicos, quo facilius a loco ad loeum procedere possent, plaustra in usum convertisse hqe tamen nonnulli negarunt, in quibus inprimis Mettiekium habemus, ita disputantem P. Qua in rono uno, sed pluribus actoribus usum esse Susarionem, inia dicat Anonymus de Com. P. XIII Or περι Σουσαριωνα τα προσωπα εἰσῆγον ἀτάκτως quibus deinde Cratinum opponit, qui primus omnium τω ν τῆ κωμωδία προσωπα μέχρι Dιῶν κατέστησε. Quae si vera sunt, profecto in Plaustris illas comoedias acii tatas esse parum credibile est, quae Benile j fuit opinio, Arundeliani lacunam marmoris Poch. 34. ita e conjectura supplentis: ἀφ ο ἐν nil ν αις κωμου Iδιαι ἐφορήθησαν no τῶν Iκαρ- έων, εὐροντος Σουσα Οἰωνοις Cuius rationi etiam hoc ob

stat, quod plaustra illa, nisi ubi de tragoediae origino agi

tur, a nemine unquam Commemorantur At vero sunt, quibus res componi posse videatur quo facilius enim illud, quod quaerimus, estiet possit, apponam locum, in quo dc comicis omnino sermo est: st non δε

33쪽

σχυνως-Dἰζε ' τουτο δὲ Moilis οἱ κωμικοι ποι ταί. Deinde Vero non erit, quod in numero actovum haereamus, quasi ero non potuerint Curru descendere, quotiescunque saltato opus esset, aut quavis re acta, quae plus spatii desiderarcti Sed jam eo pervenisse videmur, ut exponi de nominis ratione berius possit, quo totum genus consueverit nominari. Quamvis autem cum aliis iacile eo adducimur, ut nomen generis, quod ruri originem invenerit atque etiam incrementa ceperit, ex Vocibus κωμο et δῆ constatum, ideoque veluti ruri petendum arbitremur tamen aliter explicandum et derivandum esse, nunc inter plerosque convenit. Optime enim rem expedivit Muelis-rus, qui cum antecellere multis ingenii gloria solet, tum eis, quae dei riensium populis conscripsit, Plurimam laudem meruit, in hunc modum disserens ii. aue dem lamen Romodia, stomenge'ng vn der pati sale, dati die veloponnetur re Posse Romen, die littiter Demen annten, entnominen Urgument fur de Doristen ursorung, tonne mi stellidi nitigesten assen, da die ibieituna, de stamen vom somo ald chmarmentem destὲuge, die ei me item mahrs'ein sichere ist. Sed jam prius eruditissimi h mines, qui aliquid de artibus poterant iudicare, quid nomen comoediae signiscare posset, ita disputarunt, ut ad veritatem proxime aecessisse videantur in quorum numero sunt Euant litus: orta Est comoedia uno τῶν κωμων κα τῆς ira composito nomine, Vel uno του κω ιάζειν, αἰ δειν.

atque . . caliger i . Habes autem hujus significationis vestigia in inutilis versibus, qui exstant, Epichai. Ex μὲν θυ

tu, ex Como insaniam ortam scribi Theopompi quoque cr-ha subnectam ex lib. IV. historiarum, de Philippi Macedonis intempestiva inconti nentia. κω πιων δὲ τὴν νυκτα πάσαν καιμεθυσθεὶς I idn oo ξιι ιο ἐκώμαζεν suerit sub luce in ua-

i. Die orier, dili eis. u. S. 35 l. . De tres et om pag. 27. d. Zeun. . 13. De trapis com commenti pas. 1496 1497. in thes supra laud.

34쪽

que comessatio, tanquam Acerrae illius, quem facete descripsit Martialis Lucianus quoquo in is categor umento

hum est, sicut apud ippocratem ἐπικρ αἴνει M. cum repetitur Comessatio, alia sano rc a Repotiis quemadmodum in Originibus declaratum est. Eius vocis notionem expressere per aliud verbum βαλλίζει πιοῦ quod rarius quidem est. Fortasse et lenones Ballones inde. Eo verbo et Alexis, et Sophron, et Epicharmus usi sunt in suis Comoediis. Ac duobus his testimoniis, quae modo dixi, alia adiunguntur, quae grammaticorum studiora bentur. Haec autem ita instituta sunt, ut rem integram relinquant, quare, quodcunque velis, inde essicere possis. Sunt quidem haec: ik ον κωνιωδίαν

Denique illud quidem maxime exploratu dissicile si quando homines e moediae nomine uti coeperint, cum res omnino in incerto posita sit. Neo vero, quid sentiam, dixisse poeniteat; cri enim simillimum est, omo diam sic nominari coepisse tum, cum tragoedia ad artem redacta et certis limitibus circumscripta esset, quod quidem seriori aetati tribuendum est, siquidem tempus artium sit et lima et lex.

Quemadmodum origines comoediae revocentur ad choros Phallicos, satis explicatum arbitror sequitur, ut reliqua persequar, quae pertinenta quaestionem, utrum Doriensium populis, an Atheniensibus Palmam imventae comoediae deseramus deinde, quomodo factum sit, ut hoc genus

magis progredi atque excoli potueri quibus dicere aggrediar, quam

35쪽

quam Genellius aliquid certi exploratum iri desperavit Exposuit rem

προσαγορενειν. His verbis non diserto quidem expressit, quid aut ipse sentiret, aut alios votio judicare, sed tamen non obscuro indicavit, se in eo, de quo disceptaretur, priores Doricae genti tribuere. Sed ut a ratione suscepta disputatio videatur, primo scriptorum locos, qui huc pertineant, conserendo expendamus, quo facilius deinde nostro judicio uti possimus. Quod autommogarenses contenderunt, apud se jam Priscis temporibus mica obtinuisse Iudicra, id quidem suo iure dixerunt, quoniam mature rem

comicam tractar iit quo ad nilom informare coeperunt Quocum prorsus

Quae quamquam ita sunt in promptu, ut res disputatione non geat, i me omnino dissicile erit ad dijudicandum, quae et qualis Megarensium sucri comoedia. At non est, quod creamur, ne suci uostro non satis seri possit, cum praestantissimi hominis, qui in hoc genere egregie elaborarit, studio operaque diutos nos videamus plurimum. Est autem ille Μeinatus, ita rem explanans 4. Sed ut ipse illo popularis Megarensium imperii status, Plutarcho teste, in potulantissumam licentiam degeneraverat, ita etiam comoedia, qua usi sunt, videtur ad procacissimas cavillationes descendisso, et insuIL Theatera sthen, intest. S. 3. Ara poeti Il 5.6 a Pieri orier, abs

deis II S. 349 Quaest scen specim. Prim pag. 4.

36쪽

sissima quaeque sive praemeditato sive extempoIs Hi sermonee s sua Pi s s e. Quid tandem inde sequatur, si cognitum sibi suem tinuisse pris .cos Atticos eandem rationem, quam Megarensium poetae adhibuerint Nonne porsuadere tibi velis, expressisse illos imitando ea, quae Megaricorum essent ΤProsecto ita est. Quod quo magis intelligi possit, non aliorum opus erit judicio, nisi Ecphantidae versibus, quos ita disposuit vir doctissimus, . Μενα-

ρικῆς eo ιωδιας σμα διει/ι η προνομον, δουρι Μεγαρικον ποιεῖν, atque interpre latus est: nolo spectatoribus molestus esse Megaricae comoediae carmine recitando pudet enim tabulam meam insipidis, quales Megarensium poetarum sunt, iocis adspergere. Atque etiam uetate ea, qua cum optimae litterae, tum artes ad elegantiae laudem Pervenerunt, non modo pi obata, verum etiam amata Megaricorum ludicra esse perhibentur, id quod, ne quis velit admirari poterit Aristophanis e sibus confirmari: ο.

Jam vero de eo dicere suscipiam, qui ingenii gloria artem ita emendare et excolore potuit, ut Atticorum xemplum fieret imitatione dignissimum, si prius tempus, quo Megarensium comocdia floruit, paucis attigero. Quod quidem instituere necessc erit Propter ea, quae deinceps sequuntur. Er diti autem homines, qui res Megaricas singulari studio persecuti sunt, tr dere non dubitant, in monumentis earum bis signi sicari tempus, quo summa civitatis penes populum sueri Incidit autem duplex illud tempus i ter Olymp. XLII. et Olymp. LXXXIX. quare investigari debet, utrum populi imperium Aristoteles, quem supra de eadem re disputantem laud vimus, verbis: - ως ni τῆς παρ' αὐτοῖς δημοκρατιας γενομένης, intelligi voluerit Sed nolo esse longior, quam necesse erit, quandoquidem Meinckius remita diremit, ut statueret, eam plebis dominationem intelligi, quae N evi post expulsum Theogenem Olymp. XLIII. vel LlV. Megaris instituta sit 8. Mihi autem haec oratio suscepta non de fabulis est, quae Nisaeae excultae

5 Id. Ibid pag. 5. Vesp. v. 57. seq. I. Ars poeti III, 5. s. Quae t seon specim. I. Pag. 3. 4.

37쪽

sunt sod Mosencro toto, quod pertino ctiam ad vos, qui in Sicilia conso derant, Megarenses. Eicnim non est id quidem dubium, quin, cum uter-qus populus communionis vincul quodam ContinCretur, etiam optima stu dia ab uno tradi nil alterum potucrint ' Sed ad propositum revertamur. Erat igitur Epicharmus illo artifex, cujus in mente insidebat species pulchritudinis eximia unodam, qua cana, quae tunc temporis crat, comoediae formam ita instituit, ut ad artis leges sucta ac numeris suis absoluta vi dori possct Hoc loco omitto enarraro ea, quae multi de Epicharmi vita tradidere, Cum n quo ad rem omnino pertin Cre, equo Protibus vacua esse videantur. Eo reserendum est, quod nonnulli non unum, sed duos Epicharmos in antiquitato vixisse cotitonderunt, aut ulterius etiam progrossi duobus illis tertium addiderunt, qua de re plura disseruit Hormantius Hartes eo modo: i0. Disscnsio illa de uno Epicharmo vel duobus statuendis ad recentiora usquo tempora virorum DCtorum Sontoniatias distraxit et ingenia agitavit. Unum eundem quo Epicharmum comicum et philosophum suisse censent antiquiores quidam V. c. origitor, . . ossius Di I. duos vindicandos judicant C. Gess ne rus, ter Columna, Meursius, Saxius, Molinthius et a l. quibus accessit'. vus G. Chr. Harios sed Fabric. l. I. p. 298. .

Quae autem veteres de poeta comico D philosopho attulore, iam in ea explanavit C. I. Grysar in libro nuper dito, ut dubii nihil rolinquatur, quin ea, qua tradita sint, ad unum eundemque Virum pertineant.

Quicquid est igitur, quo Megarensium comoedia Praestare cli si iis, tuerit si quidem unum clionis argumentum haberet, quo omni do ticeps dirigerctitur, id quidem ad ultimam sui genoris formam speciem quo Epi-

s. Cons. nusser bie Porier, Adimis II S. 352. 10. De Epicharmo Dissert pug i 3.11. Quaest de Dor com Pag. 10 l. seqq. cons. o. uellor. in libro saepius laud. pag. 350. et Herm. Hai less, pag. qui iam inis cliquos docte de iis re-hus disputaverati ,

38쪽

chamuis redegi Qui quantopere dignus sit, qui a nobis laudetur, maximeo Grammatici cujusdam verbis intelligetur, quae haec sunt: a moυτων δέ

κὸς και φιλότεχνος, sed proxima inde a verbis: oro πρωιος ad Epicharmum pertinent, quibuscum si jungere velis Aristotelea id του o. ιυθυς ποιειν 'Eπίχαριιος καὶ σοριιις ἐρξαν, mox ita explicata: -- ἔστι δὲ τῆς ii πρώξεως ὁ ὐθος

Mιωησις λέγω γαρ υθον τουτο, την συνθεσιν των πραγματωνὶ τα d. si , καθ' ἄποιον τινας li αἱ σαμεν Ους ρυττοντας, non amplius fugere nos potest, et quanta

laus ei poetae tribuatur necessc sit, et quae sit ratio, quae viris prudentibus probari potueriti Tota autem laus duplici ratione continetur altera enim o pertinet, quod sormam generis excoluit, quod quidem ut assequeretur plurimum adhibuit et temporis et diligenti ac, altera in sententiarum natura Versatur, quibus poemata componere studui Sed ne aliis t more asscntiri, neve nimium Epicharmo tribuere videamur, satis erit in minisse, quant studio quantaque cura opus fuerit, ut vitia corum, qui incon vinandis sabulis Praecessissent, esIugorci omnino enim carebant istae fabulae artis ratione, ita ut neque una narratione continerentur, neque haberent, quo interiorem quendam nexum atque ordinem servarent. Quare sit, ut recte a grammatico κωυωδια διεμ ρι3 ιιέναι VOCentur. Quanto magis a

tem jure laudabitur Epicharmus, qui vitiis declinatis, studium eo contulit, ut majorem subulam eandemque Persectam consceret Altera autem laus, quam ad sententiarum praestantiam Pertinere dixi, priore non minor' benda est. Etiamsi enim poetam non oporteat philosophum esse, ut etiam praecepta doctrinae tradere possit, tamen o commendationis plus habet, in ἰlla quoque si excellat, ct plurimum in arte adjuvari solet ingenio, quod ad res philosophicas se componere haud neglexi Quare jure suo secit

grammaticus, quod Epicharmum via ποιῆσει γνωμικον καλευρετικον κα φιλοrεχνρν fuisse tradidit neque altius Petenda causa est, cur ita eum adamare tanti-ia Ap. indors pag. IX. 13. Ars poeti V. 5. 4. Id. l. 8 eons artes' pag. 44, uti erravit in interpretatione verborunit νθους ποιεῖν, quod docemur altero Aristotelis loco.

39쪽

que gloriam ejus sacere potuerit Plato, philosophiae auctor optimus illo

quidem, ut praeserret etiam Aristophaneae, quae magna et haud scio an maxima suerit. Locutus autom est ita ist. καὶ πεο τοντο πάντες οἱ σοφοὶ

καὶ κινήσεως. Eodem modo judicium tulit nostrae aetatis scriptor uellerus: 16.

liber audi Τpidiarino sesbi iit me meniae betanni uni beaditet, ala re die dirist, pellerisdie figenthumsiditet und unitieris: Oroste de bemunderndmurdiae Damne venitent, et alibi: 7 1 a die Sebandsun de Epi'armis'en stomoti in sere stiri vollendet, beιeugi die roste 'tun per isten, amentit: platon8; menti die allistbe Romodi herno th in omister adire und ersilage nodi meis geleistet, is mar de Situler Streben aggemelne und ner. Die est uter maren, nach Uristopbane ι urnhelies, 'it institi pratus: und in gemisse in ebenent standine ebeneugung, ad dem Eolla romine, isdete de Nudgangreunt ibrersomit: e Miliari sag men die abrgenommenen Elemente se iner poesse orga,m' verbunde maren, in phisosophis he Bellanii trim Diuelpunite dere Erba benhei de somi erit thre abstearethei und eitertei gebe tonnte, uti habet enlbehrte dieaebendbetraliun stud ni: de star' und indringentem Berstandre, ber die Uttuler distratieritiri. Quid autem, quod summi viri . . a Schlegetius et Boetii genus Ionge aliter sentire non dubitarint Qui ut ita die rent, adducti fortasse sunt silentio, quod Quintilianus, dicendi magister, tonuit, qui de Epicharmo nihil omnino adjecit, quamquam aliorum multorum, qui in antiquitate ortierunt, poetarum memoriam recoluit At isto quidem ex Rhetorum officinis exstitit orator, non ex academiae spatiis, ut Tulliana verba mea faciam. Quae cum ita sint, non erunt, qui mirentur, quod picharmus suas ipsius laudes ita praedicaverit, ut etiam immortalitatis gloriam sibi consecuturus videretur. Id quod omnino apparet ex his

versibus 18. α δ' ἐγ ω δοκέω, σαφὲς δοκε γαρ ἄμμι οὐθ' ora

40쪽

Reliquum cst, ut rem attingamus, qua gravissima haberi possit, quoniam doctissimi viri mire intor so dissentiunt. Alii enim, et testium auctoritate et suo ingenio ducti, peculiari libro de genero Philosophico Epicharmum scripsisse iudicarunt; ' alii id omnino negantes philosophicas sententias comoediis olim immixtas fuisse contendcrunt;*' quandoquidem lege omnino vetitum sucrit, ne ii, qui se disciplina Pythagoraeorum traderent, quicquid audivissent, littoris unquam mandarent. Neutrorum autem sententias, ut cum Tacito loquar, aut confirmaro aut rescitcre in animo est, cum non

ita in Us rebus 'versatus sim, ut meum judicium, quasi inde peti possit,

quo res decidatur, proponere audeam. Sed ne plura addantur, redeamus, unde declinavi, ut exponatur de urgumentorum genere, quae Epicharmus non sine magna arto tractavit. Duplex autem genus eorum fuit, quod sine ullo errore statuero possimus; quorum latissime patebat id, quod ad ros Muthicas accommodatum omnino esset quod quale suevit, quamquam postea magis intelligetur, tamen omnino tenendum est, narrationes istas, quas dixi, tragicorum aliorumve poetarum Mythicas ita fuisse ad risum detortas, ut commodum praebere spectaculum possent. Quid autem movere poetam potuerit, ut in hoc genere potissimum elaboraret, proclive dictu non crit, siquidem comsideraveris, in eodem Periclitatos esse Priores poetas, neque rei publicae statum, qualis tunc temporis crat, aliud quoddam laturum fuisse. Porcion gum enim tempus, quo egarensium comoedia steterit, testes sunt locuple

tissimi, summam imperii suisse apud optimates, qui haud sacile paterentur, ne ipsi haberent, quod metuerent, ut nimia rasci Poetarum licentia, qua singulos quosque, quos vellent, exagitar possent. Quid autem dicam de Gelonis et loronis ratione qui quamquam reges sucro et humanitate imbuti et imperii splendore gloriaque praestantes, tamen erre omnino non poterant, si quis poeta singulos carpendo imperii majestatem ac severitatem laedere vellet. Itaque cum satis angustis circumscripta comoedia Iimitibus

is Muelleri in libr. saepius lauda pag. 359. 20. rvsari qua l. de Dor. Com. pag. 108 seqq.