장음표시 사용
171쪽
Diti hoe ostendit & praefert. illas aliis demandet Non debet: & vel veteres ab omni aevo, in omni fere orbe . reges videat: jus ipsi dixerunt. Haee replura in ista parte sunt: sed te alia acres habet asinsertores. Aiunt incommoda multa fuisse, & esse, si Princeps iudieet, iisque animadve sis, ad hodiernam hane rationem veritum. Primum ecce, da Im
peritum Principem, qui par eriti qui non faciet reincta eurva Item, da Ineptum in sermone, in gestur quid nisi irrisui se exponit Amplius , crebra haee ostentatio sui, & in populo locutio, nonne vulgat Principem,& detrahit maiestatis Quarto.Uel severe iudicabit,& odium parier: vel remisse, M Ius vio Iabit. Melius ergo res asperas, & sine bona gratia. in alios inclinari. Quinto denique, sunt nune Curia majores minoresque, & cuique rei stata sua judicia : quid Principem in novas curas arcessimus,V rie & affatim distractum in melius tutiusque nil novare. & siquid in iam statutis labat. firmare& vincire. sta nec male, nec abs re prorsus die uritur, fateor: sed responderi tamen potest, & justitia Caussa , debet. Primum de Imperitia , dieo. plurimum re principem. de quemcumque alium, natura duee in magnis aut enorQbus caussis iudieare posse, nec opus grandi scientia ad hanc rem in Iuris re Legum. Da simplicem , da probum, affectuum
expertem r audeo dicere, rara caussa erit, in qua ve- .ruin , aut quod juxta verum , non videbit. Imo Deus plerumque inspirat, di talibus mentem movet. quod sacer ille seriptor voluit: Disinatio an fatiis Regis, injuilirio non errabit os e s. Et tamen fac inter dum caligare r qui di nonne in aperto remedium.&damus ei Adsessores damus , comitentur eum alhaec talia exeuntem , nee auxilii solum caussa . sed
deeori. Atqui in Sermone aut gestu aliquis ineptos est. Seio essis, & tamen si alibi loqui eos deceat: hie
vel maxime, in re severa. gravi. paucorum Uerb rum. Itaque aut Principem talem mutum,nisi forte in eubieulo, faciant: aut patiantur & hic loqui. Etsi talia exempla rara sunt: eur adducimus . aut Disitigod by Corale
172쪽
ΕΥ Ex EMPLA POLITICA. Is 3 insistimust Ad tertium. Uulgat se nimis ita Princeps. Fortassis, s in rebus aliis et at haec per se talis est,ut reverentiam sui gignat, veI terrorem. Vid mus in cottidianis istis judicibus , quam plebecula eos veneretur de timeat, etiam illa innoxia. Be cui nihil eum iis negotii est aut fuit. Bene a Deo ita facti sumus , veteri hoe numen ει nomen ipsum Iustitiae, & quicumque ei administrant. Quanto magis in Principe, si se non mandare tantum 4 in
occulto id fit sed exercere,cum summa potestate, ostendat Et sane nihil hic familiariter aut eomiter fit: verba, gestus,aspectus, apparatus, omnia tristi tiae aut severitati propiora. Ergo hoc Deessate quartum videamus , de odii metu. Incurret in id, inquiunt, si severe Iudicat: in Injustitiam,si remi λλ. Extrema accipiunt, & eunt extra ipsas Iustitiam metas. Quid an semper damnationis materia i facesse: in eaipsa certe alter sic deprimitur,ut alter alis levetur. Hune laedis, illum Iuvas et ergo ab illo odium. ab hoe Gratia, paria sunto. Sed nego etiam in severitate erebra , odia excitari populariter : ω contra est in rectis animis , qui acclinant se magis ad tales & attrahuntur. In aspectu illa offendunt; cogitata fle eum iii publieo collata delectant. Uidesne ut in medicina quoque tristia & taetra saepe propinentur, sed statutis eaussa itaque ab hoc fine,
adeo non odimus medicos, amamuS re laudamus.
Simillimum in Iustitia i h eujus acerba sectione aut ustione salus generis humani pendet: de quis id vel e plebe nesti et Iam de Remissione, non abnuo naturas quasdam ad mitiora semper inelinare r ω quid mali erit ρ imo sit nobis talis Princeps. Nam
hune se elementem ratio tamen reget. ω norma
iuris 'e legum mei tabit: nee deerunt, qui ad utilio ra & tristiora, cum opus erit, flectent. Aliqua ver interdum remissio. plane ex usu erit, si tamen terror iste, de sub magno Iudiee,praeruit: Ignovit illi Prineeps: sed metu, sed ignominia perfuso. Ignovit illi Prineeps: sed Prineeps,id est sine corruptela, aut affectu alio sordido, humanitatis tantum amore.
173쪽
Hoc ipsiam quam Amorem omnium eoneiliet dedi verum est,si opportune adhibeatur. Ultimo,no bis Mos opponitur. & Consilia ae Curiae jam deii nitae. Equidem cum More haud temere Pugnema
sed quam vetusto Avi vel proavi nostri aliter foterunt e vide qum longinqua repetamus. Quin to
tum hoc de perpetuis Curiis iudicum, nuperum est. & e Gallia ad nos manavit. Concludimus , dg moseramur e Principem deeore fle utiliter ius di cturum. sed aliquando e id est, vel tertis tempori bus . ut id stiri possit; vel in caussis gravibus . sivo
atrocibus; vel denique. contra potentes aliquos. Aepartibus graves. tali Muni legem , quae eustar. traxerim in exemplum: Hoe in in rei natiam Deians
Camisi,Ms 9 ponti. quod uos in amna hebdomada tintimcem ad ea as aridienias stilere volumus. Papias autemd caraer , ωι emeat de atiis mustis ad nos rectamare. uis daquibin aut misit nMisi. -t C ites , eis justituam facere noluerint. Ecce erant illo aevo passim in opidis de pagis etiam C mura sive Graviones, qui eommuniter
Ius disebant: interveniebant extra ordinem & sve Delegati a Principe , qui idem. At Cariavit ipso tamen audire caussas voluit, idque hebdomadarima caussas stilicet graviores, aut in quibus laesio aut iniuria interveni M ab ipso iudice videbatur. Si non alius in hae re fru&us. quantus iste esset Coercere hoe modo judices, & vigilantes attento que redderer eum Principem eo tarent iudieii sui judicem . re forte vindicem mox futurum. Sed Axempla, pro instituto. bH addamus. I. PHILIΡPUS MACEDO, de communi tune more , erebro ius dixi: Sed eum forte in via, Malio festinantem. mulier de re sua appellassht. rim vit Siti vaeare. Tum illa audactere Nati igitur rex re. quasi admonens . sive exprobrans, regium hoe ita munus esse. ut sine eo legitimus rex non esibi. Ad
misit. de muliereulam statim audivit, de siquis alius inibi velleiu
L. Aliter DEMETRIVS Panoreetes, in eadem Maeedonia rex et qui Per proterviam illust etiam
174쪽
ΕT EXEMPLA POLITICA. Isssupplicibus. Nam eum libellos adeuntium henigne
in uia accepisset.quasi lecturus, de cognitur emox cum ad pontem Axii fiuminis venisset, excusso chlamydis sinu . omnes in subiectam aquam abiecit. Non impune. nam Macedones,qui talem Phili pum suum non viderant sive audierant, mox spreto illo ad Drrhum transierunt. & Iustitiae desertorem deseruerunt. Merito. merito. sic habeant.& luant.
III. AVGvSTUS Caesar , quam aliteri qua dixit Uitae s ait Suetonius) ct ιn nomin munumquam-Quod si infirmior etiam esset, & corpore minus valeret; Iecti pro Tribunali posita, de in ea reciis bans . vel etiam domi, jus reddebat. Quid ad hanc diligentiam addi potest, praeter a se, re Bellet IIII. Iam CLAVDIVs Imperator item assi duus. imo & suis suorumque sollennibus diebus. atque adeo festis & religiosis, non abhorruit j in dimonem. V. Omitto vetera. in ipsa Gallia vieina. CARO in L VS Oei in patrum aevo rex, sub finem vitae r hus iam attentior, omnibus septimanis binos dies destinavit ruri in publico reddundo i idque assitutam libero , ut nemo vel a faece plebis regio cor,
v I. Sed dixi, utiliter imo necessatio squid enim si res subtilis,aut in Iesum ambiguitate sit j Adses.
ωres adhiberi. quod plarique Romani Principes, aut prouinciarum Praesides .fecere. imo ALEXA DER Smems uiris o eausas prius a sim aerum prim-μbias. ω dam ianis Iunρε Misis, o si sidoli,tas, quartim
ad se refeννι praeest. Provide. jus ipse dixit. vi ininquisitum prius re evolutum. Sed alia hie etiam in V AE S T I o:
Hodie sie habemus, nec cum Princepε intendit,
175쪽
N velut een suram interdum exercet. improbemus. Tamen suae etiam rationes sint improbanti. Vt, quod tempore omissiores segnioresque fiant: di assidua Iustitiae tractatione , minus ejus reverentes. Redditur enim tottidianum opus, &Cum taedio aliquo aut fastidio usurpandum. Secundo . factio aut eoitio Deile oriri potest. Se superba etiam quaedam dominatio. quod Livius notat in or ine jnil eum perpetno apud Carthaginienses: & qui unum Umerdinis. idem omnes adverses habebat. idque inter caussas
lapsae illius reipublieae quidam habent. Υertio, torruptelae interveniunt e de quibus ex diuturnitate securitas adest, Deile aures & manus iis laxant. Itaque ut in aliis imperiis . brevia plerumque meliora, & precare minus obnoxia: ita quidam hic Gn-sent. & mutandos esse. Romani ita. qui Decurias Iudicum seribebant, eκ honestissimis, re ex eensus ne paupertas ad eulpam impelleret: in sed non eas
omnes adsidue iudicare volebant, dumtaxat qrio annis eertum di necessarium numerum sorte lege bant, reliquis tune feriatis. Sed re tamen bene examinata, eum jam ad hanc multitudinem legum. ω
ex ea tricas aut captendulas ventum: bonum est
perpetuos esse, eosque juris bene peritos. Quod ad Omisonem aut G tionem: Princeps facile arcebit, si, ut dixi, iis intendit. Quod ad Canuptelam e idem, si Dipendia & praemia digna donat. Operae est ex Annalibus Turcarum inserere, quod hue mire facit. BAIAS ITES primas. eum fraudes & injurias Cadserum suorum s ita Iudices voeant in saepe iam audiret: commotus denique Neapalim omnes ad se venire jubet, ibi in domum quamdam includi, de igne injecto comburi. Faetendum erat: cum iasas Basia, vir prudens, rationem quaesivit, & repperit. Principis molliendi. Habebat Bajasites AEthiopem puerum, garrulum & lepidum, inter delietas: hune instructum quid dieeret, faceretque, ad Principemini sit. Venit igitur in meliore veste,& ornatu omni : Uidhurri inquit Princeps : quιdextra merem hiemessisust AEthiops: Vt peregre eam . O MIetera te ad
176쪽
Imperatονem Conctantinopolitanum. Princeps: Ad illum ne houem nostrum e quid facturus f . Ethiops : Nempe Calueras sSunt monachi Graecorum. aut religiosi Jaliquos arcessiturus , ut nolis jus dicant e quoniam Carios mos omnes vis occisis. Princeps : At ό ma Σω tilicinumquad imi perni legum nostramum siunt ' Hic AIis Basisa opportune interloquitur : Eι nin sunt ό Domanea cur peritos agitur tollis ' Nam, inquit, cur male judaeant Iterum Alis : Ego Domine caussam edam hi no Iristipendium e publieo nutam accipiunt, eapiunt igituν mercedulas a privatis. me eorrige, eos eorrexisti. Placuit consilium
B ijasti: vitam illis dedit, Ali potestatem in hac re, quod movi esset,statuendi. Ille decrevit s& po
ea m t) Vt euisum e heνeditas tot millium Abyramma eniset, is an singula miliena Cadio μ daret Myros vim cenas. AmpliuS : Vt in matrimonDrum, O 0 messi eo ara um,instrumentis,item vicenas. Ita inopiae subventum, de simul Iustitiae quae laborabat. Alia munera nefas Meipere, nee certe, quocumque colore aut v
I . decet. AEgyptius rex Iudices sculpi fingique jussir.velatis oculis, truncos manibus: significans, nee affectu flecti, nec muneribus eapi debere. Aliquid Iaxant quidam. ut dumtaxat levia munera, & cibaria: item,post sententiam latam. quae talia, quid nisi ximam Primo,tum ianuam patefaciunt eorruptelae CAP. X.
Eas nee multas, nee item lites, nobari. π Eges in republiea, ut meditamenta, essed I bent: atqui nec hore multa aut Varia probenture non item illae. Plato verissime: ΟH-οῖς πλε οι, καὶ δίκαι παea τλοις , καὶ Sοι-- Quod issi urima Ieses, iba θ LIT E S, itemque ΜοRES amprobi. Deus bone, quam rem tetigiti de usus ubique gentium, aut temporum, hoc amrmabit. Maneamus in
177쪽
Iss T. LIPSI HONITA plures meemviri addiderunt e & ita ad Prineipes fere mansit. Tune sane plures: & h Iustiniano plurimae, quibus utimur; Loth m Imperatore,eum diu siluissent, eas reducente. Nam Gallia . Hispania. Germania . earum at id sevi fere expertes erant.
Receptae igitur sunt: & quo fructu Certe illo litium , nemo negaverit: quae ex eo nimium quantum sueereverunt. Europam vide, & mentior, nisi
maxima ejus pars circa istas oecupatur. Alii iudicant , alii instruunt, alii agunt, & , qui miserrimi
sunt, eas habent. Bone Lothari, manes tui per me quiescant: sed rosae aut lilia sepulchrum tuum non
ornent, qui tot trien & spinas nobis sevi Nam
quae tam clara eaussa est, quae non aliqua e , Ie-ge imo interpretatione t nam & has admisimus in obscuretur Quae tam improba, cui non dent colorem Ars enim facta est Caussidicina, & perite e Ptare aut eapere laudem habet. Atqui opus est, imquiunt, multitudine: ut varii factorum eventuum. que velut vultus & speetes discernantur. Nam si
paucae leges, quid i an judiei libera pleraque relinquentur senestram sive ostium ad iniquitatem pandemus Non ego eenseo: sed neque sie iudieem
coemeri. Obseero, quae illa eopia est, quae omniaeomprehendat, aut distinguat Ipsum Iustinianeum ius vide: hie deficit, & multa ex similitudine, aut obseuris ex eo argumentis, iudicantur. Imo ubi pia,plus intrieati erit: & semper argutia aut e Iumnia in sinu aut recessit huius illivique legis Ibtebit,& se defendet.An non videmus cottidie praeriter jus illud Romanum, statuta & Deereta opida. tim,pagatim, populatim habemus: claudimur unis dique. M velut obsidemur,1 legibus t at litium tamen eopia, quanto non alio aevo, & eontro inaeassiduae super ipso iure, aut querelae. Pulcherrima Strabonis nota est, & vel aureis litteris signandarzatiueum illum Thuriis olim PAUCAS O SIΜPLI. CEs ines dedisse ; sed secum, alias per flubtilitatem θ αλ am μνam ad adiise . ex quo factum st. ut celebres magis quam bonι redderentur. Additque dogma quantivis
178쪽
πολῶς κειμέδυς ἔ Bois enim uti legibus , non qui am nes iis fresphantias aut earumnias eavent is exeludunt.
sed qui S ΙΜPLIClTER LATIS firmiter inhaerent. Oraculum est , oraculum. non multae leges bonos
mores. bonum ius faciunt: sed pautae , fideliter servatae . Atqui interveniunt ealumniae.Quid igitur quo fine iudex t quo fine Princeos est isse vir bonus, & os Iustitiae: iste potens, de viva ipsa lex, an non verbo uno decidet Et da ; quod alibi male: quid magni mali est primum in re obscura, re in qua haud valde intersit, Titius an Smus vincat. D inde vera diram j in re parva. in agello, in praedi
Io.in peeuniola: habeat,eui judex donat. Absit tan tum apreta iniquitast neque aliter in maxima orbis zrte hodie vivunt. Alterum in Platone, de Moriis malis, palam verum. Improbitas huie Caussi dicinae adhaerete exeipio semper eos, sui ex dignitate & veritate jus habenti Mee, ubi lites, nonne discordia r nonne odia deinde. iniuriae,& saepe eae
tisι-ωάγιςvir Non fuerint conterdes um quam aut interamantes cives, ubi serua multa lites ju
iatiales sunt . sed oba ea BREvISSIΜAE , ET PAUCISSIΜAE. Nota haee ultima: vult non Paueas solum lites, sed Breves. Ego tecum: nune ubi sumus t una aliqua lis Metonis annum tenet. Fit in
uolueris legum, fit sordibus advocantium: & eom. perendinationes istae ad quaestum & lueellum eunt.Per Symplegadas, navigatur Colchos & a teum vellus. Quid jam in ipsis litigantibus t perviis Oeta est,re saepe impostura. aut improbitas : neque enim bana Conscientia lait seite Celsus j sed Victoria. IAtuantis in pramium. Enimvero nee publiee se ex
pediti nam quanta pars hominum in istis dedita in Ieholis, in foris, in euriis: α pulchrius meIiusque sit, in agricultura, in mereatu, in militia. & quarma3oribus nostris studia suere. Vt coneludam tω
179쪽
I6o I. LIPSI MONITA satis iueos irritavi nineeps lites minuat, Prin te & leges minuat, pro meo sensu. Vt imputata vitis late se spargit, & infructuosa est: sic Ius profecto illud vetus, & labrusca, jam pro uvis gignit. Iusti-
ruantis ipse olim reformavit. & novavit; ante eum Theodosius a post utrumque Cariatis Magnus , dic tum FGericus. Imperatores; denique in Hispania rex Alsensius. Quid i Principibus hodie potentibus remasnis,non idem ius siti habent, samant. His m nitis robur ab exemplis etiam demus. I. C. IVLIVS Casar LBiuabat ait Suetonius ImCivile ad emum modum reddere , atque ex ammensa ἀθfusaque trium copia, OPTIMA quaque O NECES SARIA in paucis os e nferre δεινοs. Fata inviderunt. II. VESPASIANvS , post bella civilia , cum I tium serus ubique majorem in modum extrevissent it rum Suetoniust ipse sorte elegit, qua judicia, quibus per-
III. Et vero extra ordinem se eligi, ubi rem rismatione opus, utile: fecitque IVST IN Vs Curipia res Imperator Byzantii. Cum enim ipse morbido corpore esset, ac raro jus diceret; injuria & lites .creverant, Adeo ut pro desperata res paene s Byzantii praesertim j videretur. Ecce adit eum quidam , &Ingenium operamque obtulit ad coercendum . ea Iege , ut ipla Praefectus plena potestate iri tempus certum esset. Annuit Imperator , sumit potestatis infulas, & pro Tribunali sedet. ac primo accusatutex composito apud eum unus ex illustribus Sen tor, in Aula ipsa gratiosust accusatur, spernit se sistere , & eontemptim , praeter ipsum tribunal. in Aulam pergit. Pergit extemplo & Praefectus,videt Principem in eonvivio. & ibidem hunc reum. Nihil deterritus : Imperarον. inquit, juri dicendo Praμ-
180쪽
Iae illi hari ιν ira 3οIectatas e ego abdico. Imperator mirari, & excitari: Tu vero, inquit, quod es eno et tuum vel m me , quidni meos' exore. Due si pec vi, sequor e due Dun his alius , ct sequetur. aut trahetu
Praefectus ram animi erectior. oculos re manus in illum Senatorem conjicit, per apparitores renite tem etiam trahitratque in judieto eonvictum damnatumque, primum verberibus assicit, tum & grandi secunia mulctat. Hie ictus. qui tam validum illum concusserat, multos terruit: & in paucis die-ibus vim & vitam Iustitia recepit. IIII. Sed de iis, qui lites aut leges minuere voluerunt, CAROLVS etiam Nonus in Gallia nuper suitiis prurigini sistendae. vectigal judietarium
exeogitavit, Vt quiliamque litem ordiretur , deponeνet dependeret in fiscum Regium duos aureos, reeipiendos si jure
titigasse,acatus essem, si aliter. Omittendos. Sed non diuturnum id fuit: & leve etiam remedium in grandia & vetera mala.
U. Severius,&fortasse utilius . illud IACOBI Aragonum regis, qui litibus & litigiosis semper ininfensum se praebuit: & ex iis Semenum Radam , insi gnem & primarium ea aetate Iuristonsultum, quod ejus argutia aut malitia multi se amictos quererentur , Praevaricatoris lege postulatum, regni finibus eiecit. VI. Quid GALEA CIVS Dux Mediolanensium . eum aliquoties audisset vasto ingenio Caussidicum esse,qui lites serere, de fatas producere atque alere, etiam in liquido jure posset: hominem ad se aeciatum affatui. Debeo, inquit, Pictori meo centum aureos. neu lubet solvere e tu eluia tueri me ιn jura,ct rem proto
Iere pores ρ Annuit largiter, & Principi prompte se dedit: sed iste ei malum. Nam fraudis sic confessum , verbis prius increpitum , laqueo publice ne cari jussit.
VII. Heu, pereutiunt haee aures rabularuml de sino: si MARUM ET ANUM sive Ἀνeleum iudiei riam morem, di in iis brevitatem , expliearo. Quivi tum in jus voeat, ne lictorem quidem aut publi-