장음표시 사용
31쪽
plasimati talis aqua vel acetum, vel acetosa muria miscetur. Si Erysipelas in duritiem conuertetur, ut scirrhus erit tractandum. Si vero exulceratum fuerit, ut herpes.
'Hex sanguine puro phlegmone fit, ita ex
bile flava exquisita herpes: de quo quamuis inter ulcera potius quam inter tumores sit collocandus in aliquid tamen leuiter dicere propter humorum inter se familiaritatem oper precium
videtur. Quid Herpes. Est autem herpes ulcus cum tumore , summas Fη lib.de tumo- cutis partes occupans, a bile exquisita eo decu- Dum p ter 'μ bente ortum habens. Eius tres constituit species in aph. s. libri - ζnus,quarum Vna iit a tenui bile,quae cuticu- ε .apb. lam veluti deurit, & simpliciter herpes nomine Ca. i.lib. I. ad generis retento dicitur.
Secundum genus fit a bile crassiore,quet totam i. ἡ,'' cutim ad carnem usq; exulcerat, ab Hippocrate Lib. ioris A. Herpes depascens vocatur.Tertium genus a bile Herpetis tres satis tenui fit, quae aliquid pituitae admistum habeat, appellaturque herpes miliatis,a similitudine quam habet cum granis mi iij. non enim protinus ulcus facit queadmodum & alij herpetes, sed admodum exiguas pustulas ad milij speciem, quae interposito spacio in ulcus abeutar. Cum igitur in herpete ulcus si cu tumore colu-ctit,eius curatio ex utriusq; affectus remotione, coluncta etiam erit, nempe ex fluxionis si adhuc fiat inhibitione,humo isq; tumore committetis
32쪽
sYNo P. CHIRUR. LIB. r. avacuatione &mediocri exiccatione. Navi tumo
ris curatio, vacuatio ettrita viceris, mediocri exic L , .liue icatio. tumori tamen quoniam Ulceris exiccatio prognost. nem impedis prius est succurrendum. In herpe Op.3. lib. . te igitur curando, fluxio primo est inhibenda, corpus repurgando medicamento cho lagogo. - In miliati tamen medicamentum,& bilem,& pituitam educere debebit: aliquando tamen satis Cop. ij. M.t . erit aluum leuiter soluere, vel urinas medio clitet
Parti vero affectae admouenda sunt quae & tu moris materiam vacuare leuiter digerendo & astringendo, de ulcus exiccare possunt .Huiusmo- di sunt vitis capreoli,folia rubi,rubi canini, arno- r glossum, idque in principio. post haec vero &lens adiungenda est,& aliquando mel, S pol Cia, ι . ev. io. item cataplasma ex malicorio, ex sum acti in vi lib. .no decoctis, levigatrs, & admista polenta ad cataplasmatis formam redactis. Victus erit vij n e- . xysipelate . Symplomatis etiam , si quae curatio- nem interturbent, conuenilantibus remediis erit
A Frigida etiam materia tumores sepe fiunt,
ut a pituita vera , aut aquosi & tenui, a flatu vaporoso, a succo melancholico, a crassis, frigidis & concretis succis, vel per se separatim, vel inter siem istis. Qn id celema. A pituita quidem,aut spiritu vaporoso tumor Fx Gal. eat. . excitatur mollis,rarus axus, albicas, doloris ex- M.t . metb.
33쪽
p. 3. Lib. 1 ad Glaue. Paul. cap. 27. lib. q. AFtio cap. I. Serm. 3. lib. 6.
Cap. 4. lib. I .meib. O cap. 3. lib. 1.ad Glauc. Cauli cedematis. Signa cedem aris.
sTEPH. GOR NE NIpers, sine calore,etsi prematur, parte foueae modo cauata,digitis cedit. A Galeno & recentioribus cedem a dicitur, quan uis apud Hippocratem multo latius pro omni tumore praeter naturam cede malis nomen usurpetur, ut in principio dictum est. Oedema autem, quatenus tumorem mollem& laxum significat, duplex est: aut enim morbus
est, aut symptoma quale est quod in pedibus &
cruribus colu quos aqua inter cute, aut phthisis, aut cach exta vexat, persaepe Videmus. Causa cede malis e st aut pituitosi, siue vaporos humoris fluxio, aut excrementi pituitos vel sa- tuo si in parte, propter eiusdem in coquendo alimento, k in expellendis excrementis imbecilliatatem conge stio. mollis. laxus
c parte cedens. vi Color albicans.
Si fluxio propter totius corporis cacochymiam pituitosam,cedema excitauerit, purgandum eri
34쪽
corpus phlegmagogo aliquo.Si vero ab una tantum parte noxio fiat,ut a cerebro vel bi gratia ,repurgato etiam prius uniuerso corpore,cerebrum de propria vacuatione erit exoneradu. Deinde parti qm
affectar ea quae repellendi leuiter si adhuc fluxio μ' ' fiat digerendi & exiccandi vim habent, admo-ucbutur. Abunde aliquado satisfaciet noua spon Cap. 4. lib. 34. Eia, quae in posca potabili maduerit,cum vinculo meib. cop.
leuiter stringente imposita, quod ab inferiore μ' *--ο μμ parte arctius incipiens, supra paulo laxius finiar. Quod si sub his cedema non subsidat, ubi rursus deligabis, pusillum aluminis coniicies,& nouam
spongiam iterum pusta magis acida madentem, admouebis. Et si nouae sponsiae copia non sit, veterem detergebis,expurgabisque nitro,aphroniatro, & aqua lixivia: aut eius loco mollissimo el- lychnio posca madenti utaris. Consert etia spon eap. 3.gia imbuta pusta in qua cineres & nitrum deco- trin. α. fen hxeris. Accedente statu quemadmodum & in veteri cedemate detergentibus magis uti conue- 'iritet.ut spongia ex lixivio arctius alligata, parte prius oleo inuncta. Discutit etiam laxos tumores liatis sativa. Item spongia imbuta lixivio ex cinere fici, sarmentorum,vel ilicis. Alii linimei to parato ex alumine, sulphure, myrrha, sale, ro-
Quod si cede ma non discutiatur, sed videatur ad suppurationem se conuertere,& in abscessum transire velle, ut id quod partes calidiores occu- .isaph. r. pat aliquando facere solet,lum suppuratia illi ad- M.1-prργοι mouenda erunt ,& vomica si sua sponte pus noegrediatur ut superius dictu est, aperienda. Dein-
35쪽
de ulcus detergetur, & cicatrice obducetur. At si in sciriliosam dispositionem cedema co- uertatur,ut scirrhus tractabitur, de quo paulo- post dicemus.
Vt Leet Olijs Toto autem curationis tempore attenuantere ex cap. i. o.. victus ratione erit utendum, & partes principes. Gis Rique eae maxime quae coctionibus lubberuiunt, erunt roborandae. Cs 3 5 t. ad At Oedema,quatenus symptoma est, nullam ω -- seorsum propriam curationem requirit. Nam iacis erat si modo curatione egebit, iplum tumorem perfricare alias oxyrho dino, alias oleo cum
sale, aut etiam Oxyrhodino sal habente.
Docendi ratio postulat vi aliquid ia de infla-
, tione dicamus, quu cognatione quada ced flatuosi tumo ma & inflatio inter se contineant ii r. Nam ex frixes. gidis & pituitosis humoribus oe lemata fiunt, & p. q. bb. II. cxiisdem maxima ex parte dum in eos ingenitus
. calor imbecillior agit, vaporosus spiritus ipsius, .ue Ichisia inst/uom materia,excitatur. Adde quod ut oe-ob. . lib. . d. dema sine caliditate est, ita spiritus interclusio
ratione min. nunquam flagrante in assactionem ossicit. Flatuosus tu- Nascitur igitur insatio ex vaporoso spiritu in Qx duplex, ciuitatibus vel sensui expositi vel ratione con-c ri templabilibus collecto. Unde &duo flatuoso-- apb. MIA. . rum tumorum genera constituere videtur Gale- de rationa via. nus. Alterum, quando flatus in spacio sensibili mi. ut in vetriculi, intestinorum, periton ei capacitatibus,sub cute,perio stio,vel aliis membranis co-
36쪽
tinetur,&huiusmodi proprie inflatio diciturriab Paul. eq.it. cede male differens, quod & aliquando dolorem excitet, & pressa digitis vestigium non retinear.& sonitum veluti tympanum plerunque reddat. Alterum genus quod ad veri cedematis naturam proxime accedit est, quando flatus iis quae ratione cognoscuntur spaciis comprehenditur, ut quando per musculorum , aut aliarum partium substantiam disseminatus fuerit.
ctamia sciens, calor natiuus languidior.
Inssationis curatio ex communi indicatione Cap.3. 4. s. posita est in vacuatione flatus, Cuius vacuandi 7 . 4 mella rationem ex illa triplici causarum varietate, de-- prehendemus. Languentem itaque calorem n - ME . c. lib. s. tiuum roborare,& vaporem crassum discute- vid.
re, humoremq; frigidum, viscidum, aut crassum flatus materiam,atrenuare,ipsumquς conxi'ςη- ν; ,- ιι corpus rarefacere conueniet. . . . d. 's iare Calor vetriculi primet coctionis ossicinet, cuius i Eudis.
37쪽
s TEPH. GORM ENIerrore sequentes emcdare non possunt) roboratur aromaticis stomach icis,& electuariis ad hoc dicatis, ut Diacymino, Diacalamento,aromatico Garophilato, aromat.ros. diagalanga, & similibus. Medicamentorum autem quς flatus &G- crassos hutnores discutiunt & attenuant porpus
que rarefaciunt, materiae vis commutatur, secu-Cap. . lib. 14. βψm patientium p ritum differentiam. Invenia 'triculo igitur vel intestinis vapor aut satus contentus discutitur oleis caladis & tenuium partiu qualia sunt ea in quibus ruta aut simile quid, Item semina calida carminatiua vulgo dicta incocta fuerint nunc admotis,nunc per cly sterem iniectis. Prodest & cucurbitula sine incisone bis terve medio ventri aflixa si in intestinis flatus fuerit. Quod si in artubus, aut musculis,aut sub cute & membranis quae ossa inuestiunt,inflatio fuerit sine dolore, satisfaciet spongia noua imbuta lixivio, alias per se, alias cum oleo. ad musculos vero inflatos si dolor assuerit in principio lana succida modice calida, capa, vino ace bo Ze oleo imbuta, admota confert. Increscente morbo additur & lixivium.
Α D cedematis etiam naturam propter suς mu qu*kR Ateriae temperamentΗm,aquosua tumor pro An a n -ςςζdit. cst autem aquosus tumor, sero si &alieni humolis in parte aliqua corporis prarier cap.6ib. Le. naturam collectio, cum eiusdem partis secunduors quantitatem excessu. Huius causae variae sunt, α
38쪽
eius species varia sortiuntur nomina, pro partiuassectarum varietate. Nam si pro plex ba inὸ Q Causi tu moraseos labefactationem alimentum quo singulae aquolorum. corporis partes nutriri debent,in crudam,a quosa in &serosam quandam substantiam, conuertatur, & in periton ei capacitate colligatur, ascites hydropis species fiet. Si vero 1erosus ille ' .
humor in scrotum quacumque ex caula descen Iampi. e tisis derit, hydrocelem esticiet. Verum si aquosus com. in aph. i. tihumori capite sub caluaria, aut pericranio, aut M Gruit in externa cute, colligatur, siue id ex nutricum ne- I ...
gligentia suta liqvado accidit pueri , quum pri Hydroeeph mii in tu lucem eduntur in siue a causa latente, ii. loti. ue a ruptura vel vasorum apertione fiat, vitium proprie hydrocephalon appellant. At si serosus Plilictenae humor acris,& mordax propter putredinem,uel ebulitione, vel bilis millionem factus,in partem aliquam secest erit,phlyctenas excitabit, quae e- Cv. 1.lis. Atiam saepe & ab attritu,& ab igne,& ab aqua fer- ompti ea ι.
Dignoscuntur aquos tumores, ex partis tenso. Gua ne,& ex eiusdem splendore, item ex fluctuatione quae sentitur si premantur digitis. Horum a tem omni u chirurgica curatio aut sectione, aut punctione, siue perforatione qua parre humoris colluvie subesse sentimus aut usione perficitur, vi docet Paulus lib. & G.de qua re amplius nuc Car. ro disputare operis breuitas non patitur. Cv.3HO. in
EX humore crasso,& succi melacholici analo Cap. z. xurigia atque naturam propter siccitatis& frigi
39쪽
Cap. s. lib. 2. ad Gnue. Seirrhi materia. Car. 8.lib. s.
lib. q. In quibus pamtibus Se ytilius
. ditatis exuperationem in refer ete, scirrhus nascitur. Est autem sicirrhus tumor durus, doloris e pers, cum sensu aut exiguo, aut prorsus nullo. huc autem ab humore melancholico, aut a pituitoso, aut simul ab utroque originem habere ait Gai nus . Fitque aliquando a principio, nullo praeter naturam tumore praecedente ,cu humor ille glutinosus aut crassus,id est, ut alio loco exponit Galenus, pituitosus aut melancholicus, aut ex utroque mistus paruis particulae meatibus impactus fuerit. Alias vero scirrhus alios tumores ut phlegmonas erysipelata vel cedemata consequitur, eo rum materiae tenuori parte per halitum digesta, crastiore vero refrigerata, & veluti in lapideam duritiem conuersa: ut saepe malorum medicoruimperitia accidit. Scirrhi a principio exorti causae sunt viscidoru& cra storum humorum ad partem fluxio,vel eo- rvde in ipsa parte collectio,idq; vel propter mala victus rationem crassum& visci dum humorem generantem,vel propter hepatis, aut lienis affectiones, vel propter haemorrhoidum aut mensiusuppre stionem, adiuncta partis quae asticitur imbecillitate. Scirrhi vero ex coincidetia, precipua causa est,
nimia aliorum tumorum praeter naturam refrigeratio,aut in tempust tua α immodica eorum digestio. Consueuerunt scirrhi aut in externis partib',ut in musculorum capitibus . & qui ab eis prodeuitedonibus consistere, aut in internis ut in liene, hepate,& renibus. Scirrhus autem deprehend
40쪽
tur duritie, frigiditate, insensibilitate, & aliquando colore.
Scirrhus summe induratus insanabilis est at is in Quis scyrrhus quo adhuc sensus est, etia si sit obscurus. nec in i/Π-bili . curabilis est, nec facilem curatione suscipit, cuius . a. 5 .
sanatio vacuatio eius est, quod in parte prς ter na cap. .li 1.aatura continetur. Vacuabitur autem comodd ad- Clausi
motis malacticis, id est medicamentis secundo, 7 aut tertio ordine ex calefacientibus, & primo ot 1 ' ' . . dine exiccantibus, habita semper maioris & mi' medieamenta, noris ratione: nam aliquando imbecillioribus, quae. alias veto valentioribus erit utendum. Modice Modieὲ te emolliunt adipes gallinarum, gallorum: meduL mollientia.
lar ceruina, vatulina: valetior eil adeps anserinus, taurinus, caprarum, hircinus. Valenter etiam re- Ualenter re
molliunt a moniacum, styrax,galbanum,bdelliu, m llientia. recentia. inueterata enim nimium desiccant. Remolliunt etiam olea sabinum, scyonium.& ii susinum. Item radices cucumeris agrestis, & al- mi. lib. Libaeae partim in aqua, partim in oleo decoctae. Ite malua agrestis, tam cruda quam cocta. In tendonibus vero & ligamentis curantur sciti hi susti tu Cap. s. ld. i . lapidis, pyritis, aut molatis cadentis in aceto exis mei tincti. Sed haec inutilia crunt,nis & totum aegri corpus conueniente pharmaco repurgatu prius fuerit,& aeger ipse conuenienti victus ratione v-tatur: cauendo ea omnia quae succum crassum &viscidum gignunt, quorum catalogii vide apud Gal. lib.3 de locis affectis.