장음표시 사용
51쪽
ctione corporis fouetur, plagaque siti parte molli, ut I ima aure, imo naso,bucca, palpebra, labro, cute circa guttur,cute frotis,abdomine, & similibus, cauendo ne quid cocreti sanguinis, aut rei alterius in vulnere relinquatur. . Suturarum aute varia sunt genera, alias enim sutura fit acu filum trahente, transfixis in gyrum utrisque vulneris oris, ut pelliones pelles consuere so sent, quo modo sauciata intestina suuntur: Item membranae, loca carne destituta, atque etiam aliae omnes partes, quando fluentis sanguinis impetus, alio suturae genere uti non permittit.
Alias vulneris labra ita seu utur, primus pundi us duabus fili inuolutionibus stabilitus, in medio diuisionis fit:fact6que nodo,filum paulum a nodo scinditur, deinde utrinq; in mediis spaciis fiunt & alij puctus, unica fili inuolutione & no-do,ut supra firmati,& ita deinceps, si opus erit, inter quoscuq; duos punctus, puctus adhuc fiet. Aliquando in magnis & profudis vulneribus
sutura fit,transfixis utrisq; vulneris labris,tot numer acubus quot opus fuerit, circa quas filum eo modo quo rusticς mulieres acus suas in vestibus asi eruant, inuoluitur: rclictis ibi acubus usq; ad vulneris agglutinationem. Suitur etiam uni nus aliquado hoc modo, pinnae conuenienti longitudine utrinque vulneri adaptantur, acu filum trahente utrunque vulneris labru traiicitur, ibique filo altera pinna coprehensa, acus per idem forame reducitur,deinde extrema filorum,euntis inquam & redeuntis,
52쪽
quibus & altera pinna comprehendetur, nodo constringuntur , & filum abscinditur : in quo etiam suturae genere tot pucta,fieri debet, quot pro vulneris magnitudine necessaria videbutur. Alias no vulnus suitur, sed puluilli pannei tri ' s genue.
gulares, linimento pertinaciter haerente,ex sanguine draconis, mastiche, hure sarcocolla, pol . me. eap. Lline,&oui album ine parato, illiti, utrinque paru tras. i. fa n 4. a lateribus vulneris adaptantur, qui posteaquam Α- pertinaciter haeserint,conuenienter suuntur.
Sunt & alia suturatu genera, quibus disci sitim natis ἀabdomen consuiturquae ob id γα ρορος M a vete- Γb. metb.ribus appellantur. Horum primum genus ita ad- Sutura abda. ministratur, ab externa cute incipiendo intror sum acus iniicitur, ubi vero tum cutem,tum subiectum musculum totum transierit, praeterito
quod musculo subest peritoneo, per reliquum peritoneum & abdomen ,ab interno extra trania mittitur: ubi hoc penitus transierit, rursus ab externo introrsum idem abdo me est perforandum,& praeterito ut supra) subiecto peritoneo, contrarium peritonem cum toto illi coniuncto , abdomine ab interino extrorsus perpugendum, atque sic iterum iterumque faciendu, quoad totum vulnus similiter consulum fuerit. ... Alio modo abdomen ita suetur: oportet a vici '' 'no nobis abdomine incipere,atq; ab externo introrsum 'per id tantu, acum trasmittere,post, prς- teritis utrisque petitonei labris,ex aduersa parte ab externo introrsus, per utrunque eius labrum acum reuocare:deinde rursus hanc reuocare, atq; : ab interno extrorsum per aduersum abdomen
53쪽
Cast. Ic. lib. 7. cessitare. 2I. cap. 26. lib. S.
Sutura qualiS. Aeus qualis esse debet.
utendum. Quartus scop'Cap. yo. anis medici STEPH. GOR ME LENI
traiicere. Est & tertiti suturς abdominis genus apud Celsum, quod duab' acubus administratur, veru id quu minus freques sit, praetereudu cessit.
Sutura cuiuscunq; generis sit, mediocris esto: quoniam nimis rara non continet, & nimis crebra vehemetius assici ci. quo enim saepius acus corpus pungit, eo maiores oriuntur inflammationes, praesertim aestate, orae autem vulneris sutura iunctae, ex toto inter se cotingere non debent, ut si quid humoris intus concreuerit, sit qua e
Acus sit longua, laeuis, cuspide triangulari, &
cauda parum excavata,vt filum, eius transitum
Pilum etiam sit aequale, consistentia mediocri, nam quod iusto durius est, cutem rumpit, quod vero mollius,ipsu prius rumpitur. Dum vulnus suitur altera eius orς pars canaliculo in extrema parte fenestrato miti debet,ne cutis evagetur,&vt pertransiens acus videri possit, ora vero vulneris du per eam filu attrahitur,specillo aut alio adminiculo fulcietur, ne attractu filu cosequatur. Si vero in carne vulnus est, hiatque, neque in unu orae eius facile attrahuntur, sutura quidem aliena est, imponendae vero fibulae sunt αγ-οῦρας Graeci nominant) quq oras paulum tamen c5- trahunt, quo minus lata postea cicatrix sit, ferδ enim fibulae latius vulnus esse patiuntur. Comprehendi fibula vel sutura non cutem tantum, sed aliquid etia ex carne ubi suberit haec, oportebit, quo valentius hqreat, neque cutem abrumpat. Coactae in unum vulneris orae naturae benefi-
54쪽
cio coalescunt, & saepe pristinam unitatem reci-
piunt, si partis laesae substantia salubris conseruetur: hoc autem fiet, eam mediocriter exiccando,
admotis linamentis, puluinulis, emplastris, lini- metis,aliquado venς sectione, vel purgatione,no
neglecta couenienti victus ratione .sumpta semper indicatione a vulneris magnitudine, totius corporis & etiam partis affectς natura,temperamento,& smilibus. Linamentum propriἡ' Graeci μojoν nomi- Linamentum
nant) est penicillus quidam ex linteo cOcerptus&implicitus,qui vulneri imponitur. Fit aute eintortis, derasis, evulsis vel excerptis linteis,ex et '' ' lychniis,ex stupa bene mu data & pexa, ex xilin cotonem vocant) ex spongia bene expressa, ex iunci crassioris & sainbuci medullis, ex fungorum pediculis, ex pilis isporinis, ex lanugine salicis & cotoneorum,ex gentianet & similium radicibus.
Veteres medici, variis nominibus hoc auxilii Gμl in intro- genus appellarunt, vel propter eius materia, vel . propter formam. Sic tanameta un- quod ex intortis , derasis, excerptis , Vel quulsis de nota sum- linteis fierent, vocarunt: quod eXpserunt. ellychniis conformaretur : ποις τψ quod pene referat: ν quod in longitudiuem fa-Cel. eap. 13.
stigiatum sit: σύ κὐ ὶν,qubd cunei figuram imi--7tetur . Formari etiam sepe solent , in Vermi- Holl. cap. .culorum & in floccorum formam, pro partium M 3- δε--& vulnerum figura. Linamentis si pe siccis, frequentius aliquo lini- Lineamni mento imbutis utimur,vel ad detergendum,vel Ium usas.
55쪽
s TEPH. GOR MEL ENIPuluinuli unde dicti.
ad exiccadum, vel ad sanguinis fluxum sistendu,
vel ad vulneris oras hiantes retin edas, vel ad ipsum vulnus ampliandum, in vulnerib' cauis, a gustis, profundis, humidis,sordidis, c5tusis,venenatis, ab externo aere corruptis, in ulcera degeneratibus, deniq; in vulneribus cum tumore alia quo praeter naturam,uel ossium laesione, vel sa guinis eruptione,coniunctis. Iuuant etiam ad affectae partis naturam salubre conseruandam puluinuli,a similitudine puluinorum qui tomento, lana, vel pluma in farciuntur,
ct in sella ut mollior fiat sessio imponunturin ita dicit: vulgo plumaceoli appellamur. Fiunt autein xylino, lana, stupis cana bivis diligenter pexis, raro ex spongia, frequentissime ex pannis duplicatis. Admouentur,vel unus,vel duo, Vel tres, vel etiam plures, nunc sicci, nunc liquore aliquo imbuti,ut vino,posca,oleo, oui albumine, cerato liquido,vel alio simili.
Horum usus est , coactas in unum vulneris oras fulcire,& leuiter comprimere: partis vulneratae calorem natiuum fouerc: partemque a fasci rum molesta pressura tueri. Neque venae sectio negligenda erit ad salubre Vide p. 6. lib. partis statum retinendum, si vel sanguis non suf-η--tb- ς p. ficienter ex vulnere fluxerit, vel a vulneris aut .m Mil. hi sisis doloris magnitudine, ab inflammatione, conta .m, iovem. uulsione, Vigiliis, delirio urgentibus, periculum immineat, ut in vulneribus articulo ru, tedonum, neruorum, S partium carne vacuarum: idque si aetas & virium robur permiserint.
Neque etiam conuenienti purgatione uti ali
56쪽
num erit, ubi pr sertim totum corpus cacochymum fuerit, Imo sine cacochyma purgare oportebit,si vulnus in capite fuerit, vel in ventre, vel in articulis, vel usque adeo magnum, ut sutura e . geat: vel si ex eo corruptionis periculum immineat,ut docet Hipp. lib.de ulcer ibus. Gal.cap. 6λλVictus etiam ratio ad tuendum salubrem pati A. Alcibiactis affectae statum confert: sit igitur aer cubicu Cessus pari. 13.li in quo vulneratus apposite & indolenter iacet, cap. 26.tib. I. temperatus: aletur nisi vires aliter suadeant exiguo cibo, boni succi,& facilis coctionis, modice refrigerante, si inflamationis aut febris metus sit, a quibus ante septimum diemaro fit tutus,ante quod tempus,vinum omnino subtrahendum est, nisi ex sanguinis profluuio, intermoriatur: tur ante ullam curationem, vino reficiendus, quod alioqui inimicissimum vulneri est. Sit eius coena frugalis.Quiescat.Venerem & omnes animi vehementiores motus vitet.
Accidui saepe vulneratis symptomata, quς tam QRintus sco- ipsis, quam medico negotium face IIunt, & quae p*βi' θ pxo
quum veluti causae rationem habeant) curatio-datione est nis rationem quodammodo immutant,omnem' positus.
que fere medici solicitudinem ad se neglecto ali Ca II .ra quando vulnere conuertunt: ea autem sunt inte- ΤΙ pQries,inflamatio, dolor febris,conuulsio, para- 8ρ'in' q
ly sis, syncope,delirium dc similia: de quibus c&
si no ad xs pertineat) pauca tamen, quOniam ab eoru natura curatio vulneris immutatur, dicemus. Omnis intemperies vulneratis superuenios, Intemperiei
siue simplex fuerit, siue composita, siue fluen- emendatio.
57쪽
te materia, siue cum eius de affluxu, suo contra rio est profligada. Itaque aduersus intemperiem calidam, simplicem sine materiae affluxu si partu vulneratam obsederit4 quam ex rubore & calore deprehendemus, pugnabimus ros. plantag. unguento albo,& similibus. Si vero frigida fuerit in parte intemperies, quae ex liuiditate & frigore dignoscetur,admouebimus vinum, unguetum fuscum,basilicon,& similia. Eadem ratione aduersus humiditatem & siccitatem suis contrariis erit pugnandum. Quod si intemperies humorem comitem habuerit, pro ipsius humoris natura, tumor praeteri 'turam qui vulneris curatione impediet, orietur: Sc maxime inflamatio, quae quinto die quanta futura est, se ostendit: aduersus quam nunc ve-nς sectione, nuc purgatione, nunc repellentibus, nunc digerentibus, alias aliis remediorum generibus utemur. Similiter & aduersus alios praeter naturam tumores, suis conuenientibus remediis
de quibus superius dictum est pugnandum erit. Dolor, qui etiam in temperatis & puris corporibus fluxione excitat, & vires deiicit, in primis mitiga lus est, & si fieri potest,omnino sedadus, fotu partis laeta parato, vel ex solo oleo, vel ex rosaceo modice calidis, admisto otii vitello, tal ubi vehementior fuerit caliditas)album ine. Quod si dolor intollerabilis fuerit, oleum papauerinu, vesPer se, vel misto opii aut alterius narcotici momento,utile erit, modo caute id fiat. Febris quae vulveratis superuenit, terrere non debet,si in magno vulnere du inflamatio est pc
58쪽
manet: at illa quae vel leui vulneri superuenit, vel ultra tempus inflamationis durat , vel delirium mouet, pernitiosa est: ideo oppugnada erit purgatione,ven ς sectione, frigidis alimentis, & medicamentis: sumpta indicatione a morbi magnitudine,aegri viribus,temperamento, aetate, consue tu dine, anni parte, temporis constitutione, vitae
genere dc similibus. Accidit etiam vulneratis non sine magno di- Conuulsio. scrimine, c5 uulsio,quae nihil aliud est quam corporum neruosorum a quibus volunt a iij motus 'perliciuntur, inuoluntaria verius principium re- lib. . s.
uulsio. Hic affectus aut primarius est, aut per consensum accidit .Quae primario fit conuulsio, CR 'aut propter inanitionem, aut propter repletione generatur. Si ab inanitione & siccitate fuerit conuulsio, qualis est ea quae largos sudores, immoderatas vomitiones alui deiectiones,aut sanguinis profusiones, tamen, curas, vigilias immodicas, labores, & motus multos atque vehementes, Coin naph. Vfebres ardentes,&colli quantes 1 equi consueuit, si si confirmataque fuerit,insanabilis est. '. Incipiente vero, quamuis sit periculosa, pr se . tim si febrem comitem habuerit, sanare tentandum erit, partium conuulsarum fotu parato ex Ο- leo aut hydreleo calidis, balneo ex oleo calente, fauon arOll. ea aut ex decocto capitu & extremitatum, agnorit, A lib. -4ς Bδl haedorum, vitulo ru, vervecum pinguium, radicis ' ''altharae, foliorum maluar, viol. dc similium, adiecta tertia aut quarta parte olei. a balneo cervix, is c inest, tota spina, scapulae, articuli, musculorum capita,
illinenda sunt oleo comuni,violacco,ad mygdal
59쪽
dulci, adipe gallinae,anatis. Et si febris affuerit,refrigerantia supradictis sunt immiscenda. bi veris a repletione facta fucrit conuulso, ut
quando tumores in vulneribus suborii, repente cvanuerint, aut qua do in prauis vulneribus nullus omnino tumor apparuerit, vacuare Opori bit,& a toto corpore, venae sectione vel co uenienti purgatione,& a partibus, pr sertim a capite, gargarismis, errhinis, apophlegmatismis, clysteribus actibus squi poteter ex cerebro revellunt & sit ilibus. Partes vero conuulis, ceruia, spina, articuli, axillς,inguina, fricanda & illinenda sunt oleo liliorum, coli ino, spicato, laurino, vulpino, rutaceo, de euphorbio, de castorio , oleo pili lo-.ophorum & similibus: superposita lana succida. Iuuat etiam & balneum ex oleis calidis para
tum, & vulgo dictae stuphς siccet,cx sussi tu rerum
exiccantium,& partes neruosas roborantium, cauendo a frigore. Per cosensum fit conuulso,vellicatis, vel punctis, vel aliter laesis neruosis partib': a causa alias interna ut bile acri, cruginosa, vel alio humore
mordente,aut venenato: alias externa Venenata,
aut sine veneno neruosas partes incidente, pungente, vel c5 tundente,ciam sit mino dolore,insi,matione, morsu &molestia.
Quod si passio principiti attigerit, uniuersalis
erit: particularis vero, ii partes affectae tantum, illaeso cerebro contrahantur. In his omnibus per consensium conuulsionibus, ante omnia dolor anodynis sed adus: Si materia mordax, acris,& vellicans, conuulsoncm
60쪽
sTN o P. CHIRUR. LIB. II asexcitauerit, per loca conferentia vacuanda.
Venenum, si quod inflictum fuerit,cucurbitulis, Cap.cIib. u.
corniculis, suctu, vel admoto medicamento at- mςib. trahete,aut ali xipharmaco, ut theriaca attrahendum, vel etiam cauterio, vel medicamento quod escharam facit, cor & cerebrum roboranda, caput, cervix, spina,articuli,axillae,inguina, oleo liliorum,aut chamae melino illineda, & si caetera ir rita fuerint,neruus aut musculus talas, per transi Cap. s.ιb.3. uersum secandus est. merab. Ex symptomatum numero, quae vulneratis accidunt est paralysis, quae proprie resolutio est Cap. 3o. lib. salterutrius lateris, aut unius tantu particulae cor υς essporis , quae accidit spiritu animali intercepto & v- - ysi . ad partem transire prohibito , propter continui
solutionem,aut viarum occlusionem, dum pars inciditur, vel contunditur, ictu,aut casu, dum co- Caplib. . t a primitur a violento frigore, a vinculo,a vicinarupartium inflamatione, icirrho, a laxatis, vel fractis ossibus. Potest etiam ab intcrna causa accidere,ut a crassis & viscidis humoribus neruos obstruentibus. Si igitur accepto vulnere resolutio sequatur, vacuato toto corpore vens sectione aut purgatione, aut si opus est utroque,&humorum fluxu sedato, parti affectar & neruis unde laesio Orta est, admouenda sunt ea quae neruos roborat& calefaciunt: ut oleum, nardinum, costinum, de nuce mostata, de castorio,de hyperico, vulpinu,
de lubricis.& similia. Vel emplastru admouetur ex baccis, lauri, eortice thuris, styrace calamita, myrrha sabina,nuce cupressi, radice acori, rosis, alumine,croco, castorio, mastiche,nigelli et &n-