Petri Costalii Pegma, Cum narrationibus philosophicis

51쪽

' 32 PEGMA

labi turpe iudicamus, ita nihil naturae hominis ae si

commodatius esse potest, quam res nouas semper riediscere. Nam ut ait ille ) equi ad cursum,ad vo- is latum aues, ad ciuitiam ferae gignuntur, ita pro - ἡ pria quaedam est hominis incitatio, quae studio ἡdisciplinae impollitur.Quae res opinor, Aristonem is& Herillum non vulgares philosophos eo facile

deduxit, ut in scientia finem boni concluderent: quorum opinio quanquam ab omnibus explosa est: non video tamen in quo eos homines, qui ad praeclara doctrinae solatia confugerunt, non illis anteponendos existimem, quibus cum lucro omnis cura & cogitatio defixa est. Nam qui tam parum liberaliter de virtutesentiunt,ut pecuniam ct lucrum facere, honesto literarum otio antepinant:quid aliud efficiunt,quam Vt corporatae Voluptates praeclarissimis animi bonis praeferantur Obscurum sane genus hominum ea sola laudantium, quorum cupiditate summopere capiuntur. Iam qui tam aptus ex sese est, ut nihil aut expetat aut admiretur, nisi quod cum virtute dc rerum maximarum notitia coniunctum est, is apud eos syderatus & insanus appellatur .neque ex eis quinquam erit, qui no potius de foro adstipulatorem, quam eiusmodi hominem etiamsi opibus ante

cellat, sibi generum esse velit. Instat

52쪽

atu im Memnonis in MContra aduocatog Memnonis es latim iam non mirare Niator,

suae tacet, pharii signa dat Harpocratis sed cum sol radiis Os pellus frauerit eius, Incipiet fari quae taciturna fuit. O quam di sicilis promit relponsa patro nus, Ni manibus praesens cernat adesse lucrum. Sta tunc ille reis oracula Delphica reddit, Cum feriunt oculos aurea dona sisos.

53쪽

E M N O N deus oraculis reddendis & m -0gno populorum cocursu tota AEthiopia noebilitatus, statuam habuisse fertur, quae ad consilium expetita non prius responsa dabat,quam sol in eam radios conuertisset. simul atque vero aspe .ctum solis persenserat, eos qui sciscitatum venerat,certos compotesque consili j dimittebat. uo genere narrationis apposite eos qui in foro togati volitant, quique in causis agendis precarium quaestum faciunt expresseris. Quos si animi dubius, de lite aliqua in deliberationem voces, nisi prius pecuniam numeres, citius profecto aquam ex pumice extorqueas, quam ab illis rationem

consilij tui. Quod si ut inquit Persius

Dolosi spes refulsierit nummi, splendorque ille solis, qui in nonnullis numisma tibus caelatus apparet,aciem oculorum coligerit, Corvos poetas & poetridas picas, Cantare credas Pegaseium melos. Quod auaritiae genus,& si non tam iis qui causas agi mi, quam iudicibus sit vitio vertendum, non est tamen dignitati eorum qui leges tractant consentaneum,tanto acquirendae pecuniae desiyderio teneri, ut nisi eius auspiciis nihil quicquam aut priuatim,aut publice aggredi velint. Nam & Romaniveteres lege Cincia lata conducto causas agere vetuerunt: quod hac cautione no patronorum tantum,sed etia totius ordinis amplitudo cotine xetur. A liquot vero post taculis, cum nec Vetustas

54쪽

stas ipsa vulgi opinionibus oppressa satis maiestate suam tutaretur, leguleiorum cupiditati permissum est, ut praestantissimum postulandi munus authoritate legum abduceretur ad praemium: hac moderatione adhibita, ut in singulas causas non pluS quam centum aureos clienteS appenderent.In quo & si legum authoritas fatis momenti ad excusationem habitura sit:verendum est tamen .ne ex decretis illis plus sibi licere velint, quam

Christiani Euangelij decus pati possit. Na si egen

tibus rerum adiumenta.edicto Euangelico iubemur impertiri,qua quaeso incitatione in eos co

siliis nostris adiuuandos esse debebimus quae res etsi bene & seliciter illis euenerit, nihil tamen no- bis hoc nomine sit decessiirum. Qui enim ut aitis Ennius) alteri de suo lumine lucernam accendit, ,, facit ut nihilominus ipsi luceat cum alij accenderi xit. Ego vero etsi iis minime subiratus esse velim, Videatur tamen plurimum offensionis habere, si tenuiores qui pecuniam quam non habent, praestare nequeunt,consiliis nostris arceantur.Iam vero maiores nostri domum Iurisconsulti oraculum totius ciuitatis appellauerunt,ad quam si non reges & principes,at certe tribules dc ciues ad com. illium accederent. Nonnullorum vero aduocatorum aedes,accommodatius opinor de rome ciuit

ris appellare queas. Et certe plerunque euenit, ut qui aliquid a mercatoribus emunt, illis multas summas reliquentur .at cum nonnullis pragmaticis nihil egeris,nisi pecunia in numerato sit. De

mosthenes quidem vir dicendi laude praestantissi

55쪽

36 P E c M Amus,non tantum pecuniam accepisse,ut causas ageret,& pro amicis reis de manibus iudicium sententias extorqueret,sed etiam magno tacuisse fer tur .Tanta enim erat in eo homine eloquentiae vis,

ut eos qui audirent quo se cunque raperet, posset dicendo impellere. Cui fortasse sit indulgendum, quod nunquam ad dicendum paratus accesserit, nisi summis vigiliis dc labore diuturno actionessias secum ipse esset meditatus. Et aequalis temporum illorum Isocrates,cum ut ille de se testatur ingenua quadam timiditate a dicendo refugisset, Orationem unam viginti talentis vendidiue fer- 'tur .Illoque maior natu Lysias , cu opinor populi mores ferre non posset,delectatus re sua familiari nonullas orationes domi conscripsit, quas amicis iisq; qui lite pulsabatur,proscriberet .Quod hominum tenuitati δί studiis sit permittedu. Neque enim ij qui honorarij spe in iudiciis&foro versan tur, mea sentctia improbassistat: sed si quis est inter cos que tatu virtutis forma retineat &oblectet utpauperes patrocinio suo gratiaq;iuuet,&in catii sis Medis eiusmodi hominibus liberale opera praestet,is bonorii iudicio Christiani hominis laudevideatur esse cosecutus. Atq; ut praestantis de excelsi animi est,eum qui rem habeat,sine mercede causas tractare,ita iis quibus res paulo angustior erit honesta lucri & utilitatis ratio no erit inuideda: si . modo ab honestate no sit separata. Quidam sunt enim in eo genere ta paru Verecundi,ut neq; dignitatis,neq; ordinis ratione habeant, sed tantu naturae suet, quae alioru substantia & opibus ne expleri quidem potest.

56쪽

ID JLitmim Ioubs Vindicta diuina. Iuppiter, alberea qui fulmina , brat a b arce. Intextos lana sertur habere pedes. Tardior ira Dei, lento vix cognita Pesu,' Vltrici insequitur crimina nostra pede.

57쪽

. 4 A N QI A M apud veteres Ethnicos mirifica illa dei benignitas & clementia nullis illorum monumentis consignata esset,iacile tamen rerum & euentorum coniectura sunt adducti, ut

honorificentissime de ea praedicarent. Cum enim perspicerent Deum ad nocentium delicta tandiu coniuere, neque eum de sceleratis hominibus poenam nisi iero reposcere, illum laneos pedes habere irediderunt,quod incredibili tarditate, aliqua do tamen,insperantibus nobis invindictam scelerum immineret . Et apud Hebraeos, quibus ille antiquitus propter beneficiorum magnitudinem familiarior erat & notior,maiorem in modum iracundiae sustinens exprimitur, quique nisi rebus propemodum desperatis ad supplicium accedat. Verum ne tanta illa mansuetudinis laus perditos homines,quos vel peccare delectat, facilitate de linquendi incitaret,eum supplicij tarditatem, seueritate sarcire voluerunt: ut homines omni flagitiorum genere impuri nihil ex diuturnitate temporis, compendij causae suae accedere iudicarent. quod in omnium longe crudelissimo Sylla accidisse historiar testantur.Cum enim ciuili bello M arium consecisset, deinde victor omnia misceret, sibi viueret,ciues circunscriberet, ita dictaturam gessit,ut nihil eum sceleris,nihil crudelitatis praeterierit . Qui vero dies a tantae dignitatis perfunctione illi aditum ad quietem dabat, is omnium ei calamitosissimus apparuit.Nam deposita dictaturaiaan natu maximus tantis corporis doloribus

58쪽

etuosa vitae felicitatem deleverit. Marcus vero Crassus cum Syriam cum imperio esset ingressus, Ierosolymam florentem opibus venit,ubi ea quae orientis reges a multis seculis in templo domini Consecrauerant, quibusque Pompeius Magnus tantarum nationum Victor pepercerat, diripuit. At ne ille quide tot manubias in patriam retulit. Nam &non ita multo post tempore filium crvd liter interemptum a Parthis vidit,& tandem amisso exercitu miserrime concidit. Sed haec opi sino Christianis non probantur, qui- is bus hac vita non est circunstri ,, plus mercedis aut sup plich locu .

C iiij

59쪽

AEu secum.

In eos qui promittere, quam fa

cere maluerunt.

Si lubet insignem,quam miti ins,accipe ficu Forsan hac vitae corriget acta tua V ere nouo nullo forum venitur honore, Et tamen autumno dulcia poma gerit. suid tua me dubiu toties promissa moratur

lia ruet miseras possent promissabeare, Ni structos tandem proderet arca dolos

60쪽

NV L L V M opinor est hominum genus, quod propius ad leuitatem accedF, quam ij quidum promissis, aequalium fiorum beneu olentia aucupantur,in illisque fidem & nomen dissoluere aut nolunt aut nequeunt,essicivi eos apud quo' in promistum ierunt, locupletissimos testes inco-san aestimVt enim aequabilitas in omni vita, & dictorum factorumque constantia semper lauda da est, sic nihil est humanae societati magis contrarium,quam promissorum liberalitatem factis is non consequi .la quo adhibenda ficus esset, quae v quanquam ipsa verni temporis serenitate minimam baccarum spem hominibus iniiciat, neque

florem edat,autumno tamen poma toto orbe n

bilitata proferre solet. Qui igitur rationem cumrerra habuerit, cuius,ut inquit ille,tanta est benignitas ut nunquam recuset imperium, reddatque semper cum foenore quod accepit & ex arbori obus quid in vita sit agendum didicerit,tantum fa- ne imperabit ille sibi, ut lubenter ad ea explenda accedat,in quibus fidem suam pollicitatione obstrinxerit. Alij vero sunt qui in nonnullis magistratibus renuntiati,incredibilem sui reru bene gerendarum expectationem apud omnes concitant:

in eos populus oculos defixos habet,ad illos omnes constituendae reipublicae causa prospiciunt. Hi simul atq; in dignitate fuerint locati,ita se gerunt , ita in magistratu versantur, ut facilis sit omnium existimatio , quantum nos eorum G