장음표시 사용
511쪽
mam & virtutem operandi. nego minorem meonsequentiam ; quia charitas est que sorma fidei, quapropter fides dum est cum charixate, dieitur sorinat* , & dum est sine charitate,dicis tur informis & infructuosa in ordine ad vitam aeternam, .cum charitas sit Pri ipium meriti ,
quo secluso nihil nobis prodest , ut saepe test
Unde idem Apostolus super alias virtutes charitatem celebrans, nedum eam extollit Iupra sipem & fidem, sed etiam eam omnibus.raestri conservanda ad Coloss.3 . verL I . dicens.
Super omnia autem haec charitatem habete, quod essvinculum perfectionis, eamque exoPtat omni bus: Nam x. ad Cor. vernuli. cain ulta dicit e
Graiia Domininsri Iesu eharrias Dei, eommunicatio sancti viritus sit eum Omnuus vobis, ut grato & gratulabundo animo omnia nostra opera in Dei gloriam & honorem impendamus: quibus facile sitastetur, charitatem euedigniorem & excellentiorem caeteris virtutibus. Insuperstuicti Patres, praesertim Hiero nus , Augustinus, Bernardus & Bonaventura, appellant charitatem , virtutem generalemν cujus Praeceptum omnia alia praecepta comprehendit, Plenitudo enim. legis est dilectio. , inquit Apostolus ad Rom. I . vers. io. ac proinde est excellentior caeteris virtutibus .
charitas habit lis augeripus in t ia, ct quomodo ad eius a Pnentum adtus nostri concurrant εDIco, contra Begardos&Begssinas in Con cilio Viennenu damnatos, charitatem hae-bitua
512쪽
bitabilem , qyamdiu sumus in statu viae , augeri posse . Ita Trident. sess 6. can.24. D quis dixerit
justitiam aeceptam non conservari , atque Mian
augeri eoram Deo per bona opera , sed opera ipsa , fructussolummodo er signa esse justificationis a
eprae , non autem ipsius augendae eausam , anath ma sit .HOa .ukimo ait, uuidustus est, justifcetur adhue. Et Paulus ad Philip. I. Oro us cha'
ruas vestra magis' ac maris abundes et ergo cha
ritas potest augeH. Deinde , de ratione qualitatis est habere gradus intensivos: ergo charitas augeri potest . . Dises: Si charitas posset augeri, sequeretur
uod charitas Eliae qui adhuc rivit, ut diximus
upra, esset major charitate Virginis Mariae: sed hoc est salsum: ergo non augetur. Resp. negan d' sequelam quia cum charitas non augeatur a solo principio intrinseco independenter a decreto divitiae providentiae & praeaestinationis, cre turam ration em destinantis ad talem vel talem gradum charitatis; sequitur, qu nulla charitas potest este major charitate Virginis, quam Deus deliinavit ad charitatem summam ..inaeres, an charitas viae possit, pervenire ad persectionem intensivam charitatis patriaem es P. negative. Tum quia charitas patriae essxonsum,mata , i& iis possMone objecti invariabilis &aeterna , & charitas viae est vari dis M. Emo
nequit in via ad persectionem charitatis patriae Pervenire. Tum quia charitas patriae e3 Praesemtia objecti dimincatur & perficitur. Tum quia charitas patriae est radix proprietatum quas charitas in via habere non potest: ergo &c. Dico α. Hominem justum mediantibus suis actibus , non concurrere essicienter physice ad ausinentum charitatis habitualis, sed disipositive tantiim ; illos tamen non esse dispositiones Physicas, sed morales. Prob. I. pars Charitas est virtus a Deo inissa & creata in dependenter ' ab induxu animae , ut . dicium, est
513쪽
est supra: ergo justus non potest effetenter &physice concurrere ad augmentum charitatis, cum id quod est causa rei, sit etiam causa au menti ejusdem. 2. pars est contra Gonetum existimantem altus hominis justi efle dispositiones physicas & non morales , quia supponit dispos tiones ad justificationem requisitas, esse pnysi eas ; sed cum hoc supra impugnatumsti, & op Positum probatum, non est hic diu immoran
Quaeres,an actus charῖtatis rem G, augmentum gratiae , charitatis , & gloriae mereantur de condigno 3 Resp. affrmative. Tum quia actus mali peccatoris, quantu mvis remissi, Promeren tur majorem poenam : ergo actus charitatis qui boni sunt, debent promereri majorem gloriam. Tum quia Trident. ses. s. can. 32. aperte docet justos per opera bona mereri augmentum gratiae& vitae aetema . Tum quia justus peractus quibus observat mandata Dei , meretur; sed potest servare mandata per actus remissos,seu per actus minus intensos quam habitus charitatis. Tamdem , sequeretur,quod actus charitatis remissi. essent indisterentes , nam non essent poena dignicum non sint mali ; sed hoc est inauditum: ergo sunt digni praemio, subindeque justus .Per ipsos
Promeretur augmentum gratiae & gloriae .. Dices: Negligenter agere non est meritorium; sed justiis qui remisse operatur , negligenter agit: ergo non meretur . Resp. negando mino rem . Quia qui remisse operatur , non neglia git. Tum quia non abluitur donis, ipsis enim utitur Propter bonum finem. Tum quia non agit contra praeceptum, alias teneretur agere modo intensio; quod est salsum . Adverte,quod non datur in hac vita statim ac opus meritorium elicitur , sed in instanti mortis , & in instanti glorificationis; nam in illo instanti in quo justus elicit actum charitatis meritorium, non est suffcienter dispositus : ergo tunc non
514쪽
recipit praemium . Deinde , Deus non pimst in hae vita actus malos; sed immediate post mo tem : ergo etiam praemiat in instanti mortis Min ingressu alterius vitae. Hujus moniti aut observationis veritas , alio argumento probari potest; scilicet quia in hae vita non est tempus recipiendi praemium ada quatum. nec colligendi fructus laborum nostrorum: tale s uidem rempus est altera 'ita, ius euiusiue enim, inquit Apost. I. Corinth. cap.3.
licet dies judicii, eclarabis,quia in igne revelabi- νιν , O unius eujusque Qui quale sit , ignis pro- babit, si eujus opus mi Userit , quod superaedi avit, Φενceden1 aee 'iot: sed augmentum gratiae ,
quod justus meretur per actus charitatis & π tiae justificantis, habet rationem mercedis de praemii sicut gloria, ut docent omnes Theologim materia de merito: igitur tempus recipiendi praemium est altera vita. Unde Scriprura deel zat, suod merces nostra multa &copiose est in coelis, quam habebimus post hanc vitam inor talem, quaecum sit militia super terram, ut m net Dbs nemo coronabitur, nisi post peractam Pugnam nee accipiet denarium diurnum , nisi post completos labores, scilieet in altera vita , in quanon datur locus merendi nec demerendi . Tandem ex Apostolo ad Hebraeos 6. Deus non est injustus, ut oblivistatur operis vestri , id est jam facti , & nondium praemiatis idcirco non dat semmium in hac vita, alioquin Hebraei conversi jam recepissent illud , dc consequenter Apostolus non dixisset eis, Mi obliviseatur operis vestri; sed illud gratiar augmentum quod justus per bona opera meretur , est vere praemium sub merito cadens, cum non sit prima gratia, quae sola est Principium supernaturale proPrii meriti: ergo
515쪽
De quatuor Virriuibus Cardinadibus , or vitiis olpositis . . . V Isis Virtutibus Theologicis in uniea disputatione, explicandae iuntquatuor Virtures Cardinates, quarum prima est prudentia. .
QVid sit prudentia . Φη. nam sint partes ejus λ
DIcor . Prudentiam esse habitum quo Intellectus inclinatur ad judicandum, quid sit faciendum, aut omittendum consormiter legi. Prob. I. Prudentia respicit ea quae agenda sunt, clim sit procul videntia: ergo prudentia quae est virtus moralis intellectualis , debet i - clinare intellectum ad judicandum, quid sit faciendum aut omittendum conformiter legi . a. Dum aliquis facit, quod est consorme legi, dieitur prudens & prudenter fecisse, juxta illud Luc. t M Fidelis disyensator φ prndens , quem -- Dominus supeν familiam suam, ut det ili. in tem Ore triti, mensuram: ergo Prudentia est habitus inclinans intellectum ad recte judica dum,quid faciendum vel omittendum sit . . Dico 2. Quod prima prudentiae divisio est in partes integrales& iubjectivas. Integrales sunt, quae est recordatio praeterit
516쪽
rum prudens enim prospicitetiam praeterita, ut judicet de futuris. Ini uigentia, quae est neces saria, ut discernat. Docilitas , Prudens enim docilis esse debet. Sol νtio, quae inservit ad hoc ut pe hseipium inquirendo , cito assequatur Pe sectionem sui. Ratio, qua ex praedictis insere quid agendum sit in casu praesenti. Providentia, qua recte ordinat ad finem debitum ea quς sacit. Ciseti s ectio qua exacte considerat ea quae bo
num opuS concernunt. Er caurio , qua Prudens
impedimenta removenda praevenit: ut ergo Vir sit vere prudens, oporte quod praedictas com
ditiones habFt, quia sunt partes quibus perficitur prudesatia. Subjectivae vero sunt prudentia monastica, ceconomica, & Politica . Monasti- ea, est illa qua unusquisque regit seipsum prudenter. Oeconomio, est illa qua pater, aut superior, vel dominus, prudenter regit lambliam suam. Pyli ea, est illa qua regitur aut g bernatur multitudo 3 qualis est v. g. illa qua reges gi3hernant civitates&provincias. Ut ergo
divisio prudentiae sit adaequata &legitim opo te quia dividatur iri monasticam , oeconom,
Secunda prudentiae divisio est Ineubuliam , synesim, & gnome. est actus qui inclis, at intellectum ad recte consultandum de mediis. Onesi, est actus qui inclinat intellectum ad recte judicandum aliquid esse faciendum, vel
non faciendum secundum i es . sine vero est
actus qui inclinat aliquid esse iaciendum et non
faciendum' secundum selam rationem natur
lena, in his in quibus lex communis deficit. Ut ergo homo sit verὰ prudens oportet, quod habeat illos actus: debet enim antequam agat, de mediis consultare, agerincundum leges & st tuta. Tandem, dum nulla est lex, debet agore secundum naturalem rationem: ergo debet habere eubuliam, synesim & gnome . An vero eubulia, synesis &gnomes sint habitus
517쪽
bitus a prudentia distincti duae sunt sententiae. C eranus, 'Μontesnos & alii assirmant, v luntque partes potestativas prudentiae, cui .religios&Pieras sunx. partes justitiae ab ipsa distinctari. Pilinis S alii, quoram sententiam tueor, negant: ratio desumitur ex Aristotele ἄ- Ethic. eap. 9. dicente , Si bene consuliareprudem itum est, eonsuliaris bona recti Mo est , qua ν νιone eonferentis ad alique' pergitur θηηm, isse prudentia est ex stimatio vera ubi non distinguit a prudentia seu a prudente .eubuliam . qua inveniuntur media ad. finem coiilhque cum, nec synesim, qua judicat de mediis , nee gramen qua i dilam, in ti rurin oti e praetexeommunes egula inuin haedoseiunestb eire se stratias easus earticularis: nam bene consultam
Melahaec omnia, addit finit insecutione, msupponat mea a bona , & bene iudicata pro sessa pilo et ergo non di stinguuntur aprudemia, adii tamqn m in uno eodemque ii ita recte, loquIrunt, taedia ad s-
ει ρ: me: inde inferundi habitus sciendi , aut docendi & utendi esse distinctos. Inde inise dum est,ueram Igudentiam, Uae est Virtus , non. esse m peceatoribus & male agentibus3 ut eπdefinitione prudentiae constat, , ex Arist. loco citat . cap. a 2. ubi ait, Manifestum estque ' am prudentem esse , nisi bonus sit 3 liere
Eabere possint prudentiam salsam , de qua loquitur ApostqIus ad Rom. 8. vers. ubi rand Tom. III. Y ait a
518쪽
D eo x. Iustitiam divid; in imali', con tibi attram & distributivam. Prima est iu ria Pala' tium ad totum.Seeunda est iustitisparere ad pinai, xem. Tertia verὁ est justitia totius . ad eartes. vel legalis est i lia qua unusquisque tribuite u munitas , quod debet ; εὶ iappellatur legalis , quia potissimita curat, ut lues in silo robore
519쪽
cons entur & observentur. Commutativa estiua qua quaelibet pars communitatis lxibuit a teri quod situm est , ad quo pertinent venditio nes , emptiones, Sc. Ristributiva est illa qua communitas tribuit cuilibet parti, quod ei comet Petit, ad quam pertinet distributio praemioru
Iustitiae siubjectum est voluntas , ut Batet definitione supra tradita , & ex specialijusti
effecta, qui est reddere unicuique , quod suum est: voluntatis enim est dare alteri quod debelux illi . Ratio hujus est, quia dare aut reddere , supponit possessionem aut detentionem rei damdae aut reddendae 3 quae possessio est a voluntate, de consequenter redditio ejusdem est etiam in voluntate. Deinde, ut quis censeatur justus,
non siifficit, quod cognoscat quod justum est , sed necesse est insuper, quod eligat id quod j stum est: quippe objecium iustitiae est aequalitas
cum alteros uatenus relusia extrema, id est m-ntium. seu excedens ; & par m id est deficiens ab aequo, quod servandum est proportione cum altero. Quae quidem eXtrema vitantur per electi nem rei iustar& debitae. . . Inter virtutes morato Persectiorem locum sc- eupat justitia. Tum exriistotele s. Ethic. cap. 3. ubi ait, est 'iηιπιρε edia ad alium, .
ab hoc mautones emelisnrissima virtutum esse viae
tur justitia. Tum q*ia voluntas est iubiectum justitiae secundum aflectionem iustitiae, aliarum
autem virtutum secundum aflectionem comm
di I atqui aflectio justitiae est persectior aflecti
ne commodi. Haec enim convenit homini, quatenus dicit convenientiam aut disconvenien tiam,r illa verosonvenit. homini, quatenuscit jus ad alium & bonum alienum: ergo astectio justitiae est persecti.r assectione commodi, & j ctitia aliis virtutibus moralibus . b .Dices . Reddere Deo. quod debetur illi, in Persectius,quam reddere homini, quod debeturae' i illi:
520쪽
illi: ergo resigio quae res icit exilium Reo debutum , eli persectior iustitia quae respicit disitum homini . Rεθοndet Doeli, Μatritensis, argume sum non militare contra nos; quia religio, ob dientia&c. sunt partes iustitiae , eum quaelibee reddat alteri, quod suum est, ut consideranti patebit, & sit rectitudo voluntatis , quot speei εconvenitiustitiae, ut monet D Anselmus lib. de Verita cap.Io, ubi rut iis is est V.
debitum enisum Pre tribuis Langum' pri somniam prine pi . Dicitur,vmin, ut institsuaturas a religione,superstrtione ει idololatria,quae non habent rationem virtutis, sed viti quoniam rectae rationi: opponuntur . Dieitur, debisum: en sum Deo tribuens ut distinguatur ab urbanitate δε cultu eivis . Dieitur tandem , im quam 'primo omnium prineise , ut distim tur abaliis virtutiquae Deum respiciunt & ad ipsum nos inclinant, vel ad Deum ut verum, ut boninii , &GDico x. Religionem esse duplieem, internam stilicet&4xternam. Interna est minii devotio, quae est virtus moralis frefigio non est virtus Theologiea,sed moralis 3 qua homo est paratus ad exhiianda ea quae ad Dei cultum & glo iam spectantioratio mentalis est ex Dinooma actus internus religioms, definitur, Melitis decen-stisma Deo; vel ut volunt siqui, D. .eii coram Deo explicario , in aliquid ab eo impetremus 3 vel Uevario meotis in Deum. Cujus paries integrales ex Apost. r. ad Timot.1. sunt, 0rario , psoaxis, si crario, &grariarum actios quiaqui orat, prim