장음표시 사용
111쪽
& in honore famae, magna nomina, ex tenebris oblivionis, indulgentia Caesaris r cujus est, ut nobiles & conservet, & essciat. L X X. Praefuerat provinciae' quaestor unus ex candidatis, ' in quem ea
legandum putasti. Cur enim te principe, qui ' generis tui claritatem virtute superasti, deterior esset conditio eorum, qui posteros habere nobiles merercntur, quam eorum qui parentes habuis ni Z O te dignum, qui de magistratibus noli ris semper haec nunc it s: nec poenis malorum, sed bonorum praemiis, bonos faciast Accensa est juventus, erexitque animos ad ae-IO mulandum, quod laudari volebat: nec fuit quisquam, quem non haec cogitatio subiret, cum sciret quidquid ' a quoque in provinciis bene fieret, omnia te scire. Utile est, Caesar, & salutare praesidibus provinciarum, hanc habere fiduciam : paratum este sanctitati, industriae suae, maximum praemium, judicium principis, suffragium principis. Adhuc autem quamlibetis sincera rectaque ingenia, & si non detorquebat, hebetabat tamen misera, sed vera reputatio: si Vides enim, si quid bene fecero, nesciet Caesar; aut si scierit, testimonium non reddet. Ita eadem illa seu negligentia, seu malignitas principum, cum male consultis impunitatem, recte factis nullum praemium polliceretur: nee illosa erimine, & hos deterrebat a laude. Ateto nunc, si bene aliquis provinciam rexerit, huic quaesita virtute dignitas offertur, patet enim omnibus honoris & gloriae campus: ex hoc quisque , quod cupit petat ;& assecutus,' sibi debeat. Provinciis quoque in post rum, & injuriarum metum, & accusandi necessitate is remisisti. Nam si profuerint, quibus gratias egerint , de nullo queri cogentur, γ dc alioquin nihil magis prodesse candidato , ad sequentes honores, 'uam peractos , optime magistratus magistratu , honore honor petitur. Volo No Tm
νυ non a pecuniis tantum ,sed a erunt bis mauirandis ita dictos esse auctor est Varro. Alii Provinciatis qui consulibus, aut praeto
ribus dati, ut sub iis, dci publicam pecuniam in provinciis procurarent, Ec exacta per publicanos vestigalia Romam in aera.
rium reserrent. Urbanι vero qui bona publica locarent, de aerarii pecunias expensas de acceptas in tabulas referrent. Hi neque lictores, neque viatores habebant, illis delictores erant, Ze toga praetexta. De utrorumque iuribus passim videri potestnE . . In quem.J Locus haud dubie corruptus. Emendat Lipsius. Inque ea crinDGMa Issime Oe. Id est , praesuerat provinciae in qua eius. quae omnium caput erat civitatis reditus singulari prudentia ordinarat. 3. Adetan um. J Id est, coram senatu laudandum putasti. . Generas tui claritatem. J Atqui teste Eutropio rasaninfamia fuit anturva magis,
s. A lustrue. J Ab uno quoque magi
s. Vialea e m. J Melius alii, viri rem, id est . quid enim tr. Si i Lb at. J Id est , suae virtuti, quam imperator , pro nngulari sua iustitia, sum
inis honoribus remuneratus est.
s. Nec esstatem re sessi. J Modus loquendi saepe ab eodem Plinio in epistolis ad Trajanum usurpatus, pro eo quod estι
9. Et alioquin. J Caecutire se ait hoc loco Lipsius, nisi legatur. Et leuetit nitima s
112쪽
ego, qui provinciam rexerit, non tantum ' codicillos amicorum , nec urbana coniuratione eblanditas preces, sed decreta V coloniarum, decrcta civitatum alleget. Nar suffragiis consularium virorum, urbes, populi, gentes inseruntur. Uscacissimum pro candidato genus est rogandi gratias agere. sLXXI. Iam quo assensu senatus, quo gaudio exceptum est, cum candidatis, ut quemque nominaveras, 'osculo occurreres Z devexus quidem in planum, & quasi unus ex gratulantibus. Te mirer magis, an improbem illos, qui effecerunt, ut istud magnum videretur λ cum velut ais xi curulibus suis, i manum tantum, & hanc cunctanter&pigre, & imputantibus si- io miles promerent. Contigit ergo oculis nostris insolita facies; princeps &candidatus aequales,& simul stantes : intuerique parem accipientibus honorem , qui dabat. Quod factum tuum a cuncto senatu quam vera acclama. tione celebratum est λ ' Tanto major, tanto augustior. Nam cui nihil ad augendum fastigium superest, hic uno modo crescere potest, si se ipse sub- Ismittat, securus magnitudinis suae. Neque enim ab ullo periculo fortuna principum longius abest, quam humilitatis. Mihi quidem non tam humanitas tuae quam intentio eius admirabilis videbatur. Quippe cum orationi oculos, vocem, manum commodares: ut si alii eadem ista mandasses,
INTERPRETATIO. a Elisam humanitatis expressio. b Aptam.
io. Cossiti lar. J Ouibus provinciae commendata praesidis sui integritate , senatui gratias agerent quod is ad se missi is
esset. Martialis l. II. ep. 9. Palma regit πο-
it. Caleniarum J Colonia sumitur pro oppido, vel in quoὸ Romani cives mittebantur , vel quod coloniarum iure donatum erat. Aliae civium Romanorum dictae . quae gauderent iure civitatis : aliae latinae, quae iure latii.
11. Nae seo agis ere. J Livineius sublata
interpunctione legendum suspicatur et insufagus cosularium virorum inserantur. Uulgarem tamen editionem secutus sum. t. osculo. J Ut -ru erat ni itu, re itu, gratulatione erc. Lipsius. Gratum erat quod fenatum osculo exciperes, ut missuι Ucu ομ-
r. Supra n. 13. Nero vero notatus super
biae quod neque AE emcnr, nerue traficiscenι quemquam osculo impertiret. Sueton. a. Devexuo. t Ia est, mea quidem sen
tentia . non tantum , ut Lipso videtur . e
tribunali tuo te inclinans, de quasi ad alios osculandos demittens , sed descendens reipsa in planum i ut satis ostendunt verba quae proxime consequuntur. Contigit erga oculis nurru insolita facies, princep/ er tanti- dat in , aequales e simul Rantes. 3. Manum tantum. J Ut Caligula. qui, Dione teste . plirisque senatorum vel ma
num . vel pedem praebuit adorandum. Idi
psum de aliis refertur. Videri potest Lipsius
Electorum l. L. c. 6. 4. Tanto major. J Laudationis & aecla. mationis soranula. Seneca de tranquillitate animi : Laudemus taura Aignum lauatibus. Ossicam-: Tora fretiar . tanta feliciar. Idem ep. 7. Multo audire mamis, tantst melior,
istud praecepisses. Melius Lipsius, ulsi alius earim ista mandast, sed qua auctoritate r
113쪽
omnes comitatis numeros obibas, atque etiam , cum suffragatorum nomina, honore quo solent, exciperentur , tu quoque inter excipientes eras,& ex ore principis ille senatorius assensus audiebatur. Quodque apud principem perhibere testimonium merentibus gaudebamus , perhibebatur a I principe. Faciebas ergo, cum diceres ' optimos : nec ipsorum modo vita a te, sed iudicium senatus comprobabatur: ornarique se, non illos magis, quos laudabas, laetabatur. L XX II. Nam quod precatus es, ut illa ipsa ordinatio comitiorum
bene ac feliciter eveniret nobis, rei p. nonne tibi tale est, ut nos hunc ordi-IO nem votorum convertere debeamus λ deos dcnique obsecrare, ut omnia
quae facis, quaeque facies , prospere cedant tibi, rei p. nobis ' vel si breviussit optandum, ut uni tibi , in quo de resp. & nos sumus Fuit tempus , ac nimium diu fuit; quo alia adversa, alia secunda principi & nobis. nunc communia tibi nobiscum tam laeta, quam tristia : nec magis sine te nos ellers selices , quam tu sine nobis potes. An, si posses, in fine votorum adjecisses , ut ita precibus tuis dii annuerent, si judicium nostrum mereri perseverasses pAdeo nihil tibi amore civium antiquius; ut ante a nobis, dc inde a diis, atque ita ab aliis amari velis, si a nobis ameris. Et sane t priorum principum exitus docuit, ne a diis quidem amari, nisi quos homines ament. ' Arduum
Q erat, has precationes tuas laudibus adaequare : adaequavimus tamen. Qui amoris ardor, qui stimuli, quae faces illas nobis acclamationes subjecerunt Z Non nostri, Caesar, ingenii, sed tuae virtutis tuorumque meritorum voces serrunt, quas nulla unquam adulatio invenit, nullus cujusquam te ror expressit. Quem sic timuimus, ut haec fingeremus λ quem sic amavi-δI mus, ut haec faterimur λ' Nosti necessitatem servitutis. Quando simile ali
quid audisti, & quando dixisti Θ Multa quidem excogitat metus, sed quae
INTERPRETATIO.c Gaud batque quoi non minus iudicium isuum a te ornaretur, quam ιβ ipsi, quos lauda
6. Suffragaterum nomina. J Huic loco lucem asseret comitiorum ratio quam Plinius explicati. 3 ep. 1 o CGrato vimine candidati, flentium summum. dicebat ipse pro se, metam suam explicabar, tester o laudatores dabat.... adiabat quosdam ex suffragatoribus: Issi gravi ter er paucia loquebantur PI- hoc , quam praces proderat. Itaque sensus esse poterit:
Ubi appellabantur de cum honoris signifi
catione excipiebantur nomina eorum,quo
rum testimonio ae suffragiis eandidati singuli niterentur; tu occ. Alius vero sensus erit , atque clarior, si cum I. ipsio legetur. Cum fuseagatores nomina, honore quosolcnt, σι Fer ι: ιν quoque dic., b,. a Di Fcile erat te laudare, prout precari l uti iri tua merebantur. 7. optimis. J Nota solenne verbum. Boni vel utimi candidati acclamabantur. quibus dabatur suffragi uiri. Hine illud Senecae ep. 3 usque veris i is quasi publica αμ er, ortu amicaem rixisti, quomodo omnes candidato viros bonos dicιmus. r. Bene ac feliciteν. J Nota solennem comitiorum precationem.
a. Nonne tibi tale est J Melius alii, Niau . reipublicae, tibι uenne tales Priorum principum. J Ut Cati, Claudii, Neronis, Galbae. Uthonis . Vitellii. Domitiani quorum infelix & maguam
4. Nosti necessiuat ser-utu. J Nam, ut
114쪽
TRAIANO DICTUS. 'dippareant quaesita ab invitis. Aliud sollicitudinis, aliud securitatis ingenium
est. Alia tristium inventio, alia gaudentium: neutrum simulationes expreseserint. Habent sua verba miseri, sua verba selices r utque jam maxime eadem ab utrisque dicantur. LXXIII. Testis ipse es, quae in omnium ore laetitia. 'non amictus scuiquam, non habitus quem modo extulerat. inde resultantia vocibus tecta: nihilque tantis clamoribus satis clausum. Quis tunc non e vestigio suo exiluit λ quis exiluisse sensit λ Multa fecimus sponte, plura' instinctu quodam & imperio, nam gaudio quoque cogendi vis inest. Num ergo modum ei tua saltem modestia imposuit nam quanto magis a te reprimebatur. exar- Iosimus. non contumacia, Caesar : sed ut in tua potestate est , an gaudeamus, ita in quantum, nec in nostra. Comprobasti & ipse ac lamationum nostrarum fidem, lacrymarum tuarum veritate. Vidimus humessentes oculos tuos, demissilinque gaudio vultum , tantumque' sanguinis in ore, quantum in animo pudoris. Atque hoc magis incensi sumus, ut precare- is mur, ne quando tisi non eadem causa lacry marum , ut ue nunquam frontem tuam abstergeres. Hoc ipsum, has sedes nobis quasi responsuras, interrogemus, viderintne unquam principis lacrymas. at si senatus saepe viderunt. onerasti futuros principes, seu & p Olteros nostros, nam & hi a principibus suis exigent, ut eadem audire mereantur et & illi, quod non audiant, roindignabuntur.
LX XIV. Nihil magis possum proprie dicere, quam quod dictum est
a cuncto senatu , o te felicem l quod cum diceremus , non opes tuas, sed animum mirabamur. Est enim demum vera felicitas, felicitate dignum videri. Sed cum multa illo die dicta sunt sapienter & graviter , tum vel in etsprimis , ' crede nobis, ' crede tibi. Magna hoc fiducia nostri, majore tamen tui diximus. alius enim fortaste alium , ipsum se nemo deceperit.
INTERPRETATIO. a Sirpenti nos Mn ea , in quantum gaudere t b On- imponis futuris imperatoribuo , at debeamus. l que ratam futurispost mrsenatoribuo.
supra dixit n. 4 . Visisti nobiseum, periclita-- er, rimis .... mer Uti quae ut re nobiscum. qu sis queri solitur. I. Non amictus cuiquam. J Signum effusae laetitiae , jactare togam , toto corpore exilire dcc. a. Instinctu ere. J Nimirum ex impetu repentinae laetitiae. 3. Dem: sumque J Prae verecundia dc pu
4. Sangonis in stre. J IIoe pudoris proprium, ut sanguinem ad vultum, qui verecundiae sedes est, evocet. s Abstergeres. J Ut perpetuo huiusmodi lacrymae, id est . plenae pudoris & vere
cundiae ex oculis tuis manarent. 6. Senatiso saepe. t Lacrymas senatorum reipublicae calamitatem lugentium viderant.
r. Crede nobis. J Nihil tibi ea in re adulantibus. a. Credet A J Qui tuae selieitatis sat tibi conscius es. 3. Alius enim. J Haud difficile est simulata virtute alteri imponere, sibi vero non
115쪽
Introspiciat modo vitam, seque quid mereatur, interroget.' Proinde dabat vocibus nostris fidem apud optimum principem, quod apud malos detrahebat, quamvis enim faceremus, quae amantes solent, illi tamen non amari se, credebant' sbi. Super haec precati sumus, ut sic te amarent dii, que admodum tu nos. Quis hoc aut de se , aut principi diceret mediocriter amanti λ Pro nobis i plis quidem haec fuit summa votorum , ut nos sic amarent dii, quomodo tu. Eline verum, quod inter ista clamavimus , o nos felices t Quid enim felicius nobis, quibus non jam illud optandum est, ut nox diligat princeps r sed dii, quemadmodum princeps Civitas religionibus degia, semperque deorum indulgentiam si pie merita , nihil felicitati suae putat adstrui posse, nisi ut dii Caesarem imitentur. L X X Sed quid singula consector & colligo p quasi vero aut oratione complecti, aut memoria consequi possim, quae vos P. C. ne qua interciperet oblivio, de in publica acta mittenda , & incidenda in aere censuistis. Is Ante, orationes principum tantum, ejusmodi genere monumentorum mandari aeternitati solebant : acclamationes quidem nostrae parietibus curiae claudebantur. Erant enim, quibus nec senatus gloriari, nec princeps pos sent. Has vero & in vulgus exire, de posteris prodi, cum ex utilitate, tum ex dignitate publica fuit. Pri num, ut orbis terrarum pietatis nostrae adhi-2o beretur testis & conscius di deinde, ut manifestum esset, audere nos de bonis malisque principibus,' non tantum post ipsos, iudicare: postremo, ut experimento cognosceretur,' & ante nos gratos, sed miseros fuisse . quibus elle nos gratos . frobare antea non licuit. At qua contentione, quo nisu, quibus clamoribus t expostulatum est , ne aifctus nostros, ne tuam crita supprimeres: denique ut in posterum exemplo provideres λ Discane& principes acclamationes veras falsasque discernere: ' habeantque muneris tui, quod jam decipi non poterunt. ' Non instruendum illis iter ad bonis, famam ; sed non deserendum: non submovenda adulatio; sed non reducenda 2
.siA J Scelerum suorum testi conscientiae. s. Principi. J An principe dc mox amante ut mavult Lipsius. 6. Pu merata. J Mirum ni, ut Lipsio videtur , decurtata a librarias voce, pu promtate scriptum. t. In publica acta J Cui quidem rei, qui praeerat senator ab amι dicebatur. Tae. Annal. s. Iunius Ruguus componentis patrum actu desidias a Caesare. ET ATb Et Idie a te benesti loco aut iant. e Mn 'Merenaea ias nova ad gloriam via, sed ηιn es a tua ias tinciam.
x oratισnes princi um. J Habitas aut priri. cip:bus . aut a principibus, ut a Nerone factum videri potest apud Dionem. 3. Parietibus curiis. J Non emanabant extra curiam , ubi e ulmodi orationes habebantur. 4. Et ante ere. J Domitiani tempora suo more notat Mintu. , ε assulatam s. J Vehementer post latum est.
116쪽
est. si Certum est& quae facere, & quae debcant audire, si satiant. Quid
nunc ego super ea, quae sum cum toto senatu precatus, pro senatu precerpnili ut naereat animo tuo gaudium, quod tunc oculis protulisti. Ames illum diem, & tamen' vincas , nova merearis, nova audias : eadem enim dici,
nisi ob eadem facta, non pollunt. ILXXVI. Jam quam antiquum, quam consulare . quod triduum totum senatus' sub cxemplo tui sedit . cum interea nihil praeter consulem ageres. Interrogavit quisque quod placuit; dissentire , discedere, &V copiam iudicii sui rei p. facere tutum fiat. consulti omnes. atque etiam ' dinumerati sumus: vicitque scntcntia non prima, sed melior. At quis antea lo- Io
Si, quis hiscere audebat p aeter miseros illos , qui primi interrogabantur Z ,
eteri quidem defixi Nattoniti ipsam illam mutam ac sedentariam allentie di necestitatem, quo cum dolore animi, quo cum totius corporis horrore perpetiebantur ZUnus lusque censebat, quod sequerentur omnes , & omnes improbarent; in primis ipse, qui censuerat. Adeo nulla magis omni. Isbus dilplicent. quam quae sic fiunt, tanquam omnibus placeant. Fortasse
imperator in senatu ad reverentiam ejus componebatur, c terum egreς sus, statim' se recipiebat in principem, oinniaque eons daria ossicia abige re, negligere , contemnere solebat. Ille vero ita consul. ut si tantum con
sul foret: nihil infra se putabat, nisi quod infra consulem esset. Ac primum, ita domo progrediebatur, ut illum nullus apparatus arrogantiae principalis,
INTERPRETATI O-a Exemplo tuo. t e sese componebat, ut honorem haberet so-b Et sententiam suam pro bono reipublica i natui. Haere. t d 0r numm fastum rasumebat. NOTAE.6. Certum s. J Discent boni principes
eae tuis moribus, quid agere debeant, ex acclamationibus vero nostris in acta relatis,
quid a senatu audituri sint 7. Hme, i Maius in dies aliquid di sacias. & audias, novas quotidie acclama
I Πιduum tuum. J Quo Marius Priscus Africae proconsul a provincialibus eum suis ministris accusatus repetundarum , agenterro Asris causam Plinio nostro de Corneis o tacito, damnatus est , a Traiano qui triduanae huic causae intersuit. Plin. l. 2 ep.1L de hac causa. Diaei horis pena quinque, nam decem et Uadrir, qu- atrasissimas aeceperam . sunt addisa ruatuor Caesar quinem
mihi tantum studium . tantam etiam curam
s nimium est enim dicere fossicitudinem prae*- ις, ut libersum meum ξύ - flantem, seruis
admoneret , mea late, M tonsulerem . eum me vehementius putareo intendi, quam graci-
sit ae mea perpeti pessit ero. 2. Exemplo tua. J Melius exmplo patientis tuae, ex editione Lugdunensi. 3. Discedere. J In utramvis partem licet. Qui enim idem sentiebant cum aliquo . ita eius partem disce bant, sicque dicebantur pedibus ire in eorum sententiam . pro ua libertate antea Tyranni ut mox adit mutam e sedentariam assemundi necessit
. Dinumerati su u. J Solenne verbum telle Festo numerares natum, id est, utra in parte plures fiat computare. qtio facto pro nunciabat consul. Hic pars maior mirar, Senec. libro de beata vita. s. Me vera. J Traianus vero ita est consul, . quasi idem praeterea non esset imperator.
117쪽
nullus si praecursorum tumultus detineret. Una erat in limine mora, eon sultare aves, revererique numinum monitus. Nemo perturbabatur , nimo submovebatur. tanta 3 viatoribus quies, tantus pudor fascibus, ut plerum- re aliena turba subsistere& consulem & principem cogeret. Ipsius quiem ' ossicium tam modicum, tam temperatum , ut antiquus aliquisque magnus consul, sub bono principe incedere videretur. L X X VII. Iter illi tapius' in forum, frequenter tamen & in campum. nam comitia consulum obibat ipse, & tantum ex renunciatione eorum voluptatis , quantum prius ex Τ destinatione capiebat. Stabant candidati ante ' curulem principis, ut ipse ante consulis steterat: adigebanturque in verba, in quae paulo ante ipse juraverat princeps : qui tantum putat esse in jurejurando, ut illud & ab aliis exigat. Reliqua pars diei 'tribunali da batur. Ibi vero quanta religio aequitatis λ quanta legum reverentia Adibat aliquis ut principem 8 respondebat, se consulem esse. Nullius ab eo magistratus jus, nullius auctoritas imminuta est: aucta etiam, siquidem plera-quet ad praetores remittebat: atque ita, ut collesas vocaret, si non quia populare fratumque audientibus : sed quia ita sentiebat. Tantum 7 dignati nis in ipso honore ponebat : ut non amplius esse censeret, quod aliquis
6. Praevrsorum. J Praeambulonum . de apparitorum . qui ut viam praemunirent principi, turbam submovebant. T. Consultare aves. J Quid ergo i utrum in domorum egressit auspicia semper cap tabantur Certe quidem victor in limine palatii auguratorium ponit. Forte ipse Traianus hane ab Hispanis consuetudinem hauserat . quos captandis auguriis deditiss- mos fuisse ait Lampridiω m Alexandro. si istori bis J Uiatores proprie dicebantur, qui magistratus, si sorte rus otiandi causa concesserant, in curiam accersebant. Videri in eam rem potest Tussius desenectute, olu- nec in praefatione fib. I. Saepe tamen, uti hoc in loco . pro apparitoribus sumuntur, ut ex ricta strat. pro Cluentio patet. Apparitores autem ex eo videntur nomen inve nisse . quod magistratui apparerent. Hoto
9. Osrium. J Id est , qui ossicii causa
r. Inserum. J ut inibi ius diceret populis. a. In campum. J Martium , ut comitias
consularibus interesset. 3. Destinatione. J Consul voeabat tribus in campum Martium. Tum princeps , quibus consulatum destinasset aperiebat. Illae ferebant suffragia : describebantur qui ele
cti erant. Demum consules renunciabantur. . Curulem. J Supra n. 36. not. I 4.
s. Ged pratores. J Pliniis temporibus eonsules iidem erant, & praetores . sed anno V. C. 386. cum consules distinerentur bellis finitimis . neque in Urbe esset qui ius redderet: primum unus . tum dc alter praetor creatus est. Urbanus qui civibus: peregrmur vero qui extra Urbem ius reddebat . dicebatur. Utrique sella erat curulis,
utrique hasta & gladius pro insignibus: illa ad iuridictionem, hic ad quaestionem si gaificandam. Praetores consulum collegas appellat A. Gellius: quod, inquit, eodem auspicio crearentur. Plures subinde praetores fuere, sed de his alio loco.
tibus daret, sed quod revera ita existimaret.
7. Dignati u. J Id est , dignitatis quo
118쪽
eollesa appellaretur a principe, 'uam quod praetor esset. Ad haec, tam assi duus in tribunali, ut labore refici ac reparari videretur. Quis nostrum idem curae, idem sudoris semit λῆ quis adeo expetitis honoribus aut deseruit , aut susscit λ Et sane aequum eu, tantum ceteris praestare consulibus ipsum, qui consules faciti quippe' etiain fortunae videbatur indignum, si posset shonores dare, qui gerere non posset. Facturus consules, doceat; acceptu risque amplissimum honorem persuadeat, scire se quid sit quod daturus sit. sic fit, ut illi quoque sciant, quid acceperint. L X X VIII. Quo justius senatus ut susciperes quartum consulatum, &rogavit & jussit. lmperii hoc verbum , non adulationis esse, obsequio I
tuo crede: quod non alia in re magis aut senatus exigere a te, aut tu praestare senatui debes. Ut enim ceterorum hominum, ita principum illorum etiam qui dii sibi videntur, aevum omne & breve & fragile est. Itaque OPtimum quemque niti & contendere decet, ut post se quoque reipublicae prosit, moderationis scilicet justitiaeque monumentis; quae prima statuere consul po- 1stest. Haec nempe intentio tua, ut libertatem revoces ac reducas. Quemcrgo honorem magis amare λ quod nomen userpare saepius debes, quam quod primum invenit recuperata libertas ρ' Non est minus civile , & principem esse pariter, & consulem: quam tantum consulem. Habet etiam rationem verecundiae collegarum tuorum : collegarum inquam. ita enim & ro ipse loqueris ,& nos loqui vis. Onerosa erit modestiae illorum tertii consulatus sui recordatio,. donec te consulem videant. Neque enim potest non nimium esse privatis, quod principi satis est. Annuas, Caesar, optantibus, quibusque ρ apud deos esse consuesti; quorum potes ipse votorum compotes facias.
sensu apud Tullium ad Attic.l. to ep. .de enationι laborare, de passim apud Velleium
Paterculum: tantae dignationis homines. Di. gnatas Octori. Dignatione Brutus obruerat
Vatinium,oc apud Suetonium in Uespasiano nec sine magna dignatione Africam a mari pravit . Etiam fortunae. J Sententia est. Non diis modo, sed vel fortunae ipsi . etsi eae honorum dispensatrici. indignum videbatur . magistratus ab eo conserri posse, qui eos gerere ipse non pollet. r. Obseruis tua. J Si enim adulationis verbum esse credes. recusabis consulatum: sin vero putabis et Ie imperium, tum pro tua singulari erga senatum Observantia
haud dubio obsequeris. Igῖtur imperii hoe
verbum esse, ostende senatui obsequendo. 2. Hae intentis. J Vox illa hoe sensu apud Pliniani aevi scriptores frequens, hujus exempla reserre abstineo. . Primum invenit. J Post exactos reges, dc recuperatam libertatem creati sunt consules. Quare consulatus nomen fuit veluti primum recuperatae libertatis signum. 4. Non es minis. J Quia si quid invidio. sum habet principis nomen . illud totum popularis consulis nomine temperatur, dc
3 Te consulem. J Quartum , inserit post
6. Apud res es. J Id est, quibus instae
119쪽
LXXIX. Fortasse ' sussciat tertius consulatus , sed nobis tanto minus susscit. Ille nos instituit& induxit, ut te iterum iterumque consit lem habere cupiamus.' Remisius istud contenderemus, si adhuc non sciremus, qualis estes futurus. Tolerabilius fuit , experimentum tui nobis, quam usum negari. Dabitume rursus videre consulem illum p Audiet, reddet, quas proxime voces: praestabitque gaudium , quantum ipse percipiet ppraesidebit laetitiae publicae, auctor ejus& causa Z tentabitque affectus nostros, ut solet, cohibere , nec poterit Z Pictati senatus cum modestia principis felix speciosumque certamen , seu fuerit victa , seu viceriti Equidem Io incognitam qωndam , proximaque majorem praesumo laetitiam. Quis enim est tam imbecilli ingenio, qui non tanto meliorem consulem speret, ruanto lapins fuerit 3 Alius labores si non continuos desidiae ac voluptati edisset, otio tamen & quiete recreasset. Hic consularibus curis exolutus, principales resumpsit ;tam diligens temperamenti, ut nec consulis ossicium, is princeps; nec principis, consul appeteret. Videmus ut provinciarum desideriis, ut singularum etiam civitatum precibus occurrat. nullat in audiendo dissicultas, nulla in respondendo mora: adeunt statim, dimittuntur statim : tandemque principis sores exclusa legationum turba non obsidet. L X X X. Quid p in omnibus cognitionibus quam mitis severitas 2O quam non dissoluta clementias ' Non locupletando tisco sedes, nec aliud tibi sententiae tuae pretium, 'quam bene judicasse. Stant ante te litigatores, non de fortunis suis, sed de tua existimatione solliciti ; nec tam vercntur quid de causa sua, quam quid de moribus sentias. O vere principis, atque etiamt consulis, reconciliare aemulas civitates; tumentesque populos non
INTERPRETATIO. a Minus aeriter id postularemus. b Hie consulis eura depasta, prinιipis oss-cium r sinebat inervata moderatione ea , ut det hue usque suisti. Alii legunt adese. Sen. sus esset, qui adesse nobis deos precantibus soles. dc quodcunque petimus pro nobis consequi. hoe jam concede quod non ab iis, sed a te uno pendet. I. Sussierat. J Nimirum tibi, sed propter
tuam illam verecundiam tanto minus no
bis suiseit. Respexisse videtur ad illud Tullii pro Mare. n 26. Satis ,s ua vM , natura sertas: addo etiam, si placet, sume: at quod ramum est, patriae certe parum vixisti. 2. Ide. I Tertius ille consulatus tanta eum laude a te gestus nos impulit dcc., T lerabibus J Minus molestum suis set, si te non habuissemus consulem, quam nee princeps Veret confusis o iam , nee prim
que iterum experti, amplius te uti non posi
. e fussiet. J An erit adhue ut nostras acclamationes audiat bonus princeps , dc quaν visissm pro populo proxime emi ut precariones reddat s In orient. J In audiendis populorum querelis. I. Non loeupletanda.J Id est. Non sedes ro tribunali, ut fiscum ex damnatorum ouis augeas, ac locupletes. L. seuam bene tu ricas. J Notum illud Se . necat ep. 8 1. Recte facti fecisse mercer est.
s. c.nsuli. J Supple ossicium.
120쪽
imperio magis, quam ratione compescere ; intercedere iniquitatibus mauistratuum , insectumque reddere , quidquid fieri non oportuerit :pourcino , vclocissimi sideris more , omnia invisere , omnia audire, & undecunque invocatum statim , veluti numen adesse & assistere. Talia esse crediderim, quae ipse mundi parcns temperat nutu, si quando oculos de- smisit in terras, & facta mortalium inter divina opera numcrare dignatus est. inibus nunc per te liber solutusque, coelo tantum vacat: postquam te dedit, qui erga omne hominum genus vice sua fungereris. Fungeris enim, susscisque mandanti , cum tibi' dies omnis, summa cum uti hiate
nostra, summa cum tua laude condatur. ii
L X X X l. 'Quod s quando cum influentibus negotiis paria fecisti, in-ctar resectionis exiuimas, mutationem laboris. Quae enim remissio tibi, nisi lustrare saltus, excutere cubilibus seras, superare immensa montium juga,
INTERPRETATIO. a C a si aliquanda conssuentibηι negotiis satisfecisti, recreationis loco habes, Oe. No T AEa . Iniquitatibus magistratuum. J Ut Marii Prisci Africae proconsulis, de quo suprari. 7 6. not. I. Classici Baeticae proconsulis
de quo Plinius lib. 3. ep. s. de Julii Bassi Bithyniae proconsulis, cujus acta fisco uti. Ita quidem , sed iniqua rescindi jussit: data
omnibus potestate quaecunque ab eo decreta fuissent, tanquam insecta ex integro
senatui proponendi. s. Si quando. J Utrum Plinium hune . utri eius auunculum . Epicuri de grege suisse dicam ' ita enim huius sectae hominibus videbatur , humanarum rerum curam diis indignam esse. An potius ita locutum esse
ut principi adularetur S. Cinci tantum. J Tale illud Virgilii. Drivisum imperium cum Τοπι Caesar ha
7. Dies condatur. J Id est , finiatur ut
Virg Ecloga p. set. Totar cantando conderesses. Horat. condit quisque diem cst 2bus infit, i. 4. Od. I. V. o.
i. Instar resectionis. J Iam Plinius n.
77. Traianum dixit tam aIduum m iri. nabfuis, ut lab re refici, ac reparari viae
a. 'aresaltus.J A bonis animi transit ad bona corporis quae etiam laudem habent in principe. Ae primum a venandi studio i quo delectabatur imprimis ipse Plinius γ Traianum commendat : hoc tamen nonnullis rite eqscium putaverunt , decepti haud dubie Sallustii loco , ubi ait sbi cons. iam non esse scordia atque i ta bonum otium
conterere, neque vero agrum colendo, aut v
nanio servicibus escur intentum agere. Sed aut restimendum cum Uincentio Castilioneos mitibulis e Diis. Vel servilia ossicia diciti tur, quod perinde a servis, atque a viris nobilibus exerceri possint. N.im quod ad agriculturam spectat. nihil homine libero dignius esse testatur Cicero l. a. deos L aepto Roscio Amerino. Mulier, inquit, nominatim preferre possin i ne longiui abeam v Itrιbutis vel vicinos meos , qui suas l. b ror , quos plurises faciunt orical- assiduos eo cupiunt. Quod vero ad venationem pertinet Romanissetinne viris opus, sutile & utile forma. tradit Horat. ep. IS l. i. ac meminit cuiusdam, qui, ut quantivis pretii videretur, mane plagas , venabula . ferior, dissertum transire forum , populamque iubebat , unus ut e multis populo Jectante r ferret emptum mulus a . prum. Tullius lib. a. de natura deorum.
Suppeditant autem Er campur noster . erstudia visandi lonesta exempla serindi Et vero , s aut venatio aut agri cultura turpe quiddam sui it et i qui potetat dubitare Sallustius, an ei exercitationi operam daret Quanquam habet hae eexercitatio vitium , si nimia est , unde non immerito carpitur apud Dionem Ha-