장음표시 사용
111쪽
IIo ORATION Estemerὰ agentem metuet. Nec ego, ut nil agatur, moneo ; sed ut agentem te ratio ducat , non fortuna : tuae potestatis semper , tuaque Omnia sint: armatus intentusque sis: neque occasioni tuae desis, neque suam occasionem hosti des. Omnia non properanti Clara , certaque erunt. Festinatio improvida est, & caeca.
Filium a facinore dehortantis.
Campani . annitente maxime Pacuvio , ad Annibalem defecerant , ct eum Capuae exceperant. Perolla, filius Pacuvii , sa-grans studio erga rem Romanam , Imperatorem Poenum , qui eum una cum Pa-eusio oe alteris duobus Campanis cenae adhibuerat, interficere decrevit. Quod co
fectum a patre , hic filum a proposito hac firmissima ct aequissime oratione absem
368. DEr ego te , fili . quaecunque jura li-it beros jungunt parentibu S , Precor quaesoque , ne ante oculos patris facere lepati omnia infanda velis. Paucae horae sunt, intra quas jurantes per quidquid Deorum est , dea irae dextras jungentes , fidem O
112쪽
Ex LIVIO coLLE . Lib. XXIII. III
strinximus , ut sacratas fide manus , digressab colloquio , extemplo in eum armaremus Surgis ab hospitali mensa , ad quam tertius Campanorum adhibitus ab Annibale es , ut eam ipsam mensam cruentares hospitis sanguine i Annibalem pater filio meo potui placare , filium Annibali non possum t Sed si nihil sancti , non fideS , non religio , non pie 'as ; audeantur infanda , si non perniciem nobis cum scelere afferunt. Unus agressurus es Annibalem Quid illa turba tot liberorum servorumque 3 quid in unum intenti omnium oculi ' quid tot dextrae ' torpescentne 'in amentia illa Τ Uultum ipsius Annibalis, quem armati exercitus sustinere nequeunt, quem horret populus Romanus , tu iustin bis i Et , alia auxilia desint, meipsum se-
rire , corpus meκm Opponentem pro corpore
Annibalis , sustinebis 3 Atqui per meum pectus petendus ille tibi , transfigendusque es . Deterreri hic sine te potius , quam illic vinci. Valeant proces apud te meae, sicut pro te hodie valuerunt.
113쪽
Nuncius victoriae ad Cannas Carthaginem venerat Mago An ibalis frater. Is , quum ei Senatus datus esset , res ab initio belli in Italia a fratre gesas expolluit : pqstulavit ut mitteretur Jupplementum Annibali , ct frumentum , ct in stipendium pG cunia. Tum Himilco , vir factionis Ba Cina' , Hannonem increpavit de odio ejus in Annibalem , ct amore pacis. Sic Hanno respondit. 17o. Acuissem hodie , P. C. ne quid in
I communi omnium gaudio , minus laetum quod esset vobis , loquerer. Nunc I terrogante Senatore , poeniteatne me adhuC suscepti adversus Romanos belli ; si reticeam , aut superbus aut obnoxius videar equorum alterum est hominis alienae libertatis obliti, alterum , suae. Respondeam igitur Himilconi , non desisse poenitere me belli , neque desuurum ante invictum nostrum Im- Peratorem incusare , quam finitum aliqua tolerabili conditione bellum videro : neci mihi pacis antiquae desiderium ulla alia res, quam paκ nova finiet. Itaque ista quae modo
114쪽
Mago jactavit , Himilconi caeterisque Annia balis satellitibus jam laeta sunt ; mihi possunt
laeta esse . quia res bello bene gestae , si volumus fortuna uti , pacem nobis sequiorem dabunt. Nam si praetermittimus hoc tempuS- quo magis dare quam accipere possumus Videri pacem , vereor ne haec quoque laetitia luxuriet nobis , ac vana evadas. Quae
tamen nunc quoque qualis est Z Occidi exercitus hostium : mittite milites mihi. Quid aliud rogares si esses victus Z Hostium copi bina castra, praedae videlicet plena & commeatuum frumentum & pecuniam date. Quid aliud , si spoliatus , si exutus castris eises , A Peteres Et ne omnia ipse mirer; mihi quoque enim , quoniam respondi Himilconi interrogare justasque est velim seu Himilco, seu Mago respondeat: quum ad interneci O-nem Romani imperii pugnatum ad Cannas sit, constetque in defectione totam Italiam esse ; primum ecquis Latini nominis populus defecerit ad nos deinde ecquis homo ex quinque id tFiginta tribubus, ad Annibalem transfugerit Z Quum utrumque Mago ne ga set: Hostium quidem ergo , inquit, nimis adhuc multum superest : 1ed multitudo ea
quid animorum , quidve ipei habeat , scire velim. Quum , id nescire , Mago diceret: Nihil facilius scitu est , inquit. Ecquos Legatos ad Annibalem Romani miserunt de pace φecquam deniqRe mentionem pacis Romae factam esse , allatum ad vos est Quum id quoque negasset e Bellum igitur , inquit , tam integrum habemus , quam habuimuS , qua
die Annibal in Italiam est transgre1sus.
115쪽
37 3. Quam varia victoria priore Punichbello fuerit , plerique qui meminerimuS, supersumus. Nunquam terra marique magiSprosperae res nostrae visae sunt, quam ante Consules C. Lutatium . 8e A. Postumium fuerunt. Lutatio S: Postumio Consulibus ,
devicti ad A gates insulas sumus. Quod si id quod Dii omen avertant nunc quo- ue sertuna aliquid variaverit ; tum pacemperatis quum Vincemur, quam nunc quum
vincimus , dat nemo ' Ego . si quis de pace consulet, seu deferenda hostibus , seu accipienda , habeo quid sententiae dicam : si de iis quae Mago postulat, resertis ; nec victoribus mitti attinere puto ; S: frustrantibus nos falsa atque inani victoria , multo minus centeo mitteada esse.
116쪽
AD POPULUM, De deligendis Consulibus.
Annibal flabat in ItaIia. Fabio comitia Consulibus creandis habente , praerogatiUa centuria M. AEmilium Regillum, ct T. Otacilium Consules dicebat. His consulatum tali tempore mandari, Fabius non use e Republica censebat. Itaque, silentio facto , tali oratione es usus.174. CI aut pacem in Italia , aut bellum cum eo holie haberemus , in quo
negligentiae aut errori locus esset; qui vestris itudiis , quae in campum ad mandandos , quibus velitis , honoreS affertis, moram ullam offerret , is mihi parum meminisse videretur vestrae libertatis. Sed quum in hoc bello, in hoc hoste, nunquam ab ullo duce sine ingenti nostra clade erratum sit, eadem Vos cura , qua in aciem armati
descenditis , inire suffragium ad creandos Consules decet , & sibi sic quemque dicere; Annibali Imperatori parem Consulem nomiano. Hoc anno ad Capuam Jubellio Taureae Campano summo Equiti provocanti, fummus Romanus Eques Asellus Claudius est
117쪽
a16 ORATIONES Oppositus. Adversus Gallum quondam provocantem in ponte Anienis , T. Manlium .sidentem & animo te viribus , misere majores nostri. Ob eandem causam haud multis annis phst fuisse non negaverim , cur M. Valerio non dissideretur , adversus smiliter pro-Vocantem arma capienti Gallum ad certa men. Quemadmodum pedites equitesque Optamus , ut validiores, si minus , ut pares hosti habeamus; ita duci hostium pasem Imperatorem quaeramus. Quum , qui est summus in civitate clux, eum legerimus; tamen repente lectus , in annum creatus, adverS SVeterem ac perpetuum Imperatorem comparabitur , nullis neque temporis , neque juris inclusum angustiis , quominus ita omnia gerat administretque , ut tempora postulabunt belli. Nobis autem in apparatu ipse , ac tantum inchoantibus res , annus circumagitur. 276. Quoniam quales viros creare vos
Consules deceat, satis est dictum ; restet ut pauca de eis , in quos praerogativae favor inclinavit, dicam. M. AEmilius Regillus Flamen est Quirinalis, quem neque mittere a
sacris , neque retinere possumuS , ut non Deum aut belli deseramus curam. Otacilius, sororis meae filiam uxorem , atque ex ea liberos habet. Caeterum non ea vestra in me majoresque meos merita sunt, ut non potiorem privatis necessitudinibus Rempub. habcam. QUILIBET nautarum vectorumque
tranquillo mari gubernare potest : ubi saeva
orta tempestas est, ac turbato mari rapitur Vento navis , tum viro & gubernatore opus
est. Non tranquillo navigamus, sed jam ali-
118쪽
quot procellis submersi pene sumus. Itaque quis ad gubernacula sedeat , summa curae Providendum ac praecavendum vobis est. In minore te experti , T. Otacili , re sumus. Haud sane, cur ad majora tibi fidamus , documenti quicquam dedisti. Classem hoc anno,
cui tu praefuisti, trium rerum causa paraVimuS: ut Africae oram popularetur; ut tuta nobis Italiae litora essent ; ante omnia, ne supplementum cum stipendio commeatuqtae ab Carthagine Annibali transportaretur. Create
Consulem T. Otacilium , non dico si omnia haec , sed si aliquid eorum Reipub. praestitit. Sin autem, te classem obtinente , etiam
Vel ut pacato mari quaelibet Annibali tuta atque integra ab domo venerunt ; si ora Italiae infestior hoc anno , quam Africae fuit; quid dicere potes , cur te potissimum ducem
Annibali hosti opponamus ' Si Consul esses,
Dictatorem dicendum exemplo majorum nostrorum censeremus. Nec tu id indignari posses , aliquem in civitate Romana meliorem bello haberi , quam te. Magis nullius interest , quam tua , T. Otacili, non imponi cervicibus tuis onus , sub quo concidas. Ego magnopere suadeo , eodem animo , quo , si santibus vobis in aciem armatis repento deligendi duo Imperatores essent, quorum du tu , atque auspicio dimicaretis , hodie quoque Consules creetis : quibus sacramento liberi vcstri dicant, ad quorum edictum conveniant , sub quorum tutela atque cura militent. Lacus Thrasymenus & Cannae , tristia ad recordationem exempla , sed ad praeca- endum simile , utiles documento sunt.
119쪽
AD MARCELLUM PROCONSULEM. Cannensis exercitus reliquias in Stelliam traduci Senatus jusserat , atque ibi militare nee hos is in Italia esst. Hi, cum betalum in Sicilia Iumma vi gereretur , nec sibi daretur cum hoste congredi, Marceialum Proconsulem adeunt, ac precantur ut in partem laboris ac periculi venire liceat. onsulem te , M. Marcelle , in Ita liam adissemus , quum primum de nobis, etsi non iniquum , certe triste senatusconsultum factum est : nisi hoc sperassemus , in provinciam nos morte Regum tumbatam ad grave bellum adversus Siculos simul Poenosque mitti , & sanguine nostro Vulneribusque nos patriae latisfacturos esse rscut patrum memoria qui capti a Pyrrho ad Heracleam erant, adversus Pyrrhum ipsum pugnantes satisfecerunt. Quanquam quod ob meritum nostrum succensuistis , P. C. nobis aut succensetis ' Ambo mihi Consules , Muniversum Senatum intueri videor quum te , M. Marcelle, intueor: quem si ad Camnas Consulem habuissemus , melior ec Rei-
120쪽
pub. M nostra fortuna esset. Sine, quaeso , priusquam de conditione nostra queror, no-Xam , cujus arguimur , nos purgare. Si non Deum ir1, nec fato , cujus lege immobilis rerum humanarum ordo seritur , sed culp1 periimus ad Cannas , cujus tandem ea culpa fuit ' militum , an Imperatorum ' Equiadem miles nihil unquam dicam de Imperatore meo , cui praefertim gratias sciam ab Senatu actas , quod non delperaverit de Republica ; cui post fugam a Cannis per omnes annos prorogatum imperium. Caeteros item ex reliquiis cladis ejus, quos Tribunos militum habuimus , honores petere M gerere, provincias obtinere audivimus. An vobis vestrisque liberis ignoscitis facile , P. C. in haec vilia capita saevi r 8r Consuli primoribusque aliis civitatis fugere , quum spes alia nulla esset , turpe non tuli ; milites utique morituros in aciem misistis 3 Ad Alliam pro-pε omnis exercitus fugit: ad Furculas Ca
dinas , ne expertus quidem certainen, arma
tradidit hosti , ut Hias pudendas clades
exercituum taceam :) tamen tantum abfuit ab eo , ut ulla ignominia iis exercitibus qua reretur , ut & urbs Roma per eum exercitum , qui ab Allia Veios tranSfugerat, rec peraretur , & Caudinae legiones , quae sine armis redierant Romam , armatae remissae in
Samnium, eundem illum hostem sub jugum miserint , qui hac sua ignominia laetatus
I 82. Cannensem verb quisquam exercitum fugae aut pavoris insimulare potest , ubi plus quinquaginta millia hominum cecide-