장음표시 사용
101쪽
auumn ΣJudaeam terra , & illic morabatur cum eis & baptizabat. Erat autem de Ioannes baptizans in Aenon iuxta salim, quia aquae multae erant illic,& veniebant & b ptizabantur, 3 nondum enim missus fuerat Ioan nes in carcerem. Facta autem est quaestio ex discipulis Ioannis cum Iudaeis de
purificatione .& venerunt ad Ioan nem &dixerunt ei. Rabbi qui erat tresi trans Iordanem,cui tu testimonium perhibuisti.Ecce hic baptizat,de omnes heniunt ad eum Respondit Ioannes de dixit. Non potest. homo accipere quicquam,nisi fuerit ei datum de coelo. Ipsi vos mihi testimonium perhibetis, quod dixerim, non sum ego Christus,sed quia missus sum ante illuml.
a i habet sponsam spopsus est . amicus autem sposi qui stat & audit eum, gaudio gaudet propter voce sponsi. hoc ergo gaudium meum impletum est Illum oportet crescere, me autem minui. inii desursum venit, super omnes est. inii est de terra, de terra est, & de terra loquitur. mai de coelo venit,super omnes est.Et quod vidit& audiuit hoc testatur: & testimoniu eiusncmo accipit. inii autem accipit eius te-
102쪽
stimonium, fgnauit, quia Deus verax est. intem enim misit Deus,verba Dei loquitur. Non enim ad mensura dat Deus Spiritum. Pater diligit sillum:& onidia dedit in manu eius.mii credit in Filium habet vitam arxernam. inliginem Filio, non videbit vitam. sed ira Dei ma-- net super eum. s ergo cap. 23. . .
r. Vix dubium quin inter bos fuerint primi in violi.
a. No significat Io. unde ν erit, quod no e Galila non adeo constat ex praecedentibus, quam ex fine cap. a s. Forte ducit Iudaeam terram, ad istin tio in terra Beniamin, H quaerat Hierusalem - - inc enim prosectus videtur in quendam locu ui Nicinum Amon , ibiq; aliquamdiu moratus δὴ inee scilicet mitteretur Ioames in carcerem, νω. tum recesserit in Galilaeam. Vis 3. Satis apertὰ bic significatur baec non diu contigisse ante mison Ioannis in carcerem. . . ta. q. Significat Ioannes Dum munus oe baptismum fi- .' nisi,incepto baptismo Chrim. et nota superiore ea.
institutum baptismum, incepisse homines baptiori baptismo Christi 2 U . Hactenus primus annua νδ; scilicet circiter se Ilitium bruma, quo amo Dominus fermὰ latuit , ote adhuc tandrη praedicate di bapti et ille I a me. Deince=s Dominus is publice gessit tanquam Messia . nisi forte cum ad secun tam Pasita vi re in Iudam. licet maximὸ in Iudaea oe primo an
103쪽
CON eo D. EVANG osecado Ie Messam ct Deum declararit , iquo maxime infestis fecerit.
Hiemnenda fuit missis in careerem, licet nullus Eua- gelista hoc loco narret, quia secessum quem flati superioribus subqcit lo , Mati Mar. testantur contigisse post mifum Ioamem in carcerem.
ina cum corriperetur abii B. 6 Ipse enimio , de Herodiade uxore fra- Herodes misit ac
rem Philippi fratris sui, quia fratris sui. Dieeduxerat eam. Dicebat enim bat enim illi Ios
Ioannes Herodi,non licet ti- tu habere eam.
A Et volens eum occidere,timuit populu, quia
104쪽
quia scut prophetam eum habebant.
B Herodias autem insidiabatur volebat occidere eum, nec poterat. Herodes aute 3 metuebat Ioannem, sciens eum viruiustum & sanctum, &custodiebat eum, de audito eo multa faciebat. aer dies c. s 6.
a Luc. Ut te diximus, antis auis missione in eareere .Mam e r Mar. occasione decollationis mmul missionem in carcerem ι narrant ιtaq; nullius Euang. narratio hic cohaeret. se aperta eis caus interruptionis , a Ios phua aliam causam adfert, metum scilicet nouationis rerum, quod verisimile est pharisaeos fudi Ho eorum inuidia σ authoritate captum Ioannem,alioqui enim Herodes nec cap
refuisset aufus. Ids postea si scat Dominu
3 Metuebat quidem aliquantum reuerentur, sed tamen ad placendum Hcrodiadi cupiebat eum occidere. quod nefaceret o sanctitas Ioamis crmetus populi prohibebant.
ITER E IUDAE A1N GALILAEAM PER s AM AR I A M.
Mati. ct D. Viderum suerso eas Reessus in Gasitiare ere, sed eandem significat tradunt, ut v
105쪽
CONCORI . EVANG.delieri cederet inuidia Phari orunt, qui autho res fuerant Herodi, ut soamem comprehenderet,
quia plures quan ipsi discipulos faciebat: itaque. non dubitandum quin idem sit secessus a quatu, Euanges iasignificatus.
Iesus, quod Ioannes tradi annes , venit Iesea lux esset. Galilaam. prae
D. 4. Vt ergo cognouit A. seeessit in Gali Iesus , quia audierut Pha- laeam ia relicta.
ricii , quod Iesus plures di e
scipulos facit & baptizat, quam Ioannes , quanquam Iesus non baptizaret, sed discipuli eius,reliquit Iudaeam & abiit iterum in Galilaeam. Oportebat autem eum transire per Samariam. Venit ergo in ciuitatem Samariae quae dicitur Sichar, iuxta praedium quod dedit Iacob, Ioseph filio suo. Erat autem ibi fons Iacob. Iesus 'a tem fatigatus ex itinere, sedebat sic supra fontem. Hora autem erat quasi sextaN nit aute mulier de Samaria haurire aqua. Dicit ei Iesus. Da mihi bibere. R Discipuli enim eius abierant in ciuitatem, ut cubos
106쪽
hos emerent. Dicit ergo ei milier illa S maritana. inio modo tu ludaeus clim sis , bibere a me poscis, quae sum mulier S
maritana Non enim coutuntur Iudaei Samaritanis. Respondit Iesus & dixit ei, si scires donum Dei , & quis est qui dicit tibi , da mihi biberer tu fors an petisses ab
eo, de dedisset tibi aquam vivam. Dicit ei mulier, Domine neque in quo haurias habes, de puteus altus est. Unde ergo habes aquam vivam h Nunquid tu maior es patre nostro Iacob, qui dedit nobis p
teum, de ipse eκ eo bibit, de filii eius, de pecora eius ξ Respondit Iesus & dixit ei. Omnis qui bibit ex hac aqua, sitiet iterum e qui autem biberit ex aqua qua ego dabo ei, non sitiet in aeternum: sed aquaquam ego dabo ei, fiet in eo fons aquae salientis in vitam aeternam. Dicit ad eum mulier. Domine da mihi hanc aquam, ut non sitiam, neque veniam huc haurire. Dicit ei Iesus: Vade voca virum tuum, deveni huc. Respondit mulier,& dixit: Non habeo virum, dicit et lesus. bene dixisti quia non habeo virum. QSinq, enim v
ros habuisti, donunc quem habes non est
107쪽
ruus vir,hoc vere dixisti. Dicit ei mulieri Domine video quia propheta es tu. P tres nostri in monte hoc adorauerunt,&vos dicitis, quia Hierosolymis est locus ubi adorare oportet.Dicit ei Iesus. Mulier crede mihi quia venit hora, quando neque in monte hoc,neq; in Hierosolymis adorabitis patrem. Vos adoratis quod nescitis , nos adoramus quod scimus , quia salus ex Iudaeis est:sed venit hora,& nunc est,quando veri adoratores adorabunt patrem in spiritu & veritate: nam & pater tales quaerit qui adorent eum. Spiritus est Deus:& eos qui adorant eum,in spiritu de veritate oportet adorare. Dicit ei mulier. Scio quia Messas venit,qui dicitur Christus. Cum ergo venerit ille, annunciabis nobis omnia. Dicit ei Iesus. Ego sum qui
loquor tecum. Et continuo venerunt diascipuli eius, & mirabantur quia cum m liere loquebatur.Nemo tamen dixit quid quaeris, aut quid loqueris cu ea. Reliquit ergo hydriam suam mulier,& abijt in ciuitatem , de dicit illis hominibus. Venite &videte homine qui mihi dixit omnia quae
cunq; feci. Nuquid ipse est Ebristus)Exie
108쪽
riint ergo de ciuitate,& veniebat ad eum. Interea rogabant eum discipuli dicentes . Babbi manduca. Ille autem dixit eis. Ego cibum habeo manducare quem vos nescitis: Dicebant ergo discipuli ad inuicem.' Nunquid aliquis attulit ei manducare ξDicit eis Iesus. Meus cibus est, ut faciam voluntatem eius qui misit me, ut perficia opus eius.Nonne vos dicitis quod adhuc 3 quatuor menses sunt, & menas venit. Ecce dico vobis, leuate oculos vestros,& videte regiones,quia albae sunt lam ad mensem. Et qui metit melcedem accipit, de congregat fructum in vitam aeternam, yt& qui seminat simul gaudeat, de qui met.. in hoc enim est verbum verum.qRia glius est qui seminat,&alius qui metit. Ego misi vos metere, quod vos non laborastis. Alij laborauerunt & vos in labores eorti introistis. Ex ciuitate autem illa multi crediderunt in eum Samaritanorum, propter verbum mulieris testimonia perhibentis, quia dixit mihi omnia quaecunq; feci. Cuvenisset ergo ad illum Samaritant,rogaucrunt eum ut ibi maneret, & mansit ibi duin dies, di multo plures grediderunt pro I
109쪽
C o N e OR D Ev Α πG.pter sermonem eius. Et mulieri dicebant imita iam non propter loquelam tuam icredimus, ipsi enim audiuimus de scimus , quia hic est vere Saluator mundi. I. Intestige non quam faciebat,sed quam fecisiet,
tum enim erat traditus. a. Func constat nondum multos continuo comitatos; non enim omnes tuissent ad emendos cibos: veru
simil8 tamen eR hos fuisse primos Apoctolos..3. Haec contigerunt circa Dipitium bruma, messis eum incipiebat ad Pasi ha vel paulo post, ut eo nsat ex ea. IV. σ verisimile est hic intelligi plenam messem quae erat aliquandiu post Pascha. Itaque Dominus primo amo fuit circiter octo mm.sbus in Iudaea.
CAP. XXIII l. D. A. Post duos autem dies exiit inde& abiit in Galilaeam,
C. q. Et regressus est Iesus 3 in uirtute spiritus in Galilaeam. B. I. Praedicans Euangelium regni Dei.& dicens r quoniam impletum est tem-
Pm appropinquauit regnum Dei. Poenitemini
110쪽
C. Et fama exiit per uniuersam regionem de illo. A. . Et relicta ciuitate Nazareth venit, ct habitauit in ciuitate Capharnaum, ma ritima, in finibus Zabulon & Nephtalim. Vt adimpleretur quod dictum est per Esaiam Prophetam. Terra Zabulon & terra Neph ali , via maris trans Iordanem G lileae Gentium , populus qui ambulabat
in tenebris, vidit lucem magnam. Et sedentibus in regione umbrae mortis lux Orta est eis.
D. 3 Ipse enim Iesus testimonium perhibuit, quia propheta in sua patria hon
A. Exinde coepit Iesus praedicare de dicere. Poenitentiam agite appropinquabit
D. Clim ergo venisset in Galilaeam, ' e ceperunt eum Galilaeir cum omnia vidis
sent quae secerat HierosoIymis , in die festo,& ipsi enim venerant ad diem C. Et ipse s docebat in Syr agogis eorum, de magnificabatur ab onmibus.1 λ venit