장음표시 사용
121쪽
GRATIANUS, REX FHTus, A PLEBE INTERFICITUR. RRITANNI AUXILILM A ROMANIA CONTRA HOSTE8 PETUNT.
T Gratianus Municeps, cum de ne Maximiani audivisset, cepit regni di dema et sese in regem promovit. Exin tantam tyrannidem in populum exercuit, ita ut catervis lactis plebs inovin irruerent et interficerent. Quod eum per cetera regna divulgatum fuisset, reversi sunt Praedicti hostes ex Hibernia: et secum Seotos, Nor-WegenSes et Dacos conducentes, regnum a mari usquo
ad mare serro os flamma affecerunt. Ob hanc infestationem et durissimam oppressionem legati Romam cum QPi Stolis mittuntur, militarom manum ad se vindicandos Jacrimosis postulationibus poscentes, et Subjeetionem ui in perpetuum voventes, si hostis longius saeceretur quibus mox committitur legio praeteriti mali Immemor, quM ratibus trans Oceanum in patriam Vecta, commus Rum hostibus congrossa est. Μagnam denique ex IS multitudinom sternotis, omnes o finibus pepulit, atque DPpressam plebem a tam atroci dilaceratione liberavit: 'd quos jussit oonstruoro mirum inter Albaniam et Deiram, a mari usquo ad mare, ut esset arcendis hostis hu8 a turba instructus terrori, cimbHS Vero tutamIDI. LVM Rutem Albania ponitus frequentatione Barbarorum VRηt tu, et quidumquo hostes SuperVeniebant, OPPOrtu-DVm intra ipsam h obant receptaculum. Collecto igitRr Publico sit privato sumptu, ineumbunt Inssigenae Peri, et murum perficium
122쪽
ῆ 2. ROMANIA ABEUNTIBUs, GUITHELINUS CIVES SUOS, UT IPHI SE ARMIS DEFENDANT, HOSTATUR.
ΟΜΑΝΙ igitur patriae denunciant,
nequaquam so tam laboriosis expediationibus posse frequentius vexari: et ob imbelles et erraticos latrunculos Roni a stigmata tantum talemquo exercitum terra ac mari fatigari: sed ut potius solitis consuescendo armis ac viriliter dimicando terram, substantiam, conjuges, liberos, et quod iis majus est, libertatem vitam ius totis viribus defenderent. Ut ergo hanc admonitionem sacerent, jusserunt convenire omnes bellicosos viros insulae intra Londoniam: nam Romani repedaro moliebantur. Cum autem conVenissent cuncti, commissus est sermo Gue- thesino Londoniensi Μotropolitano, qui ipsos in haec verba adivit: U Cum vos jussu astantium principum alloqui deberem, magis in fletum prorumperB cogor,
quum in excelSum sermonem : miseret enim me orphanitatis et debilitatis, quae vobis accessit, postquam Μaximianus regnum istud omni milito omnique juven- tuto spoliavit. Vos autem reliquim oratis : plebs usus belli ignara, quae ceteris negotiis, ut in terris colendis, diversisque commercii machinationibus intendebat. Cum ergo supervenerunt ab alienis nationibus inimici, volut oves sino pastore errantes, Vos ovilia vestra deserere coegerunt: donec Romana potestas vos possessionibus vestris restituit. Eritne ergo spes vestra semper in alieno tutamine, et non instruitis manus Vestras peltis, ensibus, hastis in latrones nequaquam vobis sortiores, nisi segnitia et torpor adessetfJam taedet Romanos tam assidui itineris quo vexantur, ut pro vobis cum hostibus congrediantur. Prius omne tributum quod solvitis mittere praelegerunt, quam hoc modo diutius terra et ponto fatigari. Quod si tempore militum vostrorum fueratis vulgus, putatis idcirco a Diuiti reo by Corale
123쪽
vobis humanitatem diffugisso f Nonno hominos transverso ordine nascuntur ' Ita ut ex rustico genereturmilos, et ex milito rusticus f Miles etiam do mangone venit, et mango de milite. Hac ergo consuetudino quamvis unus ab altero procedat, non existimo eos Esse, quod ost hominis, amittere. Cum igitur sitis homines, habetoto vos ut homines, et invocate Christum, ut audaciam adhibeat, et libertatem vostram defendite. Cumquo finem dicendi fecisset, tanto murmure infremuit populus, ut ipsos subita audacia repletos diceres.s 3. GUANIUR ET MELGA BRITANNOS ITERUM INVADUNT.ΟSΤ haec Romani fortia monita formidoloso populo tradunt: exemplaria
instruendorum armorum relinquunt.
In littoro quoque Oceani, in quo naves illorum habebantur ad meridianam Plagam, quod exinde Barbari timebantur, turres per intervalla ad prospectum maris collocari praecipuit. Sed facilius est accipitrem ex milvo fieri, quam ex rustico, subito eruditum: ot qui profundam doctrinam eis diffundit, idom facit ac si margaritam inter Porcos spargeret. Νam ut valo dicto Romani
tanquam non unquam rovorsuri absceSSerunt: emerguntitorum praedicti ducos Guanius ot Μelga o navibus, quibus in Hiborniam vocii fuerant, cum ceteris turmis Scotorum, Ot. Pictorum, et cum Norwegensibus, Dacis ot ceteris quos conduxerant, oi omnem Albaniam muro tenus capessunt. Cognita etiam Romanorum reVer- Aione et reditus denegations, confidentiores solito clostructioni insulae imminent. Ad haec in Edito murorum statuuntur rustici segnes, ad pugnam inhabiles, ad fugam trementibus praecordiis inepti: qui di bus et Hoctibus Stupido sedili marcebant. Interea non cessantonomata hoStium tela, quibus miserrimum vulgus de mura S trahebatur, ot solo allidebatur. Hoc scilicet eis Di iii rod by Corale
124쪽
IIISTORI E REG. BRIT. LIB. VI.
proficiebat, immaturae mortis supplicium, qui tali funero rapiebantur: quo fratrum, pignorumque Suorum miserandas imminentesquo poenas cito exitu devitarent. Ο divinam ob praeterita scelera ultionem, ob tot belli Osorum militum per vosaniam Μaximiani absentiam : qui si in tanta calamitate adessent, non superveniSSet populus, quem non in fugam propellerent: quod manifestum fuit dum manebant. Num et longe posita regna adjiciebant potestati sum, et Britanniam cum tranquillitate possidebant. Sic est, cum regnum tutamini rusticorum relinquitur. Quid plura ' Relictis civitatibus, muroque excelso, iterum civibus fugae, iterum dispersiones desporabiliores solito, iterum ab hoste insectationes, iterum crudeliores strages accelerant: ot sicut agni a lupis, ita miseranda plebs ab inimicis discerpitur. Rursum igitur miserae reliquim mittunt epistolas ad Agitium Romanae potestatis Virum, hoc modo loquentes: AG1TIO TER CONSULI, BRITONUM GEMITUS. Et post pauca quaerentes adjiciunt: Nos mare ad Barbaros, Barbari ad mare repellunt. Interea oriuntur duo genera funct-rum : aut enim gubmergimur, aut jugulamur. V Νeo pro eis quicquam adjutorii habentes, tristes rodeunt, atque concivibus repulsam Suam denunciant.
f 4. GUETI LINEA AUXILIUM AB ALDROENO PETIT.
ΝΙΤΟ itaque consilio, transfretavit Guothelinus Londoniensis rarchiepiscopus in minorem Britanniam quae tunc Armorica sive Letavia dicebatur: ut auxilium a confratribus suis postularet. Rognabat tunc in illa Aldroenus, quartus a Conano, cui Μaximianus regnum illud donaverat, sieut jam praedictum est. Qui viso tantae reverentiae viro, illum cum honore excepit, cauSamque adventus sui inquisivit. Cui Guothelinus : Satis patet nobilitati tuae, et te in fletum moVere potest miseria, quam nos
125쪽
Britones tui passi sumus, ex quo Maximianus insulam nostram suis militibus spoliavit: istudque regnum quod possides set utinam cum diuturna pace possideas) ab ipsis inhabitari praecepit. Insurrexerunt etenim in nos,
pauperculas nominis nostri reliquias, Omnes comprovinciales insuli, ot nostram insulam omni copia divitiarum repletam evacuaverunt: ita ut universae ejusdemnationes, totius cibi baculo, excepto venatoriae artis solatio, careat: nec fuit qui obviaret, cum nullus potens, nullus bellicosus ex nostris remanserit. Nam Romani in taedium nostri vorsi sunt, oi omnino auxilium suum
negaverunt. Ab omni igitur alia spe repulsi adivimus misericordiam tuam, te implorantes, ut praesidium adhibeas, et dobitum tibi regnum a Barbarorum irruintione protegas. Quis enim alius te invito, diademato Constantini et Μaximiani debeat coronari: cum avi tui,
atque proavi ipso insigniti fuerintl Para navigium
tuum, et Voni: ceco regnum Britanniae in manus tuas
trado. Ad haec Aldroenus : Olim tempus fuit, quo
non negassom insulam Britanniae accipere, si quis eam mihi largitus fuisset: non enim existimo alteram Patriam sortiliorem fuisse, dum pace et tranquillitato frueretur. At nunc quando infortunia accesserunt, vilior facta est, et mihi et ceteris principibus odiosa.
Super omnia vero mala, potestas Romanorum in tantum nocuit, ita ut nemo stabilem dignitatem intra illam habere queat, quin servitutis jugooneratus libertatem amittat. Ruis ergo non mallet minus alibi cum libo-tate possidere, quam divitias ipsius sub jugo servitutis habere Τ Rognum istud quod nunc potestati meae subditum est, cum honoro, et Sino obsequio quod superiori impendam, poSsideo. Unum istud coloris nationibus praesero praeelegi, cum ipsum cum libertate gubernem ruttamen quoniam jus in insulam avi et atavi mei habuΟ-runt, trado tibi Constantinum fratrem meum, et duo milia militum, ut si Deus Permiserit, patriam a barbarica irruptione liborol. et sese illius diademate insigniat. Diuiti co by Corale
126쪽
Habeo namque qumdam fratrem praedicto nomine Vocatum, qui in militia ceterisque probitatibus viget: illum tibi cum praelato numiso committore non diffugiam, si placet ut recipiatur. Nam de ampliori militum numero tacendum censeo, cum Gallorum inquietudo quotidio immineat. V Vix finem dicendi fecerat, cum grates egit ei Archiepiscopus, vocatoque Constantino ei in haec verba arrisit: Christus vincit: Christus imperat: regnat Christus. Ecce rex BritannIae desertae. Adsit modo Christus: ecce defensio nostra: ecce SpeS nostra, et gaudium. Quid plura ' Paratis in littore navibus, eliguntur ex diversis regni partibus milites, et Guothesino traduntur.
l 5. CONATANTINUA, REX BRITANNIAE FACTUS, A PICTO QUODAM FRAUDE INTERFICITUR.
UΜQUΕ omnia parata fuissent, ingressi sunt mare: atque in Totonesium portum applicuerunt. Nec mora collegerunt reliquam juvontutem insulae, et cum hostibus congressi, victoriam per meritum beati viri adepti sunt. Exin confluxerunt undique Britones prius dispersi, et facta intra Silcestriam concione, erexerunt Constantinum in regem, regnique diadema capiti ejus imposuerunt. Dederunt otiam es conjugom, ex nobili Romanorum genera ortam, quam Guethelinus Archiepiscopus educa-Verat : cumque illam cognovisset, genuit ex illa tres filios: quorum nomina fuerunt, Constans, Aurelius Ambrosius, et Utherpendragon. Constantem Vero primogenitum tradidit in ecclesiam Amphibali intra Guintoniam, ut monachalem ordinem susciperet. Ceteros autem duos, Aurelium videlicet et Uther, Gueth lino nutriendos commisit. Postremo cum decem anni praeterissent, venit quidam Pictus, qui in obsequio ejus
127쪽
fuerat, et quasi secrotum colloquium habiturus, in virgulto quodam semotis cunetis eum cultro intors it.
EFUNCΤΟ igitur Constantino, fuit
inter proceres dissensio, quis in regnum sublimaretur: alii itaque acclamabant Aurolium Ambrosium, alii Ustorpen- Magonem, alii ceteros ex generatione propinquos. Denique cum nunc Sie, nunc aliter contendissent, accessit Vortegirnus consul Gemisseorum qui omni nisu in regnum anhelabat, otadivit Constantem monachum, ipsumque in haec verba allocutus est: Ecce pater tuus defunctus est, et Datres tui propter aetatem sublimari nequeunt: nec alium video in progenio tua quem populus in regem Promoveat. Si igitur consilio meo acquiescere volueris, Et meam possessionem augmentare, conVertim populum
in affectum sublimandi te in regnum, et ex tali habitu, licet ordo repugnet, te abstraham. Quod cum audisset Constans, maximo fluctuavit gaudio; et quicquid callebat ipsum velle, ei jurejurando promittebat. Cepit itaque eum Vortogimus, duxitque regiis orna- montis indutum Londonias, atque vix annuente Populo in regem erexit. Tunc dolanctus fuerat Guetholinus Archiepiscopus, nec fuit alius qui ipsum inungere praesumpsimet, quia ex monacho transserebatur. Neo tamen idcirco postposuit diadema, quod ipso Vortegirnus episcopi capiti ejus imposuit. Disi tiroo by Cooste
128쪽
ῆ 7. voRTEGIRNUE DELIBERAT, QUOMODO CONSTANTEM
tam justitiam regni V legirno commisit : et semetipsum in consilium
ejusdem tradidit, ita ut nihil absque ipsius praecepto faceret. Quippedobilitas sensus ipsius id faciebat.
Nam intra claustrum aliud quam regnum tractar didiceret. Quod cum calluisset Vortegirnus, coepit apud so deliberare, qualiter in regem sublimari posset. Nam id prius super omnia concupierat. Videbat etenim congruum tempus instaro, quo desiderium suum loriter ad offectum duci poterat. Totum namque regnum dispositioni ejus commissum fuerat, nec
Constans,i qui rex dicebatur, nisi pro umbra principis astabat. Nullius enim asperitatis, nullius justitiae
fuerat: nee a populo suo, nec a vicinis gontibus timebatur. Duo autem pueri fratres ejusdem, Uther-pondragon videlicet, atque Aurelius Ambrosius, in cunis adhuc jacentes, adhuc inhabiles orant, ut in regnum promoverentur. Praeterea infortunium illud acciderat, quod proceres regni, qui majores natu erant, defuncti fuerant, solusque Vorteirnus astutus et sapiens, magniquo consilii videbatur: ceteri autem pene omnes pueri erant ac juvenes, peremptisque in anteactis praeliis eorundem patribuS et avunculis, honoros utcunque possidebant. Haec omnia igitur comperiens Vorte rnus, moditabatur quo ingenio facilius et casidius Constantem monachum deponeret, ut in locum ipsius erunperet. Quod tandiu differre praelegit, donoo prius diversas nationes melius potestati suae et famili ritati submisisset. Coepit ergo petere thesauros regis ab ipso in custodiam, ejusque civitates cum munitionibus, dicens, quod rumor asSerebat collaterales insulanos supervenire aspectasse. Quod cum impetrasset, posuit Diuitigod by Cooste
129쪽
ubique familiares suos qui o dem urbes in fidelitate Suta servarent. Deinde praemoditatam traduionem machinans, Constantem adivit, dixitque Illi oportere
numerum familiae suae numentare, ut securrus SuPET-
Venturis hostibus resistoret. Cui Constans: Nonne omnia dispositioni tum commisi 8 Fac igitur quaecunque Volueris : ita tamen. ut in fidelitate mea permaneant. Ad haec Vortoirnus: Dictum est mihi, Pictos Velle
conducere Dacos ot Norwogenses super BOS, ut m-Imam inqui tudinem inferant: quamobreIn laudarem, et consilium saluberrimum esse censeo ut quosdam ex Pictis in curia tua retineas, qui modiatores inter te et Ceteros existunt. Nam si vorum est quod rebellare inceperint, explorabunt tibi consociorum suorum m Ginationes et versutias, quas levius Vitare Poter1S.
Ecce Occulta occulti inimici proditio. Non enim id laudabat, ut salus inde provenires Constanti: sed qu1RSciebat Pictos gentem ossa instabilem, Et ad Omnis Scelus paratam. Inebriati orgo, fiuct in iram inductI, commoveri possent facito adversus regom, ita ui sque cunctamine ipsum interficorent. Undo si id contigisSet: haberet aditum soso promovondi in rogem, ut SMP1uSuffectaverat. Directis itaquo in Scotiam nunciis, invitavit contum Pictos militost ipsosque intra fiamiliam
regis recepit. RQ optos autem honorabat super omnes,
diversisquo donariis clitabat: cibis etiam et potibus ultra modum satiabat, ita ut pro rogo illum haberent. Adorantes orgo illum por plato psallebant, dicentes zDignus est Vortoirnus imperio, lignus est SeePu Britanniae r Constans voro indignus. Ad haec Vorte-
fuisset, illos inebriavit, dixitquo se in Britannia Vellereeisdere, ut ampliores possessiones Porquireret. Dim bat intom illis id tantissum quod hahahat nom POSS.
130쪽
vero in aula potantes deseruit. Quo viso, ultra quam credi potest contristati sunt Picti, arbitrantes Verum esse quod dixerat: murmurantesque ad invicem dicebant, Ut quid monachum istum vivere permittimus fui quid non interficimus oum, ut Vorteornus regni solio potiatur Τ Quis etenim alius si in regnum sume-doret 8 dignus namque est imperio et honore, dignus etiam omni dignitate, qui nos ditare non cessat.
OST limo irrumpentes thalamum, impetum secerunt in Constantem, peremptoque illo, caput coram Vorte motulerunt. Quod cum aspexisset Vorteirnus, quasi contristatus in fletum rupit: nec unquam priuS majori gaudio fluctuaverat. Vocatis tamen civibus Londoniae nam id intra eam contigerat) jussit cunctos proditores alligari, alligatosque docollari, quia tantum socius facere praesumpserant. Fuerunt autem qui existim bant proditionem illam per Vortogirnum fuisse machinatam : Pictos vero nullatenus nisi assensu illius in spisse. Fuerunt etiam qui nihil haesitantes, ipsum a tali crimino purgabant. Ro tandem in dubio relicta, nutritores duorum fratrum, Aurelii Ambrosit, atque Uthorpendragon, diffugerunt cum eis in mInorom
Britanniam, timentes ne a Vortegimo perimerentur. Ibidom Oxcepit illos Budocius rex, et honore quo docebat educarit. Disitigod by Corale