De cantv et mvsica sacra a prima ecclesiae aetate vsqve ad praesens tempus

발행: 1774년

분량: 650페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

Variare voces suas patet potissimum, ubi discantant,' cantant inchoro plurimi simul. Est autem in vocibus oris, aut aliis melodiis ipsa phrasis elevatio , vel depressio penes acutum gravem accentum. Thesis attenditur in productione aut breviatione notularum syllabarum, O-cum. Ombinatio proportionabilis dicitur multorum ad invicem cantantium, contra cantantium consonantia. Arsis est elevatio, thesis autem depressio vocis, acutae nimirumis gravis ad propositum autem di D. p. 674,

scantus seu O puerilis, tenor gravis seu virilis. Sic ipse GERso in carmine de laude musicae Discantis mollem miserans dat gratia raucis, Stridet de in is culpa tenore Bravi. Alia est notio vocis enor in cantu, de quo AvARRus laudabilem ad ne hor. modum 6se dicit, diverstatem cautus, O tenorum psalmorum, antiphonarum, 'responsoriorum , capitulorum, Imuorum, verscularum se orationum.

XVIII. Quemadmodum vero supra notavimus AVARRU cantum Contrapum Organicum dum nomine organi medio aevo etiam discantus veniebat 'i, musicae confundere cum instrumento musico Organos ita etiam Vocem c9ntrapuu ij iijs'. ctus promiscue secundum usum sui temporis, pro simplici discantu ac probatus, cipit. Cum enim dixisset, peccare eos, Qui ut vocem suam ostentent, Di4 SI

Qui audiantur, non callentes arte, nec usu cantum, quem contrapunctum vocant, canunt illud, , ut aiunt, cantillant contra omne punctum,

omnem honam harmoniam in divinis ossiciis. aliis ridendi, aliis vero obmurmurandi ansam praebentes per consequens dantes, umentes occasionem distrahendi se ipsos, lauditores a debita attentione:

nihilominus paullo post si Contrapunctus eidem qui non turba Greg orianum, sive planum, licitus est iuxta ea, quae ipsemet IOANNEs XXII. Is postquam Vetuisset cantum organicum, in haec verba dixit Per hoc autem non intendimus prohibere, quin interdum diebus esis praecipue, sive solennibus in missis N praefatis divinis offciis aliquae consonantiae, puta octavae, quintae, quartae X huiusm0di supra cantum ecclesiasicum simplicem proferantur So. Di X supra, aliquot cantores, quia multi adeo modeste, laevo teque canunt, ut de Deo, deque hominibus bene mereantur, praesertim in urbe, aYime in capella apae, ad quam de cuiusque gentis artis musicae callentissimis, de huiusmodi callentissimis moribus probatissimi deliguntur, in tali cantu, organico utuntur, ut eum minime comprehendere videntur rationes, quibus praefatus IOANNE XXII. cantum organicum prohibuit Quae videtur ratio germana, quare in tota urbe, non obstante dicta Extravagante, usitatur cantus Organicus, qui nec a ditums

302쪽

ditum, nec intellectum verborum, quae cantantur, impedit, ut, postia quam in urbem appuli, animadverti. Istud videtur in usu esse sanctimo nialibus huius civitatis, dignis, quas universus orbis imitetur quae ad tanto maiorem devotionem Xcitant auditores, quo attentius, modestius, humilius, devotius, graUius' convenientius canunt vocibus diversis, non Corrupto , vel immutato puncto cantus Greg oriunt Nec etiam viros illaudatos dimittit AvARRus: si Quia aliquando conveniunt cantores tam modesti, tam compositi, devoti, qui cum humilitate canunt unum molietum , vel aliud quidpiam, quod non est obligatorium aut ita canunt obligatorium, ut aeque bene, vel melius audiatur, intelli gatur, moveat littera, eis sic canentibus, quam si Greg orianism, planum cantum canerent.

Ab aliis e Idem etiam ilheta I IN DAN in an lia evan . est consilium,

dit' ' musicam mi aevi sigillantis Quo in genere inquit ille Gre oriumιm,

quem dicunt, equidem excellere arbitror : quod nobile quo Sdam mussicos, isto Gallico f. Galliar dico garrritu non depravatos, non iudicasus tantum liquet, sed, sua, quae dicunt, moliet illis modulis seu fundamento ludentem, clambentemque hederam circumfuderunt, quo canticum, varia modulorum symphonia blandum, rerum verbis significatarum affectui quoque responderet Nunc cum huius rei, quae principem in musica haberet locum . ignorantia laborent plerique Omne quo suo Vocant nomine , componistae. quis huius aetatis musicam cum illa prisca componat unc enim audire est laetissimos tristissimis contaminari uasi corum modulis, contra lugubres Ecclesiae threnos laetissimo effusos motadulamine. Et infra argumentum concludens Sane ad ista lut liberes dicere liceat, quod citra prUudicium in piorum deliberationem proponimus non musicam , sed inconditam nebulonum lasciviam Xturbandam, nihil queat statui praeclarius, aut innOVari salutarius, quam a IOANNE XXII pridem ante annos 2 O. legimus constitutum Doctari S a

trum decrevit auctoritas Vide Extrav. lib. III. it. r. Quae constita tutio, sicutis aliae innumerae, non tantum prudentissime, sex functissime definita, atque praescripta nihil praeter seriam sui observantiam desita

derat ad quam si ecclesiae cantus reformetur, non est profecto , quod magnopere conquerantur adversarii hac in parte.

...1.si, Modesta etiam cumprimis est ecclesiae ac provinciae Mediolanens musi diolanensi. ca, cura potissimum Minstitutione S CAROLI Borr. qui in concilio Mediol. . V ς sic statuit In divinis officiis aut omnino in ecclesiis nec profana

303쪽

Cantus soni graves sint, pii, ac distincti domui Dei ac divinis laudibus accommodatici sinul verba intelligantur, is pietatem

auditores excitentur. 8 Servat, lic dieque ecclesia Mediolanensis praecipuam moderationem in musica Ossiciique Ambrosarii cantu plano, suavi, circumscripto. Nescio , an etiam peculiaris sit in ritu Mogarabico, quemadmodum tu unica aedicula sacra uiarubum suacta cole it Toleta; edicitur cum tono illud scium 'sacrum perpetu silvulis diebus, ut loquitur Eu . ROBLEsius , qui ordinem illiu Ossicii Gihic nuzarsthumae in prucerpsit ex libro de vita gestis tr. Ain ΕΝ IL Cardinalis. Habent f. talan. p. iidem Medibianenses Imbrosiiuni suos auctores musicos post temporari. Α 7 3

ROL Borromaei cuius praeceptis pro moderanda musica sacra etiam in musica plurium vocum obsequi semper hactenus studuerunt otaveram plures eiusmodi auctores e imprelli eorum operibus, quae servantur inhibliotheca Ambrosii sua. Tum vero etiam quotidiano usui sunt vetera mea Ietemata, cantanturque ad librum passim, in quibus singulo voces una serie sunt impressae ut etiam D. BURΝΕ in Diar. Itin mus annotavit pag. rigebu heias a. Ouae auidem sunt sine organo, etsi S CAROLUs ea non eX- cluserit ecclesiis , ubi etiam passim audiuntur Alios quoqUe cum alii P his, i, ,hhinstrumentis iam Meaeiulani audire est musicos choros. ut idem quoque uni Bacobservat P. O.

Haec de mediolanensi ecclesia De Pariseiis Ver idem refert, se in ii, bdes.st,

celebritate Corporis Chroti in principe ecclesia ad B M. V. cantum chora Galliae talem ac Mottet audisse, ad quae parCiu organo ludebatur, aut instrumen to musico, quod apud Gallos frequens est, Serpens e forma vocatum, ad cantum choralem, vel etiam musicam plurium vocum sustinendam in basias adhiberi solitum. De quibusdam aliis ecclesiis mentionem fecimus paullo ante, quae musicam respuunt. mlhelmus L IN DAN Us corruptelas muscae suae temporis gravissime incessens Unde inquit illarum magis Pano D, constantiam admiror ecclesiarum, qua istum praevidentes divini cultu si abusum , semel musicam illam horo maluerunt Xcludere , ut Traie-

si Pensis, , ut audio, Lud dunenss' Addit auctor historiae Gallio de Musica eius effectibus a ecclesiae Lud dunens Senensem Longo item tempore ecclesiam Parisensem in praecipuis etiam festis solo falso hordono v

sumsc. 78. a Cependant a France 'etant, si 'ose insiparier, eve ille clans e quinZieme Iecle, ou, comme dilaut quelque Historiens graves, 'etant corrumpue par te commerce , que es guerres de CHARI E VIII. OUI XII. FRANCO IS I. 0us doniaerendi aveo ei Ra- Iiens, ensuite a Reiu CATHERI X de Medicis , qui eloit ouveratnement Iulleune,ayant poliis forme a coia fur se mani eis res, a musique devmnt out 'un oti a lamode dans es Temples, comine sur e thea tre dans es auelles T. V. p. 4.

304쪽

21o i. IV. DISCIPLINA MUSICAE ECCLESIA sae.

sam, resumendamque statuisse n. 64. s. dum interim musica in Gallist, ex usu commercio cum Italis corrupta, in templis theatrali similis v serit. Postea tamen pag. Irio musicae in ecclesiis Galliae prospectum dicit per presbyteros , clericos, raudi puer Ox choro destinatos. Laudat BE NEDicaeus IV in epistola encyclica data ad omnes episcopos ditionis ecclessiasticae die I9. Februarii anni 7 9 Venerabilem Cardinalem TFIO-ΜΑ si uri, virum sanctae Vitae, profundae litteraturae, in materia de ritibus, quod in sua ecclesia titulari S. Martini ad montes , in die festo eiusdem Sancti , loco musicae cum instrumentis in vesperis missa cum diversis Religiosis cantu plano & chorali rem sacram egerit. Abusu vero Id Vero Curandum Omnibus pastoribus esset , ne promiscue musica in ruralibus illis etiam in locis fieret, ubi nec idonei quidem musici habentur quod et . u. obh saluberrime cautum est in synod dioecesis Gandavensis an Is 1. de is Genu.p. 6s . scio diUin C. . in hanc sententiam: Quoniam Xperientia docet, in parochialibus ecclesiis non satis dotatis introductum eum cantum , quem

discantum vocant, O stipendiorum tenuitatem non decenter ab aptis cantoribus absolvi, potius dedecorare officium divinum , quam ornare; monemus parochos, magistro fabricae, aliosque, quorum interest, ut contenti cantu quem Gr*0rianism dicimus curent illum digne per idoneos sacerdotes, aut alios clericos non dissolutae vitae peragi Id se

z. . V curasse AvΑRRU afferens Nonnunquam inquit iter faciens per alia quot vicos, seu pagos, videns canentes eos, qui neque callebant, neque sentiebant harmoniam , rogavi, me canerent Missam, aut vesperas, nisi tono plano uniformi, ne provocarent magis ad risum, levem subsannationem, quam gravem devotionem. Nunc vero denuo etiam a que etiam rogo OmneS, qui in ecclesia cantamus, cantum audimus, ut per Deum putemus, reputemus, nos id agere non debere principaliter ad lapiendam vel dandam recreationem, vel oblectationem P, sed admovendam. Vel augendam propriam, Vel alienam devotionem, animo pressius volvendo id, quod animus, vel cantari audimus, quam recitando voluerimus. Id demum probe notandum, quod laudata synodus

Gandavensis curari vult. cantum Greg orianum digne per duneos face dotes, aut alis clericos non diffsoluta vitae pera i Quis enim non rideat, dum in pagis, vicis cantus choralis peragitur per rusticos puerOS, aut etiam puella8, ad Cantum aeque ineptos, ac linguae latinae ignaros quam

insuper perinde corrupte pronuntiant, quam inconcinne cantant, ut adeo melius preces communes uni funderent clara voce, admixtis cantilenis

vulgaribus; cuiuscemodi melodiae magis sunt ad eorum captum, suntque iis assueti, aut facilius assuescendi.

XIX.

305쪽

Pos TERIORE AETATE. C. I. ΙΤ

XIX. Summe laudabilis canti una, precum ac laeditation uni scis sigii studo in lingua vernacula diu noctuque obtinet apud lassitutum mers e-

tuae adorationis S. Altaris Sacramenti; quod itu quodam lac, era L hii Germania nostra saucis abhinc raunis Ceptum ut ulterius propagaretur, ius, per me liceret, apud reliqua qua Scunque monialium congregationes, eas praecipue, quae non cum MARTHA Occupantur circa frequens ministeriuna

in institutione iuventutis, aegrotantium c ut scilicet cum In Ria sedentes circa pedes Domini optimum hanc sibi eligant partem adorandi Christum in sacra Eucharistia ubi semper ac incestanter praesens Agnus, qui occisus est, dignus est accipere honorem gloriam cum angelicis choris incessabili voce proclamantibus Sanctus 'c. a Musicam vero Monta ales nostrae in Germania ex inolito more pro aris' focis tuentur & YColunt supra modum quod iam medio saeculo XVI. institutum in monasteri Ursprin ense Sueviae Ruscuius memorat in chron Ologia monasteriorum Germaniae de MAGDALEN a monte abbatissa sic fatus Sub huius gubernatione ceperunt Oniales Urspringe PS, anno nimirum S 47. quo moniales adhuc ibi erant O. musicae figuralis studium , in quo tantum profecerunt sub Domino BLASI Hippobto, egregie docto mona- Cho , ut cum regiis etiam sel imperatoriis musicis quod pace tamen ipsarum dixerimo certare possint. Nec dum tamen profecto tunc instrumenta musica adhibita fuere, b quae nunc omnis generis in monaste briis monialium audiuntur in tympano .choro, chordis morgano, n- chordis imitantium inflatilia haud obstante, quod cantus figuratus, musca instrumentalis sacrum congregationum decretis vetita sit monialibus;

ut auctore produnt apud RODOΤ commentario in epistolam encyclicam BENEDICTI XIV. p. s. ubi etiam ex ALEXANDRI VII. constitutione an. Iss7 perhibet, quomodo moniales in urbe festiVitate sua celebrare minima, beant absque musica iXteriori, omnino adhibito tantum in chor inte- . p. r. riori cantu Gregoriano nuncupato, sive etiam figurato, quoad antiphonas Vesperarum pro currenti festo aut canticum Magnificat, pleno tamen

Laudatur apud eundem ODoΤ S.IHILIPPUS Nerius, qui Almae, Et virorum: inquith huius nostrae, urbis apostolus iure meritoque nuncla patus eius potissimum generis musicam in Oratorii fui congregatione tanta cum lauta de, tantoque cum audientium fructu e Xercitam voluit, ut nostris etiam temporibus eXperientia docti lateri debeamus, quod infirmior animus

eorum,

a Quod faciunt moniale nostrae in Bera , dum Alio pertinent ch0rifationes ac tripudia in ano singulis horis per 'urmas sibi mutuo laces nasteriis virginum vetita statutis synod. dunt, cantantes 'ingita vernacula iliges urunt. n. Is 64. T. VII. Cone Germ. p. a.

306쪽

eorurn, qui in ecclesia G. MARI E in Vasticen divinis laudibus , muscis

numeris attemperatis, intersunt, per oblectamenta aurium in affectum pistatis assurgit Accidit' id sane mihi Romae versanti, studuique allatis

mecum in patriam eius musicae Xemplis, propagare apud nos, sed Ora omni eo, quem desiderio tenebam , effectu, nimis inolita iam ac inveterata consuetudine, discrimine vero tanto maiori, quo magis musica sacra in dies a suo sancto instituto recedit, degenerat, ut iam nihil a profana, triviali, ac theatrali absit Cumque, quae componi musice solent, omnia eiuscemodi sint, via deficit ac ratio obviandi malo, quousque indiscrimina, tim quod obtinet music3 genus . in ecclesiam etiam apud coetu coen biticos admittitur. Provide congregatio Benedictina Hemetica decrevit iam an I Oa ut per musicam Missa in alia officia divina non protrahantur, nec aliae levitates exerceantur Symphoniae seu solorum instrumentorum musicorum usus interdictus sit. Vesperae δε completorium raro figurentur. Et decreto anni 736. anno II 8 denuo confirmato, ut religiosa semper modestia in choris nostris appareat, additur Unde a Ceantur cantilenae minus graves devotae, cillaeque solum adhibeantur quarum te Xtus vel ex scriptura, vel e sanctis atribus, vel denique ex piis devotisque hymnis desumti sunt, X clusis symphoniis, seu, ut Ocan Concertis nimis profanis, religiosam modestiam dedecentibus, foro magi S, qualia choro, accomodatis. laudat . Z1ΕGELBAu D in hist litter

P. II. c. a. Ord. S. BENEDICTI X BUCELIN venerabilem GREGORIu abbatem mi frei 3 p. arte em, qui instrumenta musica non a mensa tantum, sed etiam ab e

.'i' clesia proscripsit, cantumque Gres orianum mire commendabat Figuratum raro admittebat,is hunc rarissime ad organum, absque ullo ali mu- sic instrumento, quae pessime oderat, multas olim in ordines diversos distractiones, sacri rigoris .silentii relaxationes, in ipso templo levitates,1mo scurrilitates inductura praedixerat. Nec falsum fuisse augurem, addit, innumera testantur e X empla. Ipse sub Grgoriano cantu saepius, fere autem semper, dum sacris operaretur, lacrymis defluebat. A qua GREGORII abbatis, veterumque pietate non parum in monasteriis descitum

est, e quo musicorum instrumentorum concentu monachorum aure tiatillari ac recreari, non vero animi ad compunctionem AEXstimulari ceperunt Quod nisi sit ecclesias nostras prostituere, quid sit, plane ignoro. Haec P. Zig GELBΑuR Adduxerat etiam nostri . marq HERRGoΤ t stimonia ex praefatione ad veterem disciplinam monasticam. Magis si ret D et musicae Ioannes BoΝΑ , ipse etiam musicae iuvenis addictus, ut palana est ex epistola inter selectas tetristae Taurinorum n. 7 S. edita tertia.

qua demonstrandum sibi sumit, poesin musicam ab instituto monastu

307쪽

co alienas non esse; sed nihil de usu ecclesiastico, quem postea moderatum in libro de div psalmodia c. 7. generatim quidem probat. XX. Ioannes EcKius monachus Ord. S. ΒΕΝΕ DICTI saec. XV in prae omnino e fatione sic libelli de musica discantum, atque adeo musicam aliam prae xi 'λῆ ter cantum planum, a religiosi alienum asserit, allata ex Ris ΤΟΤΕ L in

Polit loco : ne harmoniam lide cantarent senes Sc. si Debet igitur inquit religiosorum cantus, qui senum nomine possunt tutelligi, cum ipsi seniorum canos habere debeant, de quibus dicitur, cani sunt sensus

hominum, nequaqum rigidus Xistere, sed modesta gravitate, loquentium more, suaviter, sine discantu lugubriter perstrepere, ut ipsis Domino cantantibus, eorum labia sine fine Xultare mereantur , praestante Domino nostro Ipsu Christo in saecula benedicto. Postea vero cap. q. de Consonantii agens: Quomodo autem inquit his consonantiis tam perfectis quam imperfectis contrapunctus fieri debeat, seu discantus, non est praesentis speculationis; quoniam Religiosos docere conamur, quorum ut senum , non est discantare, nec rigide cantare, ut vult ARIsΤΟΤ ELEsin olitica, sed lugubri voce Deo laudes persolvere, ut non tam musicare, quam gemitum facere Videantur.' Est hoc , quod supra e con-1titutionibus Carthusianorum retulimus, quia boni monachi officium est

plangere, sic cantandum Voce ut planctus, non cantu delectatio sit in o de nempe si ea cantando amputentur , quae tantum delectationem Lferunt, ut est fractio cinundati vocis 'geminatio puncti DioNusio

Carthus in traci de vita canon art. O. fractio Oci discantus est. ΗΟΜΑ Waldens contra ICLEFFUM cantu ecclesiasticos propugnans Tan De orat.

tum ut digne fiant sine dissi,nantiis, fractura dissicili. aYime autem ad ' ''

dit in monasteriis .cum vitas religi Ol1 delicato cantus cum tr1plis quadruplis resonantes non Xistimem opportunos quia infirmi non sunt, aut esse non debent, propter quo solos cantus providentur dulcis soni, ut dicit Is IDORUS. Constat, complures esse ordines religiosos ac monasticos, qui prae statutis ter cantum planum Omnem aliam muscam a suo instituto alienam esse du '' η Qx secunt. Operae igitur pretium est, subiicere hic X HOLsTENII codicis regularum editione novissima statuta a quaedam nonnullarum congregationum, aquae

a constitutiones Congregationi carualdtilens Ca loci , ubi adsint saeculares cuiusvis conditio-pit. XIX. De meiplina astendi sic statuunt: nis gradus consequenter, ut nulli li- Quoad cantum figuratum , seu musicalem Pa ceat pueros vel alios praeter nostri Ordi- tres volunt , omnino esses interdictum , non nix artem musicam docere ui autem rae- solum in chorix nostrarum ecclesiarum, ita ut lati secus egerint, vel contra meri termise- nullo pacto Permittatur i sed etiam in omnibus rint, ' careant activa voce in sequenti Capi-

308쪽

Generatim

autem quoad monachos

quae utuntur regula S. BENEDICTI , apud quas, Vcepta Germavia, vix reperias, quae musicam admittant in ecclesia. Unde Asir Lo Nius in tinere suo Germanico de templorum ornatu cultura musicae Germani,

inquit, in hoc templarum elegantia multiplici vocum S infrinnei to

rum variorum concentu pietatem Iocant, quae nos pietutis impedimenta Galli putamus. De musca musticisque instrumentis laqu0r ; nam standum Hset, ut ille ecclesarum nitor, ita apud nos teret, tit apud Helaetoso Germanos mimice amor. LM. MARTE NIL commentari in reg. S. BENED. cap. 9. de disciplia

na sustendi, ab humili prorsus simplici monachorum psallendi disci

plina alienos omnino putat omnes cantus figurato S, musicorum OceS, seu potius clamores, musicali Omnia instrumenta a quibus, addit, abh0r

ruere, quotqu0t unquam solidae pietati belliine implicitati studerunt

monachi. Subdit monasticorum nonnullorum coetuum constitutioneS,

veluti Fuliensitum in hanc sententiam si In nulla divini officii aut missa

rum parte liceat cantu figurato, aut symphoniaco, vel mussico uti, nec organis aut alio quovis genere instrumenti longis inaeque abssint haec Omnia a monasteriis nostris, nec in ea re dilpensari possit. Et monachorum Casaliuorum constitutionem, qua monachis tam organorum quanta aliorum instrumentorum musicorum pulsatio interdicitur, ita ut ne discant, nec doceant eorum sum, militer caveatur omnis canitis Muratus. Quae

quidem eadem in declarationibus .constitutionibus Congr. Casenensis, a

tulo is monachi a Patre generali, Muislatoribns gravius puniantur. Nolunt praeterea, ut in monasteriis nostris haberi possint instrumenta quaecunque musicalia, praeter organa, iis similia, vel eis deservientia. Vetant itaque laudos, citharas, ira id genus reliqua ; permittunt vero , quos dicunt Ono chordos, graves cymbalos, huiusmodi, quae minus dedecent religiosum virum. Qui vero huic constitutioni contravenire praesumpserit, ad arbitrium Praelati graviter puniatur. Omnia vero hactenus in hoc Capitulo enarrata studebunt Ρraelati inviolabiliter ab omnibus observari facere. Holu. Cod. Reg. Tom. II p. 227. Inter constitutiones Congregationis Montis Otiisti P. II cap. LXXX de musicis instrumentis ita statuit se Instrumenta musica tractare nulli concedimus , cum professionis n0strae instituto admodum contraria is re ipsa inutilia cognoscantur, quandoquidem Vacare potius orationibus, sacris litteris operam

dare nostra intersit. Verum quoniam ι fuit dissicile persuasu, illud musicum instrumentum quod monochordiam vocant aut aliqiiod instrumentum aliud , ut Ahhati loci Phahita

Tatione tamen temporum, locorum visum fuerit concedere, honeste in cellulis retinere posse concedimus , non nisi convenientibus horis contrectandum hoc etiam nemo, nisi

quantum permiserit loci Superior, praesumat. Ibid. T. V. p. IIO. Referri huc etiam meretur , etsi alterius a Benedictino ordinis , Fratrum scit Redemt. Captiv. Discalceatorum Constitui. a XI. . I. apud eundem HOLSTENIUM Totuin, Uod in officio divino, missa cantatur, sit in tono plano, a quali, gravio devoto, absque modulatione Charmonia , sub poena culpae gravis contravenienti suspensionis ab Lficio superiori permittenti. Qii autem recitantur, cum devotione dicantur,is piausatione competenti pro insumendo spatio temporis designato. Ibid. L. n. p. Is 7.

309쪽

GREGORI XIII. an. J78 approbatis, iisdem verbis leguntur , hoc addito : Et idem de cantu figurato intelligimus, videlicet, quod neque ipsi

addiscere, neque alios docere, neque extra chorum eo uti possint sine licentia superioris . . . quoniam e huiusmodi vana levitate plurimos labi vidimus in suarum perniciem animarum. Habent Casinenses singulares tonos, a Greg orianis paullulum diversos, ac praeterea cantum modulatiΟ- rem cum organo quod ipse tum Romae apud S. Paulum, cum etiam in monte Casino lusi , ac hic quidem etiam Xtra ossicium chori, concurrentibus ad audiendum monachis; demumque cum iam fessus viderer, accumri etiam magister novitiorum cum novitiis, a capite ordiri rogans Cantu eorum modulatior magno in pretio habetur in Italia. Nec tanti

musicam faciunt Itali, etsi ad eam natura cumprimis emcti. Idem de gentilibus suis Gallis testatur Lao EvE11 Lom; quod testimonium BENEDICTUS XIV in saepe laudata ancylica profert ex traci derecta ratione basiendi c.

s. art. o. p. 99.

Sic vero ille: Sordescit quippe sanctis auribus omni musici Con ob aes id centus titillatio prae hac plani cantus simplicis fallendae harmonia, si vitatem re- recta fuerit. Atque eo fit, ut relictis hodie ecclesiis collegiatis Cpa *ς'V δμ' rochialibus, tam libenteris avide concurrat populus fidelis ad ecclesias monachorum, qui magistram habentes in colendo Deo pietatem, sancte, moderate, .ut psalmistarum princeps olim diXit, sapienter psallunt, Domino suo , ut Domino meo, cum summa reverentia famulantur. Quod sane pudori debet esse ecclesiis primariis, maioribus, a quibus monachi, canendi, psallendi artem omnem ac regulam didicerunt. Singularis profecto gravitatis cum maiestate coniuncti est divini ossicii actio ad cantum planum seu simplicem, sive etiam compositum ad triadem

harmonicam, cum solemnibus praesertim cerimoniis, mapparatu sacro , silento quodammodo gresses progrediens, moderato vocis sono sese animis insinuet, unaque re Verentiae erga supremum Numen ac pietatis sensum instillet; nec distrahat mentem, is proposito, uno scilicet fine conventuum sacrorum ad rem di Vinam agendam, avocet affectum moveat, non mentem amotam emotamque reddat, nec sensus, sed cor emolliat ad devotionem. XXI. Sed frustra haec musicis nostris occinuntur, surdis ad omnia au- uscae in-ribus quidquid ratio , religio, auctoritas opponat, pergunt velut lym α' T.

phata mente, ingravescente semper malo. Id nulla ratione meliu per raruς, spicitur, atque ob oculos ponitur, quam ipsa hac narratione vel histo- Tia cantus seu musicae sacrae a prima ecclesiae aetate usque ad praesens tem-e pus,

310쪽

pus dum mente colligitur, quibus a principiis' incunabulis ad tantum excessum perfectionem licent musicae nostri temporis admiratores res deyenerit: quod nunquam tam praecipiti cursu actum est, quam ipso hoc posteriore aevo . Rarum quid erat, singulare saeculi decimo quinto, si sicubi discantus aliquis audiretur, aut e tempore additum aliud praeter organum instrumentum Unum diligentissimus Duc AN G1us stertexemplum in Glossario V. discantus fundatae solemnis missae eum cantu, discantu, se or ani sonantibus Ac paucos nota libros sis de arte discantandi, vel discantus, seu eiusmodi cantus ecclesiasticos. Hos rarissime profecto in bibliothecis Italiae, sustiae, Germaniae offendi. Unus

singularis est bibliothecae Gan-ΓIasianae OO circiter annorum, in quo ad praecipuas tantum solemnitates eiusmodi discantus molieti continentur. Ρro organo aliis instrumentis musicis nihil omnino non solum eiusdem antiquitatis, sed nec pro Xime ad nostram etatem accedentis, quoad alia pr3esertim instrumenta, reperire est ad notas musicas compositum. Iam supra lib. II. ID GERsONEM, qui ineunte saec. XV floruit, audivimus, testantem de organo traci I de canticis, hoc solum vel proecipuum retinuisse ITIII. P. II. ecclesiasticam consuetudinem musicum genus instrumenti cui viderit alia p. 6 3. quam iungi tubam, rarissime vero bombarda , seu thalernias, seu cornum usas grandes, aut parvas, vel alia si qua sunt c. Et postea tracta- Pag. 6ς 3. . tu II de Canticordo, cum notasset post dilatationem ecclesiae multam varietatem, solam psalmorum accentuationem tenuem apud aliquos, apud alios crebruna cum arte sua cantum, addit: si Fuit apud alios discantus,

addita sunt cymbala in ecclesiis bene sinantia, quae Campanas dicimus. Fuerunt apud alios Organa multarum fistularum, iunctis apud aliquos tubis ductilibus. Mentionem etiam paullo ante fecimus X Usci IoMissae, quam ob suam Vniscentiam auream P0 amus ut habet chron. Apud ZeibvlχΚ Gongu ARD Hildesheimensis, ubi etiam decantatam dicit Buscuius ab sis omnibu canonisii totius civitatis, cunctis praelatis religiosis in p. 4os. Ganis Sed an alia, quam neumatica fuerint, non addit.

8 Sic alibi mentionem facit is, aureae de B M V in Ganis, qua iis, situ per tres et quatuor 0ras impotest terminari propter caudas aBnas, quascuΠtando ci orPanistando protrahere tunc consueverunt Cardinalis Α-1ΕΤΑΝUM commentario in D. ΗΟMAM . . . I. instrument, musca non vult in ecclesia admittenda. si Tantoque magis Xcludenda sunt inquit quanto divina disciplina interior excellentior est omnibus disciplinis humanis, huiusmodi instrumenta repellentibus Et licet, per se loquendo hoc verum sit; potest tamen per accidens Olerari iam X tensia consuetudo organorum propter nimiam elongatione in hominum a divina cultu,

SEARCH

MENU NAVIGATION