De vi atque usu adiectivi praedicativi apud aevi Augustei poetas Latinos

21쪽

EX stare, iacere:

IV, 88 8 l. 89 sq. Laelim. M.): et aer j eilicet ut debet qui semper mobili e XStat. V, 1004 100 Laelim. M.), improba naucleri ratio cum

caeca iacebat. Hoc Versu, quem Lachmannus verdsioeum Sestutus ut

Spurium delevit, uti non dubito, eum adhibita Munronis emendatione is naucleri se pro navigi se illa verba Vacua mihi ab omni suspicione Videantur. Ε carmine Lucretiano tamquam e communi fonte poetae aevi Auguste usum verbi substantivi tali ratione personati repetiverunt. Itaque apud Vergilium, quem constat Saepius verba Lucretiann imitatum esse, et apud Ovidium hi versus XStant: Verg. 0rg. II, 3T: Neu Segne iaceant terrae. Ovid. Heroid. XIX XX), 10 sq.: 00 8t, mihi crede, qu0 aegra ipso nubendi tempore Saepe iace S. A. Trist. V, 2, 7. Met III, 8 interdum longa trabe recti Or XStat. Duo odices exhibent exit quod Helusius probat Utrumque cum diei potuerit. probabilius videtur Verbum X Stat, quod iterum legitur apud Ovidium: EX Ponto II, 10 46 qui semper liquidis altior exstata qui S.

Quam facile iacendi verbum eum adiectivo aliquo conte Sent, apparet ex participiis huic verbo saepe additis, quibus quamquam Sunt aliena ab hoc cloe uanien ad usum verbi illustrandum pauca Xempla dScribam. Ov. Met. I, 149 Victa iste et pieta S. VIII, 114 superata ae et Se patria). VII, 527 exitium superabat opem, quae Victa iacebat. Heinsius, qui metuit, ne hoc posterius hemistichium sit abaliena manu, non perspexit quid sibi vellet haec imagi, ab eXitio enim personat Ovidius dixit vexari, pedibus ealeari

ip80 medicos, qui eum alii antea Opem ferre non OSSent,vieti appellati sunt.

22쪽

Redeo ad vivendi verba cum adieetivis coniuncta, quae a Sermone Vulgari prosecta saepe leguntur in p0st riurum poetarum carminibus, ut apud Catullum: VIII, 10 nec mi Ser Vi V e. X, 33 sed tu Salsa male ac mole Sta Vivis. salsa Scripsi e Schraderi coniectura, cum libri nihil certi exhiberent O tulsa, G tu insula teste Baehrensio): quamquam qu0 Itali coniecerunt insulsa item non alienum videtur ab hoc loco. Invita Minerva autem a Baehrensi adiectivum mulsus in hunc versum illatum est: sed tu, utSa, mala et molesta ViViS. Supervacaneam denique esse Guarini mutationem mala pro male quam BaehrenStu ampleXUS AESt, i docent quae

Orellius ad Hor. c. I, 17, 25 adnotavit eis chraderi emend. Catuli p. 15).C. VII, 7: Quis me uno vivit felicior γHue item pertinet fragmentum quoddam Ciceronianum: Arat. D. XVI Orelli ed. 2. - Laetant Inst. I. V. c. 5 i): Malebant tenui contenti Vivere cultu. Horatius, quem Jam Benileius observavit amatorem esse adiectivorum pro adVerbii positorum es adn. ad Epist. ΙΙ, 1, 167), cum alii Verbis huic loco convenientibus tum

his SuS St. Vigere

c. III, 9 4 Persarum Vigui rege beatior. ib. V. 8 Romana Vigui clarior Ilia.

e. III, 38 Sq.: qualibet XSule in parte regnanto beati. Epist. I, 2, 10: Ut Sal Vos regnet Vi Vatque beatus. Eadem ratio valet in Verbo Xulare pro Xulem S Ses Lucilio Surpato:

Vagu e Xul et X le X. vivere: Hor. c. II, 3, 5 Seu mae Stu omni tempore ViXeri S.

c. III, 26, 1 ViX puellis nuper idoneus.

23쪽

Hor. e. III, 27, 14 et memor nostri, Galatea, i VIS. Servi II, 2, 135 Quocirca vivite forte S. Epist. I, 3, 29, Si patriae Volumus, Si nobis vivere

cari.

Ea leui huius verbi signifieati inVenitur . II, 3, 5 Serm. I, 1, 3 3, 142 4, 8 6 68 Sq. II, 2, 135 6, 96 7 8 Sq., Epist. I, 2, 10 3, 29. II, 2, 157. Serm. I, 4, 108 Sq.: NiVsem uti contentus eo quod mi ipse paraSSet: Nonne vides, Albi ut male vivat lius atqueBaius inops magnum Deumentum, ne patriam rem Perdere qui Velit . . . Iam ex Vergilio Tibullo, Propertio Ovidio quaedam profero Xempla ad hanc onSuetudinem eonfirmandum: Verg. Aen. III, 493 Vivit 1 elices. Tib. l. II, 6, 3 Sati an X in Vi VRS. Pseud0tib. III Lygdaui. 5, 31 Vivite felice memore et Vivite OStri. Prop. l. I, 16, 12 turpior et saecli vivere luxuria. II, 9, 3 Penelope poterat bis deno Salva per annos

vi Vere.

III IIJ, 32, 2 semper vive meo libera iudieio. IV), 11 46: Viximus insigne inter utramque

Semel apud Propertium locum Verbi Vi Vere verbum Spirare tenet:

nobiS. Ex vidi haec exempla mihi praesto Sunt: Am. III, 9, 37 q. si V piuS moriere liu cole aera, colentem Mors gravis a templi in cava busta trahet. Sed es Tib. l. I, 3, 25 pie dum aera colis, quibus verbis adducor ut credam. Vidium supra verba

1 Minim haerendum esse in adiectivo in Ops eum adverbio male consociato ad unius verbi Xplanationem, ritZius demonstravit ad Sall. Jug. XXXI, 2 es. Loron Z ad Plaut. Pseud. 570 Brix ad Plaut. Trin. 268.

24쪽

hsaera colere ad similitudinem cum verbi antecedentibus instituetidani cum adiecti VO ConiunXiSSe). Met. X, 56 Sq. per opaca innuba silvas i vivit. Trist. III, 4 43 sq. Vive Sine invidia, uollesque inglorius anno i Xige. Quo modo enumeraVi Versus animo repetenti non dubia apparebunt incrementa, quae ars poetarum in hoc Verborum genere Xcolendo paulatim fecerit. Unum restat de quo accuratius quaerendum Videtur: quomodo saetum sit, ut Lucretius e0ntracta illa quam Holigius dixit enuntiatione uteretur, cuius vestigia apud antiquiores poeta non Xstant,p0st eum multi preSSerunt.

Ac nescio an apud Lucretium aliquid valuerit Ennius, cuius libros ab eo diligenter lectos esse constat eis quae Vahlenus, Ilbergius docuerunt de verbis clara cluere tyab Lucretio ex Ennio repetitis, aliten, quaeSt. Ian. p. XXI Ilberg. Qu. Enni annal libri primi rgui Dis s. Bon 1852, adn. ad fr. 3). Semel ueretium in h0 dicendi genere si non imitatum esse at certe daequasse Graecum Sermonem Mun rodem0nstravit in his versibus Xplanandis: Luer. V, 101 Sq.: nee tamen hanc OSSi oculorum Subdere Visu nec incere indu manus, Via qua munita fidei proxima fert humanum in pectu templaque mentis. Hi versus manaverunt ec Empedo elis Versibus

1 Suspie0r, item Pr0pertium memorem fuisse huius constructionis Ennianae, cum scriberet El. I, 12 6 Cynthia nec nostra dulcis in

Contra Lachmannum, qui cum non intellegeret, ut ipse eonstetur, quid esset dulcis, Sonat, duleis, sonus coniecit, HertZ- bergius libr0rum scripturam defendit multis exemplis allatis, quibus illustraret suam ipsius interpretationem , , ut dulcis praedicato eodem modo additum sit, quo saepissime vetere ita dioetivis usos osse videmus, ut nostrae linguae ingenium Secutus adverbium malis.

25쪽

'uετεροις η χερσι λαβεῖν η7περ γε 1 ιεγιστλὶ Πειθους νθ ρ09γζοισιν μαξιτος εἰς φρενα ΓιICTει. 2. DE VERBIS AFFECTUUM. Altero Verb0rum genere, quod a poeti aevi Augusteiadieetivo praedicativo ornabatur, ea Verba comprehenduntur, quibus animi motus sive in laetam sive in tristem partem X primuntur quibuSeum in eodein numero habenda videntur verba laudandi, vituperandi, hilarandi, similia his enim illae animi commotiones in lucem proferuntur. Quae verba ut e reliquorum Diulti,udine Ximerem adductum me esse eonfiteor Verbis . Seysserti, qui in commentatione Supra mea norata, cum Varias quaeStiones lautinas tractaret, multis exemplis prop08itis docuit p. 8): secum affectuum verbi Similibusque lautum semper adiectivum miser, ad Verbium mi Sere nunquam coniunXiSSe. Ad hane observationem in artem et praeceptum quod dum revocandam e multis Xemplis quibus Seyssertus usus e8t, pauca elegi: Mil. l. Qua machaera misera gestit stragem facere e hostibus. I rue. I, 2, 3: horre Se mi Sera. Pseud. 784: metu mi Ser. Stieli. 349: miserae algebunt. Epid. III, 1, 1: Exspectando e Xedor mi Ser atque iX

enteror.

Augustet aevi poetae autem hac in re non modo antiquitatis memoriam diligenter amplexi sunt, sed multo latius patet apud e0s illa licentia, quam adhue in uno adiectivo is mi Ser re8peximus, cum translata sit ad magnam adiecti-Vorum copiam, quibus ad Verba amoris, odii gaudii, d0loris, laudis, vituperationis novum aliquod momentum addi Solet. Deinde quae ornamenta apta videbantur ad animi asseetum significandum, hae item pertinere facile intellegimu ad ea verba, quibus actiones quaedam illis asseetibus 2

26쪽

directae significantur e qui bii cum alia tum verba abstrahere, in Vade re, urere, pretium rependere e memoranda Sunt. - Utque accuratius haec lex in serint,ne poeti eo aevi Auguste definiri possit, variorum poetarum

Versus quOSilam enumero:

Vergil. Aen. II, 655 Rursus in arma feror mortemque

miserrim HS Opto.

I, 14 sq.: Vidi coniungere dextras i ardebant. XII, 3 ultro implacabilis ordet. Horat. Epod. XIV, 13 ureri S pSe mi Ser. Serui. I, 3, 135 Sq.: urgueri turba circum te stante miserque t rumperi S. carm. I, 15, 23 Sq.: urguent impavidi te Salaminius Teucer, te Sthenelus. I, 12, 3T q. Regulum it Scauros, gratui insigni

referam Camena. Ι, 28, 23 q. ne lare in malignu inrenne OSSibu . . .

particulam dare. I, 38 6 Sedulia curo. II, 10, 2 Sq.: neque dum procellas cautus horrescis. III, 5, 1 Sq.: si non periret immiserabili l captiva pubeS. periret scripsi contra Lachmannum et Hauptium, qui formam perire praetulerunt: Saepius enim ab Horatio in Verborum terminationibus et, at, it genuina productio, quae apud homines aevi Augustet paene omnino in oblivionem ce8Serat, restituitur. Cf. BriX prs ad Plaut. Trin. p. 18 qui illos oeos Horatianos collegit. III, 11, 46 quod Viro clemen miSero peperci. III, 21 9 Sq.: non ille, te negleget horridus III, 23, 18 Sq.: non sumptuosa blandior hostia mollivit

III, 24, 2 sublatam ex oculis quaerimus invidi. Distinctionem, quam Holderus ante adi cinVidi posuit, sustuli. III, 29, 26 urbi sollicitus times.

27쪽

XVII, 56. Serm. I, 9, 5: male salsus ridens dissimulare. Similis constructio legitur apud Tibullum l. I, 2 89: At tu, qui laetus ride mala no Stra, RVeto. Hor. Serm. I, 3, 5 Sq. acerbus disti et fugis. Seholium Pseudoacronis, quod Rei Sigius Iecutus St, acerbum praesert quae mutatio nullius pretii est. II, 3, T immeritusque laborat iratis natus paries dis atque poetiS.II, 7, 26 aut quia non firmus rectum defendis. II, 6, 29 Quid vis. 4n8ane, et qua re agis improbus urget iratis precibus. Gesuero, Hindorso, Doederlinio, qui Vocem improbus ad antecedens Verbum repetendam eSSe contenderunt, Opposita est ea distinctio, quam ipse ad exemplar editionum Hauptii Holderi expressi. Recte enim uestemannus iudieat, seri non posse quin adiectivum improbus ad verba urget iratis precibus referatur. Epist. I, 7, 2 mirari Secum tacitus es Epist. I, 6 55; I, 8, 12 I, 16, 70 I, 18, 75 A. P. 188.

Transeo ad cetero poetRS. Tibuli eleg I, 9, 37 sq. at non ego fallere oetus ciergebam humentes credulus Sque genRS.

II, 3 71 sq. 74 sq. Baehr.): tunc, quibus ad Spirabat Amor, praebebat aperte mitis in umbri s gaudia valle

III, 6, 1 Pseudotib. I Lygd. l. - Baehr.): Sollicitus

repetam tota Suspiria nocte. IV, 1, 133 q. Pseudotib. II, Paneg. Me8Sal. - .): laetior eluxit strueto Super igni acerVOS. spurior pro laetior man. 2 in Od. G.).1 Numeri sunt editionis Hauptianae.

28쪽

bae t iussu III ID, 20 1 sq. quid fles t anxia captiva tristius Andromachare IV III), 8, 5 tu vero nostros nuda in Vade capillos. Ovid. m. I, 8, 95 Securu amet nullo rivale, caveto. is meroid. XVIII XIX), 109. Ex toni III,

6, 9 Sq. II, 10 4: Ecce duas uno tempore turpis amo. III, 11, 35 Odero, Si potero si non invitus amabo. Met III, 18 auctoremque viae thoebum uae iturnus

adorat.

IX, 244 totoque libens mihi pectore grator. Fast V, 275: alia dicentem tacitus mirabar. Cum his exemplis congruerent verba Catulli in Baehrensii editione e LIV, 119: quae misera in gnata tabe deperdita leta, si ea vere Catulliana essent. Sed cum Verbum tabet citi codicibus scriptum non sit codicum enim eriptura haec St: quae misera in gnata deperdita leta ),

omnes Veritatis numero habet Versu ab Lachmanno restitutuS: is quae miSera in gnata deperdita laetabatur.

p. 351), ea nimi temere dicta sunt. Grat Cyn. 152 Sq.: sive indomitos vehementior hostis nudo Marte rem RS. 3. DE VERBIS VENIENDI ET QUIESCENDI.Venio ad tertium Verborum genus, cui adieetiva prae-

dieatum illustrantia cisti inde in , litterarum Romanarum

1 D adiectivo libens, qu0 in talibus enuntiatis pro sollemni formula habitum est inde a lauti temporibus es ori n. IV, 1 2 al.),vid adn. Oudendorpii ad uoton. Claud. p. XXVIII p. 613). - s. volens propitiu Plaut. Cui c. I l, 48 al. Liv. VII, 26, 4 et saepius.

29쪽

in tabulis tributa sunt, ad veniendi et quiescendi Verba, a quibus tota ratio horum Verborum proseeta esse et ad varia Verborum genera permanasse videtur. Cum his enim quae a Romani coniuneta habebantur adiectiva, imprimi ea, quae celeritatem, tempuS, locum, ordinem signi-seant, paulatim se insinuabant in quamvis agendi speetem. Rationem horum Verborum perspecturo mihi uesturrit

HertZbergius, quae8t. Properi. c. I 26 p. 142 qui ab his aliqua ex parte expleri diei verbi substantivi vices, velut Prop. l. II, 1, 2: Quaeritis, unde meus Veniat mollis in re liber. Nam, inquit, praedicati Vim non in verbo veniat, Sed in mollis positam esse, ablativus post praepositionem in docet, frustra a criticis tentatus. Nec tamen prorsus perinde est, ac si dixeris mollis inire est. Nam ita motus signifieatio, in qu mollities Versuum

cummaXime apparet, tolleretur.

Ea omnia recte mihi disputata videntur nisi quod ex

numero Xemplorum, quae ab illo enumerat Sunt e remo-Venda Sunt quae ad participii perseeti passivi usum praedicativum pertinent, cum per se in talibus enuntiatis haerere non oleamus, ut in his: Prop. l. I, 5, 32 non impune illa rogata Venit. III, 1, 8 exactus tenui pumice VerSUS ent. Quam bene hae explieatio cum doctrina in prima huius capitis parte exposita oneinat, facile perspicitur: itaque illam ho capite quodammodo continuabo. Neque ero alienum videtur monere, Ciceronem, qui

iectivum nullus pro adverbio non 80lum cum eundi er- bis coniunXiSSe. Ac ne quis Graeci sermonis similitudinem reputanseXiStimet, Saltem horum Verborum construeti0nem post diVulgata litterarum Graecarum studia in Romanorum armina irrepSiSSe - nam abundat sermo Graecus adiectivis

temp0ralibus, oualibus, aliis quibus huius generi Verba

30쪽

- 22 distinguebantur iam ex antiqua Romanorunt i si X- empla quaedam profern m. Atque primum quident se Osserunt verba ad Venire, egredi, redire, abire e X Silire, in Silire, confugere, praecurrere, cedere, Se corripere, opperiri, Stare, similia. Quae leguntur cum in alii Veterum poetarum VerSibus,

tum in his lautinis: Mosteli. III, 1, 46 sq. Numquam l0tuisti mihi l magis

opp0rtunu ad Venire. Hic versus rutilis ista ad defendendum Truculenti versum IV, 3 78, quem Spengelius in adn. exemplis duobus cillustravit: Sed nimium pol opportuna eapse eccam egreditur 1 0ras. Rud. IV, 3 88 tu abi tacitus tuam viam. cf. Verg. Aen. IV, 306. tacitusque mea decedere terra).Merc. I, 2, 2: Quin abi hinc dierectus tuam in pr0- vineium. cf. Capt. III, 4, 103 Cas. I, 15 Merc. IV, 4, 16 P0en I, 1, 32 Rud. IV, 4, 126. Ex his exemplis namem minime Sequitur, Versum lautinum oen. I, 2, 134, qui in omnibus editi0nibus quibus uti poteram adverbialem formam exhibet mutandum SSe: Mi Bellula hercle Ag. I dierecte in maxumam malam

crucem.

Confirmatur enim ea lecti versu Trin. 456 R. 45 Brix): Abin hinc die recte . . . Cas. ΙΙΙ, 5, 8: Num quid ist quod huc timida atque exanimata exiluit 0ras cf. Rud. II, 3, 36. Mosteli. V, 2, 14 Sed tu istuc quid confugisti in aram hanc inscitissumus γ

2 Alterum supra attuli: 0steti. III, 1, 47 alterum Rud. III, b, 233, in quo adiectivum cum verbo substantivo positum est, SuperVacaneum Nidetur , , mihi opportuna hic esset. J