De vi atque usu adiectivi praedicativi apud aevi Augustei poetas Latinos

31쪽

- 23 Cum itfehelius ad h. L apte inspici iubeat Benileianam adn0tationem admor Epist. II, 1, 167, in qua adiectivum in se itus pro adverbio inscite interdum a poetis p08itum esse quibusdam exemplis demonstratur imprimis Plauti 8s. Trucul. I, 1 Bacch. IV, O , non est cur formam in Sei-

praecucurri.

Merc. III, 4, 15 Tristis cedit. Mil. IV, 4, 2 hilarus X it. Epid. IV, 2, 13 Quid stas stupida γPsevd. I, 3, 4 Inani cedis dicta n011 Sonant. Quibus versibus Plautinis addendi sunt hi Terentiani: Heautontim. I, 1, 8 Ita corripuit derepente tacitus sese ad filiam. Eun. IV, 6, 16 Odio S eeSSRS. EX fragmentis tragicorum, comicorum. Livii Andronici, Ennii, Lucilii secedunt ad illa verba haec:

Se r0ripere, Vagare, intro currere, incedere, tr nn Silare, e Stigare, Olare, e cohibere:

L. Attius, Ter. V - 45 in medium proripit e Se

M. Pacuv. Med. VII 225J Quid tandem ubi ea est 3 quod reeeptast Exul in uerta vagat. Ribbeckio, qui eum traditam formam incerta, b mutati0nibus V0ssii, B0thii hineerta an incertan ), Bergilii

hincerto se tutaretur, de hoc versu bene meritus St, Stipulari dubito in eo quod illam solutam omisso nomine Via explieat. Suspic0 enim neque vero pro certo affirmare ausim, hanc formam 110minativum Singulari repraeSentare, cuius extremam litteram a lim productam fuiSSe conStat. Quae quidem Suspicio mota est apud me versibus duobus illis Ennii, qui hanc quantitatem exhibent: nam cum Ennio

1 Berghi emendatio apud Lorengium , , inanis caedis dicta 110 sonant mnino ferri nequit, cum adiectivum inanis a cae-dondi verbo abhorreat.

32쪽

Paeuvius cognatione et usu familiaritatis adeo ei iuncius iniit, ut exemplar illius poetae apud uno multum valere deberet. s. Corssent Aussprache nil oculismus d. at Vol. II. p. 450. Iam commemorandi sunt quidam Ver8us comicorum:

intro currim HS.

Caecit Stat ine sab. XXIII 271 - 72) si quassante capite tristes incedunt. S. Turpil. Hetaer. I 75): rus stupidus adstat. Trabea incert. ab. I, 3 - 4, de inprovis, Chrysis ubi

me aspexerit, alacris obviam mihi veniet. L. Afran. Cicenar. I 20 Rib.): Sexte o frater mi, salve:

Enniani versus hi mihi occurrerunt: Annal. VI, 14 208 V.): mente rectae quae Stare solebant. I, 19 21) transnavit cita per teneras caliginis auras. I, 34 41 sq.): P08tilla, germana soror, errare videbar tardaque e Stigare. Atham. 115 sq. abl. 110 sq. Rib.) ignotus iuvenum coetus alterna vice inibat alacris. epigramm. 4 V. Volito ViVUS per ora Virum. s. iv Andronio Odyss. XXXIV fr. 45): ex eo. Ottomari Guentheri, ster Progr. d. Frdr. Milli. Gymnas. g. reissen-berii P. 1864J:Α celer hasta volans per - rumpit pector ferro. Agmen antiquorum poetarum Lucilium claudere Volo:

tur ire. Lucreti illud verborum genus his maxime VerbiSauctum et amplificatum est: fluctuare, palari, re Vi Sere, dissultare: V, 261 Sq. rumore novo mare. flumina. sente i semperabundare et latices manare perenni S. VI, 366 sq. ut discordi sit rerum magnoque tumultu ignibus et ventis furibundus fluctuet aether.

33쪽

etis in umbriS. II 692 non quo multa parum communi littera currat.

III, 566 sq. 568, 9 Lachim. M.): ne magnis intervallis primordia possunt i libera di Ssultare. . . VI, 1194 119 Laelim.) nec mimi rigidi post artu8

morte astebant. Qui versus a Lachmanno in integrum re Stitutus St, cum quae tradita sunt verba, rigida post artus morte iacebant , Sententiam non Xplerent.

IV, 12 5 14 Laelim. M.): normaque si fallax rectis regionibus X it. IV, 1095 sq. 110 Laelim. M.): nec manibus quicquam teneris abradere membris i possunt errantes incerti

corp0re toto. I, 20 sq. nam Orpora Sunt et inane, haec in qu sita sunt et qua di Versa mo Ventur. s. I, 28

II, 247 III, 105. V, 30 632 Laelim.): neeidiore etenim quant iam turbine fertur j inferior quam Sol. Colore Lucretiano, qui interdum manifesto deprehenditur in M. Manilii astronomic0n libris, etiam hi Versus sudati videntur:

astronom. I, 504 sq. Ille e diverso Vertentem surgere contra j ob ViUS. II, 13 sq. Sed s0lus neu veluti vectatus in orbe Hiberagam cur Su non Oeeursantibus ullis. 415 adversi volitant, sed amant communia iura. es II, 20: Quin adversa meant.)1 Cf. Manil. Astr0n I, 485 sq. Atque ipsum Ase deum, nec forte c0iss magistra it voluit cr0di, qui primus m0enia mundi i 80minibus struxit minimis in quo illa resolvit Lucr de nat. 0r. I, 7 Sq.: extra r0cessit longe flammantia moenia mundi. - Manilii verba quae exstantes, 448 , caeli fulgentia templa nescio an p0tius ad Ennii , caeli caerula templa annal. 50 V. - quam ad Lucretium, qui item n0mini , templum favet, referenda int.

34쪽

atque ferarum. - 14 Ne vagus ignoti signorum partibu erre S.

III, 17; Luna dabit men808 peragit quod Inen Strua

cur Sum.

cf. III, 180. V, 164, 20 accepta Jacobi coniectura), 352,

471, 678. In Vergilii carminibus multa huius generis exempla inveni: e quibus quae memorata dignissima videbantur Subsequuntur: Georg. I, 238 8 . et via secta per ambas oblicus qua Se ignorum Verteret ordo. II, 1 q. cultuque frequenti l in quascunque Voces artis haud tarda Sequentur. III, 24 sq. empore mom alio catulorum oblita leaena Sae Vior erraVit eampi S.

Aen. I, 503 Talis erat Dido, talem se laeta ferebat. II, 26 8 1 empus erat, quo prima quies hortalibus aegris cincipit, et dono divom grati Ssima Serpit. III, 37 sq. quo tutior h0spita lustre t aequ0ra. IV, 14 sq. haud illo segnior ibat Aeneas. V, 162 Quo tantum mihi dexter abis γVI, 25 Evaditque celer ripam irremeabilis undae.

VIII, 5 quocumque Solo pulcherrim HS Xi S. In Horatii carminibus quam saepe ho dicendi genus inveniatur paucis versibus potius adumbrare quam accurate demonstrare licet: c. I, 19, 16 mactata veniet lenior hostia. c. I, 38, 3 - 4, Mitte Sestiari, rosa quo locorum is era

m oretur.

c. II, 14, 1 - 2: Eheu, fugae es, Postume, Postume Ga buntur anni. s. piSt. I, 2, 2. c. IV, 4, 65 merSe profundo, pulchrior Venit. cf. c. II, 8 6 q. c. III, 7, 27 Nec quisquam citus aeque t Tusco de natat

a Deo.

c. IV, 5 P 8 gratior it dies t et 80les melius nitent.

35쪽

EX hoc Versu perspicitur, tundi verbo indiectivum, nitendi verbo adverbium magis accommodatum SSe.

Ep0d XI 15 sq. Mu0dsi meis in aestuet praecordiis libera bili S. Serm. II, 6, 98 domo levis exsilit. II, 7, 4: Iam vaga pro Sili et frenis natura remotis. Ex C. Valgi Rufi arminibus hic versus Servatus est Sehol. Veron ad Verg. Ecl. 7, 22 - Unger, de C. Valgii Rufi poematis p. 7): Solet numeros dicere, Cinna, tuos, i dulcior ut numquam Pylii profluxerit ore t Nestoris trad Pylio, emend. Unge . Catullus, qui raro adhibuit adiectiva praedieativa, nulla praebet exempla ad Veniendi Verba pertinentia, quae

morem poetarum elegiaeorum Xeedant. Itaque exemplae Catullo excerpta propter Ommunem et Strueturae grammaticae et oloris poetiei rati0nem eum Versibus Tibulli, Pr0 pertii, Ovidii commixta et consociata proponere institui: utque ea fauilius pereenSeri 90SSint, eo Variorum poetarum Versus, qui unum atque idem Verbum continent, c0niunet0S ODRm:

S. Peragere.

Catuli. XVII, 4: Ne supinu ent. LXIII, 30 Viridem citus adit Idam chorus. cf. V. 4 et v. et III, 562. Tib. l. I, 2, 29 q. BaehrenS. I, 2, 27 Laelim.): Quisquis amore tenetur, eat tu tu Sque R erque qualibet.

Tib. l. II, 5, 2 omine quo felix et acer annu eat. Baehrensius eum cod. G ea Scripsit, quod ipSe 0mpr0b0. Codd. . . erit. es. v. Fast. I, 188 EL peragat coeptum dulcis ut annus iter.

36쪽

rate S.

iret equus. Huius Versus praedicato, ex quo paene exstincta Videtur eundi notio Propertiana illa licentia, quam ut supra dixi HertZbergius observavit, confirmatur. Ad eandem normam aestimandus est versus El. II, 7, 15, in quo ut corrupt0Ηauptius obelum ante Vera posuit: quod si vera meae comitarent castra puellae. I, 4, 10 Inferior dur iudice turpis eat. es. v. ari amat. I, 7, 70, Nili ad lamplexus inse

Prop. El. II, 1, 31 sq. Nilum, cum tractus in urbem l septem captivis debilis ibat aquis.

III II), 19, 21 sq.: non tamen ut Vasto auSim temptare leones aut celer agreStes comminus ire SueS. IV III), 12, 19 Sed securu QRS. Ovid. amores II, 7, 15 sq.: Aspice, ut auritu miSerandae sortis asellus i Adsiduo domitus Verbere lentus eat. ΙΙΙ, 6, 20 Sic aeternu QRS. III, 6, 9 Damnosus pecori curris, damnosior agris.

III, 9, 9 Aspide demissis ut eat miserabilis alis. Heroid. XIII, 99 de nave novissimus X i. sinet. II, 115 XI 296. II, 409 dum redit itque frequens. HV, 479. II 696. III 571 ab obiee saevior ibat i s. Prop. El. I, 18, 14. VII 776 sq. non ocior illo hasta, nec exutae cont0rto Verbere glandes, i nec Gortyniaco calamus levis exit

ab arcu.

VIII, 20 sq. ne, si demissior ibis, unda graVet pennas, Si celsior ignis adurat. Fast. IV, 330 unde sinister abit.

37쪽

lV, 19 SOSpe en S. V 6 sq. Et medius iuvenum non indignantibus ipsis ibat, et interior, Si come Unu erat. V 470 sub terra Sanguinolentu en S. Trist. I, 8, 5 Ouinia naturae praepostera legibus ibunt. III, 12, 3 sq. Rarus iij Italia uantum mare ma Vita transit: litora rarus in hae portubus orba Venit. es. Trist. IV, 7, 24 e Ponto IV, 10 44. V, 1, 14 Esseio, tacitum ne mihi funus eat. es. Trist. V, 12, 26 EX Ponto IV 10 34. Grat Cyn. 123 ne te V Vulnu eat.

by Ventro, pervenire. linquere, ferri, cadere, Se referre reverti, procedere, Melabi ruere ambulare, vagari. errare. fluere, Gurgere.

Catuli. XLV, 7 Caesio veniam ob Vius leoni. es v. Fast. I, 500 meroid. VI, 3. VIII. T; et XV. T30. - Ar amat. II, 5T: ego praevius ibo es et X l. 65. LXI. 8 sq. laetus hue i huc Veni. es Prop. l. I, 11, 2o, v. Heroid. XII, 5b, et VII, 487, Fast V, 78 Trist. I, 5, b. Cat. LXIV, 10 sq. illa proeli radicibus e Xturbata pronae adit. et Tib. l. IV, 10, 2 Pseudotib. IV, 4, 2); v. et Ι, 508;XΙl 361. Ex te Arat hic Versus relictus St: 230, relli . d.): Si malunt errare Ungue ter Dubila eaeli seli stellae). Grat Cyn. 115 sq. sed lubricus errat mos.cs. v. Fast. III, 111 sq. es Libera turrebant et inobser-

Idem conserendus is in Fast. I, 22 VI, 64T, Trist. IV, 2, 59. Tibuli. El. I, 7, 4 Candidior semper in Ddidiorque Veni.

38쪽

es II, 5 7 Ov. rist. II, 142 V, 5, 14. Tib. II, 9, 1 sera, tamen tacitis poena venit pedibus es. Prop. l. II, 4 5. v. e I MD V, 8, 1 sq. Tib. l. II, 3, 41 Ors propiorque venit. l cis Tib. El. IV, 1, 159. Prop. El. ΙΙ, 4, 8 P0st venit lassueto mi ollis indarva iugo.

II, 34, 81 Non tamen haec ulli venient ingrata legenti. V IV), 11 17 Immatura, licet, tamen huc non OX in

Veni.

III II), 31, 1 Quaeris, cur veniam tibi tardior. cf. Ovid. Fast. III, 350. Ibis 132. OV id ars amat. III, 674 irona venit cupidis in sua vota fideS. Met II, 838 solitoque celer delabere cursu. s. IX, 765. VII, 99 laetusque in tecta reces Sit. Qui versus teste Haupti refert Apollonii verba Argon.

Ov. et VII, 647 sq. ecce Venit Telam0m properuS, foribusque reclusis i dixit. Heinsius probat lectionem a codd. 0vaniensi et altero xvisilento exhibitam ecce meus elamon quasi

coneinniorem nec inVenustam, ut Verbum venit subintellegatur id quod teste alini etialia Bothius praefert, qui

tamen non subintellegit eum Hein si Venit, sed ecce refert ad dixit Leetionem illorum duorum odieum per Ver Samesse eo comprobatur quod adiecti Vum properus nunquam eum dicendi verbo coniunctum habetur. Met VII, 70 effugit et celeri non segnior alite ludit. Helasius paustorum librorum fide nisus, in quibus non sequius legitur, non secius Scripsit qua coniectura imminuitur vis Sententiae. Celeritatem fugae enim eleritati alitis non cedere ille contendit. Qu0 vero a huius posuit non Segniu plane reiciendum est, cum ludendi verbum hoc loco ita ad notionem Verborum veniendi aceedat, ut adiectivum ei tribuendum Videatur.

39쪽

III, 25, Languida tonsurgit nec rassit, iuri languida Surgat. III, 643 sq. velox humili Super arva fenestra i se iacit EX Ponto I, 1, 20 musaque ad invitos ossi ei Osa Venit.

chmaerere, Iedere. iacere:

Paene uini similitudine ea re sed tamen ad quieseendi Verba prope meeedit quod in Ov. et XII v. 70 legitur

haerendi Verbum adiectivo ornatum: et quae levis haeserat alae, corporis affixi pressa est gravitate Sagitta. cis Tib. El. I, 10 57 sq. At laseivus Amor rixae mala Verba ministrat, i inter et iratum lentus uti Umque Sedet.

Prop. l. I, 3, 1 Sq.: Qualis Thesea iacuit edente carina languida desertis Gnosia litoribus.

En mediocrem collectionem Verborum, quae pr0pter notionis similitudinem a variis poetis Latinis ad eandem regulam directa sunt quae regula in eo versatur quod poetae illi inde ab antiquissima aetate, cum eundi Verbis uterentur, non Solum ut procedendi modum aesturatius describerent ad adiectiva confugiebant, sed etiam animum eius qui proficiscebatur eiusmodi nominibus verbo adiuuetis designabant. Atque hoc aliqua ex parte saetum videtur propter infirmam illam eondistionem horum Verborum, cum e nile X terna res tantum spectarent et parum apta haberentur ad hominis eive naturam legentibus proponendam. X UOfit ut desideretur notionis quoddam supplementum attributi-Vum, quod Verborum elegantiae Succurreret auribusque grave quiddam instulearet. Hoc munere quae fungerentur ptissima videbantur ea adiectivorum genera, de quibus in eapitibus proXimi disseram.

40쪽

1. D ADIECTIVIS LOCI TEMP0RIS, NUMERI. Ut his adiectivis augendis et excolendis inservirent Auguste aevi 0etae Latini sine dubio essectum est assidua Graecorum poetarum lectione. Etenim si in huius generis voeabulis percensendi adiectiva illa pervulgata excipiamus, quae omnibus litterarum Romana ruin aetatibus communia sunt, concedere debemUS, in comicorum fabulis fere nullam sententiam legi, in qua illud , quod rei quae agitur tribuendum erat, ad agenten transferatur. Itaque eum non ita omnino ab antiqui R0manorum p0etis pendere posteriores putem, ut admittere dubitem ad haec adiectiva explananda quod uiuiti viri docti de universis adiectivis praedieativis falso suspicati Sunt, memoriam renovare mihi liceat versuum illorum Manilii, qui mire coneinunt eum quibusdam versibus Ovidianis ab Arnoldio . l. allatis :

omnis posteritas latistes in carmina duxit. Homerici autem sermoni imitatores fuisse poeta Romanos inde ab Livii Andronici temporibus constat. Atque praeter ea elocutione Graecas, quarum Vechnero . . mentio facta St, alia quasdam partim X Homericis carminibus excerptas partim ab eius imitatoribus repetitas itemque digna quae in comparationem Oeentur Latinis praemitto: Hom. 530 υ cxjoio ι θ 0ρ δεχθέντες. es. Matthiae, gramm graec. . 34).

1 Am. III, 9, 25 sq.: Adice Maeoniden, a quo ceu fonte perenni Vatum ieriis ora rigantur aquiS.