장음표시 사용
101쪽
soci DE AUGURIIS domo flagratus est. Phavorinus,Gellius, Boetius, de alii plurimi,tum Peripatetici, tum Platonici,non solum has uanitates contempserunt, sed acerrimis argumentis reprobauerunt. Quare argumenta,Obsem uationes Z quibus confutantur supersti'tiosa auguria,primo nobis dissereda su nt. Deinde exponendum quibus auguriis fides praestanda sit, quibus uero non ,aut usquequo eis credendusit,initio nobis suprato a nostra obseruatione
Obseruatio autoris,qua reprobantur
E T chm nulla alia ratione reprobari
possint efficatius,ea quorum fide ab obseruationibus suscepta est, huiusmodi uanitates obseruationibus reprobadae sute quibus in mentibus hominum Iocum habueruli Quia enim M. Marcello cum periit ab Annibale, caput iecoris defuit,et C.Matio cum imolaret Uticae,&C. Principi talendis Ianuariis cum iniret consulaptum, quo tuterfectus est. Clau disca succeselati eius quo mese intereptus est .Veneno
102쪽
Pyrrho regi quo die periit praecisa hostiam
Capita etiam fuerunt, ideo extis fidem tri buerunt. Diuo etiam Augusto Spoletis ascrificanti primo potestatis su te die uictimarum iecinora replicata intrinsecus ab una fibra reperta su nt. Respon m ms duplicaturum intra annum imperium. Gemina item Diuo Augusto apparuere iecinora, quo die apud Actium uicit. Ex iis igitur, ares similibus obseruationibus fometum
insaniae tantorum uiroru emersit, quod tot ac maioribus pluribus u obseruatiaonibus factis reprobatur. CL Mutius Scaestiola inter primarios omnium artatu ui ros augureminentissimus,cum inteplo
Vesta, quo nihil in urbe Roma habitum est sanctius,ara ipsam amplecteretur, a Syblae carnificibus praeter opinionem, quam ipse de suis auguriis habebat, interfectus
est. Nero quoq; cu omnibus uanitatibus per quas futura praedicuntur, nimiu haereret, nunquam tutus fuit a fine, quem non sperabat per auguria, quibus confidebat. Possem infinita exempla inducere eoru m
103쪽
o DE AUGURIIS Romanorum qui his uanitatibus inhaeserunt, quorum actiones fines s non euepluru n t, u t per a ugu ria a vati b u s m it i n terra pretatum, sed bona fronte supersedeo. Et ea aggrediamur quae a nobis sunt obser uata in iuuenta enim, quae aetas est curiosssissima, tabellas Omnes quas annotaui in v s, d iligen ii sit me perq u i siti im v s, u i ta phellam de sternu tam e n iis, & tabellam de saltibus, caeteras s Omnes,& eas pleru m falsassieperi mus, perraro au te ueraS. Otaceratio docet significationes eorum augurisorum, quae in illis scribuntur, casu eueniste,qui est de contingenti raro. Sternutameta, saltus, reSU naturales, quas propriis naturis creditum est ferre nobis auguria, fusi perstitiosa sunt& uanam os enim, cu illa saepissime obseruaremus, nunquam ali
quid ueri inuenimus. Obseruationes Plutarchi Cheronari, qui per situs auguria de
finiuita non modo uanae sunt, uerum etiam fabuloste, nos enim cu non semel illas experiremur, nullas ueras inuenimus
xl I illa: superstitioes,quibus iuniores au/gures
104쪽
LIBER I royagia res auguria determi n a u em nt, ridiculae cunt, cum nec ipsi, nec nos, unam comperimus vera. Obseruationes Plinii,non uar laetantu, sed similes insomniis sunt, quae motu humo tu imaginariae uirtuti repletea sentatur. Astrono naicae obseruationes etiaa falice sui, quas omes cu nos omni diligestia co siderarem v s, sta perstitiosas, ac uanas sicuti caeterasi uenimus.Superstitiones Romanorii nulla habent ratione, sed merula sacerdotibus inuetae, ut per illas uiueret, hominu enim genus,ut Arist inquit, artibusae rationibus uiuit. Si igitur obseruationib u s in ta iten d ii est, nos testa m v r in v liis t poribus ea obseruasse, quae scripsimus nishils ueri reperisse, si quid tame ueri reperinitas in hoc libro .ii. exponemus. Verum quia aliquis negare posset obseruationes nostras, asseredo uel non debite, uel non suis temporibus, uel non requistis omni/hus esse factas, ideo post ii uiusmodi obseruationes ad rationes accedendu est,
quibus doctissimi uiri has iras
105쪽
Argumentum Peripateticorum quo
reprobantur auguria.IN surgamus igitur primo contra husiusmodi augurales superstitiones, argu mentis Peripateticorum, nam si auguaria futura enuntiant, aut quia illoru causssae, a ut q u ia effectu s eoru na su n t. Sed concstat nec ca usas, nec effectu s a uguria futurorum esse, non igitur auguria futura prae dicunt, nisi temere, videmus enim medicum ex effectibus futura praedicere Astronomu uero per stellas, quae effectuu sublimariu causae sui. At cum auguria effectus iam futuroru causae non sint,nec illorum effectus, iure sit, ut temere per auguria futura praedicantur. Accedit ad haec quod in somnium non magis rei futurae causa est, quam augurium, utrus enim ad effectu futuru per accidens com paratu r. Sed secus dum Arist de somno, insomnium rei fu turae per accidens causa est, accidit enim me somniante, Platone uenire ad me, ut Plato ueniat, ueluti accidit me exeunte domum, ut coruscatio fiat, non enim cor ruscatio
106쪽
LIBERII, rogruscationis exitus a domo causa aut effectus est. Ad haec imaginatio,qua imaginotamicum uenire, non magis causa, aut efffectus est, ut amicus ueniat, qua cantus comicis effectus, aut causa est, ut hostis ueniat. Viri senim ad ultus connexclio est accidentaria, ae fortuita, quare si me imaginante amicum uenire, casu amicus uenit, ita cornice cantante,casu hostis a cidit. A ugu ria igitu r per accidens praedicrare uidentur futura, ueluti, ut Arist inquit, somnia ipsa. Euasio quorundam insinorum.
Evadunt uero quidam insani ab his s
tationibus dicentes auguria, ut au guria casu praedicere futura,sed ut auguria facta su b tali Lunae motu uel tali,per semptura praedicere, quoniam licet auguria, ut auguria nec causae, nec effectus futurorusint, tamen auguria ut facta sub hoc aut illo Lunae decursu, futuroru coeffectus,
quatenus augurium ipsum sub hac uel il la Luna factu, et futuri ipsi effectus, quos portendit, ab eadem causa sunt, ut ab eo
107쪽
os DE A vGvRtas dem Lunae decursu, ueluti licet urina thnea, nec causa nec effectus sit labris colericae, quia tam e ignea ipsa uti na, & febris colerica ab eadem causa sunt, ut ab humo recolerico, ideo ignea ipsa utina porteiadit febre colerica, dc e conuerso febris coletica ignea ipsam utinam.
SEd haec euasio friuola uidetur, nam
sic potetimus omne superstitiosam diuinationem probare, dicere enim Ceo mantiam Pyromantiam, & caeteras tales esse ueras, quoniam licet puncta sic figurata nec effectus nec causaestat futurorum, ut puncta sic figurata,tamen proiecta sub hac uel illa Luna erunt coeffectus futuro rum, eadem ratione Sc sortes efficatia hasbebunt, quoniam semper dicerem, resinon causae aut effectus sint futuroru, egetamen coeffectus ab eadem Luna euenienses. At constat sortes ab omnibus esse reprobatas, cu temere et non per se futuria praedicant.
108쪽
Argumentum Diui Thomae quo aiax'ria et sortes refutantum
Auguria dc sortes, caetera diuinato tia sectissimus Doctor Thomas pera pulchre reprobauit eo libello quem de sor
tibus in scri psit argu mentatur en im: maiorem connexionem habent stellae cum actibus humanis, qui ab intellectu dc uolunatare nostra proficiscuntur, quam auguria, sed ex stellis non proficiscuntur humani actus, nisi contingenter, temeres, igitur non possut praedici actus humani per aura guria, quae cum illis actibus connexione contingentem habent, quod autem ex ipsis stellis humani actus necessario no eue niant, testis est Ptolemaeus, qui sapientem stellas exu perare affirmat, de libro centum enutiato tu, & prooemio Apotelasmatu. Quare nec ex auguriis humani actus, nee ut a causis, nec ut a signis necessirio proficiscuntur.
109쪽
, DE AUGURIIS Phmorini argumentum aduersus auguria at Plinii. FHauorinus uero fidem non essedi uinaculis adhibenda apud Gellium hoc pacto argumetatur,aut enim inquit, aduersa uentura dicunt, aut prospera, si prospera, de fallun in iser fies frustra expecta do, si felicia promittunt ea quae uentura sunt, expectatio te spei suspensum fatiga, bit,ae futurum gaudii fructu spes tibi iam destorauerit, si aduersa dicant, mentianru r,miset fias frustra timendo, si non mentiantur, iam inde ex animo miser fias,an tequam e iacto fias. Insuper, ut Plinius in quit, nec liberi nec ingenui hominis est uaticiniorum suspitionibus addici,aut superstitionibus diuinatorum sollicitari. Vndeae in sacris historiis monitum est a domino, non esse uestrum noscere tepoam, uel momenta, quae pater posuit in sua potestate, nec iniuria quidem, nam si alio qua fututa necessarium fuerit noscere pro publico bono generis humani, aut pio priuato alicuius personae, ham diuino nu
110쪽
Prima dilucidatio de auguriis.
SEd quoniam, ut Arist. inquit lib. de
somno, nihil apud gentes famigerastum, ac probabile omni ex parte falsae est habendu, ideo sic de auguriis dici potest, quemadmodum de insomniis opinatur Atisti quod scilicet auguria alia diuina,
alia naturalia,alia uero casu ac temere sit. diuina apud Romanos, Graecosq; ipsos plurima fuerunt, ut Canem allocutum fuisse, & Serpentem latrasse, cu pulsus esset a regno Tarquinius. Et Bouem ut prosditur ueterii monumentis locutum esse. Praeterea arbores, ut.C. Epidius inquit, furiisse locutas, pauloante mortem Caesaris. Equorum armenta comperta sunt pabulo abstinere, ubertim I flere an te mortem Caligulae. Simulacrum Iouis Olympiae tantum cachinnum repente edidit, ut mach in is tabefactis, opifices diffugerint M. Lepido &.O, Catulo Consu. in uilla Galerii locutus est Gallus. C. Volumnio metuio Sulpiuo conss,Bos mugitu inhumanu