장음표시 사용
201쪽
QUAEST. XIII CAPUT I. IOIR. I. Mandalum ita definiri potest: Confractus quo quis
grialuito, et in grationi IIIerius mequi suscipit citiquam rem honesiam. Dicitur gratullo; nam Si quis mercede operam suam alteri praestet, non est mandalum. Sed locatior lv. I. st. mandati . Additur, aliquiam rem honestam: nam de re turpi nec dari. nec accipi potest mandatum. Iloc autem mandatum vel expresse fieri potest . ut si quis alteri dicat: Nolo. miando etc. vel lacile, ut Si quis sciens et tacens per-millat alteri suum negocium gerere: lv. Ovi pialitvr g mian
P. 3. lib. s. cci . i. de montat. q. a. 'n. II. Si mandalarius in exequendo mandalo aliquod damnum pallatur. quod praevideri potuit et cogitari. compensandum est a mandatale: Ieg. Amennius p. de negot. g St. nam non censetur velle gratuito alteri operam suam Praestare cum damno . secus si accidat ex casu fortuito, qui non potuerit praevideri: nam proprie non evenit tunc ratione mandali. Mullo magis non sunt compensanda damna
iis, qui stipendio conducti aliquid praestant, ex quo ipsis
damnum evenit, ut sunt milites . et alii operarii et vel si aliquid praestent causa pietatis et cognationis: nam tunc, si damnum pallantur . non mandalo. Sed pietati. Et cognationi tribuendum est. Giribald. tr. a. c. 23. diab. E. D. I.
II. III. Cum mandatarius suscipiat aliquid gerere gratuito, et in gratiam solius mandantis. tenetur solum de dolo et culpa lata, hoc est. non tenetur nisi ad eam diligentiam. quam communiter adhibere solent homines diligentes. Teneretur vero ad omnem majorem diligentiam . si ita expresse convenisset cum mandante, vel si se sponte ad exequendum mandatum obtulisset: censetur etenim tunc tacite Promisisse omnem diligentiam, quando mandans alium eligere volebat. Agor. P. S. lib. s. cv. 6. q. I. Filii uc. triaci.
R. IV. Obligationes mandatarii sunt nil sacere contra . vel praeter formam mandati . si aliquid illi praescriptum fuerit sub certa forma : nam alias agendo . gerit quod ipse vult. non quod mandans: Ieg. Diligenter st. mandati . Si vero illi impositum fuerit aliquod neg actum , non exprimendo modum, quo gerendum est, vel pretium, quod in eo insumere debet. tunc negocium intelligitur commissum prudentiae mandalarii. Advertendum etiam, quod si mandans praescripsit aliquid lanii vendendum, mandalum intelligi -
202쪽
uoi TRACT. XIV. DE CONTRACTIBUs
tur, ne minoris vendatur, non vero . ne pluris e nam isthabetur ex leg. cit. Diligenter, mandatarius non quidem d teriorem . sed meliorem facere potest conditionem manda nistis. Bon. d. X. q. a. p. 6. n. 33. 'Molin. disp. 363. lib. I. cv. II. h. I 8. AZor. I. c. q. 3. vid. die a supe
Q. II. Quando intelligatur finitum mandatum . R. Mandatum primo terminatur per lapsum temporis
constituti, ut de se patet. Secundo per revocationem man dali, si revocatio mandalario innotuit: nam semper liberum est revocare mandatum ante litem contestatam, vel antequam iudicium et negotium coeptum fuerit; et id etiamsi mandans iurasset non revocare mandatum, quamvis tune revocando seret periurus. ' Barbos. in cv. vlt. n. 8 de Prociamin 6. et ev. Ex insinviatione eod. fit. Clement . unie. de r ntinc. Id autem non verificatur in mandato ad contrahendum matrimonium: hoc enim si retractetur, etiamsi retraetatio non innotuerit mandatario, non potest amplius valide eontrahi matrimonium. Nid. dicenda infra tr. IX. q. 2.cop. X. q. 6. ν. Ibidem etiOm. ' Tertio si moriatur mandans. seu mandatarius, dummodo res sit adhuc integra: Ieg. Inter colisos st. mctnsiti, Ieg. Et quici V de jurisd. omn. jvdio. Durat nihilominus adhuc post mortem mandantis, quando fuit datum ad aliquid exequendum post illius moriem et Ieg. Si Nero g. vllim. r. mcindiali. Item si fuit craneessum non ad purum beneplacitum mandantis. sed in gratiam . mandatarii: Ieg. Si cum fundum st. de pactis: et ita etiam
mortuo episcopo, confessarius absolute delegatus non amittit jurisdictionem. An vero morte mandantis expiret jurisse dictio. iterum in tractatu de Poenitentia. d. III. Quid sit compromissum .
R. Compromissum est contractus. quo mutuo consens
litigantium, controversia remittitur dirimenda ab arbitro. vel arbitratore. Quando igitur aliqui volentes litem absolvere, controversiam quam habent de re aliqua alicui dirimendam tradunt. dicuntur facere compromissum . Ex hoc autem patet non posse compromittere, qui non potest alienare: frustra enim quis traderet alteri componere controversiam quoad aliquam rem . de qua non posset disponere. Opori et ergo licentiam in tali casu petere ab eo, cujus consensus necessarius esset Pro disponendo de eadem rei atque ita clericus volens compromittere de rebus ecclesiae, deberet licentiam petere ab episcopo; et tutor, seu curator
203쪽
lentes compromittere de bonis pupillorum et minorum. licentiam a iudice. ' Barbos. collecl. in crap. Cum tempore de orbite n. a. Reiff. in x. decret. fit. ca. n. 32. et seq. 'Io compromisso intervenire debet arbiter . vel arbitrator. Ille dicitur arbiter . qui eligitur, ut velut iudex procedat in substantialibus servato ordine iuris . Arbitrator e contra potest procedere sine ordine iudiciario, servatis tantum quae sunt iuris naturae, audiendo nempe quantum satis est utramque partem et expendendo diligenter utriusque partis rationes. ut veritatem assequi valeat et Ieg. Si quia arbitratust. de vereor. obligat. Molin. d. SS6. Quia religioso prohibetur forma iudicialis: can. Monachi 16. q. X. non potest esse arbiter . nisi de licentia sui praelati, et ni id expediret monasterio: bene vero poterit esse arbitrator. Item arbitri non possunt esse minores ao. annis: Ieg. Cum lege gile rec t. orbifr. nec mulier . nisi ea, quae in aliquo loco exerceret jurisdictionem: ' cop. Vereor 8. q. X. et cop. Dilecti .. de arbitri Reiff. l. c. n. . t. et ca . Leur. in X. Asret. q, s d. n. a. Enget eoae lib. n. 6. 'Q, IV. An partes compromittentes obligationem habeant arbitri, seu arbitratoris sententiam exequendi. R. In iis casibus . in quibus aperte non appareret iniustitia sententiae . puto omnino adesse obligationem eam exequendi i id enim importare videtur compromissum . ut uir que pars se obliget ad acquiescendum sententiae arbitri . seu arbitratoris. I inc puto ius velle non dari appellationem a sententia arbitri . sive apposita fuerit poena . sive non: Ieg. I. C. de recepi. iarbis. Omnino autem reiici posset arbitri, seu arbitratoris sententia. quoties exeessisset facultatem sibi traditam a compromittentibus i nam arbiter etc. nullam aliam
habet facultatem . nisi quam compromittentes illi tribuere voluerunt: lv. Hon distinguemva g. De ooc .st. de recept. arbitris
Ilic etiam adnotare volo nullum esse compromissum, dum ita partes in aliquem compromittunt, ut in iudicando omnino teneatur alicujus consilium sequi. Fil. gr. 3s. c. 6. N.
8a. Quamvis igitur arbitri non prohibeantur consulere peritiores. debent nihilominus liberi esse in iudieando, quod sibi videtur aequum et iustum: Ieg. Item si unus D. Inde Pomponitia F de Nevi. orbitri ' Molin. de iuriad. d. 33. n.
B. Leur. l. c. q. go . 'Q. V. Quid sit transactioi et quas pariat obligationes.
n. I. Transactio dicitur: poctio non gratuitet de re dubici. ite, Seli controversici non finita. Transactio est veluti tran-
204쪽
u OG TRACT XI v. DE CONTRACTIBUS sitio actionis: ille enim qui transigit, recedit ab actione sibi
competente. Ilaec autem transactio dicitur Pαctio non gratuita: utrique enim transigenii imponilur aliquod onus, cum uterque ad dirimendam lilem aliquid det, retineat vel pro
muni.' Advertere tamen est in transactionibus juxta proportionem dubii uni, vel alteri magis . vel minus esse conredendum i exposcit elenim iustitia, ut qui validiores habet rationes, magis habeat de re, ratione cuius lis suit intentata. Transactio autem circa rem dubiam versatur : qua et enim ratione unus ex transigentibus pos et aliquid recipere de re. qnam clare cognosceret esse alienamy' id. Molin. disp.SSG. naem. s. l. In summia r. do condici. in h. Gloss. maec . cv. Super clo, Abbas ibid. num. 3. Multa hie addi possent tum quοad compromissum, tum quoad transactionem, sed eum ad iuris utriasque peritos magis pertineant quam ad consesSarios, ideo eos consulat . qui plura se ire desiderat. praesertim ne iss. in I. decret. tit. 36. Leur. Gon- Ea l. ibi Molin. ct e div. od S6o. et de iurisdictione o disp. 3 o. ad c S. Rosignol. in Prctoe. theolog. legOl. Onfriacf. IS per tot. Gibat. de negst. min. a. lib. c. cv. T. Per tot ' Item lociam habet transactio, quando nondum lis est plene finita, Non vero si lata sit sententia. et transiit in rem iudicatam: nam tune res de qua lis erat. Verio pertinet ad illum, pro quo lata est sententia: Ieg. Si cctvso C. de triansiacf. M lv. Eleganter D. Si quis post st. de condici. indebit. Dixi . si lis sit plene sinit a. nam si adhuc detur locus restitutioni in integrum, vel appellationi a lata sententia. et aliunde non elare constet sententiam latam revera omnino esse justam . iunc adhuc datur locus transactioni . Caeterum, quamvis
transactio seri soleat lite iam mota. nihilominus potest etiam habere locum quoad rem, circa quam lis moveri iuste possit. Non vero si parti timor incutiatur futurae litis ad aliquid
Per transactionem extorquendum .
R. II. Ex vi iransactionis transigentes, si velint sine causa rationabili a pactis recedere, vel debent solvere poenam. Si quae apposita sit in contraetu transactionis, vel stare debent transactioni. Imo irrationabiliter recedentes possunt cogi ad utrumque . si apposita sit clausula: roto nihilominus monent pacto: Ieg. Oui filem st. do trianaiaci. Idem dicendum, si transactio fuerit juramento confirmata: iuramentum etenim vim ha-hei clausulae supra dictae: Rosigno l. contr. IJ. 'men. I. ct M. I S.
205쪽
QUAEST. XIII. CAPUT. I. ad Reguliae in semaei obser iandiae. . Solent aliqui se sponte offerre ad alterius mandatum exequendum . ut illius gratiam aequirant etc. Interim sub
Praetextu suorum laborum, operum etc. sibi occulle Com-
Pensant . mercedem sibi tribuendo juxta labores. et dies quos
Prο mandante insumpserunt. Advertat igitur confessarius, demptis expensis necessariis faciendis in executione mandat . ad quas certo lenetur mandans: mandalarium i maxime Sise obtulit, nil posse pro suis operibus Praetendere; nam ex diciis gratullo intelngitur suscepisse execulionem mandati, etsi hanc non hahuit in lentionem, habere saltem debebat. II. Altera regula valde in pravi observanda est, quod mulinties munus arbitri acceptant ii, qui non habent vel Scientiam, vel peritiam sussicientem pro hoc munere exercendo. Quod si adeo non sint eaeci, vel temerarii. ut pulent bene sibi tale officium tributum . sese excusant apud consessarium, dicendo, in arbitrando alicujus docti, et periti consilium sequuturos. Advertat igitur consessarius Primo, graviter peccare eos. qui sine scientia sufficienti arbitri munus suscipiunt: cum se periculo exponant alterius jus sua ignorantia graviter laedendi. Secundo teneri restituere damnum, quod ex gravi sua ignorantia alteri intulerunt. Tertio
advertat ilem consessarius multoties non salis arbitros ignorantes propriae consulere conscientiae . sectando consilium
alicujus docti, vel peritii nam potest esse in his particularis
assectio ergo unam ex partibus. quae arbitros elegerunt, adeoque magis expendere illius partis rationes, quam alterius.
ideat ergo ne indocti et imperiti munus arbitri suscipiant; et Si forte susceperunt. vel illud renuncient. vel consilium sequantur alicuius. de euius rectitudine nullatenus sit dubitandum. III. Tertia regula pro praxi adnotanda a Consessario eSt. multoties in transactionibus apertas committi injustitias. Primo enim aliquando sine sufficienti fundamento lis minitatur Parii possidenti: unde haec. ut se redimat a vexatione, et ab expensis litis. transigit cum parte minitante, aliquam Pecuniam erogando, quod omnino iniustum est. si non detur prudens fundamentum litem intentandi. Secundo altera intervenire potest injustitia in his transactionibus, ut scilicet litem minitando inducatur pars ad erogandum Plusi quam mereantur rationes illius. qui vult litem intentare. Ut igitur dictum est, in transactionibus non dandum est transigentibus nisi pro ra a rationum, quas videntur habere; ita ut si r
206쪽
M,3 TRACT. XIV. DE CONTRACTIRUs
iiones iudicentur hinc inde aequales. res sit dividenda: si majora momenia videantur assistere uni Parti, quam alteri, illi etiam plus sit tribuendum . Si proinde una pars litem minitando etc. plus extorqueat, quam videantur mereri ipsius rationes. in tali transactione intervenit injustitia. 'Polest interdum evenire, quod post factam transact Mnem. qui iam solvit ex . gr. quinquaginta nummos . inveniatur certo debuisse summam multo majorem. vel etiam multo minorem. In hoc casu consessarius potest lavi eum qui solvit quinquaginta ab ulteriori solutione, quam eum qui accepit a restitutione liberare. dummodo transactio facta fuerit bona fide. et servata suerit aequalitas. idest tantum darum et acceptum, quanium valebat ius dubium arbitrio prudentisi virii nam transactio valet in utroque soro, prout fert communis omnium theologorum et D D. sententia, vel quia sicut in ludo sic in transactione incerio eventui Sese committunt paciscentes. unde id est . cur Postea Sere lamos querantur. ut tradit Laym. ib. I. tr. L. cia'. 33. n. a. vel quia in transactione est saeta quasi venditio. vel commutatio iuris dubii pro re aut Pecunia, quae data est loco illius iuris, quidquid deinde con- let, ut fert Molin. de contr. d. 556. n. g. . Ad improba n. dam huiusmodi transactionum injustitiam, et earum obligationem infringendam multa congerit Muratorius in traei. ii alimidio male seripio : de diselli della glarium denta cc'. S. in quo lum ex ratione. lum ex aliarum legum comparatione, quae involuntarios errores non approbant, facile demonstrari posse existimat, transactionis obligationem justitia ea-rere, quibus abunde respondet Francisc. Rapolia in Neapolitana universitate Publicus iuris professor in suo tractatu :Difeso della gis prudentia cop. 8. et hanc iustitiam astruunt tot pariter not. Rom. docisiones . torque doctissimorum virorum Sententiae.
Ovid sit promissio; et quolim induciat obtigia tonem.
R. Promissio est delibercto, et spontoneo silet obligatio de re bona et posaibili. Dicitur deliborata et spontaneia, ad
207쪽
QUAEST. XVI. CAPUT I. Iossignificandum faciendam esse sine animi perturbatione et sussicienti cognitione, quae alias satis esset ad peccatum grave et nemo etenim intelligitur etiam sub veniali se velle obligare. ni habeat sufficientem advertentiam, et usum rationis. Illud autem verbum apontoneci proprie significat Pr missionem tactam absque ulla prorsus vi, dolo et fraude iunde credo quod si ratio faciendae promissionis luerit meistus etiam levis . nulla exinde oriatur obligatio: cum aequum Don sit aliquem ex actione injuriosa jus acquirere . Nauar.
Additur spontanea fiat obligatio, promittens etenim intelligitur aliquo modo se velle obligare , ad differentiam illius. qui habet merum propositum, licet firmum: nam hic
omi intelligitur aliquam voluisse contrahere obligationem, Deque etiam venialem: propositum ergo solum significat voluntatem . quam quis habet aliquid faciendi. vel promittendi . non vero quod se ad illud voluerit obligare: ' Giri-
Plura diximus de promissione agendo de volo, tr. 8. q.
d. II. An obliget promissio: et quando intelligatur acceptata.
n. I. Promissio nondum acceptata nullam parit obligatio-Mem. Et quidem sermo est de promissione etiam expressa externe: etenim quoadusque in mente retineatur, certum est nullatenus obligare. cum nullatenus humano modo innotescat, scilieet vel per verba. vel per nutus. Item sermo est de obligatione non sicla . sed tacta cum animo se obligandit nam promissio est lex particularis, quam aliquis sibi imponit, unde si non adsit animus se obligandi, nec potest esse vera obligatio . Quod autem etsi sit externe expressa et non ficta, nullatenus obliget ante acceptationem , Pr batur, quia contractus non subsistit. adeoque non est obligatorius , quoadusque accedat utriusque contrahentis consensus, ut constat etiam ex pluribus iuribus. et habetur praecise de promissione: I. a. st. de pollicia. Lugo d. ad. O n. IS. Pal. d. a. p. a. n. I. dieque his obstat c. g. et c. Ovia. Ater de paclia: ubi praecipitur pacta nuda observari. Ibi igitur non est sermo de Paclis ante acceptationem: nam sine ea non stat pactum, sed sermo est de pactis sine forma
208쪽
diro TRACT. XIV. DE CONTRACTIBUS
silpulationis. ' Ita docent Gonga l. Fagnan. Barbras. in Q cap. Molin. disp. 263. n. llo. Item neque obstat cap. Sί tibi absenti de praeh. in S. ibi enim juste praescribitur non posse episcopum etiam ante acceptationem revocare collationem beneficii: nam conserendo beneficium non pure Pr mittit . seu donat. sed exequitur munus suum. ' Ita hunt textum cum Covare. p. a. de pαci. g. c. n. I 3. explicat Lug. disp. de juat. 23. n. Barbos. in AE cap. Si tibi
Aliqui dicunt etiam ante acceptationem valere promissiones factas civitati ad eam , vel aliquam illius partem reparandam , et id probant aliquibus congestis iuribus: ' I. Pactum, I. Propter incendium, leg. Oh cosum p. de pollicitationio. Gloss. in c. Scimus N. Pollicitationem X t. q. g. Co-varr. I. c. n. I S. Molin. d. div. 263. n. g. Laym. l. c. cv r. n. c. ' Verum dicendum est talem promissionem subsistere, quia omnos audientes Potuerint nomine civitatis acceptare: undo si nullus fuisset, qui potuisset acceptare D mine eivitatis. Promissio non esset obligatoria. Lugo niam S. ' ubi leges supradicias explicat a DD. allatas pro sundamento superioris opinionis.'Item non pauci Putant promissiones tactas causae piae statim ante acceptationem esse obligatorias.' Molin. d. dia v. 263. n. I S. Felii . cop. X. de Piaci. qui pro se citat Baditol. Bald. Panorm . et alios ' verum ego puto in hac materia esse distinguendum . et attendendam maxime esse mentem promittentis . Si igitur qui Promisit rem aliquam causae piae . intellexerit se obligare per modum voti, hoc est intellexerit promittere aliquid Deo primo et principaliter, tunc certe non est expectanda acceptatio alicujus hominis icum Deus per se ipsum acceptet. Si vero mens Promittentis, seu donantis non fuerit primo, et principaliter promittere . et se obligare ipsi Deo. sed solum opitulari alicui ee-clesiae. causae piae etc. tunc probabilissimum puto hanc
Promissionem , utpote tactam homini. ante acceptationem rectoris ecclesiae , administratoris cauSae piae etc. non esse obligatoriam. Lugo num. Si Sanch. I. I. de motri d. p. num. etc. Anton. a Spir. S. tr. Io. d. XX. num. cS8. ' Sol. Le Ss. a P. Laym. I. c. n. a. 'Demum alii putant promissionem etiam non acceptatam obligare, si firmata fuerit juramento: et maxime si iuramentum fuerit de promissione . et donatione non revocanda. Laym. I. c. Covarr. de piacl. tibi Sup. n. XI. et I S. ea cui
209쪽
QUAEST. XIV. CAPUT I. uir Si vero, et eae cv. Si contingos de jurejur. verum alii
non sine fundamento se opponunt: nam iuramentum sequitur naturam . et conditiones actus . cui adhaeret: Ieg. sn. C. de non numgrcitet pecuniet; unde videtur quis iurasse se non revocaturdm Promissionem, si acceptetur . Quod si aliquis absolute omnino iurasset se non revocaturum promissionem . vel donationem, adhuc puto valide, quamvis illicite posse revocari. Illieite quidem . nam violaretur iuramenium, sed valide. quia ante acceptationem promissio et do natio facia homini invalida est jure naturali et civili. Ita DD. citati. n. II. Si promissio fiat alicui praesenti, ut intelligatur acceptata , debet vel verbis. vel signis exprimere suam acce-Plationem: censetur etiam acceptare Promissum, si taceatinam sicut in odiosis silentium potius significat dissensum . quam consensum, ita in promissione favorabili pro consensu usurpatur, et bene tunc locum habet illa regula iuris in G. Otii tacet consentire videtur, Bonac. d. 3. q. IX. P. a. num. s. ' Sancti. A mcitrim. lib. E. div. 6. num. XI. MOl. d. 26 . num. 6. et disp. IIo. num. s. Iul. Clar. Ners. DO-nratio quiaest. Ic. vers. Sed pone , et alii, quos affert Ba bos. in Q rv. 'Si vero promissio fiat alicui absenti, debet primo promi
sio, seu donatio innotescere promissario, vel donatario Per nuncium. seu epistolam ipsius promittentis etc. nec sufficit, si innotescat per alium tertium . nam promittens. et donans solum intelliguntur velle exprimere animum suum, Seu vomluntatem mediante nuncio ab ipsis destinato, seu propria epistola. Alii addunt etiam promissarium acceptare debere coram eodem nuncio, ut ita coalescant consensus promittentis et promissarii. Mol. d. 26 . Less. l. a. c. g8. d. 6. num. O. Pal. div. a. p. c. n. c. ' Sanch. I. c. n. 2 o. 'Verum hoc meo videri, non immerito rejicitur: nam posila externa acceptatione . statim perficitur promissio, Seu donatio, haec autem coram quovis seri potest. Boss. de mα- trim. cop. 3. n. Zio. et alii apud eumdem. Demum adnotare hic etiam volo quod moriente promissario . seu donatario non possunt ipsorum liaeredes acceptare, nam ni aliud exprimatur. potestas acceptandi est personalis ipsorum. Anton. a Sp. S. triacf. Eo. d. XX. niam. 6c. ' Less. Ioc. cv. nu. 3S. Rebellius de obligot. just. P. 2. . lib. I 8. q. 3. n. 6. Palaus I. c. n. g. et colligitur em LCum quia sibi st. de Nere. obligiat. contra Sarach. l. c. n. 6.
210쪽
uia TRATC. XIv. DE CONTRACTIBUS
Molin. disp. 26c. n. XI. Temperat autem hanc sententiam Rebeli. Ioc. eis. Visi adsint indicta . velle promittentem, set donantem donatarii, vel promissarii haeredibus rem Promissam communicare, quae indicia tunc adessent si promittens vel donans rem ipsis, vel eorum procuratori tradi. disset. sed eo casu non acceptant haeredes quatenus haeredes. sed quatenus ipsis a donatore confertur. ' Mortuo vero promittente, seu donante, mihi probabilius est promi sarium, seu donatarium adhuc posse acce Ptaret Dam Prommissio etc. se habet ut gratia facta, quae non extinguitur morte donantis. Id autem maxime puto habere locum in donatione ad causas pias; haec etenim cum respiciat animam donantis . facit praesumere voluisse etiam post Suam
mortem posse acceptari. Less. I. I. c. I 8. d. a. n. cS. II nac. d. a. q. XX. P. c. n. a. ' Suar. Sanch. Iul. Clar. ap-
ipsum . 'Q. III. Qualiter obliget promissio simplex iam acceptata.
R. Non pauet theologi magnae etiam auctoritatis sustinent promissionem acceptatam obligare ex justitia . et sub peccato mortali. ni excuset parvitas materiae; fatentes tametanon consurgere talem gravem obligationem . ni promissici sit de re quadruplo majori, quam illa, quae in furto su ficit ad peccatum mortale. ' Ita docent C arr. c. Olicimois Piactum p. a. S. c. n. XI. Less. I. c. titi. SS. et S6. Saneh-
Ego tamen puto probabilissime sustineri posse contrariam sententiam . quae fundamentum habet in in Thom. I. a. qu. 88. ia 3. iad X. Ratio est, quia virtus dictans servanda
esse promissa est fidelitas, unde infidelis fuisse dicitur, qui
promissa non servaviti infidelitas autem non obligat sub mortali. sed solum ex quadam morali decentia. et honestate . ut dicit sanctus Thomas loco citato. Neque dicas expromissis non servatis graviter destrui pacem reipublicae et humanum convictum . adeoque dicendum esse graviter obligare . Ultro etenim concesso necessariam esse ad humanam societatem fidelitatem in promissis. Non tamen sequitur ex ipsorum inobservantia graviter laedi, sicut non graviter laeditur ex tot mendaciis officiosis. Item non inducitur gravis
obligatio ex iustitiai quia . ut dicunt aliqui . Promissio acceptata transeat in verum pactum , hoc etenim verum est,