장음표시 사용
681쪽
Υ R V n deficilius aut malvi esset negare tibisaepius idem roganti, an efficerire id quod rogares, diu mulium Bruate dubinui. N am Cr ncgare ei, quem unice diligere,cuis mecharisimum coen er i ha petenti, Cr praeclara cupienaeci, durum admodum mihi uidebatur: er suscipere tantam rem,quantam non modo Iacultate conbequi difficile esset, sed etism cogitatione coplecti, vix arbitrabar esse eius, qui uereretur reprehensionem doliorum atque prudenatium. Quid enim est maiusquam cum tanta fit inter ordaetores bonos disimilitudo, iudicare qitae sit optima flectes, Cr quasi sigura dicendi s Quod quoniam me saeα
pius rogas, aggrediar, non tam persiciandi spe, quam experiundi voluntate. Malo enim,c- 'udio tuo sim obsecutus, deis rari a te prudentiam meam, quam,s id non fecerint, beneuolentiam. Quaeris igitur, idq; iam saepius, quod eloquentiae genus probem maxime, rquale nubi uideatur illud cui nihil addi posit,quod ego summum er perfictifimum iudicem. in quo uereor, ne si id quod uis effecero,rimq; oratorem quem quaeris, e cinpressero tardem studia multorum, qui desteratione deabilireti, experiri id nolent quod se assequi posse dii uti
Sed par est omneu omnia experiri, qui res mag'ss ermagno opere expetendad concupiuerunt. Quod siquem T T 4 usit
682쪽
ORATOR. aut natura sua, aut illa praestantis ingenij uis forte deseeiet,aut minus insti uetus erit magnarum artium disciplianis,teneat tamen em cursum quem poterit. Prima eniim
sequentem,bonestum est in secundis tertijs, consistere. in in poetιs, non Homero soli locus est ut de Graecis loquar aut Archilocho,aut Sophocli, aut Pindarosed hora uel secundis, vel etiam infra secuias. Nec uero Ariastotelem in philosophia deterruit a scribendo amplitudo Platonis . nec ipse Aristoteles admirabili quadam scienistia σ copia caeteram studia restinxit. Nec solu ab optirimis studiis excellentes viri deterriti no sunt,sed ne opis fices qui se artibus suis remouerat, qui aut Ialsi que Rhodi uidimus non potuerunt, aut coae Veneris putioritudinem imitari. Necsimulachro Iouis Obmpi 1,aut Doophori stilua deterriti reliqui, minus experti sunt quid efficere aut quo progredi possent: quora tanta mulatitudo fuit,tanta in suo cuiusq; genere Iaim, ut cum sumama mirare nur,in riora tamen probaremus. Φn oratoriabus uero,Graecis quidem,admirabile est quanta inter o amneta unus excellat. Attamen cim e et Demo thenes, multi oratores magni Cr clari fuerunt, Cr antea suerit, nec postea defecerunt. Quare non est cur eorum, quise
studio eloquentiae dediderunt,tes infringatur, aut lai guescat indust, ia. Nam nes illud ipsum quod est optismum, desterandum est: Cy in praesentibus rebus magna sunt ea quae fiunt optimis proxima. Ais ego in summo oratore fingendo talem informabo, qualis fortasse nemo fuit. Non enim quaero quis fuerit, sed quid siit illud quo nihil posit esse praestititius, quod in perpetuitate diacendi non f epe, atque haud scio an unquam, in alia qua agiem parte et eat aliquando, idem apud alios
683쪽
detistis,apud alios frcisse rarius. Sed ego sic 'tuo,nihil
esse in ullo genere tam pulchrum, quo no pulchrius id sit, unde illud ut ex ore aliquo quasi imago exprimatur,quod nes oculii,ns; ahribu nes Milo sensu percipi potest,cogitatione tantu Cr mente complectimur. I tui; er Phidia simulacris,quibus nihil in illo genere perfictivis ridemus, Cr his picturis quas nominari, cogitare tamen possumimpulchriora. Nec uero ille artisex, cu faceret Iouis 'maaut Mineruae, contemplabatur aliquem e quo similitudiis nem duceretsed ipsius in mente infidebathecies pulchritudi in eximia quaedam,quam intuens n easi demus,ad illius sinulitudinem artem Cr manum dirigebat. Ut igiatur in frmis ex Ruris est aliquid perfictu er excellens,
cuius ad excogitatam steciem imitando reseruntur ea quae
sub oculos ipsa cadunt: sc perfictae eloquentiae speciem
animo videmus, effigiem auribus quaerimus. Hus reru framus appellat Ideus ille non intelligendi solum, sed etiam dicendi grauisimus autor Cr magister Plato: ess giagni nega Cr ait semper esse, ac ratione Cr intelligentia contineri:caetera nasci,occidere, fuere abi, nee diutius
esse uno er eodem stitu. Quicquid est igitur de quo raritione ex uia distulatu id est ad ultimam sui generis framum speciems redigendum. Ac video hunc primam inis gresionem meam no ex oratoris disputatioribus ductam, sed e media philasophia repetitum, er eam quidem cum antiqua tum subobscuram,aut reprehensionis aliquid, aut certe admirationis habituram. Num aut mirabuntur quid haec pertineunt ad ea quae quaerimus: quibus saninis ciet res ipsa cognita,ut no sine causa iuste repetiti uide tur . aut reprehendent quod inusiticis vias indagemus, tritu relinquamgs. Ego autem Er me sepe noua rideri
684쪽
ειε ORATOR. dicere intelligo, cum peruetera dicam, sed inaudita pliarisque: cr fateor me oratore,si modo sim, aut etiam quia cunquesim,non ex rhetorum officinis , sed ex Academiae 1 alijs extitisse. Illa enim sunt curricula multiplicium variorum, sermonum, in quibus Platonis primum impresosa sunt u ligia,sed Cr huius Cr aliorum philosophorum di putationibu3 er exagitatus maxime orator est, Cr utatutus. Omnis enim ubertas Cr quasi solua dicendi ductas ab illιs est, nec satis tamen instructa ad strenses causas, quas ut illi ipsi dicere solebant,agrectioribus musis relis querunt. Sic eloquentia haec βrensis,1 rm a philosophucr repudiata, multis quidem illa adiumentis magni caruit,sed tamen ornata verbia atque sententi s iactatiounem habuit in populo, nec paucorum iudicum reprehem sonenis pertimuit . in Cr doctis eloquentia popularis, o disertu eligans doctrina defuit. Fositumst igitur in primis quod post magis intelligetur sine philosophia non posse estici quem quaerimus eloquentem. N on ut in ea timen omnia sint,sed ut sic adiuuet, ut palaefirahidirionem parua enim magnis saepe rectistae confrunis tur . nam nec latius, nec copiosius de magnis uarijsq; rebus sine philosophia potest quisquam dicere. Siquidem
etiam in Phaedro Platonis hoe Periclem praestitisse Gelorus dicit oratoribus socrates, quod u Anaxagorae pbγ foci fuerit auditor:a quo censet eam,cu alia praedura quaeindam ex magnifica didicisset, uberem Cr foecundum suis se, gnarum s qmd est eloquentiae maximum quibus omrationis mossis quaeque animorum partes pellerentur. quod idem de Demosthene existimari potest,cuius ex epistolis intelligi licet quam frequens fuerit Plutonis audia
685쪽
heciem cuiusque rei cernere, neque eam desiniendo exaplicare, nec tribuere in partes possumus: nee iudicare quae uera,quae sed a sint: nes cernere costquentia, repurignantia videre,a' bigua di tinguere. Quid dicam de natatura rerum,cuius cognitio magnam orationis suppeditat pium,de um,deoscijs,de virtute, de moribus, sine multa earum ipsarum rerum disciplina,aut dic aut intelligi posse Ad has tot, tantass res adhibenda sunt ornamenta innumerabilia, quae sola tum quidem tradebantur ab ijs, qui dicendi numerabantur magistri inso sit,ut veram itiniam Cr absolutam eloquentium nemo consequatur, quod
alia intelligendi,alia dicendi disciplina est . ab alijs reorum,ab alijs verborum doctrina quaeritur. Inq; M. Antonius, cui uel primas eloquetiae patrum nostroram tribueabat clas, vir natura peracutus er prudens, in eo libro quem anu reliquit,dibertos ait se vidisse multos,eloque tem omnino neminem. Infidebat uidelicet in eius mente Decies eloquentiae,quam cernebat animo,re ipsa non uidebat. Vir autem acerrimo ingenio sic enim fuit mulaser in se,Cr in alijs deisderans neminem plane qui recte appetrari eloquens pollet, uidebat. Quod si ille nee se, nec L. crastum eloquentem putauit, habuit proficto
comprehensum animo quandam frinam eloquentis: cui quoniain nihil deerat, eos quibus aliquid, aut plura derierant, in eam frinam non poterat includere. Investiae gemus hunc igitur Brute, si possumus , quem nunα quam uidit Antonius , aut qui omnino nullus unquam1uit: quem si imitari atque exprimere non possimus, quod idem ille uix deo concessum esse dicebat, a quavlu esse debeat, poterimus 'ris' dime. Tria sunt
omnino genera dicendi, quib*s in singulis quidam βο-
686쪽
εόs ORATO R. ruerunt:peraeque autem id quod uolumi s perpauci is
omnibws. Nam GT grandiloqui,ut ita dicam uerunt cum ampla Cr sentetiarum grauitate Cr maiemte uerborum, vehementes,uarq,copiosi,graues,ad permovedos CZ convertedos animos instructi a parati. quod ipsum alii asteru,tritti,horrida oratione, neq; perlecta, nes conclusarabi leui cr instructa Cr terminata. Et contra tenues,acumti,omnia docentes,Cr dilucidior non ampliora scietes, subtili quadam ex pressa oratione limati in eodemque gerinere ali, callidi,sed impolit cir confiusto rudium sinultam imperitorum : alii in eadem ieiunitate concinniores, id est Aceti orentes etiam cr leuiter ornati. Est autem quidam interiectus intermediM,CY quali temperatus,nec acu ne posteriorum, nec suin ne utens seuperio n,uia citius amborum, in neutro excellens, utrius, particeps, uel utriusq; si uerum quaerimus potiusexpers. Is que una tenore,ut aiunt,in dicendo fuit, nihil a prens praeter racilitatem ex aequabilitatem aut addit aliquos ut in coroana toros,omnemq; orationem ornametu modicis verborirum sententiaruml dii tinguit. Horum singulorum generiri quicunq; uim singulis consecuti sunt, magnum in oratoribm nomen habuerunt. Sed quaeredum eis,fatu ne id,quod uolumus,4jrcerint. Videmiκ enim fuisse quos , qui ijdem ornate ac grauiter, dem uersute Cr subtiliter dicerent. Ais utinam in Latinta talia oratorn inula reperire possemus: esset egregium non quaerere externa, domesticia esse contetos. Sed ego idem, qui in illo sermorine nostro, qui est expositM in Bruto, multum tribuerim
Latitus,vel ut hortarer alios, uel quod amarem meos,reracordor longe omnibus unum antelerre Demosthene, qui
sim accommodarit ad eam qgam sentiam eloquentiam,
687쪽
o R 'A Τ' Ο R. u iton ad eam quam in aliquo ipsie cognouerim. Hoc nec grauior extitit quisquam, nec cassidior, nec temperatior. Itas nobis monendi sunt ij,quorum sermo imperitus inricrebuit,qui aut dici se deisderant Atticos,laut ipsi Attia
ce uolunt dicereint mirentur hunc maxime, quo Athenas
quidem ipsas magis credo sui e Atticas. quid enim sit Atriticum,distant: eloquentiam ,ipsius uiribus,tio imbecilis litate sua metiantur. nunc enim tantvim quisque laudat, 'quitum se possesterat imitari. Sed tamen eos studio opti mo udicio minus 'mo praeditos,docere quae sit propria
laus Atticorum,no alienam puto. Semper Oratorum eIoaquentiae moderatrix fuit auditorum prudentia. Omnes im qui probari uolunt, uoluntatem eorum qui audiunt, intuentur, ad eamq; Cr ad eorum arbitrium Cr nutam
totos se singunt et accommodanLI ris caria ex Phrγα gia Cr NU quod minime positae, minimech elegantes sunt, asciuerunt aptum furi auribus opimum quoddam, er tanquam adipatae dictionis genus: quod eorum uicini non ita luto interiecto mari Rhodij nunquam probariverunt, Graeci autem multo mirusAthenienses uero funis ditus repudiauerunt:quorum semper fuit prudens isticorums iudicium,nihil ut possent nisi incorruptum audiore Cr elegans.eorum uligioni cum seruiret orator, nutilum verbum insolens, nullum odiosum ponere audebat, Itaque hic, quem praestitisse diximus caeteris, in illa pro Ctesiphonte oratione longe optima, uram im a primo:
deinde dum de legibus distulat, pregius: post sinsim iniseeniens, iudices ut uidit ardentes, in reliquis exul itaudaci M. Ac tamen in hoc ipso diligenter examinate verborum omnium pondera,reprehe/t Aeschines quaedam, G exagitat: illudensque, dura, odiosa, intollerabilia esse dicit.
688쪽
έro ORATOR. dicit. Quinetiam quaerit ab ipso, cum quidem eum botiluam appellet,utra illa uerba, an porteta sint: ut Aeschi ni ne Demosthenes quidem uideatur Attice dicere. Facile est enim uerbin aliquod ardens ut ita dicam notare, idi; redi indita iam animorum incendi js, irridere. Itaque se purgans iocatur Demosthene negat in eo positas eoesortunas Graeciae, in hoc in eam busian illuc manum por rexerit. Quonam igitur modo audiretur MUM, aut Phox Athenta, cum etiam D emosthenes exagitetur ut putiduss cum uero inclinata,vlulantis uoce, more uotico, nere coepilbet, qu s eum nrreisaut quis potius non iuberet a irris Ad Atticorum igitur aures teretes Cr rerui igiosas qui se accommodant, ij sunt exillimandi Attice dicere. Quorum genera plura 9unt,bi unum modo qualesto bicantur.Purant enim qui horride incultes dicat. modo id eleganter enucleateque faciat eum solum Attice dicere. Errant,quod solum: quod Attice, non Iactuntur. Istorum enim iudicio si solum illud est Attic . ne Periacies quidem dixit Attice, cui primae sine controuersia deis frebantur. Qui si tenui genere uteretur,nunqua ab Ariastophane poeta julgurarctonare,per licere Graecim dictus esset. Dicat igitur Attice uenustifimus ille scriptor ac politisimus Lestis. Quis enim id posit negare s dum intelligamus,hoc esse Atticam in I sia, non quod tenuis sit atque inornatu ed quod nihil habeat insoles aut inrieptum. Ornate uero ex graviter cr copiose dicere, aut Atticorum sit, aut ne sit Aeschines, ite4ιe D emosthenes Atticus. E cce autem aliqui se T huodidios esse profitentur,nouum quoddam, imperitor ,σ inaudita in genus.
Nam qui LUam sequuntur,causidicu quendam sequunα tu .non illum quidem amplum ais videm, subtilem erelegan
689쪽
O R A T O R. orteriaentem tamen, Cr qui in 'rensibus causis posit pro clare consistere. T Modides aut e res Mytis Cr bella narrat Cr praesta, grauiter fune er probe, sed iiihil ab eo transseri potest ad yrensem usum Cr publicum. l pse ne
conciones ita multas habent obscuras abditas i sentetias, uix ut intelliganturi. quod est in oratione ciuili uitium uel maximum. Quae est aute in hominibus tanta peruersitas, ut inuentumgibus, glande uescantur' An uictim homianum, Athenientiam beneficio excoli potuit, oratio non potuit Quis porro unqua Graecorum rhetoram a I huae odide quicquam duxit s At laudatus est ab omnibus. fisteori sed ita ut rerum explicator prudens, seuerus,gratus: non ut in iudiciis uersaret causas,sed ut in bi;lorijs bella
narraret. I taque nunquam est numeratus orator. Nec uraro si historiam no scripsi*e nomen eius extaret, cu praea sertim luisset honoratus Cr nobilis. Huius tamen nemo neque verborum, neque sententiarum grauimtem imiantur: sed cum mutila quaedam Cr hiantia locuti sunt, quae uel sine imagistro facere potuerunt, germanos se putant esse Thu didus. Nactus sum etiam qui Xenorisbonita sinulem esse semperet, cuius sermo esst ille quiadem melle dulcior, ita a strensi strepitu remotisiimus. Reinferamus nos igitur ad em quem volumus inchoandum, Cr eadem eloquentia inyrmandum, quam in nullo coisgnouit Antonius. M A G N V M opus omnino Cr arduam Brute conatamur,sed nihil difficile amanti puto.Amo aute, Cr semperam ut ingentu, studia, mores tuos. Incendor porro quotidie magis,non deisderio solum quo quidem conficior congresus nostros, conctuetudinem uictus, doctifimos sermones requirens tuos , sed etiam admirabili Amavista
690쪽
L ORAT O R. uirtutum incredibilium, quae stecie distares, prudentia
coniunguntur. Quid enim tam dijtins, quam a severitate comitus auιs tamen unquam te aut sanctior est habitus, aut dulciors Ouid tam discite, quum in plurimoriam controuersiis diiudicandri ab omnibus diligi consequeris minen,ut eos ipsos quos contra statuas, aequos,placatos bdimittas. itaci effici ut cum gratiae causa nihil facias, orimia tame sint grata quae facta. Ergo omnibus terru, una GaIla comum non ardet incendio:in qua frueris ipse te, cum in Italiae luce cognosceras, uersuris ob in optimorum ciuium uel fore uel robore. Iam quantum illud est, quod in maximis occupationibus nunquam intermitns studia doctrinae temper aut ipse scribis aliquid,aut me uocas adscribedurus I taque hoc sum aggressus 'tim catone abα
soluto . quem ipsum nunquam attigissem,tempora timens inimica uirtuti,nisi tibi hortunt Cr illius memoriam mishi charam excitanti,no parere nefas esse duxissem.sed leupiscor me a te rogatam,Cr recusantem haec scribere esse ausum. Volo enim mihi tecum commune esse crimen, ut si si linere tantam quaestionem non potuero, iniusti oneris impositi tua culpassi mea recepti. in quo tame iudici, noostri errorem, laus tibi dati muneris compensabit. Sed in
omni re difficillimum est formam quod χαρακτὴρ Graece dicitur exponere optimi: quod aliud alijs uidetur optiomum. Ennio delectoridit quistiam: quod non discedit a
communi more uerborum. Pacuuio, inquit alius: omnes
apud hunc ornati elaboratis sunt uersius,multa apud auterum negligentius. Fac alium Accio:uaria enim sunt i dicta,ut in Graecis: nee xcilis explicatio quae forma in dicime excellat. I n picturis alios horrida, inculi1,abdita Cropaca:contra alios nitida,lat collustilata delectat. Quid