Artis medicae principes de curanda febre typhode : comparatos in conspectum historicum / dedit Franciscus Ochs ; praemissa quaestione de auctoribus Graecis circa notionem affectus typhodis dissentientibus

발행: 1830년

분량: 610페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

71쪽

ctum osses putabant tonstipationi Summae στεγνώσδως' qua non Carta Solum, Sed Celera etiam Vitia Soporosa tapoplexi ipsa conciliarentur. Atque id est, quod ab His

βῶν πυλ φιες interceptioneS το 0 ψ α λυπεουσιν Ouum vovo constipatae Vel intercepta fuerint arteriae, i. e san guine oppletae, ut nullii amplius in ipsis vacuus stin quatur locus, in quem, dum per diastolen dist0nduntur

aerem externum et Spiritu attrRJ1ere possint, transspi ratio autem, propter b8trUCla OSCula, Caloris cum aere Communicatio sublatae, tun Suffocati instat, si X

stinguitur calor cinnatus, qui hoc patiuntur. cito Sensum et motum totius corpori amittunt GΛΕ. domorb. 3.) Alia causa mali, saltem mitioris cari, in Vonisebatur in pituita cerebrum humeCtante et Vehemen is ros vigeranto in principiis febrium ex odum humors oriundarum namque Somnolentos et vel nosos last sectus omnes frigidarum causarum ferebant sobolos. Simili modo venenis quae frigida Vocabantur g. lyΟSCyamo, mandragora, Cicuta, omni haec Pathemata provocari observabant. GΛL. Hoc mss. . ΙΙ, . . Caus. ympi. L. II, c. . . Eandem quidem rigidam materiam, quam in caro, Suspicabantur in pople in et Orbo comitiali. Dissorsebat auto ipsis apoplerii a caro reSpiratione VehQmenter laeSa et SteriorOSa, praeterea PAPAlySi, quae SolutaΘapoplexi a Creberrime Sus Coderet, avo autem sinito, saepe

bona Valetudo subsequobatur Cetoroquin in hoc et in pilapsi Ventriculi potius, minus corpus serebri in poplerita autem corpus magis assici in caro quidem anterior pars, in apoplexi autem morboquo comitiali et haec et postserior fomitem mali excipers putabantur. GAL IOC RU. L. IV C. 3. . Quam prognosticam vim carus habuerit, partim ex iis, quae modo relata sunt, partim comparati iiS, quae supra i in comate comm morata, facile fuisque Supple bit Sic illam iura of G4L. Ioc ass. I. I, I.)

72쪽

- - 19.

Inter carum et coma vigil media natura ha bobatur lethargu S Sopor praeter naturam Continuus,

insxpugnabilem dormiendi necessitatem ac oblivionum in ducens, cum febre miti, lenta, pituitam in Capites putus factam prosecuta. GAL. Desin medio. Id. Moth. Od. XIII, 21. - CELA L. III. c. 20. CAEL 1 AΠRLL14xo donout . . . . . derivatur a Dion et αργία aliis alitur,ssi nullo Dei discrimine), et Q Son Axo Mothodico lquem latinum illo reddidit, dicitur pressura oppressio acui tatis animalis' Celeris vel acuta, Cum cula febre, pulsu magno et tardo inani, frequens in senibus. Eodsi locoonarrantur Complures Iethargi desinitiones proposit ab

auctoribus, qui omne Conveniunt, laesa in eo esse uins sebro principes animi facultates GAL Loc ass. . . . et T.), prae ceteri memoriam et rationem. Motionis ot sensus acultas infirma quidem S et torpet, nec tamen prorsus abolita. GAL, Disser Sympl. 3. In uni versum et improprie lethargus dicitur Pro omni somno,

qui dissiciis habo expergefactionem, quemadmodum

coma generatim Vocatum interdum implex est o Qxquisitus, ex uno Simplici humore, Cilicet pituita cors brum humectante interdum mixtus dicebatur, humors bilios accedente, quod malum τυφωμανέα alias appella batur. GAL ini. Prorrhet. I. 1. 1.). Praeterea uti a s solus supra descripti, Similiter et ipso confunditui cum coloris cataphoricis malis, ita, ut omnium Singula no ruina promiscue interdum Onantia P. GAL. Meth. med. 1. o. Id 0 Simpl. med. facult. I, c. 15. - Coac. Praen. . ΙΙ, . . Circa naturam causa internas Iothargi Veteres non plano inter Se conveniunt a ceteris enim A VICENNΛ CRI . . . Fen 1 tr. . . . et alii intor Arabes dis

73쪽

cedunt, qui frigidum postema sirsen S inflamma

quam omit in mali agnosCant GALEXUS autem Compluribus ocis div0rsa se sibi opugnantia praecipit. Nam que phrenitidem, quae Secundum . de cau8. Synapi. II.

o. T. elo inflammatio cerebri Vel tu membranarum ost,t9mquctu Contrariam opponit lethargo compluribus locis e g. Meth. med. XIII. c. 21.), sicut alii CLLsus, L. II, c. 19. plerique auctores, et ita quasi Digidum tumor mhunc esse subindicat. Auctor desin medi C. V. Dis αργος comitem dicit tumorem ventosum φυσῶδες θ. Alio aulom loco idom GALE υ Caus puls L. IV. o. 14. phrenitidem, quippe cuius causa bilis sava, in tenui me

ning dicit Posidere, lethargum vero materia pituitOS Oriundum, in ipso cerebro Sibi autem repugnat, lethargum do cendo comm in Prorrh. 1.1.1. eundem to Cum quem phre niti tensat, scilicet primariam animi Sedem,prehendere et pituita irrigars. Ex his autem et ex L. do Ioc affect ΙΙΙ.c. 5. Ubi disertis Verbis tumorem et externum aliquod loci assecti signum fgat in omnibus assectibus soporosis, Collegerim, a LEx inflammationem de natura lethargi non fuisse visum, licet nonnulli inter recentiores ipsius Sectatores in contrariam Jartem iis esserint. Focus mali potissimum in posteriore Cerebri parte ponebatur, minus in media, minime in antica maior enim apparebat memoriae et rationi noxa, quam facuntatis imaginatricis. Averrho es, Coll. L. 11Ι. o. 40.)Aliquando vero per consensum capitis cum Visceribus et et diaphragmat oriebatur cf. GAL. d. S. Part. L. 2, 17.), ut e POSIDONIO Pofert Agi 1υς; et in hac quidsm sympathica assections symptomata intermitti observaban tur, haud aliter, atque in paraphronitide, cuiu8 eadem ratio Steum phreniti is, quae isthargiridiopathici cum sympathico.

Eandem rationem soquuntur et celeri affectu SOpOPOSi.

Materia igitur mali, quod aliquoties iam repetitum

QSt, pituita habebatur; nec tamen iopia tantum CerΘ-

74쪽

brum aggravans, Sed putredine acri8, et quia aliquantum calo acta, nonnihil irritans, undes deliri qui dom, sed non nisi blanda et febris mitis χλιαρ0ς, D)χρὸς, GALEXUS, PAULUS, NONNUS, A VICENNA . Vaporem enim de pituita

cersebri putrescente ad cor per Pierias et venas tendere

arbitrabantur , et ind0 10ri obrom. Alibi adsin bris vocatur maligna Auct desin. med. , a CAELI AURE L. l. c. quotidiana, cui letliargi et ceteri Sopor es omnino familiares habebantur.

In remotioribus vero Causis ponebantur tempera

montum frigidum et humidum, phleginatiCum SeneCtUS,ap. CAELiUM AC. 2. 1.), inprimis obliviosa secundum HIPPOCRATEM autem Aph. 3, 30. Virilis astas lothargos amat, qua Controversia sorsan dirimetur, si incipientem senectutem intolligimus , stati virili Contiguam. Prae

s rigidorum, ut opii, hyoscyami, mandragorae haUStuS GAL de simpl. ac LIII, 18. id in II. Aptior. 2.1 T). Haud raro seniquo morbis aliis subnascitur letharguS, Vel mi tus, ut phronitidi s bri semitortianae sestilentietin, qua Via mutationis frequentior est Vel exquisitus Q mssano quotidianas sobri Ut catalepsi CAEL AD REL.

acui. 2, 10.); namque etiam haec, quae, GALENO HSte, e humor frigido et sicco provocabatur, erebri ΡΟ8tΘ-riorem partem obtinente, ex ΛΕL11 Sententia a Strictu TR nascitur, et transmutati morbi sit, Cum pulsus, qui ctntelia plenus erat et Veliomens evectus, iam evadit ina I IS et palpebrae hactenus apertae lauduntuΓ.Signa morbi si decursum roserentibus OtiSSimum CAELII AURELIA 1 acut 1. II., c. 2 est 3.), qui in hac ΘCeteri auctoribus palmam raseripit, Vestigiis insistere

liceat, inspersis hic illic, quas ab aliis orto notatu di gna Observata fuerint si ad confirmandam si amplisi

75쪽

candam C EL 11 historiam utilia. ira cedunt autem se bre Acutae et Vehementes, et hae quidem praecipue in secundario lethargo Capitis gravedo e somnus aut O

niens tinnitus inurium, dacies tumidula, pallor, qualiso obriolato of Auct desin. med.), tristitia, taciturnitas, cum sanus loquax fuerat. uerseiae non digna et incon grua ratione AEditae; tigrities, pandiculatio ML Oscitatio

frequenS, Somnu multuS, resupini S idque Contra CO Suetudinem ne tamen somniantur, uti solent istii an ises Pulsus inaequaless, maiores, tardiore pro aetate et

natura, interdum inanos Salivatio. Praesentem dein cops lothargum indicabant hebetudo sensuum sopor CLCELS l. 3. 20. - ARΕΤΑΕus, Cur acut 1. . . , sebriSVel continua vel Iuculenter remittens, pulsu tardi, magni, molles, inaequales, inanes undosi, inflati, ἰνωθροὶ HIPP. Coac. r. 145 f. 4L. Q. aus pulS L. IV. C. 13. PAUL. AEG. L. III. 9. tamquam Signa ad naturam coυσίαν inuius assectus proprie perti notitia. . Accessoria autem ObServabantur haec: aeger dormienti quidem si milis documbit, immotus GAL. Meth. med. III. C. 21.), mortui instar. ΡΛυL. I. α)sed facile expergiscitur CAEL. , Signum, ut uspicari licet, mixti lethargi, quemadmodum plura in sequentibus , interrogatus non statim, sed tardius respondet. Loviter delirantem dicit Hipp. do morb. II.

70. . PAVL. L. III, 9. AVICE N. 3. 1. . . Ceteri aucto res hoc signum non Commemorant) linguam exsereres iussus, Vel non prodit Vel Sero, prolatamque Vel reducere obliviscitur, vel tardius seducit Si quid manu to nuerit, nesciit a praeter voluntato dimittit verba a cisiis Miciorum statim obliviscitur, neque ordinem ΓR-lioni SerVat, neque mentem essari posso id stur a nus Velut impatiens praeter rationem Xtendit,orsemulas Coa Pro 145. AREae. d. c., et leviter convulsas; nulla sitis, meque alius cuiusquam rei desiderium Coac. Pr.' α), sed saliva larga H1PP. de morb. . init ), te

76쪽

nam si indigesta, unde mentum et stragula inquinantur. Urinam reddere iuSSUS, matulam non postulat, vel si se tisrit, nescit datam, neque urinam dimittit, misi admonitus et cum difficultate, et nullati in turbulentam aut plurimam iumento, am, Hipp. Coao. r. , c., Cres sente malo aeger iaCet resupinus, facie vel leucopia legmatica Coae l. α), vel livida vultu distorto conductus, CAELIUS , quasi moesto, superciliis Conniventibus cape ratus, CAELO; a Superiore parte secti ad pedos delabitur, cruribus negligonier disiectis et conVerSi , OrpΟΓΘ e liquo incomposito. Tulsus iam maiores, rari inflati ΓΘ spiratio tardior iusto ac maior cum Gemitu Percteta; praecordia tumida et in stata. introrsum Petracta ARE TAEU l. c. Cf. III pri Epid. 1. 3. 1ist. I. P SenSUS magis magisque descientes, ut, nisi acerbius stimulati sint, aegri non excitentur; statim vero, labiis tantum levitor commotis et distortis. in soporem ineluctabilem iterum implicantur Alvi ARET. l. c. et urinae retentio, d ΘΟ, ut multi . ipso quid om malo libserati, XCUSSO Sopore, Urina reddenda impolonis moriantur. Iam mi in e tu ruit morbus, respiratio tardior etiam sit et alta, quasi exstincta, oculi semiaporti. Cavii lingua arida, Spera,

mi apertum, maxilla relaNata stridor pectoris immissi volitisiillai liquoris difficilis ot interrupta, Vel tum Sonitu peracta Meglutitio Ἐβ0μβος , Singultu , quem TRALLIA NUS 1, 20. e Consensu cerebri cum ventriculo ovi Vat pallor et subsultus dabit inserioris artuum stupor, unguium livor, guttur prominens, pulsus ciata humilis et myurus; sudores frigidi glutinosi circa faciem it

collum urinam et alii involuntaria excretio, membrorum distorsio. Maso Voro, ibi salutem Rege ΓΘCUPΘ- rutuPUS St, Omnia sensim leviora efficiuntur et sic ad

77쪽

por sciam nonnulli Sanitalem revertuntur; at Cum re

sipuerint, cervicis dolor angi queruntur Coac. r.

l. c. salusque et Ono Per Ure erumpere, quae Phae nomena nostra eti3m etate Sub eadem rerum condi tions observabantur. - Felicem exitum praeterea an

nuntiant parotidum abscessus, sicut in reliquis omnibus capitis sipotibus GAL do visit, L. III, c. 3. vo rum sanguini profluvium e naribus, quod phronitidi sero familiare est, non solo iudicare ethargum G 4 L. d. visib. I. c.). Is potest etiam in phrenitidem , mor bum specie Contrarium, desiners, GAL in II Epid. G,

6 8. CAEL AUR . . . . .), quo faCt Salutem aeger re Cuperat Veriam uno AquiSitu Iethargia non erat, qualis GAL. in . Prorrh. 1, 1, 1 traditur ex pituita cerebrum perfundente oriundus, nam pituita non ΡΟ- 10st in iis flavam, humor in indolis prorsu Con trariae, permutari, sed spurius ille existimandus est,im Proprie Sic dictus , quem lento se nimia copia Sangui nis biliosi corobro incumbens provocar perhiberetur Ouamnieria morbi ex parte concocta emergere Credebatio Cerebri Virtus, quamvis adhuc tum bilis avas irrita mentum patiens, et ita Susicero posse morbo abster

gendo, Quae spurii ethargi permutatio in Veram phre nitidem notatu tam digna, adeo idiotis non in au dita videtur fuisso, ne lus enim Venusini postae facetiam elapsa est, qui hisco versibus eo alludit Sat. 2, 3 30 88.):

' Eundem dolorem in comatibus sudoro stipatis commemorat HIPP. Prorrh. 1. 100. '' Sic etiam accipisenda videntur esso Verba HIPP. Coac. r. 1, 145.

OZOIO σω ονTαι, τῶν ληθαογικων, /ιπυοι ἄν in τὸ πολυ γίνονται. Similiter HIPP. de morti. 3, init. Empyema enim non solum de pure dicitur inter puΙmonem et thoracem couecto, ut GALENUS interpretatur de caus puIs L. IV. . .), sed eodem teste, sud HIPPOCRATEII suppurationes etiam in Ita quavis p xt conflatae saePius ita Vocantur. - . . Epit . . , s. 3, t. 25. - ORL. d

78쪽

Et morbi miro purgatum to illius. Atqui

Emovit Veterem mires novus, ut Solet in cor

Traiecto lateris miseri capitisque dolore; Ut Iothargicus hic, cum sit pugil o medicum urget'). Donique lethargus, seste AvicENNA, qui it C. Causam proximam in inflammatione medematos posuisse supra dicebatur, in gangraenam desinere potest Verum

Iiae observati aliorum auctorum experientia non On firmatur.

Ex his manifestum est, Veteres proprie non omnem

Soporem, Sed illum, qui cum sebus inciporo st dolirio)et progressus oblivionem Comitem adiungeret, VOCISSΘIethargum iidem sero huic morbo admodum vicinam assectionem agnoscebant peripneumoniam. Si pulsuum ratio utroque hi malo parum a se invicem diversa me moratur, tardiores solummodo et debiliores in lothargo, qui prosecto longe frigidior et magis lethalis 88et, quam peripneumonia GAL de caus puls L. IV , 13.), Sic et iam do risibus disserens GΛLENUS utrumque morbum coniungit Cris. 3, 3. . Adeoque HIPPOCRΛΤEs auctor L. de morbis, , lethargum describit Velut morbum e Cloris, quas pneumoniam spuriam illa tu lothargi imago nonnullis symptomatibus adiectis ab ea discrepat, quae vulgo eius morbi habetur, quam ob ausam aliena ad

miscendo hanc ipsam turbare noluimus, illorum Comme memoratione supersedesnteS. Conveniebat autem, teSte SERAP1ΟΝ apostema dethargicorum et peripneumonico

hoc Ver sermone concΙudendum non est, mortium ita COH-VBrsum in seius uisse; namque qui Iethargo Iahoxat, is inorbo assicitur, quamVis magno tamen, DO perturbato, ne inoΙesto e sibi, qui sui non conscius est, vel Ilis. At si in phrenitidem Incidit, vehementia mali concitatur Oxsilit aeger et ita exagitatur, ut acerhus aliis, et non iniuria formidOIosus esse Oliliit.

79쪽

rum partim in temperamento partis IaeSae, utraque enim mollis ot humida, licet pulmo non Sua natura, Sed C Cessorio momento, Scilicet humoribus ex cerebro ossi ontibus humidus AvacENNAE dicatur partim in causis, a pituita enim uterque morbu potissimum conflatur; partim denique in symptomatibus, somnus enim ibi profundus cum oblivione, sebris, pulsus inaequalis cf. GALE . . Caus suis. l. c. et delirium, Sio etiam a CAELio et Ait ΕΥΛΕ inter propria peripneumoniae et pleu ritidis signa uinorantur coma et delirium. Sod has sussiciant sciethargi cum peripneumonia ConSenSi a Veteribus observato. 1lle autem assectus, in primis si orto Arabs secuti, naturam in inflammations Oedematos posuerimus, nullo modo Commiscendus est cum eo malo, quod ap. Hi ΡΡ. de morb. l. 3. οἴδημα ἐγκες αλου nunCupatur, et Si quidem nom1ni ratione simi litudinon causas indicare possit. At Ver capitis dolo rem hoc adiunctum habui, inprimi in regione temporum, qui nunquam dimittit, vena turgente et pulsantes,

festim vero ad lectum delabitur, seque disiicit Oui morbus lethalis erat, sed unde vadebant, qui diem XXISuperaverant. Discrimina utriusque pathematis nonopia est, ut digito monstremuS, nam tu se Se mani festa Sunt. Praeterea Iethargus evus s. exquisitus ab ora Stinguatur, Cuiu causa consensus avtium abdominalium inflammatarum cum cerebro est, quique, quod Supra te

tigimus, ad similitudinem paraphrenitidis subnascitur. In hoc enim sympathic, pulsus durior reperiebatur, et praecessit dolor in part primitus laesa et tenSio, et tument hypochondria CΛΕL. at ubi caput primaria se

de mali St, praecessit somnus ubevior, capitiSque Te ano etC. In poplexi respiratio magnopere aeSa appa Tet, eaque Subito hominem invadit. - Caros, Si ex causarum uatione distingui non poteSt, nam iterum

80쪽

qus 6bris vehementior eum prasecedit sobris ab sontia disseri, Somno exitatu dissicilior si vocis osse otu G1L. d. oc ass.). Sic etiam coma obro Jofici senis lothargo distinguebatur. Ad hoc, inprimis vero ad x homaniam Iethargus spurius proxim accedit,

ubi dormir videntur et Omni Sunt experies, RInquo dolirant Catalepsis conspicua est oculis apertis et

gido corpore Sed, ut Cera , flexibili. GΛL. Lipothyminia pulsu denso parvo CAEL AUR. l. c. c. q.). Qui venena soporifora potestate frigidaxhauserunt, pulsum habent a

rum, sed pleniorem lethargu autem inflatum et inanem. Oui lumbricorum stimulo Soporem patiuntur, en Sum Cele rem parVum, deficientem Ulsum Ilithent, eumque remittonio potius febre conSpicuum; putabant enim VermeSinis accessionem sebrilem non alere int0stinis Sugen tos esse figere, inhaerescere autem viribus a Cessantctexacerbatione Tecuperatis, atque ita lethargum Spurium PTOVO Care. CAEL.)Prognosis Lethargus ponebatur in morbis acutis; Η1ΡΡ. Vi Ct in Cut 1, 8. - GALEA in Epid. 6, 1, 29, o PRAXAGOR A quamvis febrem nonnisi loniam et mi is haberet, nihilominus , ni Si Occurrebatur, celeriter onocare visus St. CELS. ΙΙΙ, 20 GAL in Epid. I, 3. 1.)HIPPocu ATES de morb. 2, 70. terminum ollationis d0- finivit. Ait enim lethargo correptos intra septem dies intorire, quos Vero Si essu gerint, conValescere. CAELI iis Acin L. et GALENUS phrenitide eundem dicunt poriculo stors in propterea quod in illa membranae in hac au tem Corpus cerebri laesum Sit GAL.). Ouam maximo infaustum praesagium erat, quando ex phrenitido malum exstiterit, exhausta cerebri virtut et naturali calores

cxstincto, vel ava hil in humorem melancholicum in spissata qualis fuit Sors Hermocratis p. Hi pr. Epid. 3, 1, T. cf. ibid. . . . . hist. 15. ux Dealcis . Fri gora enim, Ut in commontariis ad illam ii storiam addit

G LENUM, et os alio loco iam notavimus quae a Cali

SEARCH

MENU NAVIGATION