Artis medicae principes de curanda febre typhode : comparatos in conspectum historicum / dedit Franciscus Ochs ; praemissa quaestione de auctoribus Graecis circa notionem affectus typhodis dissentientibus

발행: 1830년

분량: 610페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

81쪽

dis morbis xstant, in curabilia Mali Ominis praetorsa tromor ovat lethargo Super Uenien8, quia materia propter sui in conlinentiam δια et δυσκαθεκr0ν ad nervos o tortos modullas spinalis descenderit undo hi molloscant, o spiritus animalis aliquantum deficiat. H. Aphor. VIII, 1. comm Gai t. . Verumtamen liborantii Ietliar gici transmissa materia ad fauce et Circa aures, AVI c Ev K. III, 1, 3 S. et parotidibus suppurantibus, ut inr liquis omnibus soporosis flectibus GAL Cris III, 3. , Sic otiam intolligondum esse id Poc RAΤΕΜ, qui de morb. I. . et Coac. r. 1, 145 lethargi COS OCeat ἔμπυους eva dere, Supra Ostendimus 19.). PeCuliaris autom iisco illa crisis si lithsebatur; quia frigida materia longius non abscoderet, Sed ad proxima tantum Oea deCumberset. GAL. d. cris , . . Sanguine Ver ex naribus Vel Or Prorumpente, quo Ceterae Capitis assectione solve rentur, I iv P. Aphor. VI, 10. idem lethargus non Solebat iudicari tost GΛΕΕso, de crisib. , ΙΙΙ, . . De aliques in phronitido utiliter illum permutari, et quomodo hoc fieri viderotiar ὐκ superioribu licet cogno

SupereSt, Ut enarremus, qua medendi ratione usi, Veteres Am gravem morbun impugnavorint. Et uti in maximo disicilibus et lothalibus malis quibusvis maxima medicaminum arietas sensim irropsit, dum aliud non sufficion locum cederet alii, mox eandem ab Vanitatemroiici sendo, sic otiam veteribus evenit lethargo medelam facientibus atque tanta remediorum farrago singulorum

Commendatione , prae Celseris Empiricorum Studio , Coa CerVata St, ut Vel potiora tantum omnia enumerando, sine huius commontationis praeter modum extensuri S mu S. Ouare Satius Videtur, summam tantum eorum

concipi, quae Circa curandum hoc vitium in usu suo vini. Ex causis vero huius mali depr0hensis Vel puta titiis ars prosecta est, qua periculum ius abigerent. Proxima igitur illarum vero it exquisito isthargo i

82쪽

tuita est putrescenS; purio id om sanguinis bibliosi, R hrili calor forte in spissali 0 assati, plenitudo et lentor cerebro incumbens, vel, XStincto Calor nativo, eiusdsm perfriCtio, quorum communis esseCtus est tor por Cum omnium, tum maxime animalium functionum. Praeceden Vero morbi momentum o remotius est invenis magni ConCeptiam, et Ruget cerebri malum, quippo Plenitudo crudorum et tenacium humorum, quὼ toto

PersuSa Si Corpore, et qui fons est pituitas Hipp. smorb. L. IV. init. . in prodeunt indicationes, ante omnia febris habita ratione humorsem ad caput assJuen tem Vel luxurum P0Vellendi et, qui ad corobrum de cubuerit, repellendi, discutiendi, vel ad propulsionem ex Corpore ConcoCtione praesparandi si vacuandi, d sin caput corroborandi, denique, si ex maligna febre o bus pendet, alexipharmacis corrigondi. Praeterea

iustus vita inodu quam CCuratissime ObServanduS. Itaque a revul Sion auSpicantes, ClySterem praemit iobant, inprimis si phrenitidi successerat lethargus, eumque Criorem, nec Solum ad revellendum humorem Con geStum, Verum etiam ad faeces evacuandas ARΕΤΑ ΕΠΗ Cur Cut 1, 2.). DeleCt ulvo, Si e VireS, aetatem,

anni tempus, Coeli rationem, morbi magnitudinem, in primis crudorum humorum plenitudinem Gal. seth. m0 1. ΙΙ, . . sevi poterat, sena in cubito secaba iur M. Si metus, ut ego ferret V. S. Vel si ipsa iuvanda orat, cucurbitulam illi partibus apponere Sole bant, quae συντιμωρια habere perhiberentur cum capite: Iateribus colli, pone aures, in humeris, Vel in captis

ipso abraso vel iccipite; in nonnullis hirudinos in hunc

83쪽

LEvo, Prio , Arabibus) ARΕΤΛΕus cucurbitis utoba tur ubi morbus minimo in phrenitide esset, sed ubi primarius invasisset, potissimum ubi lingua atra tumor praecordiorum ConspiCuu8. Praeter Sanguinis stra ctions humorom deriVare Studebant ECCantem Sternu tatoriis, quem in sinena pipere, Veratro albo Sinapi et sussilibus ut sebantur, 1 Puta naribu impOSita Cum' aCeto trita si febris mon urgebat, adeoque ad palatum Pri tantia si pituitam derivantia et mastucatoria adhibebant. GAL. ARET. l. o. et C. Idem efficere Studebant clys viatibus, suppositoriis, rurinam Cientibus . itaque, qua quaversus Causam horbificam deduCobant. Hic oro prae cetoris oxyrrho lini Coleber Sus Dat ad repol lendum si discutiendum, cisque in plerisque auctoribus commendatur, Similiter CaStorei internus et saepius se ternus cum aceto rosaceo vel oleo mixti uin it ox terna ad oculsi irritantia medicamina applicabantur ad Soporem discutiendum, rubefacientia, urticae, sinapismi, Cauteria o quae Similia essent. Dein ubi quantum ii mori repolli potorat. detractum duit, quod rosiduum existimaretur, praeparandum ercti et attenuandum, quo facilius in natura possit excerni id quod serba puto

gii, satureiae, mea Curialix et aliarum etaterno usu asso

qui conabantur Simul aromaticorum medicaminum vir tuto Visceribus consulebant ad satus discutiendos, addi iis diuroticis AREΥAEus d. ), hyssopo, TigRDO, ΘΗ- Cedano, meli88M et P praeparatum humorem Muniquo purgantibus, pitulis de hiera cum agariC Veratro etc. oliminabant. Sub insis demum imponebantur casto

reum, theriaca et alia aromatica ad Cerebrum corrobo randum. Victus per totum morbum porrigebatur aro matiCuS, exiguus, Suadente ARETAEO, Sed frequens; de

84쪽

clinant morbo, ubi coqui inciperet humor, vinum con

cod batur. CELS. l. G, TRALL. 1, 20. AEI ius). In pri mi do psychica, quam Vocant, Curatione elaboranda ΑΗΕΥΛΕus meruit, animo enim is stimulos aptos iniscit, ut soporem ggrRVantem evinceret. Ad hunc nomproposuit colorum arietatem in Stragulis, Vestibus, a rietum picturis, et quaΘCunque ViSum roritur possent; sermones multOS, o Ciserationes, iracundas incr0patio nos, qua in remsPPOCRATEM habuit praeseuntem : Epid. l. II. terroris et metu eXCitationem, quaecunque prius

Alii suis quomque studiis Su8Citare conabantur, quibus anto addictissimus indulsisset, milites clangore turba rum Pu 1LOΤΗ. AELIAN.J Varo tinnitu nummorum M. Id si AR ΕΥΑΕ Us non minus CAEL 1US SORANUS propter sagacitatem in reperiendi pro aegri Specie minoribus, sed ro multum prosicuis et grati adminiculis, et pro ptor prudentiam in evitandis incommodis maximopsero laudandi sunt, operamque sic dederunt muIto utiliorsi quam seriori aevi quidam medi Ct, . . PLI 1US VALE R1Λxus, inprimi Vero Arabes aliquot, qui miDissicum, quondam, et ridiculum medicaminum apparatum ex Cogitando, Vel memoria prodendo, sumam ibi Parare tu

Quondam Iethargo grandi est Oppressus, ut heros Iain circum Ioculos et IaVes Iaetus Vans luctCurreret Hunc inedicus inultum ceΙer atquo sidetis Excitat hoc acto D mensam Oui iubet, atque Essundi saccos nummorum, Recedere 1urQS

A numserandum: Hominem sic erigit addit et iuuat NI tua custodis, avidus iam hoc auferet exes. non vivo It vivas igitur vigila. -

85쪽

Largiora set accuratius, quam huius ibolli tonuitas per mittebat, exposita appetenti materiam suppoditabunt TEM, Metti med. XIII, 1 Aretaeus, Celsus, aes Icitia, At si uri, nam Lua, i ill Lamia, l. c. praetesi ea Dioscoridos, Plinius Valerianus, Gario pon

tu locis sparsis Singula remedia CommemoraDt.

f. I.

Coma, Carus o lethargus a non ulli Proprie sopo rosa pathemata dicuntur . Accedit autem quartum, quod Saopo in illorum societatem refertur, SpeCie vero ali quantum diversum. Est nimirum καT0ν S. καλαλγὶφις apprehen si o), in qua tum men S, tum COPPUS Sen Sumotuque paene privatum detinetuP, negerque in ea a ne corporis figura, in qua fuerit CorreptUS , SiV AP ΘΓ-ti sive clausis oculis perstiterit etC. Atque si maximΘdissert a soporibus stricis sic dictis, quippe in quibus oculi clausi sunt et Corpus prostratum. Propter simili tudinem eorum, qui gelu tacti rigent, Vel ConCPeSCunt, Congelationis nomen accopit. Sedes ipsius in o steriore parte cerebri ponebatur, quam frigido et sicco, i. e. melancholico humore perfusam credebant, CGAL. Ioc. U. III, 4. - d. in . Aphor. 2, 3.b Aevius Te trab. II, 3, c. . , ubi deliri speciem set modium hoc malum dicit intor phrsnitidem Q lethargum videtur Si mul subindicare, pro ter molancholicum humorem ab alio quoquΘ, . . pituita, interdum fieri posse, at tu ita cum assoctibus antehac oscripti convenire, quod in nuit GALEsus Moth. III, 21.) ait enim: in vitiis

Dentes sonis, mulieris capiΙI ot caprae pili incensi, Vulturis pennis Θ, iecur mustela ustum, testudinis sanguis, Ma deXua exu1ae, Oculi cor et e philomelae etc.

86쪽

noxii humoris, qui citra putredinem si febr0m calaophoras grave inVehit, Spissitudinem incidesro si calo issa sero Tales GraeCi pople iam, Carum est cato hum apollant. Praeterea dissertis Verbis Iu Lus Ah s. 3,

f. 22.

Postquam do his vitiis sigillatim disseruimus, quan

tum e proposito OStr Vi8um est nihil ad hanc par t0- 0L absolvendam, miSi OC SupereSSe XiStimamus, ut porcunctemur, quomodo ad typho de Pathema, tam quam genus, itine speCie Singula reserantur, et quomodo illius motionem indaugeant et e ornent. Erit autem x historia horum affectuum manifeStum. ipsos natura sua prorsus inter Se Convenire, ne ni Si gradu divsersos ess0, mutuos ibique habere transitu et permutatio nos . sini bus igitur haudquaquam luculenter ac rite decretis. Vol intor ornnes agnitiS, diligentioribus etiam muctori bus distinguendi sagacissimis, ut GALENO, Singulos saepe tonsundi Specie losita proe genere et altoro pro altor etc. At Vero intentio et remissio mon a viant Speciem morbi; propterea consultum foret, hanc assoctionum arietatem in unam imaginem et unum no

87쪽

sonsisse, illa solarum specierum multitudine pauIatim ex PrBxeo usu remota. Et rcte ceteris, quod αυφωδn di citur pathema, mereri mihi Videtur, quod enseratim in illarum locum substituatur. Namque quo eiu nota ha bsntur x Epidemicorum libris, adiecta GALEx intor pretatione, collectae, eiusmodi sunt, ut singulis illis des quibus sermo est, assectionibus omnibus conveniant Et si, quod supra commemoraVimVS, Specierum illarum nomina saepius ad genii significandum usurpantur, id ab altsra part de typhod neutiquam praedicari potost, quippe cui generalis nota ubique adieCta est. Ouo ac cedit, quod propria nomini VirtUS, Secundum ea, quas

in fronto huius libelli exposuimus, Optime et genesino habitum mali res orat. 1taque, qua VeteΓibu κωματα,

τοχος etc. dicuntur Vitia, Omnia in Unum confluunt, quod τυφωδες nunCup3re IiCeat. HOC Vero, Comparatis, quas do singulis speciatim traduntur, agnoscimus in scriptis

Veterum ut Somnum praeter naturam Profundum, qui aegro quidem, Cuiu Animus POStratu ESt, minime sex

outitur, ad Stantibus autem expergefactu dissicilis ost. Dolirium in puro hoc et legitimo Statu a plerisque non videtur observatum esse, Sed Stupor et imbecillitas o tius montis facultatum, quam depravatio. GAL IOC. U.

2, 7. Fobre idem vel caret vel mediocri stipatur, pro

Varietate causa efficientis secundum eandem intentio mali magnopere Variat, a Somno, qui Brum a naturaΘDorma dicedere Videtur, ad graVissimam omnium o Ιuntariarum actionum depressionem Modo primario loco cerebrum laeditur, modo secundario, modo ET CODSensus viam in societatem mali adducitur. Causae prima

rii assectus et Exquisiti ponsebantur modo in humors Di gido si humido, i. e. pituita, copia Cerebrum graVanto, ubi nulla febris, eo oro putredinis acrimonia irritante, ubi sobricula comes adorat, pro arietate nonnullΟΓΠm Symplomatum speciatim modo in anteriore modo in po-

88쪽

storior parte cerebri accumulato. Ita causa visa est

in lonitudin sanguinis bilios quido ad cerebrum arassusntis, sed constipation στε νωσεως Oborta et tranS- spiratione arteriarum Suppressa, et ita, ex interCepta earum PUISatione, Calore nativo cerebri exstincto. Secundariam deinde sand0m assectionem si hibe bant, ubi bilis flava si sanguis biliosus, atroci aestu

sobris assatus, lentorem contraxerit, vel in humorem me Iancholicum, qui ex utroque humore, tum Sanguine,

tum flava bile, parari posso Vid0batur, inspissatus fuerit. Sic praecipue phrenitidi et causo subnascebatur. GAL. in Prorrh. I, 1, 14.let 10. - Id. in H1ΡΡ. 0 humorib. 1, 1. - Ιd de Crisib. 2, 12. Etiam in hac conditione

cerebrum frigescere putabatur, exhausta virtut Vitali s.calor innato Per consensum doniqus nasci idem ilium Opinabantur, aporibus crassis, saluosis pituitΟSiSex εmoto aliquo Viscere inflammato, si abdominali, V0l diaphragmate, Vel pulmonΘ, ad cerebrum asCendenti hus CGAL. Caus Sympi L. I, o T.). Quam ob rem Saepe non morbus sui generis, sed symptoma potius alii malo superveniens pathema typhodos dicesndum fuis Set. Spatium decursus non longum, sis causa frigidas sobris mitis tardum annuntiarsent, sed propinqua, nisi

naturae vires Vel artis auxilium SUCCurrerent, morte ter

minatum maluin ceteroquin Continuum inStabat, Deo, nisi ex consensu cerebrum laesum fuserat, intermissio concedebatur. Exitus pro causae t ehomentiae Varie late Varius modo in sanitatem, symptomatum graVitate paulatim decrescentse, motastasi benigna, Vel cri lica evacuatione superveniente modo in alium morbum, idque cum salut vel cum ornici aegroti modo denique in mortem, causa morbi naturae ire Vin cente. Hinc oriculi magnitudino aestimare licet, interdum extremi, ubi viros vitales Ahala Sta fuerint ceteroquin vero status medelam non prorSIIS RSPer

89쪽

nabatur quippe quae derivando coctions iuvando et evacuando naturam tentaret imitari et adiuvaro.

f. 23.

Et has quidem ad illustrandam, qua in libris

pssudohippocraticis τυφωμὶς assecti VocatuP. GALExus igitur, ad quem redeamus, mihi saltem pervestiganti non Visu est, alias eius pathemati facere mentionsem, nisi ubi HIPPOcnΛΥΕΜ interpretaretur, quo ipso Conamino docetur, parum tunc tempori Vulgarem illum nuncu pandi usum fuisse , GALΕΝ Certe non Solemnem, utque propterea explicatione indiguisse. Nihilominus automille eandem Vocem in onomastico rerum medicarum recepit, Verum non ad vitium animalis acultatis dosi gnandum, sed ad febrium quoddam genus Vel specismcompellandam. Etenim inde ab HIPPOCRATE, qui non nisi mediocri nominum apparatu usu erat, ad GALENUM

uSque ut Ceterorum morborum, ita et febrium varietas Paulatim accrevit, nominibus passim novis aucta et di stincta Praecipus vero G LENUS ille plurimum medita tus est Circa causas internaS, tum decuPSu tum sym

Ptomatum, eruendas quo studio multum contulit ad componsendam et amplificandam doctrinam do humoribus cardinalibus, quibus peccantibus pleraque Par morbo rum existere medicis Videbantur. Insuper, si qua intor auctores dissensio esset circa compellandos morbos, dum varii eundom morbum Variis nominibus insignirent, componere litem maluit, acilis in verbis si nominibus variandis, dummodo in rebus distinguendis conveni Tent, et naturam probe intuerentur b. Ita circa indolom

90쪽

ipsius praeparati, Videmus, eum in ceteri sobrium spe clobus typhodem aliquam Scribere, quam ΘΓ ube rius non depingat, sed obiter tantummodo commemoret, quare periculum faciendum est, eruendi ex Variis locis, quorum quidem non nisi paucos invenimus, qualem GALExus hancce habuerit, o quomodo a ceteris sobribus ipsa seiungenda sit. Inquirentibus autem liceat a com munibus et magis univ0rsalibus notis sobrium indagandis proficisci ad eas, quas speciatim te singulis enunti anda sunt. Scilicet sobribus, ut veteres, in iis praecipu GALENUM, arbitrabantur, totum Corpus inCale scit, quoniam cor, qui lacus est totius caloris eumque per arteria cum partibus Communicat, a Calore praeter naturam aucto Comprehenditur. Calor isto vero Vol in corDore Cordis primitus Sedem ponit, vel in ipsum ali unde emanat. In substantia quidem Visceris conceptusos in sobribus hoc ticis ot in habitum ius 3ξι sir

matus, unde nomen inditum est morbo Aliunde autem in ipsum emanat, cum Vel a Spiritibus πνευε ασι Vel ab humoribus conisentis cor incalescit ) . Et a spiritibus calorem attrahit, cum Calefacti et accensi hi cor primum et inde universum corpus calor imbuunt undo sebris ephemera nasci dicebatur, quae, quoniam in maleria tonui, dissipabili, Vaga, fomitem habeat, ideo termina tu citissime, et Sic nomen a brevitate accepit. Ab hu moribus deniquo in cordis corpus calor commigrat ali quando quidem simpleri, vel ubi modice constipatum στεγνωθῖν' corpus S et IethoriCum aut praeter a turam calidius evasit a vita lauta, exercitationibus etc. GAL de caus morb. 3.); plerumque Vero, quod UtΓe dinem isti conceperunt. Omnia enim putrida alieno a lida sunt calore, qui non concoquit, ut nativuS, Sed ΟΓ rumpit, et extrinsecus Supervenit per aestum, PBStilen-

SEARCH

MENU NAVIGATION