Responsio ad notas nobilis critici anonymi in Apologiam reuerendiss. P. Fr. Thomae Mazzae ... pro Ioanne Annio Viterbiensi, auctore P.F. Francisco a S. Augustino Macedo ordinis minorum obseruantiae Lusitano: ..

101쪽

:rio uid

Per ibITane argumentatur Marga in Sic imponit Criticus Vbi hoc Magra persona a ZZae ipsi imposita a Cri-rico ita loquitur inrigena. Fucum nobis facit, non de Cipiet. Apte , probabiliter utitur a ZZa tribus coniecturis. Ab inscriptione libri, ab Auctore unico, qui duplex esse non potuit, a materia deqis scripsit. Vbi Hoc nomen commune cum illis Auctoribus, quorum nullos, si Iosephum excipias, nominauit O iniuriam Nam non puto esse hominis oscitantiam , quem acutum, solertem video , sed nimium in obiurgando, cincrepando Vtinam melius collocaret ingenium. Nescio quae antemperies in transuersum egit. Doleo . Eo me conso

CRITICUS.

Ista vini quae Manna singularis modo es posse esse commu xis , shomine vellemperfrideri. Uis.

NAuseat hi animus . Si rationes quae mihi persua

dent inquit MaZZa , alijs rem persuaserint, mea priuata opinio poterit communis euadere. Quid prudentius in rationibus momentum ponit a ZZa, quae per suadeant, non in voluntatibus . Quid quaeris' Criticus causas quirit rigandi. Audi Mihi sane persuasit unus sum. Verum non sum assuetus frigidis ratiunculis moueri Spero fore alios similes mei. At sunt obtusi malo

102쪽

CRITICVS

Librum de rationis Chaldaicae scriptum ueras testa tu

Metacthene Persa, Manethone iserasti in operitus , quae bono genio edidit Annius , hunc repertum non debere repudiari. SasIs

AN hoc probat Maret horum tantum auctoritate

Mirum quidem. Numerat eos fateor, sed obiter, S 1 iapen 1 gradu , donec pergat ire ad argumentu 1 nigum auctoritate Iosephi itaque non pernit alios, quorum suspectos esse plerosque nouerat, sed ijs adductis ne videretur auctoritatem negligere, addit maius pondus, quo moueat Lectores infensos Annio . prudenter vigilanter. Iaperdam trahit Criticus

CRITICUS.

Iosephum antiqui tam lis. I. eo . Morte serere Grosum Chaldaica deforis e filicet Gelemus versionem istam non struet , tamen Fufinus, qui accuratius Graeca expresse ea habet, quodpotissimum concludit istos Chasaicarum de orationum libros Mitimos esse , o sapis. Persasis.

CAutus rircumspectus Maget . Nihil non videt:

suam proposuit dubitationem ex diuersitate versio num, fatetur in Renue nutasse se in sententia, donec incidit in eisionem Rulsinianam , fortasse quia perstitit immotu omni formidine abiecta . Quam versionem Ru D sini probat e Freculpho, cui illa Ru sini probatur Sapit ergo MaZZa; qui uri tam probat, desipit. Cur oc-

103쪽

CRITICUS.

Dpaucis, o ingenue dicam, mi MaEa in omibus desipis: nam omisia reliqua corruum se se

Udacter. insolenter. O puerum ingenuum, quem non puduit hoc effutire in omisibus aeripis Adeo tu in nullo sapit Palato tuo non sapit liuore prorsus corius xupto, alijs ancorrupti sapit. Perse corruunt. Stant po-:a 'ς' , 'Rς ui ariotibus, machinamentis conuellas . Verum haec sunt parerga veniamus ad institutum deditius iaciamus illud Epicharmi ,

'o Mandoquidem ad Graeca recurris, talias, . ἡ, ὰ, o

si 'ς - σοναγαγοῦν, qu/a in unum collegit, qui scripsi Chaia ica, tris astantum Rufino deferre τι ab eius versione 'ba Ioseph velis pendere. Hinc emicat eruditio tua . Duirannespra Ie vos habe,

e δε paret malevolentia Critici in eo, quod ait somni- it culose citari cap. 8 cum sit; Noris Lector a

is O, Vbi capita sunt longiora poni cap. q. at vero in ersion Latina, ubi sunt breuiora poni cap. . vii citatu ZZa, qui Latinam versionem sequitur itaque citare

104쪽

debuerat uti inuenerat vigilabat cum legebat Latinam

Versionem. Quod attinet sensum, non nego Verbui Graecum συναγαγων signific re in unum colligere &collectionem facere : sed si Russinus istam collectionem. Desorationem vertit,4 in hoc sensu verba accepit. ita Latinis Typis scriptuni est , in quo peccauit MaZZat Oportet damnare versionern Russint, communem La tinam editionem, quod nemo ausit praeter Criticum.

Ego quidem, qui Graeca lego, intelligo , improbaria

non audeo Russin versionem, quam supra Petrus Tolosanus probauit; etenim cur illa eoEectio rerum non possit appellari ceu Tio florum, hoc est rerum collectarum fasciculus , atque adeo appellari juratio non video. Contendat cum Rumno Criticus tanquam cum Achille Troilus, nec insultet a ZZa: ironico more, quasi homini inerudito. Certe si is error esset Rustini tacitum non ferret S. Hieronymus, qui cum eo solet super leuioribus eXPostulare. Mμω διαλέγη. Vento loqueriS.

II secondo superche contando Pag. 67. lin. 22.

pater Magisser an tantum a studio Logice recessest , τι Oblitus squoddocet Arictoteles Pudet me hoc tibi funerere e tamen te isse nolente, audi quid dicae omniscius Magister Aristoteles , dicam latine Sedo hi, qui ex eo ducuntur , quod fumitur quaesitum initiopropositum, o qui ex eo , quodponitur non causam pro causape Elenchi desinitionem fiunt manifestir oportet enim conclusionem euenire eo quod illa sunt, quod certe non e I in non causis

105쪽

lam Uria ita Zat

ille

ster

uod itur

VB errare putat aetetam, ibi Magistrum appellat,

ut geminet iniurian Sed fallit, fallitur . Quasi vero Aristoteles hanc unam in suis Analyticis argumen-t ndi rationem proponat, quae e causis,&principijs procedit, pene sola sit demonstratione utendum , Rd hanc cogere tentat Criticus Magistrum MazZam , quii ne uti doctus, optime nouit, talias ab Aristotele Propositas esse formas argumentandi, is erum colligendi, nec opus esse a causis argumentari, nec enim egsolis causis, irincipijs argumentari docuit Aristote les, ut fit in demonstratione polor prid, sed etiam eces lactibus ad causas , quae dicitur Demonstratio 'uia, deinde ex auctoritate quae humanam sidem parit &exprobabilibus quae gignunt opinionem, praeterea X in ductione quae generat certitudinem experientiae, Momnes hi modi sunt apti ad argumentandum . Imo si quis Vellet ex causis , principijs semper argumentari quiddam ad ynalon moliretur; multa enim sunt, quorum Pausae &principia ignorantur. Legat qui Volet libros institutioni in Dialecticarum qitae summulae nuncupan tur . ' καρπα Θιος το λαγών Carpathius Leporem

Ne mi si detio per infirmare. Pag. 68 lin. 3 o.

CRITICUS.

Ire ita leo, sed amplius tam socordem fuisse Annium, ut non omnia recte componeret , sedaliqua contraria illis , quis Γripserat Berosus Verum vide adnotata adfol. Io 8. Mind

106쪽

DIcis, sed non apte, ut dicam mollius . Agitur hie

de coniectura circa vera, noua inserta, quae idonea est ad colligendum Berosum Annianum non ess 1uppositum; nam ut vellet Annius ad fidem suo foetui faciendam momenta ad ij cere, non ea peteret e X ad inuentis veris, sed etiam ex aliunde quaesitis non fecit ergo altute ut imponeret, sed ingenue ut germanum foetum proderet. Quod autem Criticus addit de nonnullis falsis immixtis, alia quaestio est, nempe ad suam notatim quo ille a ZZam vadatur,4 nos pro eo litigabimus

Di questa accommunan Zadet nonae di Dio at principi, e Potentati de Mondo. et Io8. Pag. 62. lin qo.

CRITICUS.

Nomen Dei in usu profano apud risios ommune sei se,pνoat vult docere ualeta homo Aguae lectionis, non, di, smemim. Id se potuisse cur minus credam Mai ae faciunt aacroritates , quas e libris sacris adducιt, quin Iocos interpretatur Theodoretus , non quod puerie Iudices Dy dicerentur , sed quia adimitationem Dei eis sit delegatum iudicandi munus . Verba Exodi cap. 7. Ego dedi Te in Deum Pharaonis , frict meam Diuinam Pote rem in Te supra ..... 'onem latui , posu eum in tua otectate. Scio quidem Ethnicos pro eorum leuitate promiscue homines de se bene meritos adseruisse ijs sed inter homines in f promisuo nomen Dei μγ tum no vidi. Sed hane ovam digressionem ad excusanaeum Berosum , quod Noe vocaveris adre de Dei commos poterat MaUa omisisse , quandoquidem Ethnicos in istis tam castigatae locationi obnoMos non esse , omnes sciunt. An

107쪽

eondam Macte.

st T cabre vastae eruditionis homo, Siguae eruditi et ui nis Magram appellat, Vbi ille contra e Xiguae se len eruditionis hominem esse ostendit. Mihi secus visum xg nimirum Magram hoc in loco vasti eruditionis homi

tum nem esse. Si tam Criticus esset erudituS non negaretio tal men Dei tam esse commune non solum in profanis, sed in etiam in sacris litteris Satis erat legere Augusti nuntilib. 19. de Ciuitate Dei cap. 23. Commentaria udo- uici Vives de totum lib. q. eiusdem Sanctus dierony- . mus Omo . in quaest. Hebra cap. 6. Verbum, inquit, Hebraicum iris Elosim et triusque numeri est Deum enim, o Deo significat. Ide Aquilas lios Deorum dicere ausa es Deos, Sanctos vel Velos inresigenis quem sequens Ima-ὰ - chas ait: Videntes fili' otentum lias hominam . Strabo autem sic in cap , . Genes. VidentesMi Dei, μῶν Seth intel&- ., gantur. En UeuS Seth Lyra ibi Daemones dicuntur si LyDeipropter naturam spiritualem. Rabbi Salomon in cap. Genes Emim aliquando accipitur pro Deo , aliquando pro . , i ινρ raώ, hq Idopro Iudicios inde Exodi et r. iist ab Deis ii Iudi=- zelpotentum CCt firmat Lyra re loco. EX odiet a Dominus Deus applicabitur ad Deos ides ad Iu-ι, . Hce . ij rursu , μν Dei si Iudicum potentum. Idem. γ, si di Abulensi Sin cap. 5. Genes. quaeli. I. I. . -ὸ 'RE cdum P. I. pag. . colum. 3. Si hae in sacris , quid a in profanis Memini cum puer essem legere me in o Dei lyanthae Verbo Deus, Meteos: Magistratus Angelo tum bonos, tum malos ratione spiritualis naturae , principes in Republica homines sappellata . Atque, ut magnum Auctorem afferam micero, Platonem Phil et osciunt

108쪽

losophorum Deum appellauit. Quid quod Mane. Etiam

2ὶν vocantur, non sollim in profanis litteris, sed etiamini acris . Reg. 28, Pythonissa Deos, inquit, ideo ascendentes de terra, litando suscitauit Samuelem. Adeo ut hoc nomen Deus commune sit coelo in Terrae in liferis,iroia tamen eadem Patione . agitur enim non de re, sed denomine . Haec ego homo alicuius eruditionis, minus tamen ast 2 quam CriticuS, ei responsa remittes ille lquidem eruditione sua vasta eruditionem Vastauit. Concenti simus hoc Catone . ille τῶν σοφῶν βῆτα.

Noe intes porcii Chaos. Pag. 3.

Ne quis pro Cha intellexerit praeter Maazam, o insul mum Annium , es eius ommissas non idi . αος ratus est,c tenebrae a verbo Xαινω, quod in libris sacris exprimitur , si hoc saniori se ut idi s eis interpretandus. Si Noe dicamus Chaos perinde eum decorabimus , ae si noctem nominare praemalimus, quam diem , tenebras potius, quὰm lucem . Non

sunt sapientis, seddesipientis ista vitia, quae nolim doceri ab Inquisitore Veronae , seb cuius iudicio tot Scriptorum scripta me censeri de ni ita nolim tam praeposex solentia , c.

VNnus ego horum Symmistarum sum, mecum plures Auctores habeo Criticus quaerat sibi congerroneS, quos puto me audito nullos habiturum. Chaos igitur Graece x , vel e XLeXics Graeco collecto ex Budaeo, Erasino, Caelio in primis celabri aliud , quam. quod egistimat Criticus , ignificare constat, ubi sic χά, Chaos Misella egi vocatur omnis rerum confusa , o

109쪽

sic/ndi incta is erra, qua omnium rerum fuit principimυ

Hiat hic Criticus, stupet hianti ore. Quod Mag a

occludit obiecto Calepino Chaos inquit, confusone Hesiodus in Theogonia , omnium rerum initium vocari, quod ante omnes Deos, De que natum it, de quo Orpheus initio Argonaui Aj appellant materiam Coro , o Terrae confusim, σtque informem , qua primum ex nihil ficta es. Addit Lontra Criticum deducentem a verbo xa dictum Chaos χε fundo, quod fuerit ideirconfusio Elementorumore nium. De ac confusione vidius , quem adducit Magra ante adduxerat Abulensis in cap. I. Genes. Ante Mare, o Terras, o quod tegit omnia Cillum Vnus erat toto naturae vultus in O te diuem dixere Chaos, rudis , indige Eaque moles. Et Lucanus lib. 2. Phars. 3Siue parens rerum cum primum informia Regna Materiamque rudem summa cedente recepit, Fixit in aeternum causas Chaos, illa erat byssus, Genes . . Super faciem byssi, ut exponunt ibi Abulensis, Lyra. Hic Abyssus , inquit, vorago Latine, es importa immensam aquarum profunditatem . Importat etiam confusonem quandam , o commitationem. Et iterum: Confus , se commixtio erat in Elementis, O ideo et ocabatur As sus ille autem quaest. 9. Dicitur, inquit , Abyssus tota materiae indistinctae etcI informis congeri laudat Ouidium vocantem Chaos. Hoc sensu ac cipiunt communiter interpretes, secuti Augustinum qui materiam informem appellauit. Quid hic Criticus λExpauit. laos illi Chaos visus est sed velim adsit, audiat Chaos deducitur a xέω, quod es fundo, non vero RXαθω. Vtcumque autem sit non significat enetras, siue noctem, ut ille comminiscitur quid enim tenebris, quae σκοτος, et nox, quae, cum Chao Non sunt igitur ista MaZZae

110쪽

86Marrae desipientis, sed sapientis initia, recte docet

Inquisitor Veronae, cuius iudicio tot Scriptorum scripta merito censenda committuntur. Nota Critici castiganda est . Retineat sensum suum Ouidius, ut fanus sit, quem MaZZa tenuit &nos tenemus cum Interpretibus Sacrae Scripturae germanis, quibus adhaerere malo, cum ille praemaluerit discrepare , quod verbum nullum est in Latina lingua, sed eo ille apposite usus est, ut suae sententiae insolentiam apte significaret. Et iure Decernetur

In Cratere meo Thetis est coniuncta Lyaeo.

CRITICUS.

3idieulus est interpyes m uius disiichi interpretatione. Cave putes iisu tanquam a monitore profectum, sed is querente e immixtum Mimium, bivinam isse exi Pimo in sodatium omposio

FRustra pro deridiculo habet interpretationem Mar-Z quae iusta δε venusta est . Largior ei quod vult, nimirum sensum vulgarem esse in eo Cratere con tineri vinum aqua dilutum, adeo ut maior esset aquae copia , quam vini; quam interpretationem Marga non negat. Inscior tamen non posse illo modo intelligi quo Ma 'ra vult, ut est ni in eo Cratere Uata illa duo signa Tethidis,&Bacchi, alterius aquae, alterius vini symbo li &Nil mihis, imo hunc duplicem sensum habere carmen ossirino , eoque augeri venustatem sententiae. Itaque intus erant sigilla duo inclusa ob locum , excluta ob artem significabant liquore duo S aquam,