장음표시 사용
131쪽
A Orat Abraham prosodomitis. Lege etiam Marulum lib. 2 cap. 2.B Moses orat pro populo. Exodi cap. T. 8. 9. IO. 14. I P. 32. Num .cap. 14.2I . Deut. cap. 23. Marul. lib 2. c. I. Sabell. lib. 2. cap. 4.C Extendisse autem Hieremiam dexteram,&dedisse Iudae gladium aureum,qui erat oratio. Et de Oratione lege lib. I . Maclaab. cap. 3. 4. 6. 8. 9. lib. 2. cap. 9. I 2.&Marul.lib. 2. cap. 2.&Sabell. lib. 2. ca.
1 .ubi dicitur ille plus oratione,quam armis pugnasse. D Petrus seruabatur in carcere, oratio autem fiebat sine intermissione ab Ecclesia ad Deum pro eo. Vt Petrus ascendisset ad stiperiorem
E Non pro mundo rogo, sed pro his, quos cedisti mihi, & pro eis qui
credituri sunt per verbum eorum in me. De oratione etiam Chri sti, lege Matthaei c. 14. & Σ6. Lucae 9. & 2 2. Hortatur etiam ad oratione Lucae II . Ioaia. I 4. I 6.& Lucaec I 8.Vbi etiam agitur de oratione Publicani .& Matthaei cap. 6. docetur modus orandi. lege etiam Marul. lib 2. cap. I. F Exijt in montem orare, erat ibi pernoctans in oratione Dei. G Sic ergo vos orabitis Pater noster & ne nos inducas in tetationem , Sed libera nos a m alo. Amen. H Dimitte eam, quia clamat post nos.l Mulier Chananaea clamauit dicens ei,Miserere mei Domine fili David,filia mea male a daemonio VeXatur. Κ Respondens centurio ait;tantum dic Verbo,& sanabitur puer meus. De oratione etiam Centurionis lege Adhorum cap. IO. L Dixitq. David ad Deum. Domine Deus meus,Vertatur, obsecro, manus tua in me, & domum patris mei: Populus autem tuus no per
M Daniel vir desideriorum intellige verba, quae loquor ad te. Lege etiam Marulum lib. Σ. cap. i &Sabel l. lib. 2 cap. 4. N Veni propter sermones tuos. Princeps autem Persarum restitit mihi viginti & uno diebus,& ecce Michael unus de principibus primis
132쪽
go a De operihm miseericor spiritualib.
M N i A v s, quae per nos fieri possunt praestitis proximo sanctae charitatis officiis, stiperest, ut ad Deum bonorum o m. nium largitorem pias pro eo preces effundamu S . Quacuq. ille fuerit in calamitate & miseria constitutus, iuuari preca
H C tionibus nostris poterit, siue in corpore, siue in spiritu op
pressus laborabit. Si non auro, & argento, suppeditatisque humanae vitae subsidiis fratrem iuuare commodum fuerit, in hausilli reum propitium orando reddere studeamus λ Longe plus quam doctrina, aut corree io, aut consilium,aut consolatio valebit oratio , quae caeclos penetrans ad Deum ascendit,eius'. omnipotentis dexterae opera implorat in ijs, in quibus humana vis deficit . Et iniurias quidem illatas dimittere,& perferre morosas proximorum impersectiones in nobis est: vi vero ab infereda iniuria proYimus abstineat, perfectiorq. reddatur, sacrosancta oratione consequemur. Sicut igitur in rebus humanis, ubi indigenti per nos opitulari non valemus,ad virilita potentiorem confugimus, Orantes,ut ipse praesidio esse velit, ita in omni,quae fratribus nostris occurrit necessitate, pium, ac misericors opus est diuinam ei opem,& misericordiam implorare. Quod vero factam pro aliis orationem Deus benigne suscipiat, atq. exaudiat docet Salomon illis verbis.Properans homo sine queraa deprecari pro populis,proferens seruitutis suae scutum orationem,& per incensum deprecationem allegans, restitit irae. Hinc tot in lege veteri sacrificia semper cum deprecatione coniuncta,
quae pro Rege,vel pro populo fieri consueuerunt. Hinc Abraham pro quinque ci' uitatibus, Iob pro amicis suis, lonas pro Niniuitis Moses,& Aaron pro filiis Israel, ceterique prophetae sanctissimi pro aliis Deum , saepe precati esse dictitur. Qti id de
CHRisro Saluatore nostro dicemus Certe huius erga proximum misericordiae exercendae ipse in primis nobis auctor&exemplum extitit. Itaque cum formulam orandi discipulis traderet, Cum oratis, inquit,dicite Pater noster , cur noster&non meus, inquit Cyprianus, nisi quia insinuare voluit,generalem a nobis pro fratribus faciendam esse orationem; nec pro nobis tantum , sed pro communi corpore,Deum patrem nostrum esse inuocandum λ Itaq. & illae petitiones in plurali numero semper enunciantur: Panem nostrum quotidianum da nobis hodie. Dimittite nobis.Ne nos inducas, Libera nos a malo. Expresse autem pro proximo oradum esse tum C A R 1 s T v s praecepit,cum diceret,Orate pro persequentibus, & callimniantibus vos.Nam si pro illis,qui persecutionibus , & columeliis nos lacessierint, iubemur orare,quis dubitet quin eo magis pro ceteris,a quibus aut non laesi sumus, aut etiam beneficio affecti preces fundere debeamus 3 Rogauit pro intersectoribus suis CH RIs T vspendens in cruce:Pater,inquiens,ignosce illis; quia nescirint quid
133쪽
P ars posterior Explicatio VII o s
faciunit.Praeclara autem illa pro Apostolis, proq. tota Ecclesia, iam instante passio nis tempore,a C H R a s ae o ad patrem dicta est oratio ; Ego pro eis rogo, non pro mundo,sed pro his,quos dedisti mihi:quia tui sunt. Quid autem rogabat Pater san. die serua eos in nomine tuo. Ac paulo post : G rogo ut tollas eos de mundo,sed ut serues eos a malo.& statim:Sanctifica eos in veritate. Demum se pro tota ecclesia orare significans: Non pro eis, inquit, rogo tantum, sed etiam pro his, qui credituri sunt,per verbum eorum, in oratione. Quia&pro capite Ecesesiae speciatim rogauit,ut Petro indicat,ctim ait: Ego pro te rogaui Petre, ut non deficiat fides tua. Orationem igitur pro aliis faciendam esse non docuit solum Dei filius, verum etiam exemplo demonstrauit. Qui etiam nunc in caelo regnans , ut inquit Apollo. lus, accedit per semetipsum ad Deum , semper vivens, ad interpellandum pro nobis. Ad uocatum enim habemus, teste diuo Ioanne , apud Patrem Iesum CAR IsΥvM itistum . Omnes quoque sancti in caelo orant pro nobis, ut in historia Machabaeorum legitur,fortissimo duci Iudς ostensum esse per somnium, Oniam summum sacerdotem manus protendentem,orare pro omni populo ludaeorum. Vbi &de Ieremia propheta illa quoque verba habentum Hic est fratrum amator, &populi Israel; hic est, qui multum orat pro populo,& uniuersa sancta ciuitate Ieremias propheta Dei. Ad hoc eximiae charitatis opus hortatur B. Paulus discipulum suum Timotheum verbis illis : Obsecro igitur primo omnium feri obsecrationes, orationes, postulationes , gratiarum aetiones pro omnibus hominibus. Ephesios vero,ut& pro sanctis,uiatores intelligens,&pro scipso precet tir adhortatur. Orantes, inquit, omni tempore in spiritu ,in ipso vigilantes, in omni instantia,&ob se. cratione pro hominibus sanctis, S pro me, ut detur mihi sermo in apertione oris
mei:quod ipsum, & a Colossensibus,& Thessalonicensibus requisiuit. Sed & ipse pro aliis ora re con sueuerat, ut cum Ope alibi, tum ad eosdem Colos senses,&Thessalonicenses scribens ostendit; Illis enim inquit: Non cessamus pro
vobis orantes,& postulantes, 'timpleamini agnitione voluntatis eius. His autem similiter scribit: In quo etiam oramus semper pro vobis: ut dignetur vos vocatione sua Deus noster. Hoc vero,& in epistola sua D. Iacobus aperte suadet: Orate pro inuicem,ut salvemini. Hoc nam q. mutua exigit charitas,ut alter erga alterum miseri cordia utentes,diuinam nobis gratiam conciliare studeamus. Nunc videndum erit, qui sint illi, pro quibus orare nos Christiana charitas suadet. Primum igitur pro ijs,quos certo scimus damnatos esse, non est orandum. Nam in inferno nulla est redemptio: imo peccatum mortale esset orare, quemadmodum pontificiis decretiscatitum,&interdictum est. Unde Augustinus. Si scirem, inquit, patrem meum esse damnatum, non orarem pro eo plusquam pro diabolo. Non minori enim illi, & Deum,& nos,quam daemones odio prosequuntur.Itaq. nec sancti in eXtremo iudicio,pro peccatoribus aeterno igne damnadis preces vllas ad Deum fundent,quemadmodum D. Gregorius docet, qui & si pro anima Traiani orasse in nonnullis historiis legatur,tamen neq. id omnino receptum est: & si id fecit, Deo peculiariter inspirante fecit. In comprehensibilia enim sunt iudicia Dei,& inuesti. gabiles viae eius, qui viros singulari sanctitate, ac praecipuo secum amore coniuctos nonnunquam ad ea facienda Spiritus sancti instinctu compellit, quae ceteris no modo ad exemplum trahenda non sunt: sed ne omnino quidem tentanda. Secundo pro his,quos certo scimus ad aeternam beatitudinem peruenisse, ora. re non conuenit. Iam enim sunt in termino laborum suorum, nec precationum nostrarum auxilio indigent. Quare merito D. Augustinus inquit: Iniuriam facit martyri,qui orat pro martyre. Tertio pro omnibus aliis, seu viuentibus, seu defunctis, seu fidelibus, seu in fi delibus generatim pium est orare . Charitas enim ab oratione neminem CX cludit, quemadmodum verbis illis D. Augustinus ostendit. Extende charitatem per totum
134쪽
to in De operibin misericordiaspirituatib.
orbem,si vis C A R s s T v M amare.& Gregorius,Impendenda charitas est Omnibusti propinquis & extraneis. Nam quod pro infidelibus quoq. orare liceat,colligitur ex D. Paulo ad Romanos scribente: Fratres voluntas quidem cordis mei,& obsecratio ad Deum fit pro illis in salutem; intelligit autem pro Iudaeis adhuc incredulis. Hinc Ecclesia feria vj. maioris hebdomadae quo die recolitur memoria passionis C A R I s T I,generalem pro omnibus hominibus oration Cin faciens, paganos etia,& Iudaeos S: Haereticos omnipotenti Deo comendat, quod videlicet ea die C R R 1-s T v M pro omnibus redimendis, passum esse declaret. Quarto speciatim pro quibusda personis orare suademur, ac nominatim, ut pro principibus orationes fiant D. Paulus hortatur. Obsecro, inquit, fieri obsecrationes pro omnibus hominibus, ac statim addit pro regibus,ac omnibus, qui in sublimita te sunt constituti.Unde,& in actis legimus, cum Petrus seruaretur in carcere, Ora tionem fusam esse pro eo ab Ecclesia ad Deum sine intermissione. Quinto non pietas tantum, sed gratitudo postulat, ut pro benefactoribus orationes nostrae ad Deum ascendant. Ita Elias,cum se viduae Sareptanae accepti beneficij gratia obligatum cognosceret, pro ea precatus, filio eius mortuo vitam reddidit. Quam gratiam Sunamitis hospitae filio Eliseus quoq. impetrauit. Diuus quoq. Paulus se pro Onesiphori familia,a quo benigne recipiebatur, orasse solitum ostendit, cum ait: Det misericordiam Dominus Onesiphori domui,qtlia saepe me refrige rauit,&catenam meam non erubuit. Det illi Dominus inuenire misericordiam a Deo in illa die Sexto, illorum , qui nobis vel sanguinis, vel amicitiae vinculo peculiari rer coniuncti sunt, praecipuam in orationibus nostris memoriam retinere debemus. Nam si consanguinitatis, aut amicitiae iura postulant,ut quibus cim q. rebus possumus,cJ- sanguineis & amicis benefaciamus,cur non hoc quoq. officium erga eos praestare c6 ueniet, ut pias pro illis ad Deum preces fundamus3Ingratus igitur filius,qui pro patre ac matre orare obliuiscitur: Inhumanus frater, qui fratris in oratione non meminit. Parti sidus, ac benevolus amicus,qui sibi soli, & no amico etia Deo precatur. Septimo pro inimicis, & his, qui nos persequuntur orare proprium est Christianae&Euangelicae perfectionis: Hoc enim aperte Cu R 1 saeus apud Matthaeum praecipit,cum inter pharisaicas traditiones a lege a se lata distinguens : Audistis, in quit, quia dictum est : Diliges proximum tuum,&odio habebis inimicum tuti. Ego autem dico vobis: Diligite inimicos vestros;benefacite his qui oderunt vos ; & orate pro persequentibus & calumniantibus vos. Quod quidem ita est intelligendum, ut,& in generali inimicos ab oratione nostra excludere impium sit: & speciatim, si specialis causa orandi occurrit, pro eis orare teneamur, puta si viderimus inimicum grauiter afflictum,& danationis periculo expositum. Omnibus enim quam tumui, aduersariis eX petenda esst gratia conuersionis,& cetera ad salutem necessaria. Nec sine culpa negari potest praesidium, quod illis per nos dari possit ad salutem necessarium. In omni autem Occasione inimici meminisse, & erga eum ex charita is assici, insigne & laudabile opus est,& ex eoru genere, quae supererogationiS vocantur. Hoc nos facere CA RI S T vs docuit, pro ijs qui eum in crucem egerant patrem precatus: cuius eXemplum & Stephantis protomartyr secutus,pro lapidantibus se, &Iacobus Apostolus pro ijs,qui eum de fastigio templi deturbarunt; &B. Agnes pro tortoribus suis,& innumeri sancti viri, sanctaeq. foeminae pro ijs,a quibus maxime infesto odio veXabantur,preceS fuderunt. Octauo pro peccatoribus facta oratio Deo gratissima est, qui vult omnes homines saluos fieri, nec laetatur in perditione viventium. Andreas Apostolus huius nobis charitatis exemplum praebet,qui cum Nicolai cuiusdam iam senis incontinentiam vehementer doleret,ab hora tertia ad nonam Deum pro illo obsecrasse cum lachrymis narratur: Deinde cum orationi ieiunium adiunxisset,bonam esse oratio
135쪽
Pars post erior Explicatio VII. Io
nem, quemadmodtim ait Tobias,cum ieiunio comperit. Nam quinta tandem die de caelo sibi a Domino dictum audiui DTua opera, o Andrea Nicolaum,quem amiseram,inueni. Quis igitur talem Deo gratissimam orationem esse non videat, per quam Deus ipse testatus est,se id quod perdiderat inuenisse λNono,tribulatis,uel in periculo aliquo & difficultate costitutis,si no aliter sub ouenire possumus,Vt oratione opem feramus, conandum est: ita cum leuaret manus Moyses,vincebat Israel. Unde &in libro ludith dicitur : Memores estote Moysis servi Dei,qui Amalech non cu ferro pugnando, sed precibus sanctis deiecit. Quod tanto studiosius charitatis ossicium proximis in tribulatione constitutis impenden dum est,quanto minus eos attente atq. hilariter orare sinunt mala, quibus premuntur,& perturbantur. Decimo, pro infirmis preces ad Deum magno cum affectu mittendς sunt: ac nopro vita tantum temporali; sed multo magis pro anima simul periclitante orandu . Hoc D. Iacobus suadet, cum dicit.Infirmatur quis in vobis, inducat presbyteros Ecclesiae,&orent super eum,& Oratio fidei salvabit infirmtim. Saluabit aute, si Deus preces exaudierit, non corpus tantum, sed & animam. Ita de Miltio Abbate narratur eum,cum cuidam iam animam agenti Deum precatus esset, trium annoru spatium ad ps nitentiam impetrasse. Deniq. memoris tenenda sunt prs clara illa Iudς Machab si verba: Sancta ergo,& saltibris est cogitatio pro defunctis exorare,ut a peccatis soluantur. Quod quide de illis animabus intelligendum est ; quas in purgatorio donec penitus expientur, detineri existimamus.Itaq. idem, quem nominauimus, Iudas multa in Deum, atq. homines pietate insignis collatione facta, misit Hierosolymam offerri pro peccatis mortuorum sacrificium,iuste&religiose de resurrectione cogitans .Quod ipsum facere, multo magis esse Christianae charitatis quis dubitet Θ cum praesertim ex tali oratione ille sit fructus maximus expectandus, quod cum ipsi, Pro quibus orauerimus, inc tum translati fuerint, tum ipsi quoque vicem nobis reddant pro nobis orando, ut eiusdem beatitudinis participes fieri possimus. Quod nobis Deus optimus maXimus pro sua in nos immensa benignitate
136쪽
IL edus estrier ceteros inno. III. I lib. de eleemosyna, c. I.
Foener situr variis modis, ut legitur de illo, qui cum dedisset pauperibus L.numismata lapide in piscis utero reperto CCC. retulit Sophro. c.I8 1. Prouerb. 19. habetur. Foeneratur D no qui miseretur pauperis, vicissitudine sua reddet ei. Ad haereditatem amplissimam euehunt,sic aurifici coligit, quod mercedem suam in auream cruce conjecisset. Sophro. c. aoΟ. Inopia ct egestatem etiam praesenti beneficio subleuant, ut de Mosco refert Sophro. c. 186. Dona pristinae mensurae restituuntsic legitur de S. Brigida in eiM vita, tom. i. Lippom. ct in Nita S. Eleazari' comitis, tom. 3. de pallio restituto S. Elisabetha,tom. 6. Faciunt ne Deus unquam ipsis desiit .sic legimus duos pulcher- γ imos adolescentes panes candidissimos attulisse D. Dominico, ut es in eius italom. . Abundantiam etiam posteris elargiuntur,ut de S. Adhelardo εisj hisi βρη SMri tum. I, ct de Sareptanain S. S.lege etiam Gregol rium in diat. νbi ait terrenas substantias quia pauperibus diuribuuntur multiplicari. hom. 19. in Ezechiel. pene ad calcem, Leonem ser. . de quadr initio pene, serm. 6. de ieiunio decimi mensis, edi de collectis. ετ serm. a. deieiunio septimi mensis pene in medio, ubi assert exemplum agricola,quod repetit serm. s. de ieiunio decimi mensis pontinitium, di utitursepe D. Chryson. Ad matrimonium oe statum nobilissimum euebui .exemplum babes apud Sophro. cap. 2ΟI. Res vilissimas in pretiosissimois conuertunt,Ῥt de S. Marciano in eiuς vita apud Metapbrasem, tom. . Lippom. Redduigratiam. sic in S. S. resurget O retribuet retributione. lege Aug. in lib. de decocordis,ubi arguit eos, qui se silijsser uaresvafalso argumeto pietatis alui. D. Chrysio fin Gen. cap. 3 o. hom. ybiuse,Nbi docet quam liberalis sit Deus no-m sericorca biscum etiam in hac vita. ptinet boraa feruitute vendicant,ut es apud Sophro. c. ita mortis imminente periculo liberant,ut legitur apud PetruCluniacensem lib. a. de miraculis. corpora interdum reddut incorruptibilia, ac odore fragrantia post morte , vi de Theophanio comite scribit Gregorius lib. a.dial. cap. 27. Corpor Prohibent minas,ut de illa muliere legitur,qus a Zenone Imp. xindicata est. Sophro. cap. IT . Defendunt, ut de Abdia legitur, qui quod prophetas pauisset, ab igne ereptus e i . Lege Leonem ser. a. de incensione ad sinem, ubi etiam docet nihil nos magis a Diaboli dolis defendere eleemosyna .lege etiam de Tobia in eluis libro,ut sit liberatua. in b. S. etia legimus de miseericordia: Superscutum potestatis , super lanceam aduersus inimicum tuum pugnabit.
Animi Vide inseq pQ ad signum '
137쪽
Ad fide O baptismu gentiles coueriti t. ita in Sophro. c. I 1 F. Ab imminenti damnatione eripiunt, ut de S. Serapione habetur apud Leotium episcopa, de Petro Telonario apud eundε nos a magna sarcina liberare misericordia opera docet Augustinio lib. de disciplina Christiana. Angent gratiam, ad maiores virtutes extollunt, Ni de Troilo apud Leontium Episcopum. Mundant. Date, inquit Domisus, eleemosyna, et ecce omnia munda sunt vobis. Redimul. Hic Daniel est allocutus Nabuchodonosor. Peccata tua eleemosynis redime, ct iniquitates tu. M eleemo J nis pauperum orsitan ignoscet Deus delictis tuis. Orant. Absconde eleemosynam in sinu pauperis, ct ipsa orabit pro te. D. Hieronymus in epist. ad Nepotianum hic scriptum reliquit No memini me legisse mala morte mortuum qui libenter opera pietatis eiercuit. Habet enim
multos intercessores, ct impo bile est multorum preces
Resinunt peccatis. Ignem ardentem aqua extinguit, o eice molona resistit peccatis . LUendua est D. Ambro Jerm. 3 i .de elec 6 3na, ct de muliere Samaritana, o D. chrysost. bom. 78. in Matthium paulo poΠdimidium. FArgant peccata. Ipsa cf qi s purgat peccata. Loquitur autem Tobias de eleem Ina. Terficiunt. Si ν s perfectus esse, vade est vende omnia qμα habes, da pauperibus apud Matthaeum . Lege etiam Ambro. lib. I Ubic. cap. D. ubi a=ert ex implum Iob. Saluant. Q ia Zacuus sua pauperibus disribuerat, Domi
nus dixit salutem domus suae facta esse. oe alibi dicitum.
Salus tua coram te orietur. O Leo Pont. in serm. de collectis vocat eleemosynam alterum baptismi genus. Donis cslestibus ornant. Abdias quia pauit propbetas donari meruit spiritu prophetis.
In Dei memoriam deducunt. In Actis Apostolorum Angelus Centurioni sic retulit. Orationes tus eleemosynae tuae ascenderunt in memoriam in conspectu Dei. quem loc- mirifice auget D. Chrysost. hom. 9. depfnitentia. Impetrant. Invocabis DoMiuum, oe exaudiet, clamabis dicet, ecce adsum. Lucem ea bibent. Hinc erumpet quasi mane lumen tuum. qucin locum pulcherrime explicat Greg. Naxiana cnissorat. I 6. de pauperum cura, ad em. σ alibi in S. S. ha betur. Orietur in tenebris lux tua , ct tenebrae tus erunt
sicut mcridies. Dant quietem. Requiem Libit tibi Dominus tuus semper. Thesaurum preparant. Da pauperibus, ct habebis thesaurum multum in cstis. Matthoi. i 8. Docent νitam et ornam. Ita apud Tobiam faciunt inutilire
J Faciunt xl qui pauperes non erubucrint, nec Deus erubescat eos supcrcclos .liae Greg bom. 39. in Evang. non prorui a di ne de Mart Ir. Dant gloriam. Anteibit faciem tu , ct gloria Domini colliget te. lcge Chr)sos hom. 33 ad populum Antioche
Dunt clerni regni possessionem, Ni patet in Eusngelio. Venite benedicti Patris mei, possidete rcgnum.
138쪽
De operibin misericordia L iritualib.
B s o h v T 1 s explicationibus omnibus singulorum misericordiae operum,cum corporalium, tum spiritualiti, non tam ornatequam utiliter, ut materies postulabat,& quatum nostra tulit imbecillitas; iam cum in calce operis versemur, o per precium fuerit Claristianis hominibus eiusmodi ope. rum studiosis indicare modum , quo eadem eXOrnare praeclaris quibusdam circumstantiis, & uberioris meriti cumulo augere possint. Nam cum &affectus misericordi P a natura in generatus sit, similiaq. multa opera & ante latum Eua gelium Hebraei,& E thnici ediderint,quis dubitet cum Dei filius in mundum vene rit,ut noua lege nouum sibi populum acceptabilem eligeret, voluisse etiam, ut quae ipse edocuit, nobis'. commendauit,in eorum obseruatione longe ceteris antecelleremus ZHoc est: quod quodam loco dicebat: Si diligitis cos qui vos diligunt, quam mercedem habebitisλNonne & publicani hoc faciunt 3 Et si salutaueritis fratres vestros tantum, quid amplius facitis)Nonne & Ethnici hoc faciunt)Ex quo loco col ligitur voluisse Custi si vis ut discipuli sui in quarumcumq. virtutum actionibus
En igitur quomodo magnus Pont. Gregorius primus docet nos quibus coditionibus misericordia proximis exhibitam adornare debeamus. Sic habet in pulcherrimo libro, qfiem Pastorale inscripsit. Admonendi sunt qui sua misericorditer tribuunt,ne tarditate petetes, nocive crucient, nec recipi eds hic gratiae intentio subrepat; ne oblatum munus coniuncta tristitia absorbeat, ne in bene oblato munere animus plus quam decet hilarescat; ne sibi quidquam, cum totu recte impleuerint, tribuant, S simul omnia, posteaquam peregerint, perdant. Nam ne sibi virtute suaeliberalitatis deputent,audiant quod scriptum est: Si quis administrat tanquam CX virtute,quam administrat Deus.Ne in benefactis immoderatius gaudeant, audiant quod scriptum est: Cum feceritis haec omnia,dicite: serui inutiles sumus; qus debuimuS facere fecimus. Ne largitatem tristitia corrumpat, audiant quod scriptum est: Hilarem datorem diligit Deus. Ne ex impenso munere transitoriam laudem quaerant,audiant quod scriptum est: Cum facis pradium aut caenam, noli vocare amicos. Nequς praebeda sunt citius, sero praebeantur; audiant quod scriptum est: Ne dixeris amico tuo, Vade reuertere, &cras tibi dabo, cum statim possis dare. Ne sub obtentulargitatis ea quae possident, inutiliter spargat,audiant quod scriptum est: Sudet eleemosyna in manu tua. Ne cum multa necesse sint, pauca largiantur,audiant quod scriptum est: Qui parce seminat, parce& metet. Haec Gregorius & aha in cundem sentirin,ex quibus praeclaras exercendae misericordiae conditiones possumuS adnotare, quas etsi non eodem ordine recitabimus ; inde tamen decerptas esse facile pruden S
139쪽
Tars posterior Enarratio ultima. Ios
dens lector intelliget. Exercebit tirigitur in primis misericordiae opus humiliter . Quippe cum humi litas fundamentum sit omnium virtutum, in hoc maXime opere adhibenda est, quo Deum imitamur, qui ut scriptum est, superbis resistit, humilibus autem dat gratiam. Valebit autem ad hanc in nobis humilitatem excitandam,si contemplati fuerimus nos quantum in nobis est, nihil esse, quicquid siue corpore siue animo valemus, totum a Deo esse: quod praeclare Apostolus: Quid habes quod non accepisti 3 si autem accepisti, quid gloriaris quasi no acceperis λ Consideremus igitur nos non possessores & dominos, sed administratores & dispensatores,ut idem Apostolus alio loco ait. Qua consideratione alte mentibus nostris impressa,proculdubio,ctsi Midae,aut Cresithesauros pauperibus elargiremur, nihil nostrum nos dare cognoscentes humiliaremur sub potenti manu Dei. Secundo misericordiae operi rectus finis praeferri debet, in quo varius est hominum error temere agentium, nullum q. sibi certum terminum praestituentium, ad
quem recto ferantur, praesertim cum idem opus a duobus fieri possit, cuius tamen merita solius finis differentia maximopere distent. Quae enim est comparatio lucis ad tenebras,aut Christiani ad Ethnicum λ Ethnicus liberalitatis suae finem sibi proponit inanem gloriam, nominis posteritatem, soloq. humano quodam assediti ad eam eYhibendam ducetur. Mitto illos,quorum profusissimae largitiones sunt ad cupiditates explendas,populi q. plausus, ludis editis captandos,& violandam famam,
pudicitiam q. mulierum,&alia non dissimilia scelera patranda. Hos vocant vulgo liberales, amplos,misericordes,quorum tamen opera vero fine destituta, non modo fructus non faciunt dignos vitae aeternae; sed saepenumero aeternis cruciatibus aditum parat. Qui itaq. salubriter misericors esse voluerit, misereatur propter Deu,
misereatur propter finem aliquem honestum Deo gratum . Ad quod nos hortatur Augustinus Verbis illis: Sufficit ad gloriam dantis,quod misericordia foenerat Deri, quod pascit in paupere CHRIs Tu M, quod per alterius inopiam accipiat indulgentiam.
Tertio exerceatur misericordia hilariter, maYimaq. alacritate,&plenis beneuolentiae oculis i ndigentibus subueniatur. quod quidem facile obseruabimus, si consi derauerimus homines omnes eiusdem naturae conditione inter se amnes esse:sico gitauerimus C A R1 sTu Mipsum hominem pro nobis factum, se nobis aequasse, nec pauperem a diuite distinxisse. Quamobrem non parum eorum miserendum est, qui opera misericordiae cum facere videantur, quia tamen aegre & permoleste ad illa adducuntur, praecipuum eorum fructum amittunt. Videas quosdam oculis ardentibus ad aspectum pauperis ex scandescere, statim q. veluti in feraS conuerti, ac maledictis incessere,ut etiam si tandem importunitate victi eleemosynam largian tur; multo tamen magis iurgia eorum molesta sint pauperibus,quam gratae eleemosynae. Hoc monebat , . Ambrosius,cum diceret: Non satis est bene velle, nisi etiam
studeas aene facere nec satis est iterum bene facere, nisi id ex bono fonte hoc est ex bona voluntate proficiscatur, hilarem enim datorem diligit Deus . Nam si inuitus facis, quae tibi merces est/Vnde Apostoliis: Si volens hoc ago, mercedem habeo, si inuitus dispensatio mihi credita est. Ac Nagi agentis: Frange esurienti panem tuum,& egenos, tectoq. carentes induc in domum tuam , idq. laeto & alacri animo. Qui enim miseretur, inquit ille, cum hilaritate misereatur,ac beneficij gratia promptitudine ac celeritate congeminetur.Nam quod moesto animo defertur,aut necessitate extorquetur, ingratu est, partirnq. gloriosum. Laetandum est autem, non lugendum
dum beneficium damus. Quod si aliquado in historiis Sanctorum legimus eleemosynam importune eX torta a Deo remuneratam fu i sse, ut de Petro Tilmario dixi mus: ideo Deum fecisse putandum est, cum misericordiae suae abundantia,tum ad liti ius virtutis meritum ostendendum.Nec putandum, quin aliquis intimus affectus bonus I. cori se Ser 76. de tempor.
c. Non satis dist. 86. Erutum est ex lib. deo sic.eiusdem.
140쪽
De operibus msericordi piritualib.
inis fuerit in eo qui talem eleemosynamina pomi nitate victus est elargitus. Quarto, velox & prompta esse debet misericordia. Nec enim procrastinadu est, I vacuus misere relinquendus: qui cito dat,bis dat. Itaq. vere misericordes oblata dandi occasionem statim arripiunt. Ad quod nos adhortatur Gregorius illis verbis: Ne dixeris rediens redi, & crastina die dabo tibi: ne quid inter propositum tuum& beneficium intercedat.Una est beneficentia,quae moram non patitur . Quanta itaq. retributio eis erit apud Deum, qui ita prompti sunt, ut ne vocem quidem egentis expectent. In quibus ardens Spiritus sancti gratia nescit tarda molimina, Qui vltro considerato vultus pallore,tanquam C AR1 fro se inuisenti occurrunt, nec semper necesse ducunt eiulatus audire, ipsam rem loqui eXistimant, ipsam oris maciem, ulcera ipsa exclamare. Id illis verbis stiadet D. Aligustinus. Perfecta fratres
eleemosyna est, ut antea occurrat esurienti cibus, quam roget mendicus. Non enim
est perfecta misericordia,quae precibus extorquetur.si tacet mendicus, loquitur pallor in facie. Festina pietas succurrere ne audias rogante, ne quod debetur domino, vendices tibi. imitare Deum tuum, qui Solem suum oriri facit super bonos & ma los S pluit super iustos &iniustos.Et ecce venit tibi pluuia antequam rogas:descedit ubertas nocte dii stertis, dum adhuc in lecto es, cX praecepto vigilat dies,eXcubat elementa,fructus te nesciente effunduntur. Sed quoniam sunt saepe qui fortunae in. iuria ad inopiam redacti, non modo petere stipem non audent , sed vix se in homi num conspectum dare; eorum qui vel tacentium miserentur digni sunt magnis laudibus. quod opus cum maximi momenti sit, non destiterunt ciues Romani in hoc praecipue genere misericordiae, suam notam gentibus facere. Nam quod ante CHRI
s T I aduentum faciebant, ut in taberna meritoria milites emeritos,quos a mendi
cando pudor retardasset, excipe let,atq. alerent , ubi oleo effuso in natali Saluatoris misericordis eius signum editum est: nostra aetate ad Sanctorum Apostolorum sic enim appellatur et Societas instituere Rom. ciues Sodalitatem,cui cur est ingenuas familias egestate pressas inuisere, solari,ac pecuniis eXhibitis non ab egesta te modo,verum a multis aliis periculis liberare. De quibus illud dici potest:Beatus qui intelligit super egenum & pauperem. Quinto sit misericordia ordinata prudenter &discrete. Ordinatam enim chari tatem diligit Deus, ut innuitur in Caticis. S: prima charitas incipit a seipso. Considerandiim autem est quid praeponderet primum in homine ; hoc autem est anima in primis, S salus illius. Cum pr iudicio igitur animae exerceri in quemquam liberalitas non potest, quoniam eodem tempore diuinum numen offendis nus; pro seruanda tamen anima pro Yimi, pati in corpore, rebus'. nostris temporalibus lex miseri. cordiae itibet, hoc ordine seruato a nobis ad eos, qui nobis maXime coniundii sunt, gradatim quasi currente pietatis fluuio progredi debemus. Multa considerare iii-bet prudentia,& conditiones hominum, quibus subueniendum est, praesertim,si casus accidat, ut duabus personis uno tempore opem ferre oporteat, praeponderandUS qui in maiori necessitate reperitur, etiam si minus coniunctus, etiam si hostis& inimicus: ponderanda semper tamen ut adnotauimus animae, corpori Sq. necessitaS, sempzr l. anima corpori pra ferenda, ceteris paribus, simul q. in eadem occasione salus corporis magis vel natura coniuncti,vel ad utilitatem publicam spectantis ho minis anteferenda. Et quoniam innumeri casus, quibus haec consideratio obseruari
debet accidere possunt, eos prudentiae Christianorum per pedendos, & in ijs libris discendos relinquimus, qui de casibus conscientiae tractant. Satis sit adnotarc Ambrosium, qui haec habet Dei traditio est, ut prius pascas parentes. Nam situ Xta diui.
nulΠ oraculum contumelia parentis morte luitur, quanto magis fames que multo
grauior estὸS alibi. Probanda est & alia liberalitas, ut proximos seminis tui non de spicias, si egere cognoscas . Melius est enim ut ipse subuenias tuis, quibus pudor est ab aliis sumptrim deposcere,aut alicui postulare subsidium necessitatis; non tamen