장음표시 사용
281쪽
erat. mercenaris est occisor. Et sane, vi aliq)ralii p. Philippus: matam es hoe magnum , ct ini-
atioria requiesant, Et apud pauperes,vi Iob ait eatiatis toreularibtis stiant, dumq. tota die laborantes operis sui finem praestolatur, vi famem, di stim sedare valeant; fame, ac sti laborare cogantur . Sed heu quot reperiuntur, & quod peius est,qui sine conscient tiae scrupulo hoc scelus committunt, taliq. C l pacto ab animorum insidiatore daemone, sicut Israelita ab Amalec, in parte debiliore,
di minus custodita sertuntur. quanti,& praecipue intcr nobiles sunt, qui aere alieno oppressi, non solum mercedem mercenariis nosoluunt, sed etiam illam petentibus cum improperiis denegantλ Sunt hi Laban , ac Pha-lraoni persimiles,quorum unus a sordida ita
detinebatur cupiditate,ut nisi testem, aut iudicem Deum Israel reformidasser,non modo Iacobum puerum suum , qui per viginti an- Gen. t. nos ini seruierat, sine mercede abire permi-3 ε ἡ sisset,sicuti per decem vices facere tentave-
ex notiopacto auferebar: quod eum iidissi Lahan, riamus pa Vtim frutide mutatat, clud Iare, Dariapertinerent,tiane itiarum suppossione virgarum, curia Osebantur: sed letiam illum dimisisset nudum, quod ipse Iacob docuit, tum Laban iuxta stultitiam sua
respondens,cum iurgio exprobrans,ait quam v in bl ei um meam , ct ob qtiod peceatum mei - se exarsisi pos me per Cisinti annos in domo itia δε rnitii t hi, nastiorderim pro sua-lus, sex pro regibus itiis, immtitasti mercedem meam deeem vitellus, ct nis Deus Patris mei Ahrabam , ct timor Isisse affuisset mihi, forsian modo uti m m. dimi pes ρ lΑlter vero,Pharao scilicet,lanta tyranni- E de saeuiebat in filios Israel, ut importabili labore eos Opprimeret, ncc ullam eis vel mi- lnimam mercedem redderet e n rimantur, lGod. I. 9.ldicebat,eperibus,st expleant ea. dum q. illi, vel paleas pro mercede ema tarent: , aiebat, ct operamitii, paleae non dabuntur Cobis , complete opus vfrtim qtiotidie . Osaeuiam, o inhumanum hominem: sed qui tales sunt, quod hic proponit considerandum filio Tobias , considerare debent videlicet, quod eadem mensura,qua mercenariis pauperibus mens fuerint, a Domino stii remetietur: unde legunt L X. merces omnis hominis quacunqtie opera tis fuerit, apud te non more Histi redde et Liatim ertiterio Deo, recidetuγ tibi.
ii U E R S. XVI. Quod ab alio oderis tibi feri,vide ne
6 Cum quilas versmtir,consederandum.
lum, vel bonum, sub rationen m mali apprehensiim,ctim proprie loquendo, malum tan- tu modo odio haberi possit. 1 Vide, ne iti, ere. Nam scutunusquisque ab omnibus vult amari,& a nemine Iedi; ita debet alios diligere,nec vel in
minimo laedere: unde Chrysost. qtiod odisi, inqui Ders ne Deias:si Is coninmeIIa pa- tDneq; tti alteri irrideas:odio habes fasti-n qtie su Duas alium: ct in omnibus generatiteri haec Verba retineamus,al eritis disi ilna non indigesimus. Sane ut idem Chrysost italocet, primum hoe eri Iegis naitiralis prin- ipium in omni pectore instum quod tibi Cill alteri Deito,quod tibi non Ois, alteri ne Deiro. Facit ad huius loci illustratione scitum illud dictum Theocriti a Marco Antonio
seu , ut alius poeta paucioribus vetbis expressit.. Mam , in ameris, ama. nam ad incentivum elaritatis eommunis tAmbrosias Iurimum proseis, squis micem
amantibias reddat,nee minus redamare feprobet, quam ametur,
3 Addunt LXX. Se Syrus,praecepisse etiam Tobiam filio,ut sibi caueret in omnibus operibus suis,& ne hiberet vinum ad chrietate, dicens:alrande tibisti mi,in omnibus operibus tuis.ct so eruditus in omni conuersa tione tua: vinum ad ebrietatem non libus, ct non eat terum ebrietas in via tuis . . Attende tibi, idest introspice asus tuos, ne stipulam pro grano sequaris: nam brutis animantibus ea est natura indita, ut possint, nullo labore adhibito, herbas saluti seras sequi,& fugere noxias at homo nequit vitare contraria,& utilia amplecti,nisi illa consideret, sqique diligenter attendat. Consonat
huic antiquorum γνω se σεωυτον , nosce
te ipsem , quod Olim magnis , aureisq. literis in limine Apollini Delphiei inscriptusuisse legimus, ct quod soli im, ut grauissimi tradunt scriptores , felicitatem asserre lici mini posse ab eodem suit oraculo resposum
282쪽
ubi Croesius ab illo quae si stet, qua ratione selicitatem consequi posset, quod'. e caelo descendisse cecinit Iuvenalis, ubi ait: ὸ eaeis deserendit, γνῶθ, σεαυτeν. Figendum, ct memori tractandam perii re istae Coniugium quaeras, vel aeri in parte
Esse velis . Ob ol Savi multi musta seiunt,etse ipsi nesciunt,
'ν ovi bene ait Hugo,numerant multitudinem stellarum, & in omnibus eis nomina vocant, IDI. o. I.lnec dicere norunt: quoniam iniquitatem, meam, di peceatum meum ego regnoso; clim Femin , I ltamen verissimum illud sit, 'uod docet Ber-Coenitio sui nardo neminem Usque sui cognitione sal parem, niluari, de qua nimirum mater salutis humili-litatis. tas Oritur, & timor Domini qui & ipse uti initium lapientiae, ita di salutis est: unde optime quidam cecinit:
. eit aqua Cognitioque mei, eognitioque tui. Sanctus Franciscus saepe orans, Domino dicebat et
rit. P.Mω, nouerim me, nouerim te .
a non opor Cumque in vitis PP.narratur,Ioseph qui- dam ex Pastore Abbate quaereret, quo pacto '' in ac vita,& in futura reqviem obtinere,ipsi ab illo responsum est si in omni causa dicereti iauis tamen ego Pendenti co In omnibus operibus tuis. Etenim nihil sideratione inconsiderate homini vel loquendum , vellunt elisistiloperandum,cum nihil ei periculosius sit pre mas. cipitata sententi ut apparet in Nabuchocio DanieL 3. nos OT,qui tres innocentes pueros ad fornas 3. ct hepicem ignis condemnauit: & in Theodosio tu ---. .Ini re, qui contia Thessalonicenses,quod praea -s Christiiseetu urbis nequiter intersecissent, adeo ex-4ν ' canduit,ut contra promissiones.Amb. facta, sine ullo delectu quamplurimos eoru imma dissima occisione deleri imperarit. Sane ornnia opera nostra fieri debent,ut tritae ills voces faciendum docent bis, videndis, ereonsideratis,eo Verandis: Sic, anteguam ineritatis δε --Jpias, ait Salustius,consulito, ubi eo teris,masi Iugure. ωγὸ facto νω es. Vnde Salomon et palpebrae
Prou. q. Istua,ait, praeedanigressus tuom. nam, hoe eLI,
In omni a lvt Beda est , pa*ὸhras praecederegressus bo- poderandi1 .lvum op 4,quod acturus es.sedula evitatismίνου. d. -lpraeuenire.Sic spirituatis bomo, ait Bernard. . lib.3. Ulomne opus suum trina quadam consideratio- - nepraeueniet primum quidem an liceat, dein et Mes. ..' an deceat,postremo an expediat. & certe, 'i' lvi idem ait, flix, cuius euitatis omnes actiones ad iusitiam dirigit, ut O intentio
sana st, ct operatis recta . Et erio eruditus, hoc est,edoctus, & bene instructus. 6 In omni conuersatisneMoc est,delectum Cum quibu thabeas socioru, neq; prius amicitiam cu ali-tainduta 'Iquo inera,& societate, quam bene noueris, qualibus ille sit moribus, S conuersatione:
considerans,nimirum , non minus nocua esse praua consortia,qua sint hona inutilia. unde
piem erit,imetissutioru,tidesi, qui conuer- 3 sationem cu stultis ini miris erit eis. Quare is amietis, ait ide, homini irae o, ne Proma a.disas semitas eius,et stimassandata animae 34. tuae. Nam, ut vulgare est adagiu ex Euripidet ira
sumptu, isque es,υ sunt a quibus δε-
beii Haudieare. Et laudas Sentiu Augustinuictatur. iunior Plinius,ait Visit eli Spurmna, Uiuitisuri disiu- ea Antonio,quorum alteri a nis, Uterii conletu vulgare . tubernatis eis. Possis ex hoc Deere eoniecturam,quam si emeritus adolescens, quiagra 'uissimis senibus e amatur . Est enim illud
a uicunque vir Libenter eum malis agit,
Duatis es baud interrogem esi illud scia
Taiam esse,in hi,quibus libenter utitur . Quod nimiru,si talis omnino a principio nol- .3.-σsit,celerrime fiat. sed plura de hac re supra .l '. δες - ἀνVerum de nimia potatione vini,seu ebrietate vitanda, dicemus docum.I.
αuod proximum sicut nos ipsos diligere debeamus. DOCUMENTUM L
u- a Iudaeis, siue a Christianis ac-
In L der Seuerus Imperator,ut sepe & ipse diceret, di per praeconem diceret, cum aliquem emendaret, quod tibi no vis,alters ne feceris. eaq. verba, ut testis est Aelius Lapridius, inlAGM rapalatio,& in publicis operibus pr scribi ius aue rit. Antoninus vero Pius cu andisset, Chrial - μ stianos frequeter uti hoc prouerbio:quod tι-bi no Ois,alteri ne feceris. perscrutatus Chri l .sti vita,eide statuam ob hane solam doctrina sacrauit. Est enim hoc praeceptu pars uniuersalis illius Christi Domini: Diliget proxima tuu,scut te ipsum is quo legem tota esse sitam,docuit B. Paulus: Omnis, inquiens,lex ulGatat. s. Uno sermone impletur z dilige1 proximum' 1 . tuum, petit te ipsum: nam licet duci dixerit Dominus esse praecepta , a quibus tot.1 lex , prophetae pendent , videlicet dilecti nem Dei ,& proximi: quia tamen, qui pro- aximum vere diligit propter Deum, Deu malCharitas Iegis diligit, iuxta axioma illud philosophicu:lgem implet Propter quod Unumquodq; tale,er UIud magis :bene lege implere dici tur, qui praeceptustaternae charitatis hoc ordine Implet Cottinet etia charitas proximi charitatem erga Dcu,eo modo, quo materia forma, & corpus s 3 conin
283쪽
c Otinet anima: quemadmodu enim hominis caro ab anima habet substantia, & naturam humani corporis, eaq. recedente , iam non
est eorpus humanum , sed cadauer inanime, sensu, motu , pulchritudine, voce, di alijs hominis proprietatibus destitutum; ita staterna charitas ab amore Dei, cuius participatio in statre diligitur, habet tanquam 1 specie , & larma verae charitatis naturam, atque substantiam, quo amore sublato, non est vera proximi dile et io, sed fictum simulacrum , statua insensibilis, cadauer in ni me charitatis . Rogatus enim Dominus,l ς quod esset mandatum magnum in lege i Di-M Π 37 liis , , ait , Dominum Deum tuum ex toto corde tuo , de statim subiunxit,seeundum vi tem smile est huic: diliges proximum tuum,scut te i sum. Non autem essent haec duo priccepta similia, si timor Dei, & pr ximi, in principio, di fine non conuenirent,& si eandem non participarent natutam IVt autem, qui aureum annulunt gestare vellet in digito, gestet figuram etiam anuli necesse eis, sine qua annulus no subsistit, ne que ab ea avelli, separariq. potest; ita qui cupit mentem sua ni statrum dilectione exornare, non potest huius dilectionis figuram, charitatem , scilicet, Dei praetermittere , quem solum in creaturis diligimus : nam,uta I. --σε Augustinus ait t qar sancte, ae Diritualiter
diligi ι proximum, quid in eo diligit, nisi
Alteram huius uniuersalis praecepti se D ternae charitatis partem affirmativam do Maub. 7.4cuit Christus Dominus, dum ait: Omnia II. quaecunque vultis,ut faciant vobis homines, Lue. 6. 3 i. ct vos facite iliis. εc breuius B. Lucas,ubi ait et prout vultis, ut faciant vobis homines , c ν vos facite utis smiliter . Unde C, τ .H- . Chryso istomus : Non opus, inquit, ut mutara . t . ritis sermonibus , aut prolixit uribus , nee viaria doctrina , votantas tuasti lex. vis benescia capere confer beneficium alteri imis miserieordiam eonsequi Z miserere pro . ximi r cis lavidari st lauda alium vis am
ri ama: vis partibus primis potiri y eede prius alteri t tu sis iudex: tu sis legis tua
Proximosa -llegistitor, Sic docens eo voluntatis affectu
cienda quae cum proximo coniungi quemque debere , iliciis, quo sib/met ipsi coniungitur, & ea etiam. bona proximo subministranda, quae sibi amanter iubministrat, eaque ab eo repellenda , quae a seipso repellit: li esurit, apponit
sibi ei bum, si sitit, ministrat sibi potum: si nudus est: tegit se vestimento: s inglorius, sibi gloriam procii rat, & bonum nomen : si infirmus, optat sanitatem I eodem modo erga proximum nobis est faciendum si esurit, panem illi aphonere debemusr si sitit, Charitas - potum, dic. etenim sicut leo ex rugitu, biotatu '''IigΠis ex Salore , t Otrio ex ratione digno lei P tur; ita fraterna charitas ex beneficiorum exhibitione: sic odit quis sutim peccatum
mamis stari, di oculis omnium videndum
exponi; nec ipse seatris casum alijs sine causa , S utilitate manifestet: odit de suis defectibus obmurmurari; neque ipse de alterius culpis obmurmuret et multi enim ,
qui modicis statrum culpis insolenter detrahunt , in magnas iusto 'Dei iudicio ipsi miserias pro labuntur, vi in Maria sorore Moysis fuit praesignatum, quae cum locuta esset aduersus statrem suum, quod uxorem Aetyopissam , di ingrati coloris accepisset, nee ductae nobilitatem considerans, nec co- iugi, mysticam causam aduertens, leprae percutitur. Sit itaque amor ille, quo nos ipsos diligimus, amoris, quo proximum diligere debemus, de norma, & regula , d modo verus sit nostri amor, di vera delectio: nam si nobis iniquitatem, si ea , quae a Deo auertunt, optamus; non vero, tedi apparente amore nos ipsos diligimus i quis enim amat iniquitatem, ait David Mit animam suam: iniquitatis enim amor, di sui ipsius amor contrarii sunt, nec simul esse possunt, quia iniquitatem amans, sibi malum amat, seque ipsum amans, sibi amat bonum:
ergo, s diluis iniquitatem , inquit Augu-l
stinus, auri veritatem , veritatem non trbιl.
palpantem, sed operte tibi direntem: odis te:
quanto maetis dieis, quia amas te , odis te .
qui enim di tigit iniquitatem, odit animam stiam. Quare ille dicendus est se ipsum di-llligere, qui peccatis omnibus abiectis, om-lsnem virtutem colit, quae sola vere boni rationem habet, & proximum sicut se ipsum, qui ει talia bona statri suo desiderat. Haud enim nutrix diligit lactentem filium, quando permittit illi gladium , quo se iplum
percutiat, aut sinit in manu eius noxium 4 cibum, quo aduersam valetudinem inchir-l
rat: sed tunc eum diligit, quando ea omni 'no tollit , quae sunt nocumentum allatura ,illicet paruulus contristetur, & ploret; sic pro se et O non diligit statrem suum, qui consentit peccatis illius, vel eius vitia palpat, At contegit, si reprehendendo, aut aperiendo medicinam praebere potest e quemadmodum eaeum, InquIt Basilius , nuLIo modo benementum de nobis ilium diseremus, qui quae pestifera sunt, ea nobis in corpore sn- eluderet Ged eum potius, quι eum dolori fero erueiatu, O eruoris etiam missone per
Iaminationem ea in apertum extraberet,quo videsiere, aut quod noxium esset, per vomitum repelleret, atque extruderet . corpore , aut in uniuersum per morbi cognitionem eisu quoque curandi ratio facilius eognosceretur i ita nimirum pereatum Oeeultare nrbiIHI aliud, quam rum sua Donte ad
mortem ruentem impelore, o praesiuiorem
Praecipit itaque in hoc versiculo Tobias filio, eiq. commendat proximi dilectionem, 8c eam, quam sanetana unusquisque erga se
284쪽
ipsum habere debet, praeceptum sane , quo
nullum antiquius, quoue charius nullum
sanctis viris suit, utpote Domini, di quod si solum sat, susscit.
Hine Beatus Ioannes Euangelista, test Hieronymo, cum Ephesi moraretur usque ad ultimam senectutem, A: vix inter discipulorum manus ad Ecclesiam deferretur, nec posset in plura verba vocem contexere,
nihil aliud per sngulas solebat proferre collectas, nisi hoc: Alesi, diligite altertiistim, ex quo tandem discipuli,& fratres, qui aderant,taedio affecti, quod eadem semper audirent, dixerunt: magiser, quare hoc fem- per Ioqueris , qui respondit dignam Ioan uesententiam: quia praeceptum Domini ψ,
mini est, quia nunquam dixit Christus, hoc
est praeceptum meum , ut omnino non iuretis , ut Sabbatha sanctificetis, ut parentes honoretis : nunquam dixit: hoc est praece pium meum, ut diligatis Deum ex toto corde vestro, & ex tota anima vestra, & ex
tota mente vestra, sicut ipse dilexit vos; sed dixit: hoe es praeceptum metim , ut di- Areati, inui rem , em dilexi vos . non quod caetera sua non sint praecepta, cum ipse supremus sit legislator, omnem legem gratiae concedens, di omnia eius mandata in medium producens : de quo scriptum est i onsiιue, momine , legislatorem super eos, Ut sciant gentes, quoniam homines ont; sed sicut dicit aliquando pater ex multis filiis, quos genuit, unum digito ostendens: hic est filius meus, non quidem negas alios suos filios; sed eum, quem suum appellauit, dilectissimum,&charissimu asserens. declarans se erga illum maiorem habere charitate, seu amoris affectu se Christus, licet multa pr cepta, & mpndata tulerit; hoc tamen staterianae dilecitonis praeceptum vocat suum, quia primum , & praecipuum locum obtinet, estque illi dilectissimum , & sicut Ioseph inter fratres suos, di sicut sol inter stella si se illud inter praecepta splendidissime fulget: in hunc
etiam modum potentissimus rex , cuius imperio multa regna subduntur, regnum suum peculiari constio vocat, quod praecipuum est, di illustrius, quod sortius est, S potentius, di a quo apud exteras nationes maiorem gloriam adipiscitur: ita legifer noster Christus, cuius immaculata lex multa, diu dirciq. mandata complectitur, praeceptum suum speciali ratione vocat, quod caeteris est nobilius,quod finem legis continet,quod magis suam immensam misericordiam ersa homines , bonitatem a. declarat, I quod solum si fiat, susscit, ut Ioannes ait; nam Ut Gregorius docet, quisquid praeeipitiar, insta charitate fotidastir;ct enim mtihi arboris rami ex una radire prρd tint; se multasirtutes ex una charitate generanttir; sic videre est aliquando pulcherrimam arborem in una radice,in uno, eodemque trunco multos diuersarum arborum ramos amigdali, oleae, ficus, aut cuiusuis alterius naturae arboris habetem,& una cum sit substatia, multiplicis naturae fructus emittere; sic fraterna charitas , qua quasi trunchus est arboris, eo modo , quo diximus in diuina charitate radicatus, non multipliccs tantum, diuerseque naturae virtutes ; sed propemodum infinitas , una cum sit, producit, vi ipse B. Paulus ad Corinthios testatus est, dicens: Charitas patiens es , benigna est , charitas
non aemulatur , non agit perperam . non imflattir , non es ambitiora, non quaerit quae sua funi, non irritastir , non cogitat matam, non gaudet super iniquitatem , eon- gaudet autem Ceritati, omnia fusfert, omnia eredit, omnia sperat, omnia fusin t. Ita Moyses murmurationes , minas , terrores , R desectiones populi sui non modo patienter tulit; sed iratum illi Deum placauit dicens r Atit dimitte eis lane noxam, atiis non faeis,isti me de libro sus,quε feria ii. sed cur ' quia charitas patiens. IO-seph autem,dum habenas populi Aegyptiaci
moderaretur, fratres ad se accedentes, licet insensis mos eos habuisset; benignὰ tamen, ac supra quam fratrem sorte decebat, excepit: quia scilicet ebaγitas beni na erit. R. Pau. lus ita bonum suorum statrum optabat , ut diceret, evis anathema esse pro fratribus meis, quia charitas non aemti attiγ . Sic dum charisas , ait Gregoriss , , eatiet alteri facere , quod nequaquam suti ab a fers imit eruissetieita se intentione cireumfpicit, ne
superbia eleuet, ct Usque ad desperitim pi
xima, animum deifciens exestet, ne ambitio
cogitationem di nisi, ne eom Iuxuria ροLLaι , ne ira exasperet, ne innidia mordeat, ne odium mati iam excitet pensat, si malis bona , ct honis metiora respondeat, Ut erga procaces mansuetudinem longanimitatis exhibeat, ct malitiae peste languentibus gratias b nignitatis impendat, S tandem ita amat proximum , ut quod sibi nou vult fieri , nec alteri faciat. NCharitas vir
uuod nobis ipsis omni opere caue
Τ SI attendere sibi unusquisique omni tempore debet in . Omnibus operibus suis, illo
tamen tempore , in quo periculum maius imminet, maiore opus est custodia, maius autem periculum nobis imminet tempor
belli, quam tempore pacis, S belli, in quo hostis est vaser, quina e , in quo hostis est
285쪽
stolide sero x : nocturno etiam tempore maius , qti m clara luce. Cum itaque in hoc mundo nos dense ignorantiae tenebrae cir- . . cum cingant, inq. ipsis hisce tenebris collu- perieula , in tiatio nobis si cum h ste , veteratore, mamus m,H LXimo,prisco, &insopito dracone, qui noni me nos cau-iminus acute in nocte, quim in die videt ;tos debent maxima sane nobis opus est vigilantia,& at-
redde e. tentione , illorum more , qui valdὰ sibi cauent ab insidiis latronum, vel qui contra hostes sub armis gradiuntur, vel denique, qui
procellosum mare, mortiq. obnoxium nauigant: est enim vita nostra, ut saepe audiui mus, & manifesta experientia docemur, militia, est peregrinatio, est nauigatio periculis plena, quam in naui corporis huius peragimus , in qua tempus nobis tranquillum nullum, quies nulla, sed continnis labori bus , S continua tempestate sepissime periclitamur : adsent in itinere , in militia perieula , in mari Scylla, & Charybdis, a quibus, ni maximE nobis caueamus, demer-
'r' ' quie, ou Antia,ditim: nam ct mitis dormit non in lectulo , sed hum ipsa υν non dormiens piscatur olans aliquando peragit
noctem: agricola vigilat, me domina vineis
bat ab olutis meis : ct qua ipsus ustitiae ra-DO ne ilia ovis a fera mearetur: set ero tanta de irrationali pecuso eura, quaris esse debet de rationali anima fluitudinem gereme ti1ὶ Propter hanc Iacob capiti suo lapidem
dormies lupposuerat, ut facilius egigilaret, unde scalam vidit ad caelos usu: pertingentem : sic ut continue vigilantes pugnemus, voluit Deus, nos exitum habere incertum.
Et quidem si quando pericula suerunt, pro
quibus maυ me sit vigilandum , sunt modo grauissima: si quando tempore fuerunt periculosa , sunt modo capitalia: si quando noxiae fuerunt hominum consuetudines , &conuersationes: sunt modo letalia, & prorsus venenata: modo, inquam, quando ubique fraudes , & pestes, At plurima mortis spiritualis imago conspicitur: non quidem aperta , ut olim , & manifesta , sed staudolentia& occulta. Veru quod singulari custodia a tendere nobis ipsi debemus, ut monet Tobias, in omnibus operibus nostris, quatuor etiam illa animalia, quae vidit Ioannes in Apoc. 66. Apocalypsi, non obscure nos docuerunt,quae D cum plena essent oculis ante & retro, significabant, non sufficere iustis quibuscunque , per quatuor illa animalia significatis, nec bovis laborem, nec leonis sortitudinem,nec aquilae volatum, nec hominis rationem; sed ad propulsanda pericula illis etiam opus e Dis tanta oculorum multitudine, ut oculos habeant in oculis , auribus, naribus, corde,
& ubique,ad videnda non solum videnda, sed
etiam audienda, olfacienda, cogitanda, tandem , omnia quaecunque operanda sunt quae quidem multitudo oculorum multo magis nunc est necessaria, quando nec labor, nec fortitudo, nec ulla ingenij acies,nec naturale rationis lumen quodammodo in rebus agendis reperitur: dum omnia ad corruptae naturae regu Iam operari homines conspiciuntur, rectam q. rationem relinquentes,
quae locus naturalis est hominis, transeunt, ut Psaltes loquitur, in assectie eo vis, qui Io- cus est bestiarii, ibiq.dormiui,&coquies ut, ac si nulla esset tepestas in medio mari,S: ibi quasi sopiti gubernatores,clauum amittunt, ut sapiens ait: Ieteris, inquiens ,seut δεμ- miens in medio mari, ct oua opitus gubem
natori. amisso elatio: ct dices, uerberauerunti mesed non dolui, traxerunt me,sed nonfen-lls. Et sicut Ionas in magna tempestate po-li litus , dum nautae nauem alleviant, Dcuml orant, vela complicant, ad interiora nauis,
ut dormiret, descendit; sic ipsi sopore graui
tunc oppressi,dormiunt, quando cum sanctis magis laborandum esset. Quare illos imitari debemus , qui se ipsos attente culi odientes in omnibus operibus suis, cum Isaia dicunt et Superspeculam Domini reo sum iamI
iugiter per diem, ct super etis todram meam e suminam totii noctibus. quod etiam in animalibus comemoratis apud Eaechielem, fuit eleganter expressiam: nain cum illorum singula quatuor facies haberent, hominis, aquilae , vituli, leonis, omnia tamen habebant plantam pedis quali vituli, nimirum, diuisam , per quam discretionem fuisse significatam docuerunt Patres, qua quae animalia non habent, ut est in Leuitico, immunda censentur: sic ibi qui ruminari UmΙ. gulam. non diu dii, smmundus est.
Attende ita .ssimi, ait Tobias , in omnibus Ferrbus tuis. hoc est, omnia quae Dperaris, diligenter perpender ponite, ait Ανgaeas , corda velirasuper vias vestras hoc
est, diligenter attendite vobis in omnibust operibus vestris , artifices imitantes, qui antequam opus aggrediantur, illius exemplar menti inscribunt: attendentes nimirum , an 'uod acturi estis, vos per viam latam perditionis ducat, quae aberrando &discedendo a medio,in extremis est posita ean per arctam salutis, quς virtutis cum sit, in solo conssistit medio.
Euod nimia mini potatis vitanda sit,
deque ebrietatis damnis. DOCUMENTUM III.
SANE dum hic iuxta L X X. praecipitLA
filio Tobias, vi vinum ad ebrietatem non bibat, nec ebrietatem comitem
286쪽
itineris sui habeat ebrietatem, S ebrios-tatem, hoc est, actum,& consuetudinem, huius vitis prohibere videtur : nam, teste Laertias. Laertio, ebrius est , qui nimio potu alienatus i mente essicitur, Et ebriosus, qui saepe fit ebrius,uel qui, ut rabias loquitur,comitem viarum suarum ebrietatem habet ; non tamen prohibet, ut haereticos nonnullos , - Hur. teste Epiphanio , & Manichaeos, tesse Augu- thino, fecisse legimus, omnimodam uini potionem , quam moderatam, utilissimam esse EeAL 3 i. docet Sapiens, dum ait: AEqua vita hominis 31. Uinum in sobrietate , hoc est vitae aquari vini modὰ-lpotest vini sobria potatio; nam , ut idem ratae potatiolait, qtiae sita es, qtiae minuitur Uim etenis utilitas. nim eum Gintim Iriseeteoμ hominis, O infribit ,,l μcunitate creatu P, sine qua misera est, diu uitii vi l& breuis Vita hominis, breuis etiam esse ii ti conduci. a debet, ut in pluribus, & misera, quae eo hilis. destituitur: quare B. Paulus Thimotheo .nmotb. .dvitere , inquit, modico mino propter som-23. chiam. Verum, ut idem ait Sapiens, licet vi-EGIL 3 .lnum vitam augeat,atq; coseruetjisque exuLIq. 36. 39.ltatio animae ct corporis sobrie potu , mulitims tamen potariam, de ad ebrietatem, minas mutias Dei is amaritudo eis animae.Noxia U ὸbrietas, ait Ambrosius , ad eorporis imnitatem,menti etiam erimen aditivi Quod utrumque malum docuit Salomon,dum est
M. ---b stus, praesentis secuti, atq; futuri, pimentis 3 atris piamiquidem seculi, quia abominabilem steditarim, Cre. Oritem inducit, & talem, ut existimarit Ana-M AE tia clinarsis ad fugiendam temulentiam singulare vitandam γε esse remedium ebriorum editatem intueri medium. Rogatus enim,qua ratione quis effugeret,ne C fieret temulentus , respondit; si semper praeoculis habeat ebriorum indecoros mores,obch, χ'I. . quos merito Chrydi mus ebrietatem ge- ia .vi. p. neris humani vocat opprobriiam. Servarunt Sobrietatem hoc Lacedemones, qui pueris temulentos lintani temuldemonstrabant seruos, ut deforme spectacustari, ritum ebrietatis videntes, illam magis ab
hutiente , ae demd a, voee confusa, pedibus puerorum more infrmis, ae lituoantibus, insta. aeuasi nitiam idoti oculos habent, se, non nident, adires habent, edi non au
exercitu laborum aptas , ariorum sub dio rimum reportatur, neq; erigere se ipsum valens,neq; propos ineis e pedibus, ct qui terrori hostias Dera ridicistis in foro pueris Videtur , oceat nemq. praebet, ut ab oml mbus contemnatur, ne ferro Uialneratus,
hosibus enutas,cte. sed de rmiores tibi apparebunt, si qualis dicuerit Noe, licet sine culpa, ebrius in tabernaculo;quid secerit Loth cum filijs, quid in semis ille iuuenis,
de quo auctor sermonu ad fratres in erem l cuin propria matre, considerabis , quae qui lin Esem δεν. dem tam foeda sunt,ut etiam reserre omninois s. pudeat.
Facit etiam ebrietas homines brutis quodammodo irrationabiliores, quia vi Chryso iam.
stolarus ait r omnes animantes rationis emper tes , eum hibunt, stit comedunι, vitra, Imitie, biti
quamsatis HI, etiams mille homines cog o peiores rent, nunquam Hahiantur os qtiis hiatus reddit. Ni ea iam quaereret, nemo, ait, respondere ε litabit, ne eomedendi, aut hibendi Meessus eis detrimentostr eum igitur minias tibi , quam besiaprouideas, non κ/ hse facto
tiaraiae nisi sciam, etiam supra aqua ipsam diutius teneantur, potita Di bibere notant, nee possunt: eon erant ebriosis non peiores animantibus iudieandi sunto eia enim animaria astitis, quum eis optis es, hibeμὸ norint,itii ct dura, feri tim,quam eis expedit, potum accipiunt, idq. quia,ut IsaiaslI . 18. . ait, Eho absorpti fiant a Gino : absorbent
vinum , di absorhentur a vino: sicut enim isa tia, ait Basilius , lani en aduersa, ita via Iasi vi otiniam immodistim rationem Dpprimit: namis ra. ebriorum anims a vino submersa sunt, sicut ab aqua maris naues. Tantis etiam, ac talibus replet hominemiptis ita es infirmitatibus, ut vix enarrari possint et exlex ebrietate illa oculorum lippitudo,narium cori2a, oris promanates. graucolentia, membrorum tremor, capitis Fdistillatiopes, tusis , apoplexia, paralyss,&articulares morbi.Ebrio moetiti,ait Chrysostomus, nares O os corio murco νθ pu les j ..
ιγὸdine , ct his, quae initis generantur,caeno' o .ea. s.
earnisfub Jantia Iaxirest, quia nasura portio requirat.
Inutiles ad quodlibet opus bonum homines facit, quia, ut Augustinus ait: omnes AH μκas.. ebrios tales funi, quales putaris esse Uiden- G. sq. tiar: quod enim in paludibtis nasitum nulta Diactu balere eo noseitur: nascuntur si erpentes fangui fugae, nasiantur ibi ranae, o diuersa genera. vermium , qua magis hom rem p int generare,quam Hiqiard ad viaestim Ghibere: isae enim herba, vel arbores, phrius aemi quae aut in ipsi patadibus, aut ebea ripasini prodesse nasistin nihiI otiri tatis habere uiden rit test . in tantiam, Ct annis sngutis incendio eon-l
287쪽
crementur. Quare perietium 3 mi ον I, l lait Basilius, ne pro homine ereniam, Ititiam .lflos panitus Cino deditus manescis . Ete-ilnim H toris, ait Chrisostomus, aquarum abundantia oppressa, ornatum, calorem , ac vires perdit, mq; ad itium opus, vel procreationem est idonea. Et tandem in omnia inducit vitia: nam, tua ons, hae male , ait Chrisostomus , aD ssim origo Citioriam omniiam es, nemoq. Habeso magis amistis es, ait idem , quam qui desie=s ebrietate maeviatiar . ex quo fit,
quod grauius est , vi hominem in vae futuri etiam seculi incidere faciat, & hono priuet aeterno i Ehrietas enim quasi infernis pu- .lteis, ait Augustinus, quoscunq; suscepit, nisdignas,ltienerit paenitentia, ct emendatio uer: tib etita, ita fortit/ν shi tendieat, os .videm ipsos δε inferni tenetrino oleo ad eharisatis Minatis Lee ne paenitentia redire non permittas: nam ebrios ouantes in tartara se demittunt, iocis i. & ris-hus inter pocula indulgentes, miserandum suet damnationis opus ridentes procurant, . & strenue promouente quod si ebrios regna. Dei, ut ait B. paulus, non possidebunι, ergo . morientes descendunt ad tartara, & qu modo idem B. Paulus, ne in Damascum lsibi insidiantibus comprehenderetur , a sta-
tribus per murum demissiis est in sporta, A sic effugit manus persequentium;ita illi,dum se inebriant, quodamodo se ipsos in sportam
ponetesdune lento in manu altera prehenso,
paulatim in os inferni se ipsos demittunt e& quot haustus sumunt, tot illis semper trocheaegiris saburra potus deprimente, descendunt. Vnde es illis contingit, quod olim duobus millibus militu Leonidis Spartanorum Regis, qui postquam L X X. pene
Persarum millia trucidassent, cum, facta iam strage , ad reficiendas vires prandere vellent , prandese his , ait illis Leonides , tan- qtiam apud inferos ecenaturi. quod ita accidit : nam ex fatigatione ceciderunt super mortuos, illis 1, commorituri pariter recubuere : sic, inquam, ebriosi, dum te crapulis tradunt, & ebrietati, ut plurimum ita pran-dcnt, ut inebrientur vino, di a crapula ad inseros demigrent.
a Cum ergo his,qui comorantur in vino, &calicibus large epotandis indulgent,vae istud contingat : laudabilissimum erit omnino a vino abstinere, vi sanctissimi viri non pauci,isecerunt: Sic Ecclesiasticus; Cogitatii, inquit, in corde meo aistrahere a cino carnem meam, vi animam meam transferrem ad fipientiam , deuitarim.stillitiam. Sic sau . dat Spiritus Sanctus apud Ieremiam Rechabitas, quod vinum, ut parerent Ionadab ipsorum patri, non biberint: laudat etiami. Danielem, quod a vino, aqua sola conten- . tus,cum sociis abstinuerit: Gabriel Angelus 1linter admirandae sanctitatis Ioannis Bapti-
stae argumenta ponit , quod vinum , & lice ram non esset bibiturus. Eusebius commemorat,S.Marcum Euangelistam,priinis fidelibus in Ecclesia Alexandrina degetibus, inter caetera virtutum exercitia, abstinentiam a vino commendasse. S. Augultinus agenude ecclesiasticis sui temporis, eos laudat, ANA. . quod a vino abstinuerint . S. Hieronymus δ' 'in e tum serens Palestins monachos, scribit, sire. - ne aegros quidem sibi vinum indullitie: sedi --, quia neq; omnibus aut licet, aut libet lvino abitinere , documentum 1 altem Tobiae unusquisque seruare debet: Vinum ad ebritatem non bibes, ct non eat tecum ebrietas
Panem tuum eum esurientibus &egenis comede, & de vestimentis
tuis nudos tege . 1 Panis nomine qaid I p. in reis Ateris Anseatur a Etimo me de prurn honis faetenda.
Tobias filium, quibuscu praecipue cibum sumere , quibus ministrare, & quibus tandem
vestimenta sua communicare debeat.
Panis nomine, scut etiam supra,Hebraeoci srum more omne signifieatur edulium, &omnia necessaria victui, ut etiam significatur verbis orationis Dominicae, quibus p lGe. H. 3. nem quotidianum petimus e nam si panem solummodo illa petitione exposceremus , frustra reges illam sbi usurparent. Sane nec diuina sententia in Adamum , & posteros lata , in dore Utilius tui Ceseris pane a s. tuo , de pane , aio; victu nudo, cum nec illum sorte ante diluuium manducarent, her- his , di fiuctibus contenti, do omnibus victui necessariis,herbis, seuctibus, legumini-hus intelligitur, quae oinnia labore illum sibi comparare in poenam peccati voluit. Irtim C M. Crum esurientibus, ct egenis comede . hic Non dicit, ait Hugo Cardinalis, cum diuitibus comede: nam res pauperum sunt ea, quae nobis supersunt: Daνe ditiuibus . ait
Hieronymus, Derilegitim eos: dispersi, de-lΗ- . Audit pauperibtis, sed de hae re in documentot/ι .dicemus Et de Gemmentis tuis nudos tege: De S simentis, ait, itiis, scut etiam dixerat detriis' - Isai pane tuo: nam mtihi, ut ait Hierou ymus.
tribuunt. Vt Augustinus 1 mtisti sunt, ait, Aa se . Oa.
288쪽
3 Isterant, unum expolian alterum Uentans; num inanem faciunt, asium alienis resieiuni : Humo na cum iniquitate aequisia, abominatio es apud Deum, cuius rei ratio cisse .sem inem assignans Chrysostomus, ait: die mihi
νδ ἐ- 3 lquaeso te,si asinum mortuum, vel foetidum in Deri seium in erres , non ne te lapidarent , ut impium , quia fetidam rem obtulim mortuo ergo asem grauius olet fa-eri tum ex rapina Deo oblatum . Duod Cain munera non Deo placuerunt, quum ex propoes deteriora Deo obtulit , quomodo ex alienis oblata, tui erunt aere a Uerum
de hae re plura iam superius dicta suere.
euod pauperes commensales habe.
caeter rum quodammodo oblita, solet natura succurrere,de ut vacuum impleat,
M sui quodammodo oblita , efficere, ut grauiora ascendant , descendant
leuiora; ita hominem homini infirmo, &vacuo succurrere decet, plenum, vegetumque relinquere, nec proprio dispendio , ut Bis .i Af/3lhoe assequatur, parcere r sic Elisaeus praece- .R D 3 pit vasa vacua impleri, non plena, Pauperes mystice designans, qui vacui bonis externis, oleo misericordiae repleri debent, & eius quidem, quod erga nos ipsos habemus; unde panem nostrum, di nostra vestimenta docet Tobias pauperibus tribuenda; sunt enim nonnulli, qui si frustulum panis, aut vestem
laceram pauperibus tribuunt magnum,
quid sibi secisse videntur, qui tamen lautissima sibi parant conuiuia, quae dum illis
cruditate ciborum repletis,nauseam facturi pauperibus essent in maximo refrigeriora quibus Christus ait: Cum faeis conuiuium, Luc I4.23 voca pauperes, debilera, claudos, ct eaeras , ct beatias eris . Confundantur bie, ait AI A Nur in bertus, qui dicunt,pauperibu1 non esse dan-D AE . da detieata; quamuis enim eis πon Int δε-lieata porrigenda continuὸ, ne consuescant, tamen crudele est dieere , quod nibit Onqua
guia , ct bibite mulsum, O mittite partes eius, qui non praeparaueruntsbi: piutita autem, O mulsum sent delicata. Sic in
Tomin. - -lprimitiua Ecclesia non rar Tertulliano te-μtu.e. 3p. ste, lautissima parabantur pauperibus conuiuia: unde etiam gentes occasionem sumpserunt detrahendi Christianis, quod nimis profusi essent in cibis, quibus Tertul-
tianus respondens, ait 1 Caena nos ira de nomine rationem suam osendit ; CoeusAν enim
id qtiod dilectio aptid G eos e quaniisque sumptibus conset, Leriam est pieta- iis nomine facere se tum , I tiidem inopes quosque refrigerio isto ititiis finia r quem squoque morem sanctimmi deinde viri sunt Limitati. sic Euphemianus Romanus, & Α-lΑglae uxor eius , clim diuitiis pollerent, nec prolem ullam habere possent, quotidie positis mensis, pauperculos domi conuocatos, delicatioribus obsoniis reficiebat, propriis etiam manibus ministrantes r quibus pietatis ossicijs, a Domino filium Alexium pro- ξmeriti sunt, quo solo contenti,deinceps c tinentiam inter se perpetuo seruauerunt rsicque ob lautiores pauperibus epulas ministratas , prolem sanctam , sanctum propositum cassitat1s, & vitam tandem aeternam
consequuti fuerunt. Sic & pius ille Antiochenus, qui, teste Gregorio Turonens,nullulsi diem praetermittebat, quo pauperes undiq; j
conquisitos, ad suam mensam non aduocaret, dum quadam die ciuitatem uniuersam
lustrasset, nec qui secum pranderet,paupere reperisset, moenia ipsa dum egreditur ieiunus,nocte iam ineunte, cum virum insignem . candenti amictu, inter duos stantem, esset conspicatus , sc illum est allocutus: amabo te, qui peregrinus es, cum socijs domu meam accede, ubi sumpto cibo,acquiescas; qui nihil ad dicta respondens r nequaquam sinquam, essicere poteris, ne urbs haec ruat :moxque in alteram ciuitatis partem excusso sudariolo,statim tota illa pars concidit, cu-que reliquum urbis euersurus, signum extulisset, duorum comitum, quos dIximus,precibus indulgens,destitit,atque ita Antiochenum hominem iacentem , ac semimortuum
erigens, his verbis est consolatus: abi domum tuam , slij tui cum uxore salui sunt, defendit enim te & assidua oratio ,& elee mosynarum, quas in pauperes quotidi exerces, elargitio; quibus dictis, S ipse,& socii evanuerunt. At vir pius ad suos reuersus,patriae deuastationem non sine lacry- smis demiratus est, Deo gratias quammaxi-l:
mas agens , quod se, suosq. Omnes, quasipialterum Loth,dextera Domini in medio im piorum saluos reliquisset. sed quid haec recentiora eommemoro IIob sanctissmus patriarcha nunquam se hucJIcellam suam sine pauperibus, & pupillis cml medisse testatur: s, inquit, eomedi lueeeLIam meam fotas, O non comedit puit ilo
ex ea, cte. ubi emphas m masnam habet mhuccellae nomen, quo panem primarium, &delicatiorem, similaeeumq. significat, indicans, haud unquam se delicatiora quaequo sine pauperibus comedisse: idque sane san- ωssimi viri secerunt, tum quia vel ipsa natura dictabat, iuuandum esse consortem naturae ; tum etiam quia iniuriam non par-
289쪽
uam illum patri iacere nouerant, qui paterna bona obtinens , statri indigenti alimentum denegat, superboque, di crudeliter admodum indulgentia paterna abutitur. Quare cum Deum omnium patrem, ut ait Malachias, esse norunt, pannosum , de egentem pauperem , ut fratrem complectuntur, illique succurrunt e vel denique, quia ipsum Christum in paupere non Oscitanter aduertunt . Vnde sicuti nullus esset, qui Christo in propria persona stipem poscenti, utiliora non ministraret; sic nullus esse debet , qui sciens Christum dixisse: qtiod Una ex minimis meis scisis , mrha fessiis , pauperibus viliora tantum ministiaret.Nec omittam dicere, non raro posse contingere, ut in
propria persona Christus ille sit,qui sub pauperis specie a nobis eleemosynam poscite nalicet ille ex alto omnia cognoscit; saepe trumen, ut ego quidem opinor, delabitur , vi hominibus in iudicio acrius improperet, quam ipse expertus si feritatem . Certὰ Gregorius, cum peregrinos pauperes quotidie ad mensam adhiberet,Angelum semel, ut in breuiario Romano habetur, ipsumque Angelorum Dominum peregrini facie accepit. Martinus, vi resert Seuerus Sulpitius audiuit a Christo i Mariintis aishue catheetimemus hae me vese eontexit e & Martinus
Abbas , ut Cregorius reseri, Christum sub infirmi pauperis specie ad monasterium suis humeris gestauit. Nec est, quod vetet nunc etiam saepius illud stri, quod toties factum esse scriptores non infimae classis affirmant, ita ut dum nudum pauperem induis , aut famelicu pascis, aliquando ipsum Christum induas, Spascas.
Eoisilvii Iactim super a pauperibus
tribuenda sint. D: O CVMENTUM II.
giri non est animus,saltem ea, quae tibi supersuunt, tribuere debes, vi filium suum idem noster Tobias iuxta LXX. d L xx cuit faciendum, haec addens romne quodetingiae supersuit tibi ae eleemo- nam: nam quisquis supersua omnia Ω- sum qui ripςUM dicimus ea, quae nullo modo nec na qui siu. tu , nec statui sitnt, vel prudenti consideratione praeuidentur sere necessaria) pauperibus distribuere debeti quod etiam Dorisci . lminuβ praecepit,dum ait: quo veres,da .s 1s., . . ., mφ nam. Hinc S.Thomas: dare,inquit, . . , , ct 3.sesem Inam desupers es in praesto ,
so. an ν. dare eleemosnam ea, qui es in extrema
neeesstate, ahais artem eo osnam dare es in eo Dio . Et alibi t res, inquit, quas Hi-
qui abiandanter haben ex naturati itiμe de beniti pauperum fusentationi. Quod cer te verillimum esse ex eo apparet, quod om nia, quae in familiare vitae usum quouis mo do veniunt, licet iure gentium aliis , & alijs snt adiudicata, iure tamen naturali sunt comunia r quare cum absolute usus abundantium praeposterus sit & naturali, & gentium iuri, quae docent,nullo modo permittendum esse, ut unus stiat, alius vero ebrius sit;l fieri haud potest, ut illa huic, vel illi homini aliquo iure verE sint propria, quae omni-lcbus sunt egentibus iure debita, licet quoad curam ,& dispensationem ipsorum, donec re ipsa in panperes,vel alias pias causas exponantur, citra culpam penes occupantem remaneant: quo fit, ut aperte contra squitatem iuris naturalis peccet, qui ea, quae personae propriae necessaria nullo modo sunt, haec enim supersua vocamus) comodu cum possit, in egenos non distribuit. Nec est,cur dicant aliqui, quod si hoc verum esset; nulli opulento liceret splendide aedificare,aut dignitatem aliquam cocinere, aut monasterium , vel studiosorum hominum collegium construere, non mercatura exercere , aut oblatam haereditatem adire ,
quandoquidem superflua , ex quibus haee vi plurimum fieri consueuerunt,egentibus sunt distribuenda : nam ecclesias dotare , bibliothecas publicas , vel studiosorum hominum collegia instruere , aliaque id genus pia opera sacere, non modo non repugnat cum veritate eleemosynarum , sed principem
quoq; locum inter eas obtinent; sic etiam se, suaq. Omnia, iuxta communem sui status conditionem gubernare , praedia ampliarei domus aedificare, reaedificare,& his similia , quae necessitatem status respiciunt: nam ut ait Augustinus: siatile aid Deias nobis plus,i- quam opus e I,dederit, non nobis speciatiteri dedit, sed per nos an=s erogandum transmi-μ, quodii nom dederimus , res alienas inuo mus. Quare qui superflua sibi necessaria putant ad altiorem in Republica statum acquirendum, ncessitate considerare debent, quae illos ad altiorem illum statu procurandum impellit, cum facillimum si supersuanon supersi a reputare, rationesq. sbi qui sique fingere, unde ea, tanquam sibi necessaria retineat. sane optimum cuique esset
Augustini consilium seruare, quod sic ha-libet i quieqMid ex olestu medioeri, O ve- situ rationabiti Ῥοὸν erit, non luxuriae referuetur , sed in umistimo e Ierii per eleem ynas paupertim repona ν, cum valde
sermidabile .st , & periculosissimum , ut Christus ipse nobis ostendit, aliter sacere :vnde benignissimus ipse ait: Filioli, quam .
dis tu , qui pretinia, habent, in regnumi:
Dei intrahians & alibi hane difficulta j tem per similitudinem explicans: Faciliusi es, inquit, metam per foramen aetis tran
290쪽
t e, quam diuitem intrare in regnum Dei. yi Quare B. Paulus : qui Votant, inquit, ditii. ιὸ μνi, imidiant in tentationem , an I
Sed mira res.lieEt tanto cum periculo diuitis retinuantur, omnes tamen, ut Ieremias ait , a minore Qque ad maiorem auaritia
etincti Deliant destim . Non omnes, inquit, Theologiae, non Iurisprudentiae, non Medicinae , non Astrologis, scd auaritiae madent, ac si dicati Est auaritia, sunt diuitiae alphabetum puerorum, otiosorum Amadisius,Virgilius poetarum, historicori in cronica Me ldicorum Calenus, Causidicorum Bartolus,& Baldus, Theologorum S. Thomas, S Om-inium tandem libellus: Omnes aua, iliae IIudent. 3: quod lacrymis inconsolabilibus sedum esset,nee illi,qui spiritualem, S sancta vitam profitentur ab hoc studio vacant, ita ut vix unu reperire possimus,qui Lydio huic lapidi resistat. litis,itaque,'ir, qui pos aurum non abyt, me sperauit in peeuniae ιλ- stiris. nam feeit mirabilia in Gita sua: qua beatitudinem facit E assequitur, qui iacilE , saltem Omne, quodcunque superfuerit,pa peribus tribuit.
Panem tuum, & vinum tuum super sepulturam iusti constitue, & noli ex eo manducare, de bibere cum
peccatoribus .i 2uid si panem, θ' vinum supersepul
a De antiquo more parentandi anqua. 3 ELems 1 nae cur iusis potitis,quam peceatoribtis faetendae. im doceat filium Tobias, non
minus mortuorum esse mise-rcndum, quam vivorum,ait: Panem,ct vinum suum,qmbus , ut diximus, omne genus
ciborum, non raro in sacris literis signiscatur.
nimirum existimabantur illi,qui ex Israelis stirpe fideles moriebantur : LXX. cum Syro legunt: effunde panes tuos in sepulchria iti- floriam. Hebratus nula durin et in oculis Gispanem tuum, vinum tuum effundere Dγγ fpulebra itisorum: quod ita interpreis tantur aliqui,ut per sepulchrum os intelligant pauperum iustorum in sit sensus: ponas panem supres-ονum os: sed perperam, &
nimis extorte, cum sacrae literat Os tantummodo impiorum sepulchro comparent, qui
sicut ait Aug. mendaciorum mortes exhaiat,
sed potius cum Ol in sacris literis non raro ponatur pro super, dicerem cum Serario pro pane , & vino annonam hie omnem sui se s-gnificatam, vi sit sensus annonam tuam tota, si opus sit, ob iustorum sepulturam,seu,ut iusti sepeliantur,insume: & quidem no tam adsumptum iaciendum, qui in captiuitate, Nocculta sepeliendi ratione nullus sebal,qua circa ipsum sepeliendi opus e vel etiam ad
veterem alludi morem,morsuoru sepulturis Mortuor uncibum,potumq. superimponedi, de quo etia sepuJchris Ecclesiasticus meminit,dum dicit: Bona absondita in ore ciausi quasvpostiones epulim nebuli Iartim ei=etimpositae sputibro : & Ieremias,ltur. dum ait:Nemo franget inter eos Itigenti pa-lEccli Ioinem ad eonstandum fore misitio,ct no d Li 8.bunt eis potum eaticis ad eon Iandam speγlIerem. 16. patresuo,er matre,ubi etiam hunc more id-l .eirco inualui se docet,ut lugentibus cibus, potusque ab amicis praestitus, consolationi foret. Sie Hieronymus ἰMoris e inquit, lugentabias ferre ethos,o praehere es tutam, Mod Grieri ori uri ria, O d nsfris,uisgo appinantia parentatia: Unde ct in prouerbysiFrou. 31. dieitis: Malesoram morientum. Sane pa- Parentabant rentationis proprium fuisse epulas ad moia olim epulξ numentum comedendas deferre, docet Tertullianus,du ait:υoeas Dorro curos quamleomedondas do extra ponam eum obsonys in murtes tibiidisertendo. potius parentans, ad lusa reeedis , labia-l rivii libis
α Fuit hoc parentalibus epulum.& paren-l '' torum, eorum nimiru, qui parentabant ami , corum paupcruq. S mortuoru,quod superstitiose nimis setes Diis,ut vocabat, Manibus sacrabant,nesasq.deinde putabat ex illo aliquid attingere. vel comederer unde illud vel super tumulum relinquebant,vel ignibus comburebant, quod perperam putarent animas defunctorum ab inseris excitas illo delectari,ut videre est apud Homeri na,& apud lHome. ossis Lucianu, ubi ait: ἐπισκιωιυσιν .ικ διαδ Π.-l λ
s: Equidem ignoroin Porthmen,quid hae ad eos,qui aptid anferos Mum,pertineant: veruia is persuasum es, υmbras ab injeris redu-
de eorporibtis animae,earnatis cibos requiriat;
eptiti enim, ct refectrones ears tanta 63titarit,airitus autem,o anima ijs non inurget: